t'-^VtDE BLAO
Zaterdag 29 Baart 1913
Buitenlandse!: Overzicht
Oe BaJkain-vullkaan.
Ba eischeu der Balkaostaten.
Het denkbeeld, dat de inneming van
Adrianopel door do Bulgaren de Bal-
kanstaten er toe brengen zal scherper
elscheu te stellen bij de vredesonder
handelingen, wordt door de Bulgaar
sche legatie te Berlijn als juist er
kend.
Bulgarije zal zich zoo wordt ge
meld niet tevreden stellen met de
grenslijn door de mogendheden voor
gesteld, van Midia naar Enos, maar
aandringen op de grenslijn van Mala-
tra aan de Zwarte Zee tot Rodosto
aan de Zee van Marmora.Bulgarije
heeflom economische redenen, een
haven aan de Marmora-zee noodig, en
zal daar thans niet van afgaan. Bo
vendien eischt het een oorlogsschat
ting van Turkije, daar Turkije alleen
de schuld treft voor de voortzetting-
van den oorlog, maar het zal zich te
vreden stellen, zoo in plaats van di
recte uitbetaling dier oorlogsschat
ting het Bulgaarselie aandeel in de
Turksche staatsschuld wordt vermin
derd.
Wordt thans de vrede niet spoedig
en op de door Bulgarije gewenschte
voorwaarden tot stand gebracht, dan
zullen de Bulgaren, met. hun leger
macht, door de'Servische troepen ge
steund, de linie van Tsjataldja aan
vallen, en desnoods tot Konstantino-
pel doordringen.
Het bezit van Konstantinopel wordt
door de Bulgaren nog niet als uiter
ste wensch beschouwddoch zoo de
Bulgaarsche troepen, uit strategische
overwegingen, eenmaal de linie van
Tsjataldja hebben overschreden en
voor Konstantinopel gelegerd zijn,zal
het moeilijk wezen, uit militaire over
wegingen, de bezetting van het oude
Zarigrad te voorkomen. Dit zal de
mogendheden zelcer niet aangenaam
zijn, en daarom dringt Bulgarije aan,
op spoedige beëindigng der bemidde
lingspogingen. Moet Bulgarije, moe
ien de Balkan staten zichzelf met Tur
kije verstaan, dan zullen zij zich door
niets en niemand laten weerhouden, j
om hun voorwaarden to stellen.
Er is dus haast bij het werk De i
mogendheden en hun diplomatieke
vertegenwoordigers hebben lang ge-
noëg gedraald. Er moet nu een snel
en afdoend einde aan de zaak ko
men, wil men voorkomen dat er ern
stiger verwikkelingen uit zullen ont
staan, die voor Europa een zeer on
aangename Zijde zouden kunnen heb
ben,
Dc Weensche „Polit. Korr." meldt,;
dat, de Balkanstaten het eens ziju om 1
de- vredesvoorstellen der mogendhe
den te aanvaarden en ook - voorne
mens zijn de vijandelijkheden tijdens
•do- vredesonderhandelingen te sla
ken. Maar Bulgarije verlangt" een
grenslijn Saros-Midia;
Oostsnrijk-TIongarije en Montenegro.
Oostenrijk heeft het voorstel van
Montenegro betreffende dc vorming
van een gemengde commissie tot on-,
derzoek van de zaak-Palic en de ge
dwongen bekeeringen te Djakowa en
Ipek aangenomen.
De AHaiieesuSs quaestie.
Uit Weenen werd aan de „Vossi-
Bche Zeitung" geseind: „De grenzen
van Albanië iu het noorden, noord
oosten -en oosten staan thans vast.
Zij toonen duidelijk, hoe taai en he
vig de strijd van Oostenrijk-I-Iongarije
tegen Rusland geweest is. De steden
Ipek, Plawa en Goessinje komen aan
Montenegro, de steden Djakowa,
Prisrend en Dibra worden Servisch.
Shoelari blijft bij Albanië. Maar ook
de gebieden om 'en achter de steden
Djakowa, Prisrend en Dibra zullen
tot Albanië behooren. Servië zal deze
drie steden als grenssteden krijgen,
echter zonder eenig achterland.
De aanstaande Alhaheesche staat
zal tot Dibra begrensd worden door
het Schargebergte, van daar door de
Zwarte Drin'eU het Ochridameer. De
zuid- en zuidoost-grens staat nog niet
vast, doch men veronderstelt, dat de
grens in het zuiden de Kalamas,
noordelijk van Jaiiina zal zijn. De
stad Choiitza blijft Albaucesch, Grie
kenland krijgt Janiua."
Van üs oonogsvslöea.
Uit Adrianopel.
