HARLINGEN. De districtsfedera- tie der S. D. A. P. in dit kiesdistrict heeft tot caudidaat gesteld voor de Tweede Kamer den heer J. >1. Anema te Wijnaldum, zoo meldt de „Tel.". PROV. STATEN-VERKIEZJNG. Voor de Staten van Zuid-Holland (vacature-baron Mackay) zal door de rechtsche kiesvereenigingen gesteld worden uir. R. v. Veen (Christ.-Hist), lid der Tweede Kamer, en voor de vaca.ture-dr. Ruysch. de heer A. C. A. van Vuuren (R.-K.) ook lid der Twee de Kamer. AANVARING. Maandag ontstond iu het IJ bij de Houthaven oen aanvaring tusschen de Zaandammerboot en een motorboot van do firma De Jongh uit Zaandam. Laatstgenoemd vaartuig kreeg aan zienlijke averij. STOOMVAARTLIJN KAMPEN— LONDEN—HULL. De combinatie voor dezen nieuwen stoombootdïenst vordert goed met haar plannen, 't Voornemen is met één gehuurde stoomboot tieu dienst te beginnen. Later hoopt men eigen Jioolen aan te schaffen. EEN NIEUW KANAAL. Er wordt door belanghebbenden ge ijverd voor de graving van een ka naal dat Enschede mc-t Hengelo zal verbinden. LIJK GEVONDEN. In het IJ re Amsterdam, nabij do Westelijke doorvaart, is drijvende ge vonden het in staat van ontbinding verkeercud lijk van een ongeveer 22- jarige, onbekende vrouw. Aan liet lijk ontbroken gedeeltelijk de onderbeo- nen, terwijl het hoofd, vermoedelijk door verwonding, is beschadigd. „DE TIJD". Den ZeerÉerw. heer M. Victor Zwijsseu is, op zijn daartoe strekkend verzoek, eervol ontslag verleend als hoofdredacteur van „De Tijd", onder dankzegging voor de ia die qualiteit bewezen diensten. C,De Tijd"-> BRANDEN. Door oen 011 beleende oorzaak is Za terdagavond een woning, toebehoo- rende aan de Maatschappij van Wel dadigheid, bewoond door J. Nieuwen- liuis, oen prooi der vlammen gewor den. De brand, die in de schuur is ontstaan, had in korten tijd zuik een omvang genomen, dat bijna niets kon gered worden. Verzekering dokt de schade. Zondagmorgen brak in de kruide nierszaak en aardewïnkel van den hoer H. Elinga, wonende aan de Mo- lonslreok te Veendam, een felle brand uit, zoodat het perceel binnen een paar uur geheel tegen der grond lag. Verzekering dekt de schade. Bij afwezigheid der bewoners brak Zondugavond brand uit in het perceel aan de Breestraat te Enkhuizen, be woond door deu hoer Francfort. Men vermoedt, dat het vuur van""de kachel zich aan de omgeving heeft medege deeld. In zeer korten tijd lag alles te gen den groritd, zoodat de motorspuit., die door den lagen waterstand niet snel water kon geven, zich moest be palen tot bescherming van de belen dingen, waarvoor aanvankelijk zeer gevreesd werd. Perceel en inboedel waren laag verzekerd. De boe nier ij van den heer J. Bot le Wijdencs is in de asch gelegd. Oor zaak onbekend. OPLEIDING INDISCHE "BESTUURS AMBTENAREN. De commissie, ingesteld om bij de regeering advies uit te brengen over de opleiding van de hoogere Indische bestuursambtenaren, heeft haar rap port aan den minister van Koloniën uitgebracht. Lm commissie adviseert (volgens de Tel.) dat de voorbereiding dezelfde moot zijn voor alle rangen in het corps. Zij acht geen technische vak opleiding mogelijk, doch vindt acade mische voorbereiding noodig. Zij ad viseert evenmin tot een afzonderlijke koloniale insielling voor de opleiding en wenscht de opleiding in Indie te doen vervallen. Zij acht noodig een speciale orienteering aan de eindstu- <üe en ontraadt een nieuw doctoraal voor de» bestuursdienst. Alleen de studie in de staatswetenschap en de taal- en letterkunde van de Oost-In dische Archipel, beuevens die van de rechtswetenschap, komen in aanmer king. De hoedanigheid van doctoran dus zal toegang geven tot den be stuursdienst, behoudens het aanvul- lings-examen. De commissie acht het gymnasium de normale inrichting van vooroplei ding voor den bestuursdienst. Naast da academische examens acht do commissie noodig een onderzoek naar persoonlijke antecedenten en hoeda nigheden van aanstaande