mmmè
mêféÊJSB
op audiëntie if geweest bij Hon MI-
i) 1st or van Waterstaat. Do Minister
deelde mode, dat door hem con in
spectietocht per auto langs den weg
is gemaakt, en dut aan zijn departe
ment plannon in bewerking zijn tot
een vei breeding van den weg van den
Deyl tot Haarlem. In verband hier
mede adviseerde hij do commissie,
liaar werk op te schorten.
HAARLEMMERMEER,
Politieke lezing.
Door Mr. Smeenge, lid der Tweede-
Kamer, zal op 13 Maart a.9. in hotel
,,De Beurs te Hoofddorp, een polltie-
ko rode gehouden worden ovor: „De
Tarief wet".
Binnenland
TWEEDE KAMER.
Hel bouw-wet je subsidies voo'r
den bouw van bijzondere lagere scho
len is gisteren nog niet geheel ten
einde gebracht, maar in hoofdzaak
toch aangenomen.
Het algemeen debat liep in de mor
genuren af. Volgons den hoer Troel
stra had de rechterzijde met dit
zaakje een voorbereiding gemaakt
voor den fakkeloptocht van 1913; t
was nu nog een belooning voor do
bescheiden eischen van rechts die de
Minister gaf, maar na de verkiezin
gen zou er meer komen. Dan zou de
beweerde offervaardigheid dor kleine
luyden niet meer noodig zijn en de
verdraagzaamheid kunnen ophouden.
Maar hij protesteerde tegen den aan
val over onverdraagzaamheid, door
den heer v. d. Molen gedaan op wij
len den wethouder Troelstra, die de
Unie-collecte te Leeuwarden verbood;
een uitval, waarvoor de heer v. d.
Molen later zijn spijt uitsprak, en
hij, de heer Troe'stm waarschuwde
de liberalen om de schoolqnaeslie in
1913 niet voorop te stellen, wijl dat
't eenig middel is om de rechtsche
coalitie, die kraakt, hijeen te hou
den. Veeleer moest het doel zijn door
verbetering van het onderwijs, bui
ten de politiek, door uitbreiding van
leerplicht, herhalings-onderwijs enz.
de rechterzijde en de bijzondere
school op ctxristelijken basis, te be
strijden.
Minister Heemskiark deed vervol
gens nader uitkomen, dat door niets
is bewezen dat men van rechts niet
evenzeeir als van links streeft naar
verhooging van het peil van 't onder
wijs. Ook de Regeo'ring deed wat zij
kon, doch binnen de grenzen van
haar program. Door in dit tijdperk
dieper in te grijpen in de onderwijs-
wetgeving zouden andere urgente be
langen zijn geschaad, zou do afwör-
ling van het program der Reg. zijn
jelemmcrd. In deze voordracht lag
liets abnormaals, geen vo'.gen van
maar overeenstemming met de
rechterzijde; Or was ook geen sprake
van een „oorlogsschatting" den over
wonnenen In 1909 opgelegd; ware dat
zoo hoe zwaar was dan de oor
logsbelasting der wetKappeyne!
Met den heer Troelstra waarschuw
de de Min. togen 't maken van de
schoolquaestie tot skibboleth bij de
verkiezingen. Als de liberalen eens
wonnen wat verwarring zou het
geven! Het was anders beter den
strijd uit te st'rijdep; dan was er kans
op rust.
Overigens was de Min. niet be-
'ducht voor de toekomst. Als 't hem
gegeven was Min. te blijven, zou hij
een program ontwikkelen dat ver
over 1913 heenreikte. En hij vreesde
voorloopig nog niet dat men het Ka
binet met ruwe hand zou vernietigen.
Op liet gebied van liet onderwijs
zou zeker later nog meer worden ge
vraagd, maar dan moest heel 't stel-
.sel worden gewijzigd en dut lag niet
in het bestek voor dezo periode.
Thans wilde men geen rechtsgelijk
heid, maar alleen wegneming van l«e-
lemmeringen voor de bevrediging
van den billijken eisch der ouders die
voor hun kinderen christelijk onder
wijs verlangen.
De Min. weerlegde ten slotte o.a.
nog het bezwaar van den hoor Van
Karnebeek omtrent de toeneming der
kleine schooltjes ten plattelands.