Uit Sofia werd aan het „Berliner
Tageblall" geseind dat de Bulgaren
hij de inneming van Adrianopel 51.800
gevangenen gemaakt hebben, onder
I wie, behalve Schukri-Pasja, 16 pasja's,
14 divisie- en 8 brigadegeneraals 1200
i andere- officieren. Bij deze laatste» zou
den 63 Duilsche, 13 Roemeen sche en
J eenige Belgische officieren zijn. Ver
der werden buitgemaakt 52.000 gewe
ren en 620 kanonnen, zeer veel am
munitie en kleedingstukken. De re-
geering treft alle maatregelen, om
de gebreklijdende bevolking van Adri
anopel te verplegen. De directeur van
het gezondheidswezen vertrok naar
Adrianopel, om de in deze stad heer-
schende epidemieën te bestrijden,
I-Iet laatste draadlooze telegranij dat
Sjoekri pasja, de commandant van
Adrianopel, op 25 dezer aan het mi
nisterie van oorlog te Konstantinopel
zond, luidde als volgt: „De vijand
doet een krachtigen aanval. Een he
vige strijd is begonnen, hoe de uitslag
zal zijn, weet ik nog niet; zoodra het
echter zeker is, dat- wij verliezen, laat
ik alle vestingwerken inde lucht vlie
gen. Ik zal zelfs 'zónder aarzeling de
heilige gehouwen verwoesten, ten
einde te verhinderen, dat zij door on
reine voeten ontwijd worden. Ik ga
thans do tclegrafietoestelien vernie
len. Overwint de vijand, dan zal hij
geen stad vinden, maar een --puin
hoop."
De Bulgaarsche minister-president
ontving uit Adrianopel een telegram
van generaal Iwanof van den volgen
den inhoud: „Adriaonpel is gevallen,
nadat de Bulgaarsche troepen zich op
26 dezer, niettegenstaande de zware
verliezen, .die zij hadden geleden, had
den meester gemaakt van alle forten
in den oostelijken sector. De troepen
trokken toen met wapperende vaan
dels de stad binnen.
Intusschen waren de andere Bul
gaarsche troepen en de Serviërs in de
andere sectoren nog op een grooten
afstand van den fortengordel.
Nadat het oosterfrond gevallen
was, zond de Turksche commandant
Sjoekri pasja een parlementair naar
alle sectoren om te verzoeken het vu
ren te slaken en om mede te -dealen,
dat de stad zicli overgaf, daar het
niet langer mogelijk was weerstand
te bieden.
De Turken verlieten daarop de- for
ten, de andere sectoren capituleerden
en de onzen -na-men ze in bezit.
Elf regimenten van ons leger met
dc gelieele. veldartillerie hebben al
leen aan den stormaanval declgeno-
riien. Generaal Iwanof deelde verder
mede, -dat liij het volgende telegram
had ontvangen van den Servischcn
generaal Stepanowitsj„Met warmte
en met de broederlijke gevoelens van
liet Servische leger wensch ik u en
den troepen van den oostelijken sector
geluk, dat gij erin zijt geslaagd het
pantser van het Turksche monster te
Breken."
Bij Tsjataldja.
Uit Konstantinopel wordt geseind:
„De laatste gevechten bij Tsjataldja
waren slechts voorpostengevechten.
De Turken trokken terug van de li
nie Elbassan Indzigiz, achter Tsja
taldja."
Serviërs en Turken.
Eén kleine Servische af-aeeling ont
moette aan den zuidelijken oever van
de Skoempfa bij Limoechma een drie
maal sterkeren Turkschen troep met
artillerie en munitie. De Serviërs vie
len de Turken aan het gevecht duur
de vair het aanbreken van den dag tot
11 uur 's morgens. De Turken wérden
teruggedreven en leden zware verlie-
zen325 Turken werden krijgsgevan
gen gemaakt. Aan de zijde der Ser
viërs werden 60 man bui-ten gevecht
gesteld en twee kapiteins gewond.
Allerlei.
De leg erher vórming in Duilschland.
De „Nordd, Allgem. Zeitung" deelt
mede, dat in liet nieuwe legerontwerp
een verhooging van het vredeseffec-
tief van 544 211 op 611.176 man wordt
voorgesteld.
De infanterie zal in het vervolg 669
bataljons tellen (thans 516), de cava
lerie 550 eskadrons (thans .516), de
vestingartillerie 55 bataljons (thans
48), de genie 44 (thans 33), dc spoor
wegtroepen 31 (thans 18), de trein 26
(thans 23).
De geheele vermeerdering bedraagt
4000 officieren, 15.000 onderofficieren, j
117.000 minderen en 27.000 paarden.
Dc blijvende hoogere uitgaven voor
het leger bedragen 54 millioen voor j
het jaar 1913, 153 millioen voor het
jaar 1914 en 186 miilioc-n Mk. voor het
jaar 1915samen 393 millioen.
De hoogere uitgaven voor eenmaal
bedragen 435 millioen Mk. voor 1913,
285 millioen voor 1914 en 178 millioen j
voor 1915, samen 89S millioen Mk.