bestuurs ambtenaren, hoofdzakelijk met liet doel tot wering uit den staatsdienst van dezulken, wier ongeschiktheid reeds van te voren op goede gronden moet worden aangenomen. De com missie adviseert niet tot het stellen van een leeftijdsgrens voor de aan le wijzen candidaten voor bestuursamb tenaren. Zij beveelt aan aanvulling van bestaande doctoraat en rechtswe tenschappen met de volgende eischen: godsdienstige wetten, volksinstellin- gon en gebruiken en de hoofdtrekken van het Nederlandsch-Indisch bur gerlijk-, handels- en strafrecht. Te dien aanzien duet de commissie ech ter geen bepaald voorstel. Voorts acht zij noodig het aanvullend Indologisch examen. Zij wil verplicht stellen de studie van twee inlandsche talen (Javaansch en Maleisch). Met de stu die van het Indologisch examen kan, meent zij, reeds voor het doctoraat worden aangevangen.- Na nog eenige speciale desiderata te hebben aange geven, geeft de commissie een rege ling aan van de geldelijke tegemoet koming in de studiekosten. GEVLUCHT. R. de W. en J. de W., vader en zoon, te Harkema-Opeïnde (Fr), die, we gens een snijpartij ieder tot l 1/2 jaar gevangenisstraf zijn veroordeeld, zijn naar Duitschland gevlucht. R de W. liet een li-jarige dochter onver zorgd achter, zoo meldt de „Tel.". STREMMING SCHEEPVAART. Men meldt uit Harlingon Door de sneeuwstormen en vorst der laatste dagen is de scheepvaart in het Noorden zoo goed als gestremd. Uit Lemmer De salonboot d'er Hol land-Friesland Lijn en twee oude Lem- mer-nachtbooten zaten sedert Zater dagmorgen voo" de haven aan den grond. Beide laatstbedoelde booten zijn Maandagmorgen vlot geraakt tón naar Amsterdam teruggestoomd. Een der oude Lemmer-stoombooten is door den zwaren mist Zondagnacht op den steenen dam bij Pampus ge varen. Wegéns grordijs en lagen water stand is de Zuiderzee voor het groot ste gedeelte onbevaarbaar. ONGELUKKEN TE AMSTERDAM DOOR DE GLADHEID. Per rijwielbrancard is een man naar liet Binnengasthuis vervoerd, die in de Nes door de gladheid der straat was gevallen en biet rechterbeen had ge broken. Per auto-ziekenwagen is een man naar het Wilkelmina-Gasthuis ver voerd, die in de Westerstraat door de gladheid was gevallen en niet meer loopen kon. Mlet een zelfde vervoermiddel zijn nog naar het Binnengasthuis gebracht een man, die op de Brouwersgracht was gevallen en het rechterbeen had gebroken, en een man, die op de Ro zengracht kwam te vallen en daarbij het linkerbeen brak. In dis Rozenstraat viel een 11-jarig meisje bij het baant jeglijden en kwam zóó ernslte te lande, dat zij haar pols brak. Op de Rozengracht viel een oude vrouw over een glijbaan zij brak haar arm en werd, evenals het meisje, naar het Wilhelmina-Gnstbuis vervoerd. 'T EERSTE SLACHTOFFER. Aan den Slienserweg. hij het Scha pendijkje, te Leeuwarden, is Zaterdag een achtjarig knaapje, zoontje van den heer v. d. V., dat zich daar op het ijs gewaagd had, verdronken. (Leeuw. Crt.) FLESSCHENTREKKETïTJEN. De beruchte 'fltósschentrekkers uit Beverwijk hebben ook ie Alkmaar, naar men aan de ,,AIk. Crt." mopdeelt een slachtoffer gemankt. On een nd-i vertentie van een pakhuisverhuurder1 kwam een van het gilde af en er werd een contract voor den tijd van 10 jaar gesloten. Eenige uren later verscheen een tweede, eveneens om het pakhuis te huren, doch de eigenaar zeïde na tuurlijk, dat hij dit reeds verhuurd had. Nummer two- vroeg daarom aan wien hij het had verhuurd. Toen hij het contract., onderteekend door den eerste, had gezien, vertelde hij den verhuurder, dat de huurder tot het veelbesproken flessclienlrekkersgilde behoorde en ten bewijze daarvan liet hij den verschrikten man een courant zien, waarin di daden van de oplich- •ters waren bekend gemaakt. Het spreekt vanzelf dat de eigenaar het contract gaarne ongedaan wilde ma ken, en op aai raden van den tweeden huurder bezocht men te zanien den eerste, waarop men bel eens werd, dat