Nadat tusschen de heeren Roocbhuy-
zen en Lohman een korte ophelde
ring had laats gehad bij wijze
.van persoonlijk feit over de ver-
wijieu van „politieke" eerlijkheid en
de insinuatie van bestrijding van wet
ten op grondwettige bezwaren, om er
later toch voor te stemmen, kwam
art. 1 in behandeling.
Dit artikel stelt de bijdrage tör te
gemoetkoming in de kosten, om te
voorzien in de behoefte aan school
lokalen:
lo. in een gemeente, behoorende
tot de 6e, 7e, 8e of 9e klasse der ta
bel, bedoeld in art. 5 der wet tot re
geling der personeel© belasting, voor
scholen van 40 en minder leerlingen
op f 64 oploopend tot voor een school
yan 530 on meer leerlingen f 891.20.
2o. voor gemeenten van de 3e, 4e
of 5e klasse dier tabel resp. f 72 tot
f 1002.60,
en 3o. voor gemeenten van do le
of 2o klasse dier tabel resp. f 80 tot
f 1114.
Een amendemenbVan der Molen
(A.-R.), Snoeck Ilenkemans (C.-H.—
Van Wijnbergen (R.-K.) stelt voor die
bedragen to brengen voor:
lo. op f 80 tot f 1111
2o. o}) f 120 tot f 1671;
3o. op f 160 tot f 2228.
De heeren Van der Molen en
Snoeck Henckemans gaven do toe
lichting en verdediging. Het amend,
koint meer met de workelljkc bouw
kosten overeen. Het zou f 230.000
moer kosten.
E;r werd bij 't dobat oen en ander
mklapl OW* a« houdtaj dof r V
historiscti» toten In de w*"*'
gen» den h«r Itencfcroara
zij consequent; de Itosren Troeotra
en Schaper beu-eenden dat «1
politieke eerlijkheid van den heer
iihraen - één mond hadden voor de
aldeelingen cn één voor hét open-
^VVat het amend, hetrett dat ook hij
den heer Pollomo steun J
heer Ter I.aon bestreed het met M-
heid omdat hier, zonder onderzoek,
zonder zekerheid van koeten ntet
enkel voor nieuwe, maar ook voor
reeds bestaande, schnldvrije bijzon
dere scholen 37j pet. veo de kosten
als geschenk wordt toebedeeld En
do opouburo scholen worden achter
De Minister belwistlo dit inatnn-e11ij
erkende dat de kostenberekening ,ln
't amendement juister wa.drn lo»g
voorstel. En nu do middelen, die UJ
1911 minder gunstig weren en tot
noi, inter de middelen toeslaan.
ÖBheer Uefttick maakte handig
van de tmlegonheid gebrul om voor
»k^"tTXn dto d" Minister
tot nadere overweging bereiü.
Nadat de heer Ketelaar 't amondo-
Door de hoeren Troelstra en Ter
Laan weid daartegen
protesteert en de éérste deed Ir»
I.u om het ontwerp, dat nu K°ne?*
van karakter was veranderd, nader in
de af deelingen te onderzoeken.
Doch deze moüo \verd met 53 tegen
^ineMwe de laatste als voorzitter der
SievantUPPO^rs^io^
(SS" het artikel niet aan te nemen.
IteaTmS 52 tegen 33 stommen -
rechts tegen links werd het ia
Gnomen. Daarmee is over t lot
d<5 w°t heslist. Ze uortt ongewijzigd
Vftart nu heden nog het «m«n-
<d i dc «emeenten) gelijke bijdrage
&goven."SS daar komt mets van.
DE STORM-
n. hevige wind v»n Dinsdag is oor-
oorzaken.
Te Opheusdon is bericht ontvangen.
wuarSi hun kindje va» 4 maanden
verdronk.
DE „PRINSES JULISKA".
Mon méldt uit Vlissingen aan do
avlw?n
zijn ingedeukt.
DE SOLO.
Men meldt onn de N. Ct. van den
Hoek van Holland:
Met hoogwater is hot
Solo, dat hij Terhoyd» op het st.and
zit, omstreeks 25 meter moer
waarts getrokken.
MIJT F EN MES GESTOKEN.
ó"S?ndB2n<!eheote'iSpagmck.
S ^jksvSKchter heelt proces-
verbaal tegen don dader, «keren Fr.
aldaar, opgemaakt.
TELEFOONVERKEER TUSSCHEN
feïf WVho
toSnflhkoor tuosrhe» Frankrijk w
SfdïSSSwa dm. voorrang hoh
ben.
