MBIEM'S DAGBUD
derrde blad
Diasdag 8 Octobar 1912
Mat Esperanto op rele.
Vie Esperanto, de wereldhulptaal,
n schrijven, lezen en spreken, kan
riid von de E. A. (Universale Es-
Minta Asocio) wel een reisje orn de
teld doen. Hij behoeft slechts naar
e deligito's, die over de geheel© aar-
fverspreid zijn, te schrijven en hij
li er zeker van zijn, dat hij overal
polpen wordt. Ik had dit wel eens
hoord maar nog nooit de proef er
a genomen. Gedurende deze zomer-
Éantie echter had ik het erop gezet,
l reis in dien geest to ondernemen
ik koos daarvoor Warschau, de
onplaats van den ontwerper der
jreldlaal, Dr. Zamenhof, als doel.
jn dochter hield mij gedurende de
peeie reis gezelschap. De plaatsen,
tar we zouden logeeren waren War
jan en Dresden natuurlijk was te
ren in Esperanto aan de deligito's
schreven, zoodat voor het logies vol-
endo gezorgd was. Van Berlijn tol
toni, een stad dicht aan de Russi-
ie grens, reisden we in gezelschap
n Dr. M. uit laatstgenoemde stad,
te toonde veel belang in liet Espe-
nto te stellen en verzocht ons de
Indbeginselen ervan eens uiteen te
(ten. Wij boden hem dadelijk een
jssischen sleutel voor het Esperanto
M en zoo begon de openbare les in
ji trein, waarin onwillekeurig ook
litre-in ede-reizigers betrokken wer-
i. Spoedig kon genoemde heer, die
ek ten specialiteit op taalg :bied te
li ons Esperaiito verstaan en toen
in Thorn ons verliet, kon hij ons
in het Esperanto een voorspoedige
[s wenschen, Het passeeren van de
fesische grens bij Mexaiidroer viel
it mee. Het station scheen eerst als
(gestorven en toen we uit hel, raamp-
■keken, bleek niemand uit den trein
goan. Plotseling echter bestormden
j een troep witte mieren de witkie-
l den trein, als roovers vielen ze op
passagiers aan en ontnamen hun
bagage en het baatte niets, of
j er ons al tegen wilden verzetten
onze wees op zijn nummer 60 en
•g was hij. We volgden den stroom
jar en hoopten zoo ons goed wel er-
terug te zullen vinden. We pas-
rden een paar Russische kozakken,
ons den pa; aframen en kwamen
het visitatielokaal, waar we ons
id en No. 60 vonden, die nogmaals
zijn nummer wees en weer ver
een. Alles werd nu grondig onder-
jht en door het verbazend groot aan-
I reizigers duurde het wel 2 1/2 uur
r we weer verder konden reizen,
jt onderzoek der passen en het op
en ervan kcstte ook veel lijd. Een
jvoon beambte haalde ze bij gedeel-
van het kantoor en las ze, op een
rhevenheid slaande, op. Natuurlijk
p menigéén niet hooren, dat zijn
tun werd opgelc-zen, want die was
gewoonlijk niet uit te herkennen,
stak tweemaal tevergeefs mijn band
I en eindelijk toen ik werkelijk mijn
s terugkreeg, had ik geen enkele
tuk uit mijn naam gehoord. Geluk-
5, dat mijn pas door den Russischen
zant in Den Haag geviseerd was,
int overal werd streng op toegeke-
nzelfs werklui, die overal tegen
muren in eer kring om ons heen
ten, moesten hun passen toonen. We
oestc-n voor den Russischen trein een
tra-plaatsbiljet kcopen het scheen
avoonte te zijn, dat men dit ook
eer aan genummerde bedienden op-
■oeg ik plaatste me echter in de lan-
queue voor het loket en zeer tot
ij:i spijt, want ik schoot niet op,
(ordat de genummerde kaartjeskoo-
•1-5 telkens aan 'elkaar verschillende
unmissies opdroegen voor later aan-
ïkomen passagiers. Bij een volgende
•tegenheid maakten we in vredes-
aam hiervan óók maar gebruik en
regen zóó onze biljetten heel wat
ielier. 1-Iet spreekt vanzelf, dat voor
II alles fooitjes worden verlangd en
Doii geeft mei genoeg, altijd moet er
at bijwe kregen dan ook later den
iad niet te veel in eens te geven,
In Warschau is dit kaartjesnemen
tij.droovend geworden, dat men
p verschillende plaatsen in de stad
jclegenheden" in het leven beert ge-
oepeo, waar men dagen le veren de
aartjes kan koopen. Wij bezochten
ók zoon bureau, maar bemerkten,
at ook d&ar al weer de genummerde
ediensligen het ons lasiig maakten;
jen tweeden keer zelfs besloten we
Paar naar het station te gaan, want
r screen op het bewuste bureau geen
jan kom cn aan te zijn. Maar ik kom
p mijn reis terug; ik was nog niet in
jen Russischen trein. Toen ik einde-
jjk een beurt aan het loket kreeg,
jon ik niet. verstaan worden; de Le-
anbte scheen geen Duitsch le ver-
lann, althans van mij niet en ik kon
roll door het geweldig geraas niets
erstean; ik werd voortgestuwd en
noest mijn beurt laten- voorbijgaan,
ïelukkig sprak de stationschef
Duitsch en die verwees mij weer
jaar het loket, waar ik nu spoedig
ilaar kwam, maar in duizend ang-
ften zat, dat de trein met mijn doch
ter alleen naar Rusland zou ver-:
(rekken; de chef scheen wel iets op
hij gewacht te hebben, want nauwe
lijks was ik in den waggon of de
jroin zette zich in beweging. We za-
icn met ons vieren in één coupé.
