Spr. lichtte nog een woord tot de
coalitie. Zij moest, niet hoerende en
niet ziende, dit ontwerp aannemen.
Doch de zaak is er niet mee uit. De
strijd voor de Staalspensioimeering
id. 1 oorlel uren en da overgroot© meer
derheid der vcoruitstreveiiden doen
samengaan.
Een belangrijke redo was die van
den heer Bos, die, niet ingenomen met
deze wet, nochtans voor do verplich
te verzekering als ideaal, als einddoel
van alle voorzorg voor de «economisch
zwakken opkwam. Hij was tegen de
wet oin bijkomende redenen, vooral
om de financieel© regeling, die er aan
vast is. Hij meende, dat er bij verze
kering geen verschillende behandeling
vooraf mogelijk is do kansen zijn
voor allen gelijk. De Staaisbijdrage
veranderde net karakter der verzeke
ring niet. Maar toch was het aaugebo-
den ontwerp, omdat het geen verband
handhaafde tusschei opoileringen der
irzeÊercien en de praestuties van den
IIij achtte dit geenszins inconsequent
in hot stelsel dezor Begeering, die da
invoering ©r van in 't. algemeen be
lang acht en deze ia zonder de bijdra
ge niet mogelijk.
Verder verdedigde spreker de ver
houding tusschen premieën en ren
ten individueel mogen deze verschil
len, over 't geheel zijn praestaties en
contra-praestaties in overeenstem
ming.
De spreker weerlegde daarna ©enige
grieven, tagen het Duitsche stelsel
aangevoerd.
Tenslotte nam spreker het voor de
rechterzijde op tegen de grove verwij
ten, in sommige redevoeringen ge
daan over do minder eerlijke bedoe
lingen met deze wet, waarvoor hij, al
was ze niet volmaakt, eerlijk en met
volle overtuiging stemmen zou.
In den laten avond trad eindelijk
de heer Troelstra op. Er was bij dit
debat z. i. ni>« gesproken over hei-
ontwerp, maar over 't niet voorgodra-
Staat, geen verzekering, doch slechts-gen Staatspensioen. Sprekor wees ook
verzorging. Eu spr. gaf aan verzeke-1 op don door een man als de heer Ty
ring en kon 't zijn aan vrij wjlli- .d oman a a ngekond i-gden voortgezetten
ge verzekering voor het volk de voor- j strijd tegon deze weten op de over-
keur. Er is in de groote nijverheid haasio behandeling van dit ontwerp,
reeds veel gevaar door samenwerking 'met de onzekerheid of deze Regeering
van werkgeve.' ea arbeider. Doch bij de zaak zal kunnen uitvoeren. Voor
de kleinere ondernemingen is dit niet dat de arbeiders naar deze wet pen-
bcreikbaar zonder dwang. Daaromsioen krijgen, kon een geheel andere
verdedigde spr. de gedwongen verzeke-J regeling ©r voor in de plaats zijn ge
in* in 't algemeen, omdat inen daar- j bracht.
door het orgaan schept voor verzeke
ring door eigen kracht. Dit vond spr.
volkomen vrijzinnig. En hij had be
wondering voor het Duitsche stelsel,
waarin de Staat slechts een bijdrage
van 6 pCt. geeft in de kosten.
Spr. was dus vóór gedwongen verze
kering, maar voor eigen rekening der
arbeiders. En dan kon men ook niet
klagen over uitsluiting. Maar bij onze
wetgeving ontbrak allo zelfstandig
eigen beueer der belanghebbenden
door de 11) miiiioeu bijdrage van den
Staat gedurende 75 jaien voor een be
paalde klasse der bevolking, begaat
men grol onrechten de berekening
van die 10 miihoen berustte ook, vol
gens spr. op een fout van prof. Kluij-
\er. Spr. toonde aan, dat de geiden
van den Staat nog wel uit 't tarief te
vinden, onbillijk worden besteed, groo-
tendeels ten bate van lieden, in de voi
lé kracht des levens, tot schade van
de ÏU jarigen
Gisterenavond werd de te 4 uur ga-
schorste zitting, onder de leiding van
den heer Jhr. Di Geer, horyat en ging
de heer Bos met zijn betoog voort, aan-
toonende, dat men door d© Staatsbij-
Spreker weerlegde de twee princi-
drage voor de onvoldoende premies pieele bezwaren tégen Staatspensioen:
van alle thans levende 16—70-jarige M,cl
Hoe gaarne spreker en zijn partij
den Minister, wiens goede bedoelin
gen tegenover de arbeiders hij waar
deerde, had gesteund, liet kon niet
het was te laaL
Deze wet gaat toch in tegen heel de
peiisiuen-bswegiiig in ons land. Vr
gor kou men nog voor gedwongen
verzekering opkomen, maar door de
vorderingen op het gebied der Staats-
parisionuoeriiig, kan men er niet meer
omheen.
