ROiifï
^/an H©yf@o5g
Cacao
goed. En eerst Zaterdagavond, bij
toer helderen hemel, durfde ik de hel
derheid to schallen. In een kleinen
kijker leek de komeet van de groot
te 6 ni.4, in den binocle schatte :k
za veel helderder, waarschijnlijk wel
5m.7. De nabijheid eener ster der zes
de grootte, die 6 minuten Zuidelijker
stond, maakt deze schatting echter
zeer onzeker. Zeer waarschijnlijk zou
de komeet, als zij noog aan den he
mel stond, wel de 5e grootte berei
ken, en dan duidelijk voor het bloote
oog zichtbaar zijn.
De komeet staat nu eiken avond
na zonsondergang, telkens rneer dan
een graad hooger boven den horizon,
en wordt dan aldoor beter zichtbaar.
Den lien October zal zij nagenoeg
midden tusschen de sterren alfa en
epsilon van de Slang te vinden zijn,
en zioh vervolgens «n de richting van
gamma en bèta van Hercules bewegen
Maar daar haar helderheid inmid
dels afneemt, is het de vraag of de
komeet zelfs in een binocle gemakke
lijk gevonden zal kunnen worden.
BRANDEN.
Te Hoogvliet is de bouwnianswo-
ning met schuur van den landbouwer
P. Struijk afgebrand. De be-woners,
man, vrouw en 5 kinderen, hebben
zich met achterlating van kfeeren,
enz. nauwelijks kunnen redden. De
geheel© inboedel, 32 voer hooi, een
partij haver, 200 bossen stroo en ee-
nige landbouwgereedschappen gingen
verloren, en 2 varkens zijn in de
vlammen omgekomen. De schade
wordt slechts gedeeltelijk door verze
kering gedekt. De oorzaak van den
brand is onbekend. Men denkt aan
kwaadwilligheid, zoo meldt de N. R.
Ct.
Zondag is to Sassenheim brand
ontstaan bij de weduwe Leclercq. Een
paard en wagen werden een prooi der
vlammen. Niets was verzekerd.
DE INTERNATIONALE ROZEN-
TENTOONSTELLING,
die in het laatst van Juli 1013 te Bos
koop zou worden gehouden, is een
halve maand vervroegd; zij zal in het
begin van Juli worden geopend.
De toegezegde deelneming is zeer
groot, ook uit het buitenland. Zelfs
uit Amerika zullen er nieuwigheden
worden tentoongesteld.
SCHOOLVERPLEEGSTERS.
Nosokóinos, „Nederlandsche Verec-
niging tot bevordering der belangen
van verpleegsters en verplegers",
heeft aan de besturen van een aantal
groote gemeenten in ons land een
schrijven gericht, waarin het hoofd
bestuur verklaart kennis genomen te
hebben van liet adres, door de Neder-
lar.dsche Veroeniging voor School
artsen aan gemeenteraden gezonden,
waarin dringend wordt aanbevolen
het vaststellen van eene verordening
om aan kinderen,, die lijdende zijn
aan zeer veel voorkomende besmette
lijke aandoeningen, welke-alle in het
adres worden genoemd, het verblijf in
of bezoek van de school tijdelijk te
ontzeggen, tenzij zij, in de daarvoor
vatbare gevallen, doelmatig verbon
den zijn. 'Een gevolg daarvan zou ech
ter zijn, dat vele kinderen een deel
van het voor hen zoo noodige onder
wijs zouden moeten missen.
Nosokómos is van meening, dat dit
laatste zou kunnen voorkomen wor
den door het aanstellen van school-
verpleegsters en geeft daarom dit
denkbeeld in ernstige overweging.
In de bij dit adres (onderteek-end
namens het bestuur door de dames J.
C. van Lanschot Hubrecht en H. van
der Vies) gevoegde memorie van toe
lichting wordt nader uiteengezet hoe
gewoonlijk de loop van zaken is.