Aan- het vaderlandslievende offer,
van de oorlogsbij dragen zullen ook de
hondsvorsten -deelnemen.
Die bijdrage is 11/2 procent van het
vermogen.
De buitengewone bijdrage is he-
paald op 2 procent, voor zoover niet
reeds een even hoog bedrag- van het
vermogen wordt betaald. I
Van progressie is afgezien.
Vermogens beneden 10.0UU Mk. blij
ven vrij.
Van naamlooze vennootschappen I
en commanditaire vennootschappen t Het terrein was zeer mul, waar
op aandeeien wordt de bijdrage
eens gevorderdhet nominale aan
delenkapitaal en het tegoed der aan
deelhouders wordt echter van het ka
pitaal afgetrokken.
Binnenland
door de speelsters ten slotte zeer yer-
moeicl werden. (Tel.)
LUCHTVAART.
EEN VLUCIIT VAN CROMBEZ.
Reuter seint aan het Hbld. uit Brui
sel, dat de aviateur Crombez, gisteren-
ALGEMEEN KUNSTENAARS
CONGRES.
Vrijdag werd in de Aula der Univer
siteit te Amsterdam voortgezet het
Algemeen Kunstenaarscongres van 't
„Verbond van Ned-erlandsche Kunste
naars-'Vere-enigmgen".
De heer Aiilv Averkamp hield een
inliding over „De opleiding van'den
toonkunstenaar'1."
Spreker formuleerde de volgende
conclusies
Het Algemeen Kunstenaarscongres
spreekt de wenschelijkheid uit: le.
dat er een paar middelbare scholen
in den lande worden opgericht, waar
de aankomende musicus het onder
wijs ontvangt, dat he mhet beste voor
bereidt tot zijn verdere opleiding als
toonkunstenaar
2e; dat er op onze hoogere onder
wijs ontvangt, dat hem het beste voor-
meer doeltreffend aandacht wordt be
steed aan het onderwijs in de muziek
geschiedenis en dat er leerstoelen
worden opgericht in de aesthethiek,
zoodat de leerlingen dier inrichtingen
niet alleen als technicus of virtuoos,
inaar ook als algemeen ontwikkeld
To West-Indianopolis hebben boe
ven gebruik gemaakt -van de al-gemee-
n© verwarring om te rooven en te
plunderen. Er zijn dei-halve troepen
naar die plaats gezonden en vermoe
delijk zal er de staat van beleg wor
den afgekondigd.
Aan de kust. van den Atlantische».
morgen te 7-20 uit Reims vertrokken, Oceaan neemt de storm voortdurend
te 8.25 landde te Doornik, zoodat hij [ïu kracht tce.
een afstand van ruim 200 K.M. aflegde
i 1 uur en 5 minuten.
VLIEGEN.
AVIATEUR DOODGEVALLEN.
Reuter .seint aan het Hbld. uit Ver
dun De luitenant-aviateur Bressard,
die deelnam aan de legeroef e'ningen,
zweefde Hedenmorgen op een hoogte
van 800- meter. Plotseling werd een
ontploffing gehoord. Het toestel viel
en werd verpletterd. De luitenant was
onmiddellijk dood.
Koloniën
INSTORTING.
Door het instorten van het metalen
geraamte van een loods voor een
brouwerij k* Brussel werden twintig
personen gekwetst, waaronder vijf le
vensgevaarlijk.
DE KONING VAN SPANJE.
De koning is van zijn kwetsuur,
door een val veroorzaakt, bijna ge
heel eii al hersteld.
DB OVERBPENGING VAN HET
LIJK VAN KONING GEORGE.
Uit Athene wordt aan de Tel. ge
meld, dat de „Amphitrite", aan boord
waarvan zich. het lijk van kon,in;
Letteren en Kunst
QüERIDO.
Is. Querido heeft zijn bijbelseh dra-
.a in verzen, waarvan onlangs ge
sproken werd, voltooid. Het behan
delt de geschiedenis van Saul en Da
vid.
Waarschijnlijk zal liet stuk door de
Tooiieelveneenigfing", dir. Heyer-
majis en Verkade, worden opgevoerd.
Stadsnieuws
RAAD VAN BEROEP (ONGEVAL
LENVERZEKERING) TE HAARLK5&
Ter terechtzitting van 28 Maart jl.
werd o.a-. uitspraak gedaan in zake
het beroep van de N.V. Maarlemsche
ManufacLnrenhandèl van Vroom en
Dreesmann, te Haarlem, tegen de pre
mie-beslissing van liet Bestuur dor
Rijksverzekeringsbank van 8 Januari
1913, welke beslissing door den Raad
Beroep wem bevestigd, aange-
door hel Bestuur der R. V. B. te
recht is aangenomen, dat do huis-
bevond, tengevolge van een j 'far','
-v-1 n™.rWin,rmifbirl<r— LJVUUi,tel*' m drenst van genoemde
AANSLAG OP EElN ASSISTENT.