De spreker teekend© de kracht der
beweging voor Staatspensionneering
in de arbeidea-s-partij hier te lande.
Ti „Patrimonium" heeft men de
zaak nooit a fond behandeld, geen
stelsel tegenover stelsel verdedigd. De
lieden van dien kring zijn geestelijk
niet vrij, de leiders beslissen voor
hen. Aan de Patrimonium-meenmgen
hechtte spieker- geen waarde.
Hij wees op de beteekenisvolle ver
andering in de zienswijze van ande
ren, van de burger-partijenop de
beweging, die uit het volk zelf niet
van de leiders of de pers is uitge
gaan.
loonarbeiders, onbillijk handelt,
ongeoorloofde van Siaatsbïjdra-
gen voor deze zaak en het karakter
dal'dê jongeren het zeer wel zelf kun-1 van armenzorg twee excuses tegen
i betalen.uit was te onbillijker, sociale hervorming. Hij verdedigde
v. ijl de kosten moeten koiucn Uit nel
tarief, dat ook voor anderen, die met
van de verzekering piofiteeren, zwaar
zal drukken. Men kon reeds veel ver
der komen als men de premies rekende'
naar de loonc op 25 en niet cp
jaren.
Voorts wees spr. op de onzekere
elementen, dis '1 verband tusschen prt
mie en renie beheerschen en hij vrees
ile voor andere uitkomsten dan men
heeft becijferd.
Vooral kwam spr. op togen het be
schikbaar stelle® van 10 miüioen voor
éen klasse der bevolking. Bij Sta;
pensionnoering is dat bezwaar minder
of vervalt geheel. Toch zijn do kosten
daarvan ook niet gemakkelijk te
den.
Spr. was nog steeds vóór een stel
sel van zelfbestuur voor de gebeele so
ciale verzekering en dan moest men
met de ziekte-verzekering beginnen.
Dan krijgt uien oei. organisatie, v<aar-
bij zich t overige kan aansluiten, met
de SLaalsbijdrag'' als nuip voor ut
ouderen. Meer kunnen wij niet doen,
w ant is ons nationaal vermogen groo-
ter geworden, door de gedaalde waar
de van 't geld is de koopkracht der la
gere standen verminderd. Spr. bleef
ziekte- en invalKiueits-verzekering
veruédigen door de belangiiebbenuen
zelf en verzorging der oudereii met
hulp in den Staat, men noeme "t ar
menzorg of anders.
De spr. resumeerde. Hij was tegen
deze wet als niet berustend op eeuig
voor ons volk verheffend pacdagogisch
beginsel ea omdat het de kosten cp
verkeerde wijze zoekt te dekken.
Na den heer Bos trad de heer Nolens,
de voorzitter de- Commissie van voor
bereiding, op. Er waren geen nieuwe
gezichtspunten meer te openen men
verviel in herhalingen men zou el
kaar ook niet bekeeren. Spr. zette het
standpunt der Katholieke fractie uit
een, die van deze regeling veel goeds
verwachtte.
Hij bestreed bet beweren, dat de
Regeering en rechterzijde dit ontwerp
doordrijven, zonder voldoende voorbe
reiding. Hij verdedigde ook den voor
rang aan de invaliditeitswet gegeven,
omdat men, beseffende, dat niet alles
kan worden afgedaan, liet belangrijk
ste heeft vooropgesteld.
Spreker bracht dezen Minister te
genover al de aanvallen, die hij had
te verduren, waardeering voor zijn
werken en streven en voor zijn toe
stemming, orn deze wet voor de Ziek
te-verzekering met de Kamer te be-
liandalac.
Op den rechtsgrond voor deze rege
ling ging spreker niet diep in. Hij zet
te uiteen, dat bij 't onvoldoende der
loonen en 't bestaansrecht der aibei-
üèrs, de werkgever, de consument en
de Staat geroepen zijn, steun te ver
kenen voor de verzekering der arbei
ders vooral tegen de gevolgen van
ziekte, invaliditeit eoi ook ouderdom.
Nu gaf spieker toe, dat vrijwillige
verzekering bet beste zou zijn als het
kon. Maar verplichting is om velerlei
redenen- noodig, om de zekerheid der
aanspraken, omdat vrijwillige verze
kering te weinig wordt toegepast, om
dat deze niet strekt ten bate van hén,
die het 't meest behoeven, enz. Dit al
les maakt dwang noodig en ook het
stelsel van don heer Tydernan baatte
dus niet
Men moest de verzekering z. i. be
perken tot arbeiders en wel tot de ar
beiders met een zeker beperkt loon,
oindat men van anderen de premieen
niet kan innen.
