1ÜMEIER OiSUI
beter over te spreken en dies schort ik
mijn oordeel op. Wel moot ik verkla
ren. dat do aankleeding, gordijnen
achter de ramen, ijzeren hekwerken,
enz., voor mij veel van het ongezelli
ge, dut in deze steenmassa lag, heeft
weggenomen.
De buitenzijde doet er evenwel min
der toe, al is het bouwwerk het groot
ste in liet centrum van de stad en
ligt het op een van de beste winkel
standen van Den Haag. Een mode-
pa leis wordt aan den binnenkant be
keken en die voldoet aan meer dan
hoog© eischen.
Wal moet er toch aan het verkoo-
pen van japonnen een winst zitten en
wat moet er niet gekocht worden om
een onderneming als deze het bestaan
mogelijk te maken. En dan klagen de
men schei i nog over de dure tijden.
Een feest it la Hirsch is bij de
opening niet gegeven; mannequins wa
ren er niet bijgehaald, maar tocli beeft
een verccniging er baat bij gevonden.
Arbeid Adelt zag de opbrengst van
de matinee in haar kas vloeien. De
combinatie is ietwat zonderling. Ar
beid Adelt, een verceniging tot het
ondersteunen van onvermogende
dames die niet in staat zijn zich dure
japonnen aan te schaffen, strijkt de
opbrengst op voor feestelijkheden In
een modepaleis, in het paradijs van
dure japonnen gegeven. Kiescïi sa
mengaan inderdaad 1
Maar wat doet dat er toe als er
niaur geld binnenkomt.
Togen alle verwachting in zijn de
hoeren Regout en Lely het ten slotte
eens geworden over liet perceel-Mcd-
dens, dat aan een uitbreiding van het
gebouw voor de Tweede Kamer, ge
ducht in don weg stond en dat cle
gemeente otneigond wilde hebben om
dat het aan het eindpunt van den nieu
wen verkeersweg Spui-Buitenhof een
uitspringenden hoek vormde, die voor
ccn druk verkeer in hooge mate be
lemmerend zou zijn.
De minister had, als eiach gesteld,
dat de gemeente, hel meerdere, dat
de rechter bij ccn mogelijke procedu
re. aan <le firma zou toewijzen, boven
hot bedrag, dut do Regcering bood,
zou betalen en daar heeft dr. Lely
hartelijk voor bedankt. Naar nu blijkt
volkomen terecht, want geheel onver
wacht heeft de minister toegegeven, i
De eiscli van liet door de gemeentel
doen .betalen van de eventueele meer
waarde, liet hij vallen en toeu was de
grootste moeilijkheid uit den weg ge
ruimd.
De firma Meddens verhuist naar
den nieuwen verkeersweg, en de gevel
van 't Tweede-Kamergebouw zal aan
de Kapelsbrug kunnen worden opge
trokken, recht tegenover het Spui.
De eigenaardige vorm, van het. ter
rein, de zijgevels zullen ouder zeer
verschillende hoek bij het front moe
ten aansluiten zal den rijksbouw
meesters wel cenigo moeilijkheid be
zorgen, onoplosbaar is deze uiet cn
zoo bestaat de kans dat de Tweede-
Kamer niet alleen fatsoenlijk gehuis
vest wordt, maar tevens een toonbaar
gebouw met voldoenden voorgevel
krijgt.
liet tweede feit, dat in de afgelco-
pen week druk besproken werd, was
do briefwisseling tussd'.ion gemeente
cn Regeering gevoerd in verband met
een nieuw te bouwen paleis op Zorg
vliet, De gemeente, bood aan daar
den grond te koopen en aan te doen
maken; de Regeering. zou voor het
paleis moeten zorgen.
Maar do ministerraad heeft ge
meend geen voorstel in dezen geest
aan de Kamer te moeten doen. Er
waren te veel millicenen mee ge
moeid. Eerst als de gemeente 2 ruil-
lioen neerlegde als bijdrage in den
bouw zou meewerking verleend wor
den. Do gemeente. wier aanbod
reeds een uitgaaf van 3.5 mi!Loc-n
meebracht, vond dit verlangen te
buitensporig en de onderliandelin
gen verliepen resultaat!oos.
Do gemeente, die gehoopt had op
het vrijkomende palc-isterrein, dat
haar toegewezen zou worden, een
nieuw raadhuis te kunnen zetten, zal
dus naar een andere plaats hebben
oin te zien. Het oude plan om er een
aan de Turfmarkt te bouwen zal naar
alle waarschijnlijkheid wel weer op
gevat worden.
