Button Btaui
02
DERDE BLAD
Zaterdag 2 Augistü31913
fdlalldlanat naar Nad.
Oost Bndië.
De verzending van brieven enz.
>eft deze week plaats als volgt:
Over Marseille, Dinsdag 5 Augustus,
(laatste buslicbting 6 uur 15 min.
'b avonds).
Tenzij op verlangen der afzenders
wordt met deze gelegenheid geen cor
respondentie verzonden voor Atjeh
en Onderhoorigheden, Sumatra s OobI
kust. Palembang, Riouw, Bangka,
Blllitoii en Borneo.
Over Napels, Woensdag 6 Augustus.
(Laatste buslichting 12 u. 15 m. na
middag).
Over Brindisi, Vrijdag 8 Augustus.
(Laatste buslichting 12 u. 20 m. na
middag).
Met deze gelegenheid wordt alleen
verzonden correspondentie voor At
jeh en Onderhoorigheden en Sumo-
tra's Oostkust.
Over Marseille Zaterdag 9 Augustus.
(Laatste busliehüng 6 uur 40 min.
's morgens).
Sumatra's Westkust en Berikoelen
alleen op verlangen der afzenders,
overigens correspondentie voor. geheel
N -O Indië.
Over Rotterdam, met de zoogen.
Zeepost, Zaterdag 9 Augustus.
(Laatste buslicbting 2.35 's mor
gens).
Het port van met deze "gelegenheid
verzonden brieven bedraagt 5 cent
per 20 gram, dat der briefkaarten
2 1/2 cent per stuk. en dat van druk
werk één cent per 50 gram.
Om uog met deze mail te kunnen
woiden verzonden moeten po>(-pak
ketten Vrijdag vóór 9 u. 30 m. des
avonds ten postkantore bezorgd zijn.
(Atjeh, Sumatra's Oostkust, enz.
wordt niet deze gelegenheid met ver
zonden).
Wij duen uitdrukkelijk opmerken,
dat bedoeld wordt de buslichting aan
Hoofdpostkantoor in de Zijlstraat
M
-g
s 5
o
V,
"S
"5 H
J
f fl
1 "S
o
S
E
P
9}
<3
3.25
m.
7.30
m.
9.m.
4.50
m.
7.10 m.
9,—
m.
10.15 m.
1.—
a.
10.40
3.30
'a.
4.— a.
11.35
ni.
12.40 a.
3.35
a.
7.—
a.
8.30 a.
4.-
a.
5.15 a.
4.40
a.
8.—
a.
6.45
n.
7.40 a.
9.40
a.
10.30 a.
1.30
m.
6.— m.
Brisven over Amerika.
XVI.
De eerste Liter alcohol werkt.
Nauwelijks waren wij even de stad
door of bij de bocht snoven wij al bij
na op oen andere automobiel in en
wij waren blijde spoedig buiten de
stad te zijn Maar niet lang duurde
onze vreugde. De weg begon onrust-
harend steil te klimmen, zoo steil dat
«Ie weg die in de rotsen uitgehouwen
was een soort trap geleek niet heel
breede p» vakke treden, terwijl in 't
midden de paarden de treden uitge
sleten hadden.
Dc voorste wielen van de auto stoot
ten dan nok telkens nu eensnaar vo
ren, dan naar achteren. Maar nog stei
ler zou de weg aan het eind worden.
Werd op onze heenreis dien ochtend
de weg steiler, dan gooide de chauf
feur steeds heel .handig zijn motor op
andere versnelling, even stondeu wij j
dan stil op de steilte om daarna lang
zaam, met andere versnelling te stij
gen. Ook nu zou hij het kunststukje
volvoeren, maar als ware het om tc
bewijzen dat alcohol de hersenwer-
King met versnelt maar vertraagt,
ging hel omzetten nu minder snel;
wij stonden stil enreden daarna
achteruit.
Nog zie ik door het mica venster
achter in de kap, den nu zoo stijl naar
beneden loopenden weg. nog voel ik
de auto botsen op de treden. Ik.hoor
nog de kreet van schrik die mijn
vrienden slaakten en zie nóg toen ik
me omkeerde de grijnslach van den
chauffeur, die half omgewend de auto
nog den weg achteruit af trachtte te
sturen.
Eensklaps sprong -de Amerikaan op,
gaf den chauffeur een geweldigen
trap tegen zijn buik dat bij stuur en
handels los liet en den wagen uitsuk
kelde. De plaats \an hem was nu in
genomen door den... Amerikaan, die
krachtig de remmen neerdrukte, de
auto tot staan braent en... heel lang
zaam gingen wij vooruit. De chauf
feur lag aan.den kant van den weg,
als in slaap, toen wij hem voorbijgin
gen, nu met een matig gangetje. Wij
baalden de boogie en boven op ver
ademden wij.
