Imsleïs Dagblad
F a u 111 t o n
DE WEERSPANNIGE
TWEEDE BLAD
Donderdag 7 Horember 1912
OM ONS HEEN
Na. 1612
Nabetrachting van den
gemeenteraad.
Nog maar zelden heeft er in onze
vroedschap zooveel eenstemmigheid
geheerscht als dezen Woensdagmid
dag. Het van tienduizend op vijftien
duizend gulden verhoogd subsidie
voor Haarlemsch Muziekkorps met al-
gemeene stemmen aangenomen 't
lijkt bijkans een wonder. Had het wel
sprekend woord des hecren Rinkema
zelfs de principiëele bezwaren van de
heeren Spoor en Thijssen overwon
nen, van wie de eerste de voorkeur
gaf aan een garantio en de laatste
hel publiek wou aanspreken voor het
tekort? Hoe het zij, het benoodigde
geld is toegestaan en ITaarlemsch
Muziekkorps staat voor 1913 weer op
pooten. 't Is waar: de voorwaarden
moeten door den Raad nog nader wor
den bepaald en ik kan mij voorstel
len, dat de heer Kriens een eenigs-
zins vreemd gezicht zal trekken, wan
neer hij dat bedrag aanvaarden moet,
zonder de voorwaarden le kennen.
Daar toch loopt het vrij zeker op
uit In de volgende week zal er moei
lijk door den Raad over heslist kun
nen worden: vóór de installatie van
den nieuwen burgemeester, die te half
drie plaats heeft, is er geen tijd voor
en na de installatie is 't geen ge
bruik, verdere zaken te behandelen.
Dit wat Dinsdag betreft, Woensdag
ontvangt do burgemeester commissies
en particulieren. Donderdag dan of
Vrijdag? Niet dan in hooge noodza
kelijkheid vergadert de Raad op die
dagen. Bovendien moeten vooraf de
Commissie van toezicht en de heer
Kriens worden gehoord. Als het voor
stel van B. en W. vóór 1 December
klaar is voor behandeling valt het te
loven, want ook naar andere kanten
zullen de voelhorens wel eens uitge
strekt moeten worden.
Inmiddels zullen de musici, die hun
bestaan in de laatste weken in de
lucht zagen hangen, aandringen op
vernieuwing van hun contract, nu de
benoodigde gelden zijn toegestaan.
De lieer Kriens zal dus vertrouwen
moeten stellen in den Raad, die ook
wel niet zal vergen, dat hij in de
pauze van de muziekuitvoeringen op
zijn hoofd gaat staan, of op andere
ongewone en onartistieke wijze de
toehoorders amuseert.
Voor het denkbeeld van den heer
Modoo is zeker wat te zeggen.
Meer subsidie, meer concerten. Waar
voor geld. 'tMag wat lcoopmansach-
tig klinken, maar onbillijk is het niet
e i voor overlading met werk valt
voorloopig niet te vreezen, zoolang de
musici tweehonderd dagen van 't
jaar niets te doen hebben. Wat een
pacantiel Daar zijn de veelbenijde
leeraren van middelbaar en liooger
oi derwijs nog niets bij! 'tls waar, de
tiaktementen in het muziekvak zijn
niet hoog en er zijn nu al stemmen
In den Raad opgegaan, nog vóórdat
de subsidieverhooging was toege
staan, om op verbetering aan te J
dringen. Ik ontken niet, dat dit noo-
dig wezen kan, daar ik buiten staat
ben dat thans te beoordeclen. Maar
daar volgt uit, dat aan een verlaging
van het subsidie mettertijd niet be
hoeft te worden gedacht. De vijfdui
zend gulden zijn er op en gaan er
nooit meer af. Goed. Als we daarvoor
eei: nog versterkt en beter gesala
rieerd muziekkorps kunnen krijgen,
is het geld wel besteed. En wie weet,
of Toonkunst dan nog niet eens ge
bruik maakt van het eigen Ilaar-
lemsch Muziekkorps!
De heeren Dr. de Jong en Nagi-
laam hebben gedebuteerd. Als om te
(N aar het Franse h).
Lieve help, Victoire! antwoordde
de loteling met waren schrik, als ik
het ongeluk gehad had daarvan een
woord tegenover je vader los te la
ten, dan zou je vader mij, in weerwil
van zijn goedheid, dadelijk afgeran
seld hebben
Neen, neen, hij denkt alleen, dat
wij elkaar zoo nu en dan spreken, zoo
in 't voorbijgaan, bij dorpsfeesten of
bij wederzijdsche kennissen.
