Immi SaseuD
MEN VISIOENEN.
TWEEDE BLAD
Woensdag 4 Jani 1913
OM ONS HEEN
No. 1722
De Caoutchouc.
In de roeks populaire handboekjes,
die de firma II. D. Tjeenk Willink
Zoon uitgeeft onder redactie van Dr.
J. Dekker, directeur van het Koloniaal
Museum, is verschenen No. 4, CAOUT
CHOUC, door Dr. A. .T. Ultee, directeur
van het Bczoekisch proefstation te
Djemher. Het past in mijn plan om
telkens waar het kan de aandacht
op onze Indische bezittingen te
vestigen, waarom ik over dit hoekje
wat uitvoerig schrijf. De caout
chouc-winning is namelijk onze
bijzondere aandacht overwaard. Ze
is een betrekkelijk nieuwe cul
tuur, er is veel Ncderlandsch ka
pitaal ingestoken en er zit, wanneer
niet alle voorteekenen bedriegen, een
groote toekomst in en bovendien is
de eerste gomfabrick in Haarlem ge
sticht. Het bloeiende bedrijf van de
firma Gebroeders Mercns aan het Zui-
der Buitonspaame bestond al jaren
vóórdat de gomfabricagé de geweldi
ge uitbreiding kreeg, die in den laat
st en lijd lot den zoo sterk vermeer
derden aanplant heeft aanleiding ge
geven.
Het woord caoutchouc moet afkom
stig zijn van de inlandschc woorden
caa, hout. en o-cho, of o-cliin. vloeien
en zou „dus betrekking hebben op
hout, dat de eigenschap bezit, door
een bepaalde behandeling sap af te
staan". Men kan het ook gom-elastiek
noemen (guttapercha of getah pcrljah
is iets anders) of met de Engelschen
rubber, van het werkwoord to rub,
dat afkomstig is van de eigenschap,
die gomelastiek neefi om potlood en
inkt uit te wisschen.
Eigenaardig is het, dat volgens
Spaanschc geschriften, Columhus zeer
waarschijnlijk de inboorlingen al met
caoutchoucballcn heeft zien spelen,
zoodat we in hen de vaders van ons
.voetbal mogen zien I Omstreeks de
helft van .de achttiende eeuw werd in
Zuid Amerika het sap van den Ilevea-
boom al gebruikt, om fakkels, schoe
nen en flesschcn te vervaardigen en
linnen goederen voor regen ondoor
dringbaar te maken. In 1825 werden
in Europa schoenen van caoutchouc
gemaakt en de Engelschman Mackin
tosh vond een manier, om er water
dichte klecding mee te vervaardigen
nu nog noemen'de Engelschén hun
regenjas mackintosh. Maar voor al
gemeen gebruik was gomelastiek on
geschikt, omdat ze te gevoelig was
voor temperatuurswisseling, te hard
M >rd door kou en te kleverig bij hitte
en ?;o beide gevallen haar veerkracht
verloor. De beteekenïs van het arti
kel kwam dan ook pas naar voren,
toen het zoogenaamde vulcaniseeren
werd uitgevonden, d. i. het onderwer
pen van de ruwe grondstof aan de
gelijktijdige inwerking van zwavel en
warmte. I-Iet zou mij te ver voeren,
dit proces uitvoerig na te gaan het
is trouwens in dit blad jaren geleden
gedaan in een artikel over de fabriek
van Gc-br. Meréns. Dit is zeker, dat
het vulcaniseeren met groote zorg
moet gebeuren en dat een fabrikant
voor de verschillende artikelen recep
ten bezit, steunend op proeven en er
varing, die hij natuurlijk .voor zich
houdt.
Deze belangrijke bewerking is waar
schijnlijk een Haarlemsche uitvin
ding. Dr. Ultée noemt wel den Ameri
kaan Goodyear in 1839 en den En
gelschman Hancock in 1844, maar ver-
verzuimt niet te vermelden, dat de
Haarlemsche fabrikant van Geuns,
een van de voorgangers van Gebr. Me-
rens, in 1828 al in het bezit moet ge
weest zijn van een procédé, dat zeer
veel overeenkomst had inct de me
thode van Goodyear.
