Rona
Cacao
Van Houten's
„ONZE TUIN".
Donderdag word te Utrecht in hot
f ebouw van K. en W. do gewone jaar-
ijksche vergadering van „Onze Tuin",
Vereeniging tot bescherming van ver
waarloosde en onechte kinderen, ge
houden.
De verslagen van secretaris en
penningmeester, werden goedgekeurd
Uit het eerste stippen we aan, dat
de Vereeniging pl.m. 450 kinderen te
verzorgen heeft. Uit dut van don pen
ningmeester releveoren we, dat de
uitgaven bedroegen 178.936 52, do in
komsten 179.526 94, terwijl de Veree
niging een schuld heeft van f 4100,
zoodat er feitelijk een tekort is van
3509.4*21,2.
Als bestuursleden werden gekozen:
movr. BrummelkampEsser, te 's-Gra
\enhage; mevr. Havcluar—Van Ileeck
Calkoen, van Utrecht; J. N. van Mun
ster, te Arnhem; mr. A. Bruck, to
Haarlem, en mr. 3. Bolt, te Gronin
gen.
Besloten werd de volgende jaarver
gadering te houden in do eerste week
van Augustus te Arnhem.
In de middagvergadering hield de
voorzitter ds. W. \V. Meijnon, een re
feraat over het onderwerp: „De ver
houding tusschen pleegouders en
pleegkinderen".
HET NEDERLANDSCIIE VIS-
SCHERIJ-PKOEFSTATION.
Te Katwijk aan Zee is met 1 Juli
j.l. het Visscherij-proefstation ge
opend, een stichting van de vereeni
ging „Het Nederlandsche Visscherij-
proefstation", van welke vereeniging
do navolgende vcreenigingen lid zijn:
de Vereeniging ter bevordering der
Nederlandsche Visscherij, de Vereeni
ging ter bevordering van de belan
gen der Zuiderzeevisscherij en do
lioofdafdeeling „Zoetwatervisscherij"
der Nederlandsche Heidemaatschap
pij.
Deze oprichting is ten zeerste be
vorderd door den krachtigen steun
der Regeering, die eon belangrijk
subsidie verstrekt en de zoo gewaar
deerde medewerking van den Hoofd
inspecteur der Visscherijon, den heer
J. M. Bottemanne, aan wien men in
dezen zeer veel verplicht is.
De taak van het proefstation is in
de eerste plaats het onderzoeken van
de methoden, welke gevolgd worden
orn vischnetten te prepareeren, ten
einde daarin zoo mogelijk verbete
ring aan te brengen. Vervolgens be
last het zich met de keuring van de
stoffen, welke voor de fabricage en
het prepareeren der netten gebruikt
worden, om zoo mogelijk te komen
tot een algemeen onderzoek van alle
materialen, welke voor de visscherij
gebruikt worden.
Het is te verwachten, dat dit proef
station van groot nut voor onze vis
scherij kan worden. Als men ziet,
welke belangrijke verbeteringen er
i.i de ververij gebracht zijn door het
wetenschappelijk onderzoek, dan inag
men hopen dat dit ook in de daar
mee verwante taanderij (een veld. dat
voor de wetenschap nog geheel braak
heeft gelegen) het geval zal zijn.
Ook het onderzoek van de mate
rialen, welke bij het tanen gebruikt
worden, is zeer gewenscht.
In de eerste plaats de looistoffen.
Van deze komen de meest verschil
lende kwaliteiten in den handel,
waaronder vrij wel waardelooze schij
nen té zijn. Voor het onderzoek daar
van bleek de gebruikelijke mothode,
welke voor de leerlooierij uitgewerkt
is en waarbij van huidpocder gebruik
wordt gemaakt, onvoldoende. Vol
gens deze methode toch vindt men
in monsters, welke in de practijk on
deugdelijk blijken, een hoog gehalte
aan looistof. Thans is echter een me
thode uitgewerkt, welke zich aan de
taanderij van katoenen netten aan
past en groote verschillen aantoont
tusschen monsters, welke volgens de
oude methode gelijkwaardig sche
nen. Wij me'enen, dat deze mothode
deugdelijk zal blijken voor het onder
zeek van looistoffen voor de taan
derij (en misschien ook voor het leer-
looiersbedrijf waardevolle aanwijzin
gen zal geven).
Het onderzoek van lijnolie, dat tot
de zeer moeilijke behoort, is zeer ge
wenscht, vooral omdat in de laatste
jaren vervalsching op groote schaal
met soja-olie en andere 6loffen
schijnt plaats te vinden. Door deze
vervalschingen droogt de olie tot een
veel minder krachtig vlies in en men
kan wel zeggen, dat 90 KG. goede
olie met 10 K.G. vreemde olie ver-
valscht, in vele gevallen voor het ta
nen minder waaide heeft dan de 90
K G. zuivere olie alleen.
