plaalsea van eenen vliezenopvanger,
het verplaatsen van eenen koffiemo
len en eenen slijpsteen, welke werk
tuigen, benevens de bestaande kerf
bank, zullen worden gedreven door
eenen te plaatsen electromotor van
2 1/2 P.K., ter vervanging van den
gasmotor van 3 P.K. en door eenen bij
te plaatsen electromotor van 1 P.K.
en dat op den veertiondag dag na lie
den, zijnde 13 Augustus e.k., en wel
des voormiddags ton 11 3/4 ure op het
Raadhuis der gemeente de gelegen
heid zal worden gegeven, om ten over
staan van het gemeentebestuur of een
of meer zijner leden, bezwaren tegen
liet oprichten en uitbreiden der in
richting in te brongen, wordende do
aandacht er op gevestigd, dat volgens
do bestaande jurisprudentie mot tot
beroep gerechtigd zijn zij, die niet
overeenkomstig artikel 7 der Hinder
wet vóór het gemeentebestuur of een
of meer zijner leden zijn verschenen,
ten einde hunne bezwaren mondeling
toe te lichten.
EEN AARDIGE DEMONSTRATIE.
In het Gezondheidshuis van den
heer Vosveld in de Barteljorisstraat
is een zoowel aardig als zeer vernuf
tig bedachte demonstratie te zien van
den bloedsomloop in hei monscheJijk
lichaam.
Een, in zoo nauwkeurige naboot
sing van T menschelijk geraamte,
luchtledige buis, die aan beide einden
in een grooten bol uitloopt, is met een
roode vloeistof, wijngeest, gevuld.
De vloeistof loopt nu door de bul
zen van den eenen bol in den anderen.
Door kleine tusschonruimten 13 snel
heid en gang duidelijk te volgen en
geeft werkelijk een heel aardig be
grip van de voor velen zoo duistere
kwestie van den bloedsomloop.
Het toestel is uit Thüringen afkom
stig.
ONDERSCHEIDING.
Bij Kon. besluit van. 27 dezer is J. W.
Th. van Oijen civiel-ingcnieur, te
Haarlem, lid van de directie der Hol-
landsche Electrische Spoorwegmaat-
schappij, benoemd tot officier in de
orde van Oranjc-Nassau.
Naar men weet is do II. E. S. M.
de maatschappij, die de lijnen doordo
Haarlemmermeer heeft aangelegd,
welke Vrijdag worden geopend.
Het officierskruis is een welver
diende onderscheiding voor den heer
Van Oijen, die. zooals onlangs is ver
teld in de rubriek „Van onzen reizen-
den redacteur" sinds 1898 aan de tot
slandkoming der nieuwe spoorlijnen
heeft gearbeid.
MUSEUM VAN KUNSTNIJVER
HEID.
Men schrijft ons
De tentoonstelling van silhouetten,
welke in de maand September in het
Museum van Kunstnijverheid te
Haarlem zal worden gehouden, be
looft wegens de vele aanbiedingen,
die plaats hebben, zeer belangrijk te
worden
De inzendingen zullen met de mees
te zorg behandeld en voor de opge
geven waarde teren brandschade
verzekerd worden. Zij worden inge
wacht van 25 Augustus tot 1 Septem
ber.
DR1NKITAL.
De drinkhal der Stoalwnterbronnen
is Dinsdag bezocht door 60 personen.
G e v. Voorwerpen.
Terug te bekomen bij:
I<\ Brakel, Ged. Raamgracht 79, een
haarstrik.
N. v. d. Werf, Oranjestraat 197, een
hondenhalsband.
J. G. ten Dam, Nassaulaan 58, een
broche met portret.
J J. A. van LIemt, Groote Hout-
straal 58, een hondje.
11. Loevestein, Lange Hofstraat 8,
een ceintuur met gesp
G. van Wijk, Lange Margaretha-
siraat. 20 B, een kinderzak.
H. de Lugt, Paperitorenvest 3, een
portefeuille met inhoud.
H. Worm, Smedestraat 15, een
trekhond.
Bureau van politie, een ring met
sleutels,
N. Kenselaar, Wouwerman straat
21 rood, een broche.
Rubriek voor Vragen
QeaboDneanien hebben het Yüorrecht,
Hagen op vorschilioud gebied, mils vcor
beantwoording vatbaar, in tc zenden bij do
Radactie van Haarlem's Dagblad, Groote
Houtstraat 53.
Alle antwoorden worden geheel kosteloos
gegeven en zoo spoedig mogelijk.
Aan vragen, die niet volledig naam ea
Woonplaats van den inzender vermelden
Wordt gcon aandacht geschonken.