Staatspensionneering verwierp spr.
als een stelsel der wanhoop, van arm
verzorging en bedeeling. Hulp in den
uitersten nood moet van de familie of
kerk en 3lechts in do laatste ph-.,>le
,van den Staat uitgaan.
Spreker verdedigd© echter de
liet standpunt zijner partij en den
rechtsgrond daarvoorde meer
waarde-theoriemaar hij erkende,
dat men ook van socialistisch stand
punt kan strijden voor verplichte ver
zekering.
Na nog enkel© opmerkingen over
d© socialistische partijen elders over
dit punt, brak de spreker zijn© re
de af.
De avond-zitting werd te 11.50 uur
tot heden verdaagd. Er zijn nog tal
van redevoeringen te verwachten.
Bepaald is, dat 'heden reeds te 10.15
uur vergaderd wordt, om dan 't eerst
oen reeksjo van kleine wetsontwerpen
af te doen.
DE HERSTEMMING TE OMMEN.
De Centrale Vrijzinnige Iüesver-
eer.lging in het district Ommen heeft
eenparig besloten de kiezers te advi-
seeren bij de herstemming de can-
didutuur-Mackay te steunen.
GEVALLEN.
De scheepssmid O., van de werf
Gusto te Schiedam, is van een in aan
bouw zijnd schip gevallen, heeft daar
bij zijn pols bezeerd en is enkele uren
daarna overleden.
De 45-jarige stukadoor E., uit Den
Haag. is uit het raam van de mu
ziekschool te Gouda gevallen. Hij
werd, inwendig zwaar gekwetst, op
gei-omen en naar het ziekenhuis ver
voerd. Er is geen hoop op zijn be
houd.
VAKORGANISATIE VAN
HUISVROUWEN.
In een te 's-Gravenhage gehouden
vergadering vanwege het Nationaal
Bureau voor Vrouwenarbeid, welke
bijeenkomst werd geleid door mej. An
na Polak, werd besloten tot oprichting
van een vakorganisatie van huis
vrouwen. Staande de vergadering tra
den 27 leden en 5 begunstigers toe.
Een 5-tal dames uit Botterdam, Lisse
en 's-Gravenhage vormen het voorloo-
pig bestuur.
MOORDENAAR GEARRESTEERD.
De moordenaar J. M., die enkele da
gen geleden tj Weisweiler, nabij de
HoIlandscUe grenzen, zijn mede-arbei
der in den slaap overviel, hem met een
tafelmes in den rug doodde, en daar
na zich met de kapitale som van 5
Mark, den gebeden rijkdom van den
vermoorden mijnwerker, uit de voe-'
ten maakte, is aangehouden. M. was
gevlucht naar Keikrade, en bad zich
daar weten schuil te houden. Hij had
per electrische tram Kerkrad© verla
ten en werd in de tram door passa
giers herkend. Dezen waarschuwden
den conducteur en kort vóór Aken
deed de geleider de tram langzaam
rijden en werd de moordenaar aan de
z.g. Ponltor door de politie aangehou
den.
AMSTERDAMS OTIE GEMEEN
TERAAD.
De gemeenteraad van Amsterdam
is gistenniiddag aangevangen met de
behandeling der gemeemtebe-grooting.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
A 30 Cts. per regel.
Rona Cacao.
In 1828 weid de cacaopoeder uitge
vonden door Van Houten, d e daar
voor van Koning Willem I ean octrooi
verkreeg. Do Van Houiten's Cacao
vindt sedert zijn weg over de geheelo
wereld, en dit product vain den uit
vinder w-erd nog nimmer geëvenaard.
Sedert ©enigen tijd werd door do
Koninklijke Cacaofabriek van C. J.
van Houten en Zoon ook- eon tweede
soort onder den naam RONA oacao
im don handel gebracht, om te vol
doen aan do vraag van het pulbliek
naar goede en goodkoopo cacao. Van
alle caca09oorten nadert dit fabri
kaat RONA het meest het oorspro-n-
kellijlk product van den uitvinder. liet
hoeft w-eer don ocht-on, krachtige® 110 nieuwe richting, welke zij zich heeft
cacaomiaalk, zooals door bevoegde Pe'cozen'
beoordeelaars wordt ©r-kend. Bij de I
bereiding moet cr vooral op gelet wor- MARGOT
den dat slechts weinig cacaopoeder KOOPSTER,
noodig is voor een smakelijke® kop. j TOONEEL.
Daartegen wordt nog al dikwijls ge-1 Bijlo, wo hebben gisterenavond dan
zondigd, misschien omdat men
souligneereud met 'n passend gebaar
en haar schalksche oogen. In deze ge
dichtjes hoorden en zagen wij de knap-
po en begaafde actrice.