de pakhuiseigenaar voor de ontbin ding ƒ200 schadevergoeding zou geven aan dien huurder, welk bedrag de op lichters natuurlijk samen deelden. GERUCHTEN VAN AFTREDEN. Dr. Nolens wijst er in de „N. VenL Ct." op, dat nu reeds over het vermoe delijk aftreden van enkele ministers na de algemeene verkiezingen geruch ten verspreid worden. Redoeld wordt natuurlijk als de meerderheid rechts en iiet ministerie dus aanblijft. Met name worden needs genoemd de ministers van Buitenlandscbe Zolcen, van Financiën en van Waterstaat. Wat den eerste betreft, weid het ge rucht reeds uil de ..allerbestte" bron (den minister zelf) tegengesproken. Dr. Nolens acht liet voor de.continuï teit in bestuur en wetgeving gewensent dat geen onnoodige aftredingen plaats hebben het optreden van niieuwe be windslieden geeft tijdverlies. In het bijzonder geldt dit voor de hoofden van die departementen, waar van de belangrijkste ontwerpen zijn uitgegaan. Op dit ©ogenblik zijn dat de departementen van Landbouw isn van Financien. Dr. Nolens vindt ten slotte, dat het zeer gewenscht kan zijn, de geruchten van aftredeD tegen te spreken door in lichtingen, aan de „beste bronnen" ontleend. EEN AUTO IN BRAND. Op den hol van de Willemsbrug te Rotterdam is door het weigeren van de klep van den carburator, een vracht- automobiel van de firma R. S. Stok vis Zonen in brand geraakt. De brand is door manschappen van de reddingsbrigade met twee ininirnaxen en door gasten van spuit 9 met een slang op de waterleiding gebluscht. De vrachtauto werd ernstig bescha digd, zoo meldt de N. R. Crt. BRANDSTICHTINGEN. Het heet, dat de politie in de Ameri- ki'anscbe m^tronnol een ..brandstich tingstrust" zou hebben ontdekt. Er is een verzekeringsagent in hechtenis ge nomen, die zich bij herhaling aan brandstichting moet hebben schuldig gemaakt, of wel tot dat doel mede plichtigen heeft gebezigd. In de laat ste twee jaar hadden zoowat 300 bran den in New-York gewoed, welke moe ten zijn gesticht door Crutz en zijn bende, en waarvoor in totaal een be drag van 125,000 dollar aan schadever goeding was uitbetaald door verzeke ringsmaatschappijen, zoo meldt die N. R. Crt. HET PLAN 1913 EN DE ZON DAGSRUST. Men meldt uit Hoorn aan 't Vad.: Gelijk we reeds vroeger berichtten heeft het bestuur van het Ned. Werk liedenverbond „Patrimonium", afd. Hoorn, aan het Comité voor Plan 1913 verzocht den Zondag niet onder de feestdagen op te nemen. Dit ver-, zoek is later ondersteund door de be sturen van de A -R. Kïesvereeniging „Nederland en Oranje", van. de Gere formeerde Jongelingsvereeniging ,,'t Mosterdzaadje" en vari de Christelijke Jongelingsvereeniging „Fiiippus". Aan deze vereenigïngen is het vol gende antwoord gezonden: „Bij de vaststelling der data is dezelfde quaestie onder de oogen gezien door1 het Comité, maar het meende, na zeer uitvoerige besprekingen, aan den Zondag te moeten vasthouden, om dat de Kon. Ned. Roei- en Zeilvcreeni- ging te Amsterdam altijd op één der oersto Zondagen in Mei haar cluhtoch- ten opent en omdat de Zondagen voor de Zeilvereenigiiigen de aangewezen dagen zijn om wedstrijden te houden. Genoemde vereeniging nu heeft aan het Comité haar onmisbaren steun toegezegd en er op aangedrongen de feesten van 3 tot 5 Mei te houden, om van groote deelneming verzekerd te zijn. Een nader onderzoek heeft het Comité geleerd, dat in den datum geen verandering is le brengen. Hoewel het 't Comité voor Plan 1913 ten zeer ste spijt, dat het aan uw verzoek niet kan voldoen, hoopt het, dat u, na bo venstaande uiteenzetting, het stand punt der Commissie zal kunnen bil lijken, vooral wanneer u nog is me degedeeld, dat hij de vaststelling dor data reeds besloten is, de feesten eerst na 12 uur le doen aanvangen." LEGATEN. De heer Cornells Willem Hissink, oud-sclieepsgezagvoerder, le Zutphen overleden, heeft onder last van eenige; legaten, waaronder waaronder perio dieke uitkeeringen, benoemd