Dan is er nog niets verloren
Och! Leonard, je weet niet wat een
onaangenaamheden, verdriet en angst
ik ter wille van jou uitsta!
Dus je weet, hernam dc jonge
man, na een oogenblilc van stilte, on
der welke voorwaarde M. Marin in
ons huwelijk zal toestemmenhij
wil dat ilc je verlaat, dat ik vertrek,
dat ik soldaat wordtHet staat dus
aan jou om te beslissen. Als jij in je
haat tegen de uniform blijft volhar
den, als jij blijft gelooven, zooals je
markecren hoe hunne denkbeelden
uit elkaar loopen, is aan elk een
plaats in een anderen hoek van de
zaal aangewezen, zoover mogelijk van
elkaar af. En de heer Naglzaam was
nog geen kwartier in de zaal, of hij
vroeg het woord, zich over dezen
spoed verontschuldigende met de op
merking, dat hij al zoo vaak de ver
gaderingen-bijgewoond had aan den
anderen kant van het hekje. Na deze
bescheiden inleiding was zijn betoog
uiterst kalm en bedaard en ik durf
wel voorspellen, dat wanneer hij op
deze manier voortgaat, hij zelfs bij
principiëele verschillen, vrij wat zal
kunnen bereiken. Dezen keer werd
zijn voorstel zelfs al door B. en W.
overgenomen, namelijk dat de heer
Kriens rekening en verantwoording
zal moeten doen.
Na het muziekkorps-debat is er een
beslissing genomen van principiëelen
aard, die verder strekkende gevolgen
hebben kan. Aan een gymnasliekver-
eeniging is het gebruik van een gym-
nastickscliool toegestaan tegen het
advies van Burgemeester en Wethou
ders in. Er zijn nu natuurlijk meer
aanvragen te verwachten en ik ver
meld dat opzettelijk, omdat ik c-r geen
bezwaar in vinden kan, dat de gym
nastiekzalen van de gemeente ge
bruikt worden tot bevordering van de
lichamelijke ontwikkeling der ge
meentenaren. 't Is waar, ze slijten
van 't gebruik en wie de dader is,
wanneer er wat gebroken mocht we
zen, zal gewoonlijk niet nagegaan
kunnen worden, maar zelfs dat lijkt
mij minder erg, dan dat nuttige in
strumenten slijten van den tand des
tijds, dat wil zeggen: stilstaand en
orgebruikt.
De lijst van te vellen hoornen ging
er dozen keer gladder dan anders
door. Een eenigszins georganiseerd
•rietlifsch bezwaar, namelijk van de
doktoren van den Berg en Merens, te
gen den dood van de boomen aan
Prinsen- en Statenbolwerk, stuitte af
op de mededeeling van den heer De
Breuk, dat de Commissie dit vonnis
'.enparig gestreken had. De twee ge
neeskundigen lieten, zij het misschien
met een zucht, deze patiënten aan den
bijl over.
Soms lijkt de agenda van een raads
vergadering als een druppel water op
die van een andere raadsvergadering.
Staat van te vellen boomen niet
nieuw, een klinkerdebatje oud als de
weg. Dank zij den heer Lasschuit
krijgt de A. L. Dyserinckstraat nu
geen keien, zooals B. en W. voorstel
den, maar klinkers. De Rand wordt
steeds minder kelig en voortdurend
meer klinkorig. Maar in die debatten
is niets boeiends te vinden. Een
verrassing was de mededeeling van
den voorzitter, dat het bevroren Ar-
gentijnscho vleesch nu in Haarlem
wordt gekeurd, en dus ook kan wor
den verkocht en gekocht, omdat de
Ingewanden uit Argentinië met de
geslachte koe mee verscheept worden.
Dat is toe te juichen, omdat men nu
goedkoop vleesch krijgen kan, maar
waarom moesten we het, half bij toe
val. als gevolg van een opmerking
van den heer Nagtzaam, in de Raads
vergadering hooren, terwijl het al
een week gebeurt? Had daar nu niet,
na alles wat er over de zaak te doen
is geweest, eerder bekendheid aan
gegeven kunnen worden? De coui-an-
ten zouden een communiqué daarover
stellig met genoegen geplaatst heb
ben.
Bij zooiets haal je de schouders op
envindt troost in komische oogen-
blikken. De voorzitter had voorge
steld, een punt van de agenda aan te
houden omdat de voorsteller er niet
was. De Raad vond het goed, maar
toen het punt aan de beurt kwam,
was de voorsteller present. „Mijnheer
do voorzitter", begon Mr. Slingen-
berg verwonderd. Maar de voorzitter
wimpelde af: de zaak was nu eenmaal
uitgesteld en er was nog heelwat te
doen. Met een glimlach berustte de
voorsteller.