Ook na dat prachtige schetsje van
Falkland „Kinder-Twaalf-uurije"
waarin zij de dialoog heel pittig zei
en na dan aardigen monoloog van Ha-
geman hebben wij de talentvolle too-
neelspeelster van ganscher harte kun
nen toejuichen. En in Het Geluk
van Scheltema hoorden wij, wat wij bij
de voordracht van Pol de Mont hadden
gemist, warmte en gloed.
Wij willen ni-et eindigen, voor mevr.
Wensma hulde te hebben gebracht
voor de artistieke, stijlvolle indeeling
van haar programma de declamator,
dien wij de vorige week hebben ge
hoord, kan hier eer voorbeeld aan ne
men.
liet was voor mevr. Wensma—
Klaasseri een avond van sympathiek
succes. Wij wenschen haar hartelijk
toe, dat zij voldoening mag vinden in
J. B. SCHUIL.
dan eens brutaal, over T algemeen
was ze stil.
Daarna vroeg de verdediger nog
aan de getugen-dcskundngen of het
meisje ook in een andoren toestand,
dan toen ze ean kind verwachtte, on
toerekenbaar waa.
Dat is moeilijk te zegge®, anit-
woordd© Dr. Coenem; dan liadden wij
haar toon moeten onderzoeken.
Requisitoir.
Daarna nam de Officier van Justi
tie het woord, die de zaak nog esms
in den breed© naging, alsook de om-
standigliedeui, waaronder do diefstal
hoeft plaats gehad. Het oordeel der
doctoren luidt dat bdkiaagde eene
.ontwikkeling 'heeft van e-en kind van
12 A 18 ja-ar en in tesi toest'
waarin ze aan stelen -geen weerstand
kon bieden. Voor (bom, Offiicie-r,
het -moeilijk dit tegen te spreken, hoe
wel hij geenszins de overtuiging had,
da.t bakl. niet wist, dat zo een straf-
lar feit pleegde.
Maar ook vóór dat ze in zekeran
toestand verkeerde, heeft bekl. gesto
len. Dat hoeft zij zellvc erkend; in het
begin van 1911 is ze met de diefstal
len begonnen.
Waar de doctoren
en aangenomen, dat zo werkelijk niet
'eer eens echt ouderwets gesmuld;
aato-e soorten gewoon is nog al vod j Va" aC'"
Ie gebruiken. Op ©en kop moet men J Van achter de coulissen geknal en
niet meer neme® dan een theelepel gepaf, dat do prikkelende kruitdamp j
Rona cacao (ongeveer 6 A 7 cram)i den krant-lezers-in-de-negen-pauzes
en-bij bereS-rw vanTrooterehïvïïl W-'»™ i» tatereclenl) ta <l,n t-«[v;-ikl»ld Is dan een ku«l nul
heid tegelijk kan men volstaan mrt neus de eu8&estieve gewaarwoording 1~ Jaar, dan weet ze toch 'heel goed
r o f, g*t. dat zij in het dal dor Maritsa1
oiioev eer 35 gram (1 1/2 - eetlepels) <jen veldslag tusschen de Turken en
op 1 Liter melk. Uil een Liter (kan) i Bulgaren, waarover zij lazen, moe-
melk schenkt men gewoonlijk 7 kop-j maakten.
gaf, dat zij in het dal dor Maritsa het verschil tusschen sleten of niet.
Haar gehesle dienst en haar
pen, zoodoende maakt men dus wel
200 Ikoppe® smakelijke melkchocola
de uit 1 kilo Rona cacao van f 1.50.
Men ziet, hat is een uiterst goedkoo-
pe drank, veel gezonder dan koffie
en thee, die de zenuwen prikkelen, en
veel aangenamer va® smaak. Op de
goede bereiding moet echter wel wor
den gelet; good kokend water of
goed kokende melk brenge-n den heer
lijken smaak veel beter tot zijn recht,
dan wanneer men allee® maar warm
water of warme melk neemt.
Het Tooneel
Dan hebben we gesnikt, heusclie-
lijk gehuild, bij het zien van het leed
van Mevrouw Mann-Bouwmeesier,
wier zes-en-dertigste paar trouw-
schoentjes gemaakt werd door den
rnal-geworden Louis de Vries; we heb-
ben gehuiverd toen die verraderlijke
spionnen het huis van Margot bin
nendrongen en achter een stoel weg
kropen; we hebben geijsd aan het
kruisgraf, waar drie spookachtige
menschen gristen onder „den derden
steen", waar het bewijsstuk lag, dat
de gebeele verraderlijkheid van dien
valsclien Concini aan het licht moest
brengen..., maar ondanks dit al die
edele hoedanigheden achtereenvol
gens in onze gemoederen opgewekt
werden, hebben we toch, als 't licht
na elk tafereel weer opfloepte, een
beetje om ons zelf gelachen,
VOORDRACHT AVOND VAN MEVR.
ANNA WENSMA-KLAASSEN.