VRAAG. In mijn betrekking is
het de gewoonte, het verval in een pot
te doen. Om het jaar gaan wij dit ver-
deelen. Ik ga binnen 't jaar trouwen
en bon dan 8 maanden in mijn be
trekking. Op hooveel maanden verval
heb ik nu rachi?
ANTWOORD. Op acht maanden,
zouden we zeggen. Voor zulke zaken
bestaat geen wettelijke regeling.
Tracht mevrouw van de billijkheid te
overtuigen.
VRAAG. Wanneer een dienst
meisje gehuurd is op 14 dagen vacan-
tie, is mevrouw dan verplicht haar
kostgeld te betalen?
ANTWOORD. Kostgeld geven Is
gebruikelijk en billijk bij gedwongen
vacantie. Bij vrijwillig overeengeko
men vacantia staat de zaak wel an
ders. Goed afspreken van te vo
ren zou beter zijn geweest. Tracht
dc zaak met mevrouw te schikken.
Uit de Omstreken
SCHOTEN.
GEMEENTERAAD.
Onder presidium van den heer F.
F F. FüIIRHOP, burgemeester, heeft
de Raad Dinsdagavond vergaderd. 1
da opening der vergaderiug om half
acht zijn de heereu Box en Louworse
afwezig. Da eerste komt later ter ver
gadering.
De VOORZITTER doelt mode, dat Is
ingekomen een voorstel der hoeren
Hooy, Poth en Verton, om een zioken-
brancard met tweo stalen ziekon-
ramen voor f 200 aan to schaffen, en
de kosten to brengen op de begroo
ting voor 1913.
Spreker stelt voor, om het voorstel,
dat eerst hedenavond is ingekomen,
te verdagen tot de volgondo vergade
ring.
Hiertoe wordt besloten.
Aangeboden worden de rekenin
gen van de gemeente en van het Bur
gerlijk Armbestuur over 1911. Tot lo
den dor commissie voor hot nazien
der rekening worden benoemd do
hoeren Box, Van Steen en Louworse.
Op de voordracht voor het college
van zetters worden geplaatst in de
periodieke aftreding de heeren: Van
Schie (1) en Poth (2), en do hoeren
Cbbelens (1) en Box (2)voor de uit
breiding do heeren Verkooy (1) en
Poth (2), en de heeren De Braai (1) en
Van Steen (2j.
Eer we zoover met de agenda ge
vorderd zijn, is door het groote aan
tal stemmingen al ineer dan een uur
verstreken.
Aan de orde komt de concept-bouw
en woningverordening. Medegedeeld
wordt dat B. en W. het concept aan
bieden en het den leden zullen toe
zenden.
B. en W. nemen een voorstel over
van den heer HOOY, die een commis
sie van onderzoek wil benoemen voor
dit concept.
De Raad gaat dus dadelijk weer
met frisschen moed aan het stemmen,
en tot leden der commissie worden de
heeren Cobelens, Box en Poth be
noemd.
Nu komt aan de orde de verorde
ning tot vergoeding van dienst aan
de gemeentereiniging. B. en W. stel
len voor, om voor iedere woning f2
per jaar te doen betalen, en f 1 voor
het leegen van een beerput.
De heer HOOY vreest, dat men de
som voor de menschen, dio moeten
bijdragen in riool- en straat-kosten,
te hoog zal opvoeren. Nu zou men
instede van 60 ot. per perceel al f 6
per perceel moeten betalen, en boven
dien verwacht spreker, dat de huis
eigenaren de verantwoording op hun
huurders zullen wentelen. Spreker
stelt voor f 1 per woning per jaar te
berekenen, ep niets voor het leegen
der putten.
De VOORZITTER antwoordt, dat
vroeger voor het ledigen van een put
f3 betaald moest worden. Daarmede
heeft do heer Hooy geen rekening go-
houden. De toestand zal voor de huis
eigenaren nu zelfs verbeteren. Om een
ongewonschten toestand te verbeteren
waarbij de inhoud der putten in de
gemeenten iolen geledigd werd, stel
len B. en W, nu doze wijziging voor,
waarbij men het doen ledigen der
putten op de voorgeschreven wijze
niet ontioopon kan.
De heer VAN STEEN meent, dat
er geen putten zijn, die in verband
slaan met de geuiee-i te-rioien. Spre
ker betoogt verder, dat men nu eerst
de bouwverordening zou moeten her
zien en de zoogenaamde „spuitbelas-
ting" afschaffen.
De heer VERTON meent, dat men
een ongelijke neffïng ten opzichte van
de verschillende eigenaren zou gaan
doen, omdat zij, in wier perceelen
twee woningen gevestigd zijn, twee
maal zooveel zoudon moeten betalen
dan zij, die er maar één in hebben.
