dig zijn te Leiden; raej. tnr. Tli.
G. iluet, uit Leiden de dames Pen
ning Nieuwland, de dames Putman
Cramer, prof. Quuck, u. p, Beriage
'en L. Simons.
Allen waren saamgekoxnen in d8
woning van den lieer Jac. v. d. Bosch.
Na eenige oogenblikken toevens en
bet verlevendigen van vele herinne
ringen aan Coc-nraad Busken Iluet
en zijn tijd, ging het geheele gezel
schap met dcri heer en mevr. Jac.
van den Bosch en hun kinderen naar
huilen en werd de steen onthuld.
Na afloop der plechtigheid vcree-
nlgden allen zich op het nabijgelegen
buiten der familie Stoop, door haar
op de vijfuurthee genoodigd, zoo
meldi 't N. v. d. D.
Dubb elspoor.
De E. N. E. T. Is begonnen aan de
Kleverlaan de voorbereiding te maken
yoor het dubbel spoor. Het gedeelte
van de spoorlijn tot aan het Klever
park zal enkel spoor blijven.
SCHOTEN.
De Gemeenteraad zal vergaderen op
Donderdag 17 Juli a.s. nam. 7 1/2 uur
ter behandeling van de navolgende
onderwerpen:
Ingekomen stukken.
Het verleenen van subsidie aan de
Ver. iot afschaffing van alcoholhou
dende dranken.
Hot verzoekschrift der vergunning
houders.
benoeming van een onderwijzeres en
van een lid dor commissie van advies
ingevolge 'het werkliedenreglement.
Aanbieding van de .rekening over
1912 en benoeming van een commissie
tot het nazien daarvan.
IJMUIDEN.
De Staatscourant bevat de statuten
van de vólgende naaml. vennootschap
pen.
Noordzee Expl. Mij. IJmuiden. Ka
pitaal f 100.090, in aandceien van
f 1000, waarvan 22 gepl. en volgestort
zijn. Directeur is de hoer J. Klein Hz.,
te IJmuiden. Commissaris de hoer J.
W. Nienhuys, te O ver veen.
Stoonxyisscherij-Mij. „Rijnland",
IJmuiden. Kap. f 90.000, in aand. van
f 1000, waarvan 20 gepl. en volg est.
De directie wordt gevoerd door de N.
V. Noordzee Expl. Mij.
HAARLEMMERMEER.
De burgemeester van Haarlem-
mei meer heeft de icden van den ge
meen teroad opgeroepen tot het hij
wonen van een vergadering op Vrij
dag 18 Juli 1913, in verband met
den ioop van den spoortrein des
voormiddags ten half tien uur pre
cies,
Agenda:
1. Mededeeiing van ingekomen
stukken.
2. Aanbieding gemeente-rekening,
dienst 1912.
3. Aanbieding rekening burger
lijk armbestuur, dienst 1912.
4. Onderzoek geloofsbrieven der
nieuw-gekozen raadsleden.
5. Verzoek om concessie voor gas
levering in de buurtschap bij Half
weg.
G. Voorstel tot vaststelling van een
reglement voor liet burgerlijk arm
bestuur, in. verband met art. 89 van
de nieuwe armenwet.
7. Rondvraag.
Onze plaatsgenoot do heer H, van
Cuuren slaagde voor het examen vee
arts.
Groot© verbetering.
D© nieuw© machine Leeghwaler,
die nu reeds zooveel water verzet,
heeft weer een belangrijke wijziging
'en verbetering ondergaan, hetwelk
voornamelijk zit in verandering van
afkoelingssysteem.
Het afkoelingswater wordt thans
uit dc ringvaart in een daarvoor ge
metseld reservoir en vervolgens naar
de machines geleid.
Hierdoor heeft de machine zeer
aan capaciteit gewonnc-n, waardoor
ze, naar men ons meedeelde ..de Meer'
wel al'.een zou kunnen ontlasten van
het overtollig© water, indien de toe
voer daartoe naar het Z. deel maar
voldoende was.
B r o n g a s.
Reeds meer ©n meflr begint men in
onzen polder met het aanleggen yan
hrónga's-installaties. Dat het evenwel
niet altijd even gemakkelijk gaat dit
gas in voldoend© hoeveelheid t© vin
den, bleek bij den landbouwer J..
Wetslein aaca den IJweg bij N.-Ven
nep, waar eerst op een diepte van 84
Meter gas werd verkregen. Algemeen
werd gezegd dat midden in den polder
geen brongas was te verkrijgen. Door
het resultaat van deze diepe boring
is evenwel het tegendeel bewezen.
HALFWEG.
Een corr. meldt ons:
De grondwerkersstaking en de café
houders.