SINTRAM.
Binnenland
EERSTE KAMER.
Do verdere discussie over do Ves
ting- en Oorlogsbegrootingen voor
1013 gaf den hoeren Staal en Van
Voorst tot Voorst aanleiding tot uit
voerige beschouwingen over allerlei
leger-aangelegenheden. De beide ge
neraals deden uitkomen dat er nog
heel wat offers noodig zullen zijn voor
de volledige uitrusting van ons leger,
dat, dank zij 't beleid van Minister
Colijn, wat de organisatie betreft,
thans o.p do beste wijze is geregeld,
om onze mobilisatie en strijdvaardig
heid te verzekeren. De beide sprekers
maakten overigens eenige opmerkin
gen over de approviandeering, de po
sitie van de intendance, den geest bij
't kader en de wijze van encadreering
onzer strijdmacht, den geneeskundi
gen dienst, de vooroefeningen, enz. Zij
ontwikkelden breedvoerig hun denk
beelden over 't stelsel des Ministers,
waarmee zij zich ten slotte (al hadden
zij nog eenige bedenkingen, vooral
over 't gemis van voldoende beroeps
kader en de noodzakelijkheid om voor
meer rcscrvc-officieren in hoogcre
rangen te zorgen) volkomen vereenig-
den. En dit gaf den heer Van Voorst
aanleiding om do hoop te uiten dat
deze Minister lang aan het bewind
blijven zou. terwijl hij de meening
uitte dat van een overgang van dezen
Min. in een concentratie-kabinet wel
geen sprake zou zijn.
Op dit punt 6telde de heer Colijn
den spreker gerust. Werd 't homogeen
politiek kabinet lot heengaan genoopt,
dan zouden al zijn leden zeker aftre
den.
In antwoord op een vraag van den
heer Van Lanschot gaf de Min. te
kennen dat hij een volgend jaar de
eerste gelden zou aanvragen voor de
verbetering der kazerneering te 's-Her
togenbosch.
De Min., die verzekerde waar mo
gelijk, naar bezuiniging te streven,
beantwoordde alle detail-punten en
verdedigde nader de hoofdbeginselen
van zijn organisatie, waarmee hij, zoo
in dc behoorlijke uitrusting van 't le
ger werd voorzien wat nog veel
offers zou eischen onze verdediging
zoo goed mogelijk verzekerd achtte;
nu wij op een leger van 210 000 man
en een reserve van 160.000 man zou
den kunnen rekenen.
Op de discussie over 't volksleger,
ging de Min. niet in en wat den geest
van t leger betreft, vertrouwde hij,
dat zich alles schikken zou, nu geloof
in onze kracht cn weerbaarheid her-
levendigd zijn, in en buiten de gele
deren.
Nadat de vesting- en oorlogsbegroo
tingen, zonder stemming waren aan-
gen omen, volgde ouk die van de
Alarinebegroo li n g, waar
omtrent de heer Var. Wassenaer van
Rosaude eenige beschouwingen ten
beste gaf. Hij verklaarde zich tegen
de vereeniging van de Depart, van
marine en oorlog in één hand, omdat
de Min. van detentie voor een deel al
thans te veel afhankelijk zou zijn van
do voorlichting van zijn Directeuren-
generaal. Doch de Min. ad interum,
do lieer Colijn, sprak dit op grond
van de elders opgedane ervaring, te
gen. De heer Van Wassenaer sprak
voorts over den geest bij de Marine en
raadde wettelijk verbod van militaire
bonden aan, wat den Minister on
raadzaam cn ondoelmatig toescheen.
Nog enkele detailpunten werden tus-
schen den spr. en den Minister behan
deld: de haven van IJinuiden en de
luchtscheepvaart betreffende.
Daarna heeft de Kamer nog enkele
wetsontwerpen aangenomen:
o.o. wijziging Loterij wet 130'.
Alleen over de wijziging der perso-
neelë belasting werd een kort debat
gevoerd. De lieercn Van Deventer en
Ilovy drongen aan op gelijkstelling
van de koffiehuis- en restauratie- met
hotelhouders, maar de Minister van
financiën, de heer Kolkman, wees dit
verlangen voor t tegenwoordige af,
omdat hij de daardoor op te offeren
zes ton niet kon missen.
De Kamer is, zooals wij reeds ge
meld hebben tot 31 Maait gescheiden.
Behalve do dan in de afdeelmgen te
behandelen ontwerpen, komt dan 't
ontwerp, betreffende de grootboeken
der Nationale Schuld neg aan de or
de, hetwelk de Kamer onafgedaan
liet.
