NIEUWS= en ADVERTENTIEBLAD.
s9e Jaargang, No. 8854 Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen. donderdag 2 mei 19<2 b
ABONNEMENTEN
PER DRiE MAANDEN:
Voor Haarlem120
Voor de dorpen in den omtrek waar een Agent gevestigd is (kom der
gemeente)„1.30
Franco per post door Nederland1.65
Afzonderlijke nummers0.0214
Geïllustreerd Zondagsblad, voor Haarlem0.3714
de omstreken en franco per post 0.45
Uitgave der Vennootschap Lourens Gosfer. Directeur J. C. PEEREBOOM.
advertentiën:
Van 1—5 regels 50 Cts.; iedere regel meer 10 Cts. Buiten het Arrondissement
Haarlem van 1—5 regels ƒ1—, elke regel meer ƒ0.20. Reclames 30 Cent per regeL
Bij Abonnement aanzienlijk rabat.
Advertentiën van Vraag en Aanbod, hoogstens zes regels, 25 Cts. per plaatsing:
50 Cts. voor 3 plaatsingen a contant.
Redactie en Administratie: Groote Houtstraat 53.
Intercommunaal Telefoonnummer der Redactie 600 en der Administratie 724.
Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 12. Telefoonnummer 122.
Tot de plaatsing van advertentiën en reclames van buiten het Arrondissement Haarlem in dit blad is uitsluitend gemachtigd het Algemeen Binnen- en Buitenlandsch Advertentie-Bureau D. Y. ALTA
Warmoe'sstraat 76—78, Amsterdam. Telc-phoon interc. 6229.
TWEEDE BLAD.
OM ONS HEEN
fl.- 1533
nabetrachting van flen
Gemeenteraad.
Het spreekwoord zegt, dat de aan
houder wint en wanneer dat waar is
beeft de Haarïemsche gemeenteraad
Woensdag veel gewonnen, daar hij
let belangrijkste aangehouden heeft.
Allereerst het" havenplan. Hoewel
de heer I-Iulswit het goed toelichtte
en verdedigde was het duidelijk, dat
hij dezen middag de meerderheid van
den Baad niet op zijn hand krijgen
zou. En wel omdat de bestrijding te
veelsoortig was. De heer Spoor verte
genwoordigde de categorie, die feite
lijk van het heele plan niet wil we
ten, zooals blijkt uit zijn denkbeeld,
om het spoorlijntje van de gasfa
briek „een beetje te verzwaren" 'en
daar dan een flinke opslagplaats aan
toe te voegen. De heer Invert, meet-
man van zaken, vond de uilgekozen
pi a a t s niet goed, de hoeren Van
Rossum en Krelage gaven blij
ken, dat ze er in beginsel geen
bezwaar tegen hadden, maar uit
voeriger wilden worden ingelicht
en deze vier Raadsleden nu stol
den als motie voor, een Raads
commissie te benoemen. Het was dui
delijk, dat eik van deze drie soorten
bezwaren zijne aanhangers vinden
zon, gezwegen nog van 's Raads nei
ging^ om belangrijke zaken nog maar
een beetje uit te stellen, 't Viel daar-
om nog mee, dat het voorstel tot be
noeming van de commissie maar een
meerderheid van 1513 haalde.
Wat er van die commissie te .ver
wachten is Niets van beteekems.
Lang© en breede volzinnen, neerko
mende op wat door B. en W.. de Ka
mer van Koophandel en de Commissie
van openbar© werken is opgemerkt.
Maar wij kunnen het besluit rustig
beschouwen, omdat er nog geeai man
mee overboord is. 't Zal, alleen wat
langer duren, voila tout! En
de Raad heeft den tijd, energie niet
altijd, durf maar zelden, maar steeds
tijd. Welnu, als door dien te ge
bruiken het plan grooter kans op aan
nemen krijgt, is het zaak er maar
niet al te veel van te zeggen, dat de
Raad even veilig althans B. en W.
had kunnen nltnoodigen, nadere
plannen in te dienen. Dan had hij
evengoed gekregen (van B. en W.)
wat hij nu wenscht van de Commis
sie
Heel beleefd is het niet, dat aldus
aan de rapporten van vier Raadsle
den plus dón wethouder meer waarde
toegekend werd, dan aan de nadere
plannon van B. en W. maar do Raad
is nu eenmaal altijd onder den in
vloed van een zonderling wantrou
wen jegens de grootendeels door hem
zelf gekoezn leden van het dage
lijkse h bestuur en dezen middag was
de meerderheid al bijzonder onbe
leefd. Het is toch wel wat heel gek,
dat wanneer de directeur van openba
re werken verzekert een geruischloo-
zen ventilator te kunnen maken, in
den Raad wordt rondgevraagd, oi
"daar, o, contradictio in terminis, mis
schien iemand was, die gehoord
had, dat zoo'n ventilator geen ge-
draisch maakte. Eerst toen de heer
Loosjes het op zijn woord en bij zijn
ooren verzekerd had, scheen de angst
wat te bedaren.