LANDBOUWTENTOONSTELLING
MEDEMBLIK.
Verschenen is het programma voor
de Landbouwtentoonstelling te Me-
demblik te houden van 4 tot 8 Sep
tember.
Het eere-comité bestaat uit den Mi
nister van Landbouw, Nijverheid eu
Handel, A. S. Talma; den Commissa
ris der Koningin in Noord-Holland
als eere-voorzitters) en den heer J.
Winkel, buxigpn/ester van Mtedenr-
blik (als voorz.). Voorts uit verschil
lende autoriteiten op het gebied van
den landbouw.
Ais eere-prijzen zijn uitgeloofd:
groote zilveren medailles van de Ko-
niüigin, van do Koningin-Moeder en
van den Prins der Nederlanden, be
nevens aan prijzen een bedrag van
ruim f 7000. Aangifte voor inzendin
gen moet geschieden voor 20 Juli (met
uitzondering van enkele artikelen).
Rechtszaken
ONTROUW.
Do rechtbank te Amsterdam hooft
veroordeeld tot een jaar en 3 maan
den gevangenisstraf (geëischt was
1 1/2 jaar) een slagersknecht, wegens
verduistering van f 765, een spaar
duitje van zijn meisje, waarmee hij
reeds was ondertrouwd, doch dio hij
had laten loopon terwijl hij met het
geld aan don loop was gegaan naar
Duitschland, waar hi] het ul gauw
had verbrast en verspeeld.
DE WAGENINGSCHE PRENT
BRIEFKAARTEN.
Dezer dagen ls aan den boekhande
laar E. de dagvaarding uitgereikt,
oni op den 18 dezer voor het kanton
gerecht te Wagen ingen te verschij
nen.
Sport en Wedstrijden
NEDERLANDDUITSCHLAND.
I)c Engelse he referee J. F How croft
zal deze ontmoeting te Zwolle leiden.
De heer llowcroft is nu bijna 15
jaar eerste klasse scheidsrechter in
don Engelschcn Bond. Hij reisde drie
jaar goleden in één seizoen 16240 En
ge Isclve mijlen in verband met de
door hem geleide wedstrijden en ver
kreeg hij een prijsvraag in de Athle
tic News, om uit te maken wie de
beste scheidsrechter in Engeland was,
de moeste stemman.
Wij vertrouwen, dat waar de
scheidsrechter dergelijke anteceden
ten kan aantooncn, de leiding zeker
bij hem in goede handen is.
Wij kunnen nog modcdeelen, dat de
kaarten voor dezen wedstrijd, voor
zoover ze niet aan de veroetnigingen
zijn verkocht, van 11 tot en met 20
Maart verkrijgbaar zullen zijn in ver
schillende steden.
WATERSPORT.
CLUBGEBOUW DE ÏIOOP.
Do koninklijke roei- en zeilvereeni-
ging ,,l>e Hoop" heeft groote voorne
mens. Zij zal, naar het „Makelaars-
weekblad" weet mee te deelen. haar
clubgebouw aan de Weesperzijde ver
vangen door een bijna tweemaal zoo
groot gebouw. Do bouwplannen,
waarmede een uitgaaf van f 100.000 is
gemoeid, zijn reefs ten Stadhuize in
gezonden.
Gemengd Nieuws
SPIONNAGE.
U itKopenhagen seint men, dat de
redacteur Urlin vaa liet hoofdorgaan
der sociaal-democratische partij zwa
re beschuldigingen gericht heeft tegen
de in Den omar kern vert revende Engel
se he consuls. Hij schrijft, dat deze
consuls de spionnage in Noord-
Du itschland mei alle mogelijke mid
delen steunden. Hij wil de regeering
do bewijzen daarvan tor hand stellen,
waaruit blijkt op welke manier de
Engclsche consuls de spionnage in
Duitschland in de hand werken. In
liet blad worden de namen van ver
schillende consuls en spionnen ge
noemd. Het artikel baart zoowel in
Duitschland als in Denemarken groot
opzien.
GROOTE BRAND.
Een brand heeft te Doornik het te
lefoon- en telegraafbureau en de
wachtkamer van hot station vernield.
Do telefonische dienst is geheel ge
stoord Twee spuitgasten werden
zwaar gewond.
ZENDELINGEN IN CHINA.
Dr. Scott, de Anglicaansche bis
schop in Noord-China, veirliet 1.1.
