NIEUWS= en ADVERTENTIEBLAD.
31© Jaargang No. 9251
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen.
MAANDAG 18 AUGUSTUS 1913 A
HAARLEM S DAGBLAD
ABONNEMENTEN AD VERTENTIÈN:
lf per drie maanden: Van 1—5 regels 50 Cts.: iedere regel meer 10 Cts. Buiten het Arrondissement
Voor Haarlem - LZU Haarlem van 1—5 regels/l.elke regel meer ƒ0.20. Reclames 30 Cent per regeL
Voor de dorpen in den omtrek waar een Agent gevestigd Is (kom der Bij Abonnement aanzienlijk rabat.
gemeente) 1.30 Advertentiën van Vraag en Aanbod, hoogstens zes regeis, 25 Cts. per plaatsing!
Franco per post door Nederland1.65 50 Cts. voor 3 plaatsingen a contant. 6
üeïlllsfreerd6 zSa^bla'd, 'voor Haarlem" I I I I I I I I I I l (X37>i Redactie en Administratie: Groote Houtstraat 53.
n de omstreken en franco per post ,0.45 Intercommunaal Telefoonnommer der Redactie 600 en der Administratie 724.
Uitgave der Vennootschap Lourens Cosfer. Directeur J. C. PEEREBOOM. Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 12. Telefoonnummer 122.
Tot de plaatsing van advertentiën en reclames van buiten het Arrondissement Haarlem in dit blad is uitsluitend gemachtigd het Algemeen Binnen- en Buitenlandsch Advertentie-Bureau D. Y. ALTA
Warmoesstraat 7678, Amsterdam. Telephoon interc. 6229.
DIT NUMMER BESTAAT UIT
ACHT BLADZIJDEN.
EERSTE BLAD.
AGENDA
DINSDAG 19 AUGUSTUS.
Orgelbespeling in de Groote Kerk,
van 12 uur.
Buiten-Sociëteit: Concert I-Iaarl.
Muziekkorps, 8 1/4 uur.
Circus Sidoli: Voorstelling.
De Kroon: Biosc. voorstelling.
Apolio-Theater: Biosc. voorsteng.
St. Bavo, Smedestraat: Biosc. voor
etelling.
Biosc. Theater, Gr. Markt: Voor
stelling.
Rusthoek, Bloemendaal: Concert
Stadsnieuws
CIRCUS CESAR SIDOLI.
't Circus, dat nu onze 6tad is komen
bezoeken en op het Lakcnkoopersveld
zijn tenten heeft opgeslagen, heeft
zich op een bijzondere wijze eerst aan
den volk© bekënc) gemaakt. Dat ge
schiedde door een optocht, waaraan
het grootste deel van het circus-per
soneel en alle paarden (ruim 130) Za
terdagmiddag deelnamen. ITet was
een aardige, kleurige stoet, die Za-
terdnemmdag van 5 1/2—7 uur door
de stad trok, ea het ontbrak niet aan
publieke belangstelling De optocht
niet de kleurige vaandels, die do ar-
tisten, in hunne sierlijkste costuums
gedost, droegen, on do reeks mooie
paarden, gladjes opgepoetst en ook
op hun manier in vol ornaat, was een
groote attractie voor het publiek, dat
in massa's langs do straten stond om
den stoet to zien voorbijtrekken.
Welken weg die nam, hebben we
in een vorig nummer al aangekon
digd zoodat we het straten-lijstje
maar niet meer zullen geven.
s Avonds had de openingsvoorstel
ling plaats in de ruime, keurig-ingo-
richle en kwistig electrisch-verlichie
tent, op het Lakenkoopersveld. En die
vonrslelliri!» heeft ons een uitsteken
den indruk van dit circus gegeven.
