Huutirs Dagblad HËT RÖODE LIGHT. TWEEDE BLAD Woensdag 9 October 1912 OM ONS HEEN No. 1597 Reclame in het landschap. Hoewel hei heel moeilijk is om in weinig woorden oen definitie te geven van levensgeJük, mag i k toch wel een «wakke poging wagen met de om schrijving, dat het een streven is naar de grootst mogelijke harmonie. De mensch zoekt daarnaar bewust of on bewust en vooral in de oogenblïkken, dat hij zich los voelt van dagelijk- Bche beslommeringen cn zorgen. Hierin ligt de reden van de bijna in letter mensch schuilende neiging tot reizen. Hij hoopt zijn gedachten en gewaarwordingen in harmonie te brengen met de vormen en kleuren, die het landschap hem laat zien. Hoe beter hij daarin slaagt, des te dieper is het gevoel van geluk, dat hem be vangt. Natuurlijk is het daarvoor niet naodiz, dat hij in den vreemde is precies hetzelfde k3n verkregen wor den op den dagelijkschen gang naar H werk door een op een rooden wingerd ilonkerendo zonnestraal maar wat alle dag gezien wordt, dringt niet zoo scherp tot het door beslommeringen omhulde bewustzijn door, als een nieuw beeld komt tot een van zorgen tijdelijk sohoongowasschen gemoed. Ts nu eenmaal de harmonie tus- schen ziel en omgeving ontstaan, dan is alles wat die verstoort, dubbel pijn lijk. Zelfs de lichtvaardigste kan in een majestueus Alpenlandschap niet vloe ken. Maar nu komt do fabrikant van cacao, champagne, zeep, vermouth of fietsen, en plant midden in het heer lijke landschap een bord neer, waaróp met vette letters staat, dat tijn waar de besfe en goedkoopste in het gebruik is, of iets van dien aard. En dat bord staat altijd leelijk 1 Niet dikwijls leelijk of gewoonlijk leelijk, maar altijd en zonder uitzondering leelijk. Het is wel even de moeite waard, na te gaan waarom. In alle artikelen, zonder uitzondering, kan schoonheid worden verkregen. Ook in een reclamebord. Wanneer do vorm symmetrisch is, de letter smaakvol, de kleur gepast, dan is er een zekere mate van schoonheid verkregen. Maar het is heel moeilijk, ja onmogelijk die te zien in een omgeving, waarin het bord niet past, Wat voor een winkel ieriers bewondering zou opwekken, stoot af en hindert in een weiland., op een heuvel of aan den rand van een bosch. De reden daarvan is natuur lijk, dat de gewaarwordingen, die het landschap wakker roept, van geheel anderen aard zijn, dan die ontstaan in een stadsstraat. Het verstoren nu vair de harmonie tusschen ziel en omgeving is des te noodlottiger, omdat deze door onpas sende voorwerpen in haar ontwikke ling kan worden belemmerd of an dersom door het ervaren van onge repte schoonheid tot ontwikkeling ge bracht. Men kan, om het eenvoudig te zeggen, evengoed af- als aanwennen, om het mooie te zien en te genieten. Daarbij kan natuurlijk niet alleen en miet eens in de eerste plaats sprake •wezen van het buitenland, waar de gelukkige mensch, die een reis beta len kan, toch maar een klein gedeelte van het jaar doorbrengt. Onze dage- lijksche, naaste omgeving moeten we zoo ongerept mooi houden, als maar «enigszins mogelijk is. Wie onzer heeft niet dikwijls zijn bekommernis sen voelen slinken, wanneer hij, met de electrische tram van Amsterdam komende, rustig het oog liét gaan over hel verre vlak van de groene wei Totdat een van die hinderlijke reclameborden opeens in den weg kwam, als een vloek van hout. Ja. opz-r s v. ijiie omgeving is mooi. Feuilleton Roman ui' het Duitsch van Auny v. Pa.nhuys. 