aardbeving de bodem in beweging!
komt, geraakt de lief boem ook aan
liet bewegen van links naar rechts
en een aan t eind bevestigde naald
toekent de beweging aan op een
strook beroet papier. Eon uurwerk
zorgt er voor, dat die strook zich re
gelmatig voortbeweegt, zoodat men op
't papier nagaan kan, wanneer de
hefboom aan 't uitwijken is gegaan.
Men zou nu denkon, dat de naald,
wanneer zich geen aardbeving voor
doet, een rechte lijn op den papier-
rol afteekent. Dit is echter niet zoo.
Ook toen de lieer Van Dijk mij de
toestellen liet zien. maakten de naal
den Vrij regelmatige zigzaglijnen.
Natuurlijk informeerde 'k naar de
oorzaak daarvan. Dr. Van Dijk
deelde mode, dut die zig-zag-lijnen
veroorzaakt werden door... de bran
ding, vooral in de Noordzee en in den
Atlantischen Oceaan. Men kan hier
uit afleiden, hoe gevoelig de toestel
len zijn.
Het golven geweld op de kusten
deelt de schuddingen nx?e aan het
vasteland, waardoor de instrumen
ten hier die bewegingen opteekenen
kunnen.
Men is thans in liet seismologisch
paviljoen bezig een nieuw toestel te
plaatsen, dat de trillingen zelfs vijf
honderd tot duizend maai ve'rgrooten
kan. Deze aardbevingsmeter, die door
een Russisch geleerde, Gaützin, Is
samengesteld, vergroot de trillingen
door middel van een galvanometer.
Op z'n bureau Het Dr. van Dijk mij
een aantal belangrijke aard- en
zeebevingen zien. Die heb ik altijd
bij de hand voor de bezoekers ver
klaarde hij. Het diagram van de
groote anrd'bevi'ng van Messina., had
hij niet bij de hand, maa'r even groo-
et uitslagen de zeebeving van 22
Januari 1910. dio in de zee ten
noorden van IJsla'nd heeft plaats ge
had, doch daar gelukkigerwijze niet
een ramp kon veroorzaken, als de
genoemde aardbeving op Sicilië.
Wat er op zoo'n nardlvevéngndui-
gram te zien is? Men ziet op de strook
beroet papier de zig zaglijn van de
branding, waar bij de uitwijking van
de rechte lijn hoogstens een paar mi-
limeter bedraagt, plotseling over
gaan in een vodrtaurend lieen-en-
w eer gekras, waarbij de uitwijking
wel een centimeter en meer bedraagt.
Dat gaat dan zoo een jvoosj© door,
totdat de heen-en-weerkrasson wc-er'
plotseling veel sterker worden, en;
zooals bij de aardbeving bij IJsland
wel een decimeter uit de rechte lijn
wijken. De teekening op 't roetpa-
pier blijven dan in dien vorm, tot
de trillingen der aardkorst in sterk
te afnemen en de krassen op 't dia-
graan ook in lengte verminderen.
Die korte en langere krassen wor
den beiden veroorzaakt door trillin
gen van den bodem, maar de korte
door eon andér soort dan die lan
gere. Daar nu die verschillende trillih
gen ook een verschillende voortplan-
tiugssnelheid in de aarde hebben,
kan men daaruit herkennen, hoe
ver de aardbeving van De IlTlt p'aat3
heeft Want, de beide soorten tril
lingen ontstaan op 't zelfde oogen-
blik, maar die, welke de korte kras
sen veroorzaken, komen sneller dan
degene, die de langere veroorzaken.
En daar men weet met welke snel
heid de beide soorten trillingen zicli
voortplanten, kan men den afstand
ddr aardbeving boreke'nen uit hi?t
verschil in tijd, waarmedfc zij door
't toestel aangeteokend worden. En
dat verschil in tijd is heel gemak
kelijk van de strook beroet papier af
to lezen, daar, zooals opgemerkt is,
de tijd van minuut tot minuut op het
diagram is aangegeven. Ook kan
de geoefende seismoloog uit de rich
ting in welke de naalden zijn
uitgeweken opmaken in welke rich
ting (noordien, zuiden, e'nz.) de aard
beving heeft plaats gehad. Het in
strument stelt den wanmemer dus
vrij nauwkeurig in staat uit te ma
ken, waar do aardbevingen plaats
hebben.
Een de'r laatste sterke bevingen die
te De Bilt waargenomen zijn, was
op 24 Januari 1.1. op 't e land Zanthe.
Met het bezoek aan do seismologi
sch? afdeeling, had ik mijn rond
gang door 't Instituut volbracht.