Meer konden er niet in. De dubbele
janken werden naar boven geslagen,
?en metalen jukje uit den wand ge
trokken voor steun en zoo was dé
ïoupé in een slaapwnggon herscha
pen; ik vernam, dat alle Russische
jreinen zóó zijn 'ingericht. Het spoor
s een paar d.M. breeder dan elders
n Europa; geen trein uit het. huiten-
and kan Rusland binnen rijden. De
waggons zijn ook breeder, eveneens
de gangen. Men kan de deuren sluiten
en op den ketting doen voor mogelijke
nachtelijke overvallen. Rusland
maakte op ons zoo'n on-betrouwbaren
indruk, want overul zag men wan
trouwen. Men komt een hotel niet in
zonder pas en bij de rekening wordt
de pas weer teruggegeven; men weet
wel, dat men Rusland niet zonder
pas kan verlaten. Wanneer men er
gens betaalt, woTdt steeds het geld
op de toonbank geworpen of op de
tafel om te hooren of 't ook valsch is.
De Rus schrijft telkens op, wat hij
verteert en zit op een papiertje te re
kenen vóór hij betaalt; dan maakt de
bediende een dergelijke nota op en
zóó komt men eindelijk tot betaling.
Nu echter was daarvan nog geen
sprake en moesten wo eerst nog ee-
nige uren 4ri den nacht door Polen
sporen. Ik was al vroeg wakker, of
liever Ck bleef wakker, want ik ver
trouwde me niet op mijn hooge leger
stede, en ik had al vergeefs gezocht
naar middelen om mij op mijn bed
zonder rand boven In de coupé ergens
aan vast te binden.
Als ik even de gordijntjes van voor
liet raampje wegschoof zag ik de gou
den korenvelden van het rijke Polen.
Rijk en loch arm, want ons bleek
vele malen, hoe do Polen nog altijd
smachten naar vrijheid. Droevige lij
nen biedt bet landschap; altijd maar
zacht eentonig golvend zonder eenige
afwisseling en dan hoort men nu en
dan het tweestemmig sa'.n van de lo
comotief als van een misthoorn.
Traag schijnt de tic in door het reus
achtige land te slingeren. Bij een
station staan we dikwijls zeer lang
stil. Eén slag op de bel en de pas
sagiers gaan in den trein; een kwar
tier later twee slagen on nu gaan de
beambten er in en verlaten de koop
lui den trein, waarin ze rondliepen
om hun waren te koop aan te bieden;
5 minuten later drie harde slagen,
snel na elkaar en nu werpt de hoofd-
oonducteur zijn sigaretje weg en laat
een langgerekt gefluit hooren. De
trein zet zich zeer langzaam in be
weging, zoodat na een paar minuten
er best nog even iemand op kan
springen; en d a t is nog wel een ex
pres-trein! We kwamen een uur vroe
ger dan we geschreven hadden in
Warschau aan en liet verwonderde
ons daarom niet, dat we geen Espe
rantist zagen. Het rijtuig voor het
Hotel was er echter en zoodoende
kwamen we spoedig in een veilige
haven.
De deligito had een brief geschreven,
dat hij ongesteld was geworden en de
sub-deligito was naar Krakau afge
reisd om deel Le nemen aan het 8ste
wereldcongres. De zorg voor ons
nu echter opgedragen aan een paar
Jonge studenten, die zich met buiten
gewonen ijver van hun taak kweten.