Neen, beleefd Was de Raad niet.
Als in mijn jeugd de bovenmeester af
wezig was, waren wij rumoeriger on
der het mindere gezag van den ramp
zaligen ondermeester. Raadsleden
met grijze haren en kale kruinen zijn
al niet anders er wei-den lustig on
der de betoogen d-oor particuliere ge
sprekken gevoerd en de waarnemend
voorzitter, Dr. Kruseman, die toch
waarlijk niet slecht presideert, moest
zelfs óên lid tot de orde roepen door
hem bij zijn naam te noemen liet
deed me weer donken aan den onder
meester in mijn jeugd, die dan ten
einde raad zei „jij Piet Jansen moet
na schooltijd twintigmaal schrijven
ik ben een lastige jon-
g e n".
Ik weet heel goed, dat je in den
Raad het in aoht nemen van de vor
men niet moet overdrijven, omdat er
dan van pure correctheid nooit eens
flink gezegd wordt, waar 't op staat.
Maar als de burgemeester verhinderd
is de vergadering bij te wonen en de
waarnemend voorzitter in overwe
ging geeft, een zaak aan te houden
omdat de burgemeester die voor een
belangrijk gedeelte zelf behandeld
heeft, dan brengt toch, zou ik zeggen,
de meest elementaire beleefdheid
mee, om daarin toe te stemmen zon
der er een woord over te zeggen.
Maar neen, er werd geklaagd, dat
het nu al van Maart 1911 af geduurd
had, dus meer dan eon jaar. De spre
ker vergiste zich er is al minstens
tien jaar over deze fontein gepar-
leerd. En dan zou het niet, ten gevalle
van den burgemeester, veertien da
gen langer kunnen duren Foei 1
Nog een ander staaltje. B. en W.
stellen voor een propagandaboek voor
Haarlem uit te geven, dat negendui
zend gulden zou moeten kosten. De
wethouder, de heer Loosjes, Jicht dat
voorstel nader toe. Iedereen zwijgt.
Dr. Kruseman, terecht doorgaande
op den zeker voor een Baad gelden
den regel, dat wie zwijgt toestemt,
vraagt of de hoeren dus geen hoofde
lijke stemming wen&chen dan gaan
er op eens vele stemmen op, die blijk
geven van verzet en met twintig tegen
acht stemmen wordt het voorstel
verworpen. Zijn dat manieren Wil
de geen van de twintig tegenstanders
zich verwaardigen, om te zeggen,
w a a r o in zij van het voorstel niet
gediend waren Daartoe waren toch
zeker allereerst de voorzitter en se
cretaris van de vereeniging voor Ver
fraaiing en Vreemdelingenverkeer
verplicht geweest.
Afgescheiden daarvan is de verwer
ping niet verstandig. Ik vermoed,
dat in weerwil van gedrukt voorstel
cm mondelinge toelichting verschil
lende leden toch niet goed hebben be
grepen, waarom het ging. Reclame-
boekjes op slecht papier, met clichés
van jaren her, hebben we genoeg,
maar aan een serieus werk, dat ant
woord zou gesven op vragen, die geen
van deze geschx-iftjes beantwoordt,
bestaat behoefte. Dat de meerderheid
die niet gevoeld heeft, vloeit blijk
baar hieruit voort, dat zij niet besefte,
hoe noodig in dezen -tijd reclame -is
voer een gemeente, die vooruit wil.
Maar dan een, die ha,rer waardig is,
niet met afgekeken prentjes en ad
vertenties, die de kosten moeten dek
ken. Menig Raadslid, die in zijn za
ken alleen iets fraais zou willen ver
spreiden tot bevordering van zijn af
faire, heeft tegengestemd, omdat hij
f 9000 te veel vond. Toch is een ge-
meerit© m dezen tijd evengoed een on
derneming.