Van belang is voorts, de sterkte der
netten te bepalende kwaliteit der
katoen, die bij gelijk voorkomen veel
ka uiteenloopen, kan hierop van
giooten invloed zijn, eveneens de
sterkte en de rek van garens en zijde
en de echtheid daarvan.
In den tegenwoordige!) tijd, waar-
In het aan de techniek gelukt is, tal
van surrogaten en moeilijk te her
kennen vervalschingen te vervaardi
gen, is het den gebruiker geraden nog
meer dan vroeger op de deugdelijk
heid van het gekochte acht te ge
ven en zijn aandacht te schenken
aan surrogaten, welke hem voor la-
geren prijs even goede diensten be
wijzen. Voor den landbouw heeft men
dit reeds ingezien, en bijna niemand
twijfelt meer aan het nul der land
bouwproefstations, dio voedcruiidtio-
len, meststoffen, enz op hun waarde
vergelijkend onderzoeken, of wel op
zuiverheid en gehalte. In vele steden
heeft men keuringsdiensten ingericht,
waarvan het groote nut niemand
ontgaan zal, die een tentoonstelling
van geconstateerde vervalschingen
bezoekt, liet onlangs le Leiden opge
richte onderzoekingslaboratoriiun
voor den handeldrijvendcn midden
stand. i-erst op kleine schaal inge
richt. blijkt iri een groote behoefte te
voorzien en is snel uitgebreid.
Wij twijfelen dan ook niet. of ook
net proefstation voor do visscherij
zal van groot nut blijken te zijn.
li.lichtingen over het tarief voor
anderzoekingen enz. geeft steeds
gaarne de secretaris der vereeni
ging, de heer J P. van I.onkhuyzen,
directeur der Nederlandsche Heide
maatschappij, te Utrecht, of de on-
dergetcekcnde, directeur van het
proefstation, le Katwijk aan Zee.
Dr. G. C. A. VAN DORP.
IIET „VERNIELEND' ENGEL-
SC1IE ESKADER.
Naar aanleiding van het ncttenver-
lies. veroorzaakt aan de Nederl. Vis-
schersvloot door het doorstoomen van
de Eugclsche oorlogsvloot, heeft, vol
gens De Avp., het hoofdbestuur van
de „Ver. t. b. v. d. Nederl. Visscherij"
oen vergadering belegd, waarbij ook'
tegenwoordig was de hoofd-inspoc-
teur der visscherij, do heer Botte-
manno.
liet hoofdbestuur heeft nu aan do
secretarissen der verschillende plaat
selijke afdeelingen een schrijven ge
richt, onderteekend door mr. M. de
Mos, algemeen. secretaris-penning
meester, waarin het hoofdbestuur
den secretarisseverzoekt den rce-
ders het gevielen van het hoofdbe
stuur kenbaar te maken.
Het hoofdbestuur randt aan. dut do
reeders, die vleetschade hebben go-
had, binnen den bij de wet genoemden
termijn (binnen 3 dagen na den dag
van aankomst in euu haven; een
scheepsveilUuring door den schipper
en een voldoend aantal der beman
ning voor den kantonrechter te luien
afleggen, waarin wordt opgenomen,
dat de schade veroorzaakt is, doordien
schepen vun e>en oorlogsvloot over «te
vloet zijn gestoomd welke schade ia;
of al dan niet de visscl enj gestaakt is
moeten worden en ook de omstandig
heid, of er van het vi3schersvaartuig
af signalen ziju gegeven. Voorts dut
aan het hoofdbestuur aan het adres
van mr. M. de Mos een afschrift van
die scheepsvar klaring wordt ingezon
den. Het hoofdbestuur is dan bereid
zonder zich in eenig opzicht aanspra
kelijk te stellen alle zaken met de be
voegde autoriteiten te bespreken. Ook
de heer IJottemmne was van mee
ning. dat een dergelijk collectief op-|
treden nuttig zal zijn.
NUTSCOMMISSIE VOOR IIET
ONDERWIJS.
Men meldt ons uit Amsterdam
Door de Nutscommissie voor Onder
wijs is aan de departementen der
Maatschappij tot Nut van 't Alge
meen en andere plaatselijke Vcreeni
gingen of Comité's, welke het honger
onderwijs buiten do Universiteiten
wenschen te bevorderen een circulaire
verzonden, waarin wordt medegedeeld
dat de gehouden cursussen te Am
sterdam. Arnhem, Assen, Bussum.