Gisteren zijn de geloofsbrieven van
Jhr. Mr. De Gijselaar, het nieuwgeko-
zen lid voor Zuid-Holland ingekomen'
en in handen «ener commissie van on
derzoek gCsteld.
TENTOONSTELLING DE VROUW
1818—1913.
Op verzoek van het hoofdbestuur
van de tentoonstelling heeft, zich een
commissie gevormd, tcu einde op die
tentoonstel ling zooveel mogelijk pro
paganda te maken voor de gymnas
tiek. Deze commissie bestaat uit de
da mes-loden der technische commis
sie van bet Gewest Noord-Holland
van 'het Ned. Gymnastiek-Verbond
plus mevr. W. FerdinamtDe Jong.
Gedurende de tentoonstelling (van
MelOctober) zal er gelegenheid be
staan voor elke verceniging afzon
derlijk op te treden, en ook stelt de
commissie zich voor een massaal op
treden te orgauisecren.
Het laatste zal vermoedelijk plaats
vinden op Zondag 29 Juni. Het pro
gramma zal dan bestaan uit: knots-
oefeningen, vrije oefeningen, gemeen
schappelijk brugv,erken eu paard-
springen.
Rechtszaken
BALDADIGHEID TEGEN
AUTOMOBILISTEN.
Den 19den October des vorigon Jaars
reed de heer J. II. Dyserinck met zijn
automobiel van Arnhem naar Nijme
gen. Behalvo de heer D. en de'
chauffeur was in de auto nog een da
me gezeten.
Te Eist werd de auto door jongens
gebombardeerd met afgesneden bla
deren van suikerbieteneen er van
raakte don heer D. in het gezicht. Hij,
boos geworden, liet de auto achteruit
rijden en hij een zijpad, waar de jon
gens afgeslagen waren, stoppen. Hier
begon hij de achtervolging, llij kreeg
een der jongens te pakken on wild©
liem in d© auto naar den veldwachter
brengen. De jongen maakte zulk een
misbaar, dat verschil lende personen
toeschoeln. 1")© lieer D. werd daarbij
door iemand in een heg geworpen en
op liet hoofd geslagen.
De chauffeur word door twee ande
ren mishandeld, tengevolge waarvan
hij vier weken lang zijn werk niet
kon doen.
De sechtbank te Arnhem veroordeel
de ecil der beklaagden tot li dagen
gevangenisstraf, doch sprak dc beadc
anderen vrij.
Do drie beklaagden hadden steeds
ontkend. Bij de behandeling der zaak
voor het Gerechtshof legde een der be
klaagden een bekentenis af.
De advocaat-generaal wees in zijn
requisitoir op de brutaliteit van onze
straatjeugd, die zelfs in liet buiten
land berucht is, en op de gevaren,
waaraan de automobilisten door die
baldadigheid bloot slaan. De heer Dy
serinck was volkomen in zijn recht,
teen hij den jongen wilde aanhouden
en naar de politie brongen. Ieder Ne
derlander heeft bet recht, wanneer hij
iemand op heeterdaad betrapt op een
misdrijf of een overtreding, dezen aan
de politie ener te leveren. Verstandig
vindt advocaat-generaal het niet de
heer D. had moeten begrijpen, dat het
publiek niet altijd partij trekt voor fat
soenlijke mensehen, maar wel voor
deugnieten. Advocaat-generaal achtte
bewezen, dat alle beklaagden zich aan
mishandeling schuldig maakten. De
eisch luidt üu tegen een wan hen 14
dagen, tegen de beide anderen G we
ken gevangenisstraf.
Stadsnieuws
„HET WITTE KRUIS
De Haarlcmsche afdeeling van de
Noordhollandsche Vereeniging „Het
Witte Kruis" jaarvergaderde Vrijdag
avond in de tuinzaal van Brinkmann
Dc lieer H. van den Berg, wees
in het openingswoord op het ongun
stige jaar voor ..Hot Witte Kruis". De
koude zomer werkte slecht op het
bezoek aan dc badhuizen. Toch is de
vereeniging weer een stapje verder
gekomen, door de werkzaamheid van
de afdeeling voer een derde douche
badhuis, zoo mogelijk in het Schoter
kwartier. Als men met deze plannen
slaagt, zal men wederom het doel van
de vereeniging belangrijk hebben be
vorderd.
Na de voorlezing van de notulen
werd meedecling gedaan van de inge
komen stukken en medcdcelirigen.
