Haarlems Dagblad
DERDE BLAD
Vrijdag 27 September 1912.
Binnenland
DE OEFENINGEN IN DE STELLING
AMSTERDAM.
Do aanvallers hebben Woensdag
nacht getracht ii' de richtingen Aals
meer en Kudelstaart terrein te win
nen. De verdedigers waren op hun
post, maar de nevel bood den aanval
lers veel voordeel, 't Kwam bij 't fort
te Kudelstaart tot een gevecht en de
aanvallers drongen 't fort de Kwakel
binnen, dank zij o. a. de gefingeerde
versperringen, die nu gemakkelijk te
pnssreren waren. In werkelijkheid zou
't zeker niet zoo gemakkelijk geweest
Zijn.
6 uur 's morgens trad de rust in.
Donderdagnacht zou de slotaanval
op de stelling plaats hebben.
VERVAL VAN HET PALEIS OP DEN-
DAM TE AMSTERDAM.
Wethouder Delprat toonde in den ge-
iiN-eiiternad een stuk steen, dat van
den voorgevel van het Koninklijk Pa-
kis was gevallen en dat volgens den
wethouder zandsteen was en geen
Naar 't Hbld. verneemt, is echter bij
onderzoek gebleken, dat men hier wel
degelijk met marmer te maken heeft,
dot dat dit marmer zoo door den tijd
verweerd is, dat het als poeder uiteen
valt.
I». A. M. BOELE VAN HENSBROEK
Uit Den Haag wordt het overlijden
1 ..-richt van P. 'A. M. Boel© van
Hensi.voek, in de uitgeverswereld wel
hekëjid als deelgenoot in de zaak van
zijn schoonvader Martinus Nijhoff.
Ook als dichter heelt hij zich doen
kennen: do vertaling van Hnmerlings
Amor en Psyche, de bundels Lief en
1 rn Aan den Rijn leggen getui
genis af van zijne begav'ng.
11 ij l>ehoorde tot de Spectator-groep
schreef ook in bladen als De Porte
feuille en Nederland, De Leeswijzer,
la het jaar 1875 werd hij door de
Leid se he universiteit bekroond voor
een verhandeling over De beoefening
der Oostersche talen in Nederland.
Op bibliographisch gebied is Boele
van Hensbroek eveneens werkzaam
geweest. Nog het vorige jaar ver
scheen van hem de utgaaf in twee
doelen, waarin hij Der Wereld letter
kunde behandelde.
De overledene was 23 Januari 1853
geboren, bereikte dus den ouderdom
van 59 jaren.
UIT DE STAATSCOURANT.
Bij koninkl. besluit is benoemd t-ot
notaris te Middelbutg, J. C. Blaupot
ton Cato, cand.-notaris te Zulphen.
Is, met ing. van 1 Oct. aan mr. M.
Moltzer, op verzoek, 'eervol ontslag
verleend als griffier bij den raad van
beroep ;0.) te Zulphen en kantohr.-
plaaisverv. in het kanton Zutphen,
onder dankbetuiging voor de in
laatst gem. betrekking bewezen dien
sten, en is benoemd tot kanton-rechter
plantsverv. in het kanton Zutphen,
mr. dr. L. II. N. "Bosch ridder van
Rosenthal, adv. en proc. aldaar.
Is dr. E. Lindeboom, geneesheer te
Zwolle, benoemd tot officier in de
orde van Oranje-Nassau.
Ia, voor het tijdvak van 1 Oct. 1912
tot on met 31 Aug. 1913, benoemd tot
earner aan de R. II. B. S. Ie 's-IIer-
togenboscb, J. Kofman, te Tilburg, en
tot id. te Bergen op Zoom, Ph. P. J.
Sti'JJers, aldaar.
is de duur der benoeming van nu-.
II. L. van Duyl, ie 's-Gravenhage, tot
lid van het besiuur der Rijksverzeke
ringsbank, verlengd tot 1 Nov.
PESTBESTRIJDING.
In de St.-Ct. is opgenomen een ko
ninkl. besluit van 3 September tot na
dere vaststelling van buitengewone
maatregelen tot afwenddug van do
pest en lot wering harer uitbreiding
ei) gevolgen.
DISTILLATEURS EN TARIEF WET.
Do Bond van distillateurs in Neder
land heeft een adres gezonden aan de
Tweede Kamer, waarin bezwaren
worden gemaakt tegen het minisle-
riéolè voorstel, neergelegd in artikel
431 van het optwerp-'l ariefwet om
het invoerrecht op gedistilleerd te
verhoogd) en te brengen van ƒ3.50
op I 5 per H.L. a 50
Worden reeds, ten gevolge van hei
bestaande invoerrecht, grondstoffen,
vvrlke de distillateur voor zijn bedrijf
noodig heeft, hooger in prijs gehou-
ti-.-n, dan zal bij een eventueele ver
hooging van dat recht het distilla-
t. ur.-bedrijf nog in sterker mate wor
den gedrukt.