Want het programma was met zorg
samengesteld, en de directie was er
volkomen m geslaagd om dat zóó to
doen dat het publiek steeds prettig
werd bezig gehouden. Bovendien is
er ii dit circus met succes naar ge
streefd, om de oudé afgetreden paad
jes i© verlaten en zooveel mogelijk
iets nieuws in het programma en in
de nummers te brengen. Ten eerste
was dat het geval met de clowns, die
een flink deel van "t programma voor
hun rekening hadden en beter, hu-
moristischer waren dan we er in lan
gen tijd hier in Haarlem hebben ge
zien.
c lo wiis-intermezzo s waren een
bepaald succes, en vooral was dat
het geval met de scene waarin twee
clowns optraden met een soort van
grijs gedierte, dat een zonderling-
g< vormden ezel geleek, maar natuur
lijk een man, gestoken in dit vreemde
costuum, was. 't Gedierte was na
tuurlijk bijzonder recalcitrant en
von t later een opvolger met een meer
tijgerachtig voorkomen, die -twee
clowns in hun muzikale uitingen
stoorde. De vermakelijke clown Pi-
nncehio had veel succes.
Uitstekend waren de paardend res-
surci van de directie, en het school-
rijden van een slanke paardrijdster
ia zwarte amazone, uie blijkens het
l> jgrannna barones moest wezen
Ook de goede staaltjes van rijkunst
van den heer en mevrouw Schumann
dienen speciaal vermeld.
Het wielrijders-ensemble was goed,
en de Rtimeenscne kornak, die den
olifant Blondin gedresseerd had,
heeft daarmee waarlijk buitengewone
resultaten bereikt, 't Logge dier ba
lanceerde zelfs,, staande op z'n twee
vooi pooien, op een paar kleine paal
tjes, en deed zoo verwonderlijk-behen
dig. dat de kornak een storm van toe
juichingen verwierf.
Er was ook wat de dames noemen
een grif zeinummer". Er moest eerst
een groot net boven gansch de arena
worden gespannen, en toen voerden
drie acrobaten aan twee trapézes,
hangende in de nok der tent. de
meesi-gewangdo toeren uit. Kranig
waren de staaltjes van handigheid,
kracht en durf, ei: dit is zeker een der
allermooiste nummers van het rijk-
voorziene programma. Aan het slot
hunner exhibities sprongen de drie
behendige kerels kalmpjes één voor
één van hun trapéze omlaag, in het
net.
Het was on dezen eersten avond nog
niet heel vol in het circus, en het
heeft, zoo vlak na de kermis, nu ook
niet den gelukkigsten tijd van het
jaar gekozen om hier op te treden.
Toch gelooven we het wel een groot
succes hier te kunnen voorspellen.
Aanranding vsn een Adjanct-
InspEcteur van polios.
Zaterdagnacht, tegen twaalf uur
bevond zich de adjunct-inspecteur van
politie Verschoor, een adjunct, die
nog niet lang in dienst is, op zijn
ronde door het Rozenprieel, op den
hoek van de Klaver straat en Van Ma-
rumstraat, toen daar een oude beJa:
de van politie en justitie Bart D. hem
op uitdagende wijs aansprak
Mot je wat van me hebben? zei
D., dio blijkbaar inet een stelletje
kornuiten had afgesproken den ad
junct aan te vallen.
Neen, antwoordde de heer Ver
schoor en voegde er bij: „Ik zou maar
doorloopen".
D. viel nu op den adjunct aan, maar
deze trok zijn gummistok en gaf zijn
aanvaller een dag in 't gezicht.
Toen D. "t niet alleen „af kon
sprongen er vier kerels te voorschijn,
die den ad ju riet-inspecteur van achte
ren aanvielen, hem den gummistok
ontrokten en verschillende slagen en
stompen toebrachten.
Een der aanranders trok daarbij
een rnes en stak dit den heer Ver
schoor in de rechterwang.
De mishandelde trok nu zijn sabel
en deelde daarmee eenige slagen uit.
maar B. D. ontnam hem dit wapen in
een worsteling, die nu volgde.
Toen D. daarop den adjunct met
zijn eigen wapen een houw ever het
hoofd wilde toebrengen, trok deze zijn
revolver en na een sommatie, waar
aan geen gevolg werd gegeven, loste
hij een schot, dat Bart D. in den lin
kerarm trof.