Mij dunkt men behoort, na kennis
genomen te hebten van 't boven
staande. eerbied te hebben, voor den
ontzaglijken arlieid, die Prof. Van
Everdmgen met zijn staf van ge
leerd en technisch personeel te De
Bilt verricht.
JAC. C. M. Jr.
Van ds ResldentU en haar
bewoners.
CL.
Het groote gotal uitvinders, dat in
on zo residentie een onderkomen
vindt, is met één vermeerderd. Do
heer John Loko, eon ex-Indischman,
beweert het middel gevonden te heb
ben om uit de „zuchten" van vulka
nen titaan-ijzer te smeden. Met vul
kanen sta ik niet op ©en voet van
groote bekendheidvan smeden
heb ik ook geen verstond en ik kan
me daarom met den besten wil en de
grootste fantasie van de wereld niet
voorstellen, hoe do heer Loke te werk
wil gaan. Ik dacht altijd, dat alles om
gesmeed te worden ocuige vastheid
uioesl hebben behalve dan do twee
traditioneele „gloeiende zielen"
muar sinds do nieuwe uitvinder
zuchtjes gaat smeden, ben lk mij van
mijn onwetendheid bewust.
Dinsdug zal in den Dierentuin een
séance geeeyen worden. Naar liet
resultaat ben ik nogal benieuwd,
want ik begrijp niet goctf, waar de
lieer Loko die vulkanen vandaan wil
halen. In den Dierentuin hebben ze
twee beren een holf lam hert en a«n
paar papegaaien, mitsgaders ander
halve slang on wat marmotten vul
kanen zijn er niet te vinden, en het
lijkt me toch niet aannemelijk, dat de
iiocr Loke die mee zal brengen. En
fin, do toekomst zal het wel leeren.
liet zou wol aardig zijn als de proef
luklo; er moeten millioenen mee te
verdienen zijn on die kan Den Hang
beet gebruiken, do belasting is hier
schrikbarend opgeslagen en er gaan
geruchten dat in 1913 nog veel meer
betaald zal moeten worden, van de
groote inkomens niet minder dan 5
pCt., wat hot unicum zou brengen,
clat in tweo juron tijds do belasting
hier verdubbelde.
Vooral voor liet groote getal gepen
sioneerden, dat hier woont en van
een afgerond inkomen moet leven, is
dit vooruitzicht niet bijster pleizierig
en het zou me niet verbazen als lang-
zamonhuiid een trok naar Arnhem
en Nijmegen plaats vond. Den Haag
heeft wol voel aantrekkelijkheden,
maar al to dol moet de fiscus het er
niet maken. Verwonderlijk is die stij
ging niet. Den Haag heeft slechts één
belasting, die zonder grens kan wor
den opgevoerd, die naar het inkomen.
Alles wat de huishouding meer gaat
kosten moet hierop gevonden worden
en als nu de raad eemg© malen ach-
toreen met liet veld gaat robbedoezen,
terwijl nog noodzakelijk dure werken
te wachten staan, dan is liet heusch
niet vreemd, dat in korten tijd een
stijging plaats vindt als nog zeidon
voorgekomen.
Sinds 1 Januari is hier een zode-
lijkheidspolitic in functie. Wat die ons
brengen zal, zullen we dienen af te
wachten. Veel resultaat brengen zal
ze wel niet .daarvoor is ze te zeer met
haar eigen arbeid ingenomen.
Ze kan toch geen inval hebben ge
daan of een arrestatie volbracht, of
den volgenden dag staat alles in geu
ren en kleuren in de couranten, die
aan dit nieuws nooit gekomen zou
den zijn, uls de politie het zelf niet
verstrekt had.
Nu kan ik me volkomen begrijpen,
dat de politic het prettig vindt, een
vvaardecrond woord van haar optre
den te lezen als ze het verdiend heeft;
dit offeren aan de publiciteit mag
echter nooit een middel worden tot
zelfverheerlijking en dat wordt het,
zoodra de mannen gaan mcedeelen,
wat zo nu weer voor belangrijks ge
daan hebben, op welke wijze ze Den
Haag voor niereelen ondergang be
waarden.
Eén ding moet ik ze tot haar eer na
geven. Van de uitstallingen heeft ze
zich tot dusver nog geen enkvie brief
kaart geconfiskoerd. Dat stemt tot
vertrouwon.
Al een paar jaar is de prentbrief
kaart in den handel, waarop het Vre
despaleis staat afgebeeld, geheel com
pleet niet alle k.mteelljes, torens en
versieringen. Het paleis is thans on
der de kop en do steigers zijn wegge
nomen en nu blijkt, dat de groote to
ren er anders uitziet dan op do brief
kaart. Verschillende versieringen wij
ken aanmerkelijk er van af.