Donderdag, vergezeld van «Je zende
lingen Hughes en Day, Paotingfoe om'
ean rondreis te maken door zijn Dio-
oees.
Maandag zond dr. Scott de zende
lingen naar Tsjing-tsjou om brieven
to halen. Muiters namen hun karren
en trekdieren af. Toen de zendelin
gen een poging deden om hun eigen
dom terug ie krijgen, schoten de mul-
tondo soldaten, en Hughes werd ge
dood.
POMPEJÏ.
Uit Pompeji wordt gemeld, dat op
gravingen, die daar twee maanden
geleden liegonnen zijn, tot de ontdek
king van een nieuw belangrijk deel
van de bedolven stad go'eid hebben,
Men heeft ook opschriften van groo
te historische waa'rde gevonden en
rijke archeologische schatten. liet
werk wordt met ijver voortgezet Er
zal eon buitengewoon krediet aange
vraagd worden van 750.000 lire voor
verdere opgravingen.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
k 30 Cts. per regeL
De last is te zwaar
De last van rugpijn van 's morgens
tot 's avonds.
Do last van schele hoofdpijn, duize
ligheid, verstoorde slaap, uitgeputte
zenuwen.
Do last van die afmattende pijn in
do lendenen, heupen eu zijden.
De lost van rheumatische pijnen in
ile spieren en gewrichten, die tot hl
de beenderen schijnen door te dringen
bij slecht en vochtig wear.
Do last van toenemende zwakte en
dat vreeselijk terneergeslagen en lus
teloos gevoel.
Is uw last rheumatiek, waterzucht,
gravod of urine-stoorniksen?
Is uw la9t hoofdpijn, voortdurende
vermoeidheid, rugpijn of zenuwach
tigheid?
Dan ie het genot te weten dat vele
mannen en vrouwen van deze en an
dere nier- en blaasaandoeningen ge
nezen zijn. Foster's Rugpijn Nieren
Rillen werken afdoend, omdat zij een
sociaal nierengeneesniiddel zijn, en
alleen oen nierengenoesmiddel geeft
haat tegen nierkwalen. Foster's Rug
pijn Nieren Pillen heelen en verster
ken de aangedane nieren en helpen
hen om de schadelijke onzuiverheden,
die do bovenstaando verschijnselen
veroorzaken, uit het bloed te filtree-
ren en verder uit het lichaam af te
voeren.
Let erop, dat gij do echte Foster's
Rugpijn Nieren Pillen krijgt. Iedere
oohto doos draagt de liandteekening
van James Foster. Zij zijn te Haar
lem verkrijgbaar bij do heeren J. J.
Göppinger, Groote Houtstraat 147a;
en K. van Eden, Spaarne 38. Toezen
ding geschiedt franco na ontvangst
van postvvisseJ A f 1.75 voor één, of
f 10.— voor zes doozon.
Stoomvaartberichten
TRANSATLANTISCHE LIJNEN.
Hot st. Koning Willem I, v. Amster
dam n. Batavia, arriv. 6 Maart to
Sabang.
Het st. K. i arriv. 6 Maart van
Jy. a te Rotterdam.
Het st Van Gloon, v. Rotterdam n.
Java, pas». 6 Maart Pertin.
Het st Korimoen arriv. 6 Maart van
Amsterdam te Batavia.
Het st Kleist, v. Rotterdam naar
Japan, vertrok 5 Maart v. Algiers.
Volgens draadloos bericht via
Grookhaven bevond het Bt. Nieuw Am
sterdam, van New-York naar Rot
terdam, zich 5 Maart op 287 mijl West
van Scllly.
Het st Rijnland, v. Amsterdam n.
Buenos Ayres, vertrok 5 Maart van
Leixoes.
Hot st. Rindjani, v. Rotterdam n.
Java, arriv. 6 Maart v.m. te Marsoüle.
Het st. Boger, v. Java naar Rotter
dam, pass. 6 Maart v.m. Perim.
Het st. Monad o, v. Java n. Rotter
dam, .poss 5 Maart Point do Gotle.
Het st. Mcdon, v. Rotterdam naar
Java, pass. 6 Maart v.m. Poin dc
Galis.
Ho st Rijndam, arriv. 5 Maart nm.
v. Rotterdam te New-York.
Het st Goeben, v. Japan n. 'Am
sterdam arriv. 5 Maart te Genua.
