Imalem's Dagblad
DERDE BLAD
Donderdag 13 Maart 1913
luitenlandsch Overzicht
Pe Balkan-vulkaan.
De Internationale toestand.
„Norddeutsche Allg. Ztg." de
preektrompet der Duitsche regeering
bevat een artikel, waarin men
vst;
,Bnkele Duitsche bladen bevatten
de laatste dagen alarmeerende ar-
ikelen. 1-Ioe de officieele Dulitsche
ringen, die volkomen buiten die
kolen staan, den toestand beoordee-
is herhaaldelijk in de „Nordd.
Zlg." uiteengezet.
Wij houden aan de overtuiging vn3t.
it het aan den gemeenschappelijken
rheid van de groote mogendheden
.1 gelukken de nog bestaande moei-
ikheden te verwijderen. Dit vertrou-
is vooral toegenomen door de,
pr geheel Europa dankbaar hegroe-
ereenkomst tusschen Rusland en
csten rijk. die zoo juist over de ver-
indering der militaire maatregelen
troffen ïs.
Waar in de bedoelde artikelen de
wigenomen versterking van het
sitscho leger wordt gemotiveerd
or te wijzen op beweerde verslech-
ring van de betrekkingen van
litscbland tot de eene of andere mo-
indheid, an op toonlogzuchlige be
dingen, kunnen deze uitlatingen
slist worden tegengesproken.
Dat de geheele Enropeesche machts-
irhouding door de gebeurtenissen in
in Balkan verplaatst is, en middel-
ik ook Duitschland daardoor wordt
■troffen is voor ieder begrijp©]
solang de eeuwige, vrede' u'ot tot
llid gekomen is, moet Duiischland
rekening mee houden dat in 't ln go
ilvan oorlog gedwongen kan wezen,
id lange, uitgestrekte grenzen naar
rschillende zijden te moeten verde
ren, en daarbij te moeten strijden
:or zijn bestaan.
Tegen zulk een eventualiteit, die
alschland ondanks zijn wil kan
zden opgelegd, moet de nieuwe le
aver voorzorgen treffen, door alle
■)r den algemeenen weerplicbt ge
likte of tot r,og ioe vrijgelote jonge-
-ion onder de wapenen te roepen.
Terwijl wij dit nog eens uiidrnkke-
i doen uiikomen, moeten wij te
ns protesteeren tegen de ovordre-
s besprekingen, waarin enkele
ansclie blader onze legerwetten po-
3 voor te stellen al3 een uitdaging
bedreiging tegen de Frnnscheu.
ertegen moet krachtig doch koel-
«ilig, en zonder ontstemming wor-
ii (opgeWomem, tn het bmnenllaud
buitenland;"
demobilisatie aan de Russische
orens.
Do officieuse YVeenscho „Reichs-
H" deelt als volgt de voorgeschie-
inis jnede:
In Janua-ri deed'de Russische re-
mng bij do regeering te YVeenen
ft voorstel om van belde zijden de
ilitaire maatregelen aan de Rus-
itli-Gallicische grens ongedaan te
dit voorstel kon men destijds te
i?nen nog niet ingaan, daar men
gevolge van de gevaarlijke situatie
uien Balkan de militaire toebereid
en niet wilde verzwakken.
!n het begin van Februari kwam
as Hohenlohe naar Petersburg. Uit
i brief van keizer Franz Joseph
::d den Tsaar duidelijk, dat de lo-
tJe door de Pan-Slaven en
Russische oorlogspartij verspreid,
als zoude Oostenrijk-Hongarije
hebben tot een aanval op Rus-
>i, niets anders dan een praat-
ivas.
öi- Tsaar beantwoordde den brief
steen zeer hartelijk schrijven.
Cit hetgeen prins Hohenlohe te
anen mededeelde omtrent zijn er-
iringen te Petersburg, kon do Oos-
irijksche regeering de consequen
ts trekken en dus tegemoet komen
aden \v.ensch van Rusland tot de-
pitsatie.
Bi) paestie kwam daardoor in een
wwe phase.
Hst Weensch© kabinet deed nu te
iersburg bepaalde voorstellen. De
isische miibjsf.er-presid.ent en de
bisler van bin'fenlandsrhe zaken
Klaarden den 2-k-n Februari den
slenrijkscben ambassadeur ie Pe-
'd'iii'g, dat zij reeds den vol eenden
den Tsaar zouden aanbevelen
voorstel van Oostenrijk-Hongarije
to nemen. Besloten werd tot een
'/klijdigc demobilisatie en een ge-
luidende mededeeling van de over
komst tusschen Weenen en Pe-
;i de redactie van dit eensluiden-
communiqué kwam evenwel een
"bil van meening van form eel en
'1 aan den dag, dat zoo ernstig
'I. dat men tot nog voor enkele
fco wilde afzien van de publicatie
Jhet communiqué. De minister van
•c-nlnndsche zaken graaf Berrb-
H kon eerst Dinsdagmiddag in een
diéntie bij keizer Franz Joseph do
'Meeling doen, dat volkomen over-
Hiommi tusschen Rusland en
wienrijk bereikt was".