Delft. Haarlem, Hilversum, Rotter
dam, Schiedam, Tiel, Vlaardingen,
Winschoten, Winterswijk en Woerden
over het algemeen zeer goed zijn ge
slaagd. De commissie hoeft daarom
besloten, ook voor den volgenden win
ter wederom een lij3t van hoogleera-
ren on leeraren, die bereid zijn, over
door hen op te geven onderwerpen
cursussen hooger volksonderwijs bui
ten de Universiteiten te leiden, sa
men te stellen. Deze hoogleeraren en
leeraren zijn Dr. K. Kuiper. Amster
dam, Dr. j. te Winkel, Amsterdam,
Dr. J. Boesken, Delft, Dr. J. F. van
Ikminelen. Groningen, Dr. Maric Loke
Groningen, Dr. J J. Hallo, Den Haag,
Prof. J. G. Ch. Volmer, Den Haag,
Dr. H. Y. Groenewegen. Leiden, Dr.
L, Knappert, Leiden, Dr. K. Martin,
I-eldon. Dr. V. de Sitter. eLidcn, Dr.
Luist Cohen, Utrecht, Dr. Q Cathari-
ua van de Graft, Utrecht, Dr. J. 11. F.
Kohlbrugge, Utrecht, Dr. D. van Gu-
Iik, Wageriingen, en Dr. M. Schoen
gen te Zwolle.
Sport en Wedstrijden
MOTORWILLRIJDEN.
De Moll&ad£ngoiand rit.
Maandagmorgen, zeven uur.
In de groote garage op de Stadhou
derskade te Amsterdam, Darracq Pa
lace, is 't een bedrijvige herrie. Daar
zijn alle machines geborgen die
straks op den Amslelveenschen weg
zullen starten voor den betrouwbaar-
heidsrit Holland—Engeland. En
daar arrivoeren successievelijk ook
alle deelnemers, en de velen, dio
„hors concours" zullen meerijden, 't
zij per motorfiets, 't zij per autu. Veel
moet er nog nagezien en geregeld
worden, en terwijl «le ijverige N. M.
V.-bestuurderen diuk in de weer zijn,
is de lucht in de garage vervuld van
benzine damp, en klinkt overal mo
tor geroffeL
Buiten, op de Stadhouderskade,
staan een flink contingent matineu-
ze Amsterdammers. Ze beginnen hun
dag Boed, want er is wat te zien!
en wat wil 'n Amsterdammer liever,
dun 'n gratis kijkje op iets bijzon
ders?
Uit de opengeslagen garage-deuren
komen telkens motorfietsen en au
to's naar buiten snellen, om naar
Diemerbrug te gaan, waar de start
voor den betrouwbaarheidsrït zal ge
geven worden.
De twee- en driewielers die mede
dingen in den officiéelen kamp zijn
alle van groote nummerplaten voor
zien, en ze vormen een curieuze col
lectie van verschillende motor-model
len. Goed geteld, representeeren de
achttien Hollandsche en achttien En-
gelsche deelnemers samon vijfen
twintig verschillende merken I
En bovendien zijn er de vele Hol
landers en Engelschen, die uitkomen
in de zg. „officieuze afdeoling", on
dus niet in de ploegen van 18 rijders
uitkomen, I-iun aantal is groot, wel
'n twintig of dertig! En met de pl.m.
zes A acht auto's die den geheelen
belrouwbaarheidsrit volgen, is hot
dus wel 'n gansche motorische stoet,
die den rit van 255 KAL zal uuuvan-
gen.
Ik maak den tocht mee, per Auto
auto.
Dat wil zeggen, dat de uitgever van
ons automobilisten-vakblad, de lieer
J A. Boom. in'n vriendelijke gastheer
is, en dat ik in z'n 30-paards Aineri-
kaanschen E. M. F.-wogen (van de
Sludebr.ker Cie), als persmensch "n
observatiepost heb, om van to water
tanden.
De start.
Aan 't eind van de Weespcrzijde,
bij Blook'-rs fabriek, worden om acht
uur de zesendertig „officiêele rijders"
gestart. Hollanders en F.ngelschen zijn
afzonderlijk ingedeeld in twee groe
pen van negen amateurs en negen
profs. De 18 rijders van ieder land
zijn weer verdeeld in 3 klassen, naar
mate de cylinder in houd hunner mo
toren is.
De 36 rijders starten in tweelf
teams van ieder drie man, met één
minuut tussclienpooze.
't Begin van den tocht.
Den start der „officiëclen" heb ik
ciet bijgewoond. Als we in ..onzo" R.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
A 30 Cts. per regeL
Ieder die een proef
neemt met
Izal tevreden ztfn en
a moeten erkennen dat
I deze cacao is
ïDebeste voor den prijs
I 1 Kg. 1.50
1%'.. - 0.80
V^Kg. 0.42J
>'io» -0.18
M. F. om kwart over achten aan Die
merbrug komen, is de laatste officiêe
le inotor-roffel al in «le verte weg
gestorven. Alle officieuze Hollanders
e.i Engelschen staan nu nog naast
hun motoren te wachten, want de
heer Boom zal hen starten. En pre
cies om half negen klinkt het „Voor
uit maar, jongens 1" Dan snellen
wc voort; onze auto gevolgd door 'n
stoet van knallende, knetterende mo
toren, en een paar andero automo
bielen.