Vervolg Gemeenteraad
DéVOORZITT^qni,
B mvf d to •"""tal »M
en om advies
tic,??-," de° it» i. b.
van do ln bestrating
<enm^rtraat klinkers.
it °p "F-'-""» S»
uïv een ^^kscbrift van J v d
1 f' hem eervol ontslair to w-.-
H- Dat zijn ingekomen
csrr-
■«uaïaarffA»
Wéd Mr Mw.
trtttenljitj^n^'TSrnS-
m£n1ïï'en ha™ten a en w-
hnf° -"'-«'todiri/t van F. straw-
S,™i°Sordam' betreffende £2.
gXJr°J, ~k™ Femeente-
afdÏÏntog)® to 1"™ian B- «n W. ter
80. een schrijven van A. P ion
denDrffÜiriat'aKo be»lrI't'in«' van
afdoeningj0n "<u,den D' "f w- ter
Sf1'" tÏÏS-
(lo behandelen bi, punt 6 van den
oproepingsbrief). acn
(Te behandelen bij punt 27 van den
oproepingsbrief) vaa aea
llo. een schrijven van Dr. A. II de
Hartog houdende dankbetuiging voor
het besluit tot het beschikbla?* 1%.
len van een schoollokaal.
12o. een verzoekschrift \an de lioof-
den van takken van dienrt
.Haarl0lu- °'o niet over te
gaan tot vaststelling van een regle
ment voor do ambtenaren in dienst
der gemeente. «lensi
'V,1*' v«r»>to? vaa den toestand
-van het Gymnasium over 1911.
ir™- j 'len Cuiiunissaris der
Komngin in de provincie Noord-Hol-
z;in benoemd tot buitengewoon
gemeente-veldwachterW. Sanders
ambtenaar belast met de inni»- van
*^'en; en kadegeld, en F. W. Vogel
'^emoent o-secretarie en dat
als zoodanig eervol ontslag i$ ver
leend aan C. J Covers. elrvS onL
r? Pl®nt»yenarbeider.
D. Dat zijn ingekomen
Rii?; **A 6Chr,Jve" va" Gedeputeerde
Noord-Holland,
J"™ hel door ben goedge-
keuide raadsbesluit van 31 Januari
-\°- 1'. tot aanvaarding van grond
aan de Cruquiusstraat.
JZZJ™ fiCbri.ivon van dezelfden ten
gelelde yan het door hen goedgekeur
de raadsbesluit van 31 Januari J.L
101 rüdi"o van grond.
3o. een schrijven van dozolfdw, ten
geleide yan het door .hen goedgekeur-
ds raadsbesluit van 31 Januari J.l.,
1^- tot verhuring van grend.
a»Tf^eün scly'ljvfin va" dezelfden, ten
geleide van het door hen coetlgekeur-
Nd J4 besluit Vllü 31 Janyarl J.l.,
PUNT 2.
J' Jff }v- fllclI?n voor in te stellen
een Raadscommissie van vijf leden,
die tot taak zal hebben, een onderzoek
m te stellen omtrent de mogelijkheid
van do oprichting eonor openbare
leeszaal hetzij door particulier initia
tief, gesteund door de gemeente Bet-
IL ^an. v^'^entewego met bijdragen
van particulieren.
X* denkbeeld van de stichting der
openbare leeszaal heeft do onverdeel
de instemming van B. cn W
Daarom stellen B. en W. Voor de
Raadscommissie van 5 raadsleden in
stenln «n S^k"1 0Verzoek in
bevindingen aan
verslag doen, eventueel ver-
gezeld van voorstellen cn raming van
drinri,hH °nt de mW"jkhoid van
de oprichting ccner openbare leeszaal
m deze gemeente, hetzij door parti
culier initiatief, gesteund door do
rroU10»^ l6, '"('j Van KvlliOOlitewage
met bijdragen van parüculieron.
De heer SCHRAM merkt op, dat
Haarlem oen der eerste gemeenten is
die een openbare leeszaal bezat. Spn>
ker terdedhrt daarnu het voorstel van
'B. cn W. en herinnert aan een woord
van Dr Gunning, dat behoeften eerst
dan blijken, als zij vervuld kunnen
worden. Dat zal ook bij do oprichting
der leeszalen hot geval zijn.