B') correspondent van de ,,Voss.
fe Weenen vnlt deze modedeo-
aan met het volgende: „Tiet. Pe-
tburgsche kabinet wilde ann dc gc-
'hidende mededeeling nog iets toe
fen over de vredelievende bedoe
ïen van Oostenrijk-IIongurije ten
lichte van Servië en Montenegro,
'vgeering te Weenen wilde van de-
toevoeging beslist niets welen, zoo-
1 een desbetreffende mededeeling
kent de onderhandelingen over de
Yohilisatie alleen van Russische
gepubliceerd mocht worden",
jjlgens den VVeenschen correspon-
w van het ,Berl. Tageblatt" is deze
'■■'te mededeeling echter onjuist.
te vertellen, dat in do onder-
=aelingen tusschen de beide regee-
«on van 'n verklaring, dat Oosten-
diongariie niet van zina zou zijn
Groenmarkt Commissie, Haanemsche
Vleeschhouwers Ver., Gemengd Koor
„Onder Ons", Ver. Westerkwartier.
Gr. Houtstraat Ver., R.-K. Middenst.-
Ver. „de Hanze", en vijf particuliere
bel angstellenden.
De heer G. v. d. Most v a n S p ij k.
voorzitter der Hunrlemscbe Handel s-
vereeniging, die de bijeenkomst presi
deert, lieet de aanwezigen welkom en
herinnert aan de aanleiding tot sa
menstelling van dit voorloopig comité.
A's we op het jaar 1813 terugzien, tcea
onze handel geknot en onze industrie
terneergeslagen was, toen we onze
plaats in do rij der volkeren verloren
hadden dan stemt het ons dank
baar, dat die plaats in dat jaar her
overd werd en dat wo het Fransch©
juk afschudden om weer te worden do
onafhankelijke staat, die we nu sinds
een eeuw weer zijn. Zeker, er is hier
aanleiding om feest f.o vieren 1
Dat de organisatie van een feest
viering op den weg van do Handels-
vereenigJiig ligt, acht spreker zeker,
en hij wijst in verband niet die feest
viering op de bevordering van den
Haarlemschen handel, die er een
noodzakelijk gevolg van zaJ zijn.
Op de vraag van den voorzitter be
sluit do vergadering bij acclamatie in
principe, om een feestveek te orga-
niseeren.
De heer Joh. M, S c h ra i d t, secre
taris, leest het (officieuse) voorloopig©
een aanval te doen op 'de zuidelijke
buren gc-en sprake geweest ls en dat
de RiVsische regeering deze aanvul
lende opmerking gepubliceerd heeft
op eigen gezag en zonder overleg met
Oostenrijk.
Volgens dezen correspondent is men
te Weenen zeer ontstemd over de bij
het Russische communiqué gevoegde
opmerking en zal van officieele Ween-
sche zijde daarop een antwoord gege
ven worden".
Db bemiddeling.
Dit Belgrado wordt geseind:
Het antwoord op liet verzoek van
Turkije tot bemiddeling zal heden
aan de mogendheden worden toege
zonden.
Maar uit Soüa meldt een draadbe-
richt:
Daar een der gcalllëerden eenlge
wijzigingen in bet antwoord aan de
mogendheden omtrent de bemiddeling
aangebracht wenschte te zien, ls de
overhandiging uitgesteld.
Alweer dus uitgesteld!
Van fle oorlogsvelden.
De Grieken.
De Grieksche bladen berichten, dat
de Grieken Konitza en Lcukoviki heb
ben bezet.
De val van Janina,
Uit W eenen weid aan de „Voss.
Ztg." geseind; „De directeur van de;
Koerneeiiscne handelsschool te Jam- Plan .voor. Men verwacht bij de or.ga-
na Diamaudi beweert, dat de Turk- van vo.ksfeesien druk bezoea
sche vMtms-coiwi.aiiJaiit Fuad-hey, U"' d™ omtrek. De h-.loclinj ls. dat
een buitengewoon kruip en geeuw.,u- Iedere vereenlginR haar eigen feest
tig militair, dcoc den it^kscbea orga^a lerwlll do hedenavoiKl te
slïalsman kssad pasja gedwongen commiM.e vre.r de wdere
werd de forten van de slad over te re.reling der feestelijkheden tal zorg-
dragen. In de eerst© plaats wil men
Fua'd-bey had herhaaldelijk ge-!f?» ïrSftJJ.ï'T'l,'™''?