't is frisch weertje, en er staat ecu
straffe bries, die ons op onzen weg
tegenwaait. Maar de lucht is helder,
't belooft een mooie dag te zullen
worden. En in dat vooruitzicht aan
vaarden allen vroolijk de reis. Een
iu..g-wüt-bleek zonnetje doet de nik-
keldeelen van de machines glinsteren,
en in een levendig explosies-koor
snellen de vier-, drie- en twee wielige
motorkarretjes voort.
Helaas, «le pannes laten niet lang
op zich wachten, en wij zijn er de
eerste slachtoffers van. Want juist
als onze bestuurder er ,,'n schepje op
gooit", om in het voorste gelid te ko
men, stoot een der achterbanden een
klagelijk gejammer uit en zijgt
amechtig ineen- Stoppen F.u
met eonige Schadenfreude zien we
dat vijftig meter verder een der En
gelschen 't zelfde malheurtje krijgt,
en moet afstappen om te gaan repa-
reeren.
't Stepncy-reservewiel is een goedo
uitvinding. In tien minuten is 't kant
en klaaronze bestuurder en z'n vier
jiussagiers stappen weer inen de
panne, die, zooals later blijkt onze
eenigo panne is, heeft weinig tijd
verlies veroorzaakt.
Dan aan 't ophalen Nu, voor een
30 paards-wageii^ die de 75 K.M. haalt,
is het geen zware taak om een reeks
motorfietsen, die reglementair zoo
ongeveer 30 A 35 K.M. gemiddeld mo
gen rijden, te passeeren. En dus
gaat de E. M. F. in korten tijd oen
flink eind naar voren. Telkens halen
we motorrijders in. De meesten zijn
in gele jassen gestoken, en twee jon
ge Engelschen' die een motorfiets met
zijspanwagen berijden, hebben geolie
de schippersjassen en behooron blijk
baar tot de Britsche anti-hoeden
club, want ze rijden blootshoofds. En
de zijspanwagen is ook al een merk
waardig artikel: een soort gesloten
mand, waarin de passagier voor 4/5
warm geborgen is. Niet mooi, maar
wèl practischt
De Engelschen.
Och, die Britten I Ze zijn toch wel
'n stelletje merkwaardige typès, die
kerels met hun strakke gezichten, die
maar steady doortuffen in 't zelfde
gangetje, en kalm hun gangetje gaan.
Zoo is er bijv. een vrij corpu
lente jongeling, met een blauwe ijs
muts ever z'n hoofd en een enorme
gele jas aan. Hij zit op 'n heel laag
inot or karretje zóo inééngedoken, dat
hij, van achteren gezien, iets heeft
van Michelin's beroemde Bibendum-
reclamepop, door een paar enorme
(opgevulde) kuiten gedragen.
Eén van z'n landgenooten heeft een
veel te wijde jas aan, die door den
wind wordt opgeblazen tot een groo-
ten gelen ballon, waaruit bovenaan
een hoofd en beneden een paar on
sierlijke spillebeen en steken.
Twee anderen liggen méér dan
ze zitten, in een Morgan Runa
bout, een lagen driewieler met een
acht puardsrnotor, die door z'n leuke
carrosserie net een kleine automo
biel lijkt.
E n
11 e.
Van Diemerbrug gaat «le motoren-
stoel eerst naar Muiden, waar een
beele groep voor ecu brug moet
wacllten en door den tolgaarder wor
den onthaald op verhalen over hun
twee-en-vijftig voorgangers, die reeds
gepasseerd zijn. De meerijdende foto
grafen zijn al in actie, nemen uit
auto's groep-kiekjes van de motoren,
die dikwijls bij drieën of vieren tege-
luk achter hen komen aantuffen.
W ij zijn bij Naarden al aardig
vooraan gekomen, en zitten midden
in een paar groepen deelnemers, als
een lastig punt zich voordoet op den
w eg. Een jiaar boeren hebben gemoe-
deieerd hun karren in 't midden la
ten staan, en de motoristen hebben al
hun stuurmansbehendigheid noodig,
om er laugs heen to munoeuvreeren
cn de boerenvrouw te ontwijken, die
jmst den weg oversteekt en boos
roept „De straat is ook \an mij
Via Laren en Eemncs gaat net naar
Soestdijk, en telkens v.aardeeren we
weer do politiemannen in de dorpen
en de padvinders, die op alle lastige
punten present zijn om den weg te
wijzen. Typisch is het, dat do Engel-
sclien zoo'n moeite hebben om aan do
Hollandsche „code van den weg" to
wennen. Zeker zijn ze de vetgedrukte
wooiden „Keep to the right" uit 't of
ficieel programma al lang weer ver
geten, want ze rijden allen links, zoo
als ze dat in hun land gewoon zijn.