Spreker wijst er dan op, «lat de
leeszaal is do voortzetting van de
-chool in 't systeem van de bevorde
ring der volksontwikkeling. Hij hoopt
dat daarom zich geen enkele stom
tegon het voorstel van B. en W. zal
verheffen.
De heer THIJS SEN moet daarin
don heer Schram teleurstellen. Hij
l>ohoort tot «Le tegenstanders De ar
gumenten van den heer Schram zijn
zoor zwak. Spreker'» theoretisch be
zwaar is, dat men jongelui van 18
jaar af zal toelaten. Dezen hebben
nog geen ervaring genoeg, om to kun
nen beslissen, wat zij lezen mogen.
Het practlsch bezwaar ia, dat men
geen censuur op de boeken kan hand
haven. Ook om het standpunt welke
boeken wel en welke hoekon niet ge
schikt zijn. De practijk leert, dut de
Iwsturen der Openb. Leeszalen belle
tristische boeken toelaat, die ean dec-!
van 't volk niet oorbaar acht, doch
welke men toelaat uit een oogpunt
van stijl. Het gebeurt, dat in openba
re leeszalen jonge meisjes boeken als
„Kamertjeszonde" van Heyermans, en
„L'Aseommoir" van Zola komen le
zen. Dat kan ook hier gebeuren. En
idan kan het bestuur de boeken niet
weigeren. Dat gaat wel met kinderen
van een jaar of 12, zooals te Hilver
sum, waar deze het voornaamste
lees-publiek uitmaken.
Spreker citeert, dat men in Amster
dam in «Le openb leeszaal wil opne
men de bibliotheek van den Diamant-
bewerkersbond, waarin de volledige
werken van deui heer Tak voorkomen.
Spr. merkt op, dn; men er het oog op
inoet houden, dat de richting, die de
openb. leeszaal voorstaat voorname
lijk is de richting door de bibliotheek
van den lieer Tak vertegenwoordigd.
Maar da; is spr.'s hoofdbezwaar
niet. Dat geldt de belietristische wer
ken. Spr. herinnert aan een zin van
Vergilius.
De heer THIEL Hollandseh pra
ten.
De heer THYSSEN Dit beteekerst,
dat de mensch gaarne «ie verboden
dingen begeert en deze 9terker be
geert, naarmate die meer woiden
weggehouden. Zoo zal men in die bi
bliotheek naar 't verbodene gaan
speuren.
De heer KLEYNENBERG heeft met
groot ongenoegen van de voordracht
van B. en W. kennis genomen, om
dat liet geen kwestie roojr is, of een
openb. leeszaal noexiig is. Die is zeer
noodig. want men moet een centraal
punt hebben, waar men lezen kan. De
leeszalen te Groningen en Dordrecht,
waar elk jaar een 90,000 menschen ko
men, bewijzen, dat een dergelijke in
stelling noodig is.
Spreker wijst er op, dat er pogin
gen zijn aangewend, door nienschen
van rechts en links, om te komen tot
een goede definitie van volksbiblio
theek. Geweerd zal moet on worden
elk parnografisch boek. Voider
spreekt de heer K. daarover niet. Dat
is een zaak van bestuur, die later ge
regeld zal moeten worden De heer
Thyssen meent, dat de bibliotheek
van don heer Tak <»en zuiver aoc.-
dem. was. Dat is niet 't geval. Die
bibliotheek bestond uit werken van
algemeen socialen aard. Maar al was
de meening van deB heer Thyssen
juist, wat dan nog ?"Als men hier aan
do openb. leeszaal een Bisschoppelij
ke bibliotheek cadeau wilde geven,
zou spr. «He gaarne voor de leeszaal
aanvaarden. Overigens herhaalt spr.,
dat het betoog van den heer Thyssen
te vroeg is gekomen.
De heer Loomeijer beaamt dit laat
ste maar dat betoog is uitgelokt
door den heer Schram, die zeide, dat
men hier nu reeds ging uitmaken in
beginsel, of men een openb. leeszaal
zou oprichten .Bat is een zaak van
later. Nu heeft men alleen eon Com-
missie-van-onderzoek te benoemen.
Spr. wil meewerken om daarin te be
noemen twee rechtsebo loden, om 't
hoor en wederhoor te kunnen toepas
sen.