pfvan
hein de overgevmg zou gelaste». De. bedoeltag is. on llaandag SO Juni
vesting Jamna is gevallen door Ter-vangen. liet volgende voqtIo.v
raad. zij w as met eens omsingeld. v00r ,d
Da opperbevelhebber volt bel weste- Uj,, v001. verandering vatbaar isl
lijk leger, AU Rlza pasja, die met tien ifJ r,p„emaai-t
duizend man daar stond, kon met al-1 Maandag 3d'Juni. 'savonds: Con-
le kanonnen, met de vaandels en met I carton en zanguitvoeringen,
de bagage kalm terugtrekken Dinsdag 1 Juli, 's middags: Optocht
De Roenienier beweert, dat de on-1 Y0,,r vercenigingen op het gebied van
derhandelingen met kssad pasja door handel en nijverheid Bloemencorso
den Grielvschen consul te_ Janlna ge- I voor au(,0'Sj rijtuigen, fietsen, corpo-
voerd zijn. Dit is dezelfde handige malies, vereeni gin genenz.
ondei'handelaar ,die ook den Turk-
schen commandant van Elassona
lieeft weten te bewegen deze slad over
te geven.
De strijd om AdrianopoL
De „Pali Mall Gazette" verneemt,
dat te Londen een particulier tele
gram is ontvangen, waarin wordt me
degedeeld, dat de Bulgaren, na een
hevig gevecht, het fort Heitantarla
hebben genomen en 400 'l'urksche man
schappen en 20 officieren krijgsge
vangen hebben gemaakt.
De Turken hadden verwoeden te
genstand geboden en de Bulgaren
herhaaldelijk teruggedreven.
Te Sofia verwacht men, dat de Bul
garen heden Adrianopel zullen bin
nenrukken.
Een bombar de me nt.
Uit betrouvybare Servische bron
ordt bevestigd, dat de kruiser „Her-
inidié" de open stad Durazzo bescho
ten heeft.
Later opende de „Hermidié" het
vuur ook op San Giovanni di Medua.
Rusland en Roemenië.
Boecharest, 12 Maart. (Reu Ier). Vol
gens zekere rncdedeelingeri zou prins
Gliika naar Petersburg zijn gezonden
als gedelegeerde van de Roemeensche
regeering." In waarheid echter heeft
Ghika geen enkele officieele zending.
In leidende kringen zegt men dat Ghi
ka verlof heeft en nu 'n reis doet naar
Petersburg. waar hij echter van de
zal gebruik maken om
zijn "kennis van de diplomatieke 33-
schiedenis van het Bulgaarsch-Roe-
meensche conflict te benutten ter in
lichting van de leidende personen in
Petersburg
j Iedere deelnemende Tereeniglng zelf
de versleringskosten moeten dragen.
I De heer NV e y b u r g merkt op, dat
de bedoeling is, om in den optocht de
vakken door afzonderlijke groepen
sterk te doen uitkomen. Jammer is
het daarom, dat zoo weinig vakken
hier vertegenwoordigd zijn. Het 's
jtoch wei noodig, om hier eens de
aandacht op te vestigen. Ook wijst
spreker op de buurtvereenigingen, die
hier evenmin vertegenwoordigd zijn.
Over 14 dagen, dus op 26 Maarl, zal
do tweede bijeenkomst plaats hebbeo.
DE OORSPRONG VAN DE
TRAGEDIE.
De laatste voordracht in Teyler's
gehoorzaal- was Woensdagavond ge
wijd aan „De oorsprong der trage
die", waarover Dr. J. J. C. Vürtheim
uit Rotterdam sprak voor een vrij
groot auditorium.
De spreker -wees op den samenlhang
tusschen hel spel en de godsdienstige
gevoelens, die de menschen bezielde,
hetgeen Dr. Vürtheim met tal van
voorbeelden; ontleend aan de ge
woonten va/a verschillende volkeren,
aantoonde.
Het woord tragoedie beteekent
bccksgezang, naar het gezang waar
mede de oude Grieken het offeren
van een bok. symbool van den ver
woester van den wijngaard, aan
Bacchus begeleidde en waarin zij het
leiden van dezen god bezongen.
Volgens Aristoteles ontwikkelde
zich liet treurspel dan ook uit de di-
thyrambos, ut. een aanroopir.gszang
aan Dionysos.
Arion moet de uitvinder van den
tragischen stijl geworden zijn. Hero-
datus spreekt ook van tragische dan
sen waarin Adrastos'
Dinsdag 1 Juli, 's avonds Concerten
en zanguitvoeringen.
Woensdag 2 Juli, 's middags Kin
derfeesten, Corso voor sportkarren,
hoepels, enz. Kerkconcert.
Woensdag 2 Juli. s avonds Concer
ten en zanguitvoeringen.
Donderdag 3 Juli Harddraverijen,
's Avonds Concerten en zanguitvoe
ringen.