In Amersfoort is voor 't eerst do pu
blieke belangstelling opvallend. In
twee rijen staan de n ensclien ge
schaard, op veiligen afstand gehou
den door de politie, als auto's en mo
toren voorbij komen. En als de men
sehen do Hollandsche en Engolsclio
vlaggetjes zien, wapperend aan die
voortsnellende reeks van blinkende
machines, gaat 'n spontaan gejuich
op.
Van Amersfoort begint de belang
stelling I Want in alle verdere plant-
son is er steeds veel publiek op de
boen, om do „steomfietsen" te zien.
Via Birkhoven, Amersfoort, Hoeve
laken en Voortliuiz.en stuurt de lieer
Boom ons in z'n Amerikaanschen car
naar Apeldoorn. W rijden een flinko
snelheid, cn zien meermalen motor-
fietsers, die en panne zijn geraakt.
Gelukkig zijn liet bijna steeds onbe
duidende getalletjes. Alleen de heer
«ie Koek uit Utrecht heeft een ernstig
defect aan z'n machine een gebroken
krukas. Hij reed evenwel buiten me
dedinging.
'n A u l o v a 1.
r is cr een in Soestdijk. En 'k
laat niet na te vermeldeu, hoe handig
onze bestuurder eraan te ontsnappen
weet.
Als we 'n 100 meter „in don val"
zijn, ziet do heer Boom plots den
veldwachter met z'n chronometer
staan. En meteen stoppen we, staan
stil luidden in des veldwachters auto-
vischfuik. Na 'n minuut wachten is
het langzaamheids-record ven den
autovul verbeterd. En als we dan
langs den ordebewaker rollen met 'n
■oetgangers-snelheid, maakt de man
maar bonne mine k xnauvais jeu en
lacht, alsof-ie 't oven grappig vindt
als wij....
De t ij d s b e r e k e n i xt g.
Tegen halftwaalf naderen we Apel
doorn, de tweede contröleplaats
(Soeskiijk was de eerste). Up 'n
mooien, rechten weg niet veel hellin
gen .spelen we wedstrijdje" met den
Brusier-wagen, waarin rn'n Eugelsche
"confrère van de „Motor Cycle" zit.
Do snelheidsmeter springt telkens
omhoog. En zeker hebben «le meerij
dende auto's door hun snelheid ook
de motorrijders aangestoken. Want
velen, vooral Engelschen, zijn veel te
vroeg bij Apeldoorn, doordat ze te
hard gereden hebben. Er worden, vol
gens reglement, zoowel voor liet te
r O e g als voor het te laat komen
erliespunten in rekening gebracht.
Dies hebben de heeren geen trek om
eerder te komen, dari is voorgeschre
ven. En wat doen ze Kalmweg zet
ten 7£ hun karretje aan den kant
van den weg, steken 'n pijpje op en
wachten hun tijd af, om door te rij
den.
Natuurlijk is dAt in strijd met het
glement. Er inag wel gestopt wor
den voor reparaties, maar met zon
der reden. Dat is een mooie bepaling
maar hoe rs die zuiver te controlee
ren
De mededingers laten er zich in
ieder geval weinig aan gelegen lig
gen. Als we m 'n 70 K.M.-vaart de
laatste helling vóór Apeldoorn afren
nen, zien we er nog v erscheidenen
aan den berm van den weg zitten, go-
noeglijk hun pijpje smokend.
Te Apeldoorn.
Alle 36 deelnemers teekenen binnen
den voorgeschreven tijdslimiet liet
contröleboek te Apeldoorn. Natuur
lijk komen de meeste buiten mededin
ging-rijdenden eerder binnen dan de
llollauii-Engelandrijders. Want do
eersten vatten het met dien tijdsli
miet een beetje gemoedelijker op, en
kunnen zich clat ook permitteeren.
Half Apeldoorn is op d© been, om
..3 motoristen te begroeten. En 't IS
een heel aardig schouwspel, die aan
komst I Voor hötel Röge staan we bij
onze auto de deelnemers op te wach
ten, en zien dan telkens en telkens
weer zoo'n geelgejaste, zwaargebrilde
figuur op z'n lago machine om den
hoek van do straat verschijnen. Tot
vlak bij de contröle tuffen ze door, om
dan af te springen en haastig te tee-
kénen.
Voor den lunch
in den tuin van het liótel, is een uur
tijd gereserveerd. Nu. ons twaalf
uurtje is wél genoeglijk, maar «lat
komt door de algemeene opvatting er
van k la guerre, comme A la guer
re Want overigens.... brr I
Hoe wil de ondernemer van hotel
Uüge een kleine honderd hongerige
nionschen bedienen met twee of drie
kellners? Snapt-ie dan niet, dat het
mis moet lopj>en
Want dat doet het. We verorberen
verschillende gerechten in de zonder
lingst© volgorde. Sommigen moeten
beginnen met den pudding en eindi
gen met de potage k la dit-of-dat.