De reden hiervan is niet, dat er in
het bouwplan een wijziging gekomen
is -.ze list. meer verborgen.
Indertijd maakte een eerzaam ban
ketbakker liet paleis in suiker, stalde
het uit. waarop een Belg het kochten
op de tentoonstelling te Brussel voor
5 centimes Het zien. De briefkaart
nu is van dit suikerpaleis gemaakt en
waar de banketbakker zijn model
niet heel getrouw volgde, wijkt hot
origineel natuurlijk af van de kaart.
Het is wel wat heel zoet een vre
despaleis van suiker en dat in een
tijd van oorlogen en oorlogsgeruch
ten
SINTRAM.
Derde groot Mederlandsch
Studentencongres te Leuven.
(Van onzen bijzonderen bericht
gever).
Het waren niet in de eerste plaats
de congres-zittingen, dio ons in staat
stelden onze Vlanmsohe makkers bo
ter te loeren kennen, voornamelijk
omdat hot congres meer lvet karakter
had van een driedaagsclien. zij bel
dan ook zeer belangwokkenden leer
cursus, dan vun ©en studenten-
oongres.
Do eigenlijke verbroedering had
eerst pluats op het feest, door het
Leuvcnscte Hoogstudenten Verbond
aangeboden in liet studentenhuis aan
de VaurLstraat.
Na afloop der ©fficieole congres-
zittingen kwamen hier alle congres
sisten to zamen, om zich te verbroede
ren cn te verzusteren, want de negen
vertegenwoordigsters der vrouwelijk©
Nederlandsche studeutenveieenigin-
gen waren ook tegenwoordig. Vooral
voor de Vlamingen was deze aanwe
zigheid van belang, daar in België
nog 7.eer weinig „juffers" stucieeren,
terwijl aaw de Hoogeschool in Leuven
zelfs geen meisjes geduld worden.
Verschillende sprekers hebben er op
gewezen, hoe weinig steun de Vlaam
sche beweging tot nu toe van de in
v t.-rfransclite pensionaten opgevoede
vrouwen mocht outvangen, e-n boe
noodig, ja zelfs noodzakelijk, die
steun is. Doch hoe kunnen al die
mannen vergeten, dat zij zelf daar
van do schuld zijn Of mag men van
de viaamsclie vrouwen, die in an
dere opzichten uls onmondigen behan
deld worden, die nergens medezeg-
gingschup in mogen hebben, nu, wan
neer haar .steun en hulp noodig zijn,
verwachten, dut ze die zullen kunnen
of willen «reven Ongetwijfeld zullen
zij, dio nu blaken van geestdrift voor
hot recht van het Vlaamsche deel vun
liet Belgische volk voortaan ook niet
achterblijven in den strijd om de
rechten van do vrouw, die ze nu juist
zoo naar waarde hebben leeren
schatten.
De aardige zaal van het studenten
huis, waarin dit verbroederingsfeest
gevierd werd, met zijn in levendige
kleuren -rcschikh rdo muren, was bij
na te klein om allen te bevatten. Voor
het tooueel was het Vlaauischo fan
farecorps der sta don ten opgesteld,
terwijl de hoeren Prof. Leo van der
Essen en Lod. de Raet, de gevierde
volkscomponist Hullebroeck, Kurel
van de Woestijne. de voorzitters dor
gouwgilden der Leuvensche studen
ten, benevens de voorzitter vun liet
congres, aan de ocretafel hadden
nlauls genomen. De overigen waren
gezeten aan lange houten tafcis,
waarop groote karaffen met bier ge
plaatst waren, die steeds bijgevuld
werden uit de in een hoek dor zaal
opgestelde vaten, want zonder een
pint bier kan een Vlaming nu een
maal geen feest vieren.
De Vlaumsche, Nederlandsclie. en
Zuid-Afrikaanscho congressisten wor
den bij hun binnenkomen door geest
driftige toejuichingen begroet de,
muziek speelde Peter Benoit's Rubens-
rnarsch.
De voorzitter begroet do vreemde
congresleden, in het bijzonder de
vrouwelijke uit Nederland, (lio hier
liet sprekend bewijs leveren, dat een
vrouw ook voornaam en ontwikkeld
kan zijn, al spreekt zo Nederlandsch.
Da&r kunnen onze „Vlaomscho" pen
sionaten, die nog steeds biwiuoalon
zijn vun verfranscliing, wel eens een
voorboeJd aan nemen. (Luide toejui
chingen).