Ingekomen was een meedecling, dat
het herstellingsoord te Blaricum een
ƒ8000 meer zal kosten dan in dc ver
gadering van 24 September was mee
gedeeld. Gevraagd werd nu het ver
leende crediet van ƒ32.000 te verhoo-
gen tot 42 000.
Het bestuur heeft geineend, zonder
het houden cener afdcelingsvergade-
rlng, de machtiging aan het Hoofdbe
stuur te moeten geven. Geen der af-
doelingen heeft daartegen bezwaar
gemaakt, waardoor een aanvang is
kunnen gen/Sakt worden met den
bouw van een herstellingsoord, dat
waarschijnlijk in 't najaar voltooid
zal zijn. De vergadering hechtte haar
goedkeuring aan de handelwijze van
het afdeelingsbestuur.
Bij de cundidaatstelliiig voor het
Hoofdbestuur werd besloten tot de
eaudidatuur der heeren P. de Grient
Dreux notaris te Edum en J. E. G. C.
Dibbits, Burgemeester van Zwaag.
De heer J. \t esterman Holstijn con
stateerde in zijn jaarverslag den bloei
van de vereeniging en dc toenemende
belangstelling, al beeft de koude, re
genachtige zomer invloed gehad op "t
aantal baden der douche-badhuizen.
Genomen zijn 88,399 baden, d.i. 298
minder dan in 1911, maar 1G7'4 meer
dan in 1910.
Aan den Koudenhorn werden geno
men 86.071 tegen 3G3G9 in 1911; aan
het Leidscheplcin 50.629 tegen 52.328
in 1911.
Het aantal vromvenbaden bedroe
gen onderscheidenlijk 2177 en 3921.
Het reserveeren van den Donderdag
voor de vrouw voldoet steeds meer en
meer.
Gewezen werd op de wenschelijk-
heid van het meer nemen van scliool-
baden. Gebruik werd daarvan ge
maakt door de leerlingen van dc- scho
len 4, 5, 6 en 7 cn van de Buitenge
wone School voor 1. o. Ook zou het
wenschelijk zijn, als de dienstboden
geregeld gebruik maakten van de bad
huizen.
Herinnerd werd aan het adres aan
den Raad inzake, de stichting van
©en derde douchebadhuis.
De secretaris meent, dat de voortee
kenen gunstig zijn en dat de autori
teiten, o.a. de Burgemeester en de
Gezondheidscommissie de zaak der
douchebadhuizen goed gezind zijn,
wat niet te verwonderen A alt, als men
weet, dut geen der afdeelingen in ons
land op zulk een succes kan bogen
met de badLulzen, als de afdeeling
Haarlem.
De uitgaven bedroegen ƒ1187.42. Hot
Teyler's Genootschap trok baar sub
sidie na vijf jaren in.
Besloten werd, den ontsmetiings-
dienst op te heffen, daar deze dienst
te Haarlem overbodig is geworden
door den Gemeentelijken Oiusmet-
tingsdienst, en in de omstreken de
werking van den dienst aan zulke
moeilijkheden was onderworpen, dat
het bestuur daarvoor do verantwoor
delijkheid niet langer kon dragen.
Ilot ledental steeg van 678 tot 703.
Dit venslag werd onder dankbetui
ging goedgekeurd.
De Voorzitter merkte op, dat de
hoofden der scholen nog niet. genoeg
doordrongen zijn van het werk der
schoolboden. Overwogen zal daarom
worden, om de hoofden der scholen
nog eens uari te zoeken, daaraan hun
aandacht te geven.
Hierop werd mettódeeling gedaan
van de rekening van den penning
meester.
Wegens afwezigheid van den heer
A. de Clcrcq, penningmeester, deed
de lieer Westerman Holstijn mcedee-
ling van de rekening. Dc:wijst in
ontvangst aan een bedrag van
2204.75. Er is een voordeelig saldo
van 1017.33 1,2.
Het douchebadhuis aan den Kou
denhorn gaf een voordeelig saldo van
24-1.49 1 2, dat aan het Leidschéplëtn
een nadoelig saldo van 952.57 1/2, dat
is een gunstiger cijfer dan in liet vo
rige jaar.
Namens de Commissie voor de reke-
'ning werd door den heer J J. t erwij
nen geadviseerd tot goedkeuring van
hel financieel© verslag. Aldus werd
besloten.
De begrooting voor 1913 wijst in
ontvangst een bedrug aan van
f 2593.53 1/2 met een geraamd voor
deelig saldo van f 827.53 1.2.