Midden in de vergadering kwam
een geheime zitting, die een half uur
duurde, 't Moet wel om een belangrij
ke zaak geweest zijn, daar tot dusver
mij zoo dikwijls gezegd hebt, dat men
door het kazerne- en garnizoensle
ven brutaal, ruw en een beschaafde
vrouw onwaardig wordt, dan zal ik
wel een middel vinden om aan de
wet te ontsnappen, al zou ik daar
voor de geheele wereld moeten
trolseerenEn toch ben ik over
tuigd, dat ik, waarheen ik ook ga, je
altijd waardig zal blijven 1 Als je
mij daarentegen aanraadt te vertrek
ken, clan zou mij dat het hart ver
scheuren, maar ik zou gehoorzamen
zonder mij te beklagen.
Deze onderworpenheid, deze volko
men zelfverloochening, moest den ty-
rannieken geest van het jonge meisje
wel treffen. Leonard sprak met een
eenvoud, een overtuiging die geen
twijfel overliet aan de werkelijkheid
van zijn absolute gehoorzaamheid, en
een dergelijke onderwerping was ze
ker op dit oogenblik van grooter ge
wicht dan de vurigste betuigingen
van een of anderen salonheld. Vic
toire begreep hem ongetwijfeld, want
haar stem, tot nu toe zoo koel en wei
nig bewogen, was geheel veranderd,
toen zij antwoordde:
Ik dank je voor je vertrouwen,
Leonard, je bemint mij oprecht, ik
weet betIk van mijn kant zou
heel bedroefd zijn over je vertrek,
eerstens om de angsten die je kent,
en dan
Zij aarzelde, maar het gevoel won
het 'ditmaal van haar kleine scrupu-
de zittingen met gesloten deuren al-'
tijd bij 't einde van do vergadering
gehouden werden. Maar waar 't over
liep vernamen we niet. Wel werd de
opmerking gemaakt, dat voorbijgan
gers, die op *t Prinsenhof bij een van
de groote ventilatoren mochten willen
luisteren, licht iets van de debatten
kunnen opvangen. Misschien is 't
raadzaam, die openingen bij geheime
beraadslagingen af te sluiten.
Aan 't einde van de vergadering,
de laatste die Dr. Kruseman leiden
zal, sprak Jhr. Van Styrum hem in
waardeerende woorden toe. De heer
Kruseman toonde zich dankbaar,
'maar niet voldaan, dat wil zeggen
niet over zichzelf, hetgeen pleit voor
zijn bescheidenheid. De talenten van
or zen wethouder komen in het leiden
van een groot college niet tot hun
volkomenste uiting en gemakkelijk
is bet hem niet steeds gemaakt. Maar
iemand dio het weten kan heeft mij
met grooten lof gesproken over de
wijze, waarop hij de tallooze groote
en kleine burgemeesterlijke plichten
in die vier maanden heeft vervuld.
Daarom ook dezerzijds een eeresaluut
aan den eerlijken, ijverigen en trou
wen bewindsman, die Dr. Kruseman
isl
J. C. P.
Do oorlog op het Balkan-
Schiereiland.
IV.
Aan iedere divisie zijn verder toe
gevoegd 4 eskadrons, 20 batterijen
van 4 stukken en 2 pioniercompag-
nieén. Ten slotte zijn nog ter be
schikking 3 regimenten bergartillerie
a 4 batterijen., bruggetrein, spoorweg-
afdeelingeu enz.
De totale oorlogssterkte is ongeveer
300.000 man. De dienstplicht beg nt
op 20-jcirigen leeftijd met een 2-jari-
gen eersten oefentijd. Daarna gaat de
milicien over bij de reserve geduren
de 18 jaar, om ten slotte nog resp. 4
en 2 jaar te worden ingedeeld bij de
le en 2e ban van de landweer. Er
bestaat een soort weerbelasting voor
degenen die zich uit den dienst wil
len koopen; de Mohammedanen ma
ken veelvuldig gebruik er van.
Griekenland. De hervormin
gen die den laatsten tijd het Grïek-
sche leger heeft ondergaan, zijn
voor een groot deel te danken aan
eene Fransclie commissie, die het
Grieksclie legerbestuur daarin ter zij
de stond. De geest in het leger is ge
zond en er heerscht vertrouwen. De
sterkte wordt geraamd op ongeveer
100.000 man, welke verdeeld zijn in
drie divisiën: le. Larissa; 2e. Athene;
3e. MlssolonghJ. Bij mobilisatie wor
den nog 3 reserve divisiën gevormd.