„Die komt vandaag of morgen wel
boven water," zei de Amerikaan, „als
hij maar niet wakker wordt en dron
ken als hij is naar huis wil gaan, dan
sukkelt hij zeker den afgrond in. Erg
is 't niet 't is maar een neger 1"
Wij waren weer in de oude slaven
staten. Een neger... was geen meus:h,
die telde niet mee. In de dorpen waren
afzonderlijke wijken voor de negers,
uit de steden werden ze gebannen
naar de buitenwijken toe, in de trei
nen werden ze geduld als de compar
timenten voor „zwarten" niét te over-
vuld waren. Een neger was een tus-
Bchending tusscben mensch en dier. 't
Oude Europa mag verschil in stand
kennen, een milliouair staat in ons
land minder ver vari 'n daglooncr af,
dan in Zuidelijk Amerika een blanke
van een neger.
11c wilde er meer van weten en be
gon te verdedigen! Een neger was
toch even goed een. mensch als... Maar
de Amerikaan die tot nu toe steeds
me telkens had laten uitspreken, me
nooit in dc reden was gevallen, viel
nu plotseling in.
„Gij kent ze niet, de negers, als ere
hier woonde, als gij ze kende als ik!"
„In 'G5 werden ze door de overwin
ning in den burgeroorlog van de
noordelijke op ons zuidelijke vrij. Zo
werden niet alleen vrij, maar gelijk
gesteld met ons. Ze waren in de meer
derheid en de jaren die op hunne vrij
making volgden hebben ze onder do
blanken huis gehouden op schrikba
rende wijze. Uit alle betrekkingen
werden de blanken geweerd, zij lieten
de blanken betalen en stelden de zwar
ten vrij.
't Was vreeselijk en gansch de be
schaving der blanken dreigde onder
te gaan. Toen in '75 stelden wij ons te
weer, met wapengeweld verdreven
wij hen. De wet der Vereenigde Staten
kent geen onderscheid in kleur maar
do Zuidelijke Staten bepaalden dat
geen stemrecht verleend wordt aan do
analphabethen, (zij die lezen noch
scluijven kunnen) dat slechts zij kie
zer zijn die op enkele vragen over de
S.tnatsi nstellengen kunnen antwoor
den, oen eigendom van 300 dollar heb
ben en dat zij wier vader of grootva
der kiezer waren, mede kiesgerechtigd
zijn.
Weinig negers kunnen lezen, weini
gen hebben eigendommen, heel weini
gen hebben voorvaderen die stemge
rechtigd waren ©n zoo hebben wij het
evenwicht weer hersteld."
Gij weet hoe voor eenige jaren er
een heftige tegenstand geweest is,
toen Roosevelt, negers in staatsdienst
stelde. Ik vroeg mijn Amerikaansclien
gastheer of dit nu zoo erg was.
„Omdat een neger niet bij een blan
ken te vergelijken is. Hij heeft duizen
den ondeugden. Voor één die be
schaafd en werkelijk mensch is zijn er
duizenden anderen die als beesten
zijn".
Hij is niet kwaad, maar vol on
deugden. Eén week werkt hii. twee
weken luiert hiihij trouwt, hij ver
andert telkens van vrouw, en even
gemakkelijk neemt de vrouw een an
der. Soms wordt hij een willoos werk
tuig van zijn beestachtige neigingen.
Het zien van een blanks vrouw maakt
hem dol, hang hem op. brandt hem
op, lyncht hem, 't is liem om het even.
Zoo straks doen anderen weer het
zelfde Er zijn streken, hieer zuide
lijk. waar een vrouw of meisje van
ons niet alleen uitgaat, waar men ze
voortdurend bewaken moet.
Ge weet, dat huwelijken lusschen
negers en blanken vprboden zijn en
dat is maar goed ook. Een mulat is
erger dan een neger.
Er zijn uitzonderingen. O ja, maar;
zijn zeldzaam."
Ik dacht aan Booker Washington, j
den mulat, oie een school voor ne- j
gors, uitgebreid© werkplaatsen heeft,
om ze te leeren, waar 1500 neger
kinderen zijn, Hij zelf 'was een kleur
ling, zijn vader zou een naburig
planter geweest zijn van de plantage,
waarop zijn moeder slavin was. Tot
zijn achtste jaar had'hij nog nooit op
een bed geslapen, wist hij niet wat
oen vork was en droeg- d.e boeken van
de dochter van zijn lieer achter haar
aan naar school. Toen al bekroop
hein de lust tot leeren. Vrij geworden,
vernam hij, dat te Richmond een
school voor negers was. De 1800 mij- j
len, di© hem scheidden.van d© plaats,
doorliep hij. zijn hrood verdienend j
onderweg. Hij bereikte de school, j
word een der beste leerlingen en
sprekers, richtte zelf esp leerschool
voor negers op bij New-Orleans.