Brazilië is op dit oogenblik de
grootste producent van caoutchouc,
het was vroeger de eenigc en alleen
door list is het gelukt, zaden en plan
ten van den Hevea-boom uit Brazilië
te halen. En van de 7000 plantjes die
zoo werden verkregen is een nuttig
gebruik gemaakt. Naar schatting wa
ren er einde 1912 een millioen vier
honderdduizend acres (een acre is
4047 M2) rnet rubber beplant, waarvan
300.000 in Nederl. Iridic, 30.000 op ge
heel Borneo en het kapitaal dat al
leen in onze bezittingen in die cul
tuur gestoken is, berekent men op
207.596000 gulden, waarvan ruim 143
millioen Engelsch en meer dan 35
millioen Nederlandsch geld. En moet
men ook bij geldbelegging in rubber
ondernemingen voorzichtig wezen,1
omdat er zijn, die wat de Amerikanen
noemen te veel „water" bevatten (dat1
wil zeggen, dat de werkelijke planta-i
ge-waarde niet in overeenstemming is
met het daarin gestoken kapitaal) in
't algemeen verwacht ook Dr. Ultée
van de cultuur goede resultaten. Een
bezwaar, vooral op Java, is dat liet
aan werkkrachten ontbreekt en de
aandeelhouders moeten geduld oefe
nen, omdat men de eerste 4 k 5 jaar
van een I-Ievea-plantsoen nog geen
product verwachten mag. Om in dien
tijd toch wat te verdienen wordt tus-
schen de rubberboornen een bepaalde
soort koffie geplant, maar anderen
zijn afkeerig van elke tusschenplan-
ting.
Het boekje handelt uitvoerig over
ziekten van de boomen en wijze van
aanplant maar daar deze bijzonder
heden wel wat technisch zijn, ga ik
daar niet verder op in. Het zal den
lezer meer belang inboezemen, hoe de
caoutchouc verkregen wordt. De
Hevea bevat een soort van sap en dat
wordt, wanneer de boom vier of vijf
jaar oud is, voorzichtig afgetapt.
Toen de prijzen abnormaal hoog wa
ren, is men meermalen voor dc ver
leiding bezweken om onvolwassen
boomen te exploiteeren. maar de ge
volgen bleven niet uit cn op verschil
lende ondernemingen moet thans aan
de aanplanting rust gegund worden,
opdat zij de vroeger geleden schade te
boven kunnen komen.
Dc stam van den gomboom bestaat
uit lagen van verschillende dikte,
het merg, het hout en de bast. de
melksapvaten liggen in dc bast,
meestal dicht bij een laagje tusschen
hout en bast, cambium geheeten, dat
zoowel hout als bast vormt en dus
moet worden ontzien, zoodat hel tap
pen met groote voorzichtigheid gebeu
ren moet. Is de boom eenmaal groot
genoeg van omvang, dan kan men el-
ken werkdag, na aftrek van rust-,
feest- en regendagen tappen. De bast
wordt telkenmale voor een klein ge
deelte weggesneden en het uitvloeien
de sap opgevangen. Druppelsgewijs
loopt het dan in een gootje en van
daar in een opvangbakje, bij sommige
boomen meer dan een uur lang, bij
andere maar 10 5 15 minuten en daar
er veel van het dikke sap achterblijft,
wordt beproefd, zooveel mogelijk van
het sap uit de sneden met water naar
hel opvangbakje te spoelen.
Met den ouderdom van de boomen
stijgt de productie, zoodat bij 4-jarige
boomen de opbrengst geschal wordt
op 67-5 kilogram per II.A., bij 7-jarige
boomen reeds op 2S125 en bij 10-jari-
ge op 382.5 kilo. Dr. Ultée schat den
productieprijs op ƒ1.per pond en
daar de verkoopprijzen den eersten
tijd wel niet ver beneden 2.a ƒ250
zullen bedragen, kunnen de goed be
stuurde ondernemingen flinke winst
afwerpen."
Het gewonnen melksap wordt gezui
verd. met azijnzuur gc-slold, geperst
om het water kwijt te raken en verder
doelmatig behandeld.
Kunstmatige rubber is in het labo
ratorium al vervaardigdeen volle
dig stel daarvan gemaakte autoban
den heeft de proef glanzend door-;
staan, „maar," betoogt de schrijver
„hiermede is nog niet veel gezegd, het
gaat er om synthetische rubber con-
curreerend met plantage-caoutchouc
te vervaardigen en zoover is men nog
lang niet."