Terwijl „Heit NederlaJidsch Tooneel" het toch wel wat gek was, al dat ge
in den schouwburg „Margot, de Blo©- ^oe> waarover we nu wel eeu twintig
doe, waarover we nu wel
mbnvb,.booster- bp-bbbJe, 8a, „tevrd- „cd-
Wensma-Kkasson, die lo jaren lang j gCVulde zaal geklapt! Na vele taferee-
onafgebroken de Koninklijke Veree-len rees het doek drie, vier malen en
niging trouw was gebleven, voor een de bijval was zoo animeerend, dat
ten slotte de dooden van den grond
oprezen en weer heel-levend mee-bo-
gen. Wat is er ook knap gespeeld!
Mevrouw Mann—Bouwmeester nam
aller hart in door haar lieve créatie
van Margot. Dat was eeu subliem
werk. Naast haar schitterden om
heurten Louis de Vries, de krankzin
nig-geworden Jacques Bonhomme, en
Rika Hopper, die zich prettig thui-s-
gevoelde in haar travesti-rol van Lo-
dewijk XIII.
Ko van Dijk was voorts een waar
dige Hendrik IV en Jac. Reule een
zeer goede Henriot.
Van Mevrouw HoltropVan Gelder
bewonderden we in een der eerste ta-
fereelen het fraaie oogen-en gelaats-
spel, wanneer zij, als Maria de Medi-
cis den koning genade smeekt voor
Concini. Betsy Wolfers was een aller
aardigste Gloriëtte. Haar spel viel in
dit stuk bijzonder op.
AD INTERIM.
Stadsaiemvs
De tram.
Heden is men begonnen met het
doortiv ken van de rails der electri-
sche irain van hei Verwulft naar de
Ged. Oude Gracht, richting dé Raaks.
Hersteld.
De jongen. Misset, die verleden
eek met zijn hand tusschen een
snelpers kwam op de drukkerij van
de firma Enschedé en later in het
Gasthuis werd opgenomen, heeft gis-
- o— -- teren deze inrichting weder verlaten.
Staaisbijdrage naast de adminislra- j Hij mist nu twee vingers en een ge-
tiekosten. als overgangs maatregel, deelte van den duim.
behoeven wij liet nog te zeg-gen
niet al te talrijk publiek dn do Kroon
haar eersten voordrachtavond te
Haarlem.
„Ondanks haar succes aJs actrice",
zegt het programma „verloor me
vrouw Wensma—Klaasse® nimmer
haar aspiratie: ih-ooger te stijg-e®
de kunst in dien zin te verédel-en, dait
er wijding, bezielin-g en verheffing
van uitstraalt." Moeten wij ddt opvat
ten als een bekentenis, dalt die aspi
raties bij het Nederl-andsch Tooneel
niet in vervulling gingen, dat er geen
wijding, bezieling e® verheffing uit
straalden van de kunst, die op het
Leidsche Plein wordit gediend, of is
het minder ernstig gemeend en hooft
de actrioe allee® maar willen zegge®,
dat voor haar de voordrachtkunst de
eenige en de ware is? Wij onderstel
len het laatste.
Na afloop van den avond zei mij 'n
damie en dus 'n stem uit 'het pu
bliek ,,'u snoezige décloimatrice,
mevrouw Wensma, vindt u niiet?" Ik
beaamde het volkome® en als ik mijn
opinie met oen enkel woo-rd moest
uitdrukken, zou ik u dat ewne, alles-
iggende: „snoezig" willen herhalen.
Maar voor de krant is dat woord
toch eigenlijk wel wat al te „gewoon
tjes". En toc-h, het duidt zoo juist hot
talent van deze deolamatxice aan.
Want mevr. Wensma is niet een
vrouw va® groot, lievig sentiment;
voor de verklanking va® brandenden
levenshartstocht m st zij het ver-
eischte warme temperament. Dit veel
den wij heel klaar In de voordracht
der leute-gedicliten va® Pol de Mont.
Mevr. Wensma ze, die verzen zeer
knap en zeer mooi, maar... het was
naar onzen smaak te mooi, te geache
veerd; men veelde dat alles bestudeerd
was. Wat er aan ontbrak, dat was
de warme gloed van de lente, di© de-
de bezieling moest geven.
En de declamatie wus in dit gedeelte
va® het programma ook wel wat, ja,
hoe zullen wij het zeggen, wat... ou-
derwetsch.
De winden ontbinden en bon
zen óp --
Het schip, enz.
zoo declameerden en declameeren He
laas nog steeds al de leerlingen van
de Tooneelscbool.
Sterker echter hinderde ons dit te
mooie, dit te bestudeerde in dat prach
tige gedichtje van Adema van Schelte
ma De Moede r. O. zeker, mevr.