De heer Schram stelde voor, om
Onze Lachhoek
GEPAST ANTWOORD.
Loei ijk© jongen. Een verstandig
mail heeft gelukkig het recht, dat hij
niet mooi bdhoeft te zijnl
Mooi meisje. Ja; maar van dat
voorrecht mag hij gec:l misbruik mu<
kenl
OOK CRITIEK.
Jonge dame (pianospelende, houdt
even op). U is een groot musicus,
iieb ik vernomen?
Bejaard artist. Men z<gt het..,
maar speelt u gerust verder!
NA DE RACES.
Eerst© slager. Wat heb je daar
voor vleesch?
Tweede slager. - Readicrvleescfi,
man!
Eerste slager. Wel, we!en
waar heb je dat van daan?
Tweede slager. Van de renbaan»
de salarissen van do badmeesters
met f 40 te vertioogen.
De voorzitter merkte op, dot de
badmeester uan den Koudenhorn pas
f 1.50 por week opsioz heeft gehad.
De badmeester aon het Leidscheplcin
heeft vrije woning, vuur cn licht enz.-
Bovendien 'hebben de badmeesters
nog een tantième, die dit jaar f 40
bedroeg.
De heer Schram nam met deze In
lichting' genoegen.
Het verslag van de Siste al genree-
n© vergadering van de Noord-Hol-
landsche Vereemiging ITct Wilt*
Kruis op 24 Sept. 19J2 gehouden, uit
gebracht door Dr. Guti© werd goed
gekeurd.
De heer ,T. Wostermon Holslyn,
werd als secretaris herkozen.
Aan het slot der vergadering deelde
de voorzitter mee. dat door liet groot
aan lal militairen, die dit jaar in
garnizoen zullen zijn, het badhuis aan
den Koudenhorn een recordjaar zal
maken.
JONGE VOORUITSTREVENDE
VRIJZINNIGEN.
Onder voorzitterschap van den heer
II. \Y. d e G r a a f f. hebben de Jon ga
Vooruitstrevende Vrijzinnigen, Vrij
dagavond in De Nijverheid hunne
jaarvergadering gehouden.
De secretaris, de heer II. Ploeg ,Tr.
brengt het jaarverslag uit. waarin
hij de veie tegenspoeden, die de sf-
deeüüg door led ar, ken van Jwstuur-
deren ondervond, memoreert. Niette
min verging het der afdeeling niet
o, L»:-t ledental !»-:d ra aerf thans
235. Verscheidene sprekers tradc-n voor
do vereeniging op. De opgerichte bi
bliotheek werd evenwel te weinig be
zocht. Het bestuur is voornemens,
voor de verkiezingen alle krachten in
te spannen.
Het financieel verslag van den
waarnemend penningmeester ver
meldt een nodeclig saldo van 128
over 1912. Door liet toetreden van vele
meuwe leden is evenwel in 1113, dc toe
stand verbeterd, er is nu een flink be
drag in lias en de schulden zijn afge
daan.
De voorzitter brengt, speciaal huid*
aan de werkkracht van den sccre'.a
ris.
De heer Goedkoop wordt tot commis
sa ris van de bibliotheek gekozen.
De heer A. E. von S a h e r oefent,
als de bestuursverkiezing aan dc orde
kcunl. critiek uit op de z.i. büzondere
slappe houding van dit bestuur. Da
ver-iïderiiweri waren niet Lslrijk. do
actie was niet krachtig en het 1-esinnr
trad te weinig opvoedend op. Te zel
den zijn onderlinge debatavonden ge
houden. Ook is geen kern gevormd
van menschen die bij de verkiezin
gen door bezoek enz. hunne krachten
nuttig aanwenden voor de vereeni
ging. De bibliotheek wordt slecht be
zocht, <le voorzitter woont buiten da
stad en heeft in Schoten de jonge vrij
zinnige beweging geleid op een wijze,
die maakt dat er nu geen jonge vrij
zinnige beweging meer is.
Spr stelt voor. dezen v> orzitter niet
DERDE BLAD
Zaterdag IS Maart 1913
IMaildianst naar N@d.
Oost Indië.
Da verzending van brieven enz.
beeft dezo week plaats als volgt:
Over Marseille, Dinsdag 18 klaart.
(Laatste busüchting 6 uur 15 iuiu.
's avonds).
Tenzij op verlangen der afzenders
wordt met deze gelegenheid geen cor
respondentie verzonden voor Atjeh
en O n d erh o o ri g'nedenSumatra's Oost
kust, Palembang, Riouw, Bangka,
Billiton en Borneo.