Bedoeld voorstel wordt dan ook
noodlottig geacht voor genoemd be
drijf, dat reeds onder de recente ac-
cijnsverïiooging belangrijk lijdt en
welks kosten door eene bijna alge
heel e verhooging der tarieven enorm
zullen stijgen.
Dr. JOH. DYSERINCK.
Met leedwezen zal zoo schrijft het
„Hbld.'' vernomen worden 't over
lijden van Dr. Johannes Dyserinck,
van wiens vlijt en liefde bij zijn werk
men nog juist zoo treffend bew ijs had
ontvangen bij de voorbereiding der
hulde, nan de nagedachtenis van me
vrouw Bosboom-Toussaint g bracht.
Toen, de Bosboom-Toussnint-:entoon-
stelling to Utrecht werd geopend, ge
schiedde het zonder eenige plechtig
heid, want men miste smartelijk den
verzamelaar van al het opmerkelijks
en belangrijks, daar bijeengehoopt.
iDr. Joh. Dyserinck, door een plotse
linge ongesteldheid getroffen, mocht
de voltooiing vau dezen Dieusen ar
beid niet bijwonen. 'Aller gedachten'
toefden bij het ziekbed te Baarn,
waarvan do 77-jarige nimmer meer
opstaan -zoudo.
Dyserinck behoorde met hart en
ziel aan het vorige literaire geslacht-
Hij had zich tot levenstaak gesteld,
al wat nog duister was gebleven in
het leven en bewegen der letterkun
dige groejn die omtrent de helft der
vorige eeuw de heerschende was ln
ons kleine land, to openbaren. Voor
geen moeite schrikte hij terug, geen
tijdschriften- of almanakken stapel
was hein to zwaar, geen brievenbundel
te stoffig, warneer slechts de kans
bestond op eeu kleine winst voor zijn
weetiust, de geringste bevrediging
van zijn behoefte, de Beetsen, de Knep-
pelhouts, do Pic-rsons, de Bosboom-
Toussaints te stellen in do glorie,
waarin hij nimmer ophield hen te
Den 12en Maart 1835 te Haarlem ge
boren, werd Dyserinck voor predikant
opgeleid, doch gaf tegelijkertijd onder
P. Epkema's voortreffelijke leiding
zijn liefdevolle aandacht aan de letter
kunde. In die dagen, men weet het,
was do vereeriging van het predik
ambt en de beoefening der letterkunde
een niet ongewoon verschijnsel. Te
Leiden heeft Dyserinck het studenten
leven meegenoten, waarover hij later
zoo smakelijk vertellen zou in zijn boek
„Het studentenleven in de Literatuur'
welk geschrift een dubbelganger kreeg
in de levensschets van Fr. ilaver-
schmidt, den auteur der „Snikken en
Grimlachjes" {1908j.
Als Doopsgezind predikant stoud
Dyserinck, achtereenvolgens te Hel
der. Vlissingen en Botterdam. Zijn
vaardige pen steldo een aantal ge
schriften van godsdiensLigen aard te
boek, doch vond den tijd ook op let
terkundig terrein bezig te blijven.
Vondel, Bellamy, Hildebrand, Betje
Wolff en Aagjo Deken wisselden af
met de Apocriefe boeken, de Psalmen,
Het Boek der Spreuken. De Leidscho
hoogeschool eerde in 1884 den vruch-
baren schrijver door hem het docto
raat honoris causa te verleenen.
Aan Dyserinck's arbeid over Bos
boom Toussaint is reeds herinnerd. Na
haar levensbeschrijving gaf hij nog
een bundel nagelalen geschriften in
het licht, en vond stol om ook aan
het vorige „Gid9"-nummer, der Alk-
maarsche eereburgeres gewijd, zijn
deel bij te dragen
Van de Leidscho Rembrand (tentoon
stelling in de Academie behielden w ij
nog een herinnering aan zijn eruditie
en onverdroten belangstelling ook op
een ander dan zijn gewoon gebied.
Met hoeveel kennis van zaken stond
hij daar de vertegenwoordigers der
pers te woord hoe bleek hij van heel
deze overzichtelijk gerangschikte ver
zameling van alt- 's meesters werken
op de hoogte I
Zoo stelde do dood aan een welbe
steed leven een eind. Dr. Johannes Dy
serinck zal in eere gehouden worden
als een ijverig monumenten-bouw er
voor de generatie, waaraan hij de
geestdrift zijner jeugd, dre een jeugdi
ge geestdrift bleef tot zijn ouden dag,
had verpand.