Vrijdag 4 Juli, s middags Water
corso, versierde roei- en zeilvaartul-
gen. motorbooten, enz.
Vrijdag 4 Juli. 's avonds Bioscoop
voorstelling op de Groote Markt, Con
certen en zanguitvoeringen.
Laten we nu eens trachten door on
derlinge samenwerking een feest te
organiseeren, waaraan zooveel moge
lijk menschen deel zullen nemen en
-waarbij we den naam van Haarlem
als bloemenstad hoog houden I (A p-
plau s).
De Voorzitter deelt mede, dat.
de beer Brin.kmn.nn zich bereid heeft
verklaard, de zalen ln De Kroon
steeds gratis ter beschikking te stie
len.
Na eenigo a.dilioe.sie-betuiglngen te
hébben, voorgelezen, stelt de voorzit
ter A-oor, een' comité le benoemen, dat
de verdere uitvoering der plannen
officiéél op zich zal nemen.
Do -lieer Clausing slelt voor, uit
een comité, waarin iedere vereenising
één afgevaardigde heeft, in de volgen
de vergadering een dagelijksch be
stuur te -kiezen.
Dir. Yoorste-1 lokt eenige discussie
uit. De secretaris was van plan, eerst
een klein comité te benoemen.
De afrrovaardirrd© der Letterlievende
vooral van den Roe- j Vereeni cine T. J. Cremer stelt voor.
meenschen gezant in Rusland, Nano.
Allerlei.
U i t d e Belgische Kamer.
In antwoord op de vraag, wat de
regeering. nu van algemeono staking
geen sprake meer is, zal doen, ver
klaarde de minister-president: „De
bedreiging met algemeene staking is
de aanleiding geweest, dat bet besluit
tot instelling van een commissie voor
de bestudecring van bet kiesrecht-
vraagstuk is ingetrokken. Wanneer
de rust weer geheel en al zal zijn te-
■gekeerd, zal de regeering op den
gen-omen maatree-el terugkomen, ten
einde verstandige en weloverwogen
hervorm in sren, zoonis de natie die
wenscht, te kunnen invoeren".
De socialist Vandcrvckle verklaar
de, dat. dit antwoord een groote teleur
stelling is voor de arbeidersklasse en
dat de verantwoordelijke gedelegeer
den van die klasse ten spoedigste
maatregelen zullen nemen om de zege
van het algemeen kiesrecht te verze
keren.
s „Etoile Beige" bericht, dat de
minister-president de Bronueville,
naar aanleiding van de Kamerzitting
van gister, na afdoening van de leger-
wet zijn ontslag zal nemen.
De koning der Belgen.
Volgens de „Etoile Relge" lijdt de
koning aan hcupjicht. De goneoshee-
ren hebben hem het verblijf aan de
kust verboden.
Stadsnieuws
FEESTVIERING PLAN 1913.
In De Kroon is Woensdagavond een
drukbezochte vergadering gehouden,,
belegd door het voorloopig comité van
de I-Iaariernsche IIandelsvereeniging
vooi de feestviering plan 1913.
Verlegenw oordigd zijn de volgende
corporaties
Haai'l. Handelsschool Ver., Kenne-
i-er Padvinders, Kon. Lettert. Ver. J.
J. Cremer, Bloeanistenpatroons Ver..
Kon Liedertafel „Zang en Vriend
schap", Muziek Ver. Laurens Jansz.
Coster, Ilaarl. Tooneel Ver. Jac. van
Lennep, Muziek Ver. Crescendo, Ver.
tot Verfraaiing van Haarlem en Om
streken etc., Kinder Oranjebond Prin
ses Juliana, Haarlem's Dagblad.
Siads Ed. Opr. Haarl. Crt Nieuwe
Haart. Crt-, H. V. B. V. „de Tien
Gymnasiale LeiterL Ver. „Amicitia
fuuctï", Post-Harmonie, Behangers-
en Stoffeerderspatroons Vereen Zijl
straat Ver., Ver. Kindervreugd,
bet voorloopig comité vanavond te
handhaven en eerst d^ afgevaardig
den in hunne verenigingen rug-ge
spraak te deen bonden.
De heer V a n -te Kamp erkent,
dut de idéé des bee ren Clausing de
beste is. Maar spreker voelt ook iets
\oor het denklxeld van den secreta
ris. Zonden we nu niet. het voorloopig
comité als vast comité kunnen sanc-
tioneeren, tot een latere vergadering
weer al dezo afgevaardigden' uitnoo-
digen en dan hef comité zooveel als
noodig is uitbreiden
De heer S e hm id t, zet nog uiteen,
dat de borlooliriig is, werk-cam.itë's van
verschillende branche',s te vormen,
onder leiding van een hoofdcomité als
drifzeliikseh bestour.