Op :t. valien het schot kwamen nu
van alle kanten menschen aansnel
len. B. D. en zijn vier kameraads gin
gen nu er van door.
Nadat er politie was komen opda
gen, ging men de daders van den laf-
fen aanval opzoeken. Toen men aan
de woning der gebroeders D. In do
Rozen prieel straat kwam, vluchtten
deze over de tuinschutting.
Later in den nacht, om 2 uur, ar
resteerde de adjunct-inspecteur Ko
ken-, Bart D. en zijn broei- W. D. in
een tuin aan de Rustenburgerlaan.
De eerstgenoemde had t.e buitge
maakte politie-sabel nog bij zich.
B. D. werd naar bet St. Elisabeth's
Gasthuis overgebracht, waar hem den
doorschoten arm werd verbonden.
W. D. had een sabelkwetsuur aan
de linkerhand gekregen.
Een woord van lof voor zijn flink
oplreden. mag den heer Verschoor
niet worden onthouden. Gelukkig zul
len de daders van de aanranding hun
straf niet ontgaan.
MEETTV/"- VOOR GEHEEL
ONTHOUDING.
Door lief CVnfran] Comité van
Drankbestrijdc-nde Vereenigingen zal
a s. Zondag een openlucht-meeting
worden gehouden voor geheelonthou
ding.
l)e commissie tot voorbereiding de
zer meeting bestaat uit de hoeren P.
Crania. A. J. F. Koelen, M. II. Groe-
nondaal, W. ten Boom en H. ter
Horst.
De meeting zal worden gehouden
in den tuin van het Brongebouw, en
bij slecht weder in de zaal.
Op bet verzoek van de commissie,
(Uuuloo gericht aan den gemeente
raad, om den Hertenkamp af te staan,
werd niet gunstig beschikt; eveneens
werd liet verziek aan Burgemeester
en Weihouders, om het terrein vóór
het paviljoen iu den Hout tc mogen
gebruiken, afgewezen.
Aan de Gebeelorithouders-zangvor-
eeniging „De Korenbloem" en de ge-
hoelonthpuders-muziekvereen. „Voor
waarts"," directeur de heer P. P. Wit,
is verzocht medewerking te verlee-
nen.
Zoo mogelijk zal van elke aangeslo
ten vereeniging een spreker zich doen
hooien.
I-Iet Nederlandsch Too-
n eel.
Er bestaat kans dat de Konink.
Vereeniging „Het Nederlandsch Too-
neel" binnenkort zal opvoeren „Ferdi
nand Huyck" van mevr. Van Gogli
Kaulbacb.
Spoor-overwog.
We ontvingen een klacht over de
bediening van den overweg der H. IJ.
S. M. bij de Westergracht.
Het is zeker wenschelijk dat deze
bediening zoo coed mogelijk zij, want
hel verkeer daar ter plaatse is vrij
groot. Vooral passeeren doar veel
bloemist knechts, voor wien het zeer
onaangenaam is, als ze van hun
schaftuur nog meer tijd dan beslist
noodig is, moeten afstaan voor 't
wachten aan dien overweg.
ASSISTENT-POSTERIJEN.
Voor het toelatings-examen voor as
sistent bij de Posterijen, dat in Am
sterdam gehouden werd, is onze stad-
5;enoot A. Baas, brievenbesteller al-
lier. geslaagd
Een Ingewikkeld ongeluk.
Zaterdagmiddag was de goederen-
agent van de N. Z. H. T. M. L. Pater,
op het Klein Heiligland bezig met het
lossen van een wagen met vrachtgoe
deren.
Bij het uitladen van een pak schrok
het paard, dat voor den wagen ge
spannen was, en sloeg op hol. De
heer Pater snelde 't paard achterna,
maar viel en geraakte onder den wa
gen, die hem met het rechtervoor-
en achterwiel over het lijf reed.