Het was een ware verademing, toen de
eerste zich bij ons aanmeldde, want
recht goed hadden we in Polen nog
niemand vers'aan. Dezelfde verrassen
de gewaarwerding vervulde ons als
bij vorige gelegenheden wij verslon
den geen woor van eikaars moeder
taal en spraken niettemin met het
grootste gemak over alles, wat ons be
lang inboezemde. Onze vriend ried ons
aan om denzelfden avond nog ons
voorgenomen bezoek aan Dr. Zamen
hof te brengen, wijl hij anders wellicht
ook naar Krakau zon afgereisd zijn.
Telefonisch werd belet gevraagd en
spoedig vernemen we, dut de Hollan
ders zeer welkom waren. Om 8 uur
's avonds waren we hij hem present
en werden we op de meest hartelijke
wijze als huisgenooteu ontvangen. We
brachten de groet van de Holland-
sche geestverwanten over en zaten
spoedig om de theetafel over alles en
alles, over Nederland, over het Con
gres en over de uitspraak van de we
reldtaal te praten, alsof we reeds oude
vrienden waren. Onze gastheer ver
ontschuldigde zijn echtgenoole, die on
gesteld was, doch die nu door zijn
dochter, ook een uitmuntende Espe-
rantiste, vervangen werd, om de hon
neurs aan de theetafel waar te nemen.
Wij zullen die7. avond niet licht ver
geten, een genolvclleii avond, dien de
eenvoudige man, wiens naam thans
door de gansclie wereld met groote
eere genoemd wordt, ons bereidde. En
vvij zuilen ook nooit den man verge
ten, wiens grootheid ons overweldig
de door de wijze waarop zij zich tracht
te te verbergen in den grootsten een
voud en bescheidenheid. Wat onze uit
spraak betreft, die kon onzen „Maj-
stro" wel behagen, uitgezonderd die
der e, welke als moest worden uit
gesproken. Dit schaadde echter niet
aan het weaerkeei ig begrijpen en be
hoefde niet gewijzigd te worden do
meest doeltreffende uitspraak zou van
zelf overwinnen en, zooals men n u
een beschaafd Russisch had, zou er
ook vanzelf bij het meerder gebruik
een beschaafd Esperanto komen. Het
zal maar aau weinigen echter geluk
ken den tongval van hun land geheel
te climineeren wat trouwens ook in
elk land 't geval is met 't dialect, dat
meestal bij het gebiuik van beschaaf
de gemeenschapstaai rog hoorbaar
blijft.
Telkens kwamen er weer nieuwe
Esperantisten ons begroeten en veel
hebben we nu van Warschau in 5 da
gen kunnen zien en begrijpen. Veie
onaangename bejegeningen zijn ons
daardoor ook zeker gespaard' geble
ven. Toch had ik reeds een oogenblik
in gevaar verkeerd, want ik fotogra
feerde een der prachtige tempels met
hun gouden koepeldaken, niet wéten
de, dat dit stren-r erboden was. Later
vernam ik vau een der Esperantisten,
dal een schilder van een deugdelijken
pas voorzien, buiten de stad een boer
derij ging schilderen, toen onmiddel
lijk door de politie werd ingerekend en
eerst na een week met buitengewoon
veel moeite en niet behulp van den con
sul in vrijheid werd gesteld. Zóóveel
was er verboden, dat we ons niet bij
zonder op ons gemak gevoelden. Luid
lachen op straat of in een restaurant
was verbodenhet gebeurde ons, dat
er sst 1 werd geroepen met den vin
ger wijzen was onbehoorlijk, een dame
met ontbloot hoofd werd in een café
of netten winkel eenvoudig niet toege
laten ik zag In een der parken een
paar malen een politieagent personen
den toegang weigeren, die er niet net
genoeg uitzagen of te veel op pakjes
dragers leken. Nu vernam ik wel, dat
bij de Russen voor een roebel alles
mag, doch ik heb me maar niet aan
die dure proef gewaagd.
Op een der avonden werden we ver
zocht in de Poolsche Esperanto-club te
verschijnen daar waren meer vreem
delingen op h n doortocht naar het
wereldcongres te Krakau bijeengeko
men. Ook daar weder was het verras
send, hoe gemakkelijk we allen elkaar
weer begrepen. Er was ook een stu
dent uit Irkoelsk aangekomen, die
nog nimmer met Europeanen bad ge
sproken en zich nu toch gemakkelijk
aan ons verstaanbaar kon maken.
Een der Esperantisten kwam op het
denkbeeld,jlat ieder eens in zijn eigen
landstaal hét „Onze Vader" zou opzeg
gen het was o;> deze wijze heel aar
dig om do verschillende talen eens met
elkaar te vergelijken we hoorden het
nu viermaal Nederlandsch, Russisch,
Duitsch en Poolsch.