Waar wordt rubber al niet voor gë-
bruikt? Zolen van schoenen, matten,
leiding voor chemicaliën, schokbre-
kers, een normale „Dreadnought"
heeft zeker voor een kwart ton waar
de aan caoutchouc aan boord, ook de
bestuurbare luchtballons hebben groo
te hoeveelheden noodig en bij appa
raten voor draadloozc telegrafie is de
rubber onmisbaar; waterdichte jas
sen, helmhoeden, overschoenen, slan
gen, rubbervloeren eischen de stof
geheel of gedeeltelijkbij het dalen
der prijzen behoort rubberbestrating,
die geringe slijtage heeft, volstrekt
niet tot de onmogelijkheden. Verder
wordt het gebruikt voor tal van chi
rurgische artikelen, golf-, cricket- en
voetballen, buffers, hakken, sponsen,
ringen cn wat al niet meer. Maar ver
reweg de grootste hoeveelheid' wordt
gebruikt voor massieve en holle ban
den voor rijtuigen, fietsen en auto's.-
En daar liet gebruik voortdurend
stijgt is bet een geluk, dat in de laat
ste jaren de cultuur zoo enorm is toe
genomen. Evenals het omgekeerde.
Als geldbelegging en als arbeids
terrein is de gomelastiek-cultuur van
groote beteekenis en zc kan zeker nog
veel belangrijker worden.
J. C. P.
Buitenlandsch Overzicht
Us Balkanstaten.
Uit Sofia, wordt geseind:
Men gelooft, dat de ontmoeting der
vier ministers-president van de Bal-
kanstaten de volgende week zal plaats
hebben. In goed ingelichte kringen
wordt gezegd, dat de bijeenkomst zal
worden gehouden te Saionïki. Voor
het geval dat tol 'geen overeenstem
ming mocht worden geraakt is een
nieuwe bijeenkomst ontworpen te Pe
tersburg, met officieuse medewerking
en ouder protectie der Russische re
geering. Indien ook op deze tweede
conferentie geen resultaat wordt ver
kregen, zijn de bondgenooben overeen
gekomen officieel de interventie van
Rusland te vragen, om de verschillen
op te lossen
De Servische minister-president
Pasjilsj heeft in een onderhoud met
dc-n correspondent van den „Matin"
te Belgrado laten doorschemeren, dat
er wel eenigc kans is op een schikking.
„Wij zijn overeengekomen zoo
zeide hij dat de verantwoordelijke
'ministers der verbonden staten hij
een zullen komen om een definitievo
overeenkomst over alle quaesties, die
de geallieerden aangaan, tot stand te
brengen. Er zullen groote moeilijkhe
den overwonnen moeten worden, maar
dat is mogelijk, als do geallieerden
hun goeden wil maar toonen. Ik héb
rog hoop, dat een oorlog tusschen
Servië en Bulgarije nog te vermijden,
zal zijn".
Volgens een telegram uit Belgrado,
aan" den „Matin" zal d'ie hoop niet.
ijidel- blijken. Dc correspondent in do
Servische hoofdstad seinde pi.: Een
hooggeplaatst, zeer bevoegd, persoon
heeft mij gezegd: „Ik kan u machti
gen tot de verklaring, dat de vrede
lievende oplossing var. het Servisch-
Bulgaarsche geschil verzekerd is."
E e n Min i s t e rc r i s is i n
B u 1 g a rij e
Uit Sofia werd aan het „Berl. T.i-
géblalt" geseind: Het ministerie
Gesjof heeft zijn entslag aangeboden.
Over de crisis zal een beslissing ge
nomen worden na do aankomst van
den Sobranje-president Danef en den
minister van fir ancien Iheodorof, die
dezer dagen hier verwacht worden".
Typhus.
Er is typhus uitgebroken in het 2de
reserve-hospitaal te Belgrado. Van 17
aangetasten zijn er 7 overleden.
Allariel
Uit deHongaarsche poli
tiek.
De rechtlxank te Boedapest heeft, den
afgevaardigde Desy, die beschuldigd
was van laster jegens den minister
president Lukacz, vrijgesproken.
't Kamerlid beschuldigde (naar we
indertijd mededeelden) Lukacz van
financièele knoeierijen met banken en
ondernemingen ten bate van de ver-
kiezingskas van zijn partij.
De vrijspraak van Desy is de reden
voor het aftreden van liet ministerie.
Het Openbaar Ministerie heeft be
roep aangetekend tegen de uitspraak'
van de rechtbank.
Pruisische Landdag-
verkiezingen.
De uitslag van de verkiezingen voor
het Pruisische Huis van Afgevaardig
den was gisteravond laat als volgt:
Gekozen 439 afgevaardigden; in 2 dis
tricten moet voor vier zetels herstem
ming plaats vinden.
