Ouder de linker-ro-geerlngen werd
niet korter gepraat over belangrijker,
wetten dan onder dit kabinet. Dr.
Kuyper en do heer Middeïberg hebben
de onvruchtbaarheid der RoeMscho
re gearing d.iu ook niet gezocht bij
links. mao.r in (ie „ongelukkige tijdre-
ken kunde" der Regeering, omdat zij
steeds te laai kwam met haai- wets
ontwerpen.
De heer Van der Velde, Kamerlid j
van Delft, de adjudant van Dr. Kuy-,
per, klaagde er bovendien nog over, j
clat de Règeering niet Christelijk ge
noeg was. Zij had de Staatsloten© niet
afgeschaft en niets gedaan voor de
- Zondagsheiliging.
De Regeering meent inderdaad, dat(
de Staatsloterij niet mag worden afge- j
schaft. Het blijkt dus, dat van een
eenstemmige Christelijke politiek geen
sprake is.
Minister Talma vond óp t gebied
van ouderdoms- en invalidlteitsver-
(zekering drie ontwerpen gereed o a.
van de ministers Véegens en Kuyper.
Was nu het. Inat-gekomene ontwerp',
van Minister Talma nog maar een ver
beterde uitgave van deze ontwerpen
geworden, dan was het nog iets ge-
Maar de minister koppelde ouder-!
dom en invaliditeit verkeerdelijk aan-,
een J-Iet ontwerp is, bureaucratisch
en kan alleen den loonarbeider hel-;
pen. De kleine haasjes, boeren enz.,'
wier oude dag even zorgelijk is, als
clio de-r loonarbeiders, worden niet
geholpen! Spr. gispt de afwijzende
houding der Regeering bij de pogin
gen om het ontwerp te verbeteren. Dc
kleine loonen zijn maar ten deele ont
last van den grooten druk, die er op
gelegd was. De grootste druk wordt
gelegd op kleine werkgevers en larul- i
bouwers. Zij moeten een groöter deel
der premie betalen, dan de groote
werkgevers. Do heer Aalbcrse, die een
voorstander van don middenstand heet.
te zijn, heeft hiermee den middenstand
een deuk gegeven. (Applaus).
Men had hier geen dwangverzeke-
ring moeten geven, een verouderd stel
sel, maar wel het Engelsche systeem, t
dat goed werkt. Vandaar ook, dut in
het concentratieprograxn geen noode-
loozen omslag wil en geen scheiding
tu?schen loonarbeiders en anderen,
de aan hulp behoefte hebben.
Mocht de Ecrste-Kamer nog vóór de
verkoizlngen dit wetsontwerp aanne
men, en komen de vrijzinnigen in de
meerderheid, dan moeten de vrijzin
nigen zorgen, dat do wet niét wordt
uitgevoerd. En dan moet er een pen
sioen komen zonder premiebetaling
voor allen, die behoefte daaraan heb
ben (Applaus).
De Regeering heeft nu voor ouderen
de premiebetaling laten vallen. Daar
mee is de bijl gelegd aan den wortel
van den boom der dwangverzekering.
Men had rechts ook bezwaar tomen
het ouderdomspensioen: inaar Dr.
Kuyper heeft gezegd, dat men bij de
verkiezingen moest hebben een gul
ouderdomspensioen, orn deu kiezers te
beduiden, dat de Regeering iets goeds
■.heeft gedaan.
Een Regeert ng, die de wetten, niet
voorstelt, omdat zij goed zijn, maar
uit andere oogmerken, moet zoo spoe-
- dig mogelijk verdwijnen.
Spr. laakt de Ziektewet en het toe-
slagwetje en andere wetsontwerpen
voor het onderwijs, waardoor het bij-
z.ondor onderwijs werd bevoordeeld,
Het bouwwetleko, gelijk Dr. Kuyjjer
het noemde, werd ecu Bouwwet, toen
Dr. K. ineer subsidie voor de bijzon
dere scholen wilde. Toen gaf de Re-
gearing zonder blikken of blozen
f 300.000 meer.
De vrijzinnigen hebben gestreefd
naar een-pacificatie op onderwijsge- i
- bied. lïn dat heeft zij ook steeds ge
daan. Maar den wil zij waarborgen
voor goed ouderwijs en voorkomen
dat Roomsch-Kntbolieke scholen, "die
door kloosterzusters en -broeders,
goedkoop kunnen werken, het geld
der subsidie voor andere doeleinden
gebruiken. Naast een goed bijzon
der onderwijs, wil de linkerzijde hand-!
haven de openbare school (applaus),
waar de kinderen van verschillende
gezindte naast elkander zitten en loe
ren gevoelen, dat zij kin deren van één
vaderland zijn en daardoor later
in staat zullen zijn, als 't gewaar'
naakt, om gezamenlijk liet vaderland
té verdedigen (applaus).