De volgende dagen hebben we veel
kerken, monumenten en het schilde-
rijrnuseum helleken. Warschau bleek
een reuzen stad te zijn, waar groote
bedrijvigheid heerscht en die volgens
de laatste telling reeds een SöO.ObO
inwoners telde.
Overal wordt gebouwd en veel
vernieuwd, wat ook wel noodig is,
want vele gebouwen zen er uiterst
vervallen uit en vele straten zijn bij
na onbegaanbaar. Zeer interessant
is het prachtige, maar betrekkelijk
kleine museum. Vele schilderijen trof
fen ons door hare ongewone kleur en
buitengewone lichteffecten; wij no
teerden: Avond en Na den Tegen van
Ryskievic, Christus en Magdolena
van ICrasnovolski, Grünwalstrijd van
Matejko en Nero in het circus van
Siemiradzkü. We vond en ook tee ko
ningen van Ilollandscho artisten uit
onzen bloeitijd als van Rembrandt,
Wou'werman, Ostade, Brouwer, Hin-
decoeter, Van Os, Van Mieris en Bol,
De parken waren er prachtig en bij
mooi weer waren alle banken., die
bijna zonder tussc hen ruimte de la
nen flankeerden, bezet met men-
schen. Als men zoo door die lange
lanen wandelde kreeg men den in
druk, dat men op een menschenten-
toonstellïng was.
Op de brug over den Weïchsel was
het ontzaglijk druk, bet verkeer
scheen mij hier even druk toe als in
Londen. Een nieuwe brug bleef maar
onvoltooid, omdat het geld door de
bouwmeesters voor andere doeleinden
was besteed. Spottenderwijze noemt
men deze brug nu do „Panamabrug'.
Warschau lijkt een stad als allo an
dere Europeesche steden, maar alles
is er grof en verveloos.
Vele groote drukke winkels zagen
we, maar zelden smaakvol geëtaleerd.
Naast de vele electrische trams tal
van wagentjes, waarmee- men voor
een klein prijsje de heele stad kan
doorkruisen. De koetsiers wa,reu ook
allen genummerd en droegen het
nummer als een automobiel op den
rug op ©en groote, koperen plaat, ook
al geen bewijs, dat ze bijzonder te
vertrouwen zijn. Met het eten kon
den we het maar niet vinden; als ve
getariërs zochten we het veg. restau
rant op, maar daar vonden we op
het menu: worst, beafsteak, cotelet-
ten, oesters enz., waarvoor we na
tuurlijk terugschrokken. Later bleek
evenwel, dat men hier met kunst-
vleeschspijzen te doen had, waaruit
men wel kan opmaken, dat het echt
vegetarisch beginsel nog niet diep
wortel had geschoten. In dit opzicht
waren we blij, dat de tijd van ver
trek aanbrak. Ik kreeg in mijn hotel
nu mijn pas met de rekening terug
en vernam van onze Esperan'o-vrten-
den, dat we zonder dit stuk in het
Hotel niet hadden kannen logeeren.
De Russen zelf moeten, in hun land
reizende, ook een pas hebben en deze
óók als waarborg én bet Hotel afge
ven. Vóór ons vertrek moest de poli
tie bovendien den pas waarmericen
om Rusland' ongehinderd te mogen
verlaten, maar daarvoor zorgt men
in het ITotel en dat maakt alleen onze
portenionnnie weer wat lichter.
Met dezelfde Irnge vaart verlieten
we nu weer liet melunlcoliek© Polen.
Gedurende de 5 dagen van ons ver
blijf iu Warschau was het vun heet
koud weer geworden en ik verlangde I
er niet bijzonder naar, de dubbele
raampjes van de coupé open te schui
ven. Ook in do huizen zijn overal de
ramen dubbel en dan schu'iven ze
niet maar ze worden gedraaid: het
eene stel naar binnen het andere
naar buiten.
Ik behoef niet te zeggen, dat dit
een maatregel is tegen sneeuwjacht
en koude gedurende den winter. De
aanwezigheid van een ketting, die
men in den trein op de deur kan schui
ven geeft weer geen bewijs, dat de
omgeving betrouwbaar is. In weerwil
van de niet genoeg te waardeeren on
afgebroken hulp van onze Esperanlo-
vrLenden, hadden we ons toch nooit
bijzonder op ons gemak gevoeld; liet
was alsof we op een mijn liepen en
het verwonderde ons dan ook niet,
toen we later in de courant lazen
over gewijzigde reisplannen van den
Czaar wegens den gespannen, toestand
in Polen. Tegen dat we de Duitse he
grens naderden kregen we de Rus
sische grenspolitie in den trein, dte
weèr mijn pas in beslag nam. Een
heer- en dame werden door onvol
doend geviseerd paspoort uit den
trem verwijderd; men schijnt scherp
toe te zien. Toen we eenmaal op
Duitsch grondgebied kwamen ging
alles sneller, daar passeerden we
twee Duitscho gendarmes één links
en één rechts, die slechts even onzen
pas in de handen moesten hebben.