Indien een kind lijdende is aan een
der bc-doelde besmettelijke aandoenin
gen, dan wordt het door den school
arts naar zijn huis- of fondsdokter
gezonden. In sommige gevallen zal
het kind daar werkelijk komen en in
behandeling genomen worden, vaak
bestaande in liet voorschrijven van
de verzorging van het kind, o. a. bij
fa-vus pediculosis, enz. De fondsdokter
zelf doet dat echter niet-; fondszusf-ers
bestaan er niet en de moeder is in
zulke gevallen dikwijls de persoon,
waarop het minst gerekend mag wor
den
Voorts zal in honderden gevallen
•het kind, dat door den schoolarts
naar den fondsdokter wordt verwe
zen. daar niet komen. Evenmin als do
ouders voelt het- de noodzakelijkheid
daarvan -hot wordt maar thuis ge
houden, voor allerlei werk gebruikt,
totdat de ouders eene oproeping krij
gen, om wegens schoolverzuim van
hun kind, voor het gerecht te verschij
nen. Tot dien tijd blijft dus het pa
tiëntje onverzorgd of verwaarloosd'
rondloopen en verstoken van liet zoo
noodige onderwijs.
Ook de klinieken brengen niet vol
doende hulp. Altijd heeft het kind ge
legenheid, zich korter of langer tijd
aan de behandeling te onttrekken.
Worden echter schoolverpleegstcrs
aangesteld, dan kan de behandeling
door de schoolverpieegster, naar aan
wijzing van den schoolarts, op school
zelf geschieden in een als kliniek in
gericht lokaal. Hel schoolverzuim
wordt dan zeer bejjerkt en er kunnen
meer kinderen afdoende verzorgd
worden.
In Amerika heeft dit stelsel zeer
gunstige gevolgen gehad en in
Duitschland waren op de elfde verga
dering van deu ..Deutschen Vercin
für Schulgesundheïtspflege" allen
eenstemmig vóór bet aanstellen van
dergelijke schoolverpleegsters.
INGEZONDEN MEDEDEEL1NGEN k 30 Ets. per retre?
Letteren en Kunst
DE MODERNE KUNSTKRING.
Op Zondagmiddag 6 October werd
in het Stedelijk Museum te Amster
dam, do tweede internationale ten
toonstelling geopend, door bovenge
noemde vereeniging ineen gezet.
Velen zullen zich de eigenaardige
expositie van 't vorig jaar herinne
ren waaraan zulk druk bezoek ten
deel wel en die niet minder druk werd
beschreven en besproken.
Do tentoonstelling van heden wint
het nog in uitgebreidheid, zij besloot
de eerezaal en negen andere zalen
van het Suasso Museum.
Omstreeks halfdrie, oogenblik der
opening, was in de eerezaal een
groot aantal belangstellenden, waar
bij vele autoriteiten op verschillend
gebied en V-a rsJchei dene Hiaat silo ai
mers bijeen.
Do heer CONRAD KIKKERT sprak
ditmaal 'het openingswoord; door
ernstige ongesteldheid helaas van
den voorzitter, den kunstenaar Jan
Toorop, ru3tte, naar hij zeidc, die
taak thans op hem.
Na den aanwezigen het welkom te
hebben toegeroepen, herinnerde hij
kort aan do expositie-1911 en sprak
de hoop uit, dat do verzameling van
heden meer erkerring zou mogen ver
werven.
Do vereeniging was ditmaal zoo
buitengewoon gelukkig gewec-st, de
collectie met een groot aantal wer
ken van L e F a o c o n n i e i\ (een
wand der eerezaal bevat meer dan
30 wenken van dezen Franschmnn)
Ganguin en anderen te kunnen
verrijken en het moet als een zeld
zaamheid worden beschouwd het
werk van zooveel goede cubisten bij
een te zien gebracht,
Volgend op het impressionisme is
dit cubisaie als een reactie te be
schouwen, als een soort discipline,
een vormverstrakkirig.
Het in de zalen opgehangen e moet
men als eerste pogingen aanmerken
om tot een nieuwen stijl te geraken.
Het zal jaren en jaren kunnen du
ren voor iets beduidends bereikt ia
of misschien wel eeuwen en eeuwen.
Sedert de eerste tentoonstelling van
„De moderne Kunstkring" hebben
plaats gevonden de Vierjaarlijksclio
en de expositie der Futuristen.