Wat had do Regeering op onderwijs
gebied véél'kunnen! doen: verbetering
van de positie der onderwijzers, ver-
betering van het vakonderwijs en be-
.tere .aaneenschakeling vau.de takken
van liet onderwijs, waarvoor reeds
lang een rapport gereed ligt.
Dan komt spr. tot de voorstellen
inzako G rond we I s lie rzi en i ng. De Re
geering stelt voor, om de bepalingen!
omtrent de loevoegdliedon van den Ko-
ning en de Wetgevende macht te wij
zigen.
Mr. Heemskerk meende, dat de prac-
tijk in de laatsto jaren in strijd was
niet de bepaling van de wetgeving.
Prof. Siruyeken heeft dit echter be
streden. Ook laakt spreker, dat do
Regeering de Raad niet langer aan 't
hoofd van de Gemeente wil stellen.
Verder veroordeelt sprker de uitslui
ting van de vrouw van 't kiesrecht en
't geven van een voorsprong aan de
kerkelijke bedeelden boven de bedeel
den dor openbare liassen. Men begrijpt
welk een invloed er op die kerkelijke
bedeelden zou geoefend worden.
Hot IIimmanskiesrecht wil men in
voeren. Dit is 'n kniebuiging voor Dr.
Kuyper, die daarover steeds lieift ge
schreven
Wie zijn ku de zelfstandig in de
maatschappij optredenden, aan wie
't kiesrecht wil geven? vraagt
spreker.
Men kan thans niet anders doen,
dan in de Grondwet neer te schrij
ven: algemeen kiesrecht voor mannen
onverzwakt. Dat heeft Thorbecke in
1844 voorspeld, als liggende in de ont
wikkelingslijn onzer parlementaire
historie Een dit algemeen kiesrecht
verzwakkend regrès- of amendeerings-
recht, voor de Eerste Kamer mag niet
in 't leven geroepen worden. Vrouwen
kiesrecht zal niet dadelijk algemeen
kunnen, meent spreker; hij be
toogt voorts, 3at de evenredige ver
tegenwoordiging moet worden inge
voerd.
Tegen de sociaal-democraten maken
do vrijzinnigen ook front, omdat do
soe.-dem. staan op 't punt van den
klassenstrijd, terwijl de vrijzinnigen
willen opkomen, voor alle klassen, zij
willen de harmonie van alle klassen
bevorderen.
Wat de Turiefwet betreft, spr. hoopt,,
dat de verkiezingen dit wetsontwerp
begraven zullen, evenals dat vroeger
gebeurde met 't ontwerp-llarte van
Teckelenburg (applaus). Spr, citeert de
Duitschè „Kreuzzeitung", een Chris
telijk blad, dat betoogt, dat uit den
Christel, godsdienst de vrijhandel
voortvloeit.-
De heer Fock begrijpt niet, dat de-
geen, die de geschiedenis der laatste
eeuw kent, nog met de Tariéfwét
durft te komen.
Spreker herinnert aan de bescher
mende rechten, die tot 1845 werden
geheven en zeer veel schade deden
aan tal van industrieën. Na dien tijd
heeft men -de beschermende -rechten
afgeschaft, of verminderd. De vrijhan
del heeft den handel en de nijverheid
tot bloei gebracht, de laatste jaren
zelfs tot zeer lioogen bloei. De handels-
omizet in guldens is in twintig jaar
van 491 tot 800 millioen gestegen en
in dertig jaar in gewicht vervijfvou
digd, nadat de beschermende rechten
zijn afgeschaft.
Van 19011908 steeg do handels-1
omzet van 1600 tot 2400 millioen gui i
dan, en bij den land- en tuinbouw
steeg de omzet van 109 1/2 tot 174 mil
lioen gulden, dus met 60 pCt. (ap-
plans).
Spreker herinnert er aan, dat de
nieuwe president van d© Vereenigde
Staten de beschermende rechten gaat
verlagen.
Do lieer Fock ontkende, dat het
meerder aantal afgegeven bewijzen
vaa -Nederlanderschap aan in Duitsch-
lancl gevestigde Nederlanders, ten
gunste van de bescherming is uit te
leggen. Dit feit is alleen een gevolg
van het nieuwe vesligingsverdra.g, dat
bepaalt-, dat de bewijzen van Neder-;,
binderscbn.p elk© 5 jaar moeien aange
vraagd worden. Spreker zet uiteen,
dat op verschillende bestnanstakken
de To.riofwet schadelijk zal werken.