Rechtszaken
HAZARDSPEL.
De koopman E. B., die verleden
week voor de rechtbank te 's-Graren-
hage terechtstond wegens het gele
genheid bieden tot het uitoefenen
van het hazardspel in zijn woning
aan de Kranestraat, aldaar, werd
daarvan door de rechtbank vrijge
sproken.
DE ROERD1NKHOLDERS.
De kantonrechter te 's-Gravenhage
deed uitspraak in do zaak van het
echtpaar lloerdinkholder en veroor
deelde overeenkomstig het requisitoir
van het Openbaar Ministerie Roer-
dinkholdcr, wegens hot op de open
bare straat op verboden wijze loopen
met een bord tot hot venten van ge
drukte stukken, tot 6 dagen hechte
nis, en zijn vrouw, wegens het niet
opvolgen van do bevelen der politie,
om zicli te verwijderen u t een volks
oploop op het Sniidsplein, te "s-Gra
venhage, en wegens liet op verheden
tijd op de openbare straat voor haar
woning uitkloppen van kleedjes, tot
6 dagen hechtenis, plus f 1 boete.
EEN OUDE ZAAK.
Voor 't Amstesdamsche gerechtshof
diende Donderdag nogmaals de zaak
Boekhout.
Boekhout, voorzitter der grondwer-
kcrsorganisotic, werd tijdens de bouw-
vakstaking te Amsterdam, vervolgd
wegens het openlijk geweld plegen te
gen werkwilligen. Hij was destijds
door do rechtbank vrijgesproken,
maar later, terwijl hij zelf in Ameri
ka zat, bij verstek in hooger beroep,
door 't gerechtshof veroordeeld tot 9
maanden gevangenisstraf.
Bij zijn terugkomst in Nederland
teekendc Boekhout tegen dit vonnis
hooger beroep aan en nu diende deze
zaak weer voor 't hof.
Verschillende getuigen werden ge
hoord.
Beklaagde bleef ook nu ontkennen.
Heden wordt 't getuigenverhoor
voortgezet.
VENTEN MET COURANTEN.
Voor het kantongerecht in Den
Haag hebben terecht gestaan de soc.-
dem. Haugscho gemeenteraadsleden
L, H., en J. B., beklaagd dat zij op
12 Aug. j.l. op den strandmuur te
Scheveningen hebben gevent met oen
dagblad zonder vergunning van B.
en W.
De heer II. erkende de teu laste ge
legde feiten, maar meende geen ver
gunning noodig te hebben voor het
colporteerc-n met het dagblad Het
Volk.
Zich beroepende op arresten van
den Hoogoo Raad, betoogde sur.dat
hij de politie-verordening niet had
overtreden.
De ambtenaar van het O. M. had,
toen deze zaak op zijn parket kwam,
ernstig overwogen, of hij wel tot ver
volging zou overgaan. Maar waar 't
hier gaat om een quaestie, dio veel
belangstelling heeft in Den Ilaag en
een uitspraak van den kantonrechter
gewenscht. is, heeft spr. gemeend de
ze zaak aan 's kantonrechters oor
deel te moeten onderwerpen.
Ook spr. meende, dat het 'e raads
bedoeling niet kan geweest zijn, het
venten met bladen en gedrukte stuk-
kon te verbieden.
De conclusie van het O. M. s'.rekte
dal het aan bekl. ten laste gelegde
bewezen zal worden verklaard, doch1
n et strafbaar en de beklaagden dus
van alle rechtsvervolging zullen wor
den ontslagen.
De kantonrechter bepaalde do uit
spraak op heden over acht dagen.
DOOD DOOR SCHULD
A. Kooiman, bode te Heerjansdam,
hoeft aan de rechtbank te Dordrecht
een request gezonden inhoudende het
verzoek, den officier van justitie te
Dordrecht te willen gelasten een straf
rechterlijke vervolging in te stellen
tegen den heer S., apotheker te Rot
terdam, ter zake het op jacht bij on
geluk doodschieten van zijn zoon
Aart Kooiman.
Adressant beweert, dat do gemeen
te-veldwachter van Heerjansdam,
thans rijksveldwachter te Dordrecht,
bij het ongeval tegenwoordig is ge-
woest. De heer S. was voorts in gezel
schap van dr. Dagevos, voorheen arts
te Heerjansdam.
Verleden jaar werd als doodsoor
zaak ..zonnesteek" opgegeven.