Over Napels Woensdag 19 Maart.
(Laatste buslichting 12 u. 15 ra. na
middag).
Over Brindisi, Vrijdag 21 Maart.
(Laatste buslichting 12 u. SO m. na
middag).
Met deze gelegenheid wordt alleen
verzonden correspondentie voor At
jeh en Onderhoorighedèn en Suma
tra's Oostkust.
Over Marseille Zaterdag 22 Maart.
(Laatste buslichtiug 6 uur 40 min.
's morgens).
Sumatra's Westkust en Beukoelen
alleen op verlangen der afzenders,
overigens correspondentie voor geheel
N.-O.-Indië.
Over Rotterdam, met de zoogen.
Zeepost,, Zaterdag 22 Maait.
(Laatste busliehting 2.35 's mor
gens).
liet port van met deze gelegenheid
verzondcu brieven bedraagt 5 cent
per 20 gram, dat der briefkaarten
2 1/2 cent per stuk, en dat van druk
werk één cent per 50 gram
Om nog met deze mail te kunnen
worden verzonden moeten postpak
ketten Vrijdag vóór 9 u. 30 m. des
avonds ten postkantoro bezorgd zijn.
(Atjeh, Sumatra's Oostkust, enz.
wordt met deze gelegenheid niet ver
zonden).
Wij doen uitdrukkelijk opmerken,
dat bedoeld wordt de buslichting aan
't Hoofdpostkantoor in de Zijlstraat.
o 5
d
35 4>
Tl
V 3
E
i
li
ES
5 S
P
1585 i
y,
3
3
3
3.25
m.
6.10
JXL
7.— m.
7.10
m.
6.49
m.
11.— m
9.-
m.
10.40
m.
12.—
Hl.
11.35
m.
1.30
a.
2.40 a.
12.20
a.
3.30
a.
2.30
a.
4.50 a.
3.35
a.
5.40
a.
6.30
a.
4.40
a.
7.—
a.
7.a.
6.—
a.
9.—
a.
7 45
a.
10.40
a.
Van de Residentie en haar
bewoners.
CXCVII.
Vrouwelijk Den Haag heeft deze
week in angstige spanning doorge
bracht. De Bonnetterie zou geopend
worden en al wat ook maar het klein
ste greintje coquelterie overgehouden
had. stelde daar een incer dan leven
dig belang in.
Ér moet ook niet zoo gering over ge-
dcchl worden. De Bonnetterie, door-
aankoop eigenares gewerden van alle
percoelen tusschen Halstraat cn
Groenmarkt. Gravenstraat en Buiten
hof, heeft daar een modepaleis laten
zetten, zooals er na Hirsch in Amster
dam waarschijnlijk in ons land geen
te vinden zal zijn.
Het gebouw zelf kan ik niet mooi
vinden, deskundigen zijn er evenwel
Haarlemmer Halletjes
EEN ZATERDAGAVONDPRAATJE.
Er is Woensdag in den Raad wei
nig to doen geweest over den staat
van te vellen boomen. Alleen maar
ccn opmerking over die van de Ge
dempte Oude Gracht en het antwoord
daarop van den voorzitter, dat wan
delaars, die daar langs komen, niet
zoo egoïstisch moeten wezen om boo
men le willen behouden die de bewo
ners van do gracht zelf weg vvcn-
fichcn te hebben. Daar kan ik veel
voor voelen, maar het omgekeerde is
precies even waar, namelijk dat het
egoïsme is, boomen wég te willen heb
ben, die jezelf hinderen en altruïsme,
of algemeene menschenmin, om die
ten plcziere van zulke wandelaars te
laten staan. Het hanteeren van zulke
begrippen is altijd een beetje gevaar
lijk'.
Langzamerhand beginnen we er
aan te wennen, dat op drukke en niet
te breede verkeerswegen geen boomen
meer kunnen blijven staan. In dat op
zicht zijn we vooruitgegaan, sedert
het jaar 1882, toen een heele brochure
geschreven werd over één olm, ander
half vel druks, en die de zeldzaamheid
van een derden druk beleefde. Dat
boekwerk was van dc hand van Dr. J.
van Vloten, in dc wandeling destijds
doctor Jan genoemd, omdat men in
dien tijd toen Haarlem zeker nog geen
vijftigduizend zielen telde, zoowel de
olmen ais de ingezetenen persoonlijk
en, wat dc eersten aangaat, ook bij
hun voornaam kende.