De Kunstkring werd uitgenoodigd
tot inzenden op do Vierjaarlijksche,
waarvoor is bedankt. Wat de Futu
risten betreft, deze ■tentoonstelling
moet als een schandaal worden aan
gemerkt zij zijn stelers van de Ku
bisten, een Haiiaansche Roovorsben-
de. Onze tentoonstelling, bet werk van
sarieuse zoekers, is een ernstig pro
test tegen hetgeen de Futuristen het
publiek voorlegden. En het valt zeer
te bejammeren, dat verschillende
kunstvrienden en bekeinde critici zich
door deze Futuristen hebben laten
beetnemen.
Aldus ongveer waren in het kort de
inleidende woorden, waarmede do
tentoonstelling werd geopend ver
klaard.
Het komt schrijver dezes voor, dat
hier voor menigeen verrassende me
dedeel Lngen worden gedaan, die ve
len ongetwijfeld ontmoedigend, te;
leurstellend en verbijsterend, in de
o oren zullen klinken
Hij bedoelt hen die gclooven aan 't
energiek woelende der nieuwe kunst
beweging, wier hoop op een kloek
slagen wordt terug gezet inet een
verwijzen naar een duur wellicht van
eeuwen, en dan ook degenen, die een
ontwikkelend verband dachten tus
schen bet streven der Kubisten en
het futurisme, een band, die dan
slechts door wat diefstal zou zijn
vork re een.
Hoe dit laatste ook zij, in boeverre,
bj vergelijken, de Futuristen ook als
Eiken dag wordt RONA meer gewaardeerd.
Het aantal geregelde gebruikers neemt voort
durend sterk toe.
Hun goede voorbeeld kan met gerustheid door
iedereen worden gevolgd.
Daar men voor een heerlijken kop chocolade
van RONA minder noodig heeft dan van andere
soorten, is zij zoo bizonder voordeelig in 't gebruik.
Velen hebben dit reeds door ervaring geleerd.
bastaards of verwordenen moeten
worden beschouwd, voor hen die in
Futurisme zoowel als kubisme voor
een niet gering deel ook reclame zien,
is het duidelijk, dat de futuristische
Itahaansche lieeren het in aartshan-
dige reclame dan ver hebben ge
bracht,.,
Wat de tentoonstelling zelf betreft,
zij bevat meer dan 250 nummers van
30 inzenders, en doordat eenheid, een
algemeen leidend beginsel of positieve
band geheel ontbreekt, is het moei
lijk zich aanstonds een oordeel te vor
men, nog daargelaten dat de vele
aanwezigen een rustig kijken niet be
vorderlijk deden zijn.
Er is zeer fraai, knap of belang
wekkend werk van Gauguin, Bresdin,
Toorop en Thorn Prikker, maar waar
om hangt hun kunst nu op deze ten
toonstelling I
Hoe vreemd de inzendingen vau
Gestel en Sluiters er somwijlen ook
uitzien, doen zij toch zelden geheel
vergeten, dat de makers ook wel an
ders zouden kunnen arbeiden.
Niet alzoo het werk van Brondiaan
(nu Moudrian), geheel verschillend
van zijn driehoekig en vlakkig stre
ven van verledon jaar, staat men
tlians voor allerlei kromme en rechte
lijngevallen als voor evenzoovole
raadsel po.
Maar raadselen zijn ook een vracht
der vele verdere werken. En vóór
daarover een oordeel neer te schrij-,
ven, moet een rustig beschouwen
daaraan voorafgaan, waartoe op
Zondag de gelegenheid ontbrak..
Een duidelijke, geillustreerdie, royaal
opgevatte catalogus met korte artike
len door Lo Fauconnier en Conrad
Kikkert is een noodzakelijke gids.
G, KERKHOFF.
Stadsnieuws
BLOEMBOLLENDIEFSTAL,
De zaak van G. v. N. een bekend
recidivist, alhier gedetineerd terza
ke van lvet stolen van bloembollen te
Iiillegom is naar de openb. terechte
zitting verwezen.
Mr. Baas is hem als raadsman toe
gevoegd.
HOOGE RAAD.
De advocaat-generaal, rar. Ort,
heeft conclusie genomen in de zaak
van N. M., meLkslijter te Haarlem,
door de rechtbank alhier veroordeeld
tol. f 20 boete of 5 dagen, hechtenis,
wegens het in strijd met art. 4b der
Haortemsche verordening op den
melk verkoop als melk verkoopt'r op de
oj>en'baren weg vervoeren van karne
melk, ondeugdelijk van samenstel
ling.