Het paard holde door en liep aan
den hoek van de Gasthuisvest tegen
oen paard aan, dat daar voor een wa
gen stond. Dit paard viel omver, te
gen den voerman, den heer II. van
der Putten uit Zandvoort aan. Deze
geraakte onder het paard en werd ge
kwetst. Het hollende paard was in
middels op dé Gasthuisvest wal tot
bezinning gekomen en bleei daar uit-
zich-zelf sul-staan.
De beide gekwetsten werden naar
het St. Elisabeth's Gasthuis overge
bracht. Daar bleek, dat de heer Pa
ter hc-t linkerschoudergewricht en
drie ol vier ribben had gebroken en
dat de heer Van der Putten het lin-
kerschoudergewricnt en den linker
voet had gekneusd.
De laatste kon per tram naar Zand
voort teruggaan. Vrienden brachten
zijn paard en wagen naar Zandvoort.
Examens.
Geslaagd zijn voor de acte hand-
teekenen 1. o. de heeren P. Windt te
Schoten en S. Zonneveld te Haarlem.
Waarschuwing.
Wij moeten onzen lezers aanraden
op straat geen kaarten voor 't circus-
Sidoli te koopen. Iemand, die dat
deed, heeft waardelooze biljetten ge
kregen.
Dc verkooper, die naar Leiden was
jrtrokken, wordt door de politie, ter
zake van oplichting, opgespoord.
DE BLOEMEN ROND 'T
COS TER.BEF l.D.
Hedenmorgen is men begonnen met
het aanleggen van het plantsoen om
het standbeeld van Lourens Goster,
dat tijdens de kermis tijdelijk was op
geruimd.
Van de tram gevallen.
Zaterdagavond omstreeks half elf
is de conducteur S. van de E. S. M.,
die op de treeplank van den zomerwa-
gen van de Bloemendaalsclie tram,
stond te controleeren., daar afgeval
len en heeft daarbij een hoofdwond
opgeloopen. De conducteur is buiten
dienst gesteld moeten worden. Hij
kwam er overigens wonder boven
wonder goed af.
Congres.
A.s. Zondag en Maandag zal te
Groningen worden gehouden het con
gres van de Nederlandsche Vereeni
ging tol aR '- iffing van alcoholhou-1
den de dranken.
Door de afdeeling Haarlem zijn
daartoe als afgevaanliguen benoemd
do heeren M. A. Reinalda en M. II.
Groenendaal, respectievelijk 1ste en.
2de voorzitter.
De afdeeling Schoten benoemde tot
haar afgevaardigden den heer Oets.
Op dit congres komt o. a, ter sprake
de inrichting van jeugu-organisaties,
wolk punt liet vorig jaar werd inge
leid door den heer F. U. Schmiut ->p
ouiigres, aai loeu amicr werd go
houden in het Brongebouw.
Het congres ie urunnigen wordt
vooialgegaaii uoor een meeting voor
geheelonthouding en Local Option,
en gevolgd door een avondfeest ie
Paleiswoiue, gelegen in de nabijheid
van Groningen.
LouisRobert.
In de Provinciale Geldersche en
Nijmeegsehe Courant van Vrijdag 15
Augustus schrijit Louis Couturier
over het concert, dat onze stadgenoot
Louis Robert dezer dagen te Nijme
gen gaf
Robert speelde werken van Bach,
Handel, Franek en BossL „Le brave
jsère Franek" heefi mooier werken
geschreven dan dit Andantino, mis
schien is het Robert s sterke zijde
ook niet Franek te spelen, maar al
het overige speelde Robert buitenge
woon moo. Zooals hij Bach's Toccata
inzette was we-rkelijk geweldig en
Bossi's Pedaal Etude Symplioiii<iue
speelde hij, zooals alleen een heel
groot organist die speten knn. Mooi
ook was het Andante Maestoso uit
het 4de Concert van Handel, maar
bovenal staat toch zijn vertolking van
Bach. Want met Handel voerde hij
ons in „het heilige" van den tempel,
maar met Bach bracht hij ons in het
„heilige der heiligen".