Van de gekozenen zijn 147 conser
vatieven, 53 vrij-conservDtievon, 73
nationaal-liberalen, 37 vrijzinnige
volkspartij, 103 centrum, 12 Polen, 2
Denen, 10 socialisten pn 2 conserva
tieve wilden.
42 Mandaten veranderden van par
tij. De conservatieven verliezen 5 ze
tels, de vrij-consei-vatieven 7, de Po
len 2. De wild-conservatieveii wonnen
één, de vrijzinnige volkspartij één, de
nat..-liberalen 8, de socialisten 4 ze
tels.
De s p i o rt n a g e-z a a k.
Uit Weenen wordt aan de Tel. ge
seind:
Er hadden demonstraties plaats op 't
graf van kolonel Rcdl. Verschillende
personen, wier verwanten begraven
liggen op hetzelfde kerkhof en in de
zelfde afdeeling, waar het stoffelijk
overschot van kolonel Itedl tor aarde
werd besteld, protesteerden heftig re
gen het begraven van den veri-ader
tusschen hun familieleden.
Zij begaven zich naar het bestuur
van het kerkhof; een der manifestan
ten zeide o.a.: Wanneer do man een
gewone zelfmoordenaar was geweest,
zooals zoovele andere ongelukkiger).',
dan zotiden wij voor liet heil van zijn
ziel bidden. Wij willen echter niet,
dat onze verwanten naast dezen land
verrader liggen, die door het plegen
van zelfmoord aan de handen van den
beul is ontsnapt. De opgewonden me
nigte trok daarop naar Redl's graf,
hetwelk zij ernstig beschadigden. De
politie en de kerkhof wachters konden
eerst na langen tijd de rust weer her
stellen.
De ..Militarisrhc Rundschau" ont
kent de juistheid van de geruchten
dat generaal von Hfltzondorff. gene
raal Giesl en andere hooggeplaatste
numairen hun ontslag zouden heb
ben ingediend, of van plan zouden'
zijn zulks te doen.
Dreigende moeilijkheden
in Marokko.
Mag men den correspondent van
het „.Journal" gelooven, dan ziet het
er m Marokko leelijk uil. De in de
stad To toean woonachtige Europea
nen vreezen, dat de Spaansche over
heid niet in het minst voorbereid is
om hen afdoende te beschermen tegen
een dreigenden aanval der Marokka
nen. In en builen de stad heerscht
vrijwel anarchie, op de wégen worden
dagelijks Spanjaarden vermoord: er
gaat haast geen dag voorhij of muil
ezels toebehcorende aan 'de Spaan
sche troepen, wonlen gestolen; uit de
tenten van de kampeerende soldaden
worden des r.achts geweren geroofd.
Desertio van Marokkaansche politie-
soldaten met wapenen en munitie is
schering en inslag. En dit alles ge
schiedt en herhaalt zich zonder d"at
de Spaansche overheid ingrijpt. Er
moet ernstige verdeeldheid hcerschen
tusschen de Spaansche generaals Pri
mo de Rivera en Alfou, don gouver-
MIr' De eerste is voorstander van
krachtig offensief optreden, de ander
wil wachter, en geduld oefenen. Do
Consul,heeft de Spaansche arbeiders
toegestaan zich te wapenen. Op een
vraag waarom de militaire autoritei
ten niet optreden tegenover liet steeds
overmoediger wordende gedrag der
Marokkanen, verklaarde de consul,
dat liet opperbevel gebonden is door
besliste bevelen uit Madrid.
Men schat het aantal "Berbers, dat. ge
leidelijk zich samentrekt tegen To-
toean en de overige Spaansche steden,
op ruim G4,000 man.
Binnenland
PRINS HENDRIK
die Donderdag de scheepvaalitenioon-
stelling te Amsterdam komt openen,
zal 10.21 in de hoofdstad aankomen,
Tot 12 1/2 uur blijft. Z. K. li. dan eerst
op de tentoonsfelling De Vrouw.
BEGRAFENIS PROF. DR. S A
NABER.
Op de Nieuwe Oosteriiegraafplaais
te Amsterdam, werd Dinsdagmiddag,
onder groote belangstelling uit de
kringen der Amsterdamsche univer
siteit ter aarde besteld het stoffelijk
overschot van prof. dr. S. A. Naber,
oud-hoogleeraar in de Grieksche taal-
ietterkunde en antiquiteiten.
Aan de groeve werd t woord gevoerd
door prof. Treub. prof. De Boer, prof.
Karsien en prof. Hartman.
De zoon van den overledene prof.
dr. J. C. Naber. dankte voor de be
toonde belangstelling.