De door de dwangverzekering begun
stigden, die daarvoor reeds premie
moeten betalen, zuilen door deze be
schermende rechten nog meer bena- j
deeld worden. Vooral de land- en
tuinbouw zullen daarvan nadeel on
dervinden.
De spreker zet uiteen, dat men niet
door beschermende rechten een muur
moet zetten langs onze grenzen, en dat
men geen bedrijven, die getoond heb
ben zelfstandig te kunnen optreden,
moet gaan beschermen. Met de geest©-
lijken van Engeland en Amerika j
meent spreker, dat beschermend o
rechten corruptie veroorzaken zullen.
Mr. Fock hoopt.e, dat dit corruptie-j
veroorzakend tarief buiten onze eren-!
zen zal worden gehouden. Ilij legt eri
daarbij den nadruk op, dat degeen, I
die bij de verkiezingen stemt, voor
rechts, stemmen zal voor het Tarief.
Ten-slotte wekt spreker op, cm te
stemmen op de concentratie-candida-
tón'. Dezen zulLen trachten h.et pro
gram zoo spoedig mogelijk af te wer
ken.
„Men trekke op", aldus eindigt
spreker, „men trekke op met moed op
den uitslag, voor de vrijzinnige con
centratie 1" (Zeer langdurig applaus).
G e d a c h t e n w i s s e 1 i n g.
Van de gelegenheid tot gedachten-
wisseling werd gebruik gemaakt door
mejuffrouw Hoevenaar en de hoeren
D. Peercbo.om, Frans Lieftinek, Rei-
nakla, Vermeer, Verkooy en Job. j
Visser.
Mej. Hoevenaar dankte den
spreker voor zijn betoog tegen de voor-
stellen inzake de Grondwetsherzie-
ning, waarbij bet, vrouwenkiesrecht is
vergeten. Voldaan is de spreekster
echter niet. Wanneer men alleen uit
breiding van mannenkiesrecht krijgt,
zonder vrouwenkiesrecht, dan zou dit
l'aaiste voor onafzienbaren tijd uitge
steld worden, omdat daarvoor dan
nog weer een Grondwetsherziening
noodig zal.zijn.
Spreekster vroeg de positieve mee
ning van den heer Fock omtrent het
vrouwenkiesrecht. Verder verzocht
mej Hoevenaar den aanwezigen, niet
te stemmen op de candidaten, die niet
positief voor vrouwenkiesrecht zijn.
(Applaus).
De heer D. Peereboom, de vol
gende debater, werd met, veel ap
plaus begroet. Deze spreker meende,
dat de belangen van het openbaar
onderwijs niet veilig zijn bij de con
centratie. Wel schrijft zij mooie woor
den in haar programma, maar dit
zijn frases: Spreker wijst er op, dal,'de
liberale raadsleden te Amsterdam het
openbaar onder wijs stelden in handen
van een Recbtschen wethouder. (Ap
plaus). Do linkerzijde verdeelde niet
de kinderen naar 't geloof, maar naar
.de poriemonnaie. (Applaus). Dat is
nog erger! Dat g'aa.n de vrijzinnigen
nn ook doen door de oprichting van
bijzondere neutrale scholen, gelijk te
Niimegon en Den Haag geschiedde. Do
neutraliteit van het onderwijs is ook
geboden door het. ontwikkelings-sta-
dl om der kinderen, maar de vrijzin
nigen meenen ook, dat het godsdienst
onderwijs en de bijbel op de lagere
school thuis hooren.
Spreker laakt hierbij de hetze tegen
do neutraliteit, die de Bond propa
geert. Daardoor bleek, dat de linker
zijde niet staat naast, maar tegenover
den Bond, in den strijd voor de neu
traliteit. In dit ven-band noemt spreken
den na,am van het Kamerlid Lieftinek,
die zich als de oud© dominee deed
kennen.
Had de S. D. A. P. en de moei erne
vakbeweging de onderwijzers niet ge
steund. dan zou de strijd niet zoo
goed zijn afgeloopon.
Verdei' betoogt de debater, dat ook
links weinig heeft gedaan ter verbete
ring van de positie der onderwijzers
in en builen de school.
De Bond is hier steeds de stuw
kracht geweest voor de verbeteringen
van de positie der onderwijzers. Dat
men in Amsterdam Mr. De Vries en
niet don heer Ketelaar, den vrijzinnig-
democraat. die nu in de concentratie
zit, als wethouder van onderwijs koos,
was, omdat men een wethouder wilde,
die den Bond te lijf zou gaan. (Ap
plaus).
De positie der vakvereeniging van
onderwijzers is dus bij de concentra
tie niet gewaarborgd en evenmin de
positie van de onderwijzers in de
school. Daar is nog altijd het hooM de
baas en de onderwijzer is 't- knechtje.