De heer J. van Elk, te Dordrecht,
heeft zich op verzoek van Kooiman
belast met het opstellen van alle ter
zake dienende stukken.
BRANDSTICHTING.
Voor 't Haagsche gerechtshof stond
terecht S. T. K 33 jaar, veldarbei-
der te Sommelsdijk, door de recht
bank te Rotterdam vrijgesproken van
do aanklacht van opzettelijke brand
stichting in don nacht van 2 op 3
Juni in een landbouwscliuur te Som
melsdijk, waarvan levensgevaar le
duchten was voor twee landbouwers,
d'e ln de onmiddellijke nabuheid
Woonden. Dienzelfden nacht was er
i nog een brand in dezelfde gemeente
geweest. De eisch van den officier
van justitie was 5 jaar gevangenis
straf geweest.
Beklaagde bleef ontkennen.
De advocaat-generaal ging uilvoe-
rig de bezwarende aanwijzingen te
gen beklaagde na. Daaruit blijkt, dat
j bekl. is geweest op de plek van den
'brand; dat hij bedreigingen heeft ge
urt, die doelden op het aansteken van
dc branden, welke dien nacht gewoed
hebben, en dat hij zich heeft uitgela
ten in dien zin, dat hij langen tijd
afwezig zou zijn (nl. in de gevange
nis). De adv.-gen., van oordeel, dat
bekl. en niemand anders de dader
is, eischte vernietiging van het von
nis en veroordeel ng van beklaagde
tot 3 jaar gevangenisstraf wegens
opzettelijke brandstichting, waarvan
gemeen gevaar voor goederen en le
vensgevaar voor anderen te duchten
is, met bevel tot beklaagde s onmid
dellijke gevangenneming bij de uit
spraak van het arrest.
De verdediger, mr. Weil, advocaat
<e 's-Gravenhage, meende, dat elk
der aanwijzingen, in deze zaak bij
gebracht, kan worden uitgelegd* in
een zin, die allerminst beklaagde's
schuld medebrengt.
Pleiter concludeerde tot vrijspraak.
Beklaagde, gevraagd «f hij nog. iets
aan dit pleidooi had toe te voegen,
herhaalde glad onschuldig" te zijn.
Stadsnieuws
Postduiven.
De jaarvergadering van den Alg.
Postduivenbond aid. A. (Noord-Hol
land) zal op 13 October a.3. liier ter
stede worden gehouden.
HANDENARBEID BIJ ONDERWIJS
EN OPVOEDING.
Van Maandag tot Woensdag wordt
een „Tentoonstelling van don Han
denarbeid bij het Onderwijs en in de
Opvoeding", in het Rrongebouw ge
houden.
Maandag is er een vergadering in
die zaal, waarbij als sprekers zullen
optreden de heer Dr. J. 11. Gunning
Wz., schoolopziener in het district
Amsterdam en Voorzitcr van de Ver
eeniging tot Bevordering van het
Onderwijs in Handenarbeid in Neder
land, en de heer W. Swart, hoofd der
2de Doopsgezinde sciiool alhier-
De rede van den laatsten spreker
wordt met lichtbeelden toegelicht.
De inzendingen geven een goed
overzicht van de Tentoonstelling, die
van 11—21 September te Amsterdam
bij gelegenheid van het „Congres van
den Handenarbeid bij hot Onderwijs
en in de Opvoeding" is gehouden en
door de buitengewone belangstelling
welke zij zoowel van de zijde der on
derwijsdeskundigen als van die der
burgerij genoot, eenige dagen moest
worden verlengd.
Wij hopen dat ook onze Tentoon
stelling een waardeerende belangstel
ling moge genieten.
De uitnoodiging tot een en ander
gaat uit van de besturen der afdee-
ling Haarlem van de Ver. tot Bev.
v. h. Ond. in Handenarbeid; van het
Nedcrl. Onderw. Genootschap; den
Bond van Ned. Onderw.; de Vereen,
v. Hoofden van Scholen in Nederland;
cle Dioces. Ver. van R.-K. Ond. in het
Bisdom Haarlem; de Ver. v Onderwij
zers en onderwijzeressen in Ned. en
Overz. Bczitt.; de Unie van Christel.
Onderwijzers en Onderwijzeressen in
Nederland.
Intusschen blijft het hier niet bij.
Negen ingezetenon. ri.l. de heeren
D Been, Mej. M. Berdenis van Berle-
kom, P. de Boer, E. ten Broeke, L.
Broekhuizen, P. M. Heringa, A. van
der Voort Az., D. Peereboom, W. van
Rest, zenden uitnood ig in gen rond tot
eene bijeenkomst op Donderdag 3
October e_k., op welke bijeenkomst
zii. met uwe medewerking wenschen
te stichten eene vereen iging, die zich
tot tank zal stollen In Haarlem Huh-'
vlijtonderwijs te doen geven.