Ten gevolg© van. den rumoerige»
geest, die gisteren bestond onder de
stakende grondwerkers alhier, had de
burgemeester last gegeven tot het slui
ten der cafó's, behalve dat van den
heer Coppée ©n Hutting, en zoo kon
ruen gisterenmiddag 3 uur de café's
al gesloten zien.
BENNEBROEK.
Zondagmiddag had ter hoogte van
Berg- en Dal een botsing plaals lus-
echen de stoomtram en een auto, ge
lukkig niet van ernstigen aard. Een
der wielen van de auto moest door
een nieuw vervangen worden.
De Christelijke zangvereeriiging
„Bennebroek" houdt in ae volgende
week haar jaarlijksch uitstapje. Dit
maal heeft men Alkmaar's omstre
ken tot doel van de reis verkozen.
HILLEGOM.
Vergadering van den gemeenteraad
van Uillegom op Donderdag, den 17en
Juli 1913. des avonds te 71/2 uur.
Te behandelen 'onderwerpen i
1. Vaststelling van de notulen der
vorige vergadering.
2. Ingekomen stukken.
3. Comptabiliteitsbesluit.
4. Verzoek van M. Th. Pos om ver
gunning tot plaatsing van een hek
vóór zijne huizen aan do Wilhelmi-
nalaan, vóór de rooilijn.
5. Verzoek van R. Veldhuijzen van
Zanten Gz. om vergunning tot plaat
sing van een hek, langs zijn tuin, aan
de Van den Endelaan.
6. Benoeming commissie reclames
Hoofd. Omslag, dienst 1913.
7. Aanbieding verslag Volkshuisves
ting over 1912.
8. Aanbieding Gemeenterekening,
dienst 1912 en benoeming commissie
van onderzoek.
9. Onderzoek geloofsbrieven benoem
de raadsleden.
10. Vaststelling 3/m kohier school
geld L. O. 2e kwartaal 1913.
DAKLOOS.
Zaterdagmorgen werd een arbei
dersgezin in de Van de Endelaan, te
Hillegom, door de bevoegde macht
uit zijn woning gezet. Een ander
huisje was zoo gauw niet gevonden
en zoo bleef de boedeJ onder den
blooten hemel staan. Zondagavond
laat was nog geen uitkomst gevon
den en ging men dus den tweeden
nacht in zonder dak boven het hoofd
De oorzaak is niet te wijten aan
onvermogen om huur te betalen.
HEEMSTEDE.
HET VUURWERK.
Het vuurwerk, ter gelegenheid van
de opening van het wandelbosch
Groenendanl. zal Donderdagavond af
gestoken worden op een stuk weiland
aan het Wilhelminaplein, welk ter
rein reeds voor meerdere feestelijkhe
den van dien aard gebruikt is. Men is
reeds met de voorbereidende werk
zaamheden begonnen, zooals o. a. bet
omhakken van eenige jong© boompjes,
die wegens den te ver.vachten grooten
toeloop van publiek noodzakelijk op
geruimd moesten worden.
ZANDVOORT.
Aangekomen vreemdelingen:
E. Lademaker, Brussel, Hotel
Groot Badhuis, 1 pers. M. Zclden-
rust, Amsterdam, Hotel Groot Bad
huis, 1 pers. J. Verlindcn Camps,
Brussel. Hotel Groot Badhuis, 1 pers.
C. G. Harrenstein, Rotterdam, Ho
tel Groot Badhuis, 1 pers. T. Bou-
vy, Bussum, Hotel Groot Badhuis, 3
pers. Sandhuijzen, Den Ilaag, Ho
tel Groot Badhuis, 2 pers. W. C-.
Eisma, Amsterdam, Hotel Groot
Badhuis, 2 pers. D. Ziegler, Wee-
non, d'Orange, 3 pers. Riltmeïs-
ter, München, d'Orange, 4 pers.
G. Salfeld, d'Orange, 1 pers. II.
Hertog, Havre, Zeerust, 1 pers.
Heybroek, Laren, Beau Site, 5 pers.
Heden zijn alhier aanwezig 3424
badgasten.
Sport en Wedstrijden
OP DE DOODENLIJST.
Te Guyacourt zijn de lijken van
twe© aviateurs gevonden de namen
der ongelukkigen zijn niet bekend.
Zij waren verkoold onder de over
blijfselen van hun vliegtoestel.
CRICKET.
Tweede Klasse.
HAARLEM 11—'s-GR. C. C. II.
De Hagenaars, slechts over acht
man beschikkende, maken 52. Mr.
Van Goudoever 12, mr. v. d. Pott 15
niet uit.
BowlingcijfersVan Buren 3 voor
21, A. A. van den Berg 1 voor 22,
Maus 2 voor 4.
Haarlem 11 maakt 72. Paulen 23,
Maas 22.