T u r k ij e heeft 2 krijgsmachten,
één bestemd voor Europa en de ancter
voor Azië. De Europeesche kr::gs-
maclit wordt gevormd door bet le Le*-
ger bestemd voor Thracië ver-
deeM in 4 korpsen te Konslantinopel,
Rodosio, Kirk Kilisse en Adrianooel.
Ieder korps bestaat weer uit 3 divi
sion. Het le leger heeft verder nog
als strijdorganen 5 ca«.aler e brigades,
11 landweerdivisiën en 6 lundstorm-
divisiën, totaal le Leger 217.000
geweren, 5800 man cavalerie en 450
s'tukken geschut.
Het 2e Europeesche leger be
stemd voor Macedonië heeft 15 di
vision, 4 cavalerie-brigades, 17 land
weer divisiën en 13 landstormd-.vi-
siên totaal 330.000 man, 5800 man
cavalerie en 500 stukken geschut.
Het 3o eu 4e Leger hooren in Azië
thuis. Het 3e leger in Koerdestan be
staat uit 7 divisiën Infanterie. 3 Ca
valeriebrigades en 8 landweerd vasten
totaal plm. ÏOO OOO man, 2700 ruiters
350 stukken geschut.
Hel te leger, in Mesopotarnië, wordt
gevormd door 4 divisiën Infanterie,
2 Cavalerie-brigades en 4 Landweer
divisiën. totaal 50.060 man, 2700 rui
ters en 180 kanonnen.
Verder in Azië nog een vrij sterke
ongeregelde Koerdische ruiterij.
De Europeesche legers te zamen
kunnen dus ongeveer een sterkte be
reiken van 547.000 man Infanterie,
11.600 ruiters en 950 stukken.
Wanneer de Aziatische legers wor
den bijgetrokken naar het heden
daagse h oorlogsteoneel, dan kan die
lus ten opzichte van waardigheid en
coquetterie.
En dan, voegde zij er smeltend in
tranen aan toe, omdat ik je niet
meer zou zien!
Nooit had Victoire zich zoo vertee-
derd getoond en zoo beslist haar voor
keur voor hem uitgesproken. De ar
me loteling wist van vreugde nauwe
lijks wat hij deed en liet den tak,waar
op hij zal, heftig heen en weer schud
den.
O, Victoire! hernam hij met
groote moeite om zich bedaard te
houden, je bent een engel om mij
zulke dingen te zeggen!
Stil! viel het jonge meisje hem
schielijk in de rede.
Zij had ouder zich duidelijk het
voorzichtig wegschuiven van een es-
pagnolet meenen te hooren. De twee
jongelieden bleven onbeweeglijk en
luisterden met gespitste ooren; maar
het geluid herhaalde zich niet.
Het is niets, hernam Victoire;
maar praat vooral heel zacht, Leo
nard die Lahourot bespiedt ons
voortdurend, sedert ik verplicht ben
geweest, hem een les in respect voor
de vrouw te geven. Zij hadden mij
ook tot het uiterste gebracht!
Maar, arme Leonard, je zoudt ook niet
kunnen gelooven, hoe ongelukkig een
vrouw is temidden van zooveel mili
tairen! Ik verlang er naar een huis
te verlaten, waar mijn rust zoo onop
houdelijk verstoord wordt. Die ondra-
sterkte aanzienlijk verhoogd wor-'
den.
De Turksche soldaat wordt op zijn
20e jaar voor 2 jaren eerste oefen
plicht ingelijfd; van zijn 23o tot en
met zijn 28e jaar komt hij bij de re
serve; van zijn 29e tot en mei zijn 37e
Redif le klasse en van 3S tot en met
39 Reserve Redif.
Waar ik het totaal der Europeesch-
Turksche legers schatte op pl.m.
547.000 man Infanterie, moet k da
delijk daaraan toevoegen, dat die
schatting waarschijnlijk te hoog is
aangeslagen. Men dient wel in het oog
te houden de groote moeilijk lieden
verbonden aan het recruteeren en
vooral aan liet mobiliseeren van een
leger, dat uit Turken en Christenen
is samengesteld. Vroeger dienden
uitsluitend Mohamedanen in het le
ger, docli s.nds net Jong-l'urksche
regime is de dienstplicht tot ue
Christenen uitgebreid, ie versvonde-
ren is het daarom niet, dat bij eene
mobilisatie van het Turkse, e leger
met het doel oorlog tegen Christenen
te voeren, \ele Ciir.sten-soldaten zich
aan de opkomst; onttrekken en veil ge
sciiuilplaa/vsen zoeken in de onher
bergzame oorden van den Balkan.