Wij lezen daarin:
„Ondcrgetèekenden zijn overtuigd,
dat het tot stand komen van zulk
eene vereeniging hoog noodig is; hon
derden kinderen toch melden zich
aan voor de cursussen, die door eene
bestaande commissie op zeer beschei
den voet worden georganiseerd,
maar voor het grootste gedeelte van
die kinderen is geen plaats. Zij
zouden zoo gaarne aan allen den ze
gen van de huisvlijt brengen. Maar
dan zijn meer leiders noodig, meer
lokalen, meer hulpmiddelen. Dat alles
kan er alleen komen door de bemoei
ingen van eene krachtige vereeni
ging, waartoe moeten toetreden al
len, die op eenlgerlei wijze hetzij
door mede te arbeiden, het zij door
het toekennen van eene bijdrage, of
op eene andere wijze willen mede
werken aan de bevordering van ae
belangen der Haarlemsche kinderen,
die verlangen naar nuttigen arbeid
iu hun ledige uren.
Komt dus ter vergadering en helpt
óns, of, indien U verhinderd zijt,
zeDdt dan Uw kaartje als betuiging
van sympathie met ons doel."
BAZAR „BLAUWE KRUIS".
Donderdag is de bazar gesloten en
heeft alle verwachtingen overtroffen.
Onze stadgenooten hebben geloond 't
werk der veree:t:g-'ïig financieel te
willen steunen. Ten 10 uur trad Ds.
Baljon van Spaanidam op om de neg
overgebleven goederen bij opbod e»
afslag te verkoppen, hetgeen bijzon-
dor goed van stapel liep. Tot slot der
feestelijkheid heeft hedenavond de
lezing plaats over het vogelleven door
de heeren Thijsse en Burdet.
Wij vermelden nog gaarne als aan
vulling, dal de heer Van Thiel uit de
Groote Houtstraat belangloos het
meubilair in bruikleen had afge
staan. De schuld van het gebouw is
thans belangrijk verminderd, heigeen
ten goede kornt aan het weik der ver
eeniging, daar de lokalen nu n:et
meer voor alle doeleinden zullen be
hoeven te worden verhuurd.
Uit de Omstreken
DE LOON-ACTIE IN HET STOOMVIS
SCHERIJBEDRIJF TE
U MUI DEN.
Onze corr. meldt:
Naar vroeger werd gemeld, vra-
gon de opvarenden van stoomtraw
lers voor de zoove eiste maal vrije
voeding aan boord voor allo opvaren
den onder den rang van schipper of
een vergoeding daarvoor van f 7 per
man en per maand. De Reedersver-
eenigitig berichtte daarop bereid te
zijn een tegemoetkoming te geven in
de voeding van f 4 por hoofd on per
maand Ln de voor gemeenschappen-
lijke rekening aangekochte levens
middelen Aangezien onderscheidene
reederijén, niet aangesloten bij de
1 Reedersvereeniging, zich niet onge-
ne'gd betoonden verder te gaan dan
de Roedersvereenïging werd een
vergadering gehouden van alle te 1J-
muiden gevestigde reeders en op die
vergadering besloten de gages van
de stuurlieden en de tweede machi
nisten met f 5 per maand te verhoo
gden en voorts voor ieder lid der be
manning een vergoeding van f 5 per
maand te geven als tegemoetkoming
in den kost.
Of cle Nederlandsche Zeemansbond,
afdeel ng IJmuideu met deze toezeg
ging geuoegen zal nemen is nog niet
bekend. Intusschen is ook van de
schippers van stoomtrawlers een ver
zoek om loonsverhooging bij alle ree
der i jon ingekomen. Zooals bekend
mag heeten varen de schippers op
verschillende gages en wel op 5
der netto besomming, 4 dier besom
ming of f 80 c-n 2 der netto besom
ming. Zij vragen nu verhooging der
percentage mei 1 op grond van de
te lage bezoldigingen in vergelijking
met het buitenland en de wanverhou
dingen die langzamerhand 4n de ga
ges zijn ontstaan, waar wel geregeld
de loouen der mindere schepelingen
zijn verhoogd, doch die der schip
pers van de ontwikkeling af van het
sloomvasscherijhedrijf in de haven
van IJmuiden onveranderd zijn ge
bleven, ondanks do verzwaarde le
vensomstandigheden, waarvan zij
niet liet minst te lijden hebben.
INGEZONDEN
Van ingcioncUn stukken, geplar.tst of
niet geplaatst, wordt de kopie dsa ui sender
niet teruggegeven.