Diens gedachten over negers zijn
geheel anders. O, 't is waar, dat de
plotselinge vrijmaking der siaven ook i
door hem een fout genoemd wordt, de
slaven van gisteren werden heer-
schors en al de ondeugden van het
zwarte ras moesten wel op die wijze I
zich uiten. Maar de neger is zacht, i
Gom Toins zijn er velen, maar men
moet niet vergeten, dat pas een men-
schenleven geleden de ouders de ver-
antwoordelijkheid voor de opvoeding
hunner kinderen dragen, kinderen
dié vroeger werden verkocht als ze
i nauwelijks loopen konden. Ze moes
ten eertijds werken, en werkten niet
uit plichtsbesefen het is te begrijpen
dat ze lui werden na- hunne bovrij-l
dihff.
't Is geen minderwaardig ras. Sin-1
doeren zij, dan brengen ze het dra
even ver als de blanken, ja, verzeker
de mij later een der voormannen van
de beoefening der kinderstudie in
Amerika, ze brengen het verder, 't Is
alsof ze niet uitgeput zijn, alsof ze
frisscher zijn.
Wij bereikten hel dorp waar de
millionair woonde en kwamen dra
aan liet station. Daar stonden ze
weer, de blanken aan de eene zijde,
de zwarten aan de andere.
Iien neger met gouden lorgnet op,
niet boeken onder den arm, liep op
't porron keen ©n weer met een blanke.
Een mede-student'? Ik weet 't niet,
maar liet trof me, toen ik uit hel raam
van. het, hotel, waar wij even toefden,
keelt, dat toen de trein aankwam zo
afscheid namen, de blanke in den
eenen wagen ging, de zwarte in den
andere.
Dien middag zouden wij verder de
gast zijn van den millionair die óns
noodde in zijn woning.
Geheel van manner is deze ge
bouwd, boven op den top van een berg,
van waar uit men aan alle zijden een
prachtig gezicht heeft over de bergen.
Wij kwamen in een soort forem; mar-
moron zuilen schraagden de verdie
pingen, die gebouwd waren om eon
open binnenplaats heen, waar in het
midden een groot vierkant bassin was,
terwijl achter de zuilen breedo gan
gen liepen, waarop de kam©rs van do
benedenverdieping uitkwamen.
Het was er heerlijk koel, terwijl het
water in het bassin in het midden
door een reuzonfonteïn voortdurend'
gevoed de heldere blauwe hemel, die
boven de bergen spande weerkaatste.
Aan het eind zat een negerjongen
gehurkt, liet wit der oogen straalde"
in ongekende glans, de volle rood©
lippen, waar tusscben de helderwilte
tanden uitkwamen, scheen bloed
koraal dat paarlen omvat. Zijn bijna
naakt, lijfje, zoo sierlijk van, vorm,
weerkaatste in het water.
Hot was alsof ik duizend, jaren te-
ruggogaan was, ear het forum van
een rijk Romein betrad, terwijl liet,
Moorsche knaapje, dat der gasten de
sandalen en het overkleed wisselde
voor gemakkelijker kleed ij, op een toe
ken van zijn lieer wachtte.
Doch deze noodde ons met ongeduld
zijn. woning te betreden enzijn
kunstschatten te zien.
En ik was blijde dat ik de woning
zag, want ik leerde er kennen wat
Amerika derft, en ik leerde
waardeeren wat Europa, wat Hol
land, zoo overvloedig gelukkig i.eeft.
G. A. OOT'MAR.
Buitenlandsch Overzicht
Do BalkanvuSkaan in
voÊ5© werking.
Ds Vred8sonderliandeling8ii.
In do „Frankf. Ztg." komt een tele
gram voor van den correspondent van
dat blad te Boecharest, waarin ge
meld wordt, dat onder de leden der
Bulgaarsche delegatie volslagen moe
deloosheid heerscht, zoowel wat be
treft do houding der vijanden van
Bulgarije als het lot van Adrianopel.