Studentencorpsen legden kransen
op 't graf.
WEGGELGOPEN HUZAREN.
In „De Avondpost" komt het vol
gende voor:
Sinds eenigen tijd was er onder de
manscheppen van liet 3e regiment hu-'
zaren té 's-Gravenhage een geest van
ontevredenheid aangestookt door eeni-
ge „extra-ontevredenen". Vooral werd
geklaagd over de menage, waarom do
commandant en le luit.-kwartiermees
ter in overleg met. den menagemees
ter de geuite grieven uit den weg
trachtten te ruimen. Zoo werd hij de
invoering van 't Argentijnsch vleesch
een betere bereiding toegepast, waar
door het uitstekend voldeed; ook werd
bij de warmte sla met eieren opge
diend, doch het „gekanker" hield
aan.
Tot 'dezer dagen 'de soldaten 's och
tends weigerden de aardappelen te
schillen) en op de vraag: waarom
r iet? werd door een korporaal ver
klaard, dat „ze niet deugden". Of
schoon de aardappelen er nu niet zoo
mooi uitzagen, bleken ze, gekookt..
goed van hoedanigheid te zijn. De
overste gelastte nu, den klagers „voor.
straf' eens erwtensoep te geven; dat
voldeed zóó slecht, dat cr 's avonds 17
manschappen van verschillende esca-
drons op 't appél ontbraken. Den vol
genden dag kwamen zich reeds enke
len aanmelden, terwijl er ook eenigen
in de buurt van Pijnacker zijn opge
spoord. Woensdag waren allen weder
terug.
Volgens aan genoemd blad verstrek
te gegevens is van een „willekeurige
handeling" door den menagemeester
of „gekonkel met leveranciers", waar
over geklaagd werd, hier geen sprake
(het onderling afkoopen van de me
nage door wachtmeesters-menage
meesters, voor sommen var. f SO en
meer behoort tot het verre verleden).
Integendeel wordt door den tegen-
woordigea commandant aan de sol
daten-menage alle zorg besteed; „hij
is de keuken bij a a iiiet uit te slaan",
werd verzekerd.
Als proeve van gced- of afkeuring
der soep werd op een der soldatenka-
mers op de vraag van den overste ge
antwoord: „ze is te heet!On de vol
gende kamer: „te flauw!" De derde:
T.te zout!" De vierde: 'k zit tot mijn
nek foe vol!" enz. waarna de comman
dant zijn onderzoek zooals te be
grijpen is! maar voorloopig staak
te.
Eén korporaal Is reeds gedegra-1
deerd terwijl eenige aanstokers in
arrest zijn gesteld, om voor de te vor
men commissie van onderzoek te ver
schijnen, en later voor den Krijgsraad j
zich te verantwoorden. Op 't oogen
blik wordt nog niemand als deserteur!
beschouwd.
ZIJN' GEHEUGEN KWIJT.
Aan de marechausseekazerne te
Ommen vervoegde rich een uiterlijk
net persoon, gekleed in zware pak mei
fantasiehoed.'De man, die overigens
geen verwarde antwoorden gaf.
scheen zijn geheugen geheel te heb
ben verloren. Hij wist niet hoe hij
heette of vanwaar hij kwam, op alle
vragen antwoordde hij, zich niets 'e
kunnen herinneren, alleen herinnerde
hij zich een drukke zaak te hebben
gehad, maar die te hebben verloren
In de kazerne, waar hem onderdak'
werd verleend, at hij niets en sliep
ook der. geheeten nacht niet.
Op last van den burgemeester werd
hij voor den officier van justitie te
Zwolle gebracht.
Naar dc „Zwr Ct." verneemt, is hij
te Zwolle aan een deskundig onder
zoek onderworpen.
VLUG.
De te 's-Gravenhage 3 Juni voor
de lager onderwijs-akte geslaagde
Javaan Sa;m Si, uitgezonden dtoor
Boed'i Yelomo, heeft, diit succes be
reikt ma slechts vijftien maanden ver
blijf in Nederland.
DE SNOEK DE BAAS.
Langs een onzer groote rivieren zag
men dezer dagen het volgende
schouwspel, vertelt de Hengel:(>ort.