Want het e enige middel om iets te
krijgen is, op te eten wat er in je
buurt komt. En dat is meestal nog
weinig 1
Wel 'k heb een bekend automo
bielhandel aar met een vork naar liet
buffet zien kuieren, en triomfantelijk
terugkeeren met een aan gemelde
vork geprikt stukje kalfsvlèésch.
'k Ileb twee collega's een kollner, die
schalen sla-boontjes droog, naar hun
plaatsen zien voortslepen, en twee
andere tochtgepooten een succesvol
len inval zien doen iu een prieeltje,
dat verdacht werd bier te bevatten
Terwijl verderop drie man tcgolijk
één fleschje tafelwater trachtten te
vermeesteren
Neen, de directie van hótel Róge is
niet zoo organisatie! aangelegd uls
hot bestuur van de Nederlandsclie
Motorwielrijders Vereeniging I
Enfin, 't is mooi weer, de tocht ver
loopt good, en dus blijft de stemming
er in, en wordt er zwaar opgesneden
over de bereikte en nóg to bereiken
snelheden. Iemand, die sarcastisch
beweert dat alle snelheidsmeters te
hoog© getallen plegen uan te vvijzen;
en dat een snelheidsmeter, die deze
eigenschap niet bezit, een onverkoop
baar apparaat is, vindt geen gehoor.
Maar oen van de auto-bestuurders
vertelt, dat hij een bandenfabrikant
(nomina sunt odiosa) als pussagier
hoeft meegenomen, en om don man te
plezieren, één band van z'n merk aan
gelegd. En natuurlijk is juist d i
band-... gesprongen, zoodat passagier
en bestuurder zich geërgerd hebben.
Om half één breken we op, als alle
cetvoorraad van den z.g. gereserveer
de» lunch er gewéest is.
De uittocht, naar De Steeg, via
Beekbergen, Eerbeek, Laag Soeren en
Dieren, vangt aan. Onze auto rijdt
langs den kortoren wog, dwars over
de Veluwo, naar Anaheim Voor kor
ten tijd veriaten we dus onze talrijke
tochtgonooten, om ons tusschen Arn
hem en Oosterbeek weer met hen te
vereenigen. Hiervan maak ik gebruik
om even enkele bijzonderheden to no-
toeren betreffend© de mededingende
machines van bij zonder
model.
Hoewel ze meer en meer lx>kend
worden, mag ik onder die rubriek
nog wel de motor-tweewiolers rang
schikken, waarbij men don motor
door oen kleine voetbeweging aanzet,
daarna opstijgt en tenslotte do ma
chine inschakelt. Die karretjes zijn
heel wat practischer dan do oude
modellen, die je „in gang Joopt", om
er daarna met een wilden boenzwani
op te springen.
Over 't geheel ltobben de mededin
gende machines wel de noodig© paar
dekracliten. Er zijn F. N.'s van 5 A 6
B-K., N. S. U- 's van 31/2, Scott's on
Rover's van 3 1/2, enz.
Dan heb-je do driewielers. Do mees
te hebben twoe acHierwielen on één
vóór. waar de motor bovenop ge
bouwd is (bijv. de PhSnomobil's en de
CycloneHe's). Sommige hebben vier
plaatsen, andero drie of twee De
meeste maken veel lawaai en hebben
oen «dlesbehalvo soepelen gang. De
Morgan Runabout, een kleine
8-paards met één achterwiel, maakt
wat den driewielers aangaat wel den
bosten mdruk.
En dan is or nog één vierwieler
de „Bedelia'. De populairste ver
schijning in den betrouwbaarheids-
rit, hoewel liet ding buiten mededin
ging rijdt. 't Is precies een kano op
wielen, heel Jaag bij den grond. Dc
7-paards motor is gewoon vóór in ge
bouwd, maar de sUuur-volant en dus
ook de stuurplaats zijn achterin.
Vóór den bestuurder zit z'n passagier,
en beiden komen alleen met hun
hoofd en schouders boven de kano
uit, zoodat men zich kan voorstellen,
dat het geheel een allerzonderlingst
effect maakt.
Verder hoeft de motor een dubbele
riemtransmissie op de achterwielen,
cn door 'n paar eenvoudige span-
apparaatjes kan men de riemen aan
zetten, als dat noodig is. 'n Differen
tiaal bezit liet grappige wagentje niet
eens, zoodat het wel bijzonder simpel
en constructie is.
't Zelfde soort van „missinglink"
tusschen motorfiets en auto heb ik in
Parijs zien rijden. Maar dut waren
wagentjes van 'n ander merk, cn ze
scheten niet hard op.
De Bedelia wèl.