Het voorstel van B. en W. wordt
verworpen met 7 stemmen tegen 5
(die der heeren Van Schie, Teeuwen,
Wolff, Poth en Verkooy).
Het voorstel-Hooy, om f 1 per wo
ning per jaar te doen betalen, wordt
hierop zonder hoofdelijke stemming
aangenoman.
Voorgesteld wordt, over te gaan
tot het heffen van een straatbelasting
van de gebouwde eigendommen, voor
het onderhoud der straten en haar
verlichting
De heer VERTON verzet zich op
principiëel| gronden tegen een straat
belasting. Deze belasting is niet een
democratische, en betreft menschen,
die financieel van ongelijke draag
kracht zijn. Met een café of een win
kel is het een heel ander geval dan
met een gesloten arbeiderswoning.
De heer HOOY juicht het voorstel
van B. en W. toe, al lijkt liet voor
gestelde percentage hem wel een
beetje te hoog.
De heer OLIE merkt op, dat de
café s in winkels niet. in huurwaarde
worden opgenomen (dit als antwoord
&Au den lieer Verton) en wijst op de
dringende noodzaak der aanneming
van deze verordening.
Naar aanleiding van de in den loop
van het debat door den heer VERTON
geuite vrees, dat de huiseigenaren de
huren zullen verhoogon, zegt de heer
HOOY', dat hij beter verwachting te
dezer zake heefi, en dut hij voor zich
althans z'n huurprijzen niet verhoo-
gen zal.
De heer VERKOOY ijst er nog op,
dat zelfs de menschen die niet in den
hoofdelijken omslag zijn aangeslagen
toch in deze belasting zullen vallen.
Daarom is de verordening on-demo-
cratisch.
De VOORZITTER merkt ten slotte
nog op, dat de leden bij hun algemee-
ne beschouwingen niet het on-derao-
cratisohe van de verordening
hebben aangetoond, maar wél het
h. i. on-democratische van do huisei
genaren!
Bij de artikelsgewijs© behandeling
der verordening stellen de heeren
OLIE en v. STEEN amendementen
voor, om het heffingspercentage resp.
■op 1 en 3)4 te brengen. B. en W.
stellen 1 1/2 voor.
Het voorstel van B. en W. wordt
verworpen met alléén de stemmen
der wethouders vóór. Het voorstel-
Olie, om 1 te heffen, wordt even
eens verworpen] en ten slotte neemt
de Raad het voorstel-v. Steen (3/4
heffing) aan met 8 tegen 4 stemmen.
De heele verordening wordt aange
nomen met 9 tegen 2 stemmen. Zij
zal op 1 Januari 1913 in werking tre
den.
Aan de orde komt nu het voorstel
van B. en W. om een geldleening van
f 28000 aan te gaan voor de gasfabriek.
De heer BOX verklaart, wel voor de
uitbreiding te zijn, maar in een an
deren vorm. Hij zou de kolenloods
Voor stokerij willen gebruiken, en
daarin voorloopig twee ovens plaat
sen. Dan houdt men ruimte voor uit
breiding over, wat anders niet ge
beurt.
De VOORZITTER betreurt het, dat
de heer Box B. en W. niet in de gele
genheid heeft gesteld om adviezen in
te winnen over zijn voorstel, waar
hij nu pas mee komt. Nu schermt hij
in de lucht met plannen die de Raad
hier thans niet beoortieelen kan.
Nu den heer POTH gcblekon is, dat
de overige inrichtingen ook bij een
ovenuitbreiding voldoende groot zijn,
steunt hij het voorstel van B. en W.
Want de fabriek zal tweemaal zooveel
produoeeren als nu het geval is, en
is zeker voor de eerste tien jaren
groot genoeg. Daarna kunnen we wel
licht belendend terrein benutten.
De begroot© som is spr. bij nauw
keurig onderzoek gebleken zeer juist
te zijn.
Met één stem tegen (die van den
heer Box) wordt besloten de gasfa
briek uit te breiden, en z. h. s., om
de geldleening van f 28000, daartoe
noodig, aan te gaan.
Besproken worden nu nogmaals de
te verleenen gratificatiën aan het
personeel der gasfabriek. Do heer
VERTON wil f 150 (instede, zooals de
gascommissie, van f 225) aan den
waarnemend-directeur geven, f 75
aan den boekhouder en f 50 aan den
metercontroleur (wïen de gascommis
sie geen gratificatie wilde geven
Na weer vele stemmingen is het re
sultaat, dat de waarnemend-directeur
f 150 krijgt, de boekhouder f 75 en de
metercontrole ;r... voorloopig nog
niets, want de stemmen staken, zoo
dat het voorstel tot de volgende ver
gadering verdaagd wordt.