Na nog eenige discussie wordt over
eenkomstig bot vonrsfel-Clnnsing be
sloten, zoodat in de volgen de vergade
ring een. definitief dageliiksch be
stuur 7."1 worden benoemd uit de af
gevaardigden dor verschillende varec-
nigingen.
De Voorzitter vraagt, of de
vergadering zich in het oJgemeen
met het ontworpen plan kan vereeni
gen.
De heer S t i n i s stelt voor om te
trachten de feesten inzonderheid
volksspelen te doen zijn, op verschil
lende pleinen muziektenten te doen
bouwen en de vereenigingen elkaar
daar te laten aflossen. Iets dergelijks
is in het buitenland meermalen ten
uitvoer gebracht. En we beschikken
over vele vereenigingen, die gaarne
zullen medewerken om de stad in die
acht dagen te verlevendigen.
Den heer Schmidt valt het erg
mee, dat de muziekvereeriigingen
gaarne mede zouden willen werken.
Iiij liccft wel eens iets anders gehoord
en het is ook moeilijk van hen te ver
gen, dat zo zich den heelen (lag dispo
'uibel stellen.
Laten we nu eens feesten organi
seeren op een èwidere manier, zegt
de heer S ti n i s, en hij voegt er bij,
dat bij gaarne een zoo geestdriftig
mogelijke leiding zou zien. (A p-
p 1 a u s).
DeV oorzitter merkt nog op,
dat men om verschillende redenen
het begin van Juli gekozen heeft. Ten
eerste, omdat het na de verkiezingen
.s, en dan b.v. ook, omdat de vacan-
tie-s der scholen voor M. O. en van het
gymnasium dan pas begonnen zijn.
Verder deelt qpreker nog mede, dat
de bedoeling is om eeu allegorischen,
niet een lüstorischen optocht te mu-
k«n.
Xog doet de secreta ris enkele raede-
deelingen. Bij een bloemencorso zal
Uit de Omstreken
HEEMSTEDE.
Met ingang van 1 April a.B. is be
noemd tot le klerk aan de gemeente-
:a8fabriek F. B. F.
SCHOTEN.
Tot onderwijzer aan de Handels
school Hofland te Amsterdam is be
noemd de heer G. C. Spruijt te Scho
ten.
POST EN TELEGRAFIE.
Benoemd zijn tot ikajcooorbedienden:
te Bloemen daal A. E. v. Rietsoaoten,
te Houtrijk en Polanen C. v. Keulen,
te Sloterdijk J. B. Wilshaua
De surnumerair T. S. T. Scheltus
is verplaatst van Overveen naar
Sclievemmgen.
Letteren en Kunst
TOONEEL.
TE AMSTERDAM
TWEE PREMIèRES.
Het Nederlandsch Tooneel heeft
Zaterdag en Zondag in den Stads
schouwburg twee premières gegeven
Zaterdag was r.mile Augier aan het
woord met De Familie Four-
c h u in b a u It, Zondag waren het de
minder bekende Hongaren Melchior
lengye! en Ludwig Biro met De
T s a r i n. Het eerste stuk was zoetig
oudorwetsch, bet laatste brutaal mo
dern, het eerste werd over het alge
meen zeer slecht en slap, hot laatste
uitstekend en met élan door me-
rouw MannBouwmeester- zelfs
schitterend gespeeld, bij het eerste
"lotgevallen wiegden de acteurs ons door hun
werden herdacht. Maar als men saa' slaap, bij het tweede
i„t ,1,,.,, schudde mevrouw Mann een hcele
weet, dat deze tragische dansen- ver- omgeving wakbör> bij het eerste hoor-
bodc-n werden en deze dansen toen <ie men na elk bedrijf een „fluvveelig
gewijd werden aan Dyonisos, begrijpt handgeklap", bij het laatste klonk
inén den overgang naar Dyonisos j telkens als het doek viel, eon donde-
(Bacdhos). Do naam tragedie komt «"id applausin het kort, het eerste
voor tiet eerst in de 5de eeuw in Atlhe- 1 wn,s ®en jammerlijk fiasco, het tweede
een doorslaand succes.
Onze Lachhoek
Onder „Varia" in een Schoolblad
worden aamgetroffen do volgende
merkwaardigheden, blijkbaar ibisio-
riscb.
Uit geschiedenisopstellen van elf-
Jarige ieerUreen eer:er meisjesschooL
„Stadhouder Willem III was een
zeer zwak mam Als hij ln zijn bed
lag, moest hij altijd door kussens ge
stut worden. Nu zou mea denken, aat
zoo'n zwak man altijd in bed lag, in
tegendeel, 'hij lag er nooit in.'
„In 1807 lag er te Leiden een schip
met kruit in de haven. Plotseling
hoort men een vcrsohrikkelijken
knal en ailes wordt in den afgrond
verslonden. Lode wijk de Veertiende
snelt er iheen; hij redt de gevallenen
en troost de ongel u-k lei gen."