Aangevoerd was, dat do bedoelde
bepaling niet verbindend zou zijn,
als in strijd met. art,. 11 van het Wet
boek van Strafrecht, aangezien zij,
hij het ontbroken in de verordening
van eenig crilebum voor deugdelijke
karnemelk, tot rechtsonzekerheid
moest leiden.
De adv.-gen. aobtte het middel on
gegrond. Deze uitda-i.ikk.ing „ondeug
delijk Van samenstelling" geeft aan,
dat de karnemelk niet voldoet aan de
minimutn-eisclien, aan de bestanddee
len daarvan te stellen.. Hij conclu
deerde tot verwenping.
OVERLAST.
Men schrijft ons:
De bewoners van het gedeelte Zui-
der-Buitenspaarne tusschen de Van
Marumstraa/t en Bakkerstraat on
dervinden dagelijks overlast van de
jongens .uit laatstgenoemde en aan-"
grenzende straten.
Behalve de geavone kleine balda
digheden, waarbij gewoonlijk stoe
pen, deuren en kozijnen het moeten
ontgelden, ge/bruikt men tegenwoor
dig het daar aangelegde breede trot
toir als rijwielpad, hetgeen voor uit
de woning komende personen gevaar
oplevert.
Zaterdagmiddag maakte men het
neg erger. Toen werd het trottoir be-'
reden door een grootien handwagen,
welke door jongens getrokken en
geduwd werd.
In woeste vaart renden ze over het
trottoir, zoodat eenige daar wande
lende dames door vlug in een por
tiek te springen nog maar juist aan
liet gevaar van aanrijding ontkwa
men.
Een bewoner, di© de jongens op
het onbehoorlijke van een en ander
wees en hun verzocht met den wa
gen op den daarvoor bestemdenrjjweg
te gaan, kreeg een brutaal antwoord
en eenigö beleedigingen op jien koop
toe.
En toen een onbezoldigd politie
ambtenaar, d:i© hiervan getut:ge was,
handelend optrad, ondervond bij in
de eerste plaats weer tegenwerking
van een fietsrijder en van een bewo
ner der Bakkerstraat, die zonder
iels van het voorgevallene te weten,
dadelijk partij kozen voor den bru
talen bengel.
En Zondag kon men zich den ge-
heelen dag verlustigen in dobbelspel,
dat vlak voor de woningen door eene
bende jongens wordt uitgevoerd.
Komt er oen politie-agent aan, dan
wórdt liet spel even gestaakt, om
daarna weder met vernieuwden
moed te beginnen. En de taal, dfe
daarbij wordt gesproken as -meer
dan erg.
Toen het begon te schemeren, werd
het. dobbelspel gestaakt, en ging de
jeugd zich met het ontsteken van
vuurwerk vermaken.
Eerst toen een schipper, die het
brandende met een zeer harden knal
ontploffende vuurwerk op zijn schuit
kreeg, handelend optrad, droop de
bende af.
Een politic-ambtenaar, wien des
avonds het voorgevallene wem me
degedeeld, beloofde aan dit dobbel
spel en de verregaande baldadigheid
oen einde te zullen maken.
We willen het hopen, want de over
last gaat werkelijk te ver.
HA.ARLEMSCH A B C-SPOOR-
BOEKJE.
Verschenen is de Wünterdienstrc-
geling van hel Haarl. A B C-spoor-
boekje, uitgave van den heer A. Kuy-
per. I16t handige boekje is llians aan
gevuld met de dienstregelingen der
llaarlemmermeerlijnen, terwijl voor
de eerste maal achter in het boekje
zijn opgenomen, do dienstregelingen
der Electr. Spoorw. Mij., sioomtrani
HaarlemAlkmaar, stoomtram
Haarlem-Leiden, van de stoomboot
diensten .en Bcdedienstregeling op de
omliggende plaatsen
Het :s zeker een nuttig boekje, dat
ook thans wel weer zijn weg zal vin
den.
DE NIEUWE TRAMBRUG.
De nieuwe brug over den Zijlsingel
voor de Raaks is grootcndeels klaar.