Vervolgens brengt spreker hulde
aan den Vlaamsclien toondichter
llullebroock, die dezen avond toot zijn
liederen komt opluisteren, aan den
heer l)o Roet, den ijverlgen werker
voor ons ailer ideaal, aan Prof. Loo
van der Essen, die zoo met zon stu
denten weet mee te leven, aan Karei
van de Woestijne en aan vele ande
ren hij heft zijn glas op en drinkt op
den cind-zegepraal van den stiijd tot
vervlaamsching der Gentsche Iloogc-
school. (.Geestdriftige toejuicliingen).
Prof. Leo van der Essen neemt ver
volgens het woord op liet gevaar af
eigenaardig te schijnen; hij is im
mers Vlaming, d. i. in de oorsto
plaats gevoelsmensch.
Ilij brengt hulde aan de verdien
stelijke geschied kundige», zooals
Prof. P. J. Blok, on anderen, en hij
verzoekt den Nederlandsehen studen
ten in zijn naam en in naam van ile
Vliuunsche Professoren, do tolk te
willen wezeiT van hunne waardoering
en bewondering.
Wat men ook schermen moge met
doni Chinoescben muur in verband
mot do vervlaamsching van ons lloo-
ger Onderwijs, stellig is het, dat onze
Fransch-Bclgische wetenschap niet
bogen kan op de nobelprijzen zooals
Nederland. (Stormachtig applaus.)
1)' iieor F. Tuyt (Leiden) drukt op
welsprekende wijze de dankbaarheid
uit van zijne landgenooten wegens de
hulde gebracht aan hunno Profeseo-
ren. Ilij brengt ook Prof. Bolland's
optreden in herinnering en liij wijst
er op, dat, indien zijn woorden strie
mend waren, zij ook welverdiend zijn;
dog- uen, die ze striemend en onver
diend vinden, begrijpen hem niet. Ook
in Nederland begrijpen velen hem
niet on spreker drukt den wenschiüt,
«lat er nog moer mannen mogen op
staan als Bolland en hij drinkt op het
belangrijk aandeel, dat de Vlaam
sche studenten in den Hoogoschool-
strijd nemen.
l)e vrouwelijke studenten uit Gro
ningen zongen toen hunne twee
bondsliederen, waarop een stormach
tig applaus en gejuich volgden, zoo-
als onze Vlaamsche broeders dat ui-
loon kunnenlichtontvlambaar als
zij zijn.
Maar juist die plotselinge en krach
tige uitingen van geestdrift zijn het,
die do leiders kracht en moed geven.
Door een dergelijke massa gerug
steund, zullen zij veel. heel veel
groots tot stand kunnen brengen.
En zoo de zaak beschouwend, geloof
ik, dat wij Hollanders maar niet al
te vool schouderophalend moeten
spreken over stroovuurtjes. want
hier zoowel als ginds zijn het slechts
weinigen, die leiding geven het ver
schil is gelegen in de massa, die
steunt, ginds met geestdrift, hier
kalm en bedachtzaam na rijp beraad.
Wanneer liet taaie, maar meer tere-
tiende Noorden zich zal paren aan
het geestdriftige, minder bedachtza
me Zuiden, dan gaat de Nederhuul-
scbe stam weer een tijdperk van bloei
tegemoet, die elke voorgaand© bloei
periode zal overtreffen.
Die krachtige herleving van do Ne
derland sche volkskracht ten Zuiden
van den Moerdijk, zal ook aan ons
Noord-Nederlanders ten goede komen,
en meer dan de geringe belangstel
ling hier te lande ons zon doen ver
moeden. De broeder van den voorzit
ter, de volksvertegenwoordiger Fr.
van Couwelaert, heeft dit zoo duide
lijk aangetoond in de gloedvolle rede,
dio liij non het banket hield.
Ook wat de taal betreft kunnen wij
nog veel van onze Vlaamsche mak
kers loeren. Het Vlaamscli is nog niet
zoo fijn on gekuischt als het IIol-
landsch, hot is jonger en sappiger en
nog niet verstijfd in do gewrichten,
nieuw© zinswendingen laten zich nog
gemakkelijk vormen. (1) Vlaanderen
kan nog veel van Nederland leeren,
vooral wat uitspraak betreft, maar
Nederland kon zich in Vlaanderen
verjongen. Wij Vlamingen, aldus
sprak Fr. van Cauwelaert, willen ons
zelf worden en daartoe beschikken wij
nog over diezelfde kracht, waarvan
gij. Nederlanders, ons in de 17o oeuw
zulke kostbare delen ljebl afgetapt.