Besloten wordt om f 25 te brengen
op de uitgaven dor gasfabriek, om
daarvoor den tuin te doen onderhou
den.
VELSEN.
Aan het Provinciaal Noord-Hol-
landsch Zendingsfeest op Woensdag
21 Augustus a.s. op het landgoed
„Waterland", tc Velsen, zal den avond
tevoren om half acht op het feestter
rein een voorbereidende samenkomst
voorafgaan onder leiding van de bel
de plaatselijke predikanten, ds. W. H.
C.reutzberg, van IJmuidèn, en ds. J
Ph. Eggink, van Velsen.
INGEZONDEN
Van inge*ondcn «tukken, geplaatst of
niet geplastst, wordt de kopie den inrendet
niet teruggegeven.
Voor don inhoud deter rubriek «telt de
Redactie tieh niet aansprakelijk.
Haarlem, 80-7-1912.
Geachte heer Dixil
Uw stukje, voorkomende in „Haar
lem's Dagblad" van 29 dezer, eerste
blad, acht ik misschien meerderen
met mij van genoeg belang om
daarover nader met u van gedachten
te wisselen.
Wees zoo goed mij uw adres op te
geven en den tijd tc bepalen, waar
op u dat zou gelegen komen, of an
ders u te willen vervoegen, Donder
dag a.s. na zes uur: Gaelstraat 15,
Haarlem.
Uw dienaar,
G. A. v. d. HE1JDE.
Sport en Wedstrijden
VOETBAL
„ACHILLES."
In aansluiting op do 20 Juli j.l. go-
houden alge meen o vergaderingen van
de R. C. en V. V. „Achilles" en de
Kralingscho Football Club, waarop
beide vereenigingen in beginsel beslo
ten te combineeren, liad dezer dagen
de gecombineerde algemeen© vergade
ring plaats, alwaar definitief tot sa
mensmelting werd overgegaan onder
aanneming van den naam Rcttèrdam-
sche en Kralingscho Football Club
„Achilles".
VITESSE— ODO COMBINEEREN.
Naar de „Tel." verneemt, bestaan
er in Arnhem plannen tot combinatie
van dc beide voetbalverenigingen
Vitesse en O. D. O. en schijnen deze
plannen reeds een vasten vorm aan
genomen te hebben, wat ongetwijfeld
den bloei van het Arnhemsche voetbal
zal bevorderen.
SCHIETEN.
HAARLEMSCHE SCHIETBOND.
De schietvereeniging Voor Vader
land en Koning heeft ook thans de 3e
rondo in den zomer-kampioenwed-
strijd afgeschoten. Hel resultaat was,
dat zij in 25 treffers 186 punten maak
te. Buiten de schietvereeniging Gene
raal Joubert, clie een treffer minder
heeft, staan alle vereen, bijna ge
lijk. No. 1 met no. 4 verschillen slechts
7 punten. Het valt dus zelfs nog niet
te gissen, wie dit jaar de eerejjxalm zal
wegdragen.
De officieel* stand is als volgt:
1. Claudius Civilis, 75 treffers, 576
punten; 2. Bloemend. Commando, 75
treffers, 575 punten; 3. Voor Vader
land en Koning, 75 treffers, 570 pun
ten; 4. Generaal van Meiden, 75 tref
fers, 569 punten; 5. Generaal Joubert,
i74 treffers, 553 punten.
SCHAKEN.
HET TOURNOOI TE BRESLAü.
De uitslag van de 13de ronde is
Balla wint van Treybal.
Spielmann verliest va* Rubinstein
en Carais van Duras.
De volgende partijen zijn remise:
Dr. Tarrasch—Lewitzki, Lowtzki—
Przepiorka, Marshall—Mieses, Teich
mannCohn, Schlechter— Barrasz en
Burn—Breyer.
De uit&lag van de afgebroken par
tijen is
Rubinstein verliest van Duras en
Lewitzki verliest van Barrasz.
Dr. Tarrasch maakt remise tegen
Rubinstein.
De stand na de 13de ronde is
Rubinstein 91 f2, Dr, Tarrasch en
Teichmann 9, Marshall, Schlechter en
Duras 8 1/2.
Dc uitsiag van de veertionde ron
do is
Schlechter wint van Burn..
Duras wint van Marshall.
Przopiorka wint van Carais.
Dr. Tarrasch wint van Balla.
Lewitzki verliest van Breyer.
Rubinstein verliest van Lowtzki.
Preyball verliest van Spielmann.
Cohn maakt remise togen Barrasz.
De partij tusschen Mieses en Teich
mann is afgebroken. Teichmann staat
beter.
Koloniën
DE WINDVLAAG IN 'T BOSCH.