Dat die desertiën niet sporadisch
voorkomen, blijkt wel uit de drijf
jachten die regelmatig gehouden
worden om de deserteurs op l© spo
ren.
Zooals bekend, Is het Turksche le
ger geschoold door Duitsehe officie
ren en voor zoover na te gaan is, ge
loof ik wel, dat het 'n de laatste ja
ren hard vooruitgegaan is. De offen
sieve geest die de Turken in vroegere
eeuwen bezielde, schijnt vrijwel ge
doofd, men kan hen evenwel geen
moed ontzeggen en in 1877 is duide
lijk gebleken, welk een taai weer
standsvermogen zij aan den dag kun
nen leggen. Daarom schijnt een spoe
dige val van Konstantinopel, die al
gemeen verwacht wordt, mij niet
waarschijnlijk toe.
Het geld, de ziel van den oorlog, Is
het strijdmiddel, dat bij geen der oor
logvoerende staten in bijster gunstige
conditie verkeert, en vele pogingen
om buitenslands oorlogsleeningen te
plaatsen, zijn don ook mislukt. De
ambtenaren in de Balkanslaten zijn
niet erg verwend, waar bet de uitbe
taling van hun traktementen betreft,
vooral Turkije heeft veel slag er van,
den dienst gaande te houden, zonder
zijn dienaren naar behooren te be
loon en.
Bulgarije, Griekenland en Turkije
bescliikken bovendien als strijdmiddel
ieder over een oorlogsvloot, welke,
zooals dadelijk zal blijken, van be
trekkelijk geringe waarde zijn en
absoluut geen overwegenden invloed
kunnen uitoefenen op den loop der
operatiën te land.
Bulgarije met de kleinste kustlijn,
heeft de kleinste vloot, bestaande uit
één torpedo-aviso, 3 torpedobooten en
enkele barkassen, met geringe ge-
vechtswaarde.
Griekenland's vloot bestaat uit drie
pantserschepen van pl.m. 5000 ton,
een pantserkruiser van 10.000 ton,
8 torpedojagers en 2 verouderde tor
pedobooten. Verder nog eenige sche
pen zonder gevechtswaarde en twee
transportschepen.
De Turksche vloot is sterker dan de
vloten van Bulgarije en Griekenland
samen. Zij beschikt over 2 slagsche
pen van 10.000 ton, 5 gepantserde
schepen van minder tonnen-inhoud, 2
torpédokraisers, 11 torpedojagers van
verschillende grootte en 14 torpedo-
booten, die in de jaren 1901—1907
zijn aangebouwd.
Veel nieuws omtrent maritieme ope
ratiën is er nog niet. hier en daar be
schieten van havenplaatsen en het
bericht omtrent het doen zinken van
een Turksch oorlogsschip door een
Grieksche torpedo is zoowat het eeni
ge wat te vermelden valt.
Indien de Turken in dezen oorlog
offensief hadden kunnen optreden,
dan hadden zij zeker veel profijt van
hun vloot kunnen trekken. In de 1ste
plaats hadden zij in de Zwarte Zee de
veel zwakkere Bulgaarsoh© marine
kunnen vernietigen, om zoodoende
het overbrengen van hunne Aziatische
korpsen over de Zwarte Zee naar Bul
garije te kunnen bewerkstelligen en
Indien de Turksche marine ook had
kunnen afrekenen met de Grieksche
vloot, dan zou de Aegeïsch© zee een
veilig verkeer opgeleverd hebben voor
transporten naar Salonika. Het zal
wel duidelijk zijn, dat nu de Turken
gedwongen zijn geworden door het
snel offensief optreden der Bulgaren,
zich tot het defensief te bepalen, die
voordeelen bovengenoemd, niet aan
hun creditzijde te boeken zijn en dat,
al werden onder deze omstandighe
den de Grieksche en Bulgaarsche zee-
gelijke vervolgingen zijn de ware oor
zaak van mijn onoverwinnelijke haat
tegen alles wat soldaat is. Door voort
durend zulke ontembare, wilde, ver
metele mannen om mij heen te zien,
heb ik pa§ de vreedzame menschen
met beschaafde manieren leeren
waardeeren en tot mijzelf gezegd dat
ik alleen onder die laatsten een echt
genoot zou kunnen vinden, die in
staat was mij gelukkig te maken
Maar, beste Leonard, ik ben niet zoo
onverstandig om je rust aan mijn
persoonlijke antipathieën te willen
opofferen, ik vertrouw wel dat jij als
soldaat vrij zult kunnen blijven van
de ondeugden en eigenschappen, die
ik verafschuw; dat je, zooals je mij
zooeven beloofde, mijner altijd waar
dig zal blijvenDus, beste vriend,
ofschoon het mij diep bedroefd maakt,
bedroefder misschien dan jij wel
kunt gelooven, van je te moeten
scheiden, doe je plicht, gehoorzaam
de wetGa, het moet; ik smeek het
je.