211 Een meisje bracht een theeblad met verschillende vruchtensappen en een karaf frisch water binnen, en de barones maakte voor de ongestelde, nadat zij naar haar wenschen ge vraagd had, een glos ananas-limona de klaar. Iialf opgericht zat do sohoone Pool- sclie. terwijl zij dronk, in bed. Ma rianne had zich wat op den achter grond teruggetrokken. Zij wilde bij de eerste de beste gelegenheid uit de ka mer verdwijnen. Helpen kon zij hier immers toch niet en bovendien voelde zij zich in de nabijheid van mevrouw Von Ruppen onaangenaam te moede. Zij had een gewaarwording, of-er in de donkere oogen der mooie vrouw- een uitdrukking van haat lag, als zij op haar gevestigd waren. Verbeel ding, dacht zij bij zichzelf toch ge lukte het haar niet, deze verbeelding van zich af te schudden. Wera nam haar moeder het glas af en zette het halfleeg op de naast het niet het minst In deze dagen van laten herfstzonneschijn. Let eens, gij die Zondag wandelt naar het Schoten- sche voetbalveld, op de prachtige dui nenrij in het westen, ga bij het terug- keeren den Rchoterweg niet, maar getroost u het doorkruisen van eenigo onbeschrijfelijk slecht gepla veide stralen en wandel het Noorder- spaarne langs. Langzamerhand zult ge niet alleen het groote schoon be wonderen, maar ook zien en genieten een klein hoekje in schaduw, of een bevallige buiging in boom of heester, of een doorkijkje, dat u vroeger niet opgevallen is. En dat te midden van zooveel sto rende elementen, die men in een stad niet Ontgaan kan. Maar die wel daar buiten kunnen worden geweerd. Daarom moet ieder, die voor schoon heid voelt, mot vreugde begroeien het besluit van Provinciale Staten van Noord-IIolland tot vaststelling van eene verordening tot het weren van inbreuken op natuurschoon. Ik zal geen b 1 a m e n leggen op den meer voudsvorm van inbreuk, ofschoon het mij toolijkt, dat het woord evenmin als blaam, voor dien meervoudsvorm vatbaar is. Bleven we aan den vorm hangen, dan zou liet trouwens verbazen, waarom Ier wereld toch in een veror dening dikwijls in art. II verbo den! (meervoud van verbod) wor den teruggenomen, die in art. II met dreigenden ernst gesteld zijn. Deze verordening begint Het is den eigenaar of gebruiker van eenig onroerend goed ver boden lo. daarop of daaraan te heb ben mxiren, getimmerten, borden of andere voorwerpen, bestemd en gebezigd tot reclame So. het onroerend goed op eeni go andore wijze te bezigen tot reclame. Niet waar dit is om van te schrik ken 1 Maar wacht een beetje, zooaJs de koopman op de Botermarkt zou zeg gen. het valt mee. Art. II namelijk neemt driekwart van de bedreiging in art. I terug. Het verbod is niet van toepas- lo. in zoover het geldt reclame voor zaken, die worden vervaar digd of verhandeld of voor bedrij ven, die worden uitgeoefend op of in het onroerend goed; 2o. voor zoover het geldt eene reclame, niet voorkomende in hel landelijke gedeelte eenar gemeen te 3o. in zoover Ged. Staten vrij stelling van het verbod hebben verleend Ao. tot 1 Januari 1914 in zo'over het geldt eene reclame, waai'van blijkt, dat zij op het tijdstip van het in werking treden dezer ver ordening aanwezig was. Nu zegt een lo'ek Waarom al die negatieve verklaringen? Waarom niet verkiaard, dal het verboden is in liet landelijk deel van een gemeente te hebben muren, getimmerten, enz. (zie art. Ij Ik wil geen grapjes maken, maar anders zou ik voorstellen in art. II nog ie zetten, onder de reeks geval len, waarin het verbod niet van toe passing is do. in de Veroenigde Staten van Noord-Amerika, enz. Maar loat ons den vorm vaarwel zeggen en bejubelen, dat er een daad gedaan ia. Provinciale Staten zijn niet te moeilijk geweestzij laten de berden zelfs nog vijftien maanden in leven en geven in art, 3 zelfs volledige vrijstelling (altijd van 't verbod, de wetgever leert ons negatief denken) wanneer' naar het oordeel van Ged. Staten de schoonheid van het omlig gende landschap niet wordt ge schaad. Do straf bij overtreding is niet al te zwaar, een geldboete van ten hoogste vijf-en-zeventig gulden. En Ged. Sta ten zijn, wat natuurlijk wel noodig is, bevoegd te doen wegnemen, hetgeen bed staande nachttafel. Terwijl Wera voor de zieke stond, sloop Marianne dj kamer uit. Heeleraaal verlicht, haaldo zij daarbuiten adem, zij had daarbinnen een gevoel gehad, alsof zij niet vlug genoeg de zwarte oogen der Poolsche kon ontvluchten, en weer moest zij zachtjes lachen, want wat zou mevrouw Von Ruppen eigen lijk tegen haar hebben? Nu voel ik mij al veel beter, zei mevrouw Jndwiga tot de barones, die naast haar bed ging zitten. Wera stond voor het venster achter de dikke meubelgordijnen en keek naar buiten in het droeve duister. Maar naar Blrrendorf mag u vandaag in geen geval terug, eerst moet u volkomen uitgerust zijn uvv dochter blijft, natuurlijk ook hier, zei Dora Buchenau. Ilct is een pijnlijke zaak voor mij, uw goedheid zoozeer in beslag te moe ten nemen, klonk het terug. O, laten wij daarover niet spre ken, weerde de barones ai. U is de goedheid zelve, lieve ba- De Poolsche vlijde zich gemakkelij ker in het kussen. Het overvloedige, zwarte haar golfde om het scherp- geteekende gelaat, en de barones moest toegeven, dat deze vrouw, in •weerwil dat zij al niet jong meer was. nog altijd buitengewoon mooi was. Ik heb. geloof ik, nog eens een In strijd met 9e verordening Is aan gebracht en belasten met het toezicht bopaaldo personen, die tus9chcn zons opgang en zonsondergang het recht van vrijen toegang hebben tot alle gronden en gebouwen, woningen uit gezonderd. Als ik deze verordening een naam moet geven, zal het zijn dien van gepaste strengheid. Meer niet, maar ook niet minder. Onaangevochten zal ze wel niet blij ven. De reclamebureaus en vooral de boeren zullen zich het zoete winstje zoo maar niet laten ontnemen. Doch er is alle hoop op goeden uitslag, en zoodra de overige provinciën de«o kat uit haar hoorn zullen hebben gekeken, volgen zij, vertrouw ik, spoedig met soortgelijke verordeningen volgen, zoodat Nederland's schoon, voor den vreemde en vooral voor ons zelf, on gerept zal blijven.: J. G. P. Buitenlandse!! Overzicht Dg dreigende ecriog in den Balkan. Reeds eerder wezen we op 't ver blijdende verschijnsel, dat nu ai blijkt, dat een krijgsgeweld in den Balkan geenszins de sympathie van de volken van Europa heeft De te genzin in den oorlog wordt algemeen openbaar, uitgezonderd natuurlijk bij een deel der in 't conflict betrokken heethoofdige Balkan-bewoners. De druk op de regeeringen der mo gendheden om alles te doen om een oorlog te voorkomen is groot. De pers gaat voor. Ook Z. H. de Paus heeft een vcel- beteekenenden stap gedaan, n l. een rondschrijven gericht aan alle Bis schoppen in Europa, waarin opge wekt wordt te ijveren voor den vrede. Dit bericht gaven we gisteren reeds onder de telegrammen, maar 't inag hier nog wel eens herhaald worden. Mogen al deze pogingen om een gruwelijken oorlog hij moet als hij komt een slachting worden, zoo zei onlangs een minister van een Bal- kanstaat tegen te gaan, succes hebben. 't Is waar, eigenlijk is 't al oorlog, want Montenegro heeft aan Turkije den oorlog verklaard. maarals 't daarbij blijft, is 't nog niet erg. 't Handjevol soldaten dat Montene gro heeft betcekent niet veel voor't Turksche leger. Wat zijn hoogstens 80.000 iu een oorlog? Toch is 't al een gevaarlijk inci dent, want de reeds ingewikkelde Balkan-toestand wordt er nog ver warder door. Do wederzijdsche gezanten van Turkije en Montenegro zijn nu beiden naar hun vaderlanden teruggekeerd. Alles als bij 'n heuschen oorlog, zelfs wat de oorlogsverklaring in den modernen vorm betreft. Montenegro constateert, dat Tur kije niet heeft willen voldoen aan de wenschen van Montenegro tot rege ling van de hangende quaesties, daar om ziet Montenegro zich genoodzaakt zich zelf recht te verschaffen door do wapens. In Montenegro heerscht nu veel oorlogszin. Er zijn geestdriftige be toogingen gehouden, er hebben zich bovendien vrij veel vrijwilligers aan gemeld. Koning Nikata, de oorlogszuchtige, zal nu de kat de bel aanbinden! Hij heeft de wereld voor een fail accom pli willen stellen, want van vrede wilde Montenegro niets weten. En Montenegro is nu dadelijk be gonnen. Er zijn grensgevechten voor gekomen, zelfs wordt gemeld, dat de Monteuegrijnen de stad Berana bele geren. De koning van Montenegro verlaat Celtinje. Onder het bulderen der kanonnen en liet gelui der klokken, vertrokken de koning en prins Myrko gisteren middag- uit Cettinje naar Podgoritza, vergezeld door de koningin, de prin sessen en de vertegenwoordigers der Balkanstaten. Een geweldige menigte juichte de koninklijke familie voort durend geestdriftig toe. De belangrijke vraag is nu: waf zullen de andere Balkanstaten nu doen? Wij laten hier nog eens den tekst van het verdrag der vier Balkanmo- gendheden volgen, zooals hij dezer dagen medegedeeld is: 1. Wanneer Turkije een Balkan- mogendlieid aanvalt, zullen de drie andere mogendheden haar terstond bijstaan. 2e. Aan Macedonië moet autonomie verleend worden met een eigen gou verneur en een eigen leger. nacht in deze Kamer doorgebracht, begon mevr. Jadwiga weer. Het is nu al jaren geleden., mijn man leefde nog, en wij waren voor een avond partij op Buctienau uitgenoodigd. Wera was nog op kostschool. "Dien avond voelde ik mij zoo buitengewoon venmoeid, en u bood mij nachtverblijf aan. Mijn man logeerde hiernaast, haar even opgeheven hand wees naar links. Hoe goed herinnert u zich dat nog, zei de barones bewonderend, ik vergeet zulke dingen altijd gauw. Onze logeerkamers zijn altijd in dezen vleugel van het huis geves tigd geweest. Dus uw lieve vrienden uit Berlijn wonen natuurlijk ook hier, en mis schien hen ik voor dezen nacht zelfs haar buurvrouw vroeg de liggen de op onverschilligen toon. Juist, de kamer vlak naast de uwe wordt door juffrouw Roszner in genomen nog een kamer verder links is van haar vader. En in de kamer aan uw rechterhand zullen wij freule Wera een plaatsje inruimen, dan is zij, als het noodig mocht zijn, vlak bij u, nietwaar U is werkelijk al te goed, me vrouw Von Ruppen zei het op dank baren toon. Ik denk dat hel van do pijn van zooeven komt, barones, maar ik voel mij plotseling zoo heel erg ver moeid, ik zal gauw eens wat drinken, Se. Eplrus zou onder den Invloed van Griekenland en Oud-Servië onder dien van Servië komen, terwijl Bul garije het protectoraat over Macedo nië zou verkrijgen. 4e. De vier mogendheden eischen de doorvoering van art 23 van het Ber- iijnsche verdrag voor Macedonië. 5e. Wanneer Turkije deze eischen niet toestemt, zullen de Balkanstaten den oorlog verklaren. Bulgarije moet daarvoor 300.000 man, Servië 200-000 man, Griekenland en Montenegro elk 80.000 man leveren. Aan deze afspraak houdt men zich thans niet. Verzekerd wordt, dat Montenegro de oorlogsverklaring ge heel op eigen houtje heeft gedaan. Van eenige directe oorlogsdaad van Servië, Montenegro en Grieken land is tot heden nog niets vernomen. De regeerders dier landen zijn wij zer en willen blijkbaar eerst 't katje eens uit den boom kijken. Toch is de oorlogsgeestdrift van de bevolking nog niet verminderd. Uit Servië wordt o.a. geseind: er lcoml oorlog of revolutie, Zoo'n verzekering ook al is ze wellicht wat overdreven, teekent den toestand. 't Zal van de houding van de mo gendheden vooral afhangen, of 't lot een geheelen Balkanoorlog komt. De oorlogsverklaring van Montene gro kan nog een nuttig effect hebben, al3 n.l. de mogendheden er door wor den aangezet wat meer spoed en energie met de interventie-plannen te toonen. De eenheid van de mogendheden, die door Engeland3 houding gevaar scheen le loopen, is, naar luid der berichten, hersteld, ook al is ze be perkter dan men eerst hoopte. Maar als men daarmee nu maar wat vordert, anders komt alles te laat. Nog wordt verzekerd, dat de mo gendheden als de pogingen om den oorlog te voorkomen, mislukken, in elk geval 't conflict zullen localisee- ren. Uit Sofia wordt geseind: De gezanten van Ooslenrijk-IIonga- rije en Rusland deden Dinsdagmid dag namens de mogendheden de ge meenschappelijk overeengekomen stappen. Uit Weenen komt 't volgende tele gram: Telegrammen uit de Balkanstaten geven den indruk, dat de diplomatie ke actie van Europa te laat geko men is. Een dubbelzinnige houding van Rusland? Men verneemt uit Petersburg, dat de Russische Staatsbank zich bereid heeft verklaard, orn voor de Bulgaar- sche Nationale Bank in het buiten land een credïet van 25 millioen frs. te openen. Dit bericht klinkt te ver bazingwekkend. om waar te zijn. Het zou een bloedige hoon zijn van het Europeesche concert c-n openlijk in te genspraak met de ofiiciëele Russische politiek die voor den vrede heet te ijveren. De oorlogstoebereidselcn worden nog steeds vootgezet. Alles is nu welhaast volmaakt in oorlogstoe stand. TVrtóje heeft ook den 6taat van be leg in Macedonië afgekondigd. Een bloedbad. Uit Boekarest wordt geseind: „Uit de stad Oltenita aan de Donau komt het bericht, dat het Bulgaar- sche gepeupel in do stad Turtukai aan den tegenoverliggenden Donau- oever een verschrikkelijk bloedbad heeft aangericht. De gegoede Turk se lie families van deze stad hebben dadelijk na de Bulgaarsclie mobilisa tie uil Turtukai de vlucht genomen nnar Oetenita, waar zij zich vestig den. De arme bevolking van deze door Bulgaren en Mohammedanen be woonde stad moest echter achterblij ven. Door gewetenlooze agitatoren opgestookt, vielen de Bulgaren de Turken aan, en vermoordden hen bij lioopen. Niet alleen de mannen, maar ook de vrouwen en kinderen werden zonder mededoogen neergestoken. Roemeniërs, die le Turtukai waren, vertellen, dat de lijken bij honderden in de straten lagen. Niet alleen het gepeupel moordde en vernielde wat onder zijn handen viel, maar ook de politie deed aan 't bloedbad en aan het plunderen zeer ijverig mede. De huizen, die aan Turken toebehoor den, werden bijna allen vernield. Een gevecht. Negen Turksche bataljons verlieten Skoetari, om naar 'l'uzi te gaan. Voor Tuzi aankomend, werden zij aangevallen door de Malissoren. Het gevecht duurde een geheelen dag. De financiëele toestand der Bal kanstaten schijnt niet heel gunstig te zijn, en daar geld nog altijd de zenuw van den oorlog is, moet in het gebrek eraan een bewijs worden gezien, dat de strijd, zoo hij al uitbreekt, niet lang kan duren. Het om weer opgewekt te worden. zij kwam overeind en greep naar het glas op haar nachtkastje. Ga dan nu een beetjo slapen, dat zal u zeker goed doen, stelde de hartelijke huisvrouw voor en stond op. Het duurt toch nog een poosje, eer de dokter komt. Ik ga dan weg en zal zorgen, dat niemand uwe rust stoort. Ja, ik zou werkelijk wel een poos je willen slapen, zei mevrouw Jad wiga op halfluiden toon en zij sloot haar oogen even. Maar nog eens be woog zij liet hoofd, als wilde zij zich oprichten Waar is mijn dochter toch? Ik heb haar heelemoal niet hoo- ren uitgaan. Wera 1 riep zij op luiden toon. Wera von Ruppen kwam van achter de gordijnen te voorschijn. Zoo, ben jij daar, kind. De lij dende viel met een vermoeid zuchten achterover in haar kussen. Neem als 't u belieft Wera mee, barones, ik wil het liefst alleen blijven. Als mijn dochter hier is, slaap ik toch niet in. lloe lang blijven uw lieve logé s eigenlijk nog hier Nog ongeveer veertien dagen, luidde het antwoord. O, wat ben ik vermoeid, klonk het fluisterend uit het bed, daarop een paar diepe zuchten, de slaap stond Jadwiga von Ruppen zeker al heel hoog. Op haar teenen slopen de meest oorlogszuchtige en 't best voor den strijd uitgeruste land, Bulgarije, heeft aan alle ambtenaren en officie ren medegedeeld, dat, daar de aan wezige fondsen voor den oorlog be schikbaar moeten blijven, zij geen salaris meer zullen ontvangen- In een opwelling van vaderlandsliefde kan dat worden goedgekeurd; rnaar die vaderlandsliefde is niet bestand tegen gebrek aan voedsel en andere gevol gen van armoede. Bovendien heeft een poging van Bulgarije om in Frankrijk een lee- ning van slechts enkele millioenen te plaatsen, schipbreuk geleden. Men weet, dat Turkije hervormingen in Macedonië heeft toegezegd, door le beloven dat 't verdrag van 1880 zal worden uitgevoerd. Wat we verwachtten komt uit: de Balkanstaten achten deze vage toe zegging niet voldoende, om de oor- logsbedreigipg in te trekken. Turkije zal met andere voorstellen, op de proppen moeten komen, om de rust in den Balkan terug te krijgen. Uit Sofia wordt geseind, dat het te genvoorstel van Bulgarije op de nota der mogendheden zal strekken tot in voering van een autonoom beheerder Macedonische provincies, onder een Christen-gouverneur, en onder toe zicht der mogendheden, tot wie ook Bulgarije wenscht te behooren. Eet artikel 23 van hel bewuste Verdrag van Berlijn. Artikel 23 van het, na den Rus- sisch-Turkschen oorlog op het Con gres van Berlijn tusschen de zes groo ts mogendheden en Turkije gesloten verdrag luidt: De Hooge Porte verbindt zich om op het eiland Kreta het organieke reglement van 1880 met nauwgezet heid toe te passen en daarin ev. billijk blijkende wijzigingen aan te brengen. Overeenkomstige, met de plaatselijke behoeften overeen te brengen reglementen zullen, behalve met betrekking tot dc aan Kreta ver leende vrijstellingen van belasting, eveneens in die overige deelen van Turkije worden ingevoerd, voor wel ke door dit verdrag niet in een bij zondere organisatie is voorzien. De Hooge Porte zal bijzondere commis sies, waarin de inlandsche bevolking talriilc vertegenwoordigd zal zijn, be lasten met de taak, deze nieuwe re glementen in elke provincie tot in bijzonderheden uit te werken. Dc or ganisatie-ontwerpen, welke het re sultaat van deze werkzaamheden zul len zijn, moeten aon de goedkeuring van de Hooge Porte onderworpen worden, die alvorens tol afkondiging van de uitvoeringsmaatregelen over te gaan. liet oordeel zal inwinnen van de Europeesche commissie, inge steld voor Oost-Roemelië. De wet van 23 Augustus 1880 is uitgewerkt door een commissie onder voorzitterschap van den tnenmaligen minister van buitenlandsche zaken Assim pasja, gehoord de internatio nale Europeesche commissie voor Oost-Roemelië. Deze wet, een gevolg van het artikel 23, het Verdrag van Berlijn, was door een iradee be krachtigd, doch werd niet uitgevoerd. Het schijnt nu de bedoeling te zijn, binnen de grenzen van de wet van 1880 een nieuwe voorloopige wet uit te voeren, waarover naar beweerd wordt, de regeering den Senaat beeft willen raadplegen om niet alleen de verantwoordelijkheid te dragen. De oorlog tusschen Italië en Turkije. Officiëel is de vrede tusschen Italië en Turkije nog niet geteekend. Allerlei. HET BELGISCHE LEGER. Volgens de S o i r, heeft de regee ring besloten tot eer. militaire hervor ming, hierop neerkomend, dat twee zonen per gezin, in plaats van één, zooals thans liet geval is, onder Re wapens zullen worden geroepen. Daardoor zal een jaarlijksch contin gent vau minstens 30.000 man verze kerd zijn. Het leger zou dan, op voet van oor log, 250.000 man lellen en samen mei de reserve cn hel territoriale leger, gevormd uit de burgerwacht, totaal 500.000 man. De Journal de B r ux e 1 les ver klaart, dat de verbeelding een groote rol speelt in deze mededeeling van de S o i r en het blad voegt daaraan toe, dat het meent te weten, dat de regee- ring zich weliswaar bezighoudt met plannen ter betere verzekering van de nationale verdediging, maar nog lang geen gevestigde overtuiging daaromtrent heeft. UIT MAROKKO. De berichten uit Zuid- en West-Ma- rokko luiden alle zeer gunstig. Het schijnt, dat dc Fransche generaal Ly- autey den schrik erin heeft weten te brengen. Voortdurend komen de stamhoofden hun onderwerping aan bieden, wanneer de resident-generaal in zijn gepantserde automobiel, waar mede hij door het land ijlt, hun ge bied nadert, of betreedt. beide vrouwen weg. Stil lag daar de keurig ingerichte logeerkamer, aan een zij-armpje brandde een electrisch lichtje ais een stil, wit sterretje. Plotseling, met een hevïgen ruk, kwam mevrouw Jadwiga uit haar bed overeind en haastig snelde zij op liaar bloote voeten naar het venster. Vlug werden de gordijnen weggescho ven, zachtjes maakte zij het venster open en boog zich er uit, intusschen voortdurend zacht tellend. Zacht werd het venster weer gesloten, de gordijnen dicht getrokken, en een seconde later lag de Poolsche als te voren in haar bed, haai' groote oogen waren wijd open en om haar mond speelde een boosaardig lachje. Ver moeidheid en lijden schenen plotse ling van haar geweken te zijn. Toen de dokter eindelijk kwam (hij moest direct bij een zieke vandaan ge haald worden), klaagde de Poolsche over hevige hoofdpijn en een ontzet tend gevoel van angst. Zoo uiten zich de naweeën vau hart kramp altijd bij mij, zeiae ze tot den dikken, gemoedelijken Dr. Kunow. Deze luisterde naar den hartslag schudde het hoofd en zei Bij uw normaal kloppend hart kan er moeilijk van hartkramp spra ke zijn geweest, mevrouw. En toch komen de aanvallen in DE OPSTAND IN NICARAGUA. De Amerikanen verloren bij dc in neming van Leon twee soldaten der marine-infanterle en twee matrozen. De opstandelingen verloren een 5t>- tal duoden. Binnenland GEEN PLAATS VOOR EEN PATIëNT. 't Ilbld. meldt, dat zich te Naardert een treurig geval heeft voorgedaan. Een jonge vrouw werd uil de vesting gracht opgehaald, de geneesheer dr. W. F. Theunissen, hielp de vrouw voorloopig, maar oordeelde haar ver dere verpleging door geschoolde per sonen noodig. Opneming in 't Mili tair Hospitaal le Naaiden werd ge weigerd, op grond van militaire, voor schriften. De vrouw weigerde haar naam lo noemen. Dc geneesheer zond de vrouw toen in een rijwielbrancard naar Hilver sum. Een onderofficier, geëmployeerde van het hospitaal, bracht haar toen per rijwiel-brancard naar Hilversum, welk transport ongeveer 1 uur en 1U min. duurde. Hij had een begeleidend schrijven van dr. Theunissen bij zich, waarin deze meldde, dat de vrouw vermoedelijk zenuwpatiënte was en dat hij spoedopneming verzocht. De patiënt lag met 3 dekens en 4 warme kruiken in de brancard. De wethouder Van Eyken Nieukcrk te Naarden had den dokter volmacht gegeven te doen voor deze drenkelin ge, wat hij als medicus noodig oor deelde. Toen de onderofficier met d n brancard bij de R. K. Ziekenverple ging te Hilversum aankwam en den brief van dr. Theunissen overhandig de, verklaarden de Moeder-Overste of directrice en de aanwezige genees heer, dat de patiënte déar niet thuis behoorde, doch wel in een geslicht voor zenuwlijders of in een krankzin nigengesticht. vooral omdat zij zelf moord had willen plegen, welke po ging zich herhalen kon. De onderofficier vroeg daarna uf hij zou trachten opneming voor haar te krijgen ln het Diaconessenhuis to Hilversum, wat hem door den genees heer der R. K. Ziekeninrichting ont raden werd, omdat ook die inrichting dergelijke patiënten niet zou opne men. De geneesheer van het Ziekenhuis vroeg aan den onderofficier of de vrouw soms verwondingen had, die levensgevaarlijk waren. Toen dit ont kennend werd beantwoord, kon do or.derofficer met de patiënte in guur regenweder weer naar Naarden ver trekken. Tc Naarden werd bij de terugkomst der patiënte de ziekenbarak eenigs- zins geschikt gemaakt om baar to verplegen. Een kachel werd geplaatst, zoodat er voldoende verwarming was, en een bewaker en bewaakster hiel den de wacht bij de zieke, die «oor kalm was. 's Morgens te half vier werd do dokter gewekt om bij de patiënte to komen, en toen overleed zij plotse ling, volgens dr. Theunissen waar schijnlijk aan hartverlamming als gevolg van do emoties die zij had doorgemaakt. De „Iibkl."-correspondent, die aan de R. K. Ziekeninrichting te Hilver sum een bezoek bracht, vroeg de Moe der-Overste, of de dokter eerst de pa tiënte had onderzocht. Op deze vraag werd ontkennend geantwoord. Wel had de Moeder-Overste even in don brancard om een hoekje gekeken, en gevonden dat de patiënte, die schijn baar sliep, er zeer bleek uitzag. De correspondent vroeg ook nog. of de clausule in den brief van dr. Theu nissen, dat spoed opneming verzocht werd, een opneming niet waarboi gde. waarop gezegd werd, dat de brlel reeds vernietigd was, dat men dit geval niet zoo ernstig inzag en men vermeende, dat geen direct levensge vaar aanwezig was, anders was de patiënt wel opgenomen. Nogmaals liet de correspondent er toen de aandacht op vallen, dat men, zonder onderzoek, afgaande op een vermoeden van dr. Theunissen, dal zij zenuwpatiënte was, niet had mogen concludceren, dat deze lijderes iu oen krankzinnigengesticht thuis behoor de. De Moeder-Overste vertelde de cor respondent ook eeuige gevallen van opneming van patiënten, wier kost bare en langdurige verpleging door de gemeentebesturen, die daarvoor aansprakelijk waren, niet werd be taald. (Een geval betrof een inwoner van Huizen, die te Laren gewond was.) Op de vraag aan den geneesheer of het niet opnemen der drenkelinge ln het ziekenhuis en de daaruit nood wendig voortvloeiende verlenging van het transport, nadeeligen invloed kan geoefend hebben op hei verloot» van het lijden der vrouw, kon de dokter slechts antwoorden, dat een en under er zeer zeker geen goed aan gedaan heeft. den laaisten tijd vaker voor. Dan moet u alle opwinding ver mijden, mevrouw, en heel bedaard leven, ook met betrekking tot eten cn drinken. Als het angstgevoel nader komt, een bruispoeder. Als u zich morgen nog niet goed voelt, moet u nog maar een dag op bed blijven lig gen, hier in Buchenau is men Oen- maal goed bewaakt. Mevrouw Jadwiga zei op «enigszins gemelijken toon U neemt mijn ongesteldheid blijkbaar lichter op dan zij is. Maar, mevrouw, zoo verdedig de hij zich verontwaardigd, tegen zulk lijden als het uwe is met genees middelen niet veel te beginnen. Rust en diüet moeten het hoofdzakelijk doen, en bij zichzelf dacht hij als de flinke vrouw, die daar met zoo'n pijnlijk gezicht voor hem lag, werkelijk ziek was, dan was hij, do dikke, kerngezonde Dr., Kunow, het ook. De barones maakte zachtjes de deur 'open. Ivom maar binnen, barones, riep de dokter haar toe, het consult is afgeloopen. Ik heb mevrouw Von Ruppen voor ailes rust voorgeschre ven en prees baar als het noodig macht blijken, oen dag gastvrijheid in uw huis aan. Do sierlijke barones kwam naderbij. Mevrouw Von Ruppen is natuurt

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1912 | | pagina 5