Voor den inhoud deter rubriek itelt de
BedacUe sich niet aansprakelijk.
KIN DER-AFTREK.
M. de R.
Naar aanleiding van het ingezonden
stuk van den lieer C. Lijnzaad, in uw
nummer van Woensdagavond, moge
het mij vergund zijn te doen opmer
ken, dat de afdeeling Haarlem van
Patrimonium reeds in een adres aan
den Gemeenteraad, d.d. 10 Nov. 1911,
getuigde, dat het haar voorkernt, dat,
indien bij de vaststelling van liet be
lastbaar inkomen voor do plaatselijke
directe belasting naar het inkomen
alleen een aftrek voor noodzakelijk le
vensonderhoud geschiedt, feitelijk van
twee categoriën een zonder inwonen
de- en een met inwonende kinderen,
bij eon even groot belastbaar inko
men, toch de laatste zwaarder dan de
eerste wordt
dat, immers iemand van de eerste
categorie veel beter in staat geacht
mag worden hetzelfde bedrag aan be
lasting te kunneu betalen dan iemand
\au de laatste categorie; inzonder
heid, waar 't geldt hen, die van een
beperkt inkomen moeten bestaan
dat zij mitsdien meent, dat er een
grond van billijkheid aanwezig is om
van hen, wier belastbaar inkomen, na
aftrek van een bedrag voor noodza:
kelljk levensonderhoud, gelijk" zou
zijn, nochtans niet hetzelfde bedrag
aan belasting tc heffen
dat zij daarom Uwen Raad verzoekt,
achtende, dat daarmede een algemeen
belang, althans een belang van zeer
velen, gebaat zoude zijn, in do veror
dening aangaande dc plaatselijke di
recte belasting naar het inkomen, het
beginsel neer te leggen, dat, behalve
de aftrek voor noodzakelijk levenson
derhoud ook toegestaan is een aftrek
van een zeker bedrag voor elk inwo
nend kind, dat op 1 Januari van het
belastingjaar nog geen 20 jaar oud is
enz.
De Raad heeft daar evenwel nog
geen beschikking ojf genomen.
Achtend,
Uw dw.
W. F. BEEREMANS.
Sport en Wedstrijden
VOETBAL.
Een reserve-tribune op hel U. F. Q.-
vcld.
Het II. F. C.-bestuur heeft er voor
gezorgd, dat het veld tijdens de eer
ste wedstrijden van het seizoen toch
niet tribune-loos zal zijnr-JJc welbe
kende tribune der vereeniging Ko
ninginnedag zal Zondag gereed zijn,
om een gedeelte der bezoekers van de
eerste competitie-match een beschut
plaatsje te geven.
Ook voor den tweeden competitie
wedstrijd op het II. F. C.-terreïn zal
de reserve-tribune nog dienst doen.
PUNCH OVER VOETBAL.
In Engeland zijn er, naar men
weet, die de voetbal-regelen gewijzigd
willen hebben, opdat er voor de toe
schouwers meer leren in bet spel zal
komen. Bij de vaardigheid, die de
geheel of grootendeels uit beroeps
spelers bestaande cl Hallen vortoonen,
is het maken van doelpunten moei
lijk geworden, en dat willen soni-
i mi gen anders hebben. Do Punch,
steekt er den gek mee. Wij hebben
een groote menigte voorstellen ter ver
leveadigïng van het voetbal ontvan
gen. zegt het blad, en geven er hier
eenige weer.
Een wil den afstand tusschen de
doelpalen twee- of liefst driemaal zoo
groot maken, en dan vijftien spelers
aan elke zijde. Om het maken van
punten niet eentonig te maken, zou
hij vijf doelmannen willen hebben.
Een ander wil de spelers alleen
loon uitkeeren, als zij het winnen.
Dan: weg met die belachelijke straf
bepalingen op over (red in gen! En voor
eiken gekwetsten speler een invaller!
Een derde wil de spelers lvokshand-
schoenen aandoen en ze die naar de
regelen van die kunst laten gebruiken.
Een vierde stolt voor, dat het pu
bliek, wanneer een speler bij een
botsing is gevallen, evenals in het
oude Rome bij de glad iatorenspelen
met den duim op- ol benedenwaarts
zal aangeven, wat er met hem moet
gebeuren. Is het pollice verso, laat
dan de overwinnaar een paar maal
den gevallene op het hoofd springen.
Een ander stelt voor, den leeren bal
te vervangen door een flink, leeg
blik. Het spel zou dan meer leven ma
ken, gevaarlijker worden en daar
door aantrekkelijker voor het groote
puMIek.