Bowlingcijfers mr. Van Goud
oever 7 voor 19, Jongbloed 3 voor 30.
's-Gr. C. C. II tweede innings 103.
Mr. v. d. Pott 18, Eigeman 14, mr.
Van Goudoever 34, Jongbloed 27.
BowlingcijfersVan Duren 4 voor
39, A. A. van den Berg 2 voor 32, Lui-
link 1 voor 6.
Haarlem II maakt 84 voor 8 wickets
Jur Haak 16, Luitink 17, A. A, van
den Berg 11.
Bowlingcijfers Mr. Van Goudoever
7 voor 34
De Hu a .lemmers winnen dus met
twee wickets.
ZWEMMEN.
EEN NEDERLANDSCHE OVER
WINNING TE BRUGGE.
Zondag won v. d. Griendt (Het IJ) t©
Brugge den 1500 meter-wedstrijd in
23 min. 15 sec., waardoor hij het re
cord, op naam van den Belgischen
kampioen Pletincx, verbeterde; twee-
do wa3 Hofman (Brussels S. C.) in
25.53; derde Los van Haarlem (liet
TJ) in 25.59; 4. E. Rijpstein (H.et IJ) in
27.30. Van der Griendt boekte dus een
schitterend succes. Hij was derde in
don 100 meter borstzwemmen in 1.33,
slechts 2 sec. achter no. 1.
Bij het poloconcours verloor een
versterkt IJ Il-zevcntal van de© Burg-
sc'nen Zvvemkring met 2—1, zoo meldt
de Tel.
WIELERBAAN.
De N. V. Maatschappij tot exploi
tatie van Sportterreinen en Wieler
banen in Nederland, gevestigd te
Amsterdam, is opgercht met ccn
maatschappelijk kapitaal van
600.000.
De vennootschap zal aanvangen
mei de exploitatie van een Sport
terrein en Wielerbaan te Water
graafsmeer, mei een totale opper
vlakte van ruim 107.000 vïerk. M.
Het sportterrein biedt gelegenheid
aan twee voetbalverecnigingen met
vier oefenterreinen en twee wed
strijd-terreinen, terwijl er een wider
baan zal komen, die aan ruim
1UUU0 bezoekers plaats zal bieden.
Het middenterrein der wielerbaan
heeft een oppervlakte, die geeischt
wordt voor internationale voetbal
wedstrijden.
j een groeiend aantal ovcrloopers van
democratische kiezers die vroeger zich
aan de rechterzijde schaarden. De
kiesrechtzaak zou daardoor slechts
sterker komen te slaan. De thans ge
volgde tactiek beteekent in de aller
eerste plaats aanvaarding van de an
tithese dat is een ernstige, wellicht
noodlottig blijkende politieke fout.
Letteren ea Knnst
Koloniën
Pers-Overzicht
VLIEGEN.
LEVASSEUR.
Maandagmorgen 9 uur sloeg Levas-
seur bij Harlingen op. doch had kort
daarop weer een motorpanne. Hij
daalde bij Wierum in het noorden van
Friesland.
Deze aviateur is Maandag (e Wie-
rum (Fr.) weer opgestegen en ta ter te i
Einden gedaald. Heden, Dinsdag, zou
hij naar Hamburg ver'- 'en.
Levasseur seinde gisterenavond aan
de „Tel."„Na een zeer vermoeiende
en pechvo'.le reis, zijn wc dan toch ein
delijk om 7 03 te Emden aangekomen,
alwaar een mécanicien van de Nieu-j
port-fabriek ons in groote spanning
opwachtte. Een groot aantal i
Dnitschers was bij m'n aankomst f
uiterst welwillend. Ik weet heusch j
niet of ik over forten of verboden zó-
nes gevlogen heb, het was buitenge-
woon mistig, en een paar maal zag ik I
geruïnien tijd zelfs geen land. Rouge-
rie hield er echter weer de goede slem
niing in. Ik ben voornemens morgen-
(Dinsdag-) ochtend naar Hamburg te j
vliegen, dus heb ik nog 215 K.M. voor
den boeg. Daar zal een nieuwe Gnö-
me aar.wezig zijn. Na de ondervin
ding van heden, heb ik echter weinig
zin den tocht naar Rusland voort te
zetten. Het is op den duur le ver
moeiend."
EEN MOOIE VLUCHT.
Luitenant Varein kwam Zondag
avond te Buc aan hij had Zondag
morgen het bevel gekregen het mili
taire aerodrome te Pau le verlaten,
en naar Chateaudun te gaan. Hij
vertrok te 4.30 in den ochtend uit Pau
met een passagier, en bereikte Cha
teaudun ie 12.18, zonder daling, zoo-
cat hij 580 K.M. achter elkaar had
afgelegd. Daardoor heeft bij het we
reldrecord voor lang© vlucht met een
passagier geslagen.
