Incurs On
TWEEDE BLAD
Zaterdag 21 December 1912
üaarlemsche
Handelsvereeniglfig
Goedgekeurd bij Koninklijk besluit
van 12 Nov. 1892 No. 29 en gewij
zigd bij Koninld. besluit van 21
Mei 1897 No. 58 en van 13 J uli
1909, No. 52.
Bureau: Jansweg 11, geopend alle
werkdagen van 9—5 uur.
Telephoon No. 403.
Op 10 Mei 1892 werd bovengenoem
de Vereenigiug bier ter stede opge
richt niet het doel de belangen der. le
den op allerlei gebied le behartigen,
doch allereerst de belangen hunner
haudel of bedrijf te bevorderen en
wel speciaal door het verstrekken
van information en het incasseeren
van dubieuss vorderingen.
Voor posten welke men de vereeni-
ging ter invordering in handen stelt
op buiten de stad woonachtige per-
Botien moet 10 ct. porto worden be
taald, terwijl van alle vorderingen
door de vereenigiug geïnd 3 pet. pro-
ïisie wordt geheven.
In Juli en Augustus 1912 zijn 68
vorderingen tot een bedrag van
4254.14 lieiaald; 19 vorderingen .ver-
den afbetaald en 17 vorderingen uit
gesteld.
Bovendien hebben de leden het
recht up het hun gratis te verstrek
ken advies van de rechtsgeleerde ad
viseurs der vereenigiug de heeren
Mrs. ih. de Haan Hugeiiboltz en A.
II. J. Merens, Spaarué b4 alhier, die
desgewenscht ook in proeeduren en
faillissementen gratis voor hun op
treden natuurlijk echter alleen voor
zaken betreffende den handel of hel
beiirijl der leden.
Bij ei kb vordering de rechtsgeleer
den ih handen gesteld moet 10 ct.
voor porto worden gevoegd, terwijl
van de bedragen der laags dezen
weg iugeiouierde posien 5 p(Jt. moet
worden betaald. H.H. rechtsgeleer
den hebben het recht in geval van ge
rechte! .ke vervolging het door hun
no.odig geoordeelde voo. schot te vra
gen aan den inzender der vordering.
Over ui de stad woonachtige per
sonen geelt de vereenigiug gratis
mondelinge of telephouische inlich
ting; verlangt men de informatie
Bciiriftel.jk dan wordt 25 ct. berekend,
tervvijJ voor informatie» op huiten de
stad wonende personen f 0.60 pl.m
5 ct. pnrtoiergoediiig moet worden
betaald.
Aan liet kantoor Jansweg 11 zijn
coupons a 10 ct. verkrijgbaar, waarop
men aan liet bureau van den Burger
lijken stand op het Raadhuis inlich
tingen kan bekomen over de adressen
van Iner ter stede op bet bevolkings
register ingeschreven personen.
Verder zijn voor de leden verkrijg
baar legiiiixiatiekaarlen, waarop zij
persoonlijk informatiëij kunnen vra
gen, ui andere plaatsen bij de daar
gevestigde en bij tien Ned. Bond vun
Ourierl lofor. en Schuldinvordering
bureaux en Haiidelsvereeniguigen
aangesloten vereeiiigingen. Deze Ln
fni'inutien kosten 25 ct.
Met is noodig er nog eens uitdruk
kelijk op te wijzen dat goed inforrnee-
ren, vooral naar nieuwe cliënten eene
bepaalde, noodzakelijkheid is gewor
den, waar zoovele geheel onbekende
personen zich in onze stad en aan
grenzende gemeenten komen vestigen.
Onder alle koren is ltaf.
R ivengenoemde Bond, waarbij 18
Veree iiie'"gen in de voornaamste
plaatsen van ons land gevestigd zijn
aangesloten geeft uit eene tweenuian-
delijksche lijst van namen van per
sonen omtrent wien men wordt aan
geraden inlichtingen te vragen voor
dat men met hen in handelsbetrek
king treedt, waarvan het geheim on
geschonden moet blijven en die als
waarschuwingsmiddel uitstekende
diensten bewijst.
Waar eene vereeniging, die hare le
den al deze voordeelen en gemakken
aanbiedt, slechts f3.50 jaarlijksche
contributie vraagt, is dit zeker een
zeer bescheiden eisch te noemen, te
meer daar al het opgenoemde niet het
eenige is wat de Ilaarlemsche Han-
delsvereeniging doet; steeds heeft zij
een open oog gehad voor alle zaken,
die hare leden in 't bijzonder en onze
gemeente in 't algemeen betroffen er
altijd heeft zij daarvoor gesproken.