Een i3 er eindelijk, die voorstelt
met drie ballen te spelen, een roo-
den, een witten en een blauwen. Dat
zou al dadelijk fraaier voor het ge
zicht zijn, dan het bruine monster.
Natuurlijk, zegt bij, moesten er dan
drie scheidsrechters en zes grens
rechters zijn.
Als men hiermee eens een proef
nam op Woudenstein?
(N. R. Ct).
WIELRENNEN.
Zesdaagsche wedstrijden.
Op het eerste congres voor sport
en lichaamsoefening, dat te Oberhof
in Thuringen gehouden wordt, heeft
dr. Wülner uit Berlijn, gesproken
over de zesdaagsche wielerwedstrij
den. Hij heeft daarvan een studie ge
maakt en vertelde van proeven, die
hij genomen had en die hem gebracht
hadden tot een besliste veroordeeling
van dergelijke sportieve uitspattin
gen. Wel achtte spr. zulke wedstrij
den van belang voor den medicus, die
bij studie en onderzoek ten deze tot
de gewichtigste ervaringen moest ko
men.
LUCHTVAART.
Een duurvlucht met 4 passagiers.
De Rus Abrainovitch, die onlangs
van Berlijn naar St. Petersburg vloog,
heeft gisteren, vergezeld van vier pas
sagiers, een vlucht van 45 min. 54 sec.
gedaan. Deze eerste lucht-bus had in
den omtrek van Petersburg veel be-:
kijks.
Berlijn—Straatsburg.
Luitenant Hauselmann is er in ge
slaagd van Berlijn naar Straatsburg
ta vliegen.-Hij vertrok Maandagoch
tend van Berlijn en arriveerde
Woensdagmiddag te Straatsburg, hij
Tandde te Weimar, Fulda, Darmstadt
en Wissemburg.
(Tel.)
De doodenlijst.
In het aerodrome Mirafioro is de
onder-luitenant Ragazoni bij een
proefvlucht gevallen, en gedood.
DAMMEN.
De wereldkampioen Hoogland.
De heer II. Hoogland Jr., de wereld
kampioen, heelt in het Utrechtsche
Damgenootschap een simultaan-voor-
stelling gegeven, welke 3 uur ge
duurd heeft.
Hij speelde 29 partijen, waarvan
hij er 22 won, in 3 partijen gelijk
spel maakte tegen de heeren P. Zui
dendorp, J. van Beurden en C. II.
ScbrOder en 4 partijen verloor tegen
de heeren J. Smorenburg, Anth. v. d
Dorpe, A. Becker en Th J. Moot.
De heer Hoogland zal a s. Dinsdag
avond in het Vereen. Amsterdamsen
Damgenootschap simultaan spelen.
Onze Lachhoek
Zij. Soms ben je een echte man,
maar soms kun je net doen of j«
een vouw bent. Hoe zou dat konwnï
Hij. Ik denk dat het ic-ts over
erfelijks is. De eer,e helft mijner
voorouders waren mannen, de ande
re helft vrouwen.
Gemengd Nieuws
VERANDERINGEN VAN DE OPPER
VLAKTE DER MAAN.
Over het algemeen heerscht de mee
rling, dat de maan een doode met ijs
bedekte wereld is, zonder water, zon
der atmosfeer,zonder ecnig leven.
Evenwel blijken van tijd tot tijd zich
op de maan verschijnselen voor to
doen, welke tot de veronderstelling
leiden, dat er toch nog werkingen van
geologischen of meteorologischcn of
anderen aard voorkomen. Een nieuw
feit van dezen aard is onlangs door
den sterrekui dige Johannes Horn,
vermeld gewerden.
Het betreft hier veranderingen, in
den loop van een jaar door Korn
waargenomen bij den krater Taquet,
een der kleinste kraters der maan
de middellijn is ongeveer 6 K..M. en
gelegen noordelijk van de Hemus-ber-
gen, in de mare serer.itatis, op 18 gr.
56 min. W.L. eu 16 gr. 29 min. N.B.
In 't begin der 19e eeuw beschreef
Lohrman den krater als een uiterst
diepen pui, die bij elke lichte maan
goed was waar te nemen. Madler en
Neison zijn 'tmet dez», opvatting eens.
Elger in zijn werk „The Moon", wijst
er eveneens op, dat de krater waar te
nemen is, en Schmidt in zijn „Carte
des montagnes lanaires" en J. Klein
in zijn „Guide du Ciel" oordeelen niet
anders. Geen dezer auteurs wijst er
op, dat de krater slechts periodiek zou
ziin waar te nemen.