Eén afmaking, vele aanhoudingen
(ook het voorstel betreffende het in
stituut schoolartsen werd aangehou
den) ziedaar het povere saldo van de
zen middag. Gelukkig nog, dat de
Raad zich beleefd toonde tegenover
het scheidende Raadslid, den heer
Middelkoop, door het officieele af
scheidswoord van den waarnemendem
voorzitter toe te juichen. En ja, er is
ook besloten, dat er electrisch licht in
de bibliotheek zal komen en meege
deeld, dat B. en W. binnenkort een
voorstel zullen doen om die 's avonds
open te stellen. De volgorde is waf.
vreemd, maar de bedoeling verdient
te worden geprezen.
Ook komen er twee ventilatoren in
de Raadszaal. Hiervoor mijn dank
en hulde. Tot dusver werd ik namelijk
maar gedeeltelijk geventileerd als
de deur van de zaal op een kier staat
en die van liet leesmuseum wordt
opengezet, dan blaast er een ijzig ge
noeglijke wind in mijn nek en daar
alleen. Dit is eenzijdig en alle eenzij
digheid is uit den boozo. Wanneer
dus althans één van de nieuwe venti
latoren op mijn neus gaat blazen,
wordt een zeker evenwicht verkregen
en ik denk, dat daar kans od is, om
dat ventilatoren gewoonlijk bij de
persplaatsen worden aangebracht de
Raadsleden zelf zijn er niet op ge
steld.
In de vroegere Raadszaal hebben
we daarvan ook al ondervinding op
gedaan. In den pershoek kon liet
heerlijk waaien 1 Mij dunkt, er moet
wel ergens een wetsartikel te vinden
wezen, dat mij een eisch bot schade
vergoeding toestaat, wanneer ik te
avond of morgen door opzettelijk© en
toevallige ventilatie in de handen van
d&kt&r en apotheker vallen mocht.
J. C. P.
Lusteniaudscii Overzicht
De neutraliteit van Nederland
In de commissievergadering van den
Duitschen Rijksdag voor dc leger- en
vlootvoorstellen, is gesproken over de
quaestie van de internationale over
eenkomst tot vermindering van leger
en vloot. Volgens liet korte oificieele
erslag, dat van deze geheime beraad
slaging gepubliceerd wordt, heeft een
afgevaardigde van liet Centrum de
vraag geopperd, of Belg ie en
vooral Nederland in staat
z i j n de neutraliteit te hand
haven in geval van interna
tionale verwikkelingen.
Duitse li land moest er voor
zorgen, dat dit moge 1' ij k zou
z ij n.
Een lid van de vrijzinnige volks
partij was van meening. dat Neder
land zijn neutraliteit moest bescher-;
men, om zich niet aan liet gevaar'
bloot te stellen, dat Nederland geko
zen zou worden tot het tooneel van
een oorlog.
De minister van buitenlandsche
zaken, Von Kiderlen-Wachter, ant
woordde, dat de neutraliteit van Bel
gië internationaal gewaarborgd was.
Of hij iets over Nederland gezegd
heeft, en, zoo ja, wat, is niet in het
verslag vermeld.
In de commissievergadering hebben
de sociaal-democraten medegedeeld,
dat zij bereid zijn te stemmen vóór
een voorstel, waarbij een directe be
lasting wenschelijk geacht wordt in-
plaats van een indirecte, tol het op
brengen van de gelden, noodig voor
de leger- en vlootuitbreiding, met an
dere woorden, dat zij dus hun stem
zullen geven aan een successiebelas
ting.
De vrijzinnige volkspartij moet van
plan zijn een voorstel in te dienen tot
het invoeren van deze belasting.
Itet zal dan blijken of de itgeering
gelijk gehad heeft met haar verkla
ring, dat in dezen Rijksdag tcch geen
meerderheid bestaat voor de erflas-
ten, en of ze 't aandurft in deze tegen
de wenschen van hel Centrum in te
gaan.
De oorlog tusschenItallS enTurkija
De sluiting der Dardanellen gaf
voor den handel natuurlijk heel veel
last.
In de haven van Konstantinopel
werden tot gisteren niet minder
dan 99 stoombooten, met een lading
ter waarde van drie b vier millioen
pond sterling, vastgehouden. Elke
dag, dat :1e Dardanellen gesloten hie
ven, beteekende een direct verlies van
meer dan 3000 pond sterling.