Een balata bleeder, die onder het
werk in het bcsch aan de Bovon-Cot-
tica werd overvallen door de wind
vlaag van 28 Juni .schrijft ons
Ik heb niet de gewoonte, om bang
ie worden. Naar alle richtingen
doorkruis ik hel bosch, wanneer het
op werken eau komt. Soms werk ik
alleen een heele week op een eenza
me plaats. Het gefluit er vogelen
herinnert me don, dat ik me op de !>e
woonde aarde bevind. Op 28 Juni o:n-1
trent 's middags werd dé vreJe in de
oerwouden gestoord. Ik voelde het
einde mijns levens naderen. Aan ont-
koming iel niet te denken. Om mij
heen zag ik niets anders, dan de groo
te reuzen des wonds. Onder hen zal
ik gewis mijn graf vin-ten. De boom,
dien ik bewerkte, brak en ik gleed
naar beneden De wind werd heviger
en heviger. Onbeschrijflijk was het
schouwspel, dat ik hier zug. Mijn
moed begon to zinken het hart bons
de van vrees. Gemeenschappelijk ge
vaar verbroedert den mensch. Mijn
makkers schaarden zich om me heen
en we zonden gebeden op ten hemel.
Wat een wonderlijke uitkomst l wo
zijn ongedeerd gebleven. Dt-s anderen
daags zagen we ontwortelde boomeu
en afgerukte lakken kruislings over
elkander liggen. Zulk een tooneel
heeft zich in de bossullen van Surina
me afgespeeld.
DE KWESTIE IN LA WA.
Zooals wij gisteieu gemeld hebben,
waren de heer Resida en zijn compag
non Danker!ien gedagvaard om voor
den kantonrechter te verschijnen. Wij
lezen in De v. si van Vrjjd tg 11 Juli:
„Het was een pijnlijke zitting W oens
dag, toen de heer Resida en zijn com
pagnon Dankerlien terecht stonden
wegens het niet uitbetalen van gecon
tracteerde arbeiders.
De rechter sneed, kort aangebonden
allerlei verklaringen af. Hij verklaar
de niet op de zaak Residu te willen
ingaan, doch strikt zich te beperken
tot het delict dat aan zijn oordeel on
derworpen was.
Resida verklaarde eerst zlcli niet
verder aansprakelijk te kunnen stellen
dan tot den dag van zijn arrestatie.
Van dat oogenblik af is ztjn bedrijf
onderstboven gegooid door liet optre
den van de militaire expeditie en heeft
hij zich met niets meer kunnen be
moeien.
Uit de houding der arbeiders bleek
dat zij van meening waren, dat het
bestuur aansprakelijk was voor hun
betaling. En drukte 't typisch in deze
woorden uit: lanti broko na wroko,
lanti moe nai wi, hetgeen letterlijk ver
taald luidt: het gouvernement heeft
het werk vernietigd, het moet ons dus
betalen.
Bovendien hadden zij nog oen ande
re reden waarom zij meenden door het
gouvernement geholpen te zullen wor
den.
Zij verklaarden, dat de commissa
ris van Albina hen gedwongen had te
rug te keeren naai' Bawa, en dat hij
op hun vraag: wie hun zou betalen
de verzekering had gegeven dat
voor hun betaling zou worden gezorgd.
De rechter verklaarde met al ilie
.praatjes" niets r.oodig te hebben. De
arbeiders moesten dan maar aan den
commissaris van Albina betaling vra
gen, of elders. Hij bepaalde zich tot de
zaak.
Op zijn vraag, verklaarden de be
klaagden bereid te zijn, om liet goud
wat de nog achtergebleven arbeiders
eventueel zullen brengen, aan te wen
den tot betaling der arbeiders. Waar
op de rechter zich bereid verklaarde j
de zaak vijf weken uit te stellen.
Er is heel weinig kans, dat het te
verwachten goud voldoende zal zijn
tot betaling der arbeiders.
Na afloop der zitting heerschte groo
te verontwaardiging onder de arbei
ders en anderen. De arbeiders konden
zich niet begrijpen, dat na de belofte
hun door den commissaris van Albina
gedaan, de zaak dit verloop nam.
Hun werd toen den raad gegeven,
zich te wenden tot don gouverneur.
De rechter had niets te maken met de
belofte door den commissaris afgelegd,
maar de gouverneur wel. De commis
saris is de vertegenwoordiger van
den gouverneur.
De arbeiders volgden den raad. Na
heel veel moeite gelukte het... niet om
tot den gouverneur te worden toege
laten, maar om gedaan to krijgen,
dat de adjudant aan den gouverneur
overbracht, de reden waarom een
audiëntie werd gevraagd. Hoe de ar
beiders, hun verzoek om toela
ting hebben geformuleerd, is ons niet
bekend. Een feit is, dat zij niet werden
toegelaten. Het antwoord luidde, dat
de gouverneur landsgelden niet kon
gebruiken om particuliere voorschot
ten geven, of iets dergelijks.