Het zou te ver voeren alles op te noe
men, waarvoor zij opkwam, alleen
dient nog vermeld, dat het hare ,be
doeling is, in deze richting krachtig
voort te gaan.
In verband hiermede zijn in het be
stuur drie commission gevormd en is
daarvoor het bestuur uitgebreid. Van
deze commissiën bemoeit eene zich
met het Informatie- en Incassowezen,
eene met algemeene Middenstandsbe-
langen en is er eene voor Gemeente
belangen.
Alles te zamen genomen roepen wij
allen toe, handelaar of particulier
Steunt deze onze vereenigiug door lid
te worden, het werk, dat zij duet en
waardoor zij onnoemelijk veel goeds
tot .stand brengt verdient uwe sympa
thie en de coutiibutie, f 3.50 per jaar,
kan geen bezwaar zijn. Hoe sterker
zij is in ledental, des te meer Kan
de Ilaarlemsche Ilaudelsvereeniging
doen.
Sluit u bij haar aan ten bate van
aller belang, dus ook in uw eigen be
lang.
HET BESTUUR.
Parijsche Brieven
CCCLIX,
De „boutique" van Adolphe Bris-
son en zijn echtgenoote, Yvonne faar-
cey, heeft, als bijzondere uitgave van
heur weekblad „Les Annales politi-
ques et liUëraires", een Kerstnummer
in het licht gegeven, dat den aanlok-
kelijken titel „A labiel" draagi.
„A. table 1" sapristi I wie krijgt
niet een aangename gewaarwording
bij dien uitroep'?
De lijvige aflevering is als volgt
ingedeeld: 4 bladzijden gewijd
„La Gastronomie", 6 aan „Les Plaisirs
de la Table a travers i'Histoire",
aan „Les Cafés de Paris", 48 aan
„La Livre d'Or de la Cuisine Fr.
gaise", 6 aan „Les Restaurants",
aan „Les grands Cuisiniers", 4 aan
„Les Kepas a ia Ville et aux Champs",
2 aan „Le Vin", 2 aan „Le Thé", en,
ten slotte, 4 aan „La Littérature gas-
tronomique".
OefI Welk een liefde voor den in-
-wendigen mensch! Welk 'n zorgen,
besteed aan de maagl
Toch is het hoek amusant en zelfs
belangwekkend. Want in het land van
Brillat-Savarin is een diner of een
souper niet slechts een stoffelijke be
hoefte, doch ook een geestelijke ont
spanning. En niet zonder weemoed
bedenk ik, dat, indien men zich in ons
land van hutspot en snert zou bezig
houden met het samenstellen van een
dergelijk gastronomisch werk, dit
boek niet zou nalaten, een slaapver
wekkend ding te zijn. Niet dat de Hol
lander wenii geeft om de materieele
behoefte van het eten integendeel,
de Hollander neemt in het algemeen
meer voedsel tot zich dan de Fransch-
man doch onze landgenoolem eten
gemeenlijk zonder in figuurlijken
zin gesproken, natuurlijk een mond
open te doen, terwijl daarentegen de
Franschman met bijzondere voorlief
de de kunst van eten aan de kunst
van spreken paart.
Daar komt nog bij, dat ik laat in
't midden, wat terzake oorzaak is en
wat gevolg de „cuisine frangaise"
een wereldreputatie geniet, terwijl ik
de Hollandsche keuken tot nog toe
door alle buitenlanders, van welke
nationaliteit ook, slecht („vettig en
zwaar") heb hooren noemen.
Aan deze Kerstuitgave van „Les
Annales PoJitiques et Littéraires"
hebben verscheidene litteratoren, too
neelisten, beeldende kunstenaars,
journalisten enz. van beiderlei kunne
meegewerkt. Bij Vatel! in de verste
verte kon ik niet vermoeden, dat ai
die lieden zooveel verstand van de
keuken hadden!
Gij kent misschien liet mannelijk,
krachtig litterair talent van J. II. Ros
ny atne? Die man, zou je zoo zeggen,
eet met plezier ongekookt leeuwen-
vleesch en versche krolcodillenpooten.
Morgen brengen, lioor! Hij is een lek
kerbek en geeft me daar een gedetail
leerd keukenrecept van „canapés de
morilles k la Champ-Renaud". dal
geen restaurateur hem verbeteren
kan. Ik heb de proef op de som laten
nemen en het mij onbekende gerecht
smaakte bij uitstek goedEi, ei,
nu herinner ik mij, dat ik reeds drie
maal met den oudsten Rosny aan een
feestbanket heb gezeten en hij geen
gerecht oversloeg
De pootige schrijver Edmond Ha
raucourt, sedert jaren directeur van
het Musée Cluny, bereidt me daar een
„grillade aux trufes",waarvan men, nu
de volksterm „épatant" onlangs gena
diglijk door het woordenboek der Aca
démie Frangaise is gehuisvest, kan
zeggen, dat ze „épatante" is.