,,D© veiligheid op straat was vroe
ger zeer slecht Als men des avonds
uitging, moest men altijd eenige pie
ken meenemen,"
ne voor,
Als men niet van Aristoteles wist,
zou men todlv geneigd zijn de ontwik
keling van het treurspel toe te schrij
ven aan den Dyonisos dienst.
Het. is voor ©en criticus zoo aange
naam, iets goeds te kunnen zeggen
soms twijfelt men in de tooneel wereld
wel eens aan de waarheid van dezo
woorden dat wij met „De Tsarin"
was mui en sentimenteel, voor een
modern publiek ongenietbaar door
zijn zoetige braafheid. De Raad van
Beheer had verstandiger gedaan, met
niet aan de stem van Dr. Men des da
Costa die op de wederopvoering van
dit stuk in hei Algemeen Handelsblad
had aangedrongen, gehoor te geven
het oude paardje zal wel weer spoe
dig op stal worden gezet
Misschien zou het stuk nog eenigs-
zins hebben geboeid, als het beter
ware gespeeld. Nu word het vrijwel
dcor allen behalve door de dames
Hollrop en Rika Hopper ver
moord. Waar zijn onze acteurs en ac
trices, die met den noodigen Fran-
schen geest en fantasie deze stukken
kunnen spelen
Van de twee premières één Schla
ger, werkelijk Het Nederlandsch Too
neel kan over dezo weck tevreden zijn.
Het financieel succes is or, het groote
artistieke succes komt misschien liet
volgend'jaar in een stuk van
Shakespeare onder leiding, van Ver
kade met mevr. MannBouwmeester
in een hoofdroL
J. B. SCHUIL.
In de laatste jaren verwerpt men willen beginnen. Het is de overweldi-
ecliter deze meening en schrijft het S«»df kunst van mevr. Mann—Bouw-
ontstaan van de tragedie toe aan het dle Het N^rtandsch Too-
neel dit succes het grootste na
heroen-verhalen. Sara Burgerhart heeft bezorgd. In
De groote iragedieen eindigen in geen jaren hebben wij zóó in den
een klacht. Het treurmotdef b'eof en Stadsschouwburg zien spelen het
werd gesteld in de plaats van het was een spel van alles-verierende pas
vreugdebedrijf. Treurzang werd sc- e- |si«. zooals alleen een Bouwmeester
ringen inslag. Men ontleende de vermag te geven.
et-,* v, v-1 00 I sarin is geen stuk, om kinderen
stof aan h.roence=chiedenop te -,-acttórerihet geeft den strijd
Lei; ep-scnen voorzanger trad op, j vau Hcerscheres en de Vrouw in
ook in dialoog met het koor. Actie, j de peroon van Keizerin Kutherina
nabootsing was er niet in de heroen-van Rusland. De schrijvers hebben dit
ver'.ooming. Ten koste van de lyri-onderwerp met laten wij zeggen
soho partijen bracht Esc-hylos den vl |jmoedïgheid, maar toch met
tweeden 9If,er cp „el ooi.ee, e» «iI J
daarmee kwamen de dialoog en tooneelspel voor kinderen ongeschikt.
voorts de geste, de actie in zwang. j De Tsarin had door Victoriën Sar- J
Zoo ontleende waarschijnlijk het dou geschreven kunnen worden; het!
treurspel de actie aan den Eleusi- is een kijkstuk met een schilterrol £t la
schen mysteriedienst. „Madame Sans Gèue", alleen wat
Do ïoorürocM ivoivl met veel „e- ï0*»" f Sff' Met Ituiist en
literatuur heeft het weinig te maken,
iangstellrrig' aangehoord. maar het is „du théatre", liet houdt
bezig en verveelt geen oogenblik. Het
EhjIlPïipfr Vf>Rit* l/rscypn i9 Iiiililaire muzic-k met koper en slag-
ïxlïSJf iCti VOvPi vragen werk, geen symphonie of Tonbüdung
G„'abonneerden hebben bet voorrecht, J met fijn en subtiel snarenspel. Niet
viRgeu op verschillend gebied, mits voor altijd zijn de schrijvers even kieskeu-
benntwoording vatbaar, in te zenden bij de rig in het bereiken van hun doel
Houulraat'bS Haar,ems Dasblad- Groota i in hel tweede bedrijf hebben ze zelfs
Alle antwoorden worden geheel kosteloos samenzweerders, een lieel regi-
ïgoven en zoo spoedig mogelijk. me'n huzaren, een lijfgarde, een vuur-
Aan vragen, die niet volledig naam en gevecht en een siot-apotheose noodig
woonplaats van deu inzender vermelden maar Lengyel en Bire zijn
wordt geen aandacht geschonken.
VRAAG. Waar kan men een uit
treksel der steenhouwerswet beko
men?