tot erf gename de wijkverpleging aldaar. Onder de legaten komen voor: Dia conie der Ncderlandsche Hervormde Gemeente te Zutphen ƒ2000; Ver. tot verzorging van minderjarigen 4000; Prolcslantsche inrichting van welda-; digheid ƒ2000; Prins Hendrikstichting voor oude zeelieden te Egmond aanj Zee ƒ2000; Ver. lot bestrijding der tu-: berculose afd Zutphen (zoo die afd. beslaat, anders aan de centrale dier ver.) ƒ4000; Ver. tot bestrijding der lu pus afd. Zutphen (zoo die bestaat, an ders aan de centrale dier ver.) ƒ4000. MAZELEN OP TERSCHELLING. Op het eiland Terschelling heer- schen de mazelen epidemisch, zoodat in het dorp Hoorn van do 80 leerlin gen der openb. lagere school niet min der dan 67 ontbreken. Do school is nog niet gesloten. Te West-Terschelling heerscht ook do diphtheritis. DE ENGELSCHE ZATERDAG. Hot door den Alg. Ned. arabte- naarsbond tot den voorzitter van den Ministerraad ingediend verzoek lot sluiting van de departementale bu reaux op de Zaterdagmiddagen, is krachtig gesteund door het hoofdbe stuur van de Ned. Ver. tot bev. v. d. Zondagsrust, vooral om de in de toelichting bij het verzoekschrift voorkomende motieven, dat voor hen, die den Zondag buiten de stad vven- schen door te brengen, dc vrije Za terdagmiddag gelegenheid geeft om zich do reis op Zondag te besparen en om voor de sport en lichaamsoe feningen op Zateröagmiddag.meer dan tot dusver, eenige uren vrij te heb ben. ROODVONK. Dc vorige week zijn te Amsterdam 64 gevallen voorgekomen, 1 mot doo- delijkeu afloop. HOFBERICHTEN. De Koningin is Maandagvoormid- dag met hei prinsesje in open. rijtuig naar het Haagsehe Bosch gereden en heelt daarna met de prinses iu een arreslede met een span fraai opge tuigde paarden een tocht door het bosch gemaakt, zoo meldt de ,N. R. Crt.". DE DIEFSTALLEN TE TERBORG. Men meldt aan de „Arnh. Crt.": Een der daders van de diefstallen te Terhorg is gevat. Vrijdagmiddag vond de conducteur der Wcstfaalsche stoomtram, dat een der passagiers le klasse, een deftig heer, zcor veraacht deed. Op zijn waarschuwing nam de politie te Lichtenvoorde den genoem den heer in arrest, die Zaterdag, naar Terhorg overgebracht, bekende de da der van de brutale diefstallen tc zijn. DE AR13EIDSCONTRACT- PKUCEDLRE. Belangwekkende opmerkingen om trent dc prucesregeliug bij hei kanton gerecht ztjn te vinden in een artikel van Mr. J. A. do Jong griffier vau het kantongerecht te Thoien, in de jong ste aflevering dei periodieke uitgave „Rechterlijke Beslissingen in zake de wet op de Arbeidsovereenkomst. Wij ontleenen daaraan liet volgende: „Wanneer men thans, na een erva ring van bijna drie jaren sedert de wet op de arbeidsevereen komst in wer king is getreden, de vraag stelt of de verandering die deze wet in de proces- regeling heeft gebracht, de gewensch- te vereenvoudiging en bespoediging der procedure heeft ten ge\ olge gehad, geloof ik niet, dat deze vraag door ve len bevestigend beantwoord zal wor den." „Het gevolg hiervan is, dat bij de wijze van procedeeren, een groot aan-' tal geschillen niet voor den rechter ge bracht worden. En men kan er dan ook zeker van zijn dat, zoodra in ons la?-d een procesregeling is ingevoerd, die een snelle en vlotte afdoening van ge schillen eer bevordert dan bemoeilijkt, en waarbij tevens de noodzakelijKheid van vlugge behandeling algemeen wordt beseft, het aantal geschillen, waarvoor de beslissing van den reen ter wordt ingeroepen véél grooter zal zijn dan tegenwoordig het geval is." Ongetwijfeld is dit een zaak van veel belang, niet alleen voor processen over het arbeidscontract-, maar ook veel meer in het algemeen. Terecht is gezegd „niets verbittert iemand nicer dan' als hij gelooft het recht aan zijn zijde te hebben, en hij krijgt het niet doorgevoerd." Mr. De Jong wijst er voorts op, dat men niet de bestaande wet even wel veel bevredigender Kan procedee ren dan nu geschiedt. 