Onder de schepen zijn ook 2 Neder-
landsche.
Vooral in Rusland ging men mop
peren.
De vergadering der vertegenwoor
digers van het beurscomité, van de
graan-exporteurs en -importeurs te
Odessa, besloot zonder verwijl aan de
regeering te doen weten, dat de voort
durende sluiting der Dardanellen den
handel en de industrie in een moei
lijke positie brengt. In een groot ge
bied heerscht, zoowel onder de haven
werkers als onder andere arbeiders,
er, .zelfs in de seheepscommando's,
volslagen werkloosheid, en vele stoom
bootmaatschappijen staan voor het
gevaar, haar werkzaamheid te moeten
siaken.
De graan-exporteurs besloten we
gens gebrek aan vrachten de voor
April gesloten contracten ongeldig te
verklaren.
Blijkbaar heeft de Russische regee
ring dan ook pressie in Konstantino
pel geoefend. Gisteren is althans door
den Turkschen ministerraad beslo
ten de Dardanellen onmid
dellijk te heropenen.
Dit Konstantinopel seint men, dat
het aantal zelfontploffende onderzee-
sche mijnen in de Dardanellen, die bij
het verschijnen van de Italiaansche
vloot geleerd waren, ongeveer 60 be
draagt. Bovendien werd de straat nog
beschermd door een groot aantal
galvanische mijnen, die door een
electrischen stroom tot ontploffing ge
bracht kunnen worden.
De mijnen zijn evenwel zóó gelegd,
dat de handelsschepen ongehinderd
kunnen passeeren, indien ze maar
binnen bet afgebakende gedeelte blij
ven.
De mijnen blijven liggen voor een
mogelijke terugkomst der Italianen.
Dan behoudt Turkije zich het recht
voor, de Dardanellen weer te sluiten.
De officieuse -Tribun a komt nog
maals met klem verklaren, dat Italië
zich onmoeelijk tot verdere beperkin
gen, wat betreft zijn vrijheid van.ac
tie, kan laten dwingen.
Wij kunnen, zoo verzekert het rai-
nisterieele blad, onmoe-e'iik het recht
uit handen geven, Turkije op zijn
gevoeligste plaats te treffen, ten einde
onzen vijand tot den vrede te dwin
gen. Het recht, de zeeëngte te forcee-
ren en de mogelijkheid dit te doen, ;s
ons beste aanvalswapen. Met welk
recht zou inen ons dit kunnen belet
ten?
En dan betoogt de Tribun a, dat
de aanwezigheid van de Italiaansche
vloot in de Aegeische zee geen bedrei
ging bedoelt te zijn. welke Turkije er
met grond toe kan brengen, de Darda
nellen te sluiten.
Dit is een politieke en diplomatieke
manoeuvre, niet het doel Europa te
gen Italië uit te spelen. Dat blijkt ook
hieruit, dat de Turksche forten het
eerst gevuurd hebben en zoodoende de
Italianen gedwongen hebben te ant
woorden, hoewel de vlootvoogd in op
dracht had, slechts voorbij te stoo-
men. Met deze provocatie heeft Tur
kije getracht een aanleiding in het
leven te roepen, om een internationa
len druk on Italië te doen uitoefenen.
De Corriere d'I t, a 1 i a heeft een
telegram uit Konstantinopel ontvan
gen, volgens hetwelk bij het bombar
dement van Koum Kale twee Duitsche
officieren in Franschen diei)6t gedood
zonden zijn.
Over de scheepsramp te Smyrna
wordt nog geseind:
Van de 108 passagiers en 32 leden
der bemanning van de „Texas" zijn
62 personen gered. Daaronder zijn 9
gewonden 78 reenschen zijn dus ver
dronken.
Volgens de laatste berichten is de
„Texas" blijkbaar niet op een mijn
gestooten, maar door een granaat ge
troffen. Toen het schip te a er achter
de Montana, die door loodsen be
stuurd werd, voorbijvoer, werden 2
losse en 4 scherpe schoten op het schip
gelost. Het vierde schot trof de
„Texas" in het middenschip, waar
door een ketelontploffing ontstond.
Zekere berichten over het. vergaan
van de „Texas" zijn evenwel nog niet
te krijgen.