GEVONDEN VOORWERPEN.
Terug te bekomen bij
D. v. d. Heide, Linscliotenstraat no.
5 rood, een dameslaschjeJ. J. Son,
Nieuwe Gracht 76. een duifS. Boe-
kelair, Lange Wijngaardstraat 22,
een pakje reclamebiljetten eener lo
terij L. Kamp, Klaverstraat 5, een
hangslotW. Dekkers, Lange Marga-
rethastraat 40 E, een armband W.
Schoo, Spaarne 26, een lap katoen
E. Bruins, Maerten van Heemskerk
straat 38, een strooien hoed J. Ha
mos. Nassaulaan 34 I, een handtasch-
jeA. Wesseling, Brouwersstraat
104, een notitieboekjeH. Bouman,
A. L. Dyserinckstraat 23, een lorgnet
in étui.
(Zie vervolg Stadsnieuws onder de
Laatste Berichten).
Uit de Omstreken
BLOEMENDAAL.
Vergadering van den Raad der ge
meente Bloemendaal, te houden op
Donderdag 21 Augustus 1913, des na
middags ten 2 ure.
Agenda
1. Onderzoek geloofsbrieven der
nieuw inkomende leden.
2. Ingekomen stukken.
8. Voorloopige vaststelling Ge
meente-rekening, dienst 1912.
4. Vaststelling 1ste suppletoirs be
grooting, dienst 1913.
5. Aanbieding Gemeentebegroo-
ting voor 1914 met afzonderlijke be
grooting der Gemeentelijke Waterlei
ding.
6. Wijzigingen verordeningen be
treffende den Burgerl. Stand.
7. Aanvraag ontheffing artikel 16
der Bouwverordening.
8. Voorstel aansohaffing meubilair
enz voor da nieuwe school te Voge
lenzang.
9. Reclames in zake aanslag in
het vergunningsrecht.
10. Vaststelling kohier schoolgeld
2e kwartaal 1913.
ZANDVOORT.
Aangekomen vreemdelingen
Momm, Coblenz, Grand Hotel Wust.
Von Uklausk, Coblez, id. O. Lam
berts, Munchen, id., 5 p. M. Kay-
ser, Frankfort, id. Familie Haas.
Munchen, id., 2 p. A. Saenger,
Frankfort, id., 3 p. Fam. Cramer,
Keulen, id., 2 p. Mevr. Schwa.be,
Dusseldorf, id., 2 p. J. C. Ulilen-
broek, Crefeld, Thalatta, 6 p. Fam.
Lindeuberg, Remscheid, id., 4 p.
C. H. Dussen, Wiesbaden, id., 8 p.
11. J. Benjamins. Watergraafsmeer,
Passage 19. -Mevr. A. T. Siroink,
Steemvijk, Hotel Belvédère, 2 p.
Mej. S. v an Overvelt, Deventer, Hotel
Belvédère,
binnenland
PRINS HENDRIK.
Uit Frankfort a/Main wordt aan de
„Tel.' geseind
Prins Hendrik gaf Zondag gevolg
aan een uitrioodiging van den groot
hertog van Hessen, om den maaltijd
te gebruiken op diens slot Wolfsgar-
ten. Uitgenoodigd was ook prof.
Frie llaender van Hohemark.
Des avonds keerde de Prins naar
Hohemark terug.
NAT EN INTERN. LANDBOUW-
TENTOONSTELLTNG TE
SCHEVENINGEN.
Het orgaan van de Hollandsche
Maatschappij van Landbouw, bijblad
van het Nederlandsch Landbouw
weekblad, bevat het programma voor
de verschillende dagen der Nationale
en Internationale Landbouwtentoon
stelling te Scbeveningen, op 29 Au
gustus—15 September.
WEER D INSLUIPERS TE
AMSTERDAM.