Het was misschien dwaas om te ver
wachten, dat de Gouverneur iets aan
de zaak. zou doen. Het bestuur vindt
het geheel zoo het hoort, als iemand
onschuldig wordt gearresteerd, ge
boeid en gebonden, en als van tijd tot
tijd vergeten'wordt eten te geven aan
gevangenen op reis. at kan het dus
zoo'n bestuur schelen of een vertegen
woordiger van den gouverneur belof
ten doet die niet nagekomen worden?
Dat zijn kleinigheden!
Voor het publiek is de zaak weer
een lesje, om voortaan ambtelijke be
loften naar waarde te beoordeelen.
De laatste hoop van het publiek, dat
eischt dat in de zaak Resida ten volle
recht zal worden gedaan, is gevestigd
op het hof van justitie.
Hedenmorgen heeft de praktizljn
van Resida In een breed gemotiveerd
request zich gewend tot het hof, mul
verzoek om den procureur-generaal te
bevelen een strafvervolging In te stel
len tegen de luitenants Nagtegaal en
v. Hengel, enz."
Gemengd Nieuws
HET ONGELUK TE BINZ.
Binz op Rügen is op het oogenblik
do meest gezochte mode- en kintler-
badplaats van de Berlijners. Kr ko
men elk jaar meer dan 25.000 badgas
ten en Zondag oefende de plaats een
bijzondere aantrekking op du bewo
ners van de omliggende steden en
dorpen uit, omdat de linic-sehepeii
Schlesien, Hessen, Preussen eti Pom-
meren, van het tweede smaldeel van
de vloot voor de volle zee er voor an
ker lagen. Een groote menigte ver
drong zich, om de oorlogsschepen te
bezichtigen. Voortdurend voeren vol
le booten van en naar boord.
Tot handhaving van de orde waren
behalve de wachter van liet hoofd en
de twee politie agenten uit Binz een
groot aantal officieren en manschap
pen van de marine opgecommandeerd
Niettemin drong de menigte op net
wandelhoofd steeds meer op, zooaat
de menschen tot aan het uiterste ein
de van het hoofd kwamen. Op dit
oogenblik voer de stoomboot Kron-
prïnz Wilhelm met gcwc-ld tegen den
aanlegsteiger van liet hoofd. Een van
de dikke balken bezweek en het uit
einde van het hoofd boog door in net
water. Alle menschen, die daar ge
staan hadden, vielen in zee. Van acn-
teraf aan bleven de menschen, die
niet wisten wat er gebcurdw as, maar
alleen kreten lioordett en daardoor1
nieuwsgierig waren geworden, op
dringen. Zoo gebeurde het, dat er na
het eerste ongeluk nog tientallen van
menschen in het water gedrongen
werden.
Dadelijk begon men alles te doen,
om de drenkelingen te redden. De
manschappen van de vloot waren
spoedig met barkassen en redding-
booten op de plaats van het ongeluk.
Officieren en matrozen wedijverden
in het ophalen van drenkelingen. Ook
verscheidene burgers hielpen mee.
Gaandeweg slaagde men er in, om on
geveer 00 menschen, van wie een
groot aantal al uitgeput of bulten
westen waren, aan den wal te bren
gen. Velen konden zich zei ven red
den.
Ooggetuigen verhalen, dat korten
tijd na het ongeluk ook de groote
stoomboot Freya uit Stettin aan den
steiger aankwam. De kapitein had de
teekens, die men hem gaf, niet begre
pen en liet zijn boot midden tusschen
de drenkelingen in varen. Onder de
zen waren ook een aantal studenten
uit Greisswald, die evenals andere
drenkelingen er in mochten slagen
oi.der het hoofd door naar de boeiers
aan den anderen kant te zwemmen,
zoodat zij het leven er af brachten.
Van de stoomboot Freya weiden da
delijk reddinggordels en andere drij
vende voorwerpen in het water ge
worpen, zoodat enkelen zich boven
water konden Louden, tot er hulp op
daagde. Goede diensten bewezen coK
ladders, die de malrozon uit nun
booten in het water uitstaken. Maar
er schoten toch handen en reddings
middelen te kort om alle menschen
uit het water te halen. Duikers heD-
ben later de zee hij het hoofd nog ar-
gezocht, maar geen lijken meer ge
vonden.
In het geheel zijn er 14 menschen
omgekomen, meest vrouwen. Een
aantal geredden z.jn gewond, maar
maken het goed.