Do verslagenheid is zoo groot, dat
men er bijna tevreden mede is, dat
Bulgarije op alle punten zal moeten
toegeven, en dat men er zich in
schikt, dat Kaw.alla Gricksch, Aclria-
nopcl Turksch blijven zal.
liet moet er voor Bulgarije dan
toch wel heel treurig uitzien, als zulk
een stemming onder de gedelegeer
den bestaan kan. Welk een verschil
met de trotsche, ontoegeeflijke, heb
zuchtige houding van de Bulgaarsche
staatslieden eenige weken geleden,
toen zij geen duimbree.d van het een
maal verwonnen en bezette gebied
wilden afstaan, orn Griekenland en
Servië tevreden te stellen, toen zij
zelfs den afstand van Saloniki eisch-
ten, dat de Grieken hadden ingeno
men, en waar koning George van
Griekenland vermoord werd.
Dr. Dillon, de bekende correspon
dent van de „Daily Telegraph", wijst
er echter op, dat Rusland en Oosten
rijk, die bijna eenstemmig geworden
zijn, er vóór alles voor zuilen waken,
dat de begane fouten Bulgarije niet te
zwaar zullen worden aangerekend.
Wat Adrianopel en Thracië betreft
is Bulgarije geneigd een grensrege
ling aan te bieden, die afstand van
een strook grondgebied en het gods-!
dienstig bestuur van Adrianopel duor
Turkije bevat. Dat weten Oostenrijk
en Rusland, en tevens zijn zij voor
nemens niet toe te staan, dat Ka-
walla en Drama bij Griekenland wor
den gevoegd, evenmin als Widdin bij
Servie. Nu willen Griekenland en
Serviè van zulle een beperking hun
ner aanspraken niet hooren, maar j
als overwinnaars Bulgarije den vre-j
de voorschrijven. Zij willen niet be
spreken, niet onderhandelen, geen
tijd vermorsen, maar eenvoudig duur
do Bulgaren, laten oudcrtcekcnen, I
wal zij hen voorschrijven. Neemt Bul- j
garije die voorwaarden, aan, dan
wordt de vrede gesloten verwerpt 't
die, dun wordt de strijd voortgezet.
Gelukkig heeft de Roemeeuscne re-1
geering een meer verzoenende hou-1
ding aangenomen, die ook van in
vloed schijnt te zijn op de stemming
onder Grieken-en Serviërs. Roemenie
poogt een verdrag tot stand te bren
gen, dat langer duren zal dan „l es- j
pace d un matin", omdat het reke-1
ning houdt met de toekomst, en dus
niet de wenschen van alle belangheb
benden.
Uit Boecharest wordt nog geseind
Uit Bulgaarsche bron wordt ge
meld, dat gedurende de besprekingen
geen enkele moeilijkheid voorkwam.
De ltocmeensche gedelegeerden over
handigden den Bulgaarschen gedele
geerden een kaart, waarop de nieu
we grenslijn aangegeven was. De
Buigaren namen die kaart mede voor
hot onderzoek. Het antwoord zal la
ter worden gegeven. De besprekingen
hierover waren zeer kort.
De Rocmeenscke gedelegeerden, die
zoo krachtig werkten om het denk
beeld van den wapenstilstand te doen
slagen, ontvingen van verschillende
zijden warme gelukwenschen. Zij
hope» nu ook verder den arbeid van
de vredesconferentie zoo vruchtdra
gend mogelijk te kunnen maken en
willen op een entente aansturen, ge
schilpunten zou men zooveel mogelijk
buiten de conferentie houden.
De „Mir" (een Bulgaarsch blad, dat
de mecning weergeeft van de parle
mentaire meerderheid, zonder nu
juist een officieus orgaan te zijn) he.
spreekt de rol van Roemenië en ver
klaart dat de Bulgaarsche regeeriug
voor de opening van de conferentie
te Boecharest reeds de döor Roemenië
verlangde gebieden had afgestaan.
Dit land, dal thans dus belangloos is,
kan nu in volkomen vrijheid trachten
te arbitreeren. Het blad meent, dat
het noodig zal zijn als beginsel
do gebiedsverdeeling aan te nemen de
opofferingen door de verschillende
Balkunstaten in den oorlog met Tur
kije gebracht. Het eindigt met te zeg
gen, dat als het verdrag van 1912
dan al niet kan dienen als grondslag
voor de beraadslagingen het in eb
geval waarde behoudt als argument.
De correspondent van de „Temps'
te Petersburg verklaart uit goede
bron te hebben vernomen, dat de Oos-
lenrijksche ambassadeur gisteren op
nieuw aan minister Sassonof een
voorstel zal doen orn een overeen
komst aan te gaan tot het volgen van
een gelijke politiek ten opzichte van
Bulgarije.
Aan Gesjof werd door de Russische
regeering verzekerd, dat dit rijk niet
zou toestua», dat de Turken zich
voorgoed te Adrianopel nestelen.
De Russische en Oostenrijksche ge
zanten werken te Boecharest ijverig
voor de Bulgaren.
De conferentie le Londen.