's Nachts hebben insluipers zich
door middel van een valsdberi sleutel
toegang verschaft tot de woning van
den heer J. Vernes, Oosterpark. De
dieven zijn klaarblijkelijk in hun
werk gestoord, want hoewel op bijna
alle kasten de sleutels zaten, hebben
zij slechts eenige kleinigheden mede
genomen. Daaronder bevond zich ook
oen kistje met papieren, waarop fcet
adres van den bestolene. Dit kistje
werd gevonden in de nabijheid van
Sloterdijk; men kreeg achterdocht, en
waarschuwde den heer J. Vernes, die
tijdelijk te Zandvoort vertoeft.
De hestolene is verzekerd.
BADPLAATS NOORDWIJK AAN
ZEE.
Het bouwen van een nieuw hotel
gebouw voor rekening van de direc
tie van Hotel „Huis ter Duin" te
Noordwiik aan Zee, is bij onderhand-
sche aanbieding gegund aan de firma
J. Kraay te Ilillegom voor de som
van 1150 000. De uitvoering van de
betonwerken is opgedragen aan de
Hollandsche Mij. tot het maken van
werken in gewapend beton te 's-Gra-
venhoge. Het geitouw zal 88 kamers
bevatten en moet voor het seizoen 1914
gereed zijn.
FAMILIETWIST.
De 85-jarige L. Kuiper, wonende
Korte Wagenstraat te Amsterdam,
kreeg Zaterdagavond omstreeks half
twaalf bezoek van zijn broer, A. Kui
per.
I-Iet weerzien der beide broeders
scheen niet van broederlijken aard,
want al spoedig had het tweetal
hooggaande ruzie. L. Kuiper wond
zich zoo op, dat hij uit een revolver
twee schoten loste, zonder zijn broer
te verwonden. De politie kwam er aan
te pas en nam revolvers en de aanwe
zige patronen in beslag.
De zaak wordt verder onderzocht,
zoo meldt de „Courant".
ERNSTIG ONGELUK MET DE
GOOISCHE TRAM.
De 81-jarige verpleegde uit het
huis der Ned. Herv. Diaconie, aan
den Amelei, Pelsma, was zondag
middag op bezoek bij zijn. onder Die-
merbrug wonenden, zoon. Aan 't
wandelen zijnde, week hij uit voor 'n
fiets juist op het moment, dat de
Gooische stoomtram kwam aangere
den. De oude man werd door de
tram gegrepen, die hem een der bee-
nen afreed en den ongelukkige nog
verschillende andere verwondingen
toebracht. Het oudje is naar het O.
L. Vrouwengasthuis overgebracht en
daar opgenomen.
Zijn toestand doet het ergste vree
zen, boo meldt de „Courant".
DR. j. TH. DE VISSER EN DE HER
VORMDE KERK.
Een inzender schrijft in „De Nieu
we Crt.":
Vrijdag had naar- aanleiding van
een bericht in uw blad, omtrent het
verloop der vergadering van de kies
vereniging liet Evangelie te Amster
dam een bijeenkomst plaats van le
den dier Vereeniging hetzij al dan niet
op die vergadering tegenwoordig ge
weest.
Algemeen werd het betreurd dat iu
ecu vergadering van slechts 20 leden
van een vereeniging die 158 leden telt
een besluit kon worden, genomen,
waardoor een zoo hoogstaand per
soon en geliefd prediker als dr. J. Th.
de Visser als beroepbaar predikant Ie
Amsterdam, kon worden geweerd, en
dan nog wel in een college van geest
verwanten.
Maatregelen zijn genomen om als
nog dr. De Visser op de groslijst van
predikanten te plaatsen en voor do
vacature van nu wijlen ds. Vos in aan
merking te doen komen, zoodat het
betreurenswaardig besluit waarbij
voor een beroep de pas zou zijn afge
sneden te niet is gedaan.