Geweldig moet het vellen van dezen
olm dc gemoederen getroffen hebben,
daar de schrijver vrijheid vond. zijn
brochure op te dragen „aan den per
soon van W. Meijer, onwaardeerbaar
verslaggever en Haarlems eenigsten
ingezetene, buiten den Raad, dien ik
liet voor de booinschenders heb hoo-
ren opnemen."
Dc eenige ingezetene, die niet
door de besmettelijke olmziekle was
aangetast T is sterk en voor den
heer Meijer, sedert jaren tusschen de
Haagsche olmen woonachtig, een com
pliment, daar er moed toe hoort, om
het bij vellen te houden, wanneer de
rest der ingezetenen de voorkeur
geeft aan laten staan. En dat te meer,
omdat dokter Jan een scherpe pen
voerde„Telken voorjaar," zoo be
gint zijn geschrift, „kan men langs
l-Iaarlems straten en wegen een drie-
of viertal manspersonen zien rond-
dwarrelen, Een daarvan, blijkbaar
de hoofdpersoon, van middelbare ge
stalte, in effen zwart gedost, een
tweede van gelijke gestalte en kleedij,
de derde kortgehalsd en breedge
schouderd, aan Munkaczy's Pilatus
herinnerend en door zijn zwaren li
chaamsbouw ver boven zijn beide
medgezellen uitstekende, de vierde
eindelijk in meer dienende houding,
den drie anderen ter zij gaand. Dat
is de burgemeester van Haarlem met
zijn desonkuiidigen, die gave pronk-
boomen voor wormstekig en levensge
vaarlijk uitmaken en die zich jaar
lijks onledig houden de ronde te
doen, om te zien waar ergens wat
hoog en fraai hout voor hen (e kap
pen valt."
Er wordt in dezen tijd wel eens op
den toon van de pers afgegeven, maar
de stijl van doctor Jan lijkt mij ook
niet van de meest hupsche toe. 't Ging
overeen olm tegenover het Proveniers
huis, waarvan een overbewoner, die
door den schrijver ver van vriendelijk
een zwakhoofdig koopman in poppen
genoemd wordt, bang was dat hij, na
melijk de boom, nog eens op zijn huis
zou komen te vallen. Met een meer
derheid van twaalf stemmen besloot
•de Raad tot het vellen van den olm en
toen dat ijselijk feit plaats vond, „was
do strflat zwart van menschen" (de
burgerij had meer vrijen tijd dan te
genwoordig) en bleek, dat de boom.
althans volgens doctor Jan, „vol
komen gaaf en gezond was" cn de
rnan, die hem voor ruim ƒ180.
kocht „dat 's weer item zooveel
voor stadskas," juichte de burgemees
ter wel wist wat hij deed."
Naderhand werd over Hout en
plantsoenen nog geschreven door den
heer L. E. G.. wiens voorletters in
den loop der tijden wel vaker hebben
geprijkt onder stukjes in de couran
ten, waarvan niemand zeggen zou,
dat ze in vriendelijken toon gestald
waren. Wie omstreeks 1882 de Haar-
lemsche aangelegenheden kenden we
ten wel, wie de fórsche Munkaczy-fi-
guur, de koopman in poppen en L. E.
G. zijn geweest en hoe de heer Van
Vloten was, kan blijken uit een rc-
questje, dat hij na den val van den
olm (dus toen het feit toch niet meer
te verhelpen was) tot den gemeente
raad richtte, waarin hij sprak van
het gewetonloos vellen en ver
zocht, dat de Raad zich een ander stel
deskundigen zou aanschaffen, ,daar
anders de sierlijke naam van haar
lcmsche boonischenders als kenschet
sende eernaam voor goed op "t
Stadsbestuur beklijven zou."
't Is elegant I Maar 'sRaads meer
derheid nam het request leukjes op
(van Vloten klaagt over betrekkelijke
lauwheid) en toen een van de leden
der plant6oencommissie boos werd en
zijn ontslag daaruit nam, benoemde
de Raad hem in de volgende vergade
ring opnieuw. De historie heeft in-
tusschen geoordeeld tusschen dezen
deskundige en zijn belager, want de
reputatie van den eersten leeft voort
in zijn vak en onder zijn vakgenoo-
ten en doctor Jan is vrijwel vergeten,
op zijn vermaarde brochure „Boom-
schending" na, die, naar ik vrees, der
tig jaar geleden haar succes te dan
ken heeft gehad aan de manier,
waarop eenige bekende ingezetenen
daarin voor allerlei onfraais werden
uitgemaakt.