Welnu, Korn heeft opgemerkt, dat
men den krater met altijd zien kan,
al is het lichte maan. Op 16 Februari
1899, een week na nieuwe maan, nam
hij den krater heel duidelijk w aar en
kon hij tot de juistheid concludeeren
van vroegere beschrijvingen, doch op
10 Februari 1910, zes dagen na nieu
we maan, terwijl de atmosferische
voorwaarden tot waarneming uitmun
tend waren, merkte hij geen spoor
van den krater, hoewel men norma-
lites er binnen in een diepe schaduw
geprojecteerd had mceten zien. Alleen
de heldere vlek van een top was te be-
sjieuren. Daarentegen waren andore
kleine kraters in de buurt heel goed te
zien, met de projectie hunner scha
duwen, welke men gewoon is waar te
nemen. Van half zeven tot half elf
zocht Korn dien avond den krater te
vergeefs.
Den volgenden dag 't zonlicht
reikte tot oostelijk van Triesnecker
waren Hyginus en de kraters rond
om Taquet prachtig te zien Taquet
zelf bleef onzichtbaar. Van 17—19 Fe
bruari de maansikkel was toon
verlicht tot aan Sinus Iriüum zag
men op de plaats van Taquet uiels
dan een heldere witte, heel lichtende
vlek. Maar op 28 Februari bad de kra
ter weer zijn gewone uiterlijk herkre
gen de witte vlek was nagenoeg
geheel verdwenen. Den volgenden
avond hetzelfde aspect. Op 1 Maart
leek de krater een diepe kuip, van een
witte vlek was geen spoor meer over.
Eveneens was op 13 Juni, op 11 Aug.
1910, op 6 Januari en 6 Maart de kra
ter onzichtbaar. Van 28 Februari tot
1 Maart 1910 slecht weer belemmer
den de waarnemingen op 2 Maart en
de eerstvolgende dagen van 16 tot
21 April, van 14 tot 24 Juli, van 14 tot
16 Juli, op 23 e i 24 Augustus, op 12
September, op 21 September alles
van 't vorige jaar op 7 en 8 Januari
1911, van 7 tot 10 Maart 1911 bezat
daarentegen de krater weer ziju ge-
woue geprojecteerde schaduw, zooals
die door alle filenographeu als nor
maal en steeds voorkomend is be
schreven geworden.
Wat kan nu de oorzaak zijn van de
merkwaardige veranderingen, dia
Korn geconstateerd heeft? invloed van
onze eigen atmosfeer schijnt men wel
geheel te mogen uitschakelen, daar
eu 6 Maait 1911 bij volmaakt heldere
lucht de krate'- nauwelijks te zien
was, terwijl hij den volgenden dag bij
mistig weer veel beter kon opgemerkt
vv or'teu.
Kom veronderstelt r.u, dat onder
den invloed van bepaalde geologische
verschijnselen die nog op enkele pun
ten van den maanbodem werken, er
uit de diepten van den krater Taquet
en evenzoo uit andere kraters, dam
pen opstijgen, waardoor dan verande
ringen in aspect te verklaren zouden
zijn. Gedurende den langen kouden.
maannacht zou deze damp in dem-kra-
termond neerslaan; maar bij de eer
ste zonnestralen weer gaan ontwijken
en den krater geheel in nevel hullen.
Neemt men deze hypothese voor juist
aan, dan is 't duidelijk, waarom het
verschijnsel tijdelijk is on een mini
mum en maximum moet bereiken,
juist zooals ook trouwens volgens
Horn's waarnemingen het geval :s.
De eerstvolgende data, welke het
meest geeigeud zijn om de waarne
mingen van Korn te controleert:), ziju
28 October, 26 November en 20 Decem
ber.
Overigens zijn deze raadselachtige
kraterveranderingen niet zeer zeld
zaam, en bij Schröter, Grulthuisen,
Madler, Schmidt, Webb. Nelson, El
ger, Bremer, en verschillende ande
ren, vindt men er dan ook melding
van gemaakt. Het best zijn ze bestu
deerd bij den krater Linnaeus.
Zoo zag llévélius in 1615 dezen laat
sten krater geheel in schaduw gehuld,
koricn tijd daarna ziet Grimaldi hem
als een krater, en kort daarna weer
als een witte vlek. Riccioli en - -liro
lling van als van een heldere. iiitto-
ter maken in resp. 1653 en 1788 er mel-
rende, kleine vlek. Lohrman *:n Mad
ler daarentegen karakter!seeren hem
in 1824 als een diepen krater. Schmidl
schat hem in 18-43 op 11 K..M. lang en
3W M. breed; er- kwart eeuw later,
in 186C. zoekt hij hetevergeefs; hij
ziet niets dar» een witte vlek.
Soortgelijke veranderingen zijn