De tramrails liggen al van den vloer
der brug tol voor „de Sïcrkan". De
bestrating er tusschen is aan deze zij
de klaar en behalve "t historische
geitje is al menig jongen en meisje
over de brug gesnapt. Open is de brug
nog niet voor het verkeer. Dat wacht
op iets anders, n.L het aandempen
van den singel aan de vcstzijde. Een
reusachtige iep en een plataan zijn al
gevallen .raaar vele van 't rijtje hoo
rnen zullen nog moeten vallen om
plaats te maken vaor de tramrails. Is
dat gebeurd, dan kunnen de noodige
ophoogingen plaats hebben en kan
de aannemer de oprit afmaken, waar
na de brug voor het publiek wordt
geopend.
Wat iedereen niet weet, is, dat vroe
ger hier ook. een brug was, die lag
evenwel een kwartslag om en niet
over den Singel, maar over de Raaks,
Oudtijds stroomde de Beek van
Overveen langs de tegenwoordige
Brouwersvaart, de Raaks, ongeveer
door de Jacobijnestraat, over de
Groote Markt en Damstraat naar het
Spaarnc. In T.laatst der 17c eeuw is
;c op de Groote Markt gedempt.
Bij het graven voor de nieuwe tram-
brug is nog heiwerk gevonden van
de oude brug, die over de Raaks lag.
Het blijkt, dat de Beek hier was
uitgediept, bemuurd en zoo lot stads-
grachtje geworden. Oude Haarlem
mers zullen zich de Raaksbrug nog
wel herinneren. De Raad besloot 2.1
November 18GG de brug met de torens
voor afbraak te verkoopen. Jan Knij
per, van Spaarndam, werd kooper
voor 585.
Over de Raaks lag hier een steenen
brug, ter weerszijden met een toren.
Die aan den noordkant heette Oranje-
boomstoren, die aan de zuidzijde Pel-
licacnslorcn, gezamenlijk waren ze
als Raakstorens bekend. In 1420 noe
men de archieven hier al twee
vaeclithuusen".
Bij het beleg zullen de torens wel
zeer geloden hebben, althans door de
Spanjaarden werden ze hernieuwd,
onder leiding van den stadsmetselaar
Willem Dircxes den Abt.
Zooals de afbeeldingen op do be
kende prentbriefkaarten ook doen
zien, rustten de Raakstorens op ceri
half rond basement, staande in den
Singel. Ter-hoogte wan den vcslmuur,
die den Oranjeboomstoren verbond
met de Zijlpoort, veranderden de to
rens van vorm. Dan werden zo drie
zijdig en bleven zoo tot.aan het dak.
In elk van de drie wandou was een
venstertje. Evenals in zoovele steden
waren de torens tot hel laatste
oogenblik bewoond. De binncngcvcl
der torens was vlak, en langs liet dak
afgeschuind.
Hot bouwwerk was verbonden door
een gemetselden boog met kautstuk-
lcen van bergsteen.
Rubriek voor Vragen
Qeabonneerden hebben bet voorrecht,
vragen op verschillend gebied, mits voor
beantwoording vatbaar, in te zenden bij de
ïtednetio van Haarlenx's Dagblad, Groote
Houtstraat 63.
Alle antwoorden worden geheel kosteloos
gegeven en zoo spoedig mogelijk.
Aan vragen, die niet volledig naam on
■woonplaats van den inzender vermelden
wordt geon aandaoht geschonken.
VRAAG. Hoe moet men een katoe
nen dekkleed waterdicht maken
ANTWOORD Met gekookte lijnolie
of met dekkieeder smeer.
Uit de Omstreken
LISSE.
Dc uitslag van het herexamen der
Rijktstuinbouwwinterscliool te Lisse
van de le naar de 2e klasse, gehou
den op' Dinsdag 1 en Woensdag 2 Oc
tober is als volgt:
Geslaagd: A. Bijvoet, Overveen. D.
Sistermans, Hilicgom. J. ten Hagen,
Lisse. En voor hel niet verplichtend
gestelde vak „Engelsch": W. Bloem,
Hoorn, en D. Sistermans, Hillegom.
Geslaagd voor het toelatingsexa
men, gehouden op Vrijdag 4 en Zater
dag 5 October: A. Boerhout, Sassen
heim. F. Boot, Sassenheim, geb. to
Leiderdorp. W. Bots, Lisse, geb. lo
Nieuwkoop. C. II. Eldering Jaczn.,
Heemstede. D. Koning, Sassenheim,
geb. to Meidrccht. J. Louwerens,
Heemslede, geb. te Amsterdam. T. J.
van der Meer, Noordwijk. J. C. Pijn-
acker, Lisse. II. Ran, Heemstede. J.