't Geldt hier de p e r s o o n 1 ij k e aa nwezigheid van de procedee- rende partijen voor den rechter. „Indien er één beginsel is, waarvan het nut in dc laatste jaren zoowei in binnenlandsche als in buitenlandsche literatuur omtrent de procedure in; civiele zaken, algemeen is aange toond, dan is het wel het beginsel, i dal de procedeerende partijen zoo veel mogelijk in persoon aan den rechtstrijd moeten deelnemen. Welk een uitmuntend en tevens eenvoudig middel om achter de waar heid te komen, kan daarin niet gele gen zijn 1 Welke moeilijke oogenblikken be zorgt het niet aan de leugenachtige partij, wanneer deze door den Kan tonrechter verzocht wordt om in te genwoordigheid van de tegenpartij een omstandig verhaal te doon van de wijze, waarop do afspraak is geschied of waarop de zaak zich heeft toege dragen? Zelfs de brutaalste leuge naar beleeft geen prettige oogenblik ken, wanneer hij con verhaal moet opdisschen om er zich uit te redden en dit nog wel in tegenwoordigheid van de tegenpartij, die weet dat hij liegt, terwijl hij tevens en dat is voor hem eene zeer onaangename zaak den rechter, die door zijn werkkring een scherpen blik op men- schen heeft kunnen krijgen, gelegen heid moet geven liem oplettend in 't gelaai te zien. Maar ook om andere redenen is de persoonlijke verschijning van par tijen voor den rechter bijzonder nut tig. Meermalen heb ik bijgewoond, dat partijen op de terechtzitting van het kantongerecht, waar het in den regel huiselijk toegaat, naar aanleiding van de vragen door den kantonrechter gesteld, met elkander begonnen te praten. Wanneer zij personen zijn, die weinig ontwikkeling bezitten, doen zij dit ln den regel veel liever dan antwoorden op de vragen door den kantonrechter gesteld. Voor men- schen, die nauwelijks lezen en schrij ven kunnen, is het ook niet zoo ge makkelijk om een goed antwoord te geven op de vragen, die hun door den kantonrechter worden gesteld. Zij kunnen hunne gedachten veelal moei lijk uitdrukkeu en begrijpen ook niet altijd wat do kantonrechter zegt- Doch de procedeerende partijen bijv. een landbouwer en zijn knecht begrijpen elkander in den regel won der wel. En nu heeft het mij meer malen getroffen, hoe partijen, aldus, onder leiding van den kantonrechter, kalm pratende, dikwijls zelf de waar heid aan 't licht brachten. Herhaaldelijk heb ik bijgewoond, dat partijen liet eens werden over do feiten zouder dat de kantonrechter ziGh ook maar met een enkel woord in hun gesprek behoefde te mengen. Staan eenmaal dc feiten vast, dan biedt de tegenwoordigheid van beide partijen nog dit groote voordeel, dat veelal een schikking tusschen hen tot stand kan worden gebracht. Doch in ieder geval is de quaestie van het be wijs der feiten, die in den regel de meeste moeite baart, op de beste wij ze opgelost. Getuigen behoeven niet te worden gehooid en eeden behoeven niet te worden afgelegd. En zoo kan de persoonlijke verschijning van par tijen ook een uitstekend middel zijn om processen te bespoedigen," Koloniën SAMENZWERING. Do politie te Soerabaja is een samen zwering van singkeh's op het spoor gekomen, die wraak wilden nemen op de Arabieren aldaar. Zij waren onte vreden, schrijfi het Soer. Nwsbl., over liet spoedig eindigen der relletjes en wilden deze weer krachtdadig herope nen. Zij zouden met ongeveer 20 deel nemers op een avond langs verschil lende wegen het-Arabische kamp te Soerabaja bir.nen gaan (en dan alles vermoorden wat zij ontmoetten, vrou wen en kinderen incluis. Het moorden zou slechts zeer kort duren en daarna zouden allen zich langs te voren aangewezen wegen uit de voeten maken. Allen haddien gezwo ren, dat als ©enigen hunner gearres teerd werden zij geen der anderen zouden verraden. Om geen alarm te maken zou uitsluitend van steekwape nen gebruik gemaakt worden. Daar vermoed wordt, dat er meer dergelijke kongsie's gevormd zijn, wordt het Arabische kamp te Soeraba ja streng bewaakt ROOF