't Vergaan van de „Titanic"
Volgens de berichten uit Washing
ton heeft Ismay, de directeur van de
White Star Line, die gisteyen weer
voor de Senaatscommissie is gehoord,
door zijn rondborstige verklaringen,
waarbij hij de verdachtmaking van
zijn rol op de Titanic volkomen op
hief, een zeer guustigen indruk ge
maakt en een algeheelen ommekeer
bij het Amenkaansehe volk te zijnen
bate bewerkt.
Ismay sprak uitdrukkelijk legen,
dat hij en kapitein Smith den avond
van de ramp met een diner had door
gebracht. Hij heeft alleen met den
scheepsdokter gegeten. Ismay loo
chende uudermaal, dat hij gedurende
de reis eenigerlei invloed op den ka
pitein heeft uitgeoefend evenzoo dat
liet kantoor van de White Star Line
te New-York het bericht van het ver
gaan van de Titanic heeft achterge
houden, teneinde herverzekering van
het schip goedkooper te maken. Met
verontwaardiging verwierp hij de aa-
dachte, dat eenig bestuurder von de
White Star daaitoe in staat was.
Ten behoeve van de slachtoffers en
de nagelaten betrekkingen «ter slacht
offers van de „Titanic'- is thans rei-d?
ruim 310.000 p. st. bijeengebracht.
Uit Berlijn komt bericht, dot de in.
ternationale scheenvaarlconfcrcuüe,
waartoe de Duitsche regeering het
initiatief genomen heeft, in het begin
van den a.s. herfst in Be rl ij n z&t
plaats vinden.
Dus niet in 's-Gravenhoge
Allerlei.
SPANJE EN FRANKRIJK.
Omtrent de Fransch-Spamsehe oiv
derhandelingen betreffende Marokko,
verneemt men uit Madrid, dat Enge
land over de cjuaestie van «Je Ouerga-
vallei een oplossing aan de hand hoeft
gedaan, waarop Spanje is ingegaan,
en welke ook door Frankrijk zal wor
den aanvaard.
In dit onzicht luiden de berichten
dus gunstig. Maar tevens wordt ge
meld, da.t de Spaansche ministerraad
zich heeft bezig gehouden met de me-
dedeeüng, door FÉankrijk aan J.et
diplomatieke corps te Tan eer gedaan,
dal: voortaan generaal Lyautey het
ambt van gevolmachtigd minister van
Frankrijk te Tanger zal vervuilen.
De Spaansche regeering toont zich
zeer verrast over deze mededoeiinr,
daar zij van meening is. dat hierin
een vestteing van het protectoraat
ligt opgesloten, een nieuwe stand
van zaken, waartoe Spanie nog niet
zijn toestemming heeft verleend".
DE FRANSCHEN IN MAROKKO.
De kruisers „Gloire" en „Condé"
zijn, nadat admiraal Fuverean een ivo
cijfertelegrammen had ontvormen, in
allerijl, met. aangevulde voorraden,
naar Marokko vertrokken.
Generaal Lyautey znl waarschijn,
lijk Donderdag 9 Mei scheep gaan
naar Marokko.
WOELINGEN IN PORTUGAL.
Uit Portugal komen weer telegram»
men over bewegingen van konii
gezinde strijders, die zich aan "de
grenzen verzamelen. De recccring
heeft republikeinsehe trnenen. Reeds
moet het tot een treffen gekomen zijn
(een voorgevecht), waarbij de konir.gs-
gezinden de overwinning behaalden,
INVOERRECHTEN IN SPANJE.
De Spaansche regeering stelt voor,
op verschillende artikelen een hoogm
invoerrecht te leggen van 10 peseta's
(goud) per KG.
Binnenland
OPLICHTER.
Door de recherche bij de Haagsclie
politie is aangehouden zekere P. C. .1.
T., een 29-iarig persoon, die verdacht
wórdt zich ten nadêele van een groot
aantal zakenmenschen te 's-Graven-
hage en elders aan oplichting te heb
ben schuldig gemaakt. De verdachte
bood namelijk hij hen zijn diensten
aan om klanten te werven, vroe-daar
voor bij vooruitbetaling een zeker be
drag voor reiskosten, en liei, wanneer
hij dat geld eenmaal had, niets mcci
van zich hooran.
WINKELSLUITING.
In een algemeene vergadering van
i de Hanze te 's-Hertogenbosch is, zoo
'wordt aan „De Tijd" gemeld, met op
Feuilleton
Haidée.