Zoo was het 100 jaar .geleden al met
de kweekelki'geh. Mr. Hëerkens Thijs-
scn heeft dit in den I-Iaarlemschon
Raad ronduit gezegd „Als het hoofd
goed is, is d-e school goedmaar als
het hoofd slecht is, is ook de s'chool
slecht". Én de linkerzijde in dönjRaad
bleek het niet oneens te zijn met/ die
uitspraak.
Spreker herinnert voorts aan de
houding van Mr. Thiol tegen' de ge-,
huwde vrouw in die school en dè hou
ding vnn eenïge oud-liberalen en een
als vrijz-.democraat gekozen, ma_ar
later naar rechts afgezakt Raadslid,
dio in. den Haartemschen Raad tegen
de wat verbeterde salaris-verorclfining
stemden.
Ten slotte spoorde spr. aan;;' om
rood te stemmen." (Applaus).
De lieer Frans I. ieftinck is
hier gekomen, om eens wat'' te hoo
ren over de concentratie en éen aar
dig debat bij te wonen (gelach). Maar
nu heeft spr. een advocaat van den
Bond gehoord. En hij sprak niet
slecht (gelach). Zooals elke advocaat
preekte hij voor z'n eigen parochie.
Daar heeft hij gelijk in, maar daar
voor zijn we hier niet gekomen. Te
gen den aanval van den heer Peere
boom, stelt spreker het feit, dat op
een vergadering van den Bond spre
ker en Ter Laan zijn genoemd „kerels
waar je. nog eens wat aan hebt." En
daar is een heele rede van spreker
voorgelezen, (applaus). Spreker heeft'
dus een pluimpje gekregen.
I-lier hoorde hij nu 't tegendeel. Dat
hindert niet, want je wordt een pa
chyderm, als je 34 of 35 jaar in de
politiek bent. Maar dan krijg je ook
olifantskracht, zegt spreker. En Lief
tinek duwen ze niet zoo gauw aan den
kant,, (applaus.)
Spreker beaamt, dat de opleiding
der onderwijzers onvoldoende is. Zij
moeten meer filosofie bestudeeren.
Ware dit zoo, dan zou men niet 'ko
men met dit dogma der neutraliteit,
als hier weer is verkondigd. Spreker
b&loogt dan in geestdriftige bewoor
dingen, dat nergens verlboden is, om
over Jezus te spreken, als dit niet
op de openbare school over
Jezus té spreken, als dit geen
andersdenkenden hindert. Zou men
niet meer mogen spreken over de
Bergrede, die niet alleen in het ge
zin, maar ook in de school thuishoort?
(applaus). Zou men niet mogen spre
ken over den rijken man en den ar
men Lazarus? De Bond doet wel an
ders. (applaus).
Die stelt immers ook den armen
man voor als bezitter van goede ei
genschappen en den rijke al3 den
slechten man (gelach).
In een geestdriftige preroratic, zegt
spreker tot de leden van den B-onrl:
„Komt dan niet meer met uw afgestor
ven begrip van neutraliteitl" (Lang
durige bijvalsbetuigingen). Een
mensch met bloed in zijn aderen kan.
niet neutraal zijn, zooals de debater
dit wil.
De hoer Lieftinek wordt bij het af
gaan van 't podium met langdurig
applaus, dat tot een ovatie aanzwelt,
gehuldigd.
De heer R e i n a I d a informeert
haar de houding van den heer Fock
tegenover „local option".
De heer Vermeer leest een stuk
uit het Volk voor ten betoog©, dat de
vrijzinnige Kamerleden vele malen
hebben gestemd tegen de belangen
yan het openbaar onderwijs (ap
plaus).
De heer Verkooy meent, dat de
spreker vergeten heeft, aan te wijzen,
j waaruit de sociale wetgeving zal moe
ten worden bekostigd. Spreker meent,
dat de linkerzijde niet do belangen
van het volk good behartigt. Hij wijst
verder op bewijzen van 't bestaan
van den klassenstrijd. Die bewijzen
ziet hij in elke partieele staking en
de uitsluiting dei- sigarenmakers,
(applaus).
De heer J oh. Visser meent, dat
er wel degelijk een Christelijke poli
tiek bestaat. Waar kan men anders
het bestaan van de linker-- en de
rechterzijde uit verklaren, vraagt de
hoer Visser.
Verder verdedigt spreker onder veel
gelach en gejoel van een deel der
vergadering liet beleid van het Ka
binet. Spr. wijt de onvruchtbaarheid
der Rechtsche regeering aan de stof
van de sociale wetgeving. Hij laakt
het, dat de linkerzijde bij een stem
busoverwinning, de Oudordomsver-
zeke-ring zal intrekken. Dan hebben
de arbeiders weer niets, ook niet de
overgangsbepaling, die ten minste de
oudsten oogenbiikkelijk zal helpen.