Zes en dertig van de geredden heb
ben gisterenavond te Greisswald een
vergadering gehouden. Zij zwaaiden
allen lof toe aan de heldhaftige hou
ding van de matrozen, maar wraak
ten de wijze waarop de toegang tot
het hoofd geregeld was, den gebrek-
kigen bouw er van en het beleid van
den kapitein van de stoomboot Kron-
prinz Wilhelm. De vergadering be
sloot, het bestuur van de badplaats
in rechten voor schadevergoeding aan
te spreken.
Te Putbus is een moeder, die haar
eenigen zoon van zestien jaar bij het
ongeluk verloren heeft, krankzinnig
geworden.
Van regeeringswege is een onder
zoek naar de toedracht van het ongo-
luk ingesteld. Het schijnt dat het
hoofd van de stormen van de laatste
dagen te lijden had gehad.
DE DROOGTE.
De „Amigoe de Curasao" deelt het
een en ander mede over den toestand
op het hoofdeiland, naar aanleiding
van een klacht van Bonaire, waarin
wij eene herhaling vinden van het
geen wij reeds omtrent den treurigen
toestand op dat eiland mededeelden.
Het blad schreef dan den 29sten Juni:
„In verband met het bovenstaande
inoenen wij ook de aandacht te mogen
vragen voor Curacao zelf. In het Der
de District bijv. waren tot op 25 Juni
reeds S8 sterfgevallen aangegeven,
terwijl van hetzelfde district nog 14
personen in het Gasthuis overleden
maakt alzoo een totaal van 102 doo-
den in zes maanden tijds voor het
derde district alleen.
Dank zij de hoeden-industrie en het
werken aan den dam-aanleg, door
het Gouvernement als werkverschaf
fing aangeboden, is do nood nog niet
hooger gestegen, maar het is toch al
erg genoeg.
In 1907 stierven er in het geheel©
jaar 64 bewoners van het dorde dis
trict en nu in een half jaar reeds
102 1"
Den 5den Juli schreef het blad even
wel, dat de toestand op Curacao, het
eiland namelijk, over net algemeen
redelijk wel was. Behalve de hoedon-
industrie en de werkverschaffing
door iiet bestuur, werkte daartoe mo
de, dat ondanks de groote droogte
nog zooveel water in de putten bleef,
dank zij den system at ischen dam-
eanteg.
Het blad juicht intusschen toe, dat
den heer Dus sol de betrekking van
landbouwkundige op Curacao was
opgedragen, om de bevolkUg bij de
maïseuituur voor te lichten.
Dan vraagt het blad
„Zou damaanleg ook geen uitkomst
kunnen geven Aan irrigatie denken
wij nog niet eens, wel aan het vochtig
en frisch honden van den bodem."
Was het niet de „Amigoe", die on
der het bestuur onder een vorigen
gouverneur alles wat in het belang
van den landbouw geschiedde, als
nutteloos meende te moeten afkeu
ren vraagt het „HbU." daarbij. Er
bestond kans, dal dc droogte zou op.
houden.
EEN ONTZETTENDE DAAD.
Een schrikkelijke wandaad, in
dronkemanswaanzïQ gepleegd, wordt
uit Parijs gemeld. Een drankzuchtige
man van ongeveer 30 jaar, woonde te
Parijs in de Sambre-en-Maasstraat
met zijn 28-jarlge vrouw, die in het
laatste stadium van tering weg
kwijnde. De vrouw was een tijdlang
in een inrichting verpleegd, maar in
ds eerste dagen van deze maand
i weer thuis gekomen, lot groote erger
nis van den man, die do zieke schan
delijk mishandelde, ranselde en bij
de haren over den vloer sleepte. Her
haaldelijk moesten buren van net
rampzalige tweetal lusschenbeide Ro
men om de vrouw te ontzetten, wam
het ongelukkige schepsel, dat eiken
'dag in krachten afnam, was niet (n
staat zich ook maar eenigszins togen
ituar bruten kerel van een man to
verzetten. Gisterennacht iru werden
dj buren gewekt door een smartelijk
hulpgeroep en sommigen hunner kon
den zien hoe de dronkaard zijn vrouw
uit haar bed poogde ie sleuren, waar
aan zij zich met haar laatste kraca-
tcn, om genade smeekend, vastklem
de. Maar net kostte uun onverlaat
weinig moeite de doodzwakke zlexe
naar een venster te steepen, dat hij
open wierp. Toen pakte hij het reeas
bijkans levealooze iictiaam vast en
slingerde het weg in dc diejito. Do
vrouw kwam lerecnt op een tien me-
ter lager gelegen dak, met verbrijzel
den schedel, dood. Do man i? aange
houden.
HET CONGRES DER FRAN-
SCHE WERKLIEDEN.
