DEINDE BLAD
Zaterdag 4 October 1913
fi^a&BdSoinis'È imsss' Wed.
Oost!: Ssudië»
De verzending van brieven enz.
beeft deze week plaats als volgt:
Over Genua, Woensdag 8 October.
(Laatste busliobting 3 u. 25 min. 's-
m organs).
Voorloopige verzending reeds den
yorigeu dag, vóórmiddags 11 u. 15 m.
Over Brind-isi, Vrijdag 10 October.
(Laatste buslichting 12 u. 30 s nam.)
Behalve correspondentie voor Atj-eh
en Ond-erhoorigiheden, Sumatra's
Oostkust, Palembang, Riouw, Banka,
Billiton en Borneo, alleen die, welke
van een desbetreffende aanwijzing
is voorzien.
Over Amsterdam, met do zoogen.
Zeepost, Zaterdag 11 October. (Laat
ste buslichting 3 u. 25 m. 's morgens).
Het port van met deze gelegenheid
te zenden brieven bedraagt 5 cent per
20 grom, dat der briefkaarten 2 1/2 ct.
per stuk, en dat van drukwerk eén
cent per 50 gram.
Om nog met deze gelegenheid te
kunnen worden verzonden, moeten
postpakketten Vrijdag vóór 9.30 '8 av.
ten postkantore zijn bezorgd.
NAAR SURINAME.
Dinsdag 7 October. Laatste 'bus-
lichting 2.35 's morgens.
Woensdag 8 October. Laatste bus
lichting 6.40 's morgens.
Vrijdag 10 October. Laatste bus-
lichting 7.45 's avonds.
Vrijdaga 10 October (zoogenaam
de Zeepost). Laatste buslichting 3.25
's morgens. Om nog met deze gele
genheid te kunnen worden verzonden
moeten postpakketten daags te voren
ten postkantore bezorgd worden. Het
port van brieven, briefkaarten en
drukwerk is gelijk aan dat voor Ned.-
Oost-Indië.
Wij doen uitdrukkelijk opmerken,
dat bedoeld wordt de buslichting aan
't Hoofdpostkantoor in de Zijlstraat,
Buitenlandsch Overzicht
D© ËgaSkanwuBkaaffï
De Ailiaiieesciie quaestie.
Het beroep der Aibaneezen op de
mogendheden, en liet verzuek om
hulp togen de gruweldaden vau Ser
viërs en Grieken wordt algemeen be
schouwd als een zonderlinge ironie,
wijl het uitgaat van mensehen, wier
geheele geschiedenis tot dusverre ge-
vuld was met rooftochten in de na
burige landen, met moord, doodslag,
ei) gruwelen vau eiken aard. De anna
len der Turksche regeering weten ont
zettende dingen te verhalen van de
invallen der Aibaneezen in de omrin
gende gebieden, van <ïe gruwelen die
zij uitvoerden tegen Turksche troe
pen, van de misdaden waaraan dit
uiiddenoeuwsche, onbeschaafde voile
zich steeds schuldig maakte, zoodat
bijna geen jaar voorbijging, zonder
strafexpedities of veldtochten, ter be
scherming van de bewoners van het
•omgelegen gebied.
Waarlijk het zou eer op den weg
van Griekenland of Servië liggen, zoo
deze zich'niet zelf konden helpen,
om de hulp van Europa in te roepen
"tegen de invallen van Albaneesche
vrijbuiters. Servië heeft zich niet tot
Europa gewend, omdat het best in
staat is, zichzelf te helpen en te be
schermen tegen de Albaneesche in
vallen.
Maar dat roovers en plunderaars,
die worden verdreven bij bet volvoe
ren van hun rooftochten, dan de hulp
en de bescherming inroepen van de
groote mogendheden, dat is toch de
naieve brutaliteit wel wat heel ver
gedreven. De mogendheden vooral,
die zich voor de vorming van het au
tonome Albanië moeite getroost heb
ben en die er belang bij hebben, dit
Albanië te handhaven, moesten nun
beschermeling er op wijzen, dat het
niet aangaat en niet te pas komt, dat
Albanische benden de grens overtrek
ken, die Europa hen aanwees, vreed-
ïsimë bewoners overvallen ïn gebie
den, die niet tot hun autonomen staat
behooren, plunderend, roovend en
brandstichtend daar rondtrekken.
Oostenrijk en Servië.
Ton aanzien van den stap, door
den Oostenrijkschen zaakgelastigde
gë'dann bij de Servische rogeering,
zeide de Servische minister Pakailo-
witsj, dat hoewel hij 't vriendschap
pelijk karakter van dezen stap er
kende, hij er op wilde wijzen dat de
ze op eigen verantwoordelijkheid van
den vertegenwoordiger is gedaan.