OVER DE ALPEN.
Zooals we reeds meldden, is de
aviateur Bider over de Bcrner Alpen
van Bern naar Milaan gevlogen, met
een tusschenlanding te Domodossola.
In de „Frankfurter Zoitung" leest
men nog over deze vlucht
Het nieuwste aviatische kunststuk
i3 een vlucht over de „Jungfrau" van
Bern naar Milaan. De Zwitsersche
vlieger Oskar Bider, die in liet voor
jaar over de Pyreneeën vloog en pas
een paar weken geleden nog tot boven
den Simplon-pas kwam, probeerde
j'ceds in het begin van dezo maand de
sneeuwtoppen van het Berner Ober
land over te vliegen, maar moest
toen, omdat de machine te zwaar be
last was, van zijn voornomen afzien.
Zondagmorgen om 4 uur ondernam
Bider in alle stilte het waagstuk op
nieuw. Ilij steeg in Bern op, bereikt©
nog boven het laagland een hoogte
van 3000 meter en vloog tegen 5 uur
verder in de richting van de „Jung
frau". Bider passeerde het Jungfrau-
joch op ongeveer 3600 M, hoogte, vloog
toen over de 3000 M. hooge Egisborn
en daarna over Brieg voorbij dé Mon
te Leone. Daarop hield Bider oost
waarts aan en landde om 6 uur 40 te
Domodossola, vlak bij het graf van
Chavez. In Domodossola nam hij ben
zine en '10 minuten later steeg Bider
weer open landde om 8 uur 42 in,
Milaan. I
DE MINISTERIEELE CRISIS.
Onder dit opschrift spreekt de
„Nieuwe Ct." haar verbazing er over
uit, dat in de pers is gezegd, dat „wel
als zeker mag aangenomen worden,
dat dr. Bos, ook indien de sociaal-de-
cratcn hun medewerking bij het vor
men van een regoeririg weigeren, zal
trachten uit leden der overige linlc-
sche fracties een kabinet samen te
stellen".
De- „Nieuwe Ct." is overtuigd dat
dit niet slecbls als niet zeker mag
worden aangenomen, maar integen
deel als zeer onwaarschijnlijk.
Om die onwaarschijnlijkheid als'n
zekerheid aan te nemen, moet men
niets ruinder dan het belangrijkste
woord van het communiqué van gis
teren verwaarloozen, n.l. dat dr. Bos
de opdracht heeft ontvangen orn een
kabinet te vormen uit de geheele lin
kerzijde.
Daarom verheugt het de „Nieuwe
Ct." „dat in de opdracht aan dr. Bos
niets kan worden afgeleid, hetwelk
aanduidt dat de crisis in de door ons
bedenkelijk geachte richting haar op
lossing zaL vinden."
„Het Volk" schrijft o.a.:
Uit ons nummer van Zaterdag is al
gebleken, dat de vorming van een ka
binet uil de geheele linkerzijde oris
niet de beste weg lijkt tot oplossing
van de politieke crisis. De groote fout,
die aan deze keuze kleeft, is dat zij de
aanvaarding en de bevestiging is van
de antithese. Van vrijzinnigen kant
wordt in verkiezingsdagen en in de
Kamerdebatten de panijgroepeering
naar de antithese Juide veroordeeld.
Zij schept, beweren de vrijzinnigen,
een ondraaglijker, toestand. Zij
brengt gelijkgezinden tegenover el
kaar, en verlamt de kracht tot her
vorming die leeft in het volk. Itoeveie
malen heeft niet in het bijzonder mr.
Drucker, als woordvoerder van de
vrijzinnig-democraten in de Kamer de
wcnschelijkheid betoogd van 'n nieu
we partijgroepeering, waarbij niet de
vraag: geloof of ongeloof, maar de
vraagdemocratie of behoud het
richtsnoer zou zijn. En meer dan eens
hoeft de nu gevallen premier mr.
Heemskerk openlijk erkend, dat zulk
een nieuwe partijgroepeering vol
strekt niet iets ondenkbaars was. Al
leen, in de dagen van den strijd om
de kieswetrTak waren de anti-revolu-
tionnairen zoo bekaaid thuis geko
men van hun bondgenootschap met
de democraten van de linkerzijde, de
perzik smaakt niet naar meer
Practische bezwaren, met andere
woorden, waren het, die den woord
voerder der anti-re vol utionnairo par
tij van een verbond van democraten
terughielden.
Als er nu in dc afgeloopen jaren
één ding duidelijk is geworden, voor
al aan de democraten der rechterzij-
de, dan is liet, dat het verbond met
de conservatieven van rechts in de
practijk ook zijn bezwaren heeft.