Wut België en Nederland betreft, in
alle opzichten, zoowel op economisch
als op diplomatiek gebied, is een toe
nadering tusschen beide landon ge
wen sclit en met genoegen mogen de
aanmoedigende redevoeringen aange
stipt worden, in December 1.1. in do
Nedo.rlandsche Tweede Kamer uitge
sproken.
België en Nederland dienen elkaurs
grenzen te eerbiedigen "verscheiden
heid in oenzelfden stam is niet een©
zwakheid, maar wel een bron van
kracht de lieerlijkheid van oen volk
ligt in de verscheidenheid ei' van.
Tenslotte bracht cte lieer Aug. van
Cauwelaert nog hulde aan den vol
ijverige» secretaris, den onvermoei-
bai-ou werker G. Pers ij n cln uan de
zoo goed vertegenwoordigde Neder-
landsche en Vlaamsche pers, die on
der hare aanwezige leden Vlaande-
rens, ja Nederland s grootsten dichter
telt; Karei van do Woestijne. (Da
verende toejuichingen).
De geestdriftige stemming gedu
rende dit verbroederingsfeest is on
vergetelijk, dat vuur on dio gloed
(1) VVien heeft 't niet getroffen, dio
eigenaardige vrijheid van zinsbouw
en die klaarheid van uitdrukking in
de werken der ook hier zoo zeer ge
waardeerde jonge Vlaamsche schrij
vers.
deed zelfs ons Noo'rd-Noderlandors
zingen van den fiercn Viaamschen
Leeuw, dion zij niet zullen temmen,
niet een vuur, dat ons zelf verbaas
de.
Na afloop van dat verljrooderings-
feest trokken allen achter de fan
fare op om den zoo zeer geviordtón
professor Van der Essen eon serena
de t© gaan brengen. En wederom
wapperden d© veelkleurig© vlaggen
der Leuvensche gouwglden <Le in
België zeer bekend© vlag van lvet
VJaainsch Verbond doo'r Leuvens
straten.
In geestdriftig© verrukking trok de
stoet tusschen de ou<ïo kerk en ivet
rijk met beeldhouwwerk versierd©
stadhuis, waar liet gemeontetestuur
zetel-de, dat geweigerd had de con
gresleden te oiitvungcn. Al die oude
gobouwcvn, overblijfselen uit liet oud©
bloeitijdperk van den Nederlandsehen
stam, zagen daar Jangs zich trekken
d© jongelingschap van dienzelfden
stam aan den vooravond vaii een
tijdperk, dat zijn geschiedenis door
nog grooter monumenten zal boek
staven. Klein© clubjes en d;Chto drom
men sloten zich aan bii den talrijken
stoet, alie Vlaamsche estaminelton
1 ojieii leeg en uit ruim 700 kelen
weerklonk het lied van den Viaam
schen Leeuw, afgewnsscid door het
„Wilhelmus" en Leeuwen dan
sen". Dat waren oog-inblikken van
Jvooggesteind enthousiasme, waarin
men voelde, wat liet zeggen wil
Groot-Nederlander te zijn.
Na hun geliefden jongen professor,
die zoo met zijne studenten weet mc©
te leven, hulde betortnd te he-bbon,
werd do stcet ontbonden, cn trokken
we 'in kleine groepjes door do stad oih
te gaan „rollen", d.i. liet achtereen
volgens bezoeken va'n oen aantal
eslaminetten klein© kroegjes, meestal
ter grootte van een gewone kamer,
waarin een paar houten, tafels en
enkele lang© banken staan. Wij be
zochten natuurlijk alleen de Vlaam
sche estaminetten, danr die ddr Wa
len en der Peóe'nnaunen (is burgers)
voor ons gesloten blevën.
Hier in de kleine studentenkrocg-
jes, zoo onoogc-lijk dat een Hollandsch
student er nooit zou binneiigaan,
hebben wij het echt Vlaamscli stu
denten leven loeren kennen. We heb
ben daar gezieh dien aardigen om
gang tusschen de studenten en de
dochters de restammethoudeis.op den
voet van vriendschap en weder/ijd-
sche eerbiediging eu zo;idea- dat ©r
iets tekort werd gedaan aan de eert'
d.er meisjes en wij hebben liet ge
waardeerd.
lJaar werden onder genot van een
piiitek© Leuvens, hoe ko'n het anders
In lliet natliolizig VJ amen land, veie
speechen afgestoken; want de Vlaam
scli© student kent geen groote'r ge
noeg-ëii dan te speechen. Zoodro dan
ook de voorzitter van zoon club „si-
lentium" heeft geroepen, oni aan ta
kondigen, dat er een siaiech zal ko
men, zwijgen allen terstond om te
luisteren door ©011 diep en dof ge
brom geven ze hun afkeuring te
kennen, ais er gesproken wordt over
franskiljons oin weer een oogenblik
later luide te juichen, wanneer de
vexvlaamsclung d«r Gwitoote Hoo
geschool, want daar' kouit alles toch
op neer, genoemd wordt. Do talrijk©
verklar.ngen der sprekers, dat ze d©
politiek ©r buiten zullen laten, is hot
beste bewijs, dat dat ook hier niet
geschiedt; hoe zou hot ook kunnen
in een land, waar de studenten zoo
scheip in 2 politieke partijen vör-
cteëld tegenover elkaar staan.
