BifMÜ Sisslss
TWEEDE BILAD
Diasdag 2 September 1913
Buitenlandsch Overzicht
Do Balkanvulkaan
Tussrhen Tur k ij cn
B u 1 g a r ij c.
Het plan om directe onderhandelin
gen niet Turkije aan to knoopen, is
in Bulgarije nu wel ernstig. Als offi
cieel© onderhandelaars zijn, met
Natsjewitsj, benoemd generaal Sa-
wof, de vroegere legercommandant,
en dc vroegere gezant te Belgrado,
Tosjef. Zij kwamen aan de grens aan
en vroegen vergunning de reis naar
Konstanlinopel te mogen voortzetten.
De regeering te Sofia nam het be
sluit tot directe onderhandeling, na
dat zij de overtuiging kreeg, dat allo
mogendheden, ook Rusland, geen nei
ging hadden, met gewold tegen Tur-
kijo op te treden en dat Frankrijk den
financieelen boycot slechts in zeer be
perkten mate wil doorzetten.
Turkije is echter wantrouwig ge
worden en gelooft nog aan de moge
lijkheid van verrassingen. Daaraan is
het too te schrijven, dat zelfs een par
tieel© demobilisatie van het Thraci-
sche leger nog niet is ondernomen.
Integendeel, uit Anatolië wordt hét
leger in Xhracië steeds versterkt. De
vorming van oen nieuw zesdo leger
korps onder bevel van Djemal-bcy, is
geëindigd, en vcCii dit korps zijn twee
divisies naar Thracië gezonden.
In Turkije gelooft men. dat in af-
zienbaren tijd de Balkan het tooneel
van nieuwe ernstige gebeurtenissen
zal worden. Een conflict Cusschen
Griekenland en Bulgarije acht men
daar lhng niet onmogelijk. En eerst
■Jan zal voor Turkije het oogenblik
aangebroken zijn, om zijn houding
'ast te stellen.-
Turk ij een AdrianopeL
De minister van buitenlandsche
zaken van Italië ontving een delega
tie van bewoners van Adrianopel. In
antwoord op buil verzoek verklaarde
hij. dat naar allo avaar-
sc li ij n 1 ij k hei d Adrianopel
i n het bezit van T u r k ij e zal
b 1 i] v e n. Hij zal al het mogelijke
dcon om mede te werken aan een re
geling, waardoor overeenstemming
wordt gebracht in de belangen van
Turkije en van Bulgarije en waar
door een oprechte en duurzame
vriendschap tusscben beide staten
wordt veivekerd.
De commissie van.onder
zoek naar de wreed
heden.
Do internationale commissi© van
onderzoek naar de gepleegde wreed
heden en de economische gevolgen
van den oorlog in den Balkan, is niet
heel gelukkig. In Servië werd dezo
commissie gewraakt, wijl de bekend©
Russische professor Miljoekol er lid
van is. In een breedvoerig stuk zet do
Servische- re-gearing uiteen, dat zij
professor Miljoekof als partijdig moet
wraken.
De commissie vertrok toen naar
Saloniki. Maar daar wordt zij door
de Grieksche regeering eveneens niet -
bovoegd verklaard. Alweer, omdat
professor Miljoekol, <lie klaarblijke
lijk te partijdig is voor de Bulgaren,
lid van die commissie is.
Dc „Liberté", een te Saloniki ver
schijnend blad, zegt dat Griekenland
zich nooit verzet heeft tegen de in
stelling eener dergelijke commissie,
maar dat die commissie dan dadelijk
aan 't werk had moeten gaan, niet
nu de sporen der gepleegde gruwelen
reeds zijn uitgewischt. Toch kon die
commissie ook nu, zij het ook in be
perkten mate, nuttig werken, wan
neer haar leden volkomen onpartijdig
zijn. Dit is echter niet het gevalvan
die commissie maakt niet alleen Mil
joekof deel uit, wiens partijdig optre
den voor Bulgarije algemeen bekend
is, maai- ook Brailsford, die in schrif
telijke stukken de Bulgaarsche aan
spraken heeft verdedigd. De Griek
sche regeering kan dus deze commis
sie niet steunen*
Tan Kunst en Kunstsnaars
LX IX.
KEUZE -TENTOONSTELLING
IN A HTI.
Jon^sUecten Zondag; is te Amster
dam, in Arti, eene keuze-tentoonstel
ling geopend, ingericht ter gelegen
heid van het eeuwfeest van het herstel
Vun Neórland's onafhankelijkheid.
Van de moeste levende werkende
Ar'i-lederi heeft men een represent!
lief werk weten te verkrijgen, van
sommigen méér dan één, van een
enkelen zelfs een vijftal werken. Deze
enkV.cn zijnAlbert Neuhuys er» de
eerop-Uais is aan zijn vijftal aange
wezen wat niet onjuist geacht kan
woidiin zoo men in Neuhuys vooral
dat ziet, wat hij in hoofdzaak toch
ook eigenlijk is de laatst overgeble
vene eener groote periode, de laatste
vertegenwoordiger van een groote
schildersbent, dre wel veel satellieten
gevormd en epigonen gekweekt heeft,
doch die in de richting, die zeer sjre-
cifiek de hare was, niei overtroffen i3.