En hier kom ik weer in het gere
gelde verhaal van den belrouwbaar
heidsrit.
Als we langs don korteren weg, in
een kalm gangefje, naar Arnhem zijn
gereden, en van daar naar Oosterbeok
tuffen, verwacht niemand van ons
nog de wagons van den botrouwbaar-
heidsrit. Die zijn immers ver Ach
ter
Jawel! Plots hooren we 'n nijdig ge
toeter achter ons, en even later schiet
terwijl de bevolking van „onzen"
wagen over boord omlaag kijkt, de
kleine Bedelia voorbij. Een heel dik
ke chauffeur, dio er net in past, zit
achterin, en hij heeft een passagier
vóór zich. Ze zijn 't laatst uit Apel
doorn vertrokken, en rijden nu in
Uostea-'beek al vóóraanl
Over vrij grooten afstand blijven
we dicht achter de Bedelia, die wel
iels heeft van een erg-hard-loopen-
den tor. In verhouding tot z'n
zwaarte is 't ve bi keltje veel te snel,
zoodat oneffenheden van de straat
liet soms slingeringen van een meter
of meer doen maken. Toch wordt het
lage, smalle wagentje bijzonder han
dig bestuurd, en glipt telkens tus
schen wagens en rijtuigen door.
Aan de Grebbe
arriveert 't kleine monstertje, dat
alle gemeenten waar het passeer
de uitbundig succes bij de bevolking
heeft gehad, als eerste, "k Hoor ie
mand zeggen, dat de Bedelia wel be
keurd zal worden, want die stoort
zich niet aan plaatselijke snelheids
verordeningen, en rent overal maur
door.
Maar een ander merkt terecht op,
dut alle veldwachters te verbaasd
zijn geweest om het nummer te no-
tccron, ©n hij voegt er bij dut, wan
neer een politieman 't diug zou willen
tegenhouden, het toch nog wel tus
schen z'n beenen door zou weten te
ijdenl
Tijdens de theedrinkerij in 't hotel
beneden aan de Grebbe worden de
kansen besproken van den betrouw
baarheidsrït, waarvan allo deelne
mers nu successievelijk weer ziju bin
nengekomen.
Vrij algemeen voorspelt men een Hol
landsche overwinning, omdat de Hol
landers zich beter aan do tijdslimiet
houden, en tijdig binnenkomen. De
Hollandscii© deelnemers zelf zijn zeer
tevreden over den gang van zaken.
Maar voorspellen heeft weinig
grond. Van avond kan eerst de uit
slag wonden uitgerekend, en morgen
wordt eerst bekend gemaakt wie de
minste straf punten heeft en dus don
N. XL V.nbeker voor een jaar winti
DeEngelschen in hun «1
mout
Om halfvler komt het aardigste
moment van den heelen rit: de bestij
ging van de Grebbe. Om de 20 secon
den starten de deelnemers beneden
aan don berg.
Eu nu zijn de Engelschen in hun
element. In dolle vaart stuiven ze den
©teilen heuvel op, snellen in den
scherpen bocht dwars den wog
en verdwijnen even later in de verte.
De Hollanders maken zich niet druk,
gaan in kalmen gang den berg op.
Maar als een der laatste Engelschen
omhoog stuift en den weg in den
bocht oversteekt, verschijnt uit de
andere richting juist «le Hollander
Henri Meijer, die zoo onvoorzichtig
Is, nu den berg nog eens af te dnlon.
Eén moment denken we allemaal dat
een botsing zal volgen. Maar op een
afstand van enkele centimeters pas-
sooren de twe machines elkaar. liet
is oon benauwd momentje!
Als alle motorrijders onderweg zijj
volgen de auto's, en terwijl we bezig
zijn de betrouwbaarheidsrlt-rnen-
schcn In to"halen memoreeren we nog
eens 't merkwaardige schouwspel dat
die Engelschen ons hebben gegeven,
in volle vaart een gevaarlijke stiiilte
beklimmend, die ze voor 't eerst iu
hun leven zagenl
Naar Amsterdam.
Offer de twee laatste trajecten, de
Grcfobo—Utrecht en Utrecht—Amster
dam, weet ik niet veel meer te schrij
ven. Alles verloopt geregeld, en wei-
pannes brengen stoornis in den
tuffende» stoet, waaraan sommige
auto's en motorfietsen af en toe door
hun spurtjes wat meerdere levendig,
heid brengen. Eén van de riemen der
kleine Bedelia loopt van de poulic,
maar de passagier wipt de riem er
onder 't rijden weer kalmweg in! E».
kele Hollandsche deelnemers worden
door kleine defecten een poosje ann
den kant van den weg gezet, evenals
een of twee Engelschen. Langs Aiuo
rongen, Leersum, Doorn, Drieborgen,
Zeist en De Bilut gaat liet naar
Utrecht. Daar vinden we groote be
langstelling. De gansche weg, diende
inotor-menschen nemen, is met poli
tie afgezet, en 't Vreeburg staat tjok
vol menschen, terwijl we in optocht
de groote fruithal binnenrijden, waar
de controle is, en bovendien een mu
ziekje.