Naar het Engelsch
door
A. W. MAKCHMONT.
351
Het is heel duidelijk, dat er een
schurkachtige on verraderlijke aan
slag op het leven van Uwe Ma
jesteit is gepleegd, die wij ge
lukkig hebben kunne i verijdelen.
En nu moet ik uw gensdigo permis
sie vragen om mij terug to trekken.
Ik be«n ziek en zwak.
Verlaat mij niet, Mr. Grant, was
vlug het verschrikte antwoord. Ik
voel mij veilig als u in mijn nabijheid
is
Wees niet bang geen kwaad kan
met mogelijkheid uw doorluc'hte per
soon li.ikheid hier treffen en mijn
vriend, Mr. Ormesby, die volkomen
in mijn vertrouwen is, zal met. zijn
leven voor uwe veiligheid instaan,
evenals ik doen zou met het mijne.
Zijne Majesteit deed m ij toen de eer
mij van dichtbij ernstig onderzoekend
aan te kijken niet ge-heel misschien
zonder een gevoel van wantrouwen
en zeker met, een beslisten voorkeur
voor Grant's tegenwoordigheid zoo
dat het hem niets beviel, toen hij
Grant moest laten gaan.
Ik heb uw hulp nog noodig, Mr.
Grant, zei hij besluiteloos.
Ik ben natuurlijk tot uw dienst,
Majesteit, maar ik vrees, dat ik zelf
weinig meer doen kan. Als u naar
Yildiz wil terugkeeren, dan zijn mijn
jachten tot uw dienstof zullen wij
om een van uw raadgevers zenden V
Als ik u een raad mag geven, dan
zou het zijn, dat er dadelijk iets ge
beuren moest.,
Ja, natuurlijk, maar wat? riep
hij angstig uit. Ik kan irei naar bui
ten gaan zonder mijn bewakers. Wat
gebeurt er op het Paleis Wat heb
ben die schurken gedaan'? Zijn mijn
ministers veilig Ik zou naar mijn
dood kunnen gaan als ik terugkeer
de, vóórdat wij weten wat ©r gebeurd
is. Ik ben hulpeloos.
Ilij was te zeer in de war hij de
vrees voor het mogelijke gevaar om
in staat te zijn daaraan te denken en
ik was nu zoo angstig met betrekking
tot Grant, wiens laatste krachtsin
spanning blijkbaar aan het afnemen
was, dat ik met een bewering tus
schen beidon kwam.
Als Uwe Majesteit zich hier vei
liger voelt totdat wij bepaald bericht
ever den stand van zaken in het Pa
leis hebben, dan zal ik er heengaan,
mij overtuigen wat er gebeurd is en
eenig© van uw raadgevers voor u mee
brengen of ik kan bun de orders
overbrengen, die u noodig mocht oor-
de&len
Hij lioorde mij kalm aan, en bleef
toen zwijgend zitten, mij telkens zeer
aandachtig aankijkend.
Ik heb nagedacht, zei hij, maar
mijn hoofd is nog niet helder. Ik zal
hier zeiier blijven totdat alle schik
kingen voor mijn veiligen terugkeer
naar het Paleis gemaakt kunnen
zijn. Intusschen lean u naar het Pa
leis gaan en voor alles zorgen. Ik
zal u alle noodzakelijk© macht en
autoriteitsbewijzen geven, met ge
heime teeltenen, dat ik in leven en
gezond ben. Er zijn daar stellig da
den van geweld gebeurd maar het
uur der vergelding zal spoedig slaan,
en zij die hun handen tegen mij heb
ben opgeheven, zullen dat ondervin
den.
Iloe gauwer ik aan het werk ben,
des te beter, Majesteit, zei ik vol ver
terend verlangen om weg te komen,
ter wille van Enid.
Weet u iets omtrent deze sa
menzwering, Mr. Ormesby vroeg hij
het volgend oogenblik,
Ik ben e.r iets van te weten geko
men bijna ten koste van mijn leven,
Majesteit en ik deed hem zoo'n ver
haal omtrent hetgeen tijdens mijn
bezoek aan Maraboukh gebeurde als
mij raadzaam voorkwam en dat
verbaal maakte een ze&r machtigen
indruk.