De ambassadeurs hebben Vrijdag-
middng ongeveer twee uur verga
derd. waarna zij uiteengingen tot
Dinsdag a.s. Zij hopen alsdan hun
laak ten einde le brengen.
De quaëstie der gendarmerie kwam
opnieuw ter sprake. Daar Zweden,
dal reeds vele officieren beschikbaar
heeft gesteld voor Perzië, het vermoe
delijk groot aantal officieren, die voor
Albanië rioodig zijn, niet kan afstaan,
besloot de conferentie aan dé mo
gendheden den raad te geven zich tot
Nederland te wenden.
De conferentie behandelde daarna
de qunesties van de grens van Epirus
en de Egeïsche eilanden. Er is een
ontwerp opgemaakt tot regeling van
deze quacsties, dat aan de goedkeu
ring der mogendheden zal worden on
derworpen. Men hoopt in de eerstvol
gende conferentie tot een oplossing te
komen.
De wapenstilstand.
Tengevolge van de onderteekening
van den wapenstilstand zijn de ge-
veelden gestaakt, ook het rrroote ge
vecht langs het geheele front van
Widdin lot Tsarevoselo, tusscben
Serviërs en Bulgaren.
De cholera.
Tot gisteren zijn zeven gevallen van
cholera geconstateerd in het Roe-
meensche leger.
Allerlei
Uit den Franschen Senaat.
De algeineene beschouwingen over
het wetsontwerp op den driejarigen
diensttijd zijn gesloten.
Dinsdag a.s. wordt de behandeling
van het wetsontwerp voortgezet.
De Spanjaarden in Marokko.
Een colonne lieeft zonder eenig In
cident de douar El Zembla bezet, zoo
wordt officieel gemeld.
Do Spaansche minister van buiten-
landsche zaken heeft verklaard, dat
thans officieel is uitgemaakt, dat
Duitschland heeft geweigerd Raisoeli
onder zijn bescherming te nemen.
Dc toestand in Mexico.
Uit Washington wordt geseind:
Na afloop van een conferentie met
den president heeft minister Bryan
een verklaring gepubliceerd, waarin
wordt gezegd, dat er bij de Vereenig
de Staten geenszins op is aangedron
gen, dat zii zich in de aangelegenhe
den van Mexico zouden mengen.
Het bericht, dat de Europeesche re
geeringen op de Vereenigde Staten
pressie zouden hebben uitgeoefend
om aanvallend op te treden tegen
Mexico, is geheel en al uit de lucht
gegrepen.
De regeering heeft lot haar genoe
gen bericht ontvangen, dat gevol
machtigden in Mexico trachten vre
desvoorstellen te doen aannemen door
beide partijen.
De voornaamste moeilijkheid is
thans nog de verkiezing van een niet-
partïjman tot voorloopig president.
Verschillende Mexicaanache diploma
ten in Europa komen daarvoor in
aan meriting.
De opstand in Venezuela.
Een,1 telegram uit Caracas bericht,
dat door den Federalen Raad, naar
aanleiding van het uitbreken van den
opstand, aan president Gomez dicta
toriale bevoegdheden zijn verleend.
In officioele telegrammen uit Cara
cas wordt medegedeeld, dat de leger
macht, die een inval in het land heeft
gedaan, op twee plaatsen door de re-
geeringstroepen .is teruggeslagen.
Een telegram uit Willemstad be
richt, dat uit Puerto Cabello in Ve
nezuela een bevestiging is ontvan
gen van <le landing van Castro te
Coro.
De consul der Vereenigde Staten te
La Guayra bericht aan de regeering,
dal officieel bekend is, dat Castro te
Coro geland is.
Dc kruisers „Desmoines". „Bruns
wick" en „Georgia" liggen klaar om
naar Venezuela te vertrekken en zul
len waarschijnlijk biuneuloopen le La
Guayra, ten einde de belangen der
Aincrikanc-n te beschermen.
btaüsnlcui'/s
„Plan 1913."
(Vervolg),
hebben gisteren melding
maakt van (Le bijeenkomst, waarin de
retrospectieve tentoonstelling op gra-
phisch gebied, geopend is.
In zijn redevoering, waarin de voor
zitter van het Comité den heer Sand-
berg, als ©ero-voorzitter installeerde,
verwelkomd© de heer Loösjes den
Burgemeester en dankte hem voor zijn
welwillendheid om het eere-voorziti©
schap to aanvaarden. De voorzitter
zeido, nog niet in de gelegenheid to
zijn geweest, om den heer' Sandberg
to installeeren, waarom dit nu in deze
bijeenkomst geschiedde. Daarbij sprak
de beer Ixiosjes de hoop uit, dat Jhr.