\V ijzïen volstrekt niet voorbij, dat
wellicht de poging om een burgerlijk
linhsch-rechlsch kiesrechtministerie
te maken, zou zijn afgestuit op een
weigering van de rechtsehe partijen
en politici. In dat geval echter zouden
de vrijzinnigen hun weg kunnen ver
volgen, verzekerd van den steun van
ATJEH.
Een Regeeringstelegram meldt het
volgende:
Door Atjehsche amokmukers zijn
aan liet station Bireuc-n zwaar ge
wond twe© Europeesche militairen be
neden den rang van officier, van wie
sedert één is overleden, en licht een
Europet-sch militair beneden dien rang
terwijl aan het station Beureunoen
©en treincóntrok-ur licht gewond werd.
DE ONRUST J.N DE BIN
NENLANDEN.
De heer Van Geuns, hoofdredacteur
van het Soer. Hbld. schrijft in dat
Blad:
Ik ben maar eens de „binnenlan
den" ingetrokken om le zien wat er
broeiende is. Links en rechts van de
Brantas heb ik mijn licht opgesto
ken en hiertoe niet alleen verschillen
de suikeradminïstrateurs opgezocht,
maar ook bij ambtenaren, zoo van het
B. B. als van de rechterlijke macht,
aangeklopt. Zelfs heb ik niet ge
schroomd naar een koffieland in het
Blitarsche op te klimmen om heel
„echt' in de binnenlanden te zijn.
Te voren had ik uit andere deelen
van Java schriftelijke inlichtingen in
gewonnen en door de vergelijking van
al de verkregen gegevens ben ik zoo
ver gekomen, dat ik zonder ai te zeer
mis te tasten de diagnose van de
nieuwlichterij op Java kan stellen en
er een prognose aan kan verbinden.
Zeoals gewoonlijk weken ook than3
de mededeelingen en de inzichten van
ambtenaren en particulieren van el
kaar af. De laatste» zijn door een
nauwere aanraking niet de inboor
lingen beter in staat de allerfijnste
geledingen vau het lichaam der nieu
we Mohammedaansche vereeniging
waar te nemen. Levend te midden
van de massa; door een langjarig
verblijf het vertrouwen genietend en
de taa] dos lands vloeiend sprekend,
kunnen de particulieren met hun
voelhorens dieper doordringen in de
intimiteit der dessa dan de meerder
heid der ambtenaren. Inlusschen
dient erkend dat de laatstcn zeer op
hun quivive, gezorgd hebben voor
heeï wat kijkglazen waardoor zij het
gedoe „op het platteland" aandachtig
kunnen gadeslaan. Zoo kan men zeg
gen dat de dragers van het adminis
tratie gezag weten wat in de hoofden
der eenvoudige dorpelingen omgaat.
Over 't geheel loopen (le inzichten
der ambtenaren niet ver uiteen. Zij
konen hierop neer dat de opzet der
nieuwe beweging goed was, maar dat
deze geheel en al ontaard is in een
verwarde, niet ongevaarlijke organi
satie. Sympathie met de isiauiieu-
sche vereeniging in haar tegenwoor
dig stadium heb ik onder de B. B.-
maniien nergens aangetroffen
Als meu mij (echter) vraagt, of
het gevaar voor fanatieke uitbarstin
gen gróót is, dan antwoord ik ont
nemend, Er is heel wat voorbereiding
iioodig om de inlanders hun aange
boren vrees en hun ontzag voor den
Europeaan te doen overwinnen. Dit
proces verloopt zeer langzaam, onder
de werking van gebcdenopdreumng
tol in 't oneindige, van onthouding en
van opwinding door allerlei fantasti
sche verhalen. Ten slotte hebben da
slachtoffers zich opgewerkt tot een
zoodanige trance dat zij 't gebruik hun
ner zinnen geheel of vrijwel geheel ver
loren hebben, waarna zij, zoo zij bij
een aanval op waerlooze blanda's suc
ces hebben, tot verfijnde wreedheden
kunnen overgaan. Evenwel, gegeven
zeer groote waakzaamheid van de
heeren. vun het binnentandsch be
stuur, moet een zoodanige overrompe
ling van Europeanen m. i. zeer on-1
waarschijnlijk worden geacht.
liet is mogelijk dat in enkele gewes
ten zooals Rembang, waar de bewe
ging door het bestuur geleid wordt,
de huidige „nationale ojileving" tot
practische uitkomsten zal leiden. In
de meeste gewesten van Java echter
hierop wijzen tal van verschijnse
len komt zij neer op de ontsnap
ping van in den boezem der inland-
echo wereld opgehoopte spanning.