Neuhuys ei', als tweede Breitner, die
hier ook vijf kapitale werken heeft
hangen, z;J zijn als de laatste klan
ken eener syinphonie. die, klassiek
geworden, steeds gaarne weer ge
hoord zal worden, al hebben ook an
dere, nieuwere ideeën over composi
tie en instrumentatie na hen, met
meer of minder succes hun bostaan
kunnen rechtvaardigen.
En juist doordat zij de laalsten
zijn ondergaan zif, vaak ondanks
zichzelf, den invloed van den strijd,
door de jongeren weer opgenomen,
strijd die steeds komt waar groote
bloei lieerschte, die steeds blijft ont
staan uit den eeuwigen, natuurlijken
Mïnïstererïsis In"
Servië.
Enkele ministers hebben ontslag ge
nomen, o. a. de minister van finan
ciën, omdat hem geen voldoende cre
el iel gegeven werd.
Venizelos geëerd.
Dc Grioksche minister-president
Venizelos is door den koning begiftigd
met het commandeurskruis van de
orde van den Verlosser, voor de uit
stekende diensten gedurende de beide
Balkan-oorlogen aan zijn land bowe-
zcn.
Tusscben Servië cn
Griekenland.
De koning van Griekenland heeft
den koning van Servië het grootkruis
van de orde van den Verlosser ver
leend en dc koning van Servië aan
den koning van Griekonland het
grootkruis van de ord© van Kara-
georgo en do gouden medaille voor
dapperheid.
Cholera.
Uit Boecbarest wordt geseind
Volgens de jongste statistische op
gaven kwamen in het geheel 450 ge
vallen van cholera voor407 oude en
52 nieuwe gevallen. Van de aange
taste personen zijn er 22 gestorven, 8
genezen er zijn nog 420 zieken in het
militair© hospitaal to Zïmmicea, cn 30
in dat van Turnnadurollo.
820 personen zijn geïsoleerd.
Allorlei
Een officieus© verklaring
vanBelgië.
De officieus© „Journal dc Bruxel-
les" zegt
„Fransche en. Belgische bladen wij-
zon op het gevaar, waaraan Belgisch
Luxemburg zou blootstaan in geval
van een Franscb-Duitschcn oorlog,
da ar hot. Belgische leger, volgens hen,
niet in staat zou zijn op liet passend
oogenblik den doortocht van een
vreemden indringer te b&lotten.
Wij zouden van die b'weringen
geen gewag maken, wanneer wij het
niet noodig achtten opnieuw in liet
licht te stellen hoe betreurenswaardig
or.s dergelijke polemieken voorko
men, die ten gevolge zoo niet ten doel
hebben onnoodige vrees to wekken in
het land en de bedoelingen van nabu
rige staten, met welke wij vertrouwe
lijk© en hartelijke bc-trekkingen on
derhouden, verdacht te maken."
UitPortugal.
De regeering heeft zich met alge-
rneene stemmen voor het plan van
den president der republiek verklaard
om bij gelegenheid van den verjaar
dag van de republiek (5 October) alle
veroordeelden wegens oproerige da
den. waartoe zij op aansporing van
andere personen varen ovorpegaan,
in vrijheid te stellen. Dc regeering
zal aan het parlement, een amnestie-
ontwerp op ruime schaal voorleggen.
De Lissabonsche politie heeft in dc
woning van den revolutionnair Sou-
sa beslag gelegd op acht dynamiet-
bommen. terwijl de man zelf gearres
teerd werd, evenals een aantal anar
chisten, onder besehuldiging een be
weging op touw te hebben gezet tegon
de repubiikeinsche instellingen.
Do troebelen in China.
Uit Sjanghai wo-rdt aan het „Pe-
iersburgsche Telegraaf agentschap"
geseind Nanking is ingenomen. Do
opstandelingen zijn door do Zuid
poort gevlucht.
Binnenland
Onderscbeidlngon.
Bevorderd tot officier Oranje Nas
sau Orde E. R. de Vries, ingenieur-
verificateur der domeinen te Nijme
gen; P. F. Bergmans, wethouder te
Tilburg;
Benoemd tot officier Oranje Nassau
Orde A. A. M. Carrière, referendaris
bij het departement van financiën; C.
H. Pan, belastinginspecteur te Bre
da; J. Veenenhos, registratie-inspec
teur te Alkmaar; P. VV. 11. Paulus-
sen, ingenieur-verificateur bij het
kadaster te Roermond.
Benoemd tot ridder Oranje Nassau
Orde II. J. Gesterkamp, hoofdcom
mies hij hei departement van finan
ciën; A. L. Tliierens, invoerrechten-
ontvanger te Arnhem; H. J. v. Ebben-
horst Tungbergen, idem te Amster
dam; J. Aikema, invoerrechten-verifi
cateur te Rotterdam; D. Tollenaar
drang tot Umsturz, revolutie, an
ders-worden. Bestaan zelf toch is im
mers niets, dan „anders worden".