Bij het aantreden van de koelies op Grargi
do onderneming Poeloe Tager, Vennootschap, werkzaam zijn ten be
de heer F. Schellhorn plotseling door ëscoi:teerd doo~. een Engeiïén, een1«j® het verzekeringsplichtiga
één hunner met een parang aangeval- Russischen, een Franschen, een' Ita- j confectie-bedtó® der Vennootschap en
or het aan deze naaisters uit-
Russischen, een Franschen, een Ita-
ren. Twee slag-en deed de Javaan Jiaanschen en een Duïtschen kruiser,
naar den assistent, de eerste siuiite j Op alle in de haven liggende sche-
af, do tweede trof hem over de vin-pen wapperde de zwarte vlag.
gers van de hand, waarmede hij zijn j Aan de kade en op de balkons had
r M. jsx sï
ÈJjSgf 200 mos'eliilt mandoer hem echter vast le grijpen. oSsdraiin.
,J Het bleek dat den heer Seh. dne vin-w ink n© flor ril-ist tb
3e. druige er bij de regeenng op' f1®1 "-1. uu«. u.
Behandeld werden o.a. de navolgen,
de zaken:
1. IJ. Blankwater te Haarlem, die op
11 December 1912 voor zijn werkgever
Het bleek dat den heer Sch. drie vin-1 henijk taSdst Karö' SS voe-Bidder, rijwiellierstelier te Haar-
aan nU>-nuMiiUn tVnemêd, dat j «w *»i» doorgeslagen. De dader teneind met de Deensche en aan het 'ra'a^de' reïS'ife tob
liet onderwijs in de muziek uitsluitend i wist voor zijo aanval geen bepaalde hoofdeind met de Gneksche vlag b&- g aan de Leidschevaart toen
worde toegestaan aan hen, die een roeten te noemen, wel deelde hij mede dekt was en de koningskroon, den ge-iu ,.'dft Qroote Houtetraat de baea<re.
bewijs kunnen overleggen, dat zij een fl^n vorigen dag door den assistent bij ^ateste^ tve.ïon hlt'\ffuft van d,a°er tusschen de'spaken van z§n
goede opleiding als toonkunstenaar j j-efc tappen aan zjjn 0ol. flft z5Jm. ee. koning dioeg, weidop het .affuit vanJ-
j trokken. Hij had zijn parang extra
11-iiTic -vti-fi K i -- waarfloor h i ri-n rfrlilnrnrm mik io
15 belangstellenden waren aanwezig i scheop geslepen.
bij den aanvang van sprekers rede. Het is nog niet te zeggen, of de lieer saluut
De zittingen van 't congres van he- Sch. liet gebruik van de stukgehakte
dén zijn niet openbaar.
LANDBOUWTENTOONSTELLING.
Dit jaar wordt te Kampen een land
bouwtentoonstelling gehouden.
Rechtszaken
vingers zal verliezen, schrijft de Sum.
Post.
Gemengd Nieuws
AëROPLANE BESCHOTEN.
Uit Kjelzy wordt aan het „Peters- getrokken door 42 matrozen en
buigsche Telegraalagonlschap'ge- ringd door adjudanten.
BRANDSTICHTING. seindi Achter- de kist schreed ernstig en
Zooals we reeds meldden stond voor," „Een ballon vloog van Oostenrijk bewogen de nieuwe koning in gene-
de Amsterdamsche rechtbank terecht uit langs den Weichsel, die hier de raalsuniform, ver\eigens de prinsen,
de 57-jarige \vinkelier W J. J. uit Russisch-Oostenrijksche grens vormt, De menigte ontblootte het hoofd
-sXjWn' d." hS^ÏM. M ghcuimen tijd met in
ifti vu! was te werken. De door hem
Langzaam zette de lijkstoet rich J"w'dijk
beweatne. Militaire muziek speelde 0 bet Bestuai dei R V. B. .ewei-
het volkslied en den treurmarnch vanomdat hij bij het ongeval niet
Chopin. Aan de lijkkist voorat gingen werkzaam zou z„n geweest ten behoe
de metropolieten van Athene- en Salo- ™.-., bet verzeker,nEspl.clms >e-
illl, de heilige synode in'prachtigefm' va" fW> werkgever het herstel-
gewaden en bisschopsstaven in de,1»11 ™n mwielen, maar ten behoeve
hand: daarop volgde de lijkkist zelf, j J" niet-verzekenngsplielitig be-
- getrokken door 42 matrozen en om-lanJf van handel in carbid. Hiertegen
heeft de vader van den getroffene be-
Deze js van meening dat de
werkgever zij na zoons niet twee af
zonderlijke bedrijven uitoefent, doch
dat de carbidhandel een onderdeel
Baesniu"®hu'|^5a'n moéd«Ü®ö>l> Russisch gebied. Een hull nur la- maakte bg het zien van de '"o?''gr^Smaï
iriiHnp- in Z.iin winkel rer verselieen ook oen aeroplane. De het teeken der kruises. J - grona aaarvan
brandstichting in zijn winkel.