De bereiding van „canard ia Mou
net-Bully" wordt op zeer minutieuze
wijze beschreven doorMounei
Bully zeiven. Groote tooneelspelers
en ook kleine maken blijkbaar van
elke gelegenheid gebruik oih reclarm
voor zichzelf te siaan. Men moet een
eend zijn om dezen „canard" niet te
verkiezen boven andere.
Gyp, de scherp ironische, soms
zelfs zeer vinnige schrijfster, staal
klaar om u... iets pikants, iets ge
peperds of ietB zuurs le bereiden,
meent ge? Mis, poes! De comtesse de
Martel bakt u met de meeste bereid
willigheid een zoetigheidje, met name
een „gateau de chocolat". Doch hei
2oele goedje moet ge eerst morgen
verschalken. „Le gateau n'est bon que
le lendemain". Want de koek moei
eerst een weinig „rassis" zijn „oud
hakken", zegt de Hollandsche keuken
meester. ln dien tusschentijd kunt ge
genieten van heur zéér geestige uit
vallen tegen parvenu's, quasi-geleer-
den, schrijvers van „psychologische"
romans, enz. enz.
De plaatsruimte laat mij niet toe,
zelfs maar een kort poosje stil ie
staan bij de honderd-en-zooveel an
dere culinaire recepten. Wel echter
kan ik gewag maken van het feit, dat
ik, hoe paradoxaal het ook klinken
moge, uit die recepten den mensch
in sommige der betrokken schrijvers
en kunstenaars een weinig heter heb
leeren kennen.
Nemen we bij\oorbeeld J. II. Rosny
ainé. Toen een paar ja'ar geleden een
tijdschrift aan velschillende beroemd
heden en beroemdheidjes de vraag
stelde, in welken tijd zij het liefst zou-
den leven, of hebben geleefd, ant-
woordde Rosny, die prachtige, van
diepe studie en scherpe visie getuigen
de romans heeft geschreven, „spelen-
de" in do tijden der vóórhistorische
wezens, dat hij liefst zou hebhen wil-j
len leven als tijdgenoot der holeruncn-
sclien. Bon Ieder zijn smaak en zijn 1
idealen. Maar... in die lang vervlogen
eeuwen waren er toch geen feestban
ketten, waar onder meer „canapés de
morilles la Champ-Renaud", „roya
le de lièvre", „tc-mates farcies a la
Provengale", „brochet Lucullus" enz.,
enz. werden opgediend
Doch luister eens hoe Emile Faquet,
beroemd grammaticus en lid van de
j Académie Frangaise zich, zijns on
danks, kenschetst. Zijn recept gaat
over de bloedworst-omelette
„Ik ben nooit een lekkerbek noch
een fijnproever geweest. Ik heb nooit
van de tafel gehouden het was mijn
meubel niet. Toch heb ik een schotel
uitgevonden. Om de rest van een
bloedworst te nuttigen, die mij niet
had mishaagd, zei ik „Doe ze in een
omelette". Welnu, ik heb dat goedje
heel lekioer gevonden. Dat komt waar-
j schijnlijk, omdat ik er geen verstand
van heb."
Wie proeft niet uit elk woord van
bovenstaand stukje den pedanten
schoolmeester, die het wil doen voor
komen, alsof zijn geest te hooge aspi
raties heeft dai dat hij zich ook maar
een korte pooze zou bezighouden met
hanal6 dingen als 'de voeding En wie'
verwondert er zich na bovenstaande
uiting over, dat Emile Faquet, hoe
.erbazend „knap" hij ook moge zijn
n spraakkunstige kwesties „Cher
oncle" noemen zijp. adepten hem in
,Les Annales politiques et littérai-
es", het orgaan van den schoonzoon
n de dochter van wijlen „honele"
Sarcey zee droog, allesbehalve
fraai Frajjsch schrijft? De geest van,
dezen grainn atischen oom gaat niet
looger dan de lamp boven zijn schrijf
tafel.
Een andere kwestie nu, naar aan
leiding van hetzelfde Kerstnummer,
,A table".