De voorzitter van het Antwerp&cte
gouwgilde reide tot ons alvorens wij
uiteengingen: „Makkers uit tiet Noo'r-
den, ditmaal was h-ot uwe beurt oim
ons te beoo'rdealen 011 uw ui ter moo
ning wordt het best weergegeven
door d'lt éene woord; geestdrift
dat is eek-voi voor ons, doch hot vol
gend jaar is hot on-ze beurt am u te
beoorde-eten en dun hoop ik, dat ook
wij u een dergelijk eervol woord bij
ons afscheid zullen bunnen toerie
pen".
Moge het zoo zijn.
A. E. v. S.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
A 80 Pts. per regel.
HET BESTE
HONGAARSCHE BITTERWATER
Alleen eoht met het roode el.'
Van gunstige werking bij chronische
obstipatie en vetzucht."
^Prof. ZV. ROSENSTEIN.^
Uit de Omstreken
SCHOTEN.
TEGEN DE 12-UURS-SLUITING.
Vanwege 't agitatie comité tegen
de verlate sluiting is Vrijdagavond in
de Chr. Bewaarschool in do Colons o-
straat een vergadering gehouden
over dit onderwerp, waarin als spre
kers zouden oplreden de hoeren ds.
Montijn uit Haarlem, Schmidt uit
Hilversum, en Nicoiaas
De voorzitter der bijeenkomst, de
lieer S t n t J e ope nt die om
half negen en herinnert aan liet doel
der gevoerdo actie. Spr. wijst er op
dat het drankmisbruik wordt bevor
derd door uitbre'.ding der drankgele
genheden en verlating van liet slui
tingsuur.
Bij het agitatie-comité zijn de Ka
tholieken niet aangesloten; d© R.-K.
kiesvereeniging heeft gein-eend zich
te moeten onthouden van medewer
king omdat h. i. de drankbestrijding
door dat eene uurtje toch niet gehaat
zo-u zijn.
De Katholieke spreker van dezen
avond, de hoer Nicoiaas, heeft be
richt van verhindering gezonden, we
gens ambtsbezigheden. Spr. wil hier
uit geene con-clusie trekken, maar
c tee'rt den aanhef van een brief van
iden tekenden dran-kbestrijider pas-
toert* Ariöns, die wel is waar ook ver
hinderd was, maar schreef: „Hoe is
zoo iets mogelijk in 1912? Gaa'rne zou
ik me aan uwe zijde scharen om aan
lvet bedoelde raadsbesluit een hart'g
woord te wijden."
Ten slotte geeft de hoer Stijntjes
het woord aan den lvsor Schmidt.
De eerste spreker, de hefrt* F. U.
Schmidt, uit Htlvctrsum, «v'eont
dat weinigen hier in Schoten be
hoefte zullen hebben om na -elven
nog wat te gaan eten (zooals de voor
standers der verlate sluiting aan
voerden). Moeten zo juist in een
dirinkgelegenhoid wat gaan eten? (ge
lach). Dan is dat toch wel een pove'r
argument.
Hoe ter wereld ©en klein© gVoep
van vergunninghouders lian-r parti
culier belang ail9 algemeen belang .n
de schaal kan leggen, moet toch nog
aannemelijk verklaard wo'rden. De
vergunninghouder is bang tusschen
11 en 12 our niets te verdic-nen en
-zegt op een ander ooge-nblik dat hij
in dien tijd toch niets veid'ent! Be
halve dat belang van eigen verdien
ste, en 't belang dor hongerige Scho
tenaren na elf uur 's avonds, heeft de
tegenpartij niet geargumenteerd. Zij
is dus in gebreke gebleven voldoende
haar vermeend Tocht aan te toonon,
heeft geen voldoende argumentate.
Wij hebben die te over. We zulten
nog niet eens tevreden zijn als het
laatste uurtje eï af is, ook liet eerste
en het voorlaatste, moe-ten weg. (ge
lach). Ja, we zullen geen rust hebben
voordat die laatste drankverkooper
weg is uit Nederland. Dut is ons eind
doel! We houden vast, dat weten on
ze tegenstanders wol we houden
vast als een bulldog!