Do reis door Duitscbland naar Dres
den geschiedde 's nachts, zoodat we
weinig konden genieten van de
schoono streken, waardoor we spoor
den. Aangezien het echter reeds vroeg
licht werd, konden we vóór onze
Aankomst in Dresden nog wat van
het gezicht op de bergachtige en
boachrijke streken genie'.en.
J. W. SEVENHÜYSEN.
Koloniën
TEGEN EEN ROOVERBENDE.
De correspondent van het ,,Soer.
ITbld." in Gentroal-Celebes schrijft:
Uit Enrekang werd bericht, dat een
ca, 20 man sterke rooverbende, be
wapend met lans en la-is en uitgewe
ken on ei" in net Pai'é-Parésche pa-
troui Meerende ma recha ussee-a fdc-o-
ling, het land onveilig maakte.
Een der landschapshoofdcn, die
daarvan bericht kreeg, trok er dade
lijk met eene bevolkingspatrouille op
uit en iiad het geluk twee bendeleden
onschadelijk te maken. Van een en
ander stelde hij onmiddellijk den ci-
viol-eezaghebber in kenmis.
Na ontvangst v3n het bericht toog
deze er direct met eenige gr."epen op
uit orn de bende te verschalken, ter
wijl de naburige militaire posten ver
zocht werd eveneens mee te ageeren,
om het, uitwijken der bende onmoge
lijk te maken.
De eerste poging liep op niets uit.
Volgens de berichten zou de bende
z'ch ergens in het gebergte ophou
den. Daarheen werd 't nnchts afge
marcheerd mot vïe.r groepen; eene
wijde insluitingslinie werd gevormd
en tegen bet aanbreken van den dag
marcheerde alles voorwaarts, den
kring aldus steeds kleiner makende
om ten slotte op één bepaald punt te
verzamelen, Er werd evenwel niets
gevangen, zelfs niets verdachts be
speurd. Na 18 uren onafgebroken
murcheerens door zwaar bergterrein,
kwam do troep den volgenden dag
thuis. Do mannen waren natuurlijk
doodmoe, maar van de fuseliers, noch
van de dwangarbeiders was er ge
durende dién zwaren marsch één
enkele achtergebleven. Het vaderland
kan dus onbezorgd zijn, de niarsch-
vaardigheid der troep laat niets te
wenschen over.
Den volgenden dag trokken er weer
patrouilles op uit om nadere inlich-
tiugen te verzamelen en de liende te
achtervolgen en onschadelijk te ma-
keil. De civiel- en militair-gezagheb
ber nam zelf de leiding der aclie in
handen.
Ditmaal had de troep mc-er geluk.
Reeds na een'ge dagen werd liericht
ontvangen, dat aanraking met de
bende was verkregen en zes man ge
vangen waren genomen. Echter bad
de luitenant Van Nijnatten het onge
luk bij de achtervolging der bende,
waanbij hij van een hoogte afsprong,
in een randjoe te belanden, die even
tjes 17 c.M. diep in zijn rechterkuit
drong.
Laten we hopen, dat de luitenant
weer spoedig hersteld zal zijn.
Letteren en Kunst
zake van een in en door 'den dienst
ontstaan lichaamsgebrek, na verwon
ding in den strijd bekomen, met in
gang van 5 Oct. eervol uit den mil.
dienst ontslagen, rnet toekenning van
pensioen.
Bij res. van den Min. van Kol. is W.
J. de Vriend ter bescli. gest. van den
G.-G. van Neu.-Iudië, ten einde te
worden benoemd tot klerk bij don post-
telegraaf- en telephoondienst.
DE IIAAGSCHE BELASTING-
QUAESTIE.
In den Ilaagschen gemeenteraad
word Maandagmiddag de beraadsla
ging voortgezet over het adres dor
heeren Brakel c.s., verzoekende terug
storting van onrechtmatig betaalde
belasting, met de motie-De Groot, om
ajun dit verzoek te voldoen.