Een Bosboom, een Jaap Maris heb
ben die nieuwere neigingen óf niet
gekend, of zij liebhen ze, in hun eigen
sterkte en met de nog pas wassende
kracht dier neigingen, rustig kunnen
negoaren. N u is het geen toeval, dat
in do jongste werken van Neuhuys
een sterke neiging naar lichte kleur
komt, zooals hier in het onvoltooide
groote werk met de vrouw en het
kind op den zonbeschenen droufpel
van een vóórhuis, of dat in een Cézan-
ne-achtig bloemstuk van Breitner, dat
ik voor enkele weken bij Van Gogh
op het Rokin zag, een wn het tradi
tioneel© sterk afwjjkende opvatting
naar voren komt.
Bij diezelfde firma zag ik vandaag
een vroeg, sterk impressionistisch ge
schilderd bloemstilleven uit Breitner's
jeugdvol, rijp, zwaarsappig van
kleur, zooals De Zwart er ook vele
maakte.
Een juweel, deze Breitner als staal
van schildering van 'n twintig jaar
geleden, dc witte bloemen tegen don
ker fond sterk realistisch gezien en
geschilderd met een forschheid, die
toch vol distinctie is. Kon men het
stilleven, dat voor korten tijd bij
Van Gogh was, naast dat vandaag
door mij geziene plaatsen, dan zou
ir.on dc evolutie kiinnen aflezen dooi
de moderne stroomingen, zelfs in het
werk van een zóó zelfstandigen geest
als Breitner veroorzaakt.
Bij Neuhuys is die veranderde nei
ging niet zoo sterk merkbaar, maar
toch werd ik er vandaag telkens weer
aan herinnerd, hoe levendige belang
stelling en waardeer in g deze groote
oudero aan dén dag legde voor liet
werk van Jan Sluyters, dat in zijn hef
tigheid mij niet altijd hekoren kan,
IJzn., lid der commissie van beoordcc-'
ling voor de invoerrechten te Am
sterdam; F. Gordon, hypotheekbe
waarder to Leiden; D. O. Verhaar,
landmeter bij liet kadaster to Deven
ter; J, M. Goester, secretaris der com
missie voor do onderhandelingen met
Kon. Mij. „De Schelde" te Middel
burg,
Benoemd tot ridder Nederlandscho
Leeuw de generaal-majoors A. L.
de Klerk de Reus en 11. C. P. L. Ma-
thon, resp. commandant der eerste
divisie cn inspecteur der cavalerie; dc
kolonels P. P. C. Collette en A. van
Doorninck, respect, commandant der
derde infanterie-brigade en van hei
le regiment vesting-artillerie; tie dir.
officier van gezondheid eerste klasse
A, Bulner; de adjudant i. b. d. en ka
merheer der Koningin, gep. uil,-kol.
jhr. A. S. E, van Tets; A. van Slle-
drecht, referendaris bij Oorlog.
Bevorderd tot officier Oranje Nas-
san Orde luitenant-kolonel L. J. 11.
ITabbema, commandant der grena
diers-, de luit.-kol. kwartiermeester 3.
G. do Josselin de Jong, controleur le
bureau; kapitein P. D. van Essen,
van het tweede reg. veld-artillerie.
Benoemd tot offiGier Oranje Nas-I
sau Orde de kolonels J. D. GrevincS
en L. baron van Högendorp, comman
danten resp. van de zesde infanterie-1
brigade eu het vierde rog. veld-artil
lerie; luitenant-kolonel H. Crooclce-
wit. chef van den staf der eerste di
visie; majoor intendant L. E. W. van
Albada, hoofd der zesde afd. Oorlog;
dc reserve luitenant-kolonel T. H. van
Haeften, commandant van lvet 33e
landweer-district.
Benoemd tot ridder Oranje Nas-
sau-Orde de kapiteins C. van Tuinen,
J. F. 13. Kalff, jhr. E. J. M. Wittert er»
P. J. II. van der Palm, allen van den
generalen staf; de kapiteins H. Dyse-
rinck van het 13e inf., directeur dar
2o school voor verlofsofficieren der
infanterie; C. C. da Gelder, van het
5e inf., directeur der le id.; I-I. G,
Winkelman, van het le inf., werkz.
bij het Dept,, van Oorlog;ritmeester
J. A. van Gelliciun, instructeur bij de
Rij- en Hoefsmidschool; res.-ritrn. D.
R. Buma, van het 2e huzaren; kapt.
P. A. M. Ilackstroh, van den staf der
genie; kapt.-intendant W. J. van
Brecn, off. van gez. le kl. B, F. Vis
ser; le luit. A. E. W. de Jong. van liet,
le veld-art.; J. Wind, hoofdcommies
bij liet dep. van oorlog; jhr. M. Mazel,
secretaris van het hoofdcomité Ned.
Roode Kruis; R. Bosscher, hulpvorde-
ringscommissaris in het 2e vorde
ringsdistrict; A. Bisdom, fabrikant te
Eindhoven; O. A. van Tricht, te 's-Gra-
venhage; kapitein J. H. W. Danger-
man Grootcpas, commandant rnare-
chuussée-depot.