Ucozen, Sassenheim, geb. te Over
veen. J. W. van den Schoot, Hille
gom. J. Smit, Haarlem. P. M. Swagcr-
maii, Sassenheim, geb. te Amsterdam.
Voor zooverre door dezen aan het
toelatingsexamen in de nièt-verplich-
to vakken Engelsch en Duitsch
werd deelgenomen, slaagden daar
voor: W. Bots, J. G. Pijn acker, H.
Ran, J. Roozen, C J. W. van der
School, J. Smit en P. II. Swagermans,
do laatste voorwaardelijk voor 'I
Duilsch.
Voorts slaagden: voor Engelsch: A.
Recrhout, D. Koning en T. J. van der
Méér, de laatste voorwaardelijk.
Voor Duitsch: C. H. Eldering Jaczn.,
J. Louwerens, de laatste voorwaarde
lijk.
ZANDVOORT.
De agenda voor dc op Woensdag 9
October a s. te houden Raadsvergade
ring luidt: Ingekomen stukken en
mededeelingen. Kohier Rioolbelasting
Kohier gebruikmaken gemeente
grond. Benoeming inzake schoonhou
den Raadhuis. Bediening centrale ver
warming Raadhuis en school C. Re
clame pacht tentje op liet strand. Ge
loofsbrieven nieuw Raadslid. Benoe
ming Hoofd der School B. Idem on
derwijzend personeel School C. Aan
bieding Gemeenteverslag. Brandver
zekering Gemeentcgebouwcn. Bouw
arbeiderswoningen. Benoeming amb
tenaar van den Burgerl. Stand.
Kerk en School
NED. ITER V. KERK.
Beroepen te Zvrtpheii ds. J. C. A.
Fletter te Schoorl (N.-H.j
Aangenomen bet beroep te Hein-
kenszand (toez.) ds. P. Warners te
Gapinge.
GEREF. KERKEN.
Beroepen te Staphorst (O.) ds. A.
Dekkers te Zevenhuizen (Gr.)
Aangenomen het beroep naar Lui
ten a.. d. Dedemsvaart, ds. O. Boers-
ma te Ezinge (Gr.)
ACADEMISCHE EXAMENS.
Amsterdam. Met goed gevolg is af
gelegd het pi'opaedeutisch medisch
eocamen door den heer A. C. H. Hö-
weler en mej. W. II. Versteeg het
candidantsexamen in de rechtsweten
schap dnör de heeren M. Schorlesheim
en H. M. Peller-burg.
Utrecht. Bevorderd tot doctor in de
rechtswetenschap op stellingen de
ho.er A. C, A. Stern, geb, le Kralingen.
Leiden. Bevorderd tof, doctor in de
geneeskunde oii proefschrift „Het
coli-vaccin", de lieer A, Pijper, gebo
ren te Wonseradecl.
Delft. (Technische Hoogéschool). Ge
slaagd voor prcpaedeutisclie examens
weg- en waterbouw kunde de heer A.
L. Verwoeid werktuigkunde dc heer
J. J. B. Goettsc'i scheikunde mej. A.
-'an Tlaaften.
Koloniën
GEWAPEND VERZET OP BORNEO.
Een Regeerii gsielegi'ain van 6 dezer
meldt „In S'edelcan gewapend verzet
van de Moealan;, Dajalcs. Aan de zij
de der Dajalcs tien dooden."
Naar aanleiding van het telegram
merkt 't Hbld. 't volgende op:
Moealang ligt in dc ondorafdeeling
Sinlang van de Westerafdeeling van
Borneo aan de Soengei Ketoengau.
Mogelijk is met Sedelcan Sekadau
bedoeld, de standplaats van eon lijd.
civielgezaghebber, aan den Kapoeas
gelegen.
Ten vorigen jare werden in die
streek al moeilijkheden ondervonden
door het lijdelijk verzet tegen dc be
velen van liet inlandsch zelfbestuur
in het nabijgelegen landschap Sang-
gau.