Sandberg zou kunnen instemmen met.
de plannen van het comité.
Nadat de aanwezigen deze woorden
beapplaudisseerd hadden, antwoord
de de heer Sandberg met genoegen
bet eere-voorzitterschap te aanvaar
den, te meer omdat hij reeds dadelijk
met zeer groote sympathie had kennis
genomen van de plannen, die in liet
brein va» de leden van het comité wa
ren gerijpt. Wat het comité doen wil
is aangenaam en van bi ij venden
aard, want de mogelijkheid bestaat,
dat sommigen dezer Ideeéu bestcn-
c'Jgd kunnen worden,
j épreker dankte ten slotte voor de
aanbieding vuil het eere-voonatter-
j schap.
I Ook do woorden van den heer
Sandberg vonden bijval.
Hierna deed de secretaris, de heer
J. C. Peereboom, meedeeling van ee-
nigo ingekomen stukken en van de
notulen dor voorgaande vergadering,
di© goedgekeurd werden.
D© heer Loosjës herinnerde thans
aan do resultaten van de werkzaam
heid van het comité en vermeldde het
gemeentelijk subsidie van f 2500 voor
do verwezenlijking der plannen-
Door een subsidie van het lioofdco-
mité van „Plan 1913" is dc mailcoach-
dienst door de omstreken mogelijk ge
worden. Do resultaten daarmee be
reikt zijn niet onbevredigend.
Voor den wedstrijd in bloemversie-
rlngen dor balcons zijn niet zooveel
inschrijvingen ingekomen, a's gehoopt
werd, maar toch wel zooveel, dat do
wedstrijd voortgang kan hebben.
Voider werd de aandacht gevestigd
op den gids in drie lalen, die door hel
Comité aan de vreemdelingen per
soonlijk wordt toegezonden.
Vooral dit persoonlijk adrc-sseeren
aakt, dat het gidsje veel nut doet.
c Ams'erdamsche Hoteliers blijken
op de toezending zeer gesteld en het
schijnt, dat de vreemdelingen in het
boekje een aangenamen en gemakke-
ijk tc- raadplegen gids vinden-
Door deze uitgave van het comité
>ordt hel vreemdeiingenbezoek aan
Haarlem dan ook stellig zeer bevor
derd.
Daar liet comité gedeeltelijk ook
zijn oorsprong vond in het denkbeeld,
de herdenking van onze onafhan
kelijkheid te vieren, 'ceeft het voor-
loopige plannen gemaakt, om de week
24 tot 29 November November
is de maand, waarin de eigenlijke
herinneringsdata vallen tot een
feestweek te maken.
Van de plannen voor deze week kan
oorloopig nog maar worden, meege
deeld, dat het in het voornemen ligt
des Maandags, Dinsdags en Woens
dags in de middaguren bioscoopvoor
stellingen te doen geven voor de
schoolkinderen. Des avonds zijn die
voorstellingen voor gering entrée toe
gankelijk voor volwassenen.
De voorstellingen zullen verband
houden met de gebeurtenissen, die
dit jaar herdacht worden.
Dan zulllen er waarschijnlijk
schouwburg voorstellingen gegeven
worden en een eereavond. Op dezen
feestavond zal de Haarlemsche afdee-
ling van „Toonkunst" meewerken. De
Haarlemsel.e dames en hoeren, die
zulk een succes hebben gehad met de
opvoering van „Een muziekavondje
bij Wethouder Steeland" op de ten
toonstelling De Vrouw, zullen daarvan
herhaling geven. De heeren A. J.
Meijer ink en Prent van den Berg
bereiden tableaux-vivants voor.
Een redenaar komt waarschijnlijk
de beleekenis van de herdenking uit
eenzetten.
Bij de bespreking dezer plannen
vestigde Mr. Charles Ensche
dé de aandacht op den datum van 19
November, den datum waarop de
Fransehc bezetting Haarlem verliet
en de stad dus eigenlijk vrij werd.
De heer Peereboom beloofde,
dat het Comité zal overwegen, of er
>p dien datum iels gedaan zal kun-
ien worden. Dat de week van 25 tot
:'J November is gekozen houdt ver
band met de onistandigheid, dat de
feesten een aaneengeschakeld geheel
moeten vormen en er rekening moest
gehouden worden met de dagen,
waarop de Schouwburg reeds bezet
was.
Do heer Schepers deelde mede,
dat de Haonemsche afdeel mg 'van
liet Alg. Nedorl. Verbond voor den
lÓdeu November reeds een Volksliede-
renavond in de socieieii „Veréént
ging" heeft georganiseerd.