Wensma had het effect van elk woord
vooraf zeer juisl berekend, het was
kunstig en toch... bet was ni-et de hit
tere, sarcastische, wreede klacht, wel
ke van binnen uit kwam, zooals wij
haar eens hoerden van Pisuisse, den
cabaret-zanger, voor wien niet het
woord, maar de schrijnende smart-
uiting hoofdzaak was.
Maar zeer goed, voortreffelijk zelfs,
vas mevr. Wer.sma in de verzen,
waarin zij haar teere, zachte vrouwe
lijkheid geheel kon leggen, in die an
dere, fijne stemmiiigsgedichtjes van
Scheltema, als V o o r b ij en V e r-
loren Droomen en lieftallig,
guitig, schalksch en ja, het is toch
het meest juiste woord „snoezig"
was zij in die leutige gedichtjes van
B. van Meurs en in de oolijke versjes
van Beets, De Genestet en Heye. Men
moet mevr. Wensinu zulke versjes als
„Het ouwe Souvenir-" en ,,'t Gebed"
booren voordragen met haar sympa
thieke, lieve stem, elk zinnetje geestig
S. D. A. P.
In „Het Volk" lezen we, dat sedert
de laatste vergadering zich 23 nieuwe
leden hebben aangemeld. Het leden
tal der Haarlemsche afdeeling be
draagt nu ongeveer 250.
Liit de Rechtszaal
EENE DIEVEGGE.
U.
Donderdagmiddag werd de nu
reeds tweemaal geschorste zaak van
het oneerlijke dienstmeisje J. G.
voortgezet.
Zooals men weet concludeerden de
doctoren Coenen e® Muller tot on
toerekenbaarheid op giond, dat höt
-meisja p'jysisch.© afwijkingen ver
toont en in haar toestand geen weer
stand kon bieden aan een Jrang tot
stelen; terwijl h©t O. M. naar aanlei
ding van het rapport, meer meende
dat het meisje dom won, intellectueel
zeer laag stond, doch zeer goed wist,
dat ze niet mocht stelen.
In het rapport wordt o.-m. rn ede-
deeling gedaan van verschillend©
vragen aan bekl. gesteld als: „Wat
verstaat men onder haat, wat onder
vriendschap. Wanneer Is liet Pasohen,
wanneer Pinksteren, enz., alle vra
gen, waarop het meisje ©en foutief
antwoord gaf. Maar zeid© <1© Offi
cier, dat is toch zoo'n wonder niet.
Er zullen w-eü m-eer-ontwikkcLden zijn,
dii© niet dadelijk een© goede definitie
van haat ik-unnen geven; die niet we
ten wanneer 'het Pasclien is.
Nu dat laatste geven wij den
Officier -gaarne toe is ook niet zoo
gemakkelijk.
De Officier ziedde dit een e.n ander
echter om aan te toonen, dat deze
vragen z. i. niets bewezen Voor ontoe
rekenbaarheid, hoewiel hij gaa-rne
aannam, dat beid. niet tot de goed
ontwikkelden behoorde, in intellectu
eel gelijk stond met een meisje van
12 A 13 jaar. Maar ook dat weet wel
dat -het niét mag stelen en diefstal
strafbaar is.
Uit het veifhoor va® de derde zus
ter, mej. C. M. van Gelder, leerares,
bleek, dat beklaagde over het alge-
mee® goed in haar werk was, handig
cm netjes.
Op de vraag van den verdediger,
Mr. Spoor, of (het meisje riet dom
en brutaal was, gaf getuige ten anti
woord, dat bekl. h. i. even gewoon
was als een ander meisje van haar
leeftijd en stand. Wel was ze nu en
dragslljn wijzen er echter- op, dat be
klaagd© een gewoon jjersoon Is, wier
toestand ook in het begin van 1911
gewoon was, zoodat ze toen toch héél
goed wist dat ze niet moent stelen.
De ve ran twoo ra©! ijk-liekl althans
verminderde verantwoordelijkiied
voor hare uaden Llijrt des bestaan,
waarom Z.Kd.Achtb. meende tegen
beklaagde ter zake van dieft tal ©ene
igddiboetö va® f 10 suibs. 10 dage®
•hechtenis te moeten vorderen.
HetPleidooi
Do verdediger, Mr. Spoor, die zich
voor deze zaak zeer geïnteresseerd
had, vroeg in t algemeen of het wel
ovort uiigend vaststond, dat beklaag
de in 1911, in anderen toestand ver-
keerend, gestole® 'had. Hij had allee®
v-erai-ome® van een© vermissing van
vier halve centen, meer niet.
Van vóór October is niets bewezen.
In abnormale® toestand varkeerend,
word -het meisje door de recherche
plotseling overvallen, beslag gelegd
op de bij haar gevonden voorwerpen,
e® op dalt oogen blik moet zo dan b&-
k-end hebben reeds vroeger te 'hebben
gestolen.