ANTWOORD. Bij' een boekhande
laar kan men u daaraan wel helpen.
VRAAG. Heeft iemand hef recht
gyaren en wij weien allen, dat men in
Hongarije nu eenmaal gauwer met
bommen en granaten werpt, dan in
ons kalme Holland. Toch hebben wij
ook in het eerste en laatste bedrijf
menig aardig trekje gewaardeerd,
waardoor dit stuk zich loch boven ge
woon sensatie-werk verheft. En wij
zijn den schrijvers dankbaar, dat zij
om de brieven, welke voor zijn dienst- j a,cHdc® a,'5 rQ6Vr- Mann in de ge-
k ,1- 111tecenneid henhen. hnar intent
bode komen, ojien te breken of achter
te houden?
ANTWOORD. Neen, dat is straf
baar.
VRAAG. Kunt u mij ook zeggen,
hoe lang het duurt tusschen aantee-
keiieii en trouwen, wanneer
tegenheid hebben, gesteld, haar taJont
in al zijn grootheid weer eens te ont
plooien.
Wat mevrouw Mann ais Keizerin
Katherina geeft, is in één woord
verbijsterend. Prachtig, zooals zij ons
die twee-eenheid in d© persoon van
deze tsarin voor oogeii heeft gesteld.
Er was slechts één oordeel bij liet
toestemming knn krijgen van <te.i tataijk publiek: 'n Wonder I Dese
oude», en voor „et kn„tonEe«o„t aclriM speclds Jon^
moet trouwen.
ANTWOORD. Informeer dat eens
aan de afdeeling Burg. Sturid ten
Stadlluize (Zijlstraat). Daar kan men
u uitvoerig iidic-htem
VRAAG. Kunt u mij ook -zeggen
of er een courant bestaat voor drogis
ten en waar de uitgever woont?
ANTWOORD. Het Weekblad voor
Drogisten, uitgave N. V. Lourens
Coster, Groote Houtstraat 53.
liefhebbende vrouw met een gloed,
vuur, temperament en jeugd, zooals
wij nooit, te voren nog van haar had
den gezien.
Het was voor den jongen Constant
van Kerckhoven gc-en gemakkelijke
taak nm naast onze groote tragédien
ne nog te boeien. Het is geen geringe
verdienste voor een beginnend acteur,
als men van hem zeggen kan, dat hij
een uitstekend tegensjjeler van mevr.
Mann bleek te zijn. Van Kerckhoven
speelde het eerste bedrijf in het
Als een mevrouw, voori tweede werd het wat zwakker met
....„ln dienstboden, de Jaar-i '™kM. «e» >er™ en een warmte,
liikselio nlxyiTjementskosten eeiier di€ 'eriaste. ren jeune amoureuk,
ziekenverpleging betaalt, kan me- i waonati w, in de toekomst nog
vrouw dan die meisjes verplichten ini mpme dingen kunnen verwachten nis
een ziekenfonds te Baan, en -int hunï),1/ ?rn C en onder goede leiding
zelf laten betalen? o bhjtt weiW
ANTWOORD. - Voor inwonende! M<";.L,ul"a i'0"1 •"„f1* 'to'-
dienstliotlen moet mevrouw de verple-l T7 etl, d? 1,cdr'" D® Vos -
giilgskósten betalen. Zij kon de dienstp0" kanse ler Gimborg
boden dus niet dwingen in een zieken.kw-ieke, elegante, ruiische ge-
fonds te gaam Schoonhoven en Irernantzen
zorgden voor een zeer goed geheel.
VRAAG - Is men verolicht een IIet w?s voor Het Nedoriandsch Too-
n13men verpnent eenj neol( dat niet j Dö Tsariir zijn eers^
Schlager na „Sara Burgerhart" lic-eft
gevonden, een gelukkige avond. En
voor mevr. Mann—Bouwmeester
werd het, ecu triomf zij gaf in wuar-
heid Kouinkiijtke kunstdrie stamp-
vo»!l.e zalen voorspellen wij den lieer
Van Gasteren met dit nieuwe stuk
onze Haarlemmers houden van mili
taire muziek, waar cadans en rhyth-
m© 111 zit.
dagmeisje een godspenning te geven?
ANTWOORD. Neen.
VRAAG. Zoudt u mij ook kunnen
zeggen hoe men het best eieren kan
bewaren?
ANTWOORD. Op een rekje en
om de twee dagen omkeeren, als 't
versche eieren zijn.
VRAAG. Kunt u mij ook zeggen,
waar men zich vervoegen moet, om ovcrDe Familie F ourcha
lid te worden van de Vereeniging tot. baalt to schrijven. Met, dit tooneel-
sv¥ftfnnf,rn"nff- e- - c s""! ïa" E,"ite A^l<!r d«r
ir' tI? j~«i wlis !r' schrijvers van „Le Geiidne de mon-
\V. llioue, Groote Markt 27 rood. jsieur Poirier" hebben eens onze
vimr oudors nog geen 30 jaar geleden.