EN BIJGELOOF. Kortelings werd in een der bos- schen nabij den grooten weg, die van Salaman naar Poerworedjo leidt, een vrouw aangevallen, schrijft men aan het „Soer. libld-". Bedoelde vrouw is van Semarang afkomstig en moet gefortuneerd zijn. Zij was echter niet tevreden met het geen zij bezat. Dit kreeg al spoedig een harer kennissen in de gaten. De man, die haar moet hebben aan gerand, was haar raadgever en had haar verteld, dat er in Poerworedjo een doekoen woonde, die de kunst verstaat haar rijk te maken. Goedge- loovig aanvaardde zij de reis daar heen op een dag, welke haar voor- speld was als gelukkig. Echter moest zij al' hare sieraden en kleederen meenemen, want hoe rij ker getooid men bij den doekoen aankwam, des te meer zouden de be geerten vervuld worden. Zonder haar man van haar plan te hebben kennis gegeven, toog zij on der geleide van haar raadgever van Semarang naar Poerworedjo. Ter hoogte van Salaman hield men haft en mocht zij niet den grooten weg voi- gen, doch een omweg door een bosch maken. De raadsman had haar wijsge maakt dat zij anders de oelernaga of werefdslang op den verderen tocht zouden ontmoeten en dit zou het wel slagen harer plannen in den weg staan. De vrouw had reeds eenige achter docht maar haar vast geloof aan en de i hoop op het voorgespiegelde deden haar besluiten don raad te volgen. Zoo werd de reis vervolgd, niettegen staande het haar banger te moede werd, al naarmate zij verder de wil dernis intogen. Toen zij ver moeid van het loopen over zwaar geaccidenteerd terrein even rust nam, kreeg zij onverhoeds een knup pelslag op haar hoofd. De vrouw zakte in elkaar, doch de aanrander wilde zeker van zijn zaak zijn en bracht haar nog eenige mes steken in den Hals toe. Daarna werd zij van al hare juweelen beroofd en de kleeren, die zij bij zich en aan had, werden haar ontnomen. De booswicht veriween, doch na eenigen tijd kwam de doodgewaande vrouw tot bewustzijn. Kruipende door het woud, wist zij eindelijk een dessawoning te bereiken, waarop zij vertelde, wat er voorgevallen was. Zij vroeg verder bij den loerah gehuis vest te mogen worden. Na da onge-' lukkige de eerste hulp to hebben ver leend, werd zij den daarop volgenden dag naar het hospitaal getranspor teerd om verder onder geneeskundi ge behandeling te worden gesteld. ARABIEREN EN CHINEEZEN. Uit Kediri wordt aan de „Loc." ge meld: Te Djombang heeft een twist tus schen Arabieren en Chinoezen plaats gehad, vijf Arabieren en twee Chi noezen werden zwaar gewond. De Chlueezcn te Paree zijn zeer opgewon den en wapenen zich. Uit Zuid-Afrika Voor de helaas nog veel te velen, die meunen, dat men met onze taal iu de wereld niet vooruit kan, omdat ze zoo weinig gesproken zou worden, ontlee nen we aaii „Ons Land": „De Nederlandsche Taal is tot haar recht gekomen, in het oog der wet al thans, in de Unie vau Zuid-Afrika. Naast het Engeiseh is zij de officieele taal. in Kongo is zij naast het Fransch officieele taal. Tusschen cle Unie en Kongoland ligt Rhodesië en daar heeft onze moedertaal, de taal van een aanzienlijk aantal burgers van Rhodesië, geen status. Het feit blijft echter, dat onze taal in- Rhode sië door velen gesproken wordt. Het wordt als een van de landstalen ge sproken van Kaapstad tot aan de Soedan 1 De tegenstanders van het Nederlandsch in Zuid-Afrika dienen rekening te houden met dit feit. Fransch wordt naast het Neder landsch gesproken benoorden Rhode sië, maar tusschen Kaapstad en Kon-; go komt het Fransch maar heel zei den voorEngelsch wordt gesproken naast Nederlandsch van Kaapstad tot over de Kongo-grens. maar hoogerop hoort men het zelden. Het gebied van het Nederlandsch is dus grooter dan de twee andere genoemde talen. Be noorden en bezuiden Rhodesië is Ne derlandsch een van de twee ambtelij ke landstalen, en dit zal hel ook, dit moet het ook worden iu het tusschen- liggend gebied; het kan niet anders. Letteren en Krast