Een scherpzinnige regeering zou dit
reeds maanden geleden hebben inge
zien. Maar de G. G. die blijkbaar ver
wacht dat er mirakelen zullen gebeu
ren en dat het zwakke tropenkind
westersche kracht zal ontwikkelen en
westersche lijnen zal volgen, heeft
niets gezien en ook niets gedaan. Zijn
Excellentie zit droomeiul op den bok
van de staatskaros. Het eenige dat
ons tot gerustheid eiemt is wak
kerheid onzer bestuursambtenaren,
van Banten tot Bezoeki.
Nu de S. I. zich eenige maanden
ongestoord heeft kunnen ontwikke
len, aanschouwen wij de holheid van
het opgeblazen gedoe. In den aan
vang dacht men eer op z'n westersch
opgezet tooneel voor zich te ziende
personen namen zulke erg westersche
allures aan. Thans echter constatee-
ren wij dat het tooneelwerk is over
gegaan in een... echt Javaansch wa
jangspel. En het applaus uat bij het
opgaan van 't gordijn weerklonk is
verstomd. Bij hel einde, dat niet lang
meer op zich zal laten wachten, zal
men den hemel danken dat het doek
voorgoed omlaag gaat.
UIT NEDERLAND's VERLEDEN.
Ons werden zes gekleurde kaarten
j toegezonden, vervaardigd naar pla-
ten uit de verzameling van II. M. de
Koningin, op het Koninklijk huisar
chief. Het zijn: Willem de Zwijger
verkoopt zijne kostbaarheden 15G8,
Tocht van De Ruyter naar Chatham
in 1C67, Willem JII verzoent De Ruy
ter en Tromp 1G73, Landing van den
Prins van Oranje te Schevenrigen
1813, en De Prins van Oranje wordt
gewond bij Waterloo 1815.
De gepens luit.-generaal G. J. W.
Moolemans Beijnen beveelt de uit
gave aan, die uitgaat van mej. F. H-
van der Meij, te Utrecht.
Land- en Tuinbouw
VOOR MOES- EN BLOEMTUIN, enz.
HET GIETEN IN DEN MOES
TUIN.
Do tuinlieden verheugen zich
steeds als ze gieten kunnen en moe
ten, want dan is hel warm, dan wor
den de planten niet in hun groei te
gengehouden door koud weer, zij
worden ook niet door te veel regen
ziek en het gedijen der gewassen
ligt meer in de hand van den tuin
man.
Onze kennis van het begieten
want omtrent deze belangrijke zaak
bij de teelt der groenten is kennis
onontbeerlijk komt hoofdzakelijk
hierop neer, dat we in staat zijn te
bepalen, in welken zin de planten ge
brek aan regen hebben. Dat is eigen
lijk een kwestie van praktische erva
ring en van zorgzame waarneming
van don groei en den toestand der
planten. In sommige gevallen zal
toch de plant me', een oppervlakkig
wortelgestel reeds lang regen verbi-
schcn, terwijl die met diepgaande
wortels of welke betrekkelijk weinig
water behoeft, beter zal gedijen, wan
neer het voorloopig maar niet regent,
doch warm blijft. Hieruit volgt als
van zelf, dal men het eene bed moet
begieten, terwijl het andere zonder
dien voorzorg mag gelaten worden.
1-Iet is een verkeerde meening van
velen, dat de planten des te beter ge-
j dijen naarmate ze meer worden be-
goten. Dit kan slechts waar zijn
j voor zeer droog land, voor zandgrond.
Daarentegen zal 'een samenhangende,
j min of meer koude grond gauw door
te herhaaldelijk begieten bedorven
i worden, 't Is toch gep.oeg bekend, dat
j in dergelijke» grond, bij aanhonden-
1 den regen, de planten zeer onderhevig
zijn aan "t verkwijnen en wegster
ven. Vandaar, dat de bekwame tuin
man doorgaans zal vermijden, dag in
dag uit, do bedden te begieten en
vochtig to houden, Juist even als in
do natuur regen en zonneschijn elk
ander afwisselen, zoo is het ook 't
best nu en dan den gieter te laten
rusten en intusschen den bodem met
den hak goed los le maken, opdat
lucht en zonneschijn hun weldadi-
gen invloed op de planten kunnen uit
oefenen."t Is niet precies hetzelfde,
welk water men voor het gieten be
zigt. Loopt langs den tuin een etroo-
mend water, riviertje of beek, dan is
dit een voordeel, dat niet gering ge
schat moet worden; strooinend wa
ter is voor het gieten uiterst geschikt.
In de meeste gevallen is hot echter
niet aanwezig.