Tegen die motie verklaarde zich do
heer Van Zuylen. liij kwam er ook
tegen op, dat men tegenover iemand
van de verdiensten van wethouder
Simons heeft durven zeggen, dat de
Rechtbank van het fatsoen hom niet
zou vrijspreken.
Breedvoerig motiveerde de heer Vas
aangevangen. Het hooldpestuur der
club stelt nu voor, een buitengewone
algemeen© vergadering te houden
over jeugdorganisatie.
De Katholieke onderwijzerseluba
voor drankbestrijding telden op 31
December j.l. 520 leden.
KAMERVERKIEZINGEN 1913.
Men schrijft aan de „Rotterdam
mer'
Naar ons officieus medegedeeld
werd, moet de heer II. Pollema, lid
der Tweede Kaïner voor het district
Gorinchem, voornemens zijn, zich ia
1913 niet herkiesbaar te stellen.
Naar aan de Leeuw. Ct." wondt
medegedeeld, noemt men van anti-
'rev. zijde in het kiesdistrict Franeker
als candidaat den heer J. D. de Vries,
schoolopziener te Bergum.
Da heer De Vries was reeds in 1897
candidaat voor de anti-rev. partij in
Tieljerksteradeel.
OVERREDEN.
Te Tilburg is een 6-jarig dochtertje
van den landbouwer Lijten door den
Dias daarop zijn stem voor de motie, 'trein overreden. Met een vreeselijke
op grond van de gewone morulitcit.
In gelijken zin sprak de lieer An
kerman.
Maar de heer Penn wilde alleen
óór de motie stemmen als de heer
De Groot daaruit het onaangename
voor den wethouder lichtte.
En de beer Van Sandick betoogde,
dat niet de wethouder, maar het col
lege van B. en W. als één geheel ver
antwoordelijk was, en eigenlijk de
Raad zelf Laten de Raadsleden, als
zij meenen, dat er onrecht is gedaan,
zelf het geld uit hun zak teruggeven,
zoo luidde zijn conclusie.
De heer Mackay betoogde, dat het
niet zijn bedoeling was geweest, deu
heer Simons te treffen de heer YVar-
neke constateerde, dat de commissie
van financiën steeds buiten do zaak
was gelaten.
De wethouder van financiën, de
heer Simons, hield daarop een uitvoe
rige verdedigingsrede, waarin hij be
toogde. dat B. en W. overtuigd zijn
en blijven van de wettigheid van den
aanslag van firmanten voor de firma,
terwijl dit ook zeer billijk is. Gedepu
teerde Staten vernietigden den aan
slag alleen, omdat men niet precies
kon aantobnen, welk deel van den
winkel door elk der firmanten werd
gehouden, Naar aanleiding van eene
reclame, in 1906 door de firma ilehn-
fante en Vas Dias, is toen op advies
van den controleur voor de financiën
door B. en VV. met algemeene stem
men besloten, de betrokken firma
voorloopig niet aan te slaan, wel de
andere firma's, in afwachting van
spoedige wetswijziging, waardoor fir
ma's zouden kunnen worden aange
slagen. Men bedenke, dat er destijds
reeds een voorstel van Minister De
Meestér was tol beffing ©ener Rijks-
inkomstenbelasting, waarop de ge
meenten dan opcenten zouden kun-'
nen heffen.
Herhaaldelijk is later op reclames
afwijzend beschikt. De stukken lagen
steeds ter visiemen kan niet zeggen,
dal de Raad er niets van wist. Had
men den firma's toegegeven, dan wa
ren tal van fictieve firma's ontstaan.
Daartegen hadden B. en \V. te wa
ken. Spreker heeft B. en \Y, later we
der van de zaak gesaisisseerd en we
derom is met algemeene stemmen be
sloten te handelen, als gehandeld is.
De opvolgende colleges van B. en W.
zijn in dezen slechts hcunogeon ge
weest, Een beschuldiging uan spre
kers adres treft dus evenzeer mannen
als nu wijlen Bevers en Mouton en
den tegenwoordigen Commissaris der
Koningin, baron Sweerts.
Spreker protesteerde dan ook tegen
het spreken in de pers van „schacher-
aar" en van „praktijken van Ooster-
TOONEELCONTRACT-BRKUK. s-chê volken" en eischte, dat men nu
Onder eenige belangstelling uit de al die beschuldigingen mtrekke.
Amsterdamscho tooneelwereld diende De Voorzitter verklaarde vervol
voor den kantonrechter te Amsterdam gans, dat het college van B. en VV .te-
in civiel rechtsgeding een z»nk us S» "ie motie-De Groot bezwaar heeft.