In Sekadau zelf was het ten vori
gen jare de bestuurder, dio het gou
vernement moeilijkheden in den weg
legde en moest worden ontslagen we
gens het doen van onwettige heffin
gen, het bevorderen van ongeoorloof
de diensten en het niet tegengaan
van het knevelen der bevolking door
de anak-radja's.
In het bestuur van het landschap
werd toen voorzien door de benoe-
ming, in overleg met de landsgrootea
verondersteld, dat de
i niet onmogelijk mi-
loienvenstei
wol keu het
ken.
Dan ben ik weer van de partij,
zei cie oude heer, waarop mén de to
renkamer verlier.
Hector sloot haar zorgvuldig ach
ter zich af en slak den sleutel in zijn
zak.
Aan de middagexpeditie kon Ma
rianne niet deelnemen, zij moest zich
aan ue barones v. ijden, die zich graag
niet het beminnelijke, verstandige
meisje bezighield. Daarom gingen dit
maal alleen ue ontvanger eh Hector
naar het middelste torenkamertje.
Marianne liet natuurlijk tegenover de
barones geen woord los over betgeen
zij dien morgen beleefd had.
Eerst als wij geheel zeker van
onze zaak zijn, moet mama er van
hoeren, hud Hector gezégd.
De b'j.de heeren hadden beslist te-
genspoed. De zon ging prachtig ou
der. toen zij hun klimpartij begonnen
c:i toen zij het torenkamertje binnen
kwamen was er een dichte donker
grijze wolk vcor de zon gekomen, de
wind n.ini uog meer wolken mee en uo
zonnestralen drongen er niet meer
doorheen. Toen begon het zelfs te re
genen. dicht en zonder ophouden; on
verrichter zako moest de terugtocht
worden begonnen.
Op de eerste verdieping ontmoette
Felix Buchenau het tweetal en zei een
beetje boos: De dames van Birron-
dorf zijn er weer, wel een beetje al te
indringerig, dat telkens ons overval
len. Ik heb haar a! begroet en rnij
voorloopig verontschuldigd. Do hoofd
inspecteur wacht op mij voor een be
langrijk onderhoud.
Ook op het gelaat van Hector ver
scheen een ontevreden trek, dat plot
seling binnenzeilen van mevr. Jad-
wiga vond hij ook opdringerig.
Zij weet toch, dat wij gasten heb
ben.
Dal schijnt de mooie Poolsclie
echter niet te weerhouden ons te stu
ren.
Mevr. JadwJga zat in deiP'salon te
gen ver de barones en praatte op le-
vendigon toon.
Dora Buchenau toonde zich tegen
over haar nog terughoudender dan
anders, die onophoudelijke, ongege
neerde bezoeken van mevr. v. Ruppeu
begonnen haar buitengewoon te ver
velen. Zij moest dan maar eens mor-
ken, dat zij heelemaal niet zoó wel
kom was, als ze zich scheen te ver
beelden. Marianne praatte heel opge
wekt met Wera, de beide meisjes kon
den blijkbaar heel goed met elkaar
overweg. Toch voelde Wera v. Rup-
pen zich ©enigszins gedrukt en zij
moest er tetken3 weer over denken,
wat voor doel haar moeder toch met
het bezoek van heden aan Buchenau
kon hebben. Twee dagen geleden wa
ren zij immers pas hier geweest, dat
moest toch voor de familie van deu
baron te druk worden, vooral nu in
deu rouwtijd en terwijl er nog gasten
in huis waren ook. Volkomen onbe-
grijpelijk was haar het gedrag van
haar moeder.
lloctor trad binnen, de ontvanger
was liever naar zijn kamer gegaan,
hij had geen verlangen, zich nog eens
aan de nieuwsgierige vragen van de
moei© vrouw te onderwerpen.
Een begroeting volgde en Wera
glimlachte met een blik van verstand
houding tegen Hector, als wilde zij
zeggen ik kan er werkelijk niets aan
doen", dat mijn mama haar plan, om
van ons beiden een paar te maken,
niet opgeeft.
En Hector lachte enen terug, en
zijn glimlachje beteekendeIk be
grijp het wel, ge kunt er niets aan
doen, en ge blijft iii mijn oogen al
tijd een beste, verstandige kameraad.
De regen was weer opgehouden,
maar de hemel zag er onvriendelijk
en grauw uit. Een vroegtijdige sche
mering viel in, en kleine scliaduwen
kropen uit de hoeken van den salon
en schoven samen.