Snikken verhinderde haar verder
te spreken.
Jij wilt het, Victore, zei de lote
ling terneergeslagen, dat is voldoen
deEu als ik niet meer Irug-
kom
Je zult terugkomen, daar ben ik
zeker van! zei juffrouw Marin, met
een bevende stem, ohl je zult terug
komen.
Och. ia! Dat zal ook weL maar
machten door hun vijand vernietigd,
die successen aan Turksche zijde toch
absoluut geen invloed zouden doen
gelden op het verloop der operatiën
te land.
Het is nog wel van belang, een
oogenblik stil te staan bij de bewape
ning van de infanterie en artillerie.
De geweren, die in oen modernen
oorlog het pleit in een slag beslissen,
waarover de oorlogvoerenden be
schikken, zijn bijna alle repeto-erwa-
pens van de nieuwste constructie, en
waar de Rus de oorlogsopvoeder van
den Bulgaar is geweest, behoeft het
geen verwondering te baren, dat 1ti
de jongste gevechten de bajonet oen
groote rol heeft gespeeld.
Ook de enorme hoeveelheden artil
lerie, die in de laatste jaren uit de
voornaamste Europeesche geschlit-
fabrieken zijn betrokken, zijn op de
hoogte van hun tiid. Het zal daarom
belangwekkend ziin, nadere détails
na afloop van den oorlog te ver
nemen omtrent de bruikbaarheid, be-
weezliikheid en vnursneJheïd van dat
nieuwe veschut. Proeven vóór aan
schaffing in vredestijd genomen
met nieuw aan te koopen geschut,
zijn van betrekkelijke waarde; de
oorlog alleen is in staat antwoord te
geven c.p de vraag, of het geld, door
de volksvertegenwoordiging toege
staan voor aankoop van geschut, goed
besteed is. Deze oorlog is van groot
belang voor de fcanonnenfa-brikanten.
C. .1. A. KRL'LJT.
Binnenland
VOOR ZUID-AFRIKA.
De Nedeiiandscre Zuid-Afr. Ver-
eenigirvg heeft besloten, op initiatief
van eenige jongelieden, een verecni-
ging op te richten van personen van
16—21 jaar, die zich ten doel zal stel
len, de Hollandsche taal in Zuid-
Afrika in stand te houden en verder
te verbreiden en de leden mettertod
in de gelegenheid te stellen naar Z.
Afrika te emigreeren.
DE ACTIE VAN DE SIGAREN
MAKERS.
We lezen in 'de N. R Ot:
Het hoofdbestuur van den Sigaren
makers- en Tobaksbewerkersbond
verwacht met bijna volkomen zeker
heid, dat de vereynizde patroons niet
met zoodanige voorstallen zullen ko
men. dat de staking op Maandag a.s.
voorkomen zal kunnen worden. Tus-
schen de vier organisaties, die den
strijd gezamenlijk zullen voeren, be
staat volkomen eensgezindheid; het
zijn de Nederlandscbe Bond, de Chris
telijke en de- R. K. Sigarenmakers- en
Tabaksbeworkersbond en de Neder-
landsche Federat'ë,
Hot aantal dergenen, die Maandag
a.s, betrokken zullen zijn bij den
strijd, welke gevoerd zal worden om
verb oog'ng van de loonen mei 15 pet,,
een bevredigende regeling van de ver
houding van de jeucdige werkkrach
ten in het vak en hert, verstrekken van
bereide tabak ter verwerking, zal
omstreeks 1100 bedragen. Ongeveer
400 werklieden, aangesloten bij een
van bovengenoemde organisaties, zul
ten echter voorloopig aan den arbeid
kunnen blijven, omdat zij bij onver-
eenigde patroons werken, van. wie
verscheidene hebben aangeboden de
gestelde eischen in te willigen. Dit
aanbod is echter voorloopig door de
besturen afgewezen, die de zaak ge
heel organisatorisch willen behande
len.