En de olm zelf? Die kan, wat mij
betreft, zoo gaaf en mooi geweest zijn
als Dr. van Vloten het wil. Dan is
er een fout begaan. Niet de eerste
vóór 1S82 en naderhand ook niet de
laatste. Dat is niet merkwaardig, om
dat iedereen te allen tijde fouten
maakt. Maar waar wel over te duize
len valt is de vraag, wat Dr. J. van
Vloten, indien hij nog leefde, zou heb
ben gezegd van een voorstel om 68
boomen te rooien op den Zijhveg al
leen 7 Hij zou daarover, vermoed ik
geen brochure, maar een foliant in het
aanzijn hebben geroepen, maar ik
koester gegronde hoop, dat die het
niet tot een derden druk zou hebben
gebracht. Moesten we over eikaars
kleine vergissingen brochures schrij
ven, dun zouden de sneluerseh niet
meer tot rust kunnen komen.
Of het ons daarom niet spijten moet,
dat de boomen in de stad verdwij
nen Natuurlijk, maar kan dat an
ders? Waar een boom staat, kan
iemand of iets anders niet wezen en
het is nu eenmaal zoo, dat we door
het drukke verkeer van de laatste
jaren haast Ieder plekje op drukke
openbare wegen voor ons moeten op-
eischen. I-Iet gaat nog in tempo's! zoo
dat de schrik ons niet al te zeer over
meestert: voor de dikke, zware, oude
boomen die vallen, komen jonge, ma
gere, dunne in dc plaats, die evenwel,
als voelden ze, dat zij geen blijvertjes
mogen wezen, maar traag aan 't
groeien tijgen en juist zoowat tot een
bescheiden middelmaat zullen zijn ge
naderd, als ook hun beurt om heen te
gaan gekomen is.
Akelig maar waar is de zekerheid,
dat binnen een afzienbaar tijdperk
boomen binnen de Haarlcmsche
grenssteen en nog maar alleen in dc
parken en voor de hofjes zullen wor
den waargenomende rest zal opge
offerd wezen aan de eischen van een
aJdoor drukker wordend verkeer. De
ingezetenen die dón leven, zuilen zich
moeten vergenoegen met de levende
Boomen. die zij over straten en plei
nen zullen zien gaan. Daarvan zijn we
gelukkig nog in soorten voorzien.
Of hebben wc niet onder onze me
deburgers, Appelboomen, Noteboo-
men cn Peereboomen, met de varia
tion van ten Boom cn den eigenaardi-
gen meervoudsvorm Booms? Vinden
we niet onder hen Abeelcn, Rooze-
booin, Berkhout, Berkenkamp, velen
die Bos, Bosch, van den Bosch en ten
Bosch heeten, met de afwisselingen
Bosnia, Bosman cn Bosschieter
Het is wel heel merkwaardig, hoe
verbazend veel namen wij in Haarlem
vinden, verband houdende met boom
en bosch, van menschen afkomstig
uit alle oorden van het land, merk
waardig omdat Nederland zoo bijzon
der houtrijk niet is. Op oen enkele let
ter vinden we er verschillende bijeen
Eefch'out, Elzendoorn, van Eijk, Eijke-
naar, van Eijkern, van den Eijkhoff
en Eijkhoutop de H.Hazelaar, Hoo-
geboom, Hogenbirk,, Hagedoorn, Huls
bosch en Hulsebosch, Hulsenboom, van
ITout, van der Hout. ten Houte do
Lange, van Houten, Houtgraaf, Hout
kamp. Houtman en Houtschilt. Huls
hof, Hulskamp, Hulsman, Hulst, van
der Hulst, Huijboom. De laatste zal wel
oorspronkelijk eenigszins anders ge
weest en in den loop der tijden ver
anderd zijn, eyenals bijvoorbeeld
Borsboom. En zoo gaat het 't heele
alphabet door, met Karseboom. K:rk-
laan, Kruitbosch. Kwekkeboom, D:k-
keboom, van der Linden, van Linden
van den Heuvel], van Linden Tol,
Meijboom, Meijnhout. Slatrboom, Slrij-
bos. Taleboom. van Turnhout Uilles-
bogaard. Uittenbosch, van 't Wout.
Hoeveel namen inet groen cn bloe
men verband houden vertel ik mis
schien later eens, maar uit het bo
venstaande blijkt, dat al wordt elke
vaste boom In Haarlem gerooid, nog
vele bewegelijke Boomen en Bossclien
door onze straten zullen blijven gaan.
FIDELIO.