Beste Wera, wij moeten naar
hui3. Lieve barones, als ge eens wist,
hoe ik zoo'n babbeluurtjo in uwe fa
milie waardeer.
De Poolsche stond op. Plotseling
greep zij met haar rechterhajid naar
het hart, tuimelde achteruit en zonk
weer op den stoel terug
Water, steunde zij zachtjes,
water.
Allen waren opgesprongen en ter
wijl Hector om water belde, snelde de
barones weg om eau de cologne te
halen. Wera en Marianne waren vol
zorg voor mevrouw Von Ruppen, die
met gesloten oogleden en zwaar adem
halend in haar stoel achterover leun
de. Van het water nam zij zoo goed
als niets en de eau de cologne, waar
mee Dora Buchenau haar voorhoofd
en slapen bevochtigde, scheen zij
heelemaal niet op te merken.
Om 's hemels wil. mama, wat
sclieelt u tocliriep Wera angstig
uit. liaar moeder genoot toch anders
altijd een bewonderenswaardige ge
zondheid. Zeg toch eens iets, ma
ma. smeekte zij, haar mooie oogen
keken vol angst naar haar moeder.
De lippen van mevrouw Von Rup
peu bewogen zich, fluisterden, maar
men verstond er geen syllabe van.
Er moet een logeerkamer in or
de gebracht en een boodschap naar
den dokter gezonden worden, zei
de barones, in dezen toestand kan
mevrouw Von Ruppen onmogelijk
.naar Birrendorf terug.
Het geheel© huis stond op stelten,
dienstboden en dienaren repten zich
en na niet veel meer dan een kwar
tiertje lag de schoon© Poolsche in
een der gemakkelijke logeerkamers
van de eerste verdieping in den lin
kervleugel in een helderwit bod.
Voordat de arts uit Slorkow nog
gehaald kon worden, ontwaakte me
vrouw Jadwïga uit haar halve bewus
teloosheid. Verward lteok zij om zich
heen. Wera en Marianne stonden
voor het bed, terwijl Dora Buchenau
juist de kamer was binnengekomen.
Voelt ge u beter, mamaatje?
vroeg bevond de stem van Wera.
De lijdende glimlachte flauwtjes.
Lief kind Zij hield op, het
spreken scheen haar moeite le kos
ten.
Span u maar niet te veel in,
mevrouw Von Ruppen, zei de ba
rones vriendelijk. Iloud u maar
rustig totdat de arts komt. Men is
juist bezig in te spannen om hom te
gaan halen.
De Poolsche maakte een gebaar van
afwering.
Als 't u belieft niet, een arts heb
ik werkelijk niet noodig, zij sprak
al op helderder toon, ik heb zoo nu
en dan zulke buien, ©en beetje hart-
krampriist en een verkoelende
drank zullen mij gauw weor geheel
beter maken.
Maar toch is het veiliger, den
arts te halen, antwoordde de ba-
moeite willen govon.
De barones lachte vriendelijk
Maar, mevrouw Von Ruppen, wij
moeten eikaar toch heipen l
Tegenover dc zieke vrouw week het
gevoel van antipathie, dat de trot-
sche, mooio Poolsche en haar coquet-
te manier van doen altijd bij haar
had opgewekt. En bijna begon zij
sympathie voor haar buurvrouw to
voelen, toen zij getuige was van een
kort gesprek tusschen moeder en
dochter.
Wera meende met eenige veiba-
Mama, u zei zooeven tegen de
barones, dal u zulko aanvallen al
meer had gehad. Ho© komt het, dat
ik daarvan nooit iels gehoord heb
Och, lieve Wera, hartelijk
klonk nu de trotsche, diepe alt. ik
heb het zoo goed en zoo kwaad als
hel ging voor je verborgen gehouden.
Als een moeder er kans toe ziet,
ruimt ze toch zorgen en angst voor
haar kind uit den weg.
Wera zweeg, zij voelde zich be
schaamd. tot nu toe had zij haar moe
der altijd als egoïstisch h- schouwd,
en nu dit teedere gevoel. Ja, Wera
voelde zich diep beschaamd en daar
om boog zij zich voorover en kust© de
schoon©, krachtig gevormde hand der
moeder niet innig© ontroering.
(Wordt vervolgd).