Beklaagde ontkende, hij beweerde
dat een ander in zijn huis brand ge-
die 1
i aeroplane,
is wacht beschoot de aeroplane.
UiXI' ctrli cLllklvi Xil Z.IJII lillik ,-ho|lu ló1- -
sticht moet hebben en dat uit zijn. teru„keeiae,
winkel f 40 gestolen is.
Het O. M. eischite 4 jaar gevangenis
straf.
Mr. Heemskérk, verdediger, vroeg
vrijspraak wegens gebrek aan bewijs.
VADER EN ZOON.
In drie automobielen volgd'
err onmiddellijk naar Oostenrijk op de koningin-moeder, konii
fie en de prinsessen. Daarop kwamen
de hooge hofambtenaren, de minis
ters, de katholieke aartsbisschop, de. -•
gemeenteraadsleden, de eommandan- de de bednjven, uitgeoefend m chenu-
ten der vreemde oorlogsschepen en sche fabrieken en bereiden van com-
hrt mnsnlniré coma 1 '-109t met- krachtwerktuig, door het
Afdeelingen matrozen der vreemde Bestnnr der Rijks^rgekering^ank ia
OVERSTROOMINGEN IN
AMERIKA.
(Men zie ook Tweede Blad).
Uit Dayton wordt geseind
Het "water is merkbaar gevallen. De
daar-1 wordt alsnog toekenning van scha-
g0.deloossteiling gevorderd.
2. De N. V. Chemische Industrie
.Amsterdam", gevestigd te IJmuiden
•ier onder-neming, ten doel hebben-
i--*-- - -- ooriogsscneiieu aivueu vwt.il -
strooming ingesloten waren m de. een half uur het station bereikte, toewijzing i
ïvarencijfer f
hLLhLJUV „X, LIWU... --Tl PI. eeil 1 ItllL UU1 Xltfb C3Lxll,l\Jll ireiLUILW, - -
Voor die rechtbank te Tiel stond te-handelswijk, hebben zich zonder hulp vanwaar het lijk des konings naar.^en heeft de directie bezwaar, /nj
a naai de voorsteden kunnen begeven. Athene gebracht werd I meerit dat m hare onderneming zulke
Een commissie uit de burgerij, dieQok de 'hoofdstad had zich in een doeltreffende veiligheidsmaatregelen
gesteund wordt door de troepen, be- rjjl rouwK€waad gestoken. De lijlc-i zijn genomen, terwijl geen scha del ij"-
a; wonri mat cni-riiua da, nrdA in Aio J s deke zuren of grondstoffen worden ver
recht A. K. uit Wadenoyen, die
vader in een twist, ontstaan over
het dcelen van een erfenis, met een ^aart met succes de orde in de stad.
spade op het hoofd geslagen en era- j xjit New-York
stig gewond liad. Er werd tegen hem 1 Do Hudsonrivier staat op het oogen-
stoet had bijna een uur nood
metropoolkerk te bei-eiken, die door
militairen was afgezet. Dcgodsdïenst-
6 maanden géëischt, zoo meldt de blik nog-hooger dan zelfs tijdens de pj^chtigheid werd* behalve door de le-
den deï konhifcliito lemiiie eu ile re-
Tel.
Sport en Wedstrijden
overst
iyu.1 Albany stunt onder water eu de 5teclits dóór de
directe, upooraegvertmdius met die h8t CC]1.ps iiplomati,,ue. hm,
s vertegenwoordigers
plaats is ven-broken. Ook zijn een aan- j^efs
tal kleinere plaatsen overstroomd. .dames eiieemt
tet'ten^1 bwi,,t in oM° h Mioiia tstr£ssss?£ï
Volgens de nieuwe schattingen, be-1 eenvoudig, inaar
rustend op nauwkeuriger onderzoek, aanwijzingen vau koningin Sofie ei
moet bet aantal dooden te Dayton *erd; kransen waren m de zu engan-
ongeyeer 200 bedragen en is ook bet ^nen aan de pijlers opgehangen int
aantal der te Columbus om het leven "mlden van de keik verhie zich een
gek om enen niet zoo groot ais aanvan- ™et lilastof bekleed podium waarop
DAMESHOCKEY. kei uk werd gedacht. f6" ™ct hooge kandelaars en bloemen
AMSTERDAM—TOGO, 1—1. Uit de omliggende districten -komenbedekte tafel stond: daar achter was
Gisterenmiddag werd op het ter- echter berichten, dat daar tal van ruimte gelaten voor de lijkkist, die.
rein van Amsterdam do tweede pro- raenscban verdronken zij a door zes P"nseri gedragen werd bin-
motie-wedstrijd van Amsterdam, karn-j Het inaterioele verlies, te Dayton nen gebracht. Nadat zij m het midden
pioen der 2e'klasse, tegen Togo, n.l.geleden, wordt geraamd op 20 tot 50 der kerk
VOETBAL.