Maar it dat dan een bekentenis,
waaruit ©e® bewijs mag worden ge
concludeerd, roept spr. ui tl
De doctoren toonen aan d-at bekl.
is een im-bécile. De Officier heeft één
zwak puntje gehad, waar hij zegt.
dat ©en 13-jar g kind wel het verschil
tussch-e® het mijn en dij® weet.
Maar, vraugt de verdediger, is dat
ook het geval bij ee® zwakzin
nig 'kind.?
Twijfel bestaat er of belal. vóór
October toerekenbaar was; maar na
dien tijd was ze stellig ontoereken
baar blijkens het rapport der docto
ren.
Voor de bandelinge® in don laat-
steu tijd gepLeegd, dient dus vrij
spraak te volge®.
Wat vóór uien tijd is gebeurd, staat
met vast.
Pleiter vroeg derhalve voor zijn
cliënte ontslag va® rechtsvervolging.
Repliek.
Het O. M., nog ©ven het woord ne
mend, wees er op, dat natuurlijk be
deeld werd de ontwikkeling van een
13-jarig normaal kind; daar zijn
de v ragen ook naar ingerichtniet
de omwikkeling va® een 13-jarig
zwakzinnig kind, dat misschien
gelijk staat met een '4-jarig kind. En
een lo-jarig normaal kind weet heel
goed, dat liet niet stelen mag.
Reeds lang vermisten de dames Van
GeJdor goederen, en dat klopte met
beklaagde's eigen, niet afgedwonge®
bekentenis, dat ze reeds in 1911 was
gaan stalen.
Spreker bleef bij zijn eisch parsis-
te.aien.
Mr. Spoor bleef het betwijfelen, of
aan een bekentenis van iemand, door
do politie overvallen, veel waarde
mocht worden gehecht.
Daar ook beklaagde niets meer in
het midden had te brengen, bepaalde
do Rechtbank de uitspraak op 31 Oc
tober a.s.
HELING.
Na deze zaak kwain de moeder <ler
oneerlijk© dienstbode in het bankje
der beklaagden. Zij, de 59-jarige
vrouw, werd beschuldigd van het in
ontvangst en in gebruik nemen van
ie gestolen voorwerpen door haar
dochter, wetende dat de goederen
door diefstal verkregen waren.
Snikkend verklaarde het vrouwtje,
dat zo niet wist dat de kte&dingsluk-
k-en gestolen ware®alleen ©en pan
talon had £6 van haar dochter aange
nomen, omdat ze nogal -veel last van
rheumatiek had; van verschillende
andere stukken wist ze in het geheel
niets af.
De dochter, die in deze zaak als
getuige, niet onder eede, werd ge
hoord, lievesligde dat haar moeder
niet wist, dat ze goederen meebracht;
ze had deze- 's avonds, als moeder
reeds te bod was, naar haar kamertje
medegenomen en in een kastje ge
borgen. Wel had moeder haar ©eus
gewaarschuwd, niet zoovel© goederen
mede te brengen, waarop zij echter
geantwoord had„Ik koop ze, en
mag met mijn geld doen, wat ik
wil".
Do rechercheur Kersten verklaard©
dat do vrouw hem gezegd had, dat ze
heel gued wist, dat haar dochter inet
goed van de dames Van Gelder thuis
kwam, hetgeen ook in het proces-ver
baal v/as vermeld.
Ja. zeide d© President, maar
daarin wordt alleen gesproken van
„waarschuwen".
Sloeg dat waarschuwen op t©
veel geld uitgeven, of wel op stelen
vroeg de verdediger aan den recher
cheur.
Getuig© Kersten Ik heli den in
druk gekregen, dat liet op stelen
sloeg.
Verdediger Ja, indruk, indruk
ken, daar hebbon we bier niets aan.
liet O. M., liet woord nemend, zette
uiteen, dat het z. i. vrij vast stond,
dat beklaagde de wetenschap had,
dat de -goederen door misdrijf veikre-
gen waren. Op een© ongewone plaats
in een sle&nkolen-bergplaals en in
küsljes werden de goederen terug
gevonden. Beklaagde wist, dat de
goederen uit den winkel der dames
Van Gelder kwamen. In dit verband
•sou ci-e waarséh'uvylng dus niet Suuüi
op „koopziek". Bovendien wï9l be
klaagde, dat de kleine verdien sten
van haar dochter niet toelieten, dut
deze voor een paar honderd guidon
goed in huis bracht, en kon zo derhal
ve weten, dat de goederen op oneer
lijk© wijze verkregen waren. Doze
vrouw speelt bier dan ook prachtig
comedio.
De officier meent een zware straf te
moeten eischen, en vordert tegen de
moeder een jaar gevangenisstraf.