Mej. IJ o e v i) a a r opperde het
denkbeeld, om de leden der Vredes
conferentie uit te noodigen een be
zoek aan Haarlem te kornen brongen
De hoer Lo osjes zeide overwe
ging van dit denkbeeld toe.
Hierna werd de bijeenkomst geslo
ten en negaf men zich naar een der
bovenzalen in liet hoofdgebouw van
het Museum voor de opening van d©
Jhr. Mr. W. 13. Sandberg ver
klaarde in zijn openingsrede. iat het
hem genoegen deed. deze tentoonstel
ling te
hulp van de hoeren Rutgers van der
Loeff, den bibliothecaris en van dei*
heer Gonnct, den oud-archivaris is
het gelukt een keurcollectie op I-ïaar-
lemsch graphisch gebied uit ouden tijT
bijeen te brengen, waarbij voor een
klein deeltje de '19de eeuw niet vergo
ten is.
De moeite en zorg, di© dit. gekost
heeft werd vergoed door de buitenge
wone aantrekkelijkheid van het on
derwerp en daarbij de overweging dat.
men arbeidde met een nuttig doel! Rel-
kon niet anders, ot deze verzameling
zal op den vakman, don boekdrukker
en den kunstliefhebber, den bibliophicl
smaak verede lend w erken.
Men zegt, dat de boeken, die in een
zekeren tijd ie een zekere stad gedrukt
worden, de weivaart, waarin die stad
verkeert, weerspiegelt. Zeker is het,
dat de boekdruk verband houdt met
het peil van ontwikkeling.
Dit stukje eeuwenmide geschiedenis
van de Haarlemsche graphic» leert
den aandachtigen beschouwer, hoe
oudtijds ook de bezwaren en moeielijk-
lioden bij de boekkunst werden over
wonnen, waarin dus een aansporing
ligt, om vooit. te gaan, gelijk vroeger
is geschied. Wanneer dan de boek
kunst verhand houdt met den bloei
van de stad, aldus herhaalde spreker,
dan moge deze tentoonstelling hijdra-
gen tot den bloei der stad, die ons al
len zoo lief is, den bloei der gemeente
Haarlem.
Op beide redevoeringen volgde ap
plaus.
Examens Engelsch lager
onderwijs.
Te 's-i.iraverihage is voor dit exa
men geslaagd C. C. J. Roos, te Sant
poort.
Examen ihand teekenen L.
O. Tc 's-Gravenhage zijn geslaagd
de dn/mes M. C. TI. Vermen, te Sloten,
cn II. M. de Weeger, te Haarlem.
Baden.
In het douchebadhuis aan den Kou-
i len horn zijn in de afgeloopen weelc
1154 baden genomen in dat aan het
Leidscheplein 831.
M i: s e u )ii van II u n s t n ij v e r-
heid.
Zondag a.s. zal het tweede gedeelte
van de vervolir-serie der platen uit
Nederlandsch-Indic, uitgegeven door
de firma Kleynenberg— Boissevain
Co. le Haarlem, in het Musei>»> van
Knnstnverheid tentoongesteld zijn.
Behalve gezichten uit Ned. Oosl-
Indib zullen (lezen keer ook verschei
dene afbeeldingen nit Suriname en
de Wést-Indische eilanden ter bezich
tiging gesteld worden.
Zondag is het Museum kosteloos
toegankelijk van 10—4 uur.
J u b i 1
14 Augustus a-s. zullen P. Snoek,
werkzaam in de vvagenlichterij en J.
Pekelharing, werkzaam in de afd.
rijt. bar k werker ij van de Central©
Werkplaats der 11. S. M. den dag her
denken waarop zij voor 25 jaar bij de
maatschappij in dienst traden.
Nieuwe bestrating.
In den slechten toestand der bestra
ting vau de liooimurkl zal verbetering
gebracht worden. Ook de vele paaltjes,
stoeltjes en hekjes zullen verdwijnen,
en een flink trottoir werden aange
bracht. Met een en ander is heden een.
begin gemaakt.
REDDERS BELOOND
Op 26 Februari 1.1. zakten aan liet
Bolwerk drie jongens door het ijs;
twee hunner waren weldra gered,
docli de derde werd eerst na veel
moeite bewusteloos opgehaald.
Onder de velen, die toen hulp bo
den. onderscheidden zich hijzonder
de heeren C. J. B. Couturier, uit
Utrecht en J. Jlijkooji, alhier, lid van
Snclverband, die door juiste toepas
sing der vereiscble maatregelen de
levensgeesten weer wisten op tc wek
ken. Dank zij de bemueiïngen van het
plaatselijk cumité werden zij door de
Maatschappij tot xeddmg van drenke
lingen le Amsterdam bekroond met de
ren medaille en de daarmede ge-
openen. die door do hjkslaainie premie niet diploma.
heeren Enschedé. Gonnet en Rutgei
van der Locff is voorbereid, namen,
die genoegzame waarborgen opleve
ren voor den aard der tentoonstel-
Men heeft hier een overzicht gege
ven van voortbrengselen van
Haarlemsche noekdrukker:
vers, etsers en graveurs
De waardevolle en zoo welverdien
de onderscheiding werd onzen Hin
ken ttadgenüOL gisteren overhandigd.