Spr. richt zich eerst tot de vrou
wen van Schoton, om ten te vragen
op li-un go weten af: hoe denkt gij
over 't verlengen der -gelegenhe.d om
geld aan jenever, bier en brandewijn
uit te geven, dio uwe mannen ver
krijgen? Mot eerbied en huid© moet
men er van spreken Iwe onze knuppe
Holiandsclve u'rteidcisvrouwen won
deren weten te doen met hun beetje
huishoudgeld. En dan heeft, do man
de gelegenlieid nog, om tot elf uur
het ge'-d niet bij renten, maar bij
stuivers eu dubbeltjes uit te gevei»
aan drank. E11 dan moet de vergun
ninghouder er nog oen uur extra bij
hebben? Als vva de vrouw kunnen la
ten sp'relten jn Schoten, dan krijgen
de voorstanders van het latei* slui
tingsuur ©cn draai om hun ooren,
die aankomt! (applaus). Wie ooit de
vrouwen in actio heeft go-z.en, als t
gaat tegen de kroeg, Uie neemt diep
zijn hoed af. Dan vormen zij 't sterk©
geslacht, en de mannen het zwakke!
Do mannen brengen niet al lean hun
geld, maa'r ook hun tijd in do kroeg
En ook die is clan arbeider karig toe
gemeten, tenminste do rij-o tijd. En
het gezin en de organisaties on
verschillig vun uelko richting heb
ben recht op dien tijd. En dan «ischt
de tapper z ij n 'recht op: z'n druiik-
zaakje open te houden tot midder
nacht, opdat de arbeider er langer
nog zal blijven plokkeu. En tenslotte
komt hij thuis in een toe3taud, waar
in hij bij z'n thuiskomst niet moest
zijn. Over dronkenschap heeft spr.
lvet niet hij spreekt over het 3 -
bruik, nog niet eens over tet m i s-
bruik. Dat laatste kourl de vergun
ninghouder immers ook af! want
z'n standje zou er te veel door in dis-
orediet 'raken.
Spr. erkent het oer!ijk streven van
Iedere richting in de organisatie. En
niets werkt hier -zoo nadoelig op als
de kroeg! Daa'rtcgen verklaart zich
de beweging, de organisatie die
kracht wil uitoeflftven- en iets
bereiken, want daarvoor zijn heldere
koppen en fri6Chbeid noodig.
Principieel zit cr achtè'r de/.© bewe
ging dus teuscli wel meer dan het
wegkrijgen vatf dat laat-.to uurtje!
Spr. citeert aan hot slot zijn©r re
de de fabel van tet stinkend moeras,
dat men wilde droogleggen, maar
waarin daarop duizenden kikkers
hevig begonnen te kwaken toon ze
dat merkten. Toen aarzelden sommi
ge menschen, maar er waren an
deren die ©r op wezen dat z© toch
niet het belang dér kikkers boven het
algemeen belang konden stellen! En
dit beeld gebruikt 6pr., als hij er toe
opwekt hier een dooi zij tet dan
maar eon klein doel van tet moe
ras van tet drankmisbruik te dem
pen.
Do heeir Schmidt eindigt 011 dor ap
plaus.
Enkel© aanwezigen treden in debat.
De heo'r Ensoriug uit Volsan
betoogt in 't debat, dat tet hier eou
kwostie van zaken is. De vergunning,
houdeis hebben het recht, voor hun
belangen op te konion evènals de sla.
gors cu de bakkens. Spr. is tegenstui-
der van drankmisbruik, rnaur hij
noemt bel gebruik geoti misbruik, ©a
Vraagt verder ut d© teer Schuvidt de
ledeu van do Witte Sociëteit m Don
Haag ook misbruikers noemt? Do
drankbestrijding keert zich altijd to
gen do urbo d. rskiasse maar Ik©
8 tuut nion dan lvier tegenover?
Sji'r. meent dat do vergunninghou
ders zijn opgekomen voor hun ol-ge-D
good recht, d©or gelijkstelling jnc<
Haarlem te vragen,
Do heer S c h m i d t repliceert, en
ontkent o.a. dat de drankbestrijders
alleon zouden tegengaan het mis
bruik bij den kleinen man, en niet bij
de groote teoren. Indien de drankbe
strijding zich meer tot den kleinen
man richt, dan is dat omdat hij zich
in dit opzicht meer voor "rede vatbaa'c
toont.
De tweede spre ker, de beer Ds. A.