I tooneelconiract,breuk. Tegen de ge-1 omdat, waar B en W. de aanslagen
I daagden, den heer en mevrouw Lebo- gerechtvaardigd acnten er geen
Braakensiek. werd door de heeren L. WJto i«r»8betabn« van on-
Chrispiin Jr. a J. van Bieoe, als di- rechtvaardig betaalde Masting en
reclie van het „Frascati-Ensemble". bovendien, omdat B. en V,hot ten
oen vordering van schadevergoeding aanaic-n van de wettigheid der terog-
ingesteld. groot 18063.54 en I 3017.96, eens zijn met den hoor De Mees-
zijnde respectievelijk de loon en plus
wettelijke rente, waarop de heer en Kn
mevr. Lobo—Braakensiek waren ge-
engagéord bij liet Frascati-Ensemble oogt eon beoordoel.ng van do liande-
gedurende den tijd van 15 September tmgon van B_ en W of van den web
1912 tot en inel 30 Augustus 1913. Alshouder van Financiën. Slechts wordt
grond hunner vordering voeren de he. Dagelijltseh Bestuur uifgeiioodjgd
verzoekers aau dat het contract door een regeling te ontwerpen, waardoor
doze toonejilspelers was verbroken, zij M» ha wwwrt der reclamanten
waren namelijk niet op de repetities
gekomen en weigerden op te treden.
De gedaagden beweerden, dat de
mondelinge afspraken nog niet deu
vorm van een bi-sliste overeenkomst
hudden. Ze wareu later dan ook naar
het Nederlandsch Tooneel gegaan.
Voor de gedaagden trad op mr. J.
Keizer, en voor eischers mr. Parser.
De uitspraak zal zijn op 28 October.
wond op hot hoofd werd het kind ster
vende opgenomen.
VERDRONKEN.
De 21-jarige werkman E. v. W. te
Helmond, die naar huis ging van zijn
werk afkomende, kreeg vermoedelijk
een duizeling, geraakte te water en
verdronk. Zijn lijk werd spoedig daar
na opgehaald.
DE ROODVONK-EPIDEMIE TE
AMSTERDAM.
De burgemeester van Amsterdam
brengt ter kennis, dat in de week van
Maandag 30 September tot en met
Zondag 6 October de volgende geval
len van roodvonk zijn aangegeven
Maandag 30 Sept.
Dinsdag 1 Oct.
Woensdag 2 Oct-
Donderdag 3 Oct.
Vrijdag 4 Oct.
Zaterdag 5 Oct.
Zondag 6 Oct.
Aange-
tes'en.
19
29
22
29
30
16
te zamen 157
Blijkens het de vorige week gepu
bliceerde staatje Indroeg het aantal
aangegeven gevallen van 23 Septem
ber tot en met Zondag 29 September
181.
SCHATGRAVERS.
De „Lyons", de boot, die op het
wrak van de „Lutine" werkt, zal in
den loop van deze maand voorloopig
de werkzaamheden staken om in de
haven van Terschelling te overwinte
ren. In het begin van het volgende
jaar worden do werkzaamheden op
de „Lutine" hervat. Van ophalen van
goud- of zilverstaven is tot nog toe
geen sprake geweest, niettegenstaan
de men beweerde, op de schatkamer
te zijn gekomen, ja zelfs de goudsta
ven te hebben zien liggen.
EEN SEINFOUT.
Een aardappelmeelfabriek in de
Veen koloniën gaf aan hnre commis-
sionnairs telegrafisch order, om
aardappelen voor 85 cents per ILL. te
koopen.
Een tweetal ontving echter een te
legram. waarin 95 cents stond ver
meld. En met zoo'n goede noteering
kochten ze in een oogenblik gezamen
lijk 12.000 ILL. aardappelen op. Nu
't op afrekenen aankomt, ontdekt men
de seinfout. De landbouwer vordert
95 cents en de fabrikant weigert het
dubbeltje bij te betalen, omdat hij in
hei telegram 85 cents had opgegeven,
zoo meldt de Leeuw. CL
BRANDEN.
Te Maren is afgebrand de boerde
rij van A. van Schijndel. De bewo
ners vluchtten met groote moeite: ean
kind bekwam ernstige brandwonden.
Vijf varkens en twee geiten kwamen
om. Oorzaak onbekend. Verzekering
dekt de schade.
Binnenland
UIT DE STAATSCOURANT.
Bij konk besluit is benoemd tot no
taris ie Leeuwarden, \Y. Wachter,
cand.-not. re Doetinchem.
Is mr. D. W. baron van Heeckereu,
ref. bij het Min. van Buïtenl. Zaken,
secr.-generaal der in 1911 en 1912 te
's-Gravenliago gehouden wisselrecht
conferenties, beroemd tot officier in
de orde van Oranje-Nassau.