Zondag gaat .Heemstede I" naar
Alkmaar, om een vriendschappelijken
wedstrijd te. spelen tegen Alcrn. Vic-
trix. Heemstede II ontvangt V. V. C.
II uit Haarlem.
neergezet, namen de
laatste der le klasse gespééld. ïn'Den m-ilhcen dollars/ prinsen met getrokken de^n nnks
Haag bleven de Haagscho dames met Kesslei-,_een lid van het reddmgs- en rechts daarvan, plaats. De kordn-denhorii zijn
werkt, dat redenen aanwezig zijn om
verminderd gevaar aan te nemen. Op
grond daarvan wordt een lager geva-
rencijfer gevorderd.
Na verhoor van getuigen, deskun
digen en partijen, bepaalde de Raad-
van Beroep de uitspraak in deze za
ken op 11 April a.s.
Lege'rdes Hails.
Het Leger des Hei's heeft in de al->
geloopen week verstrekt in de Metro
pool, goedkoop logement en. gaar
keuken, Spaarne i02. 2343 porties
voedsel ©n 148 nachtverblijven en in
de Toevlucht voor Dakloozen, Helm-
brefcersteeg 7, 700 porties voedsel en
175 nachtverblijven.
Douche badhuizen.
Iu het Pouchebadhuis aan den Kou
de afgeloopen week
blaag Dieven cle iiaagscnc dames mei mnuw, wu hu kul hvl icuumsu- ---• y-1 irrt hirfmi „.„„n.»,,
MSS'= sr* r M -i" Ee6;d! T M
Togo in de le klasse gehandhaafd gen der averstrooming in die stad: Koning Coi.stantijn was zeer be- scheplein zijn in de afgeloopen week
Togo in de le klasse gehandhaafd
blijft en Amsterdam het volgend sei- „Het weder was koud, de hemel dicht wogen.
zoen wederom in de 2e klasse uilko- S bewolkt. Dag en nacht hoorde men het Na afloop der plechtigheid verheten
men moet. angstig gillen der vrouwen, die bij de koninklijke personen de kerk waar-
De wedstrijd bad een zeer g-eani- den aanblik van het zwarte voorbij- na d© ministers de lijkkist naderden
meerei verloop en van beide zijden bruisende water bijna krankzinnig en kusten.
werd flink spel vertoond. De Haag- werden. IU trachtte met een boot een Heden en volgende dagen wordt de
sche dames speelden iets cordater en aantal slachtoffers iu veiligheid te Atheensche bevolking in de gelegen-
vooral do links- en rechts-midden- brengen. Plotseling verhief zich een beid gesteld het lijk des konings te
speelsters waren keurig op dreef. In vrouw in de boot en spro-ng onder den zien. Aanstaanden Woensdag heeft de
do eerste helft wist Togo eenmaal liet uitroep „Wij moeten toch allen ver- bijzetting in de zomerresidentie Ta-
nct to vindon, doch na de rust maakte drinken" in het water. Op hetzelfde toi plaats.
mejuffrouw Herckenrath voor Am- oogenblik sloeg de boot om en kon ik
sterdam mooi gelijk. Een heftige mij zelf slechts niet groote moeite red- EEN SCHOUWBURG INGESTORT,
strijd om de leiding ontspon zich toen $e:i. Hét voortbewegen van de boot
Togo bleef iets in de meerderheid, kostte de grootste moeite, éénmaal
doch Amsterdam verdedigde hardnek- zelfs bleef zij vastzitten in
kig. Bovendien ondernamen de vleu- kruin."
gelspeelsters herhaaldelijk snelle uit- Volgens de jongste berichten
vallen, doch de binhen-vooxwaartsen den ook West-Pennsvlvanie. Noord
waren te langzaam, om van de gebo- west-Virginië en Kentucky door zware
den kansen te profiteered. Zoo kwam overstroomingen bedreigd. Een
liut einde met een de verhouding goed deeito van Pittsburg staat reeds on-
weergevend gelijk spel. i der water.
Te st. d'Angely is, naar uit Parijs
boom-- aan de Tel. gemeld wordt, een
schouwburg ingestort. Van de 600
personen, die in het gebouw
zig waren, werden er 303 min
of meer zwaar gewond. Een groot
aantal personen meest naar het zie-
i kenhuis worden overgebracht.
renomen 6iÖ boden.
Benoemd.