Spr. brengt verder hulde aan Mi
nister Talraa en eindigt met het stel
len van «enige vragen.
Naar aanleiding van een vraag
van een der aanwezigen, deelt' de
Voorzitter mee, dat er geen
bezwaar bestaat tegen het houden
van een collecte aan de deur voor de
u itgesloten sigarenmakers.
Antwoord va-n Mr. F o c k.
Mr. Fock beantwoordt, eerst Me
juffrouw Hoevenaar. Wordt het con
centratieprogram doorgevoerd, dan
is geen nieuwe Grondwetsherziening
noodig, om vrouwenkiesrecht in te
voeren. Zelfs kan de wetgever dan
algemeen vrouwenkiesrecht invoe
ren. Spr., die een voorstander is van
een zoo algemeen mogelijk kiesrecht,
hoopt, dat een eventueele kiosrecht-
herziening een regeling zal brengen
in den geest, als mej. Hoevenaar be
doelt.
Wat, de vraag omtrent „local op
tion" aangaat, meerit spr., dat deze
kwestie de volgende periode niet aan
de orde komt. "Wordt spr. gekozen als
Kamerlid, laat de heer Reinalda zijn
vraag dan nog eens over vier jaren
stellen.
Spr. deelt verder .mee, dat hij is
voor opheffing van de minder bedeel
den, ook door bestrijding van drank
misbruik. Maar over de uitvoering
der maatregelen is de zienswijze zeer
verdeeld.
Overgaande tot de beantwoording
yan den heer Visser, meende spreker,
dat van christelijke politiek alleen
dan sprake is, als er geld te halen is
uit de publieke kassen voor het bij
zonder onderwijs. Verder is er op
ipmctisch-politiek terrein geen enkel
punt van overeenstemming. Spr.
wijst op de nota van don neer De
i Savornin Lobman inzake de dwang-
verzekering, diens niet meedoen aan
de huldiging van den heer Kuyper bij
zijn jubileum als „Standaard"-reda.c-
teur en de opvatting der Christ.-II Ls-
lorischen omtrent de schoolkwestie,
die bedoelt een Hervormde neutrale
school, terwijl Roomsch-ka th. en anti-
rev. deze opvatting niet doelen.
Spr. bestrijdt, dat de linkerzijde
geen sociale wetten hebben tot stand
gebracht. Spr. wijst op de Ongevallen
wet, Woningwet en Belastingwetten,
die ook een socialen ondergrond heb
ben.
Verder deelt spr. mee, dat als de
vrijzinnigen de ouderdomsverzeke-
ring zullen intrekken de overgangs
bepaling niet wordt ingetrokken. In
tegendeel zal men dlie uitbreiden;,
door niet alleen de oude loonarbeiders
maar alle ouden, die dit behoeven het
pensioen te verleenen.
Den heer Peereboom zegt spr. dat
hij zich bij de geestdriftige woorden
van den heer Lieftinek aansluit. Neu
traliteit zooals de heer Peereboom
zich denkt, bestaat niet. Voorts merkt
de heer Fock op, dat de Tarief wet
geen vermeerdering van inkomsten
geven zal, omdat bij verhooging van
het invoerrecht de invoer zal vermin
deren.
Voor een staatspensioen zullen de
gelden kunnen gevonden worden uit
de belastingen, die door verhoogde
welvaart, meer zullen geven als men
dit niet wegwerpt aan telkens groo-
tere en meerdere uitgaven voor bij
zonder onderwijs.
Wat de defensie aangaat, spr. i3
voor bezuiniging. Dat bewijst liet
feit, dat spr. naast Minister Staal
heeft gestaan en dfit spr. zelf zijn
mini ate ri celen zetel heeft prijsgegeven
omdat hij met minister van Rappard
meeging, toen deze bezuinigingen
voorstelde.
De sociaal-democraten zijn toen
mee de oorzaak geweest, dat men
weer in dé macht van rechts geraak
te. En dit doen zij altijd, als zij hét
regéeren van links onmogelijk ma
ken.
Spreker eindigt ten slotte met de
verzekering, dat het- ooncentratiepro-
gram zal uitgevoerd worden, als de
kiezers er voor zorgen, dat er 51 vrij
zinnigen in de Kamer komen (ap
plaus).
Nadat de heer BREDA KLEIJNEN-
BERG- den spreker en debaters dank
heeft gezegd, wordt de bijeenkomst
gesloten.
De collecte voor dé uitgesloten si
garenmakers heeft opgebracht
f 27.54 1/2, welke ponds-pqhdsgewijze
over de verschillende organisaties
zullen worden verdeeld.