Een vrij groote roof vogel vloog snel
naar de oppervlakte der rivier, dook
even onder en ging toen de lucht in
met een snoek. Al opstijgende zag
men dezen Taaiste een beweging ma
ken, welke ten gevolge had, dat de
roofvogel door den snoek in den nek
werd vastgehouden. Niet 'ang hield
de roofvogel dit uit. Befden vielen
plots weer te water r-n daar was hei
den snoek om te.doen. Deze -as nu
in zijn element. Wat er onder water
gebeurde, kon men niet zien. maar
uat 'bet feit, dat na eenige oo gen blik
ken de voeren van den vogel stroom
afwaarts dreven, kon men de gevolg
trekking ma*en, dat de roofvogel er
het hachje bij had ingeschoten en de
snoek de baas was gebleven.
F.EN REDDER VERDRONKEN.
Bij het redden van een kind is.
naar de „L. Ct. meldt, de arbeider
C. Schut, van Kollum, te Altenhaus-
torf (Oldenburg)' verdronken.
BAK K E R U-TENTOONSTELLING
TE HILVERSUM.
Dinsdag werd in De Harmonie ta'
Hilversum de Nationale bakker ij-ten
toonstelling, uitgaande van de Rrood-
bakkerspatroonsvereeniging Gooi-
lan3, officieel geopend- Onder de aan
wezigen merkte men op het Tweedei
Kamerlid van het district Hilversum*
den heer mr. V. II. Rutgers, het da-
gelijiksch bestuur van Hilversum enz.
De zaal bood een Interessanten aan
blik met die verschillende
voor brood. koek. beschuit, taartjes;
verdeir machines, steenkool enz. enz..
Het woord' werd gevoerd door da
heeren A. vam Klooster, den voorzitter,
van do Broodbakkerspatroonsverceni-
ging „Gooiland", mr. Rutgers ore
den waar nemend en burgemeester van
Hilversum, wethouder Jac. Peet.
Hieronder de eerste uitslagen vanl
de hrood'wedstrijden:
Klasse I (gesmeden brood): le prijs
A. C. Homo et, Amsterdam; 2e pr. J.
van Stèenwijk, Baarn; 3e pr. D, Ho
rneet, Amsterdam.
Klasse II (panbrood): le prijs N.,
V. wed. De Jonge, Amsterdam: 2e piv
D. Ilomioel, id„ 3e prijs B. J. I-Iomoefc
idem.
Klasse III (knipbrood)le pri.is N.-
V. wed. De Jonge, Amsterdam; 2e pr.-.
H. G. van Mill, Dordrecht; 3e pr. J.-
Das Jzn., Hilversum.
Klasse IV (kerstbrood): le prijs D.
Homoet, Amsterdam; 2e pr. J. G.,
Bierweller. id.; 3e pr. Broodfabriek!
wed. De Jonge, id.
UIT DF. STAATSCOURANT.
Bij koninkl. besluit zijn benoemd:
tot on tv. dir. bel. invoerr. en ace. te
Middelburg, K. van Schouwen, idem
te Harderwijk; tot ontv. der dir. bel.
cn acc. te HaUem .T. G. Oosierhaan,
id. te Willemstad; tot id. te Gouda-,
jhr. A. J. D. Coenen. idem te fJrie--
bergen; tot id. to Steenbergen, J. D.
Boerma, Id. te Strijen: tot id. te Oost-
burg C. Roggeveen, ontv. dir. bel., in
voerrechten en acc. te .Anna Paulow-
na; is ingetrokken de benoeming vaiü
[den ontv..dir. bel. en acc. J. C. Altorf-
fci\ te Leerdam, tot idem te Lisse. eix
:s hij bevestigd in zijne tegenwoordi
ge betrekking te Leerdam; is be
noemd tot onlv. dir. bel. en acc. té
LIssc. F, W. F Postel, ontv. dir.,.
bel., invoerr. en acc. te Aalfen.
Is met ingang van 1 Sept. benoemd)
loi leèraar R. II. R. S. te Coevorden,
W. II. Huystnan, thans tijd. lee.roa i1
aan die schnnl, en tol id. te Gronin
gen G. van der Laan. thans id. .ion
het Lyceum te 's-Gravenhage.
STRIJD OM EEN KIND.