Ten aanzien van het aangevoerde
„Predikant of Kamerlid" herinnerden
enkele der aanwezigen aan een door
dr. De Visser indertijd met verschil
lende kerkeraadsleden gevoerd ge
sprek. over de vraag wat voor hem en
de Hervormde Kerk het beste zou zijn,
en zouden dezen hem hebben geant
woord als volgt:
Dominee, blijf in de Kamer, u is er
nu eenmaal in, en ook daar hóeft onze
groote gemeente krachtig vertegen
woordigers noodig, al blijven wij liet
betreuren dat Amsterdam u staat te
verliezen; kom echter vaak ten on
zent een spreekbeurt vervullen, en wij
heblien alsdan een kracht in Den Haag
en behouden nog gedeeltelijk onzen
leeraar te Amsterdam.
Dr. De Visser is toen te Leiden ge
kozen, moest volgens synodaal besluit
aftreden als predikant te Amsterdam,
maar dat 't predikambt hem lief is ge
bleven, bewijzen tie veelvuldige spreek
beurten zoowel te Amsterdam als el
ders door hem gedurende zijn Kamer
lidmaatschap waargenomen.
Het is daarom, geachte redactie,
dat vele leden van de vereeniging Het
Evangelie te Amsterdam ontstemd wa
ren over het bericht in de bladen.
NOODLOTTIG ONGEVAL.
Men meldt ons uit Steenwijk
De ongeveer 16-jarïge P. de B. be
vond zioh Zaterdagavond met zijn
vriend H. v. d. M. in den tuin, Laatst
genoemde bad een geladen pistool bij
zich. Bij ongeluk ging het schot af en
werd P. de B. door een kogel in de
rechterborst getroffen. Op advies van
Dr. B. Koster, die hem verbond, is
hij in hoogst zorgelijken toestand
naar Zwolle ter operatie vervoerd.
EEN RONDVRAAG OVER HET
RESULTAAT DER VREDES
CONFERENTIE.
Het tijdschrift de Friedenswarte
heeft naar aanleiding van de ope
ning van het Vredespaleis te 's-Gra-
venhage een feestnummer uitgege
ven, waarin het de antwoorden af
drukt op een serie van zeven vragen,
die gesteld zijn aan een veertigtal ge
leerden. beoefenaars van het volke
renrecht, en diplomaten van uiteen-
loopende richting.
Hieronder volgen de vragen en de
antwoorden, voorzoover zij gegeven
zijn, der Nederlandersjhr. nir. W.
II. de Beaufort, oud-minister van bui-
tenlandsche zaken prof. jhr. rar. v.
Éysinga. hoogleeraar te Leiden; jhr.
mr. de Jong van Beek en Donk,
hoofdcommies a/h. departement van
Justitie; prof. mr. de Louter, hoog
leeraar te Utrecht, en prof. van Vol
lenhoven hoogleeraar le Leiden.
I. Was de stichting van het Haag
sche Hof van Arbitrage in 1899 van
beslissende beteekenis voor de ont
wikkeling van het volkerenrecht, en
heeft dat hof de proef doorstaan?
De Beaufort: Zij was ongetwijfeld
van beslissende beteekenis.
Van Eysinga Zonder eenigen twij
fel,
De Jong v. B. en D.: Zonder twij
fel heeft de stichting van het Ilaog-
sohe Ilof van Arbitrage in 1899 niet
slechts buitengewone beteekenis voor
den vrede gehad, maar deze daad
was ook van grooten invloed voor de
ontwikkeling van het volkerenrecht.
Ook wanneer misschien het Haagsche
Hof in enkele gevallen meer een be
middelende uitspraak dan een 6lmig
juridisch vonnis geveld heeft, zoo is
toch aan de andere zijde te beden
ken, dat eerst de stichting van liet
Haagsche Hof in 1899 de ophanden
zijnde inrichting van een werkelijk
permanent gerechtshof in 1915 mo
gelijk heeft gemaakt
De Louter Ongetwijfeld heeft de
stichting van liet Haagsche Hof een
beslissende beteekenis, omdat zij de
eerste stap naar de eenheid der uit
spraken op volkerenrechtelijk gebied
geweest is.