DE JEUGD EN DE BIOSCOOP. Men meldt uit Arnhem aan de „Tel.": Hier ter stede heeft zich eenigen tijd geleden een commissie gevormd met het doel, de vertooning van films in bioscoop-theaters, die prikkelend kunnen wernen op de verbeelding der jeugd, tegen te gaan in die voorstel lingen, welke door kinderen be zocht worden. Thans heeft de burgemeester be paald, dat in de middag-voorstellingen die films worden geweerd, welke door den burgemeester voor kinderen on geschikt worden geacht, zoodat zij 'n zeden- of karaklerbedervenden in vloed kunnen hebben. Bij de beoordeeling van deze films dient de bovenvermelde commissie den burgemeester van advies. Wan neer in de middagvoorstellingen licht beelden zullen worden geprojecteerd, die door den burgemeester voor kin deren ongeschikt worden geacht, dan zal op die voorstellingen aan perso nen beneden den leeftijd van 16 ja ren geen toegang mogen worden ver leend. Kerk en School THEOL. SCHOOL. Gesl. cand. ex. tweede ged. de heer J. B. Jansen, van Kampen. NED. HERV. KERK. Beroepen. Te Kiehvindeweer, E. W. ten Oever, te Gorredijk. Aangenomen. Naar Hoogebeintuur door II. J. Engelkes, te Terwispel. GEREFORM. KERKEN. Bedankt. Voor Tienhoven, door W. L. Milo, te Vianen. Beroepen te Ezinge, J. Schaafsma Jr., te Emmercompascuum. Bedankt. Voor Leiden, door J. L. Schouten, te Arnhem. CHRIST. GEREF. KERK. Beroepen. Te Boskoop, J. van Vliet, te Vlaardingen. Stadsnieuws Militaire Zaken. De tot kapitein bij het 10e regiment infanterie benoemde lc-luitenant J. II. C. P. Brandt, van het 9e reg. inf. te Harderwijk, is bestemd voor het gar nizoen Haarlem. Benoemd. Tot lid van het Historisch Genoot schap he Utrecht is benoemd de heer Jhr. H. H. Roëllte Haarlem, zou meldt de N. R. Crt. Sneeuw. Op de Ged. Oude Gracht was het Maandagavond een waar ijsfecst. Een groot aantal jongens hadden daar de sneeuw veranderd in een ijsveld, door het maken van groote glijbanen. Op den Ileerensingiel hadden een aantal kinderen de schaatsen aange bonden en maakten er zoo een ijsbaan van. GYSBREGHT VAN AEMSTEL. De voorstelling van Vondcl's Gys- bitóght van Aemstel door Royaards* gezelschap, heeft gisteravond hij het talrijk publiek de schouwburg was nagenoeg geheel uitverkocht een zéér groot succe= gehad. Aan onze be sprekingen van de twee opvoeringen te Amsterdam in Juni en op Nieuw jaarsdag hebben wii alleen toe te voegen, dat het slot, dat wij de laat ste maal door gebrek aan tijd niet kon den zien, een diepen indruk achter liet. Een verrassing voor ons was de ongewoon sterk dramatische kracht, welke mevr. Royaards ln dit gedeelte wist to ontwikkelen. Haar werden on der luid applaus aan het einde der voorstelling bloemen' aangeboden. J. B. S. FAILLISSEMENTEN. Tn het jaar 1912 zijn door de Arron- dissements Rechtbank alhier uitge sproken 98 faillissementen, over de kantons verdeeld als volgt Kanton Haarlem G7, waarvan 38 in de gemeente Haarlem kanton Haar lemmermeer 11 kanton Zaandam 17 kanton Purmerend 3. School voorKunstnijver- heid. De cursus voor het emoilleeren, die aan de School voor Kunstnijverheid alhier gedurende 1913 eiken Zaterdag wordt gegeven, zal het geheel© jaar worden voortgezet. Men kan dezen cursus bijwonen, zonder het overige onderwijs <ler school te volgen, doch mdet eenige be drevenheid in de metaalbewerking be zitten. Proeven van de werkstukken in email door de leerlingen vervaardigd zijn in het Museum van Kunstnijver- heid te bezichtigen. NATUURSCHOON VAN HOLLAND. De ingezetenen van Haarlem en Omstreken behoeven wel niet opgo wekt te worden tot waardeering van natuurschoon, dat rondom Haarlem als een schitterende diadeem is heen- gelegd. Zoo ongeveer begon Mevrouw J. M. SterckProot Maandagavond haar voordracht over het „Natuur schoon van Holland", die zij ten voor deel© van do St. Elisabeth's vereeiÜT ging hield. Maar wel mocht spreekster een op wekkend woord laten 'hooren, ook voor do