I-Iet tweede artikel in dit nummer
s van de hand van Marcel Prévost en
heet„Le Krach de la Table". Daarin
behandelt de vrouwelijk aangelegde
schrijver den achteruitgang van de
ëranscne keuken. Wal dunkt u van
hanen ais deze
„Gevaar! ij Ke menu's, waar de kunst-
natige sausen zegevieren, de vieescli-
extraklen, le Cnicago geiabnceerd
van tuberculeuze ossen, cnolerische
schapen en zelfs (wij hebben het zoo
juist officieel vernomen) van iïchaams-
deelen van werklieden, verminkt door
nac h ine rade re nTusscherigereehien,
vvaarover een smeersel, verkregen
door hel oplossen van locomotieven-
wagensmeer ia chemische stoffen. Ja,
mijnheer, ja, mevrouw, dat alles eet
gij. Want het kruiden van deze scho
tels van groote huizen is een pasklare
xruiding, bereid in doozen en in fles-
schen. Wat is er in de sausen en in
de geleiën Mysterie. In de tulban
den Probleem. In de champignons-
en artisjokken-conserven Raadsel.
Van een zeker oogenblik af kan de
chef-kok u getuigen, dat hij de pro
ducten op loyale wijze heeft dooreen-
gemengd doch de oorsprong van dis
producten blijft hem duister.' Enzoo-
voort. Afgrijselijk
Duitsche bladei namen Prévost's
jeremiade vertaald over en scholden
natuurlijk op de Fransche tafeL Nobel
de inheemscho „Lebérwurst", „Sauer
kraut", „Schinken" und so weiter
De Enselsche pers vertaalde de
Duitsche vertalir gen en beschouwin-
BEÜRS-OVERZICEt Ileeningen door Morgan, die, nu het
-onderzoeknaar de geld trust weder
van de Firma E. Sassen en Co., begonnen is, aan de regeering geen
Parklaa-a 14 B, ïeletno. 2001. W" d,i h»nd >™nBchen la
on rv„ 1Q10 geven, waarmede zou bewezen kun-
nen worden, dat de groote financiers
De politieke berichten bepaalden speculatie in minderwaardige papie-
ook in de afgeloopen week weder de ren aanmoedigen. Door deze groote
tiding iBr .„lorna.looolo Oour-i».
Hi den aanvang der week meende veJ.dj de geldmarkt W€f]er normaal
men, dat van de Balkanconferentie geworden en bovendien veel fondsen
niet veel directe resultaten te wach- in sterker handen overgegaan,
ten zijn, daar Turkije bezwaar j voornaamite beslissingen, in
maakte Griekenland aan de afwachting waarvan de markt zoo
beraadslagingen te doen deel-ne- zenuwachtig is geweest, hebben
men, zonder vooraf nadere inslruc- plaats gehad en gedeeltelijk in het,
ties te hebhen gevraagd. Men meen- nadeel, gedeeltelijk in het voordeel
-7,van de maatschappijen zijn uitgeval-
ï,1™.» OiWHWg le au Oat ond„-„,ok
hot lurkije slechts le doen is om tijd naat de „money-trust" en steel
te winnen en dientengevolge was de Corp. de agitatie tegen de tariefher-
houding der toon aan gevende beur- ziening, welke de gemoederen nog
zen, op de vrees dat d>e strijd spoedig kan bezighouden. Over het onderzoek
opnieuw zal ontbranden', verre van naar deze beide trusts maakt men
opgewekt. Daar iniusschen de gezan- ®ich in de Unie niet al te ongerust.
tenconferertie zulk een bevredigend In de eerste plaats moel nog biezen
tencome.ci.ue zuix een oev iedi0e,id TOOirdeil( dat een geldtrust bestaat en
verloop had en aan het einde Jnervan de steel-trust is naar het, oordeel vun
bekend werd, dat de groote mogend- bevoegde beoordeelaars niet in strijd
lieden op de voornaamste punten tot met ue wet, terwijl bovendien, inge»
overeenstemming zijn gekomen en i va' oen proces wordt aangespannen,
op deze conferentie weder werd be- de uitspraak nog jaren op zich zou
vestigd, dat zij (£c-I! uitbreiding van l»*» «achten. Ue larieinsnuanmg
I,, zul hoogstwaarschijnlijk niet zoo in-
hel conflict wenschen en al het mo-grijBenJ Z,JU als aauvanhelijt cc-
gelijke zullen doen om een Europee- j werd. Te veel factoren nuiigen
soh.&n oorLog te voorkomen, kon ook hiermede samen om de regeering niet
op de beure een opgewekter stemming tot de uiterste voorzichtigheid aan te
doorbreken op de redeneering, dut nu sporen.
de oneenigheid tusschen de groote I plotseling gevoelige verlaging
mogendheden, waarop Turkije had van het tarief zou voor veie industriün
gehoopt, blijkt niet te bestaan, aan den ondergang zijn en daar President
dit land wel niets anders zal te doen j Wilson er zeer wel van overtuigd ;s,
staan dan, in de gegeven omstandig- dat, wanneer dier tergcvolge een de-
heden, op zoo bevredigend mogelijke PI-€f>s'e zou intreden, het voor goed met
rip. neinonrar.ische. narl.ii o-prlMiin 7.nn
voorwaarden vrede te sluiten,
Ajakkes die „cuisine frangaise, de
hooggeroemde, onvolprezene I
Toen trade 22 Fransche groot-koks
te Londen in het krijt en riepen Mar
cel Prévost ter verantwoording.