Regenwater is verder uitstekend
voor het gieten meestal evenwel is
de voorraad gering, zoodat men in
den regel tot pompwater zijn toe
vlucht moet nemen. Men moet er zich
steeds voor wachten het pompwater
zoo uit de pomp te gebruikenhet is
dan veel te koud, eu werkt in den
zeer verwarmden grond nadeelig op
de plantenwortels. Men moet daarom
het pompwater in tonnen, bakken of
bassins laten staan gedurende een
dag. zoodat het de temperatuur der
lucht heeft aangenomen, en men het
dan 's avonds of 's morgens kan ge
bruiken. Ook werkt een lean met gier
(vloeibare meest), geroerd door een
vat met frisch, uit de pomp, gekregen
water, zeer nuttigde ervaring heeft
bewezen, dat men met behulp van dit
middel ook bard, frisch, uil een die
pen put gekomen water zeer goed en
zonder schade voor begieten gebrui
ken kan. Hetzelfde resultaat wordt
verkregen door toevoeging van een
kleine hoeveelheid gebrande, onge-
bluschte kalk.
De tijd, wanneer wij gieten, is ook
van belang. Waar men bijvoorbeeld
midden op don middag teere jilanten
bloemkool en andere giet met koud
water, daar gaan de planten zeker te
gronde. Men mag eerst gieten als de
zon onder en de grond eenigszins af
gekoeld is. Zijn de nachten koel, dan
doet men beter 's morgens te gieten,
zooals in 't voorjaar en in den herfst.
Verder moet gelet worden op den
groei van de te begieten planten. Is
het in Mei of in den voorzomer, en
moeten nieuwe stengels en bladeren
gevormd worden, dan dient men vlij
tig te gieten. Is de groei spoedig afge
loopen, dan geve men minder water.
Planten met diepgaande wortels, als
bijv, de asperge, behoeven in het ge
heel niet gegoten le worden.
Het voortdurend gieten met fijne
stralen maakt wel de planten nat,
doch doet het water weinig in den
grond dringen, waarom vaak uit een
gewone tuit of pijp gegoten moet
worden,
C. B.
Leger en Vloot
Aan den g&neraal-majoor A. A. J.
Quanjer, inspecteur van den genees
kundigen dienst der landmacht, wordt
het voornemen toegeschreven om in
November a.s. pensioen aan te vra
gen. (Avp.)
Blijkens een bij het Departement van
Marine ontvangen bericht zijn Hr.
Ms. pantserschepen Heemskerck ©n
Evertsen 14 dezer van Nieuwediep
naar zee vertrokken, ter aanvaar
ding van den oefeningstoclif. in do
Noordzee en in den Noord-Atlanti-
scihen Oceaan,
Gemengd Nieuws
SPIONNAGE.
Uit Weenen wordt aan het „Berli
ner Tagebl." geseind: In de oorlogs
haven Pola is een omvangrijke spion-
nagezaak ontdekt. Tot nu toe werden
15 personen gevangen genomen,
waaronder eenige onderofficieren van
marine en legerT Leider schijnt te zijn
sergeant-majoor Schmutz. Een huis
zoeking bracht aan het licht, dal de
ze talrijke militaire geheimen aan
het buitenland heeft verraden. Te
vens bleek, dut Schmutz in den loop
der laatste drie jaren van ec-n mede
plichtige, een hotelhouder, 30.000 kro
nen uitbetaald heeft gekregen. Bo
vendien is per postkantoor Pola door
ccn onbekenden afzender een bedrag
van 40 èi 50.000 kr, aan het adres van
den hotelhouder verzonden.
HET BELGISCHE KONINGSPAAR
TE LUIK.
De koning en de koningin, vergezeld
van liun kinderen en verschillend©
ministers, hieldc-n Zondag hun blijden
intocht, waarbij zij zeer hartelijk wer
den toegejuicht. In het paleis van den
gouverneur verleenden zij audiëntie
aan civiele en militaire autoriteiten
en aan d© officieele Duitsche en Ne-
derlandsche missies.
In zijn antwoord op de redevoering
van den burgemeester verklaard© de
koning o.a., dat hij reeds lang ge-
wenscht bad aan hot Walenland het
bewijs le leveren van zijn oprechte ge
negenheid. D© vorst voegde hieraan
toe, dat hij het den plicht achtte van
de Kroon om het symbool te blijvea
van de eenheid van alle Belgen zon
der onderscheid, een eenheid, welke
alleen de onafhankelijkheid en zelf
standigheid kan waarborgen.
EEN FAMILIE UITGEMOORD.
T© Goszca, in Russisch-I.ithauen,
drongen bandieten 's nachts een huis
binnen, vermoordden de geheele uit
zes personeu bestaand© familie met
bijlslagen en sitaken vervolgens net
huis in brand. Een der bandieten,
een soldaat, kon gearresteerd worden,
zoo meldt de Tel.
EEN AUTO DOOR EEN TREIN
VERPLETTERD.