Bovendien wees de minister de ver
tegenwoordigers van Oostenrijk en
Italië er op, dat Servië slechts ver
dedigend optreedt Legen de Albanee
sche opstandelingen, dat het er niet
aan denkt zich van Albaneesch ge
bied meesier le malccn en vast beslo
ten is de besLuiten van. de gezanten-
conferentie te Londen le eerbiedigen.
De minister deed verder aan
den Oostenrijkschen zaakgelastigde
Storck do volgende' mededeelingen
over het gewapend optreden van Ser
vië „Aibaneezen uit Albanië hebben
een inval gedaan in ons gebied en
bevinden zich daar nog. Hun inval
len en buitensporigheden hebben den
Sorvischen staat ernstig nadeel toege
bracht, Servië zal nu doen wat iedere
andere staat in zulk geval zou doen,
n.l. de aanvallers verjagen.
Het wil echter naast zijn bloot de
fensief optreden door practische
maatregelen ook voor het vervolg
Scrvie's veiligheid tegenover Alba
nië verzekeren en zooveel mogelijk
zal verhoeden, dat Albaneesche hor
den wederom een inval doen. Wan
neer Servië al uit eerbied voor de
mogendheden de nabuurschap van
Albanië moet verdragen, behoeft het
toch de onaangename consequenties
daarvan niet te aanvaarden. De
Servische regeering kan zic-h niet
voorstellen, dat Albanië een recht zou
hebben, dat geen enkele oudere staat
beeft om n.l. zijn nabuur ongestraft
te bestoken. Het zou uit het oogpunt
van internationale betrekkingen iets
ongewoons zijn, dat Europa, toen
het Albanië in het leven riep, de be
doeling zou hebben gehad een staat*te
stichten, die alle mogelijke rechten
heeft en geenerlei plichten. Het zou
in allen gevalle onrechtvaardig zijn,
zoo alleen Servië de gevolgen daar
van zou hebben te dragen bij gebrek
aan een normale, verantwoordelijke
regeering of van eenige- georganiseer
de autoriteit, aan welke het zijn ei-
echen kan mededeelen, zoowel naar
aanleiding van de nadeelen, veroor
zaakt door de invallen der Aibanee
zen, als betreffende de maatregelen,
die genomen behooren te worden om
een einde te maken aan de in Albanië
hcerschende anarchie, die de Hoofd
oorzaak is van de ongeregeldheden
aan de grens. De regeering heeft win
deze gelegenheid gebruik gemaakt
om de aandacht van Oostenrijk-Hon-
garije op dit punt le vestigen en dit
rijk te verzoeken te dezer zake slap
pen te doen bij de andere groote mo
gendheden in het belang van den vre
de in Servië en Albanië.
De troon van Albanië.
Verschillende berichten uit Weenen
ontvangen over de candidatuur van
den prins van Wied voor den vorsten
zetel van Albanië, worden zonder
commentaren in de Italiaansche bla
den medegedeeld,
'In welonderrichte kringen wordt
er op gewezen, -dat die benoeming
door Oostenrijk schijnt gewenscht te
worden, maar in Italië niet veel steun
zal vinden.
Eveneens wordt verzekerd, dat het
overbrengen van de hoofdstad naar
Durazzo, door Essad-pasja gevraagd,
op ernstige oppositie zou sluiten. Men
geeft er zich uitstekend rekenschap
vari, dat zóo Oostenrijk en Italië po
gen liet een-s te worden over de Al
baneesche quaestie, hun eigen belan
gen niet toelaten, dat zij verschillen
van meening over enkele ondertlee
len, voornamelijk de benoeming van
een protestantscli vorst en'het over
brengen van do hoofdstad van Vaio-
na naar Durazzo.
Wat de voorwaarde betreft, door
Essad-pasja gesteld, dat de voorloo
pige rogeering geen enkele concessio
mag toestaan aan vreemdelingen,
voordat -de vorst zal zijn geïnstal
leerd, deze kan niet van invloed zijn
op de verklaring der economische
plannen van Italië.
Van de gevechten.
Uit Belgrado wordt geseind
Pitsjkopeja werd heroverd, het
gevecht bij Prizrend i-s dus geëindigd
teii gunste van de Serviërs.
De Arnauten, die geheel en. al ver
slagen zijn en teruggedrongen naai
de Drina trachten zich voor Zezir
opnieuw te concentreeren.
Executies in Adrianopcl.
Zes ter dood veroordeelde Grieken
z!Jn fe Adridïïopfel cloo'r cte Turken te
recht gesteld.
Het oecumenische patriarchaat deed
pogingen om voor de andere ter dood
veroordeelde Grieken gratie to ver
krijgen.
Een Turksche legerorder
De opperbevelhebber heeft een dag
order gericht aan alle legercorpsen,
waarin wordt medegedeeld, dal hei
vredesverdrag met Bulgarije geslo
ten is.
Verder wordt daarin verklaard, dal
Turkije, nadat het groote rampen
heeft -doