Buien Dagblad
HET ROODE LICHT.
TWEEDE BLAD
Vrijdag 18 October 1912
InvalidlteitS' en Ouüardoms-
peasioen.
Van onzen bijzonderen verslaggever.
IV.
Bij liet politieke voorspel, dat algc-
meone beschouwingen genoemd
wordt, zijn ook Donderdag twee ac
teurs van links opgetreden. De heer
Treub eindigde zijn redevoering met
een technische critiek en sloot met
een tirade tegen deze Regeering van
liet popier te lezen, die meer indruk
pleegt te maken op een verkiezings
vergadering, dan in deze vergadering
van nuchtere mannen. Wanneer het
meetingpubliek zulk een exclamatie
hoort, geraakt het zwijgzaam onder
den indruk. Kamerleden kennen cen
ter het klappen van de zweep, zijn
ook „in politicis" oud-gedienden.
Daarom hebben zij voor zulk een re
denaar soms alleen een sceptisch
lachje over. Is het niet vreemd daar
om, dut een ervaringrijk man als de
heer Treub is, zich aan zulk een woor
den-uitspatting bezondigt? Dat de
heer Do Jong zicli Dinsdag bij z'n
maidenspcecli in meeling-vorm
verloor, niemand duidde hem dat eu
vel bij deze eerste Kamerredevoering,
docli dat hol de heer Treub was, die
do Regeering daagde voor de „recht
bank der historie, den hoogste aard-
schc rechter," en meer dergelijke sier
lijke dingen van 't papier voorlas,
l't was eenigszins grappig.
Wie zicli er vandaag ook aan te
builen ging, was de heer Hugenholtz,
die des middags aan 't woord ge
raakte.
Onze oud-stadgenoot sprak met z'n
stereotyp-daverende stem. Toen 'k
des middags op de tribune kwam,
hoefde ik den spreker niet te zien, om
tot de conclusie te komen, dat het de
lieer Hugenholtz moest zijn. Zijn spee-
clies klinken nog als op het Haariem-
sclie Prinsenhof, of in de publieke
vergaderzalen cholerisch-robuust, nu-
en dan irritecrend. Ook hij liet eenl-
ge groote woorden los. Toen we
scheiden gingen, had de heer Hugen
holtz juist gemeend, dat „de kaken
van dezen minister rood van schaam
te geveild moesten zijn".
De kaken van den heer Talma wa
ren echter in 'l geheel niet rood, wel
rondde zich om zijn mond een vreem
de trek, maar :t was. een breede
lach, dien hij in z'n vuist verkneep.
De heer Treub.
Rcsumeeren we de bezwaren van
Professor Treub tegen de techniek
van Minister Talma's wetsontwerp.
Als linanciüele specialiteit maakte
hij bezwaar er tegen, dat een premie
bedrag door een jeugdig persoon ge
stort, dezelfde reiile opleveren zal als
een zelfde bedrag op laferen leeftijd
gestort. Dot is in strijd met de verze-
keringsregélen. Want men moet er re
kening mee houden, dat een premie,:
die lang uitstaat meer rente oplevert, j
dan een die kort uitstaat. De Minis
ter moge nu zeggen, dat het voordeel
voor den Staat ten opzichte van een
lang-uitslaando rente opgeheven
wurdt, doordat de kans op invaliditeit
van den verzekerde grooter is, maar
dan brengt spreker hiertegen in, dat
de kans om invalide te worden, vol
gens de statistieken, voor jeugdige
werkkrachten al heel gering is.
Prof. Treub heeft een reeks van
amendementen klaar gemaakt, zulk
een groot aantal, dat, bij aanneming,
wel honderd artikelen der 400 veran
derd moeten werden. En bovendien
zullen dan honderd andere artikelen
moeten vervallen.
Bij de behai deling der artikelen
hebben we dus nog heel wat arbeid te
verwachten. Want behalve deze ainen-
demenien-reeks hebben de sociaal
democraten er ook nog 32 klaar ge
maakt en de demccraten onder de
Roouisch-Katholieken komen tegen
de verwachting in, dat Rechts niet
amendeeren zou toch met amende
menten. 1)
De heer Treub wil in zijn nieuwe
systeem de armste arbeiders van pre
miebetaling vrijstellen. Dat is wel een
soort van Armenzorg, maar daarvoor
behoeft men. nie; teiug te schrikken.
De armste arbeiderskinderen zijn ook
van schoolgeld vrijgesteld. Sommige
geestverwanten van den minister wil
len de premie van de slechtst-betaalde
arbeiders laten bekostigen door de
Armbesturen. Daardoor zou men de
arbeiders naar de Armenzorg drijven.
Anderen willen den werkgever meer
doen bijdragen in de premie van de
arbeiders, naarmate de loon en,- die
tij uitkeeren minder zijn. Maar dit
reuilieton
II om an ui1 h&t Duitsch
van Anny v. Panhuys.
29)
Houdt u bedaard, zei de eene,
en probeer niet te ontvluchten. I"
haam der wet nemen wij u gevangen
als mede schuldige aan een diefstal
op het slot van graaf I-Iorvakh in
Monger c\ Zoo, en stap nu in.
Een rijtuig bleef stilstaan. Werk
tuigelijk stapte Willmann rnec en
slapte na don één en politiebeambte
in, de andere volgde.
Wat een pech, ging hem door het
hoofd. Nu bezat bij eindelijk iiet geld,
dut zoo zeer begeerde gehl, dat hij
luet alle kracht hadnagejaagd, en
nu, kort voordat hij naar huis terug
Wilde, moest men hem gevangen ne
men. In Hongarije dacht toch nau
welijks nog iemand aan den onopge-
heldci'den diefstal bij zijn vroegeren
meester, en de schatrijke graaf zelf
het allerminst. Een oogenblik dacht
hij vluchtig aan verraad van Ri-
cl.arski, maar die zou zich wél wach-
zou een nog slechtere oplossing zijn,
daar men dan de kleinere werkgevers
nog meer dan thans zou treffen. Im
mers, dio zijn het dikwijls, dlo lage
loonen betalen.
Het verband tusschen premie en
rente, zooals dat thans geregeld is,
geeft aanleiding tot heel vreemde din
gen. Iemand, die 50 jaar is, zal bv.
een invaliditeitsrchtc kunnen krijgen,
die veel hooger is, dan de ouderdoms
rente, die hij op 70-jarlgen leeftijd
krijgt. Als dj man er dan in slaagt,
om zich op 50 jaar invalide te doen
verklaren, heeft hij tot aan z'n dood
deze hooge rente. Dit stelsel zal daar
om de oorzaak kunnen zijn, dat zulke
menscheh bedrog plegen, om de voor-1
deelige invuliditeitsrcmte te verkrijgen.
Spreker is daarom tegen dit ver
band tusschen premie en rente en
stelt voor, de eenheidsrente, zooals
die ook bij gewone verzekeringen
geldt, in te voeren.
Do verzekering wil Prof. Treub niet
dooi- de P.ijks\erzekeringsbank doen
geschieden, maar door de vrije verze
keringsbanken, die door particulieren i
worden beheerd. Dan zal men wel ver
schillende verzekeringsbanken op
Godsdienstigen grondslag verkrijgen,
wat spreker betreurde, maar zelfs
dezen instellingen gaf hij de voorkeur
boven do bureaucratische instellingen,
die de Regeering wil. Men zal alleen
voor de particuliere banken maatre
gelen moeten treffen, dat deze de
slechte risico's niet kunnen weigeren.
De heer Treub was niet zoo heel
bevreesd voor simulatie, zooals som-1
migen vooral ten opzichte van de in
validiteitsverzekering. Zijn meening.
gromTt Rij op de practijk in Duitsch-
land, waar bewezen is, dat men sirnu-,
Mie onder arbeiders zeer overschat,1
gelijk Dr. Kaufmann, do voorzitter
van het Reichsversicherungsambt,
heeft aangetoond.
Natuurlijk, simulatie komt bij elke
verzekering voor. Er was eens een
boer 'f. moet geen sprookje zijn, al
begon het met „er was eens" die
wol zijn hooi tegen brand wilde verze
keren, maar niet zijn graan tegen ha
gelslag. omdat hij geen hagel kon
maken
Nu de cijfers.
Op 1 Januari 1914 kan men aanne
men. dat er 226.000 70-jarigen in ons
land zullen zijn.
Geeft men nu Slaaispensioen naar
Engelsch systeem, dan moet men
158.000 oudje-s pensionneeren. Geeft
men hun drie 'gulden per week, dan
kost dut '24 m-Llioen per jaar geeft
men hun 2, dan maar 16 millioen.
Geeft men pensioen op 65-jarigen leef
tijd, dan worden deze bedragen 40
millioen en 26 millioen gulden. Het
Deensche systeem zou minder kos
ten, Sfuhclijk 16 millioen gulden, als
men op 65-jarigen leeftijd pension-
neerdo en 10 millioen, wanneer het
pensioen eerst op 70-jarigen leeftijd
inging. Deze- cijfers -betreffen alleen
het ouderdomspensioen. De invalidi
teitsverzekering kost ook minstens 6
tot 7 millioen gulden en dan moet
men nog ten som reserveeren, om
bij 't Deensche stelsel de vrijwilli
ge verzekering te steunen.
Wordt dit wetsontwerp aangeno
men., dan moet de Staat elk jaar 10
millioen, de arbeiders 9 millioen en
de werkgevers ook 9 riiillioen betalen,
•Het gezamenlijk bedrag is niet hoo
ger. dan Staatspensioen zou kosten.
Toch is spreker tegen Staatspensioen,
omdat daarbij geen bijdrage van be
langhebbenden wordt gevraagd. I-Iet
is een eisch van een goede-financi.ee-
le regeling, dat men bijdragon heft
van degenen, wien men voordeden
geeft.
Prof. Treub is -voorts tegen het
systeem der Regeering, om elk jaar
heizelfde bedrog voor deze verzeke
ringen te geven. Als men let op de
toeneming der Rijksmiddelen, is een
opklimmende bijdrage mogelijk. Dan
zónden de lasten op werkgevers en
werknemers met zes millioen gulden
verminderen en tenslotte de Rijks
bijdrage niet worden gevonden uit
de opbrengst van de voorgestelde Ta
riefwei. Uit een inkomstenbelasting
met progressie en een successiebelas
ting op assuranties is nu reeds 12
millioen gulden te balen.
In verband met zijn financieole be
cijfering gispte de heer Treub de fi-
nancieeie 'politiek der Regeering, die
v an de meerdere inkomsten sinds 1907
dertien millioen gulden per jaar meer
besteedt aan de bijzond^jre scholen en
Oorlog en Marine.
Professor Treub eindigde zijn vele-
urigo rede met de volgende exclama-
tie-vail-'t-blad; waarop ik reeds
doelde
„Dit ontwerp is niet erg populair;
er is in het land ofonverschilligheid
of tegenzin. I-Iet wordt niet gedragen
door een volksovertuiging, Daarbij
komt nu de wassende stroom tegen
do Tarief plannen en nu vraag ik: >ls
liet in heil belang des lands zoo te
handelen? Als men daarop bevesti
gend antwoordt, geeft men blijk te
wens-."hen geen nationale we!, maar
ten zichzelf aan zoo'n gevaar bloot te
stellen. Aan wien zou hij deze .gevan
genneming te danken hebben? Een
nieuwe verdenking kwam bij liem
op en deze nam steeds vaster vorm
aan, hoe onwaarschijnlijk zij hem
ook in het eerste oogenblik toescheen.
Wien zoekt u toch? vroeg een
der politiemannen spottend, omdat
Willmann zijn hoofd naar rechts en
links draaide en zijn best deed door
de ruiten naar builen te kijken.
De ju ij rouw, die zooeven bij mij
was, zei hij op vragenden toon.
Als u zicli minder aan haar ge
legen had laten liggen, dan zoudt u
zicli nu misschien ons geleide niet
moeten laten welgevallen, antwoord
de de een.-
Over een minuut zult u mij ver
laten hebben, hoorde de gevangene in
gedachte haar weer zeggen. En aan
de bijzonder mooie, goudbruine oogen
moest hij denken. En de oogen van
die dame in den heerenconfectiewin
kel waren precies zoo. Martha Schulz
en die dame waren een en dezelfde
persoon. Verder bedacht hij nu, dat
de machineschrijfster eens, nadat zij
door Richarski was weggezonden,
plotseling; in de open deur stond, om
haar vergeten laschje te halen. Het
was op dien dag, waarop hij Richars
ki voor liet eerst op zijn bureau had
opgezocht.
Die machineschrijfster is toch
misschien geen detective? zei hij op
een partij wet. Dio overtuiging zal
dan ten slotte onder (het volk door
dringen.
Velen in het land denken als wij,
hier ter linkerzijde. Daartegenover
stelt de rechterzijde het s'.embusbe-
lang van 1913. Dat verwondert mij
niet. In de laatste jaren -heeft recMs
daartoe de hoogste beginselen ver
laagd. Thans doet zij hdt ook ten op
zichte van de arbeidersveraorgi'ng. Ik
doe geen voorspellingen. Maar als do
reöhterzijde door haar onchristelijke
politiek het volkskarakter verlaagt en
bederft en als zij verder het volk wil
geven een anti-nationale verzekering;
als zij lichtvaardig en moedwillig on
ze handelspolitiek vol wijzigen, dan
komt voor haar de volle verantwoor
den jikftieid. Als het volk zich niet bij
tijds aan die onchristelijke greep
weet te onttrekken, dan zal eindelijk
het vonnis van de reohtfank der his
torie, den hoogsten aardsdhen rech
ter voor uw machtspolitiek vernieti
gend zijn."
Doheer Hugenholtz.
De tweede spreker der S. D. A. P.,
do heer Hugenfioltz, ging riet zoozeer
in op het wetsontwerp, als de heer
Schaper -had gedaan,
I-Iij rekende (het blijkbaar tot zijn
taak, om den heer Treub van ant
woord te dienen, over -hetgeen ten na-
doel-o van de Staatspensionn-eeiring
had gezegd en stelde voorts in het
licht, hoe de anti-revo'inl-ionnaire
partij, in Dr. Kuyper belichaamd,
van meerling is veranderd.
Ik zal hierover maar niet te uitvoe
rig zijn. Over het algemeen leverde
dat gedeelte van z'n rede Vrijdag
vervolgt de hee-r HugexiholAz die,
weinig belangrijks op.
Ik memoreer daarover alleen iets
uit het antwoord aan den heer Treub.
De overdracht van de boerderijen
door 70-jarige Engelschen. die daar
door een ouderdomspensioen verwer
ven, verklaarde de heer Hugenholtz
uit het bestaande gebruik.
In Engeland was het al tijden lang
de gewoonte der boeren, om op hun
70?te jaar hun hoeven aan den oud
sten zoon te geven, op voorwaarde,
dat zij verder door de zoons onder
houden zouden worden. Als n.ea nu
de home wegschenkt, om ouderdoms
pensioen te krijgen, dan blijkt hier
uit, hoe gering de waarde der boer
derij is.
"Wat het geval van den vader van
den Kopenhuagseken Burgemeester
aanging, ook spreker was van oor
deel, dat staatspensioen-is..een recht
en geen gift. De zaak zit zoo. Aan
vankelijk zagen- de arme m-énschén
het pensioen aan voor een gave. Kou
het andere? Tientallen van jaren had
den zij gezwoegd voor gering loon.
Nu kregen zij. ineens geld, zonder dat
zij meer. werkten.'Dat moesten-zij wel
in den beginne ais een aaim.cc-s be
schouwen. Tot 't hun duidelijk is ge
worden, dat di t geld riet a' d-ers was
dan uitgesteld lóón.
Zij gingen begrijpen, dat hetgeen zij
nu in den vorm van pensioen uitge
keerd kregen, rnaar een gering deel
was van de meerwaarde, die de pa
troons van luih arbeid in den zak had
den gestoken. Daarom voelden zij, dat
het pensioen een recht en geen gift
was. Als de heer Treub het tegenge
stelde meent, dan draait hij de zaak
andersom. Het kapitalisme heeft ook
de geheele maatschappij op den kop
gezet...
Sprekers buurman, de heer Troel
stra, roept „J uist, zeer juist
Wij, de sociaaldemocraten, nu, zijn
bezig dcil menschep te leeren, wat
hun vecht is.
Overigens mag men de toestanden
in het buitenland niet met die liier te
lande vergelijken, zonder dat men cp
de hoogte is van de omstandigheden.
Het geval van den vader van den Ko-
penhaagschen Burgemeester kaïi men
niet heoordeelen, want in Denemar
ken komen de overheidspersonen wel
uit minder-gegoede kringen.
Een stukje politiek.
Overigens betoogde de lieer Hugen
holtz ook, dat dj Minister'niét niet een
dergelijke wet mag kómen. Of Réchts
dan wel Links wint in 1913, de Grond
wetsherziening staat voor de deur on
daarmee kan een geheel andere sa
menstelling der partijen gepaard
gaan. Wat zal er dan gebeuren met dit
wetsontwerp Vóór 1918 kan het nog
niet als wet ingevoerd worden. Eerst
meet de Ziektewet er komen en dan
de Tarief wet, om het geld voor de
uitvoering dezex wet in de Staatskas
te brengen.
vragenden loon.
De beambten gaven geen antwoord
maar op hun gelaat las. Wiilmann
een duidelijk- ja. Nu, in eik geval was
hij dan tenminste overtuigd, dat
vriend Casimir dan ook niet lang
meer van zijn vrijheid genieten zou,
en het leedvermaak deed hem eeii
oogenblik dc woede over zijn eigen
ongeluk vergeten. Nu reed het rij
tuig langzaam over het Alexander-
plciu. Bijna stapvoets moest "t voort,
zoo druk was hier het rij tuig verkeer.
Willmann kende de omgeving. Door
zijn hersens/ schopt de herinnering
aan het kleine restaurant, waarin hij
met Richarski gezeten had, en nog
eens was hij vervuld van een drang
naar vrijheid; Nog maar enkele mi
nuten mïsschcih en dan was hij vol
komen van de buitenwereld afgesne
den, en dat nu hij geld had en de
wereld zoo uitlokkend voor hem lag.
Maar zoo ver was het nog niet, nog
niet. Een plotseling besluit srrak uit
zijn oogen, wat riskeerde hij eigen
lijk, als hij probeerde zijn vri'heid te
rug te krijgen. Altijd nog reed het rij
tuig langzaam. Voorzichtig greep
Willmann in-zijn linkerzak, het viel
hem in, dat hij immers n-~ het
fleschje chloroform bij zich droeg,
waaruit hij gisteren den doek ge
drenkt had, die bij de schaking dienst
moest doen. Voorzichtig schoof hij er
de kurk af en met een handige bewe
ging goot hij do vloeistol met ener-
Koiiit Link's aan het bewind, 'dan
moet déze wet Ingetrokken worden,
want in het concentratieprogram
staat Staatsper-sionneering.
De heer Hugenholtz toonde zich
daarop echter niet gerust. Prof. Treub
had in zijn redevoering de pertinent»
vraag aan den heer Tydeman gesteld,
hoe ae Vrij-liheralen over de verzeke
ringskwestie denken. Uit een-en-ander!
maakte de heer Hugenholtz op, dat
Links zal geven een Hiaatspensioen
als armenzorg, dus alleen voor de ar
beiders, die geen premie kunnen beta
len. De overigen zullen zich echter te
vreden moeten stellen met een vrije
verzekering.
Wij moeten dus op onze hoede
zijn, slotsomdo de heer Hugenholtz,
die zich verder troostte met de gedach
te, dat de sociaal-democraten er ooki
nog zullen zijn als de Linkerzijde dit
mengseltje van pensioen en verzeke
ring er wil doorhalen.
Om vier uur merkte de heer Hugen
holtz, dat z'n stembanden vermoeid
werdc-n door 't lange spreken. De ver
gadering werd toen gesloten.
Een parlementaire
veteraan.
Bij 't begin van de zitting had de
lieer Treub onze Kamerverslagge
ver seinde het reeds met een hoffe
lijk gebaar den heer Goeman Borgc-
sius gehuldigd. De heer Borgesius
heeft een staat van dienst van 35 ja
ren. De Voorzitter, Jhr. Mr. O. F. A.
M. van Nispen tot Sevenaer en Minis
ter Talma sloten zich daarbij aan, na
mens Kamer en Regeering. De Minis
ter huldigde den eerlijken politieken
tegenstander.
't Was jammer, dat de heer Borge
sius ér niet was. Maar de kranten en
de Handeliiige zullen hem de vrien
delijke woorden der he eren Treub,
Van Nispen en Talma getrouwelijk
overbrengen.
1) De heeren Aalberse, Passtoors en
De Wijker&looth hebben, naar het
Centr. meldt, op art. 194 van het ent-
weip-Invaliditeits- en Ouderdomsver-
zekerjug een amendement ingediend,
waardoor zij tegemoet trachten te. ko
men aan het bezwaar, dat ook in de
lagere loon klassen de helft van de pre
mie door de arbeiders moet worden
betaald.
Zij stellen nu voor, dat in die lage
re loon klassen de arbeider minder d3n
de helft (resp. /5, 1/4, 1/3) behoeft te
betalen.
Aan het bezwaar, in liet verslag te
gen hun voorstel gemaakt, dat hetzelf
de geldloon op het platteland een ge
heel andere economische beteekenis;
heeft als in de groote steden, hebben'
zij getracht tegemoet te komen, door
de voorgestelde regeling In verhand te
brengen met de gemeentetabel van art.
5 der wet op de personeele belasting.
In do grootere gemeente is de rege
ling 1/5, 1/4. 1/3, 1/2, voor de platte
landsgemeenten 1/4, 1/3, 1/2.
Buitenlandse^ Overzicht
Balkan-oorlog is nu
officieel vorklasrd.
de dag bevestigt aan den dag
Wat' Navarino- eens met luid ka
nongedonder
Aan d'aard verkondigde: de
Halve Maan gaat onder!"
Zoo "hoeft Da Costa reeds lang gele
den in zijn .Hagar" gezongen.
D? volken der kleine Ba ik an-sta ten
trachten thans zijn vooi spelling nog
nader te bevestigen.
Van 't eens zoo machtige Turksehe
rijk is. vooral in Europa, niet veel
meer overgebleven.
En nu heeft "t weer nieuwe aanval
len to verduren.
Do Turk gevoel; waarom t gaat
o ui dén ondergang va n 't
Turkse he r ij k vandaar, dat
,liij zich fanatiek aangordt tot den
grooten, den vreeselijken strijd.
Heden belangrijk, maar ook teleur
stellend nieuws d e Balka n-o o r-
log is officieel v erklaard.
Deze oorlogsverklaring is uitgegaan
van Turkije.
Als antwoord hebben Bulgarije en
Servië nu ook oorlogsverklaringen
aan Turkije gezonden.
Onverwacht kwam 't nic-t, maar wel
is '.t ietwat verrassend, dat T u.r k ij e
't eerst tot de verklaring is overge
gaan. Moer venvacht was een oorlogs-
vel'klaring van de verbonden Balkan-
staten, die immers de aanvallende
part-ij. waren.
Nu heeft Turkije daarop niet ger
wacht, maar zeJf den. vijanden den
handschoen toegeworpen. Daaruit
blijkt., dat de vrede met Italië geslo
ten is, om den oorlog in den Balkan
t". beginnen. Vandaar dat er in Europa
weinig vreugde betoond is over dezen
vrede, men wist wat er achter zat. En
de Balkan-krijg zal veel en veel ge
weldiger zijn dan de oorlog in Tripo-
r over dén tegenover hem zittenden
beambte en dien aan zijn rechterzij
de uit. Met een bliksemsnelle bewe-
•r~ deed hij toen met ziin linker
hand bet portier van het tuig
open en oide het weer achter zich
toe. Eer dc beide achtergeblevenen,
duizelend van den chluroformlucht,
in slaat waren uil het rijtuig te surin-
ii, was Willmann in het gewoel van
het drukke Alexanderplein verdwe
nen. De avondschemering had hem
hierbij bovendien begunstigd. Zondc-r
moeilijkheden kwam hij in het kten.e
restaurant aan, waarin hij indertijd
met Richarski gezeten had en vond
het donkere achterkamertje vrij. Nie-
..a er aan uc.iken, hem hi
zoeken, overlegde hij. Zün horloge
"wees eeni"c minuten over zes Twee
uur bijna bleef hij hier, lekker etend
en drinkend, toen bestelde hij een
aulo en haastig instappend, noemde
hij den chauffeur op goed geluk af
een straat op in het verre Noorden,
die hem toevallig inviel.. Aan het doel
aangekomen, stapte hij uit en zocht
een nachtkwartier op. Heel dichtbij
vond hij een klein hotel, welks eige
naar cr niet naar vroeg of zijn gasten
bagage bij zich hadden of niet.
TWAALFDE HOOFDSTUK,
Do hoogblonde Mela Lüttow, die
een -aardige kleine woning van drie
kamers on de eerste verdieping yan
lis is geweest. Eigenlijk' was 'dat bijna
geen oorlog, er is niet meer gestreden
dan dc Franschen en Spanjaarden 't
jaar-in, jaar-uit in Marokko hebben
gedaan en nog doen.
Maar nu deze Balkan-oorlog!....
Turkijo heeft den oorlog verklaard
aan Servië en ean Bulgarije, dus
nog niet aan Griekenland.
Dat is zoo verrassend, ook voor de
Grieken, dat hun gezant de Turksehe
regeering herinnerd heeft, dat ook
Griekenland aan Turkijo eischen ge
steld heeft. En dan de Kretenser-
quaeslie. Zal Turkije Kreta zoo maar
door Griekenland laten inpalmen?
't Is waar, Turkije heeft over de Kre-
tenser-quaestie zich weer eens bij de
mogendheden beklaagd, maar dat zegt
beel weinig.
Zou Turkije hepen, dat Griekenland
zich nog van dei: anli-Turkschen Bal-
kanbond zul afscheiden
Deze hoop is ijdel
Heden heeft ook Griekenland
aan T u r k ij e den o o r 1 o g
verklaard
De volle Balkan-oorlog is er dus
In
de oorlogsverklaring
aan Bulgarije en Servië zegt Turkije
„De mobilisatie en con een tralie van
de Bulgaarsche en Servische krijgs
macht aan de Turksehe grens, de dage-
lijk8che aanvallen op de versterkingen
langs de grens, de inmenging in de
binnenlandsche zaken van Turkije en
de onbegrijpelijk» cn onaannemelijke
eischen van de Bulgaarschc en Servl-;
sclie regeering hebben de handhaving
van den vrede onmogelijk gemaakt,
terwijl Turkije's 9lreven toch steeds is
geweest den vrede te handhaven."
De vijandelijkheden z ij n
u 1 b e g o n n e n.
Donderdagmiddag lregon dadelijk de
opmarsch der Turksehe troepen naar
de grenzen.
De Servische en Bulgaarsche onder
danen in Turkije zullen het land uit
gezet worden, voor zoover ze niet'
reeds vertrokken waren.
Daar de Servische en Bulgaarsche!
legers reeds dicht op de grenzen stom!
den. is een groot treffen reeds spoedig
to verwachten. Misschien bulderen de
kanonuen nu reeds...
Enkele grensgeiediten hebben reeds
plaats gehad. Bij Tropciasj zijn de Ser
viërs met de 'fuiken slaags geraakt.
Daarbij zijn 10 Serviërs gedood en 40
gewond. Van de Turken meest Alba-
neezen werden 200 man buiten ge
vecht gesteld.
Wat men van den oorlogl
verwacht.
Do Turksehe minister van buiten-
landsche zaken verklaarde, dat hij
geloofde, dal do 61 r ij d n i e t v a n
korten duur zal zijn, maar
de Turken z ij n zeker van
de overwinning.
Men is in Turkije dus vol goeden
moed op den afloop van den oorlog,
wetende wat de Turksehe soldaat ver
mag bij een goede aanvoering. Maai
er is één donker punt, .één zorg, dien
de Turksehe staatslieden niet van zicli
af kunnen zetten en dat is de vrees,
dat Oostenrijk op de een of andere wij
ze roet in het eten zal werpen. Men
hoopt evenwel, dat. Duitschland in
staat zal zijn,' zijn bondgenoot van on
beraden stappO' af te houden.
Een Bulgaarscli diplomaat heeft zich
als volgt uitgelaten Na den oorlog
zullen de kleine Balkanstaten verbon
den blijven, de m'litaire alliantie
wordt dnn vervangen door n economi
sche unie. De door de Balkan
staten op T u r k ij e verove r-
de gebieden zullen niet
weer verlaten worde n.
Dit kunnen dc Europeesche diplo
maten in "t oor knoopen, die verklaard
hebben tegen verandering van den sta
tus quo in den Balkan te zijn.
De s t r ij d der Mout e-
d e g r ij n e li.
Montenegro heeft zijn leger ver
deeld in drie legerkorpsen, die elk 12
tot 14,000 man sterk zijn.
Het Sandjak leger heeft het stadje
Blelopolje ingei omen en daar een
burgerlijk bestuur ingesteld. Een af-
deeling trok het Lnndal door naar Be-
rana, dat ook genomen is.
Het hoofdleger, onder den kroon
prins, heeft dc taak den weg naar
Skoctari te opener, en door de inne
ming van Toezi en dc grensgevechten
heeft bet dio opdracht al gedeeltelijk
uitgevoerd.
Het derdé leger, onder den minister
van oorlog, 'rukt langs den' westelij
ken weg Óp Skoetari aan. Dit leger
moet drie versterkingen in deii Tara-
bosj nemen, op een hoogte van 950 M.
gelegen. Hier hebben dè Turken een
zeer gunstigs positie ingenomen.
Do Koning heeft, als opperbevelheb
ber, zijn hoofdkwartier in Podgoritza,
waarheen van Cettinje goede automo
bielwegen loopen.
Ongeveer 3000 Malissorcn hebben
zich bij liet Monlcnegrijnsche leger!
aangesloten.
Do Turksehe bezetting van Skoetari
een huis in Wilmcrsdorf bewoonde,
zat onverschillig in een schommel
stoel; een witte morgenjapon van soe
pele stof omhulde haar volle gestal
te Haar knap maar toch alledaagsch
gezicht, droeg een knorrige uitdruk
king. Nu sprong zij op en snelde de
kamer cr naast binnen.
Op een bed lag Wera v Ruppen,
die nauwelijks opkeek, toen Meta ver
scheen.
Voelt u zich nog altijd niet be
ter, freule? vroeg de blondiue vol
deelneming.
Het mooie meisje, dat nu al sinds
uren, het was al laat op den mid-.
dag zoo apathisch in het kussen
lag, wekte haar medegevoel op. Ach,
hoe had zij zich er tegen verzet om
bij dit geval behuljizaum 1e zijn, maar
Richarski dreigde, totdat zij einde
lijk zooals altijd toegaf. O, dat wezen,
die Richarski, had zij hem toch maar
nooit ontmoet, haar geheele leven had
hij verwoest en zij was zoo afhanke
lijk von hem, dat zij hem altijd bij
zijn gemeene streken nog onder
steunen moest. Eu wat hij met dit
vreemde meisje voorhad, begreep zij
niet.
Het was niets dan een grap. zei hij,
en zij had in de geheele zaak niets
anders to doen, dan het meisje, dat
men haar waarschijnlijk 's nachts be
wusteloos brengen zou, bij zich op te
nemen, het meisje zou geen flauw
vermoeden hebben, waar zij was. On-
wordt 'door do Mcntenogrlfnen op 10
tot 20,000 man geschat.
Een officieel bericht van Montene
gro meldt, dat het leger 4700 rnan
Turken gevangen nam, onder wie 42
officieren, en dat negen kanonnen,
acht machinegeweren, veel Mauser?,
ammunitie en tenten in handen der
Monlenegrijnen zijn gevallen.
De Turksehe berichten noemen al
die MoTitenegrijnsche overwinnings-
berichten zeer overdreven.
Nu komen er ook Turksehe over-
winnïngsbcrichten. Uit Salonika wordt
geseind
De pogingen van de Montenegrijn-
sche troepen, Skoetari van de zuidzij
de uit te omsirgelc-n en in te nemen,
werden verijdeld door het dappc-re op
treden der Turksehe troepen. Belang
rijke Turksch-" versterkingen zijn naar
Skoetari onderweg. I)o Montenegiij-
nen werden bij den berg Tarabosj vol
komen verslagen, en verloren onge
veer 1000 dooden en gewon
den. De Turksehe verliezen moeten
in verhouding klein gweest zijn."
Hoe :t zij, duidelijk is, dat de Mon-
tenegrijnen dapper strijden. Daarvoor
staan ze ook bekend. Een overwinning
der Montenegrijner door de Turken is
welhaast niet te verwachten, vooral
niet als de ond<rdanen van Koning
Nikita op eigen grondgebied zijn.
Een volksliedje van Montenegro
zegt kernachtig
Daar wonen ontembare mannen
Met harten van staal.
Ilun rotsen zijn zwart en gevaar
lijk....
De Turken heblien dit vroeger ook
reeds ondervonden
Een zeegevechtje.
Twee Grieksche kanonneerbooten
forceerden den toegang tot de golf
van Aria, ondanks den tegenstand der
Turksehe forten.
Een protest van Roe-
in e n i e tegen T u r k ij e.
De Bulgaarsche autoriteiten te Var
na hebben de I'.iemeensche stoom
boot „Prinses Marie" aangehouden.
Deze stoomboot was met toestemming"
der Boeincenscho regeering door Tur
kije gehuurd voor de overbrenging
van Turksehe vluchtelingen van Var
na. Do Roemeersche regeering heeft
nu haar gezant te Sofia opgedragen de
vrijlating van de stoomboot te eischen
en te protesteeren tegen de aanhou
ding, die in strijd is met het interna
tionaal recht.
B ij zon der heden van de
Balka n-1 e g e r s.
Nu de oorlog officieel verklaard is,
geven we r»og eens plaats aan de vol
gende bijzonderheden over de Balkan
staten.
De sterkte van het Montenc-
g rij n s c li e leger bedraagt offi
cieel 45.006 inan, rnaar 't kan wel als
't moet tot 80.000 stijgen.
Servië heeft 180.000 man infante
rie, 8500 man cavalerie, 726 stuks ge^
schut, .40 snelvuurhouwitsers, 220 ma
chinegeweren. De bewapening is nog
gedeeltelijk ouderwetsch de reorga
nisatie ervan is nog niet geheel door-
- gevoerd.
Buig a r ij e telt 216 bataljons in
fanterie, 58 compagnieën machinege
weren, 37 escadrons cavalerie,. 158
batterijen artillerie en eenige afdee
lineen technische troepen, te zamen
232.000 man. 6000 man cavalerie, 722
kanonnen. Het leger is modern bewa
pend.
Griekenland heeft 75.000 man
infanterie, 3000 man cavalerie, 378 ka*
nonnen en 24 machinegeweren.
Het heeft een vloot van 20 vaartui
gen, te zamen 33600 ton, 206 kanon-
nen en 3200 man maar deze vloot
heeft tegen de betere en sterkere Turk
sehe vloot niet veel in te brengen.
De Bulgaarsche vloot bestaat uit
eenige torpedo's en een paar kleine
'vaartuigen.
Te zamen kunnen de vier Balkan
staten. onder de wapens brengen
528.000 man infanterie, 1SOOO man
cavalerie en 18000 kanonnen.
Daartegenover kan T u r k ij e on
der de wapenen brengen 1.100 000
man. van wie echter in Europeesch
Turkije 350.000 man onder de v.apenen
zijn. Reeds nu worden evenwel troe
pen uit Azië aangevoerd. Op 500.000
man kan Turkije dus zeker rekenen.
Vliegers voor Turk ij e.
De Turksehe regeering heeft vijf
Fransche vliegers, die het diploma
van.militair vliegei bezitten, in dienst
genomen. Vier bur.rer krijgen een
maande! ijksche bezoldiging van 5000
frs. gedurende ten minste drie maan
den en 1000 frs. voor hun werktuig
kundige. De vijfde vlieger is op 8000
frs. in de maand aangenomen. Zij zijn
alle vijf reeds naar Konstantinope-1
vertrokken.
Binnenland
UIT DE STAATSCOURANT.
Bij konk. besluit is de insp. der dir.
bel., invoerr. en ace. J J. C. Gaymans
met ing. van 1 Nov.. benoemd tot adm.
gevcer twee fi drie dagen lang moest
zij scherp door haar bewaakt worden^
het beste zou zijn haar door waar
schuwingen het denkbeeld op te drin
gen, dat haar leven in gevaar was.
Dan moest zij 's avonds laat een druk
ke straat niet haar inrijden, haar
daar uit het rijtuig laten stappen en
dadelijk wegrijden. Berlijn was zoo
groot, en het meisje zou dan nooit
te weten komen, bij wie zij iegen
haar zin gelogeerd liad.
Natuurlijk zit er een of andere ge
meene streek achter, dacht Meta, esi
keek altijd nog naar het mooie ge
laat met het prachtige koperkleurige
Haar. Zoo onschuldig als Richarski
haar wilde doen voorkomen, zou
deze geheimzinnige zaait waarschijn-
liik niet zijn.
Mijn hoofd, klonk het kreunend
uit het kussen, ik ben zoo duizelig, 19
er iets met mij gebeurd?
Zwarte oogen kwamen onder de
half geopende oogleden uitkijken.
Meta Lüttow zuchtte. De leugen,
dien zij vooruit bedacht had, wilde
haar niet over dc lippen, daarom
zweeg zij een oogenblik en zei toen
alleen:
Er is u een klein ongelukje over
komen en nu moet u doodstil blijven
liggen om weer gezond te worden.
Neem nu deze migrainepoeder, dan
zal uw hoofdpijn wel weer beter wor
den.
<Wordt vervolgd).