Aan "een naaister uit do Vondel-
straat te Rotterdam, heeft die recht
bank, ho.ngendc een echtscheidings
procedure tusschen haar on haar
man, voorloopig. toegewezen het jong
ste kind uit hun 'huwelijk, een 7-jarig
meisje. Toen de moedor dit meisje
gistermorgen naar dé Christelijke
school in de Hovoniersbroa.t ging
brengen, werd haar het kind hij da
school ontrukt door haar beide oud
ste zoons, jongens van 19 en 17 jaar,
bij den vader woonachtig. Zij liepen
met hun zusje naar een op den Goud-
schcsingel gereedstaande taxi. ach
tervolgd door de hulp roepende moe
der. Reeds hadden de jongens bon
zusje in de auto gezet, toen de moedor
den chauffeur bij de jas greep en
vasthield. De ch-roffeur, ziende, dat
er iets niet in den haak was, reed)
met weg F.r ontstond een groote op
loop va.n menschen rond de taxi, dé
politie verscheen, en moeder, dochter
cn de heide zoons werden naar het
politiebureau in de Méermauestraah
gebracht, waar het meisje aan dé
moeder is teruggezevén, zoo vertelt
de N. R. Ct.
EERLUK.
Men meldt ons uit Amsterdam:
Een dame die gisteren van haa*
voldoening over het schoone orgel
spel wilde blijk geven door een goc-de
gift in 's orgelmans blikken bakje,
merkte tot haar verbazing dat zij waf
al te goedgeefsch was geweest. Zij had
nl. bij eenige halve stuiverstukken
een gouden tientje in het bakje laten
glippen. De orgeldraaier P. O. werd
in zijn woning in de Willcmstraat op
gezocht. Deze had het geldstuk reeds
afgezonderd om het de rechthébbendq
terug te kunnen geven. Zooals menf
begrijpen kan werd 's mans eerlijlo
heid niet onbeloond gelaten.
Feuületon
Uithet Engelsch
vnn
DAVID CHRISTIE MURRAY.
43)
Er zijn niet veel, die aan de be
schrijving van dion man beantwoor
den. I-lij is meer dan zes voet lang
en heeft een langen, rosachtigen
b'aartl en knevel.
O, zoo I De inspecteur zette
groote oogen op. Mijnheer Job Round,
van Konak Cottage, waarschijnlijk.
Juist. Ik verlang dat die man in
hechtenis wordt genomen, en dat wel
dadelijk.
Zou het niet heter zijn als gij
hem liet dagvaarden vroeg de poli
tiebeambte. Dat is meer in den regel.
Ziet gij. mijnheer, die mijnheer Round
is een heer, die lder zeer gezien is.
Ik gelast u hem in hechtenis te ne
men wegens schending van eigen
domsrecht. mi gewelddadige aanran
ding.
Zeer goed, mijnheer, zeide de
inspecteur, een weinig geraakt door
den tfotschen en aanmatigenden
toon van gezag, dien de generaal
aannam. Als ge mij de behoorlijke
volmacht geeft, zal ik er naar han
delen. Gij geeft u uit voor een gene
raal dit was beleedigend, en dat
wist de inspecteur wel. en als gij
dien rang bekleedt, behoort gij te we
ten hoe gij in zulle een géval moet
handelen.
Gij zijt brutaal, mijnheer,
sprak Coninghame. Ik zal bij de eer
ste gelegenheid rapport van u ma
ken.
Goed, mijnheer, was het Icoele
antwoord. Dat staat natuurlijk aan
u. Maar zonder volmacht kan ik de
verantwoordelijkheid om mijnheer
Round te arresteeren niet op mij
Ik neem al de verantwoordelijk
heid op mij, zeide Coninghame, ko
kend van drift. Wij zullen eens zien
of gij weigert uw .plicht te doen.
Zonder instrucliën kan ik in
zoo'n geval niet handelen, hernam de
inspecteur, op den toon van iemand,
die zijn laatste woord gesproken
heeft.
Ik beveel u dien man in hechte
nis te nemen, snauwde Coninghame.
Denkt gij dat mijnheer Round
zich uit de voeten zal maken vroeg
de politiebeambte, hem aanziende.
Hebt gij gegronde reden om dat te
gelooven
Ik beveel u hem in hechtenis te 1
nemen.
Gij schijnt niet veel lichamelijk
letsel bekomen le hebben, alleen heeft
uw humeur er onder geleden, naar 't
mij voorkomt, hernam de inspecteur.
Gij kunt dien heer dagvaarden. Dat
is in den regel.
Ik beveel u bem in hechtenis le
nemen.
Welnu, was het bedaarde ant
woord, ik moet mijn plicht doen zoo
als ik het begrijp, en dat neem ik
niet op mij.
Gij weigert dus?
Bij den eersten den besten over
heidspersoon kunt gij een volmacht
vragen.
Welke overheidspersoon woont
hier het dichtst bij
De inspecteur zocht met veel om
haal onder zijne papieren, en de ge
neraal, die naar hem zag, werd asch-
grauw van bedwongen woede.