Tot rector van het gymnasium ta
Apeldoorn is benoemd dr. J. G. van
Pesch, leeraar aan het gymnasium al
hier.
KON. NED. BOND VAN OUD
ONDEROFFICIEREN.
Bij Kon. Besl. van 7 Maart 1913 is
aan den Kon. Nod. Bond van Oud-On
derofficieren vergunning verleend
tot bet houden een er loterij met een
aantal loten van 25000 fi 25 cent per
stuk
Deze loterij wordt gehouden ten
bate van het te stichten rust- en va-
cantieoord. Getracht zal worden, ook
te Haarlem een gedeelte der loten aan
den man Le brengen.
Zeer fraaie hoofd en kleinere prij
zen worden beschikbaar gesteld.
Tan Kunst eu Kunstenaars
LXI.
Pottenbakkers.kunst Benige vermo
gende, kunstzinnige Amsterdammers,
die do laatste jaren getrouwe bezoe
kers der Parijsche „Salons" waren,
keerden telkens van daar terug met
een herinnering vol schoonheid, hij
hen door de inzendingen der jongere
Fransche cerainisten gewekt.
Zij stelden pogingen in het werk dit
werk ook eens in Holland te laten
zien en liet. resultaat dier pogingen is
de tentoonstelling die thans (tot 15
April) in het Gemeen temuseu.m te Am
sterdam geojtend is. Bovenbedoelde
hoeren, tot een comiteit vereenigd,
hebben de belangstelling voor hun
onderneming weten to wekken bij al
lerlei officieel© personen als: den bur
gemeester der hoofdstad, den gezant
dor Frauscho Bepubliek, onzen mi
nister van Buitenlandsche Zaken;'en
daar de namen der comiteitsleden
meorendeels een uitstekenden klank
hebben, behoort het in de Amstelstad
momenteel tot iernand'-s opvoeding de
Fransche pottenbakkers gezien to bob
ben.
Men spreekt thans meer dan anders
over deze moderne ceramiek (of als
men stiekum wil laten voelen dat men
z'n Grieksch nog niet vergeten hééft,
spreekt men bij voorkeur van kera
miek) en gaat de inderdaad uiterst
smaakvol ingerichte étalages in Suas-'
so bewonderen.
Nu is daartegen natuurlijk niets in
te brengen, zoo men daarbij slechts
niet vergeet dat in liet land waar de
aardewerk-kunst een historiscbén
achtergrond heeft als in Nederland,
waar Delft, Loosdréclit, Utrecht om
heur fabrikaten beroemd waren, he
den ten dage die kunst zoo geheel uit
gestorven zijn zou dat oene expositie
als deze alleen daarom reeds recht
van bestaan hebben zou. Integendeel:
ik geloof, dat oene vitrine mot werk
van Lauooy, den Gouwenaar bijvoor
beeld, te midden van dit Fransche
werk nog een uitstekend figuur ma
ken zou. En met goede producten van
Brouwer, da Arnstelhoekmenschen, en
Colenbrander's werk voor de fabriek
Rozenburg zou zulk een vitrine nog
aangevuld kunnen worden.
Maar na dezo kleine restrictie, die
meer den Vaak al te vlug loopenden
smaak des publikums dan don inrich
ters der expositie geldt, kan men vei
lig tot het bewonderen van het gebo
den© overgaan.
Er is eene klein© afdeeling, een re
trospectieve, aan verbonden waar
men producten uitgestald vindt van
een 30 40 jaar geleden toen de liefde
voor het va li, weer aan het opbloeien
was en werkelijke artisten zicli aan
het pottenbakken zetten. Sommige
dier stukken zijn nu alweer zeldzaam
heden geworden ei- zijn in het Fran
sche musée des arts décoratifs opgeno-
men, doch met bijzondere welwillend-
Iheiid voor, dezo tentoonstelling ge
leend.
Ge vindt in dezo afdeeling b.v. de
aardige bordjes door den bekenden
etser en graveur Bracquemond ver
vaardigd (twee stuks van een geheel
servies dat door hem versierd en ge
bakken werd). Ranken en bloemtak
ken door hem losjes over liet bordje
en den rand geworpen, niet gestyleercl
en daardoor misschien voor de stren
ge moderne theoretici als ongemoti
veerde, onlogisch© versiering veroor
deeld. Hetzelfde geldt dan. voor E.
Rousseau's bordjes waar een haantje-
of een visch heel levendig opgetéekend
staan. Meer naur modernen smaak is
onder deze voorgangers reeds Chap-
let, .wiens vaas in licht-blauw-grijs
als van dooiende sneeuw langs een
slootkant, ik eon prachtexemplaar
vind. liet is No. 2G van die A-vitrine
en ze behoort aan den savunten schrij
ver van liet voorwoord tot den cata
logus. den lieer Raymond Kaechlia.