VRAAG. Kan ik met een pacht- want het stuk werd in 1878 geschre-
vergunning met 1 Mei volstaan? I ven gedweept. De heeren Four-
AN1 WOORD. Uw vraag is onvol-, chrtmbauli bleken echter sterk door
ledig. Wat bedoelt u met deze vraag, i hun horen te zijn gegroeidhet stuk
I Het wordt nu wat pijnlijk 0:11 nog
Gemengd Nieuws
DE NOODLOTTIGE ONTPLOFFING
TE STEVENSTON.
Omtrent de geweldige ontploffing
in de „Nobel Explosiie Company's
Ai-deer Works" te Stevenston, in
Ayrshire, waarbij 7 mannen gedood
en 10 zwaar gewond werden, worden
aan de TeL de volgende bijzonder
heden gemeld:
Volgens een officieel rapport had
de ontploffing plaats in een gebouw,
dat als droog loods voor schietkatoen
wordt gebruikt. De ontploffing deelde
zich mede aan drie andere, dergelijk©
gebouwen en in een oogwenk waren
de vier loodsen in kleine stukjes uit
eengeslagen. Zeven mannen, die he-
zig waren met het afladen van schiet
katoen van twee droogkisten, werden
op slag gedood, terwijl oen aantal ar
beiders, die in naburige gebouwen
aan het werk waren, ernstig werden
gewond.
De schok, door de ontploffing te
weeggebracht, was zoo hevig, dat bij
op meer dan 30 mijlen afstan-ds werd
gevoeld. Een volle minuut lang was
de lucht als ,'t ware verduisterd door
rondvliegende wrakstukken, steenen,
wolken kalk en gruis, groote blokken
metselwerk en glasscherven. Het klei
ne stadje Irvine, op een halvê mijl af
stand van de plek van de ramp gele
gen, had zwaar van de ontploffing
te lijden. Er bleef bijna geen ruit heel,
en de huizen wankelden op schrikba
rende wijze op bun grondvesten. In
doodsangst holden de vrouwen en
kinderen de straat op. Van talrijke
huizen stortten de daken en plafonds
in en scheurden de muren, terwijl
overal schoorsioencn 'in de straten
neervielen. Enkele personen werden
getroffen.
Er sloegen verscheidene pa orden rp
hol, die slechts met de grootst© moei
te fot staan konden worden gebracht.
Op de scholen veroorzaakte de
schok een ware prnïek, die er nog on
vorergde, toen de tuimelramen stuk
vlogen, en de scherven in de school
lokalen vielen.
Ook in andere kleine plaatsen in
den omtrek richtte de ontploffing
schade aan. Te Bridgegale werd een
groot modern gebouw van onder tot
boven gespleten. He groote tribune
de .Bogside renbaan werd z.wovr
beschadigd. Ta Saltcoats, op zes mij
len afstand van de krui!fabriek ge
legen, kreeg de havenmeester een
diepe snede over liet gelaat,, dcor een
stuk glas uit een springende venster
ruit, terwijl verscheidene personen
niet geweld tegen de straat werden
geworpen.
Zelfs 1e Ayr, 16 mijlen van de fa
briek verwijderd, waren het geraas
der ontploffing en de schok zoo hevig,
dat men niet anders meende, of de ee-
meentegasfabriek was in de lucht ge
vlogen. In de miindisfricten dacht
men met een mijngasontplcffing te
doeii te hebben, en duizenden arbei
ders begaven zich in allerijl r.nar den
beganen grónd, om te vernemen wat
er te doen was.
Ook te Glasgow, d.it op dertig mij
len afstand van Stevensten is celegen,
trilden de ramen op heftige wijze.
De Ardeer Works beslaan een groo
te oppervlakte zandig terrein. De ver
schillende gebouwen zijn ver uit el
kaar gezet, ten einde liet gevaar bij
een ontploffing zooveel mogelijk te
beperken, en de verschillende „hut
ten", waar de gevaarlijke springstof
wordt behandeld, zijn door iiooge
zandheuvels van elkaar gescheiden.
Officieel is de oorzaak van de ramp
nog niet vastgesteld, uiaur men meent
haar te moeten toeschrijven aan eea
ontbindingsproces in sommige doozen
met schietkatoen in de droogovens.
MISDADIGERS,
Men herinnert zich den moord op
twee meisjes van tien en zeven, in
November tc Rothcrliam gepleegd;
hei oudste meisje was bovendien mis
handeld. Een 24-jarig arbeider, die be
kend had de schuldige te zijn, is te
Leeds ter dood veroordeeld. De rech-
ter maakte de opmerking, dat er, be-
halve de bekentenis, geen enkel be
wijs van, zoo meldt de N. R. Ct.