Mijnheer Jabez Whitehouse, Tol
ly End Hall, zeide de inspecteur ein
delijk.
Ik zal van uw gedrag rapport
maken, daar kunt gij op aan, snauw
de de generaal, terwijl hij naar de
deur trad.
Zooals gij verkiest, zeide de in
specteur. en Coninghame ging in den
hevigsten toorn heen. Hij had niet
op meer gerekend dan zijn aan
rander den last aan te doen, die aan
het zoeken van een borg voor èen ge
vangene verbonden was, maar dat
zelfs zulk een geringe wraak hem
ontzegd was, maakte hem woedend.
Weet je Tolly End Hall vroeg
hij zijn koetsier, en toen deze daarop
een bevestigend antwoord had gege
ven, beval hij hem er heen te rijden
en stapte het rijtuig in. De koetsier
deed het portier dicht, klom op den
bek en reed in de richting van het
-Wapen van Barfield. Om niet her
kend te worden leunde Coninghame
achlei'over, muur twee of drie onder
de menigte kenden zijn rijtuig, en hij
werd hartelijk uitgejouwd, Er wer
den een paar steen en naar het rijtuig
geworpen en de koetsier legde -de
zweep over de paarden. Daarop acht
te de menigte het gepast ln een scha
terend hoongelach uit te barsten.
Alles scheen samen te spannen om
generaal Coninghame in dc slechtst
mogelijke luim le brengen, en hij
kwam bij den magistraat in een ge
moedstoestand. die hem er toe dreef
een trolscher en ergerlijker toon dan
ooit aan te nemen.
Jabez Whitehouse was een Kolen-
districls-magislraat van de soort, dal
nu bijna uitgestorven is. In zijne
jeugd was hij een mijnwerker ge
weest: door eigen vlijt en schrander
heid rijk.geworden, had hij weinig of
niets van zijn aangeboren ruwheid in
't spreken verloren, en hoewel in den
grond een goede kerel, was hij wel
wat geneigd om zijn egen waardig
heid te overschatten. Bovendien was
hij een vurig,voorstander van volks
rechten, en niets anders dan zijn posi
tie als magistraat had hem lex-ugge-
huuden van aan de openbare vergade
ring of het omverhalen dor schuttin
gen van den geueraal deel te nemen.
Ga zitten, zeide de magistraat,
toen de generaal binnengelaten was.
Wat is er van uw dienst?
In de eerste plaats, antwoordde
Coninghame, die staan bleef, heb ïk
den nu dienstdoendeo inspecteur aan
liet politiebureau van brutaliteit aan
te klagen,
Ei I zeide Jabez Whitehouse. Hoe
dat zoo
Dezen avond is een bende met
gevveld op mijn terrein gedrongen,
hééft mijn schuttingen omvergehaald
en verbrand, en ik zelf ben met een
karwats aangevallen door een man,
Round genaamd. Ik reed naar het po
litiebureau, en gelastte den dienst-
doenden inspecteur dien persoon in
■hechtenis te nemen, wat hij op de bru
taalste manic-r weigerde te doen. Ik
veronderstel dat gij als magistraat de
macht hebt om zulk een aanklacht
aan te nemen en er naar Te handelèn.
Wel ja. Ik ltan zorgen dateer on
derzoek naar gedaan wordt
In de tweede plaats, verzoek ik
u een bevelschrift tot inhechtenisne
ming van dien Round Job Round
wegens schending van eigendoms
recht en gewelddadige aanranding.
Hm, zeide de magistraat, dat
vereischt een weinig nadenken. Waar
is die zoogenaamde schending van
eigendomsrecht gepleegd?
Op mijn eigen terrein, achter het
huis, op mijn landgoed de Diergaar
de.
Vermoedelijk op het pad over de
weide
Ja, juist; antwoordde de gener
raai.
En van welken aard was
zoogenaamde aanranding?
Ik werd bij den arm gegrepen,
een eind - voortgesleept en met een
karwats geslagen.
Door mijnheer Job Round?
Door een man van dien naam.
Een bevelschrift tot inhechtenis
neming van iemand als mijnheer
Round, hernam de magistraat, op den
sleependen toon der bewoners van die
streek, zou een ernstige zaak zijn.
Wat de schending van eigendoms
recht betreft, ben ik voor mij van
'meening dat er een oud recht van
passage langs dat pad over de weide
bestaat. Dat is echter een zaak. die
door het gerechtshof beslist moet
worden, wanneer beide partijen hun
bewijsgronden hebben aangevoerd
(Wordt vervolgd).