De actie zal door het geheele land
op gelijke wijze gevoerd worden, hoe
wel de verhoudingen niet overal ge
heel dezelfde en de eisehen dus niet
overal in verhouding tort den bestaan-
den toestand even scherp zijn. Zoo
zal het te Amsterdam niet, als elders,
om den 10-urigen arbeidsdag gaan,
die hier vrijwel is doorgevoerd; daar
entegen is de actie hier wel zeer sterk
gericht tegen het jongensstelsel, dat
bier nog lang niet, als in andere
plaatsen, nagenoeg verdwenen is,
waardoor nog steeds een groot aantal
nieuwe arbeidskrachten worden toe
gevoerd, die, zijn zij eenmaal volsla
gen krachten, in liet bedrijf niet kun
nen worden geplaatst.
Zestig percent van de arbeiders zijn
hier z.g. zelfstandigen, d. i. dat zij
'het doen zonder jongens hulp; zij ma
ken een weekloon van ongeveer f 9,
"terwijl de „onzelfstandigen" ongeveer
d 12 maken.
Van vverkiiedenzijde werd ons ver
zekerd, dat het moeilijk is aan te no
men, dat inwilliging van de loon-
eischen de prijzen van de sigaren on-
over zeven lange jaren, en dan
Je zult vóór zeven jaar terugko
men, Leonard; ten minste, dat hoop
ikLuister eens, mijn vader had
in den tijd van het keizerrijk als ka
meraad een zekere mijnheer Ldie
nu generaal is, en zeer veel invloed
heeft bij "het ministerie van oorlog.
Toen wij onlangs in Parijs waren,
hebben wij hem opgezocht; hij heeft
ons ontvangen als leden van zijn ei
gen familieMijn vader voelt zich
door je goed gedrag en je flink wer
ken zeer tot je aangetrokken en hij
zal er gemakkelijk toe over te halen
zijn om aan den generaal te vragen
om je diensttijd te verkorten.
Maar, Victoire, geloof je werke
lijk, dat de brigadier zoon levendig
belang zou kunnen stelten in mijn
lot? In weerwil van de vriendschap
die hij mij een oogenblik getoond
heeft, zal hij zich zeker door de glad
de tong van M. Labourot laten mee
slepen, zoodra ik er niet meer ben...
Labourot, dien ik vanavond ontmoet
heb, twijfelde daaraan zelf heelemaal
niet, en hij heeft mij over zijn atten
ties voor jou gesproken, met een
overtuiging en inbeelding
De oogen van Victoire fonkelden
van woede.
Labourot is een leugenaar! viel
zij hem verontwaardigd in de rede;
heb ik je niet gezegd, dat ik hem
haat, dat ik hem meer dan iemand
ter wereld veracht? Weet ie niet hoe
vermjjdclljk moet doen stijgen. In
het algemeen zulten de exploitatie
kosten van de fabrikanten natuurlijk
opgevoerd worden, maar de stijging
van de loonen mot 15 pet. staart niet'
in verhouding tot de stijging van dé'
prijzen van de grondstoffen met na-j
me van het dekblad, welke de laatste"
jaren is waargenomen.
Het dekblad steeg in prijs wel 200
pet., de andere grondstoffen 75 4 100
pet. Als daardoor de sigaren nog niet'
belangrijk duurder zijn geworden,
behoeft men. zoo meende rnen, niet
te vreezen, dat die 15 pet. loonsver-
hooging de prijzen zoo zullen opj-a*'
gen, of de qunliteit zullen doen daten.
Van andere zijde werd ons meege
deeld, dat zoodra liet antwoord van
de vercenigde patroons bekend is,
de houding ten aanzien van de on
georganiseerde werklieden zal worden
vastgesteld.
'T GEBEURDE TE OMMEN.
De Nederlander bevat een uitvoerig
rapport over d-> werkzaamheden van
de centrale kiesvercer.iging der Chr.
Hist.-Unie in 't district Ommen.
Er wordt in uiteengezet, dat liet
Ciiristelijk-Historisch districtscomité
buiten de besprekingen over de candb
daatstelling van rechts is gehouden,
,in de geheele zaak genegeerd", hoe
wel het „niet waar is, dat men niet
afwist van 't bestaan van dit comi
té".
Daarna wordt uiteengezet hoe een
eii ander aaüciding gaf om baron
Mackay candidaat te stelten.
Er wordt ook meegedeeld van een
conferentie die plaats had tusschen
de heeren Baron Mackay, mr. Yer-
kouteren en U. van Dorland, districts*
secretaris.