Di Raadsverkiezing.
In herstemming'met den lieer M. L.
A. Klein (R. K.) is mr." dr. H. R. Rib-
bius (,V. L.) Vrijdag met aanzienlijke
steromèn -mee rde r h e id tot Raadslid
verkozen. De linksche candidaat, die
bij de eerste stemming 43 stemmen bij
den heer Klein achterbleef, verwierf
er nu 248 méér.
In het volgende staatje gov on we in
extenso de cijfers van de eerste- en de
herstemming:
Men ziet, dat de kiezers-oplcomst
nog geringer is geweest dan de eerste
maal. Toen kwamen er van de 3354
nog 2162 op, nu daa-lde dit aantal tot
1956 (dus 55,3 pCt.) In aanmerking
dient genomen, dat 'de S. D. A. P.
bij deze herstemming adviseerde zich
te onthouden.
Inmiddels valt uit het resultaat af
te leiden, dat van de 631 kiezers die
de vorige maal der, heer Joosten stem
den, er nu waarschijnlijk een vrij
groot aantal op den heer Ribbius moe
ten zijn overgegaan. Immers, deze
verwierf 373 stemmen méér dan de
eerste maal (terwijl de beer Klein cr
82 vooruitging).
Naar men weet, heeft de thans ge-1
kozene naar aanleiding dezer verkie
zing maar enkele maanden zitting,
en komt dan opnieuw in den stem
busstrijd, doordat hij behoort ondor
de elf leden, die van den zomer aan
de beurt van periodieke aftreding zijn.
Aangezien wijlen mr. Spoor ook li
beraal was, blijft de verkonding in
aantal van rechtsche en linksche le
den in den Raad door deze verkiezing
ongewijzigd.
Rubriek voor Vragen
Geabonneerden hebben het voorrecht,
vragen op verschillend gebiod, mils voor
beantwoording vatbaar, iu te zeuden bij de
Redactie van Haurlem's Dagblad, Groote
Houtstraat S3.
Alle antwoorden worden gebc.cL kosteloos
gegeven en zoo spoedig mogelijk.
Aan vragen, die niet volledig nanm en
■woonplaats van deit inzender vermelden
wordt geen aandacht geschonken.
VRAAG: Ik ben in 1912 aangesla
gen voor de plaatselijke belasting
voor f 7.35. Ik bén echter 1 April naar
Amsterdam vertrokken tot 1 Juli,
daar -heb ik f 4.90 aftrek voor gehad.
Nu heb iik echter 'weer een aanslag
biljet o'ver 1912 groot f 3.67 1/2. Moet
ik dat nu ook betalen, dit is een aan
slag over het 2de halfjaar.
ANTWOORD: Voor de maanden na
April heeft u afschrijving ontvangen
op uw eersten aanslag, zoodat die
aanslag daarmede verrekend was.
Nu u met 1 Juli weer in Haarlem zijt
gekomen, is u voor het 2e halfjaar
terecht opnieuw aangeslagen.
VRAAG: Mijn patroon heeft mij een
rijwiel gegeven, tegen de inhouding
van één gulden reparatiekosten, dio
ik zou ontvangen, in de week. Het
rijwiel moest f 32 opbrengen dus na
een tijd van 32 weken was liet mijn
eigendom. Nu ga ik echter vertrek
uren en heb ïk 19 weken één gulden
betaald. I-Ieeft nu mijn patroon het
recht mij het rijwiel te ontnemen te
gen vergoeding van de kosten van
reparatie, die ik heb betaald. Of beb
ik recht op f 19 daar het rijwiel in
goeden staat is?
ANTWOORD: Indien liet rijwiel
tegen betaling van f 32 uw eigendom
•zou worden, kunt gij met bijbetaling
van f 13 het rijwiel, krijgen.
Voldoet gij hieraan niet, dan zal
uw patroon de f 19 moeten restiluee-
ren onder aftrek van de kosten van
reparatie.
VRAAG: Hoeveel moet éen onge
huwde zóón, die f 1000 inkomen ..heeft,
per jaar aan zijn ouders afstaan voor
onderhoud. Bedraagt dit niet 10
ANTWOORD: Hiervoor, is geen vast
percentage vastgesteld. Het bedrag is
afhankelijk van de behoeften der ou
dere, en van het inkomen der kinde
ren. Zijn er meer kinderen, dan
wordt het onderhoud verdeeld naar
mate van ieders financieel© positie,
NAMEN DER CANDIDATEN
<5 O
•§2
a s
a
Stembur. B
Friesche
Varkensm.
■Q.ÏÏ
11
35 co
Totaal.
(Bij eerste stemming uitgevallen.)
(155)
(158)
(318)
(631)
M. L. A. Klein
(Roomsch-Kath).