J. M o 111 ij n uit Haarlem, zegt door
gebrek aan tijd kort te mceten zijn.
Maar spr. wijst op een zinsnede in
het manifest de'r vergunninghouders,
waarin de vraag wordt uitgesproken:
waar moet tet licen indien ieder
raadsbesluit maar dodelijk ongeldig
wordt verklaard? Dat is in strijd
met Christelijk© beginselen.
De hooren vergunninghouders we-
ten blijkbaar nog minder van poili-
tiok af dan sp'r. zelf (die er zoe'r wei
nig voor voelt, en geen coalitieman
is), want do aangchoalde bewering
Vaakt kant noch vvuJl
Het bosluiH waar d-e 7 teoren raads
lieden voo'rgestemd 1 tobben is in strijd
met do Christelijkheid ©n in strijd
met de bevoogdteid der raadsleden,
die te.slu.iteu moeten nomen (volgons
d© gemeentewet) die strekken ten ba
te van gezondheid, openbare orde en
zedelijkheid. Strekt dit besluit tea>
bat© van dat alles?
In Engeland hebben do gemeentera
den hun taak beter begrepen. 127 bob
ben er con manifest aan de bevolking
gezonden waarin zo er op wezen, dut
blijkens liet onderzoek der staats
commissie de openbare gezondheid
leod onder het alcoholgebruik. Wat
de openbar© orde aangaat: spr. zou
als fatsoenlijk staatsburger, al wus
het dan als kastelein, Cr zich over
schamen bij te dragen tot verstorin
gen der openbare orde als die, wel
ke liet gevolg zijn van drankmis
bruik! In dit velband wijst spr. ook
op de belangen dei' bevo'rderlng van
de openbare zedelijkheid. Er zijn her
Ook vel© ouders die zich bedroeven
over liet Jaat-op -straat-slenteren en
laat thuiskomen hunner kinderen.
Ook 0011 gieiiiecnte'raad moet geen so
lidariteit vvenscten met de vel© ver
schrikkelijk© dingen die liet gevolg
van drankmisbruik zijn.
Spr. is wel niet Org anti-revolutio
nair, maar hij wijst op de brochure
van mr. <fr. V. H. Rutgors, waarin
deze verklaart dut local option niet
in strijd is met de beginselen der
anti-revolutionairen.
Laat ons hior petitianneeren, ©n
werken met groote kracht. Ais Chris
ten zogt spr., dat hier ook het verlies
van de zielen tl Cr menschen op tet
spel staat.
Spr. verklaart nogmaals, geen poli
ticus te zijn, en zelden te stemmen.
Muur nooit zou hij stemmen op ie
mand die in betrekking staat tot den
drankhandel: die man is niet vrij om
de gomeentebeJamgen naar behooaeu
te behartigen. (Applaus).
Spr. eindigt met de woorden te
citoeren: Wij wiltcil strijders zijn in
het hcir des lichts! (Applaus).
De vergadering is door oen vrij
groot aantal belangstellenden bijge
woond, w. 0. we evenwel slechts één
raadslid (den teor De Braai) zagen.
Binnenland
TWEEDE-KAMER.
De afdeolingen de'r Tweede-Kamer
zijn allo met liet onderzoek der wets
ontwerpen gereed gekomen, bohab.e
de derde sectic, welk© gisteren nog
bijeen was.
W EER LOSGELATEN.
D© te Amsterdam gearresteerd©
vrouw, zich noemende Annie Pas
cal, is na verhoor voor dan rechter
commissaris te Middel buig wederom
op Vrije voeten gesteld.
DE INBRAAK TE KORTENHOEF.
Te Koenen-Vreeland is door
Amsterdainsche rechercheurs aanga-
houden zeker© P. d© Gr., di© ver
dacht wordt van medeplichtigheid
aan do inbraak op Zondag 18 Fe
bruari I© Korten hoof gepleegd.
POLITIEBOND.
Te Amsterdam heeft d© afdeeling
Noord-Holland van den Algent'öouen
Nederlandscten Politiebond ©eu ver
gadering gehouden onder leiding
van den heer J. J. A. de Koning.
In zijn openingswoord herdacht da
voorzitter tet feit, dat do Alg. Ned.
Politiebond dit jaar zijn zilveren ju-
bi lé zal vieren.
In plaats van de periodiek© aftre
dende bestuuisleden A. M. Smits en
C. J. Verplauke, werden herkozen de
lieoren P. Vos, gemeente-veüdwach-
ter te Heilo, A. Heertjes, agent van
politie to Schoten.
Hierna werden verscheiden punten
van huishoudelijke» aard behan
deld.