T© Breakneck Turnpike, aan den
Long-lsland-spoorweg, is een auto,
waarin S personen gezeten waren,
door een sneltrein aangereden en ge>-
heel verbrijzeld. Vijf der inzittenden
werden op slag gedood, terwijl de drie
lOverigen zeer ernstige verwondingen
opliepen. De machinist moet bij de
zen overweg, die na 8 uur 's avonds
\uiet meer bewaakt wordt, tijdig ge
waarschuwd hebben, hetgeen door de
automobilisten echter niet gehoord is,
>o meldt de Tel.
DE KETELONTPLOFFING TE
CHATENAY.
De Tel. meldt nader:
De ketelontploffing in een steenbak
kerij te Chatenay sur Seine was zeer
hevig en word verscheidene kilometers
ver gehoord. Zij verbrijzelde alle ven
sterruiten in de omgeving en veroor
zaakt© zulk een hevigen luchtdruk,
dat alle huizen in den omtrek op hun
grondvesten schudden. De gehee'e lin
kervleugel der bakkerij werd vernield,
terwijl ook het overig© gedeelte der
fabriek dreigt in te storten. De zeven
arbeiders, die gedood werden, sliepen
in een vertrek, dat .grensde aan de
zaal, waar de ontploffing plaats had.
1-Iun lijken zijn vreeselijk verminkt.
Van de negen gewond© werklieden
werden er vier naar het ziekenhuis
'ervoerd; men 'heeft alle hoop, hen in
het leven te behouden.
De minister van Publieke Werken
heeft onmiddellijk een onderzoek naar
het ongeval doen instellen.
OPSTAND IN EEN OPVOEDINGS
GESTICHT.
In een opvoedingsgesticht te War-
sow, bij Stettin, is oproer onder de
verpleegden uitgebroken, wijl verbo
den was in de slaapzalen te rooken.
Onmiddellijk nadat de verpleegden
in de slaapzalen gebracht waren en
een opzichter liet verbod had her
haald, ontstond een oorverdoovend
lawaai. De verpleegden sloegen de
ruiten in, vernielden de bedden en
trapten de deuren in. De aangebrach
te schade wordt op 1000 Mark ge
raamd.
De opzichters bleken machteloos
tegenover de woedende verpleegden
en vluchtten naar een bosch, in de
nabijheid van het geslicht. De ver
pleegden verlieten het gesticht en
trokken gedeeltelijk naar dit bosch,
gedeeltelijk naar Stettin.
De directeur van het gesticht was
met vacantie.
Onmiddellijk werd de Slettiner po
litie gewaarschuwd; in auto's wer-
den de poiitie-agenten naar Warsow
gebracht, maar eerst den volgenden
dag slaagden politic-agenten en gen
darmes er in 46 vluchtelingen te
pakken. Enkele anderen zijn vrijwil
lig teruggekeerd.
DE BELGISCHE SOCIALISTEN
EN HET KONINGSCHAP.
Uit Gent wordt aan de Tel. geseind:
Tijdens de onlangs plaats gehad heb
bende „blijde incomste" van den ko
ning van België binnen Gent, namen
verschillende socialistische afgevaar
digden o.w. ook Anseele, deel aan de
plechtigheden. De tegenwoordigheid
van verscheidene socialistische afge
vaardigden bij deze feesten gaf in so
cialistische kringen aanleiding tot
levendige critiek.
Een partij vergadering heeft plaat3
gehad, waarop dit onderwerp bespro
ken is geworden. Met 180 tegen 90
stemmen en 10 onthoudingen werd
besloten voortaan bij dergelijke gele
genheden een partij vergadering hier
over le doen beslissen,
ALGEMEENE STAKING IN
RUSSISCH POLEN.
Uit Warschau wordt aan de Tel.
geseindUit Laz wordt gemeld, dat
het centraal-coniilé van dc sociaal-de
mocraten van Polen en Lithauen tol
alle arbeider? een oproep heeft ge
richt om tot een algemeene staking
over le gaan. Tot dusverre is het werk
gestaakt door 65.000 arbeiders. De fa
briekseigenaars hebben met hun ge
zinnen de stad verlaten. Ook het per
soneel van de electrische tranr eischt
loonsverhooging. Alle bemiddelings
voorstellen tusschen dc eigenaars en
de arbeiders zijn mislukt.
OPENING VAN HET PANAMA
KANAAL.
Het model van het schip, waarop
Columbus de nieuwe wereld heeft ont
dekt, zal vermoedelijk dc eer hebben
het eerst door het Panamakanaal te
varen. In 1892 is het vierde eeuwfeest
der ontdekking gevierd en toen heeft
het schip (een karveel), naar de oor
spronkelijke afbeeldingen in Spanje
gebouwd door Cayetano Puga, inge
nieur bij de Spaansche marine, reeds
dienst gedaan, zoo meldt de N. R. Ct