241
(224)
816
(289)
297
(259)
854
(772)
Mr. Dr. 'H. R. Ribbius
(Vrij-Liberaal)
427
308
88!»
(245)
336
(176)
1102
(729)
668
(687)
655
(692)
633
(753)
1936
(2132)
(8)
10
(14)
8
(8)
20
(30)
670
(695)
665
(706)
641
(761)
1976
(2162)
1065
1089
1200
3354
Gekozen Is dus de heer Mr. Dr. H. R. RIBBIUS (V.-L.)
De vet-gedrukte cijfers geven de stemmenaantailou aan diè hij
herstemming verkregen zijn; die welke tusschen haakjes zijn geplaatst
de 6temmenaantallen der eerste stemming.
Job wierp den schuier in de gang
van de herborg en zette zijn hoed op.
Toen floot hij Pincher, en liep be
daard heen.
Waar gaat die vent naar toe?
I-telt riep de officier.
Joh liep voort, met Pincher achter
zich. De officier- snelde vooruit en
haalde hem in.
Haltriep hij weder.
Joh keek réchts noch Jinks, rnaav
liep door alsof hij niets zag of hoorde.
In zijn toorn verloor de jonge officier
zijhc waardigheid uit het oog, en
greep den wegloopenden recruut bij
den arm.
Gij wilt mijn hond laten verdrin
ken -- vroeg Joh, stilstaande.
Breng dien man in arrest, zei
<1© officier, en verdrink dat dier
dadelijk.
Uier viel niet te dralen, en met die
vaardigheid vnn geest, die door nete
lige omstandigheden gewekt wordt,
zag Job in een on hetzelfde ocgenblik
zijn toestand uit twee of drie ver
schillende gezichtspunten, zoodat, toon
hij den officier aangreep en hem tegen
den grond smoel, hij het betrekkelijk
na rijp beraad deed. Er was maar
ééri middel om jegens Pincher zijn
woord te houden, en het breken van
zijn woord was liet doodvonnis voor
den hond.
Job bleef zijn woord a.aji Pincher
«©trouw. dus srheet hij den officier
tegen den grond en zette het op een
loopen, den hond toeroepende hem te
volgen. Op een paar honderd passen
afsiands waren uitgestrekte grasvel
den, en in de straat, die er heen leid
de, was niemand orn hem den weg te
versperren. Eer de grijze sergeant
majoor ©enig© soldaten had geroepen
om hem te vervolgen, was Job reeds
over de tweede heg gesprongen. Een
twaalftal anderen nam vrijwillig aan
de jnc-ht deel maar de deserteur liep
ais een hert, en de twee honderd pas
sim, die bij zijn vervolgers vooruit
was, werden drie- en vierhonderd. Zij
zagen hem een hoogo heg oversprin
gen en in de lager gelegen landstreek
aan dé andere zijde uit bun gezicht
verdwijnen, en toen keerden zij n aar
•lvun: kwartier van den vort gen nacht
terug, en hadden gelegenheid, om al
de vloekende welsprekendheid van
den sergeant-majoor aan te hooren.
Job boorde het laatste gedruisc-h
van de jacht achter hem. en onder de
hoogo heg iiederhurkende, zag hij zijn
vervolgers, terugkeer en
Ga mee, Pincher. zeid-e hij, hij
gend. Je bent mij getrouw geweest,
en iic zal jou getrouw zijn. We zijn nu
allebei schurken en vagebonden.
HOOFDSTUK III.
Destijds kwamen drie exemplaren
van de ..Times" een dag na de uit
gave in Castle Barfield, en alle drie
werden geleverd door William Arm
strong, drukker, bcekverkooper en
winkelier in kantoor- en schrijfbehoef
ten. Het exemplaar van den predi
kant werd gerégeld op hetzelfde uur
•door den knecht vari dén predikant
afgehaald, het exemplaar van den
voorn aamsten klant werd door den
loopjongen bezorgd, en de leden der
Castle Barfielitscho Vereen iging tot
Bevordering van Kennis moesten
doorgaans wachten totdat de boekver-
kooper op zijn gemak de kolommen
vnn do „Times" doorloopen had.
Dé verdwijning van Job bedroefde
Armstrong. Het was zijn schuld niet,
dat de jongeling zijn geboorteplaats
den rug had toegekeerd maar ver
standiger woiorden en wat meer
vriendelijkheid hadden hom misschien
lumnen terughouden. De winkelier
gevoelde zich te moede alsof een van
zijn eigen zoons was weggeloopen.