Moeder en dochter barstten nu in
tranen uit,
©rdediger, Mr. Spoor, Heeft
niet den indruk, dat deze vrouw hier
staat te liegen. Do man van dr-ze
vrouw is 40 jaar op de fabriek van
Figée geweestzelf heeft ze tien kin
deren groot gebracht, en nooit is er
iets op haar aan te merken geweest.
Eén zoon is penningmeester van een
arbeidersvereeniging. En dat gebeurt
•niet, waunoer er iets op hem of zijn
familie is af te dingen, 't Zijn geen
slechte lieden, maar 't is een knap
arbeidersgezin. Pleiter heeft dan ook
de heilige overtuiging, dat beklaagde
■van de geheel© zaak niets Heeft afge
weten.
Wanneer het, trouwen v oor de deur
staat, wordt in dergelijke huishou
dens veel en op rekening gekocht, en
dan kan moeder toch heel goed ge
waarschuwd heblien, om niet te veel
te boopen. Eerst later, tce-n de re
cherche een inval deed, ging haar een
dicht op, zag ze dat het goed gestolen
was.
Vast staat, dat beklaagde haai
dochter gewaarschuwd heeft, waar
voor Dat slaat niet vast. ik heb ech
ter de overtuiging, dat d© waarschu
wing gold voor te veel te koopen, zei-
de pleiter. En daar het hesvijs dus
niet geleverd is. vroeg Mr. Spoor voor
de moeder vrijspraak.
Ook in deze zaak weid de uitspruuk
op a.s. Donderdag bepaald.
Rubriek voor Vragen
Geabonneerde® liebben bet voorrecht,
ragen op verschillend gebied, ruits voor
beantwoording vatbaar, in te zenden bij da
Redactie van Hn-nriem's Dagblad, Groote
Houtstraat 53.
Allo antwoorden worden geheol kosteloos
gegeven en zoo spoedig mogelijk,
Aan vragen, die niet volledig naam on
ooiiplaats van den inzender veriiiolduo
oïdt geon aandacht geschonken.
VRAAG: Een bouwvakarbeider is
nu al 15 weken ziek. Is nu de patroon
verplicht zijn loon uit te betalen?
ANTWOORD: Indien de ariic-idel
:o gevolg© van ziekte zij® arberd
niet tarn verrichte®, behoudt hij zij.n
aanspraak op lo-o-n gedurende een be
trekkelijk korten tijd.
Hoelang deze tijd. duiurt, hangt van
verschillende omstandigheden af, o.a.
van de vraag hoe lang de arbeider al
in dienst was bij den p itroon hoe
lang de dienstbetrekking nog zou du
ren. Bij eon termij® va® 15 weken zal
de grens wol zoo wat bereikt zijn.
VRAAG: Hoe kan men inktvlakken
uit ©en lichte blauwe japon krijgen?
ANTWOORD: Wij weten daar géén
anderen raad voor, dan dat u naar
een chemische wasscberij gaat. Mis
schien kan men u daar he'.pe®. Ma af
dat is nog niet eens zeker.
VRAAG: Ik ben 5 1/2 jaar in be
trekking geweest. Mevrouw zegt mij
den dienst op 14 October op tegen 1
November. Heb ik nu recht op scha
devergoeding?
ANTWOORD: Als u voor noch-t en-
ig in betrekking zijt, zaker. Me
vrouw ban u nu allee® tegen 1 Fe
bruari (met zes weken) opzeggen.
VRAAG: Ik beu aangeslagen in de
bedrijfsbelasting voor f 3.02, hoe groofc
m-oet dan mij® jaarlijiksch inJtomeo
zijn?
ANTWOORD: f 750.
VRAAG: Hoeveel sigaren mag men
in Duitschland Invoeren en hoeveel
steen en pijpen mag men bij zich rib
ben, zonder invoerrecht te moeten be
talen?
ANTWOORD: Het inveerreoht i3
over elke thoeveaUielid verschuldigd.
Men laat echter gewoonlijk vrij wat
tot gebruik gedurende de reis wordt
geacht noodig te zijn.
We ontvangen een vraag over bad
inrichtingen. Daa,r die niet met den
onderteek-end lis, kunnen we
daarop gee® antwoord geven.
Uit de Omstreken
BLOEMENDAAL.
GEMEENTERAAD.
Donderdagmiddag vergaderde da
Bloernendaalschc Raad.
De lieeren De Waal Mulefijt, Van
der Vliet en Koolhoven waren absent.
Bij de behandeling der ingekomen
stukken werd besloten den stalhouder
J. D. H. de Haas wederom te vernu-
ren het door hem bewoonde perceel
met daarbij* behoorenden stal. De
huurprijs is f 600.—.
Wederom werd vergunning ver
leend aan den Bloemendaalschen
Bond voor Lichamelijke Opvoedinft
voor de IJsclub de vijvers in Duin
en-Daal te mogen gebruiken.