Benoemd tot ridder Nederl. Leeuw;
R. H. Gockinga te 's-Gravenhage,
hoofdïngeiiïer directeur bij den Rijks
waterstaat 2e klasse.; prof. I. Franco,
te Delft, hoogleeraar Technische Hoo-
gcschoöl; A. G. A. Everts, te Utrecht,
chef exploitatiedienst Staatsspoor; J.
II. II. Guntermohr te Utrecht, inspec
teur posterijen en telegraphic; J. A.
van de Velde, te 's-Gravenhage, idem;
W. P. Zeilmaker, te 's-Gravenhage.
directeur telegraafkantoor.
Bevorderd tot officier Oranjc-Nas-
eau-Orde J. Engels te Amsterdam, re
ferendaris bij de Rijkspostspaarbank.
Benoemd tot officier Oranje-NassaU
Orde: J. van Leeuwen Jr., Den Haag,
Rijksingenicur van spoorwegen; II. v.
d. Minne, Den Haag, idem; G. van
Egmond, Utrecht, hoofdingenieur
Staatsspoor; W. E. Pieltjes, Amster
dam, hoofdambtenaar I-Iollandschc
Spoor; P. J. .Fabius, Amsterdam, di
recteur spoorwegpostkantoor; J. Iï.
Waelterlin, Den Haag, referendaris
hoofdbestuur posterijen.
Benoemd tot ridder Oranje Nassau-
Orde: P. G. de Leeuw J.Azn., gemeen,
te Appeltern, dijkgraaf; G. L. de
Lcyer, te Vught, voorzitter van liet
waterschap De Dommel; A. C. Ver
beek, te Steenbergen, oud-dijkgraaf
B. J. v. Leeuwaarden, te Zwolle, hoofd
werktuigkundige, Staatsspoor; P. 3.
Mey, te Kampen, stationschef, Centr.
Spoor; P. J. Freudenberg, te, Apel
doorn, post- en telegraafdirecteur; 3.
A. II. A. Jansen, idem te Hilversum;
P. C. van Dortinondt, te Rotterdam,
adj. directeur der telegraphie,
Benoemd tot ridder Nederl. Leeuw:
dr. J. E. van Weideren baron Ben- j
gers, voorz. der Friesche Mij. van
Landbouw tc IJsbrecMum; J. Wil
mink, directeur Koniukl. Holl. Lloyd
te Amsterdam; B. W. ter Kuile, lo En
schede, president Nederl. Patroons-
vcreeniging van katoenspinners; mr.
H. P. Berdenis van Berlekoin, be
stuurslid der Rijksverzekeringsbank;
mr. W. A. J. M. van Waterschoot van
der Gracht, ingenieur-directeur, tij
delijk belast met de leiding der op-
maar dat in Neuliyys, toen wij er op
de laatste Lucas-tcnloonstelling voor
stonden een sympathiek gestemd ver
dediger vond.
liet is een trekje in Neuhuys' karak
tor, dat wel eens gememoreerd mag
worden: zijn oprechte belangstelling in
het werk van anderen onder zijn tijd-
genooten. Wie de grooten der Haag-
sche school gekend beeft, weet dat niet
allen deze pluim verdienden.Neuhuys
zelf verzamelaar, men kan zijn col
lectie' in hot Sucisso-musoum vindon,
waar hij ze in bruikleen gaf, heeft
een broederen kijk op anderer kunst,
dan velen meenen en zijn opmerkingen
in gesprok losjes opgegooid, hoe
scherp ook, altijd goed l>edoeld en ge
meend. Hij heeft iets bijterigs als van
een girmme wolf, in zijn wezen, en
dot verklaart misschien hoe deze kun
stenaar, op dit oogenblik locii wel do
moest befaamde onzer levende kunste
naars, lot op zekere boogie in bel ei
gen land niet de populariteit gen.et
die hem van rechtswege toekomt. Men
ga het mooie, kleinste schilderij zijner
inzending „Vragen overliooreu" maar
eens bekijken, boo hartelijk zoo iets
geschilderd is en boe echt-voornaam
van kleur hij hot wist te houden
Na Breitner en Neuhuys komen, mot
heel mooie twee- of drietallen wer
ken, in de eerste plaats l'holen, wiens
bijzondere schiiderskwal itei ten ook
hern blijkbaar m den weg staan, om
bij do groot© massa der kunstliefheb
bers in te slaan. De vroege „Slachte
rij" van. hem is meermalen gezien en
bewonderd work. Doch ook het „Kas
teel" en do „Zuiderzee" zijn keursta
len van zijn kunst. Het is verfijnd
werk, voor stille mensclien die meer
naar binnen dan naar buiten te leven
gewend zijn. Wie het aan de lichte op
pervlakte zoeken wil en boven een rus
tig langdurig genieten do vluchtige be-
eporing van delfstoffen van staatswe
ge, te Den Haag.