Op zekeren avond, veertien dagen
na Job s vertrek, rinkelde de gescliour-
de schel aan de winkeldeur, en kwa
men de knecht van den predikant en
de loopjongen van Armstrong tegelijk
binnen. De loopjongen wachtte de
postkar dagelijks aan het postkantoor
op, en de knecht van den predikant
ontmoette hem altijd. Armstrong ont
waakte uit zijn gepeins, maakte het
pakket open, gaf het een© blad aan
den loopjongen, het andere aan den
kneclvt, en sloeg zelf het derde open.
Toevallig viel zijn oog op iets in de
advertentiekolommen toen schraler
gevuld dan tegenwoordig terwijl
hij ze vluchtig doorliep, zijn lust be
dwingende om de aangekondigde
nieuwe uitgaven te lezen, die hij voor
een soort van dessert bewaarde. Wat
daar eensklaps zijn aandacht boeide,
was een advertentie, waar met kapi
tale letters boven stond„Vijftig
guinjes belooning", on daaronder
was te lezen, dat „John Smith, zes
voet één duini lang, borst cen-en-vee-r-
tig duim breed, leeftijd twee-en-twin
tig jaar, haar blond, oogen grijs en
groot, den vijftienden laatstleden in
de stad Birmingham dienst had. geno
men, en op den tweo-en-twintigsten
in de stad Gloucester gedeserteerd
was, na brutale aanranding gepleegd
te hebben op deu persoon van' kapitem
Conin-ghame. Was fatsoenlijk gekleed
in burgorlcleeding en vergezeld van
een bulhond, luisterende naar den
naarn Pincher. Degene, die aanwijzin
gen kon geven tot inhechtenisneming
van gezegden John Smith, zou boven
staande belooning ontvangen ton kan
tore van de hoeren Begg en Bag, zaak
waarnemers van voornoemden kapi
tein Coning.hame, Chancery Lane, te
Londen."
De jongen is glad bedorven,
reide Armstrong, met een zucht, nu
hij een vluchteling voor "t gerecht is.
De bulhond luisterende naar den
naam Pincher zou alien twijfel ver
dreven hebben, indien er nog eenigo
reden tot twijfel had kunnen bestaan.
Een John Smith, dio de lengte en den
leeftijd van Job Round, dezelfde
kleur van haar had, en uit dezelfde
oogen keek, en die bovendien op den
dag van Job's vertrek dienst had geno
men, droeg in de oogen van Arm
strong een zeer doorzichtig masker.
Een droevig hart, zeid© Arm
strong, half overluid, is dikwijls
een bitter hart, en de jongen is diep-
gegriefd heengc-gaan. ïn elk geval is
het niet noodig, dat dit slechte nieuws
de heele gemeente rondgaat, als ik het
voriielpen kan, 't Is een schrale voor
zorg, maar ik zal ze toch nemen,
I-lij vouwde het blad zóo om, dat de
advertentie op den kant kwam. Toen
veegde hij ér met een natten vinger
overheen, totdat John Smith en de
hond, die naar den naam Pincher
luisterde, in dat. exemplaar onleesbaar
wanen geworden. Het had allen schijn
alsof hel blad op de post beschadigd
was.
Nu zal er, ten minste, in de lees
kamer geen gebabbel over wezen,
zeide hij, terwijl hij zijn werk be
schouwde.
Het werd do niter, en hij begon de
winkeltampen aan te steken. Toen hij
daarmede klaar was en een hand op
het blad legde, werd de straatdeur ge
opend en kwam er een kloeke vrouw
binnen, met een raar gedaantetje ach
ter zich.
Doe de deur dicht, Clem, zei-
de de vrouw. 1-Ioe vaarl ge, mijn
heer Armstrong, en hoevaart do juf
frouw
Vrij wel, antwoordde hij.
En hoe vaart juffrow Bache Is dat
Clement? De jongen groeit goed.
Geef mijnheer Armstrong een
hand, Clem.
Het rare gedaantetje kwam In het
licht, en stak een klauwach-tig wit
handje over de toonbank. Armstrong
boog voorover, vatte het vriendelijk,
e"n zag neder op een kind van zeven of
acht jaar, met een ouwelijk gezichtje
en een zoo verdraaide en misvormde
gestalte, dat, «jr evenveel verba/zing als
riie dol ij den dooi' gewekt werd.
Wel, Clement, hoe gaat het?
Ik bon sedert, een paar dagen vrij
wel geweest, dank u, mijnheer,
antwoordde Clement, glimlachend.
Dat is kostelijk, ventje, dat Is
kostelijk, zeide de boekverkooper.
Je wilt zeloer weer nieuwe boeken
hebben Héb jo de „Bezielde Schep
ping" uit, hè
Nog niet, mijnbeer, antwoord
de het kind, ik zou het nog wel waf
willen houden, als ik ma®.
(Wordt vervolgd).