De heer TJEENK WILLINK lierin-
nert er aan, dat Haarlem reeds een
openb. leeszaal heeft, nL in de Stads
bibliotheek Hot is spr. nog nimmer
gehleken. «lat de chimères van den
heer Thyssen in de Stadsbibliotheek
bewaarheid is. Het doen van een
onderzoek acht spreker zeer geluk
kig. Men kan de zaak «lan eens over
wegen. wat vóór en tegen de zaak te
zeggen is. De zaak van particulier
initiatief of Gemeente-zorg, waarover
de heer Kleynenberg sprak, is daar
om hier nog niet op haar plaats.
De heer THIEL vat de zaak zóó op,
dat dit voorstel alleen bedoelt, of bet
„mogelijk" is, om een leeszaal op te
richten. Wie vóór dit voorstel stemt :s
dus vóór de oprichting der zaal in
beginsel. B. eD W. hebben ook als
ondergrond voor dit voorstel gesteld,
dat si] onverdeeld voor «le openb.
leeszaal waren.
Spreker zegt nu, dat de heer Thvs-
aeei is tegen het laten gaan van on-
mondigen naar de openb. leeszaal.
Maar dat bezwaar is gemakkelijk te
ondervangen, wanneer men alleen
meerderjarigen toelaat. Behalve na
tuurlijk, wanneer de heer Tbysson
van meening is, dat ook wettelijk
mondigen nog niet geestelijk mondig
zijn.
De beer THIJSSEN Zeker 1
De heer THIEL zegtJuist, dat
vermoedde ik al. Hier hebben we nu
waar 't eigenlijk om gaat, niet om de
jongelui van 18 jaar, maar de zaak
is, dat de heer Thijssen ook op grijs
aards geestelijk toezicht noodig acht.
Tegen dit standpunt neemt spreker
vierkant stelling Spreke" roept den
hoer Thijssen toe Als ge iets ver-
koerd vindt, sluit n er dan uw oog-m
niet voor, maar onderzoek het, breng
liet aan t volk en boezem het er een
hoilzamen schrik voor in. Mr. Thijs
sen wil voor zich een geestelijk toe
licht, spreker bedankt «laarvoor.
Laatst heeft hij kennis genomen van
hot „Mot-u proprio". Daarvan is spre
ker geschrikt.
Maar spreker is in zoo'n geval niet
voor een geestelijke struisvogel-poli
tiek. Voor spreker kunnen nlkxm ptie-
dagogische bezwaren gelden maar
daarbuiten mogen den lezers geen
belemmeringen worden opgelegd.
Do heer "LASSCHU1T spreekt zich
uit voor de voordracht van den Voor
zitter.
De heer WljJYLANDT wijst op de
bezwaren, fn Christ e t ge
opperd teren dc openbar»; i> aaj.
Maar desondanks ia «pro - *9' d0
voordracht, met deze reserve nllocn,
dat hij zijn houding zon wijzigen, in
dien bleek dat roemwlmn van Chnsie-
1 ijken huizo nie: ti«« isiioordcn w de
leeszaal. Dat zou blijken -urnen,
wanneer de leesstof onges-bikt fs
\oor personen van Christel Ijken hui
ze. Spreker Is tot dr-re cor-"i-le ge
komen, toen hij tot de veRmsehap
kwam. dat ook andere pereor' van
Christelijke» huize deze leeszalen
steunen.
Do heer DE BR AAL ir, een :es®a-
tui wier van dc openbare leeszaal, in
tegenstelling mot zijn geestverwant
Wcylandt. Spreker acht zich b.v. zeer
gegriefd door dc godslasterlijke taal
van „De Notenkraker", het bijblad
van „Het Volk". En dit blad zuJ men
er niet weren mogen. Daarera kan
spreker niet stemmen voor de open-
bare leeszaal.
De heer BREGONJE 7jü stemmen
vóór «lo voordracht van B. en W. D(
bezwaren van do hoeren Th ossen en
De Braai zouden alleen opa."an. all
men do dowr lion verderfelijk ver
klaarde lectuur niet elders kon krij
gen. En dat yobourt immers toch in
do particuliere bibliotheken, waarop
de overheid geen toezicht kan uit-
refenen. De heeren Thijssou en De
Braai wijst spreker op ean oordeel
van Dr. Do Visser, namelijk dat wol
't kwade in de leeszaal voorhanden
is, maar dat het goede er naast ligt,
en dit laatste toch de overwinning
moet behalen.