Dus het was een complot om mij
van den troon te stooten. Dat kan
blijken heel belangrijk te zijn en zoo
als u zegt dan kam het geen uitstel
lijden. L' kont onze taal zoo goed
kent u ook onze wetten ik bedoel
de wet, die over deze quaestie loopt
Voor zoover Zijne Hoogheid den
Sheikh-ul-Islam bedoelt ja, Majes
teit- De wet, waarop hij zinspeelde
wa.s een heel merkwaardige. De Sul
tan had absolute macht om alle
staatsbeambten aan te stellen en af
te zetten de twee voorna am sten hier
van waren de dignitaris, de Sheikh-
ui-Islam feitelijk het hoofd van de
wettelijke en godsdienstige lichamen,
en de Groot Vizier terwijl een ©enigs
zins van den regel afwijkende wet
voorschrijft, dat geen Sultan kan
worden afgezet zonder de schriftelij
ke toestemming van den eerste. Toen
Sultan Abdül Aziz door Midhat Pasha
van den troon werd gestooten, zorg
de de Pasha goed zich vooruit van die
toestemming te verzekeren. Zonder
dat, zou het leger heel waarschijnlijk
geweigerd hebben in de afzetting toe
te stemmen, en een ie vol ut ie zou het
gevolg geweest zijn. Als dus nu de
Sheikh-ul-Islam niet in de samenzwe
ring betrokken was, dan zou hetgeen
hij deed, de spil zijn, waarom alles
draaide. Daarom was het gebiedend
noodzakelijk hem dadelijk op te zoe
ken en hem van de veiligheid van
den Sultan od de hoogte te bremgen.
Daarom werd er besloten, dat ik
hem eerst zou opzoeken, zelfs vóór
dat ik naar het Paleis ging, en na
hem den Groot Vizier en de bevelen
van Zijne Majesteit, aan beidon wa
ren niets te doen dan de Regeering te
handhaven, totdat zij meer van hem
hoorden.
fk moest dan naar Yildiz gaan, ze
keren bevelhebber opzoeken en hein
volkomen vrijheid geven iederen
maatregel te nemen, dien hij noodig
mocht oordeelen, om de orde te her
stellen. De verblijfplaats van Zijne
Majesteit móest volkomen geheim ge
houden worden, er zou zoo noodig
een bulletin gegeven worden, dat hij
ziek was. Een groot, gedeelte van de
troepen der lijfwacht moest zicli ge-
'reod houden om ieder oogenblik op
te kunnen marcheeren, en drie krui
sers moesten in den Horen voor an
ker liggen, halverwege tusschen het
vasteland en het eiland.
Al deze dingen werden tot in de
kleinste kleinigheden besproken en
ik nam daarop de gelegenheid waar.
om ovc-r mijn vrees voor de veiligheid
van Enid to spreken en wat ik mor
betrekking tot haar van Maraboukh
had gehoord, daarbij zorg dragende
(He zaak met het complot in verband
te brengen.
Haar veiligheid zul een zaak van
mijn speciale zorg zijn. Mr. Ormesby,
en u zal om dor vinden, dat ik met
mijn vijanden hard kan omgaan,
maar ook weet, hoe mijn vrienden ie
behandelen. Uw volmacht zal onbe
perkt zijn.
Op zijn woorden, kon men vertrou
wen. Het gereedmaken van de nood
zakelijke documenten en bewijzen
nam ©enigen tijd, en toen li ij zo mij
gegeven had en zorgvuldig zijn in
structies herhaald, gaf hij mij een
eigenhandig geschreven volmacht om
bij mijn onderzoek naar Enid te ge
bruiken.
Ilierin stond, dat ik was aangesteld
om dringende zaken in Staatsdienst
af te handelen dat alle beambten
van iedoren rang verplicht waren mij
op alle wijzen, die ik mocht vragen,
bij te staart, en onmiddellijk hadden
te gehoorzamen aan de orders, die ik
gaf dat ik als zijn on middellij ken
plaatsvervanger beschouwd moest
worden en da.t ieder, die ongehoor
zaam of onwillig was tegenover mijn
bevelen zich zijn onmiddellijk mis
noegen op den hals zou halen en
bloot zou staan aan boeten en gevan
genschap.
Toen deze speciale volmacht klaar
was .zweeg hij, en zei niet grooten
nadruk.
Dit is een onderpand van mijn
vertrouwen en gunst. F.xee'icntie.
Uwo Majesteit bed ooit vroeg ik
getroffen door zijn plechtige hou
ding.
(Wordt vervolgd).