Binnenkort wordt weder een twee-
jaarlijksch congres van de verschil
lende aldeelingen der C(onfédératiOu)
G(énérale) uu i(ravail) te Havre ge
houden. Op deze congressen wordt
het program van actie vastgesteld
voor den strijd van den werknemer
tegen den werkgever; op de congres
sen te Bourges en Amiéus werden de
direktieven aangegeven voor hot syn
dicalistisch offensief en defensief;
men bemoeit zicli n.l. op de congres
sen gewoonlijk meer met de praktijk
dan tnet theoretische beschouwingen.
Het aantal aangesloten werklieden
wordt geschat op 50.000
Het voornaamste van de ageuua is
wel de organisatie van den veldtocht
voor verkorting van den arbeidsdag
en invoering van de z.g. Eiigelsclie
week. Den eisch: acht-urgen werkdag
voor allen heeft men laten vallen.
Verder zal worden beraadslaagd
over de aan ie nemen houding ten
opzichte vap de wetsontwerpen be
treffende het collectief contract en
verplichte arbitrage, welke door ve
len beschouwd worden als aanslagen
op het stakingsrecht, en over de stich
ting van een Maison des Federations
t: Parijs, waarvoor een müiioeu noo-
dg is, van welk bedrag 100.000 frs. ïd
kas is.
DE TELEFOON IN DEW LU ELD.
Volgens officiéele statistische gege
vens had men den lsten Januari lull
deze volgorde naar het aantal der te
lefonische aansluitingen in de vijf
wcreiddeelen; de verdeeling over
de verschillende landen van Europa
deelden wij onlangs mede, met een
gezamenlijk cijfer van 2.848.000.
Amerika heeft 8.355000 telefoon
nummers, waarvan 8.000.000 in de
Ver. Staten, 240.000 in Canada,
20000 in Uruguay en Chili, 15.000 in
Brazilië, enz.
Azië met 170.000 verbin duigen,
waarvan 128.500 in Japan, 12.000 in
Indië, 8400 in China, 300 op Formo
sa, enz.
Australië: 122.000.
Afrika: 31.000, met 14.700 in Zuid-
Afrika, 8000 in Egypte, 5600 in Al
giers, 1450 in Tunis, 1000 op Mada
gascar, enz.
Al deze cijfers te zamen geteld, ge
ven een totaal van 11.526.000 telefo
nische aansluitingen op onzen aard
bol.
DUUR PAARLSNOER.
Een paarlsnoer van koningin Maria
Pia, dat uit 324 paarkn Ln vijf rijen
bestaat, heeft bij de openbare ver-
kooping te Lissabon ruim 150.000 gul.
den opgebrachte
Stoomvaartberkhtcn
TRANSATLANTISCHE LIJNEN.
Het st. Flores, van Hamburg naar
Batavia, pass. 23 Juli Point de Gaile
(niet Timor als gemeld).
Het st. Oranje, v. Batavia n. Am
sterdam, vertrok 30 Juli des voorm. 6
uur 30 min. van Southampton.
Het st. Rijndam vertrok 30 Juli van
New-York naar Rotterdam.
Het st. Hollandia, v. Amsterdam n.
Buenos Ayres, vertrok 29 Juli van
Lissabon.
Het st. Sindoro, v. Java naar Rot
terdam, vertrok 29 Juli n.m. 11 uur
van Marseille.
Het st. Ophir, v. Rotterdam uaor
Java, arriv. 30 Juli te Port Said.
Het st. Poutianak, v. Rotterdam n.
Java, pass. 29 Juli nam. 6 uur Gibral
tar.
Het st. Teraale, v. Java naar Rot
terdam, pass. 29 Juli nam. 11.40 Kaap
Del Armi.
Het st. Prinz Ludwig, v. Rotterdam
naar O.-Azië, arriv. 30 Juli to Port
Said.
Het st. Eemland, v. Buenos Ayres
n. Rotterdam, pass. 29 Juli Fernando
Noronha.
Het ste Lutzow, v. Rotterdam naai
O.-Azië, vertr. 29 Juli van Sjanghai.
Hel st. Tantalus, van Amsterdam n.
Java, pass. 28 Juli Perim.
Het ste Amsteldijk, v. Boston en
Philadelphia, naar Rotterdam pass.
30 Juli v.m. 11 uur 30 inin. Lizard.
Het st. Maartensdijk, v. Rotterdam
nacr New-York, Baltimore to New
port News, pass. 39 Juli des voorm. 8
uur Lizard.
Het st. Kediri vertrok 30 Juli t. Rot
terdam naar Hamburg.
Het ste Tambora, v. Rotterdam n.
Java, vertrok 30 Juli v. Southampton.