De districts--ecretaris legde den toe
stand in het district bloot, die gunstig
was voor de CLrisL Hist, als de sterk
ste partij; na dez. mededeelingen was
het algemeene oordeel „doorgaan";
mr. Verkouteren noemde aan den öis-
trictssecr. eenige namen van sprekei-s
o.a. mr. Van der Hoop van Slochteren,
te Breuketen e.i deri heer Van Koets
veld te Hintham b. d. Bosch; Baron
Mackay trok echter zijn bedanken nog
niet in en mr. V. zeide uitdrukkelijk,
dat zijn advies natuurlijk neen advies
van het Hoofdbestuur was; dat ad
vies bleef, zooals het vastgesteld
was op 26 Sept. '12.
Baron Mackay, met den districts
secretaris het kantoor van mr. Ver
kouteren verletend, heeft op de aan
drang van den districtssecretarïs ge
zegd: „Kom ik in herstemming, dan
kom ik spreken".
Hieruit mocht besloten worden, dat
bij flinke actie de zaak doorgaan kon;
daar Baron Mackay bij herstemming
wilde komen spreken, waaruit als van
zelf volgde, dat Baron M., hoewel hij
voor de candidatuur had bedankt,
een eventuecle benoeming zou aan
vaarden.
Deze gedachten werden versterkt,
doordat de heer Var. der Kolk, hoofd
der Christ, school te Wierden, aan
den districtssecretaris, meedeelde:
Zoo juist heb ik eet. brief van Baron
Mackay, geadresseerd aan den heer
Bulten, Almelo, gelezen, waarin stond
dat hij de candidatuur voor Ommen
aanvaardt,"
Op 25 Oc*. '12 ontving de districts-
secretaris dit telegram: „Na rijpe
overweging verklaar ik thans, dat ik,
gekozen wordende, de benoeming
gaarne za! aanvaarden.
21 Oct. 1912 was de stemming met
den bekenden uitslag; 't stemmenaan-
lal zou nog grooter zijn geweest, in
dien het iDgezcnden stuk van 18 Oct»
de omstandigheden voor de Christ. -
Hist, niet zoo ongunstig had gemaakt.
Dc Kiesvereeingingen te Nijverduï
en te Vroomshoop hebben direct na de
stemming aa i Baron Mackay geschre
ven om zijn houding te weten bij de
herstemming en te vragen of hij nu
kwam spreken.
Voordat deze brieven Baron Mackay
bereikten, ontving de districtssecre
taris een schrijven van Baron Mackay.
gedateerd 22 Oct. 1912, verzonden uit
Zeist, waari'. o.a. deze zinsneden
voorkomen: „Deze week ziet ge mij
niet. Ik ben en blijf candidaat malgré
moï. Er is te veel gebeurd, dat ik af
keur om van gedragslijn te verande
ren. Ik kan u niet voorschrijven wat
gij doen en vooral laten moet; maar
ik wil hoegenaamd geen invloed uit
oefenen. Ik wil daarvan zelfs den
schijn vermijden. Mocht ik een
maal afgevaardigde van
Om men worden, dan w e n s ch
ik volkomen zuiver te staan
tegenover wien ook". (De
spatieering is van de Ned.)
EEN GEWONNEN STAKING.
Men meldt aan de Tel.:
Met 1 Nov. jl werd de prijs der
melk door de melkhandelaars te Gou
da verhoogd van 9 op 10 et. per liter.
De bewoners van de Snoystraat, een
goed bevolkte werkmanswij k, besio-
ik hem eens zijn onbeschaamdheid
betaald heb gezet? Als ik door c-en
laatste restje toegevendheid niet ge
aarzeld had om mij bij mijn vader te
beklagen, dan zou dat dwaze indivi
du je vrees niet meer opwekken
Onthoud dat goed, Leonard; het zal
mijn vader vrij staan mijn hand te
weigeren aan den man op wien ilc
mijn zinnen heb gezet; maar op zijn
beurt zal hij er nooit in slagen mij
een echtgenoot op te dringen, dien ilc
niet kan uitstaan.
Het jonge meisje sprak op heili
gen toon.
Stilzei Leonard op verschrikten
toon tot haar.
Zij luisterden en zwegen nu geheel.
Ditmaal deed zich duidelijk een ge
luid van grendels en sloten binnen
in het huis hooren, alsof men op het
punt stond de deur te openen die op
het grasveld uitkwam.
Men bespiedt ons! fluisterde Vic
toire, in weerwil van haar flinkheid
verbleekend; maak dat je wegkomt,
LeonardDenk er om.
Wees maar niet bang, VictoirCi
ik zal wel oppassen.
Maar maak nu toch, dat je weg
komt, toe dandaar zijn zij.
(Wordt vervolgd)*