Ende deze zoete académicien verde
digde zich als volgt in een brief, ge
richt aan den journalist Gustavo
Féry
„Uw'geestig gezond verstand heeft
al dadelijk de dingen op de juiste
plaats gezet. Maar wat gij niet kondet
raden is, dat het artikel in kwestie
spontaan herdrukt in een Kerstnum
mer een zee- oud artikel is minstens
vijf of tien jaar. Het verscheen in den
tijd van den Anverikaanschen roman
van Sinclair die op geruchtmakende
wijze de procédé's onthulde, welke in
de Nieuwe Wereld in gebruik waren
om sommige conserven en sommige
sausen te fabneeeren. Het zinspeelt
op en doet de koks zich in acht nemen
tegen vreemde huitenlandsche doozen
en flesschen. Het bevat geen woord,
dat de goede trouw van bedoelde koks
in twijfel doet trekken en het bewijs,
dat het hun niet het minste nadeel kon
doen, is, dat het is verschenen als
hoofdartikel in „Le Figaro", dat de
koks van loei' er niet het geringste
kwaad in hebben gezien, en dat de he-
dendaagsche koks het er niet slechter
om maken waar ik mij om verheug,
want het zijn eerlijke lieden, die
Frankrijk zeer goed dienen met het-
braadspit in dc hand."
O zoo Koos Maar indien Marcel
letje te lui was om een nieuw artikel
voor bedoeld Kerstnummer te sclirij-
ven, had hij dan bij den herdruk van
het oude geen toelichtingen kunnen
geven Want de Fransche tafel is on
tegenzeggelijk de smakelijkste en de
rijkste, "meest gevarieerde op aarde.
Waaróm
Omdat de Franschen het best cau-
seeren. Er is een geheime wisselwer
king tusschen mondelinge innemend
heid en mondelinge uitingen.
OTTO KNAAP.
Ook in het feit, dat de Bank van
Engeiand op Donderdag het d'iscon-1
to onveranderd liet, ligt liet vernioe-
den opgesloten, dat deze instelling
omtrent de ontwikkeling der gebeur
tenissen in de naaste toekomst opti
mistisch gestemd is. Daar de overi
ge circulatiebanken bij een disconto-
ver hooging der Engelsche Bank, di
rect dit voorbeeld zouden hebben ge
volgd begroette de beurs het onveran
derd laten met een rij zijig im de
voornaamste fondsen, te meer daar
men hierin een aanwijzing meent te
zien, dat het verder aandraaien der
disconto-schroef tnans niet meer zal
behoeven plaats te hebben.
Hoewel o>p het eind dè grondstem-
g niet ongunstig was, bleven toch
d« zaken, met het oog op de naderen
de feestdagen, zeer beperkt.
In de Unie volgde men aanvankelijk
geheel de minder opgewekte houding
van Europa. Daar te lande meende
C.i:„_111 jiei uus mutt wuiueii uviiuuucii. uai
ï*.k» hf, EÜ5J? kansen op een algemeene vsrl,o,>
de democratische partij gedaan zou
zijn, zal hij bij de doorvoering der
nieuwe plannen zeer voorzichtig te
werk gaan, te meer daar bij de ope
ning van het Panamakanaai in 1915
hij niets liever dar aan Europa een
bloeiend Amerika zal willen toonen.
Stelt men tegenover deze factoren,
welke van min of meer remmenden in
vloed op den gang van zaken kunnen
zijn, de beslissingen, welke den laat-
steu tijd gevallen zijn en niet getuigen
van een verwoede vervolgingsmanie,
doch bewijzen. d3t voor de zaken op
reëelcn grondslag geen vrees -behoeft
te bestaan en de pas door de interstate
Commerce Commission tuegestane ta-
rieïvertioofring aan enkele sporen,
waaruit biykeu kan, dat in de gevoe
lens van deze Commissie een wijzi
ging is ingetreden dan blijkt, dat de
daling, welke is ingetreden, niet door
de toestanden wordt gewettigd. Dit
geldt niet alleen voor de spoorwegen,
waaromtrent de beperking gemaakt
zou kunnen werden, dat tegenover de
betere ontvangsten de looneischen
weer grooter worden, doch waarbij ook
in het oog moet worden gehouden, dal
moeten maken over het onderzoek,
dat de regeering naar de „money-
trust" heeft doen instellen en het on
derzoek naar de wettigheid der
Steel-trust, terwijl ook de moeilijk
heid, ondervonden bij de wettelijk be
volen afscheiding der Union- en
South Pacific-belangen, bij de vrees,
dat op hel vooibeeid hiervan nog
meerdere ontbindingen zullen moeten
ging der tarievei in evenredigheid
hiermede stijgen doch ook voor de in
dustrie, waarvan nog steeds bericht
wordt, dat de gang van zaken niets te
wenschen over laat. Het trekt zelfs in
vakbladen de aandacht, dat in dezen
anders zoo stillen tijd van het jaar de
bestellingen der sjjuorwegeu nog zoo
bijzonder groot blijven. Daar de fa-
volgen, een min of meer gedrukte e Euiopa ten voUe in beslag
i ru. o77 genomen zijn, heeft Brazilië i
g i stelling va"
stemming te voorschijn riep.
deeltelijk voor do spoorwegen gun-1 V"",',"0 i»»™ w<,6tM .i.
stige beslissing inzake de zoogen^am- de ,Vn,€, U'-T'taatsl, waarvan een gc-
de anthraciet-trust had onder dezedee lil'u,ei; 8 maanden geleverd
omstandigheden, evenmin als de ver- moet wordei>.
leende toestemming aan eenige Zuid- De oogsten van tarwe, maïs, have».
Westelijke spoorwegen, om de tarie-rogge, gerst, vlas en aardappelen heb»
"en te verhoogen, weinig invloed, ben, blijkens than- gepubliceerde sta-
'hoewel op het laatst de dividend-ver-
hooging der Reading, eenige inter-
ventie-aan&oopen van groote huizen
en de betere politieke berichten ook
hier een stimuléerende uitwerking
hadden, waardoor verscheidene fond
sen krachtig in koers konden verbete-
j ren. De groote liquidatiën, welke den
i laatsten tijd hebben plaats gehad,
heeft aan de geldmarkt de zoo noodi-
ge verlichting bezorgd, waardoor dan
ook de bankstaat een gunstiger aan
zien verkreeg. Men schrijft ook de
groote daling, welke in verschillende
fondsen plaats had, speciaal in Am.
Cans, en dergelijke speculatieve pa-
pieren, toe aan de opzegging van be-
Haarlemmer **a!!et|es
EEN ZATERDAGAVONDPRAATJE.
Dit betoog is voor de mannen.
Tot de vrouwen heb ik dezen keer
niets le zeggen. Tot mijn mede-man
li en des te meer.
Ik ben rooker, gij zijt rooker, bij
(de man) is rooker, wij zijn rookers,
zij (de mannen) zijn rookers.
Erkennen moet ik, dat ik geen
hartstochtelijk rooker ben. Ilcb ik
mijn sigarenkoker thuis laten liggen,
dan kom ik maar zelden tot rooken.
Toch steek ik er dagelijks den brand
in en meermalen smaakt een dood
gewone sigaar me buitengewoon lek
ker. Derhalve behoor ik tot degenen,
die het aangename van brandende ta
bak begrijpen.
Deze voorafspraak dient, om wan
neer over vijf minuten iemand zegt:
„Ja wel, maar hij is zelf geen rooker"
te kunnen antwoorden: „pardon, dat
ben ik wel."
En als klap op de vuurpijl: op het
oogenblik dat ik dit schrijf rook ik een
sigaar.
Mij dunkt, ik behoor dus tot de roo
kende broederschap. Zoo ik al nooit
eerelid zou kunnen worden, een ge
woon, daagsch lid van de corporatie
der rookers, mag ik niettemin koeten.
Maar nu ter zake.
Deze week moet een lid van den ge
meenteraad in de zitting een pijp heb
ben gerookt. Zelf heb ik dat niet ge
zien; maar in een van de couranten
etaat het te lezen en ik neem aan,
dat het ook inderdaad zoo is. De
schrijver is daarover verontwaardigd,
hij vindt het al te huiselijk.
Ik vraag waarom.
Wat is het verschil tusschen een
pijp en een sigaar?
Zou de eerste minder deftig zijn?.
Men moet het niet geiooven. In de
sportwereld bijvoorbeeld is het tegen
deel 't geval. Jagers, cricketers, auto
mobilisten, om maar enkele te noe
men, steken in werklooze momenten
geen sigaar, maar een pijp op. Een
houten, een Engelsche. Hoe 't smaakt,
kan ik niet goed beoordeelen, omdat
ik niet tegen pijpen kan, maar dit ben
ik met iederen sportman dadelijk
eens: 't staat goed, 't staat keïig.
Waarom werd nu aan het Raadslid
kwalijk genomen, dat hij een p ij p
op stak in de Raadszaal?
Om de qualiteit van de tabak mis
schien. Evenmin. Er is peperdure ta
bak, geen Hollandsche, maar Engel
sche natuurlijk, passende bij de En
gelsche pijp en er worden in de we
reld ook slechte sigaren gerookt. Ook
hier schuilt dus geen maatstaf.
Vanwaar dan de verontwaardiging
van deze pijp in de Raadszaal? Ik
denk omdat ze binnenskamers
gerookt werd, in een oficiëele verga
dering. En ik zou de boosheid dee-
len, indien het rooken in de Raads
zaal in 't geheel geen gewoonte was.
Maar dat lijkt er niet naar.
Onze vorige burgemeester vond
het rooken onaagnenaam. De Raad
was voor zijn voorzitter vol dc
ferentie, maar kon het toch niet
zóóver brengen, dat hij daarom
héélemaal het rooken liet. Zoo
was er een soort van verdrag geslo
ten. Zoodra men aan de benoemingen
toe was, mocht er gerookt worden en
wanneer die Avat lang op zich lieten
wachten, mocht de pret te half vijf
beginnen. Was het een korte zitting,
dan joegen de rookers glunderend er
soms te half vier den brand al in,
maar meestal vielen de benoemingen
later. Nauwelijks was de wijzer van
de klok bezig half vijf te naderen, of
er flikkerde een vlammetje, elders nog
een en nog een en weldra kronkelden
de grijze rookwolkjes op tal van
plaatsen naar de lage zoldering.
Merkwaardig genoeg mogen pers
en publiek niet rooken. Het kan niet
zijn, dat men juist vandaar minder
waardige tabak verwachtte; de siga
ren van de Raadsleden zullen ook Avel
niet alle Havana's zijn. Maar ik kan
mij voorstellen, dat men zóó redeneer
de: de vergadering van den Raad "is
een officiéél college, de eerbied voor
dat college duldt niet, dat men in zijn
tegenwoordigheid rookt.
Er zijn onder de leden rookers en
niet-rookers, de laatsten te verdeelen
in menschen, die er niet van houden
en menschen, die op dat oogenblik
geen tijd en gelegenheid tot rooken
hebben. Tot de laatsten kunnen bij
voorbeeld de burgemeester en de se
cretaris behooren. Wanneer zij lief
hebbers van rooken zijn moet het
soms heel hard wezen, cr niet aan
mee te kunnen doen. En toch gaat het
niet. Stel u voor den burgemeester
van Haarlem, rookende eene vergade
ring presideerende. Het zou niet
staan, het zou de toeschouwers een
beetje hinderen.
Maar van hinderen gesproken: Avie
door het smoken van Raadsleden
duchtig gcliinderd worden, dat zijn
hun collega's, die nooit tabak gebrui
ken. De atmosfeer in 't Prinsenhof is
al niet aangenaam na een paar uur
vergaderen, maar wanneer er dan nog
sigarenrook bijkomt, is hij bijzonder
slecht.
Dit is van de rookers niet beleefd.
En Avannecr zij soms aanmerking
mochten maken op de eene pijp van
het stoute Raadslid, dan zeg ik:
„Avaar is 't verschil? ik zie het niet,
behalve in den vorm van het rook-
tuig. En wanneer morgen Raadsleden
sigaretten meebrengen en de eene na
den andere oprooken, zooals de wa
re cigaretten-liefhebbers doen, zoodat
met de tabaksgeur zich ook de bran
dende papier-lucht vermengt, dan
vind ik dat niets erger, dan het roo
ken van de fijnste sigaar.
Medemannen, wanneer ik althans
de leden van den Raad zoo familiair
mag toespreken, hier helpen geen fij
ne onderscheidingen. De groote fout
zit hierin, dat er gerookt wordt in de
Raadszaal überhaupt. Van den
Raadsheer Avordt een koel overleg
verwacht en hij gebruikt een prikke
lend genotmiddel; men eischt van
hem beleefdheid en hoffelijkheid je
gens zijn medeleden, en hij blaast
rookAvolken naar zijn buurman, die
er wee van wordt; van den Raadsheer
verlangt men in de eerste plaats zelf-
beheersching en hij kan niet een uur
of wat zonder sigaar.
Door de wonderlijk-gebrekkige re
deneertrant, die' wij geAvoonlijk voor
lief nemen, zouden velen zich ergeren
aan vijftien leden, die een pijp rook
ten en niets ongewoons zien in vijf
tien leden, die aan een sigaar damp
ten. Voor mij is het precies gelijk. En
wanneer de Raad schrikken mocht
van die eene houten pijp, die op het
terrein is verschenen, dan kan hij
niets beters doen, dan besluiten, dat
er in 't geheel niet meer gerookt zal
worden in de Raadsvergaderingen.
Zoo behoort het te wezen. De rest:
onderscheid tusschen pijp, sigaar of
sigaret, is maar malligheid.
Vóórdat ik verder ga wordt het ze
ker wel tijd, om er nan te herinneren,
dat ik zalf op dit oogenblik een sigaar-
rook. Namelijk in een kamer, Avaar
niemand anders zit en dus ook geen
schepsel er last van hebben kan.
Straks gaat de deur of het raam Avat
open en dan is alle leed aan. wie na
mij komen bespaard.
Iets anders. De vrouAvenbevveging
wordt belemmerd door de sigaar.
Er zijn, we erkennen het allen, be
sturen, Avaarin de vrouw een zce.r
goed figuur zou kunnen maken. Zoó
dom zijn wij mannen niet, of we zien
dat ook wel in en de meesten onzer
hebben geen bczwanr tegen de toela
ting van een vrouw, totdat de quaestie
van het rooker, ter sprake komt.
„Maar mijnheer de voorzitter", z-egt
een vooruitziend man met iets zeer
bedenkelijks in toon en stem, „als tr
een vrouw in onze vergaderingen
komt zullen we onze sigaar moeten
missen."
Algemeen stilzwijgen. De president
blaast een ferme rookwolk uit en
2egt: „ja, daar heeft mijnheer X. wel
gelijk aan. 't Is een bezwaar, onze
bijeenkomsten zijn altijd gemoedelijk
en gezellig".
Deze benamingen gelden namelijk,
wanneer j§ de rook wel snijden kunt
Diepzinnig nadenken. Hoe combi
neert men de vrouw met de sigaar?
„Mijnheer de voorzitter", zegt het
lid, van wien bekend is, dat hij on
handige dingen zegt.
„Mijnheer V, zegt de voorzitter
en fronst alvast de Avenkbrauwen in
afwachting van de domheid, die hij
verwaoht.
„Mijnheer de voorzitter, wanneer
één dame in heerengezelschap komt,
kau ze toch niet a'erwacluen, dat om
hilar alleen het rooken nagelaten
wordt!"
De voorzitter kijkt met afkeurenden
tislieken der regeering bedragen
1912 6000 millioen bushels, tegenover
1911 4600 millioen en in 1910": 5300
millioen bushels, terwijl deze cijfers
voor den hooi-oogst respectievelijk 72,
47 en 61 millïoei tons aanfoonen. Do
waarde van de in November uitgevoer
de landbouwproducten was 153.770.000
dollar tegen 133.720ÜÜU dollar in Octo
ber. De waarde van de uitgevoerde ka
toen beliep 109.600.000 dollar tegen
88.690.000 dollar in October. Uit deze
cijfers blijkt, dat de spoorwegen de
eerste maanden nog ruimschoots van
vrachten zijn voorzien, terwijl ook de
kapitalen, welke deze producten in 't
land brengen. a-er hoogde koopkracht
blik in de richting var. Y. „Als een
atouw in onzen kring benoemd wordt,
brengt de beleefdheid mee, dat nie
mand rookt".
Gemompel van bijval.
„Nu, wat dunkt de heeren er aran?"
vraagt de voorzitter. „Mijnheer Z...."-
want hij ziet met genoegen, dat Z.
spreken wil, die de reputatie heeft,
dat hij de vergadering in netelige mo
menten uit de moeilijkheid helpt.
„Mijnheer de voorzitter", zegt Z.
met de onbevangenheid van voor
dracht, eigen aan wie jarenlang ver
gadersucces achter den rug heeft, „de
quaestie is van te groot belang, dan
dat het goed zou zijn, die onmiddellijk
op te lossen. Ik stel voor, de zaak aan
te houden tot ééne a'olgende vergade
ring".
Algemeen applaus. De vondst is dan
ook schitterend. De A-ergadering heeft
het denkbeeld niet afgewezen, hetgeen
rerA'elend zou zijn omdat je dan zeg
gen moest: „we wilden onze sigaar er
niet om opgej'en"; ze heeft het ook
niet aangenomen, wat wegens dc si
gaar nog oi pleizieriger wezen zou,
maar aangehouden, niet tot d e, maar
tot ééne volgende vergadering. Een
halfjaar lang kan nu ieder lid van de
vergadering zeggen: we overwegen de
zaak, maarhm't is niet ge
makkelijk. Er doen zich allerlei ge
zichtspunten hij a-oor..."
En na een halfjaar is iedereen het
zoowat a'ergeten Er wordt niet meer
over gesproken.
Medcmannen, zijn wij die ons gaar
ne de heeren der schepping laten noe
men, er niet dikwijls de schoorstee-
nen, de locomctieAren en de kalkovens
van?
FIDELIO.