Een half uur later wordt do tochl
var Amsterdam voortgezet. En all
we om halfzeven, met de eersten
van den rit, aan ce Stadhouderskaiie
'iveeren, zijn wij allen 't er over
eens dat het een pracht van 'n tocht
geweest, en dat de N. M. V. allo
eer van haar werk heeft.
Ongetwijfeld is een mooie propa
ganda voor do motorfiets gemaakt
Alle deelnemers aan den rit komen
bijtijds te Amsterdam binnen, en «lt
eerste van Isen is de Bloemendaler N.
Ruyter, die het geheele purccivrs zoo
gelmatig als een klok heeft gereden
cn naar ik hoor weinig of geen straf-
punten heeft.
Een dichte meuscheumassa vóór «'e
garage wacht de deelnemers op. Ook
Amsterdam is belangstellend!
Dinsdag zijn de Engelschen nog «le
gasten der N. M. V. en maken een
uitstapje naar... Volendam, na
tuurlij kl
ROBERT P.
Pers-Overzicht
BAKKERSWET-AALBERSE.
„Hel Volk" schrijft over het ont-
orp Bakkerswet-Aalberse c.s., na 'n
critiek op het ontwerp-Talma:
Een vierde onbeholpenheid wil mr.
Aalberse cr nu opplakken, om de wel
aannemelijker to maken. In zoover
re dus als hij het speciale gebrek
.an den minister op de spits drijft,
heeft de heer Aalberse eenig recht
om te zeggenhet is Talma's werk.
Maar dan klinkt zoo'n uitspraak toch
als spot, en dan is het zeker mis-
plaatst, in «lil verband te spreken
van verdienste!
Aan welke groep van bezwaardet
komt mr. Aalberse tegemoet? Aan
hen, die de technische ontwikkeling
van liet bakkersbedrijf in geen enkel
opzicht willen heiemmeren Tot
schijn doet hij ook dit, en de hand-
teekening van rnr. De Geer, die hij
voor zijn ontwerp heeft verworven,
wekt den indruk, dat het meer is dan
schijn.
Voor het continu-bedrijf. voor de
broodfabriek, is bet winkeldebiet van
zeer ondergeschikt belang. De fa
briek bedient niet een straat, of een
buurtje, maar een stad, soms eea
beele provincie. De vaststelling, voor
allo concurreerende ondernemingen,
van eenzelfde uur van aanvang levert
voor de fabriek reeds eenig bezwaar.
Maar toch was liet niet onmogelijk,
dat haar betere technische inrichting
haar in staat stelde, haar brood te
bezorgen op hetzelfde uur waarop tiet
bakkertje van «1e buurt zijn eersto
baksel rondbracht. Deze mogelijkheid
snijdt mr. Aalberse af. De alleen-
werkende bakker, de man die werkt
met één knecht, mag op hetzelfde
oogenblik met rondbrengen beginnen
als dc fabriek. IIij heeft zijn straat
al lang afgeloopeb, vóór de kar van
de fabriek er kan verschijnen.
Het wetsontwerp Talma gaf onmid
dellijk na het eindigen van don nacht
aan de concurrentie vrij spel. De loeit
r.isch bost ingerichte ondernemingen
kregen oen natuurlijken voorsprong
op achterlijke bedrijfsvormen. Het
wetsontvverp-Aalberse beperkt de con
currentie, behalve tot de vraag wie
liet beste brood levert, tot deze, wié
liet dichtst bij zijn klanten woont
Het geeft een natuurlijken voorsprong
aan «ie kleinste ondernemingen, aan
de buurtbakkerijtjes.
Ook voor de broodfabriek, die haar
afzet gedeeltelijk vindt buiten baar
igon gemeente, is het concurrentie-
erbod een extra belemmering. Voor
haar zal het de vraag worden, troii-
wens evenals voor de fabriek die al
leen ter plaatse haar afzet heeft, of
zij niet beter doet, geen vergunning
tot nachtarbeid aan te vragen.
kan dan zeer kort na het eindigen
van den nacht beginnen met liet ver
voeren van brood, dat den vorigen
avond werd gereed gemaakt.
Het midden-soort-bedrijf, waar de
patroon niet mee werkt, en geen drio-
ploégen-stclsel bestaat, waar dus ue
nachtarbeid niet wordt toegestaan,
zal, meent het blad, in mr. Aaibcrscl
stelsel op dezelfde taktiek zijn aau-
gewezen.
In de practijk zullen wij bij dit stel
sel te maken hebben met twee oooP
ten van bakkerijen: de kleinere er