Is aan den insp. der dir. belastin
gen, invoerr. en acc. M. Schuylenburg,
te 's-Gravenhage, 4de afd., op verzoek,
met ingang van 1 Jan., eervol ontslag
uit 's Rijks dienst verleend, onder toe-
kenning 'van den pers. titel van direc
teur der dir. bel., invoerr. en acc.
Is aan den ontv. der dir. bel. en acc.
W. van Limbcrgb, te Breda (buiten-
gem.), op verzoek met ing. van 1 Ja
nuari eervol ontslag uit 's Rijks dienst
verleend.
Is aan den ontv. der dir. bel. J. II,
de Bruyn te Amsterdam, 2de kant.,
op verzoek, met ing van 1 Jan. eervol
ontslag uit 's Rijks dienst verleend,
onder dankbetuiging voor de diensten
door hen gedurende meer dan 50 jaar
aan den lande bewezen.
Bij konk. besluit is de met verlof
in Buropa aanwezige majoor der inf.
van het leger in Ned.-Indié A. W. A.
d? Koek van Leeuwen, op verzoek, ter
wordt voldaan.
Na verdere replieken word de motie
verworpen rnet 20 tegen 19 stemmen.
ECHTEI.TJK DRAMA.
Zondagnacht wercl een vrouw in
deerniswekkenden toestand in het O.
Vrouwegasthuis te Amsterdam bin
nengebracht. Het was een bewoonster
van de Boerhaavestrant, die in be
schonken toestand verkeerend, door
haar man op ergerlijke wijze was
mfshandeld. Hij had haar van do
trappen geworpen en in het gelaat
gestompt. Het gezicht bleek op ver
schillende plaatsen afzichtelijk ver
wond. Na verbonden te zijn is de
vrouw weer naar haar buis gevoerd.
De zachtzinnige echtgenoot is door
de politie in verhoor genomen, zoo
meldt de Tel.
F.F.N KTiXD PLEEGT ZELFMOORD.
Zaterdag had eou 13-jarig meisj'e te
Rotterdam, J. M. S. genaamd, zVch in
een winkel aan diefstal schul
dig gemaakt. Toen zij door haar va
der daarover werd berispt, liep zij
naar diens schrijfbureau, nam daar
een geladen revolver en schoot zich
door het hoofd. Naar liet ziekenhuis
gebracht is zij kort daarop overleden,
zoo meldt de Tel.
DRANK BESTR 1.1 D IN G.
De N. Fb Ct. schrijft:
In de Neder!. Onderwijzers-Propa-
ga nd a-club (voor drankbestrijding) rs
in den laatsten tijd veel te doen ge
weest over jeug-lorganisa 'es, vooral
door de, door velen misprezen
waarop de heer B. IJzerman, gesteund
door prof. Van Rees, dit werk heeft
Stadsnieuw»
Het Tooneel
DE VOORSTELLING VAN CREMER.
Terwijl de Tooneel vei'eeniging van
Heijermans haar eerste voorstelling
to Haarlem in „De Kroon" gaf, open
de de Koninklijk© letterlievende Ver-
eeniging ,,J. J. Crenter" haar sebzoen
in onzen schouwburg aan den Jans-
eg.
Voor dilettanten Is de keuze der op
voeren stukken steeds een groote
moeilijkheid. Zij kunnen zich meestal
niet zooals de beroeps-•e-etechap-
pen de w©eid© veroorloven om too
neelwerken uit het buitenland te la
ten vertalen en nog zeldzamer zal
't voorkomen, dat zij oens een nieuw
oorspronkelijk stuk voor het voetlicht
kunnen brengen. Regel is hei dan
ook, dat de rederijkerskamers wat
gaan grasduinen" in het bekende en
beproefde répertoire van het „groot©
tooneel", waardoor den leden meestal
oude en door de zwakkere bezet
ting vrijwel verwaterde kost
moet worden voorgezet.
„De Hertogin van Piccadilly", het
door den heer J. II. L. Bossard uit
het Engelsch verteaMe spel, moge
dan ook allerminst een meesterwerk
zijn, het had althans d;t aantrekke
lijke, dat het onbekend en dus nieuw
was.
Met deze klucht te betitelen ah
„blijspel", heeft de heer Bossard den
Engelschen schrijver James Henry
Barnley wel wat al te veel eer bewe
zen. Men behoeft bet programma
maar even in te z en om te begrijpen,
met wal voor een soort stuk men te
doen heeft. Er is een hulpprediker,
Rev. John Smith en een tweede mijo-