ONVOORZICHTIGHEID.
Gisterenmiddag reed een dame niet
een kindje met de tram van iiaar-
uitge- lein naar Bloemendaal. Zij stapte
1313. i aan de llleverlaan uit vóór dat de
Eigenaardiger zou het geweest zijn, j tram stil stond, met het gevolg dat zij
als men tot 1913 toe had kunnen zelf en liet kind tegen den grond rol-
gaan, maar de cischen der practijk' den, Beiden kwamen er nog goed af.
dame was na het gebeurde
leen zeer zenuwachtig.
al-
hebben zich daartegen verzet.
Do Burgemeester deelde mee, dat de
tentoon gestelde stukkon afkomstig
zijn uit dc verzamelingen van de fir
ma's Joh. Enschede en Zonen, de Er
ven üolin en Met Meylink, en uit
het Gemeente-archief en de Stads
bibliotheek.
Zeer trekken hier de aandacht, t aot 53
merkte de heer Sandberg op. de oude I Allo antwoorden -worden geheel kosteloos
lettertypen van dc firma Joh. Ensche- „ogovou on zoo spoedig mogelijk.
.ia u,„. .u,Hm /is.* K/,a mn/jprnoi- Aan vragen, die niet volledig r-
Rubriek voor Vragen
Goabou ueerden liebbeu het voorrecht,
vragen op verschillend gebied, mils voor
beantwoording vatbanr, in te renden bij do
Reductie van Haarlem's Dagblad, Groot©
ilé. 1-ioo ouder di© zijn, hoe moderner
zij mogen heeten, want ik heb mij Ja-
ten vertellen, zei spreker, dat die
oud© lettertypen voor modem© Duit-
sche werken zeer gevraagd worden,
De prenten zijn voornamelijk afkom
stig van Voorhelm Schneevoogt. Daar
bij zijn gevoegd d© Costeria.ua, die
voor velen geen onbekenden zullen
zijn.
Door de Koninklijke Bibliotheek te
's-Gravenhag© is oen zeldzame wiege-
ilruk uit dc 15de eeuw van Jan An-
driessen uigestaan.
De heer Sandberg merkte op. dat
tot 1813 van meer dan 100 Haarlem-
schö drukkers en uitgevers voort
brengselen zijn bewaard gebleven.
Spreker herinnerde aan do namen
Ens: iiv-.nLuosjes,, Erven liohn. en
merkte daarbij up. dat te Uaarteui
door alle eeuwen de spreuk„Een
aartje naar zijn vaartje" heeft gegol
den.
Ten-slotte wees ue eere-voorzitter
er op. dat do met zorg samengestelde
catalogus ei- een van blijvends waar
de is.
De heer Cluirles Enschedé zeide don
heer Sandberg dank voor zijn vrien
delijke rede en voor de waardeereud©
woorden aan het adres der sub-com
missie van do tentoonstelling geuit.
Geen zaak kan tot stand komen,
zonder dat zij moeilijkheden en zorgen
mot zich brengt, maar niet do goede
woonplaats" vau don inzender vormoldeu
Wordt geen aandacht geschonken.
VRAAG. Heeft- iemand het vecht
vrouw en kinderen te verhinderen
naar liet buik-mand te vertrekken/
ANTWOORD, Ja, de.vrouw meet
verbiijf houden, waar do man zich.
vestigt; de minderjarige kinderen moe
ten zich voegen naai* den wil van deu
vader.
Uit de Omstreken
HEEMSTEDE.
GEVONDEN VOORWERPEN.
Terug te bekomen bij:
Huijg, Binnenweg 2, portemonnaie
niet geld. Sums om, Raadhuisstraat 3S,
koralen poitemonnaie met geld. Schol-
ten, „Groeueiidaal' zilveren armband
met Zeeuwsche knoopen, Glas, Bin
nenweg, granaten ketting met gouden»
slot.
VELSEN.
Naar wij vernemen zullen 18 ver-
eeuigïngen deelnemen aan den wed
strijd op liet landgoed „Waterland",
van Jhr. Iloreel v. Hogelanden, weliw»
a s. Donderdag gehouden zal worden
vanwege den Chr. Bond van Harmo
nie- en Fanfarecorpsen.