Benoemd tot officier Oranjo Nas-
sau-Orde: dr. J. D. van der Plaats,
leernar aan dc Rijksveearlscnijscliool
te Utrecht; G. L. F. Philips, oprichter
cn oudste directeur N. V. Philips Mc-
taaldraadlanipenfabriek te Eindho
ven; (Ir, J. Roeiers vari Lenncp, voor
zitter van de vereeniging Station voor!
Maalderij eri Bakkerij te Wagenin-
gen, wonende te Den Haag; mr. A. J.
Moll Schnitzler, secretaris Kamer v.
Koophandel tc Amsterdam; D. L.
Wolfson, referendaris dep, v. Land
bouw, enz.
Benoemd tot ridder Oranje Nassau:
H. O. EbbCTis, secretaris der Gronin
ger jMïj, van Landbouw en Nijverheid;
D. van Wijk, te Ileuff, lid dagelijkscli
bestuur der Geld.-Overijselsche Mij.
van Landbouw te Zoelen; II. B. Hyl-
kema, zuivelconsulent te Utrecht; A.
C. 1de, Rijksluinhouwleeraar en lecr-
aar aan de Rijks Hoogere Land-,
Tuin- en Boschbouwschool te Wagc-
ningen; 11. Schuurman JAVzn., admi
nistrateur Nederl. Rundveestamboex
tc 's-Gravenhagé; J. A. R. Bosnia,
voorzitter Coöp. Landbouwbank en
Handclsverecn. te Meppel, wonende
le De Wijk; G. H- Leffc-rs, scheep-
vuarlinspccteur te 's-Gravenhage; G.
van den Berge, ijker, chef van dienst
te Rotterdam; J. A. de Beer, voorzite
ter K. v. K., te Tilburg: J. Kalff G..Tzn.,
idem te Zwolle; J. A. Siltevis LAVzn.,
voorzitter K. v. K. tc Den Haag; J. Das
Dzn., eerste-yoorzitter Alg. Ned. Mo-
lenoarshond te Utrecht; dr. J. R, Tu-
tein Nolthenius, directeur Fransch-
ïlollandsche O lie fabriek en Calvé tc
Delft; M. Mouton, -directeur eener
drukkerij te Den Haag; Joh. E. Schol
ten, directeur Textielfabriek te Alme
lo; G. J. Bosman, directeur. Metaal-
warenfabriek te Dordrecht; E. V. L.
Goulmy. sigarenfabrikant tc Den
'Bosch; P, W. de Jong, sleenfabrikam
te Tilburg; F. B. van den Bergh, fla
nelfabrikant tc Tilburg; J. C. Abra
ham, administratief ambtenaar ar
beidsinspectie te Rotterdam (bij be
vordering).
Benoemd tot ridder Nederlandschen
Leeuw: jhr. mr. A. C. D. de Graeff,
aleemeen gouvernementssecretaris
Ncd.-Indic; mr. J. II. Me-iss, raadsheer
Hooggerechtshof Ned.-Indië; C.. II. v.
Rietschoten, kolonel en waarnemend
resident van Timor; G. F. van Wijk,,
resident van Soeralcarta: W. Fryhng,:
laatstelijk adviseur van bestuurszaken
in dc buitenbezittingen; Raden Mas
Adipatie Ario Sosro Negoro, regent'
van Blitar; dr. G. Gryns, laborato
rium-directeur te Weltevreden; A. H-
Snltet, hoofdingenieur Ned.-Indië; J.
J. Benjamin, directeur Koloniale
Bank te Amsterdam; M. C. Brandos,
oud-president K. v. K. en van de Han
del svereeniging te Semarang; J. P.
Michielsen, genera al-majoor, chef
generalen st3f Indisch leger;
mgr. M. Vuylsteke, apostolisch vicaris
van Curasao; Aug. Janssen, te Am
sterdam.
Benoemd lot broeder Ned. Leeuw
II. Cli. E. Degener, burgerlijk schrij
ver Indisch leger; A. Steevens/.., com
mies residentie-kantoor Rembang: L.
J. Lubbers, hoofdverpleger inlandsen
hospitaal Ngawi; B. H. J. W. Roynsl,
opziener Boschwezen Ned.-Indië; rl.
13. Davies, griffier landraden. Fort de
Koek; K. G. Henning, adj.-onder-
of Lin f. te Tjimahi.
Benoemd tot commandeur Oranje-
Nassau: G. F. de Bruyn Kops, resi
dent Riouw; Pangeran Adipati Ario
Mangkoe Negoro Vi te Soerakarta.
Bevorderd lot off. Oranje Nassnu-
Ordc: ds. R. W. F. Kyftcnbelt, predi
kant tc Makassar; M. R, J-esurun, di
recteur Curasaoscue Bank.
(Wordt vervolgd).
KONINGINNEDAG-FEESTEN.
In vel© steden en dorpen in Neder
land is Koninginnefeest govierd.
Te 's-G ravenhage.
De- Koningin en de Prins hebben Zon
dag in open hofrijtuig d la daumont
bespannen, voorafgegaan door een
voorrijdc-r en gevolgd door een tweede
hofrijtuig met gevolg, een rijtoer ge
maakt door de feestelijk versierde stra
ten van Den Haag. H. M. was in wit
toilet, meteen witten hoed met aigret
te, de Prins m generaais-uniioiin.