Van Vollenhoven: De stichting vin
het Hof van Arbitrage was van be
slissende beteekenis. Ook is het Haag
sche Hof proefhoudend gebleken.
II. Is het wenschelijk, dat op da
derde Haagsche Vredesconferentie
naast het Haagsche Hof een hof met
blijvend in Den Haag zittinghoudende
rechters (cour de la justïea arbitrale)
tot stand komt?
Van Eysinga: Liever een kleine blij
vende „delegatie" uit het Haagsdie
Hof. Om de bekende moeilijkheden
met betrekking tot de samenstelling
te ontwijken, zou aan deze delega
tie" ten grondslag moeten liggen, dat
geen der in geschil zijnde partijen in
haar vertegenwoordigd mag zijn. l ien
der „jugos suppléants' zou dan zit
ting moeten nemen in geval een rech
ter tot een van die partijen behoorde.
De Jong v. B. e. D.: Het is wensche
lijk, dat in 1915 een werkelijk blij
vend gerechtshof worde opgericht,
vooropgesteld, dat zooals oolc prof.
L. Ojipenheim (Cambridge) in Dio Zu-
kunft des Vf.lkerrechts verlangt
daarnaast liet. tegenwoordige Haag
sche Hof van Arbitrage blijft bestaan.
De regeeringen moeten dus het recht
blijven bezitten, om hun meeningsver-
schillend aan een uitspraak van het
bestaande hof te onderwerpen, in welk
geval zij de rechters zelf kiezen, en in
het vergelijk kunnen bepalen, dat >:ij
niet uitsluitend een rechtsbeslissing
verlangen. De somenstelüng van dit
permanent gerechtshof, dat slechts in
werking moet treden voor het geval
beide partijen de voorkeur aan dit hof
geven, kan in 1915 niet meer door «le
moeilijkheden belemmerd worden,
welke in 1907 de verwezenlijk!ug vim
het in beginsel aanvaarde denkbeeld
verhinderd hebben.
De Louter: Het is onvoorwaardelijk'
wenschelijk. en wel óf naast, óf in de
plaats van het Haagsche Hof.
Van Vollenhoven: Zeer wenschelijk!
III. Is het tegenwoordige Haagsche
Hof zooals Schücking (hoogleeraar te
Marburg) beweert, reeds een organn.
van de statenvereeniging, een wereld
go rechtshof, of is het alleen een lijst
vau rechters? Geschiedt de uitspraak
von het Haagsche Hof dus in naam
van de statenvereeniging, dan wel
van de partijen in geschil?
De Beaufort Het Haagsche Hof doet
de uitspraak in naam van de partijen.
Van Eysinga- Het Haagsche llof
doet de uitspraak nu reeds in naam
van de statenvereeniging, die juist in
haar orgaan tot uiting komt.
Van Vollenhoven: liet Hof van Ar
bitrage is een orgaan der statenver
eeniging. Het doet zijn uitspraak in
naam van deze vereeniging.
IV. Is de meening van Schücking,
dnt door de Haagsche Conventie vuil
1899 een wereldbond van stalen of
toch ten minste de kiem van een zoo-
danigen bond in het leven geroepen
is, juist? Is het resultaat der vredes
conferenties van politieken aard
De BeaufortJa Er is een kiem
aanwezig, hoewel slechts een zeer
kleine.
Van Eysinga: De statenvereeniging
is juist daarom niet gelijk le stellen
met een van de bekende ,.stalenl»on-
den", omdat haar het politieke ele
ment, zonder hetwelk een ..staten
bond" niet mogelijk is. ontbreekt.
De Jong v. B. e. D. Hoewel do
wereldbond van staten juridisch uög
niet bestaat, is hij ideëel reeds aan
wezig. H«it zal de taak van de derde
Vredesconferentie zijn, om door het
voorschrift, dat de volgende vredes
conferenties van rechtswege periodiek"
hijeen zullen komen, dezen wereld
bond van staten, die dan behalve het
i internationale bureau van het llof