Haarlemmers, da.t zij liet pol derland meer zouden waardéeren. Eerst in de laatste tientallen van jaren is men van het lage land van Holland gaan houden. Ia den lijd van het romantisme had men een ze kere minachting voor 'het polderland, idïe thans nog nawerkt bij velen. Het zijn onze schilders geweest, zooala Jacob Maris, Gabriels, Weissenbach en Roelofsz, die ons de oogen voor de schoonheid van het lage land heb ben geoj>end. Zij hebben leeren tien, hoe de wisselende luchten met het zonnespel achter de wolken schoon heid geven aan het landschap, hoe do vochtige atmosfeer zich werpt om do dingen, deze doordringt en "die har monieus doet zijn in de omgeving. Men klaagt over de eentonigheid, maar juist tie horizontale lijn, dio men in elk dier landschappen weer ontwaart, bevredigt het oog, dat rust zoekt, meer, dan de verticale lijn van het hoogland. Daar is vaak de be klemming door 'het gemis van ver schieten, hier is het juist de diepte, die ons schoonheidsgevoel aange naam aandoet. De spreekster, dio door talrijke citaten uit i>uite»:and: sclie en Nederlandsche schrijvers groote belezenheid toonde, staafde haar beweringen door lichtbeelden, waarvoor de opnemingen gemaakt wa ren door den heer Ign. Bispüick to Bloemend aal, den welbekenden ama teur-fotograaf, die 'hier weer een col lectie lantaarnplaatjes vertoonde, dio inderdaad \an zeer groote schoon heid waren. De heer Bispinck deed prachtige wolkenluchten met stra lende zonsondergangen hoven, water bewonderen, voerde rond door aller lei door don grooten stroom van 'toe risten vergeten 'hoekjes langs het in teressante Gein of Aalsmeer, liet zien hoe wonder mooi de sneeuw hel land schap buiten en zelfs rommel'go plek jes in de stad maken kan en beeldde stoere werkers ln het Hollandsche landschap. Met een opwekkend woord, om veel te wandelen en wandelend veel fo kijken, ook met de kinderen, om die het natuurschoon onzer omstreken te leeren waardeeren, besloot de spreek ster haar onderhoudende voordracht. De luisteraars, die 'het grootste ge deelte der zaal vulden, beloonde de voordracht en de lichtbeelden met applaus. BROOD- EN KOFFIEUITDEELING. Aan de brood- en koffieuitdceling van den Ned. Chr. Geheelonthoudors- Bond (Ridderstraat) namen heden morgen deel 333 kinderen en 52 vol wassenen. Rubriek voor Vragen Geabonneerde!» hebben het voorrecht, VTageu op vorschillend gebied, mils voor beantwoording valbnar, in te sendeu bij do Redactie van Haarlem's Dagblad, Groole Houtstraat 53. Alle antwoorden worden geheel kosteloos gegeven en 200 spoedig mogelijk. Aon vragen, die niet volledig naam en woonplaats vnn den inzender vermelden wordt geeu aandacht geschonken VRAAG. Kunt u mij ook zoggen, tot welken datum ik. kan opgeroepen worden voor don dienst? Ik heb in het jaar 1911 geloot en woon te Heem stede. ANTWOORD. Dit kan nog niet met zekerheid worden bepaald. U kunt er evenwel zoo goed ais zeker op rekenen, dat u niet meer wordt opge roepen voor den dienst. Uit de Omstreken HEEMSTEDE. Benoemd. Tot metercontroleur aan de gasfa briek is benoemd do heer J. van der Werf, thans wagenvoerlier aan dc E. S. M. Donderdag 16 Januari heeit de ver kiezing plaats van ane notabelen :n de Kerkekanior iter Ned. llerv. Ge meente alhier, en wel om ie voorzien in de vacature, ontslaan door de ge wone aftreding van d© heeren Dr. M. Colenbrander, Joh. van den Berg eu M. Tibboel. BLOEMEND AAL, DE KAMERVERKIEZING. Jhr. R. R. de Muralt, te Zieriksoo, heet aan de kiesvereenigingen in het kiesdistrict Beverwijk, die hem voor een caudidatuur hebben aangezocht, tc kennen gegeven, dat hij niet in aan merking wenscht te komen, zoo meldt de N. R. Crt. HAARLEMMERMEER. Burgerlijk Armbestuur. De heer Jb. van Zijverden, die li de laatste raadsvergadering tot li< van het Burgerlijk Armbestuur wert gekozen heeft deze benoeming nid aangenomen.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1913 | | pagina 6