Door de talrijke men-scheniuomgto
werd het vorstelijk echtpaar overal le
vendig toegejuicht-. Vooral op de Ge
dempte Gracht was do geestdrift
groot en werd aan de verjarende Vorst
in en Haar Geniaal een spontane ova
tie gebracht. Verschillende gebouwen
ontslaken bij het voorbijrijden van het
vorstelijk rijtuig hunne feestverlich
ting.
Bij het Huis ten Bosch stond een
dichte menschenmassa die M. M. en Z.
korin-g van één oogopslag verkiest, hij
vindt in Mastenbroek, in Jan van Es
sen wat hij zoekt.
Aan Tolen verwant is echter weer
Willem Witsen wiens prachtige „Oos
terpark" hier weer te zien is. Een
schilderij dat, misschien al achttien
jaar oud, nooit ophoudt le boeien.
Van meer recenten datum is eon da
mesportret van dezen schilder, dut
echter slocht hangt en bij-na niet te
zien komt. Wat jammer is, want deze
kant van" Wilson's talent is niet zóó
bekend en als portretopvatting is het
te bijzonder om er voorbij to loo pen
zonder hei aardachtig bezien tc heb
ben.
Karsen, Verster, Dijsselhof, Voer
man, zij allen hebben hier inzendin
gen die hun goeden naam blijven
handhaven. Het groot© „Schoorsteen
stuk" van Verster dat de goheele klei
ne zaal beheerscht wanneer men c-r
binnentreedt is wel een hoogst merk
waardig werkstuk. Aanvankelijk
wordt men uit den donker der voor
stelling niet wegwijs. Ge voelt er iets
spookachtigs in, iets beangstigends.
Het is als ziet ge grijparmen van de
woudreuzen uil hot sprookjesbosch.
En daarachter een vuurtje gestookt
voor den heksensabbath. Toch niet.
Het is veel eenvoudiger. Plois vindt
ge het en ziet het, hoe de schilder ex
behagen in gehad heeft een pul met
doode herfstblaren die tegen den spie
gel op zijn schoorsteenmantel stond,
■heel groot te zien en le schilderen in
het namiddagschemeren van den Oc-
tobërdag als liet vuur in zijn haard
ros weerkaatste in zijn spiegel. De
schilderij suggereert u dio stemming
zelve. Het is een der weinige waarlijk
poëtische schilderijen, die er hier ga-
exposeerd zijn.
Want hoezeer men hij voorbeeld het
technische kunnen en de macht tot
K. IT. bij lïun vertrek' en terugkomst
hartelijk toejuichte.
Op enkele plaatsen werden aan de
Koningin bloemstukken aangeboden.
De audiëntie van gelukvvcnsching
werd gehouden in de Oranjezaal, waar
do Koningin, die een crème-kleurig
kleed droeg, aan de hand leidende het,
Prinsesje, den kring rondging, in ge
zelschap van Koningin Emma en den
Prins, dio in grooto generaal.stenue
was.
De nieuwbenoemde ministers waren
alles ter receptie gekomen. Met do
groot officieren was ook luitenant-
generaal Van Heutsz aanwezig.
Maandag word op het Malieveld pa
rade gehouden. De belangstelling wi s
buitengewoon groot. Immers was 't al
zeker geworden, dat de Koningin met
de Koninklijke Familie de revue zou
bijwonen.
Omgeven door een bijzondere statie
heeft H. M. aan dat voornemen gevolg
gegeven. Van het Huis ten Bosch met
de Prinsss naar het Paleis in het Voor
hout gereden, nam de Koningin-Moe
der daar in het-koninklijk rijtuig
plaats, dat, omgeven dooi- de adju
danten en voornaamste officieren te
paard, hot vorstelijk drietal nuar het
Paradevo'.d bracht, alwaar kort te vo
ren de Prins te paard en in generaals
uniform met het ordelint van den Ne-
derlandschen Leeuw versierd, was
aangekomen, zich voegende bij den
gouverneur de» residentie, luitenant-
generaal De Meester, die-zelf het com
mando voerde.
De ban kondigde de nadering van
den yorsielijken stoet aan, dio kort!
daarop, te gemoet gegaan door Prins
Hendrik *n generaal De Meester, op'
statige wijze, onder de in gedempt en
toon door "de Militaire Kapel gespeel-,
de melodie van het oude Wilhelmus
stapvoets hot Malieveld binnen reed.
Zoowel de duizenden in het Malie
veld als daarbuiten aanschouwden
een prachtig schouwspel, dat verle
vendigd werd door de hoe ra-kroten,
toen II. M. met haar rijtuig langs do
.gelederen der grenadiersbrigndo, do
veldhatterijon, (le artillerie en de es-
cadrons cavalerie trok.
Onderwijl speelden de muziekcorp
sen van elk der regimenten vroölijkoi
marsrhen.