Do heer VAN DEN BERG merkt
den luor Tliid op, dat de paedagogi
sche bezwaren niet opgeheven wor-
don, wanneer men alleen meerder
jarigen toelaat. De heer Thiel heelV
niet aangetoond, dat do vrijheid, om
eigen lectuur te kiezen voor de oude
ren dan 21 jaar, wèl in het belang
van die menschen is. In een leeszaal
7al alles moeten liggen, anders zou
het geen neutrale leeszaal zijn Daar
door zal de vrijheid van lectuur-
kiezine nadeelig kunnen zijn. Boven,
dien, de emeenie moet niet de in
stelling zijn, «lie aan de menschen de
goede en de kwade lectuur voorlegt
en zeggen moet„Kies nu maar
Daar moet <le gemeente zich niet mee
bemoeien.
De héér LOOMEMLR vraagt ros
eens, welke beteekenis iuou moe*
hechten aan het voorstel van B. en
\V. Spreker is vóór de voordracht
van B. en W.. maar hij betreurt, dat
men ean voorbeeld heeft aangehaald,
dat hier niet te pas kwam. Spreker
wijster op. dat wetenschappelijke his
torische boeken, b.v. bij de beschrij
ving «Ier oudheid, perverse nelgio-
gen kunnen opwekken.
Do VOORZITTER deelt mede. dat
B. en \Y. hun voorstel wijzigen, zoo-
ate de heer Spoor dit heeft geadvi
seerd, namelijk in dien zin, dat nu
zal bevist worden over de wensche-
lijkheid van Ae oprichting der open
bare leeszaal.
Do heer LOOSJES is een zeer groot
voorstander van de openbare lees
zalen. Het moeten geen volksleeszalen
zijn. Hot volk is zeer welkom, maar
spreker meent, dat nven vooral gele
genheid moet geven aan degenen, die
zidh willen ontwikkelen. De openbare
leeszaal moot ©en deel ztjn van bet
ontwikkel In gs-svsteemwaarin ook
de goedo scholen behooren. Dat zulk
oen leeszaal noodig is. blijkt uit hot
ingediende voorstel, om de Stads
bibliotheek ©enige avonden in do
week open te stellen.
Do heer THIJSSEN is het niet mot
den heer Thiel eens, dat iedereen
met zijn wettelijke meerderjarigheid
ook geestelijk mondig is Spreker
merkt, op, dat de heer Tinei heeftgo-
zeard, dat spreker ook hem (Mr. Thiel)
onder geestelijk toezicht stelt. Dat is
een dwaasheid. Wat het betoog van
den lieer I.oosjes aangaat, preker
meent, dat de voordracht wèl bedoelt
een volksleeszaal.
Do heer SCHRAM verdedigt zich
tegen de aanmerking, dat zijn betoog
stroke sluo was en dezuakop©^
verkeerd terrein bracht. Spr. merkt
on, dat men hier twee richtingen
hoeft, dio voorstaan vrij onderzoo*
on gedeeltelijke geestelijk© rasuur.
DO bibliotheek van den heer Tak was
niet van zuiver sociaal-democraiistiw
strekking .^or
De heer LASSCH1 IT «'-vrer,
ook met het oog ©P de groote «Fe?®®'
om bet tweinsel pas te «i«>en
kan, nadat do Commissie hc. rapport
zal hebben uitcebracht.
De beer THIEL r. ••.«..■Rrert dat hq
niet heeft willen .---ren dat
21-jarigen leertijd op iiTh^
kan staan, maar wel dit, dat de neer
Thïtecn «dgonliik g.vm
ihl b«w«rcn ttetft.
hwicht wcnscht, op welken leeftijd
TÊersSoï acht bet vooraf
Lasschult juist het teirengMtelde ate
bedoekt voor hetgeen Bjcn «f
Hd één voorsteWen- Z^vwd h».
dat do he-»r LawcbuH ster
dat eerste ltd
Do hoer LASSCHU1T meent, dot
I-
Vis een «vneubare leeszaal op to
dcETi!£r LOOMEIJIiK is liét
llVrnrte't«~£
vawaren de heeren Do Braai,
«.nr.
SS™ Visser, uisschuit .n Seis-
jte vóór het wontol-lMKhuit sum.
den.
PUNT 3.
B. dn \Y. stollen voor aan den heer
c. P. w. Krions een garantie van
f 5000 te verleencn voor het Jaa* 1912
ten bate van de exploitatie van bet
HoArl. Muziekkorps
De h- r SCHREUDERS merkt op,