No. 21 uit diezelfde groep komt deze
vaas vrij nabij, en beid© doen sterk
aan het latere werk van onzen land
genoot Lauooy denken.
Met Clement Massier is Chaplet
van deze groep ook om andere dan
•historische belangrijkheid te genie
ten.
Doch do hoofdzaak der expositie zijn
d© groepen door nog thans arbeiden
de kunstenaars ingezonden, liet zijn
Dammouse, Decoeur, Deiaherene, i._
noble, Moreau-Nélaton en H. G. Sim
men. Het valt mij niet in deze inzen
dingen stuk voor stuk voor u te wil
len be-aanteekenen. Ze vormen te za.-
men een alleszins bezienswaardig ge
heel, waarvan men verstandig) doet
kennis te gaan nemen.
De kunst van den pottenbakker,
l'art du grand feu, valt buiten de be-
oordeeling voor eeri deel althans
van het groot© publiek, dat wel de re
sultaten riet, doch het procédé niet
kient, noch d© groot© moeilijkheden
zelfs gissen kan, waarmede de kun
stenaar-werkman te kampen heeft.
In een frisch geschreven opstel ver
telt Simmen over zijn wérk het een en
ander. Zoo men het nog niet aan de
verschillende voorwerpen bemerkt
had, kon men het door dit opstel loe
ien dat de moderne ceramisten geheel
en al steunen op de Japanners en Ko
rean©» der oud© tijden. Eu het is
misschien hij sommigen wel eens
een t sterk© navolging dier oude
vormen en kJeurtrouvailles, zoodat
een vergelijking aJs het ware opt.;
drongen wordt, en dan niet altijd ten
voordeel© der westerlingen kan uit
vallen.
Het pottenbakkersbedrijf was bij de
Japanners een war© cultus geworden,
die van vader op zoon overging. Om
d© prachtige grondstof ie verkrijgen
die zij gebruikten was liet noodig, dat.
de geprepareerde leem gedurende een
reeks van jaren weer in den grond
werd opgeborgen om daar verschil
lend© rottingsprocessen door te ma
ken. Dat nam dus tijd in beslag en
zoo geduldig kunnen onze modernen
niet meer zijn. Doch de Japanner, pot
tenbakker en vader van vele zonen,
van wie hij wist dat ze later eveneens
pottenbakkers zouden zijn en zonen
hebben die het ook zouden worden,
begroef 'n auantum van zijn prachtig
ste grondstof en legateerde die bij zijn
sterven aan zijn kleinzoon, wanneer
die zóó en zóó oud zou zijn en potten
bakte. En daar deze traditie geslacht
voor, geslacht na, in eer©" gehouden
werd, beschikte iedere nieuwe gene
ratie wederom over een nieuwe quan
tum uitstekende grondstof. Zoo ui
tkans verhaalde hot ons Simmen, de
pottcnbakkor-pccet.
En het bakken zelf. Hce intéressant
en spannend vooral lijkt ons dit niet,
deze-angstige bezorgdheid waarmede
d© per slot onberekenbare resul
taten worden tegemoet gezien! Wat
hebben onze litteratoren toch zelf:
m hun meest dccument-lievonde perio
den weinig studie gemaakt van de
kunstambachten en liun beoefening.
Wat moet een Zola daar een mooie be
schrijving van hebben kunnen geven,
van zoo'n kunsten aar-werking» in af
wachting voor zijn oven, nadat. 1
misschien een ganschen nacht se.-
waakt heeft om de juiste temperatuur
te behouden. Heel anders zal het in
omgaan dan bij zijn Japankchen
voorganger van voor jsooveel honderd,
jaar. Deze bad in zijn heerlijke naïve
teit tot den god van liet, vuur:
„O gij, Heer des Vuurs, hoor mij,
„hoor mij aan, help "mij. Ik ben maar
,een arme drommel niet In staat mijn
,leem het leven in te blazen. Laat
„uw© vlammen mijn email doen op-
Heven, laat het de zachtheid hebben
„eener vrouwerhuid en laat het sid-
deren onder onze streelingen: laat
„de kleur diep en bewogen zijn als do
„blik eens maagdeluns en helder als
,,de lach eens kinds".
Wel zeer bloemrijk, niet waar, deze
bede tot den patroon der leemkunste-
naars. Maar al is de uiting anders,
dezelfde spanning bestaat
huidigen ceramist evengoed nog. En
daarom breng© men een bezoek aaa
deze producten, di© om met Simmen's
woorden te besluiten voor hun maker
zijn.- „zijne kinderen, die bij lief beeft,
streelt en die hij tusschen zijne vin
gers voelt tintelen van een mysterieus
leven. Die tegelijkertijd zijn zuiverste
vreugden en zijn wreedste ontgooche
lingen zijn".
Leerzaam en smaak veredelend is
zulk een bezoek in hooge mate.
J. II. DE BOIS.
25/3 '13.