Na de inspectie nam de koninklijke
stoet met liet rijtuig standplaats voor
de niet bij de parade ingedeelde offi
cieren, in welke groep ook werden op
gemerkt do hoofd- en verdere officie
ren der zeemacht aan het departe
ment van marine werkzaam, adelbor
sten van de Kon. Marine en cadetten
der Militaire Academie te Den Haag
met verlof een deputatie van de Wecr-
baarheidsve-reeniging in zwart-hlaiiw
uitgemonsterde tenue en vereenïgin-
gen van oud-strijders.
Van doze plaats zagen de vorstelij
ke personen het defileeren der troe
pen, eerst in den gewonen pas en draf,
daarna mei versnelden pas of in ga
lop.
Bij het voorbij marcheeren der ver
schillende corpsen snelde iedere com
mandant naar het koninklijke rijtuig
on stolde zich daarnevens op. D© ca
valerie verzamelde zich aan do Boor-
laan en voorde een frontmarsch uit
tot op korten afstand van de Konink
lijke Familie. Dit was tevens het sein
van den afloop der revue.
Onder daverend en onafgebroken
gejuich verliet de koninklijke stoet het
paradeveld. Terwijl de Koninginnen
links en rechts bogen, zwaaide do
Prinses voortdurend mot haar handje
naar de j uichende menigte.
De terugweg naar het. I-Iuis Ten
Bosch werd genomen over de laan te
genover de Boschbrug aan liet kruis
punt bij den Leidschen weg. Weer
klonken tromgeroffel en trompetge
schal uit de op dat punt samengestel
de troepen, die aldus do aan de Vor
stelijke Fumilie verschuldigde eerbe
wijzen tot uitgeleide brachten. D© te
rugkeer door de groote Boschlaan ge
schiedde op zijn onverwachts, zonclor
dal de politie er eenigszins op voorbe
reid was. Vandaar dat die weg door
een niet te schatten menigte volks was
afgesloten en langs welke natuurlijk
rijtuigen en karren als zoovele weg-
versperders stonden, .waardoor een
oogenblik groote verwarring dreigde,
waarbij het steigeren der paardeo
van de escorleei emte huzaren eeinge
onrust veroorzaakten.
In de Koekamp had Maandagmid
dag voor 12000 kinderen een feest
plaats, dat door de Koninklijke Fami
lie zou worden bijgewoond. De kin-
dorsloet stolde zich op op het Pleur
1813 en trok in optocht naar het feest-
lerroin, langs liet paleis van de Ko-
typeering van iemand als Mbnnicken-
dam mag bewonderen, poëzie, een in
nerlijk teven, een hartstocht voor het
voorgestelde ontbreekt geheel aan zijn
„Zijbalcon". Komt deze talentrijke
schilder dan nooit daar eens lieven
uit! Men wacht al zoo lang qp een
chef d'oeuvre van deaen artist die
waarachtig niet dc minste onder de
broederen is, en het komt maar niet.
Zeker, men kan zijn capaciteiten weer
volop waardceren in dit uitvoerig ©n
arbeidsinspanning geëischt hebbende
stuk, maar met dit. al is het geen één
heid, geen eigen teven lovend ding ge
worden. Hij gaf vroeger reeds soort
gelijke zaken: een galerij bij Prot, oen
geheel bovenstuk van een varieteiten-
theater (Flora) en die waren meer
éénheid, meer ding-op-zich-zelf dan
dit „Zijbaloon".
Hot is een inventaris van typen, een
nomenclatuur van de diverse species
van het genus: „zijbalcon bezoekers":
geleerd werk derhalve, zeker, ge kunt
er den hoed voor afnemen, maar bet
heeft le weinig ziel; het isle uiterlijk.
Men vergelijke dezen Monnickendam
met den zooeven besproken "Verster.
en men zal inzien hoe een sujet er
niets too doet om eer. schilderij een
innerlijke betcekenis te verschaffen.
De doode dingen bij den één werden
tot levende existenties, bet zeer leven
dige onderwerp bij den ander werd
tot interessant maar zielloos weten-
schapswerk.
Van Jan Veth's geschilderde por
tretten bon ik niet steeds de bewon
derende beschouwer. Zoo is mij het
damesportret, hier aanwezig, minder
sympathiek. Doch. waar Vèth den-
kershoofden onder handen krijgt
waar de voren en kerven en rimpels
Onze Lachiioek
JUIST VOOR HET DOEL BESTEMD.
Süppoost. Meneer, die deur mag
u niet uit; dat is een nooddeur.
Schouwburgbezoeker. Juist daar
om; daar in o© bank achter mij zitten
twee schuldeischers van me!
TE VEEL OPEENS1
Mevrouw. Mina, ga eens naar do
familie S. en vraag 'hoe t met me
vrouw is. Mocnt ze soms al overleden
zijn, informeer dan meteen eens, wan
neer <1© begrafenis plaats heeft.
Dienstmeisje (terugkomende).
Compliment., roevrouw is 'n heele. boel
beter en van do begrafenis is nog niets
bepaald.
ningin-Moeder, die op het balcon ver
scheen, toegejuicht door de kindereu.
JJe optocht der kinderen trok langs
t patois van dc Koningin-Moeder, die
op 't balcon verscheen. De kinderc-r»
hieven „Een lang zal ze leven! aan.
Op 't feestterrein in de Koekamp
werd door de Koningin, den Prins en
't Prinsesje een kijkje genomen.
Kinderen zongen Oranje-liedjes.
Twee koer werd door de koninklij
ke^ gasten een wandeling over 't ier-
rein gemaakt, 't Prinsesje aan de
hand van de Koningin.
's Avonds trok de feestverlichting
in Den Haag veel belangstelling.
To Amsterdam
vond 's morgens een historische op
tocht van de kirdervereeniging Prin
ses Juliana plaats.
's Middags was er pa.ade.
5000 kinderen vierden op de terrei
nen van de E. N. T. O. S. feest.
'e Avonds was er vuurwerk aan den
Arnsteldijk. Er waren duizenden en
nog eens duizenden kijk'lustigen.
DE KONINGIN-MOEDER
heeft het voornemen, op de Landbouw-
tentoonstellinig het Historische Land-
bonwfeest te komen bijwonen te
's-Gravenhage.
VERDRONKEN.
Te Zaandam is Zondagmiddag een
bijna tweejarig kind van schipper
Arend Kik. van Feijenoord, in een on
bewaakt oogenblik over boord geval
len en verdronken.
ON MENSCHELIJK.
Zaterdag bracht in de Koningstraat
te Hilversum een hond, die voor een
kar gespannen stond, een jong tor we
reld. De begeleider van de kar wierp
het joage hondje over een tuinseh ti
ling en liet do moeder kalm verder
trekken, totdal hij door een ooggetui
ge dwongen werd den hond uit te
spannen. De snoodaard zal zeer waar
schijnlijk wegens dierenmishandeling
worden vervolgd.
AANBESTEDING.
ITot Gemeentebestuur van Amster
dam heeft aanbesteed: het maken van
een vaste brug over de Kostverloren-
vaart bij de Haarlemmervaart.
Minste inschrijver de heer C. de
Neef Lzn., f 41.350.
DIEFSTAL VAN BANKPAPIER EN
CHEQUES.
Zaterdagavond kwam een diamant-
ha, iutelanr uit Antwerpen bij' de politio
aangifte doen, dat hem gedurende do
reis van Roosendaal, een portefeuille
was ontrold, inhoudende een bedrag
van ruim f 200 aan bankuapiev en
twee cbèrjues. een van f 174 en een
van f 144 op het Australische Diamant-
Syndicaat.
In Roosendaal had hij een kaartje
naar Amsterdam genomen en teen
had hij geconstateerd, dat de porte
feuille nog ln zijn bezit was. Tn do
hoofdstad aangekomen, had hij de
tram genomen naar het Frederiks-
plein en toen had hij de vermissing
bemerkt.
MR. W. R. OP TEN NOORT.
Te Amsterdam is overleden de heer
mr. Willem Reinier Op ten Noort, oud
president van het Gerechtshof a'daar.
De overledene bereikte den leeftijd
van bijna 74 jaren.
N. V. V.
Men leest in „De Vakbeweging",
het orgaan van het N. V. V.
Uit den in dit blad gepubliceerde))
kwartaalstaat zal blijken, dat wij op
1 Juli ruim 71000 leden hadden, zoa
dat wij in het eerste half j'aar van 1913
vooruil gingen met circa 10.000 leden,
welke vooruitgang uitsluitend to dan-
en bobbels al het meeste aan do ty
peering bijbrengen en zijn scherpen,
vorsohersblik niets ontgaat van wat
hem tot eene ordening, een bouw van
al dio gegevens dienstig kan zijn.
daar is hij op zijn best. En zoo heb
ik genoten van hel portret van prof.
Kern, door do Konjnblïj'k© Akademio
voor Wetenschappen aan de ArM-ten-
toonstelling afgestaan. Die man
daar, zit leest, denkt, arbeidt, und
wie! Het, is d e type van den veel
weter, die, naar eigen dunk, nog
steeds niei genoeg weet-, die weten
wil om het welen alleen. Een prachtig
portret vind ik het, eenvoudig van.
bouw als het is in het bijna vierkante
kader. GowikWiarkerig lijkt mo do
rugleuning eener stoel dio beneden-
links uit de lijst komt. Leelijk van
kleur verbreekt zo voor mijn gevoel
ook de compositie en dient tot niets.
Do kop wordt zelfs fijner zoo ge met
de hand voor de oogen, dat stuk af
dekt. Maar het beste portretwerk is
het üiier zeker. Al is de portretstudio
door Haverman, nl. die welke hijzelf
„voorbereidende portretstudie" beti
telt, ln een andere richting wel-is-
waar, geenszins een werk om achte
loos voorbij te loopen.
Wijlen John F. Hulk wordt herdacht
met een stuk „Doode reigers". Een
eenvoudige rouw versiering is aan het
stuk gehecht dat van de serieuso
schüdersqualiieiten is, waarmede de
ze artist zich, zoo dan geen eerste,
dan toch zeer respectabele plaats on
der zijn tijdgenoot©» verwierf.
J. H. DE B01S.
25 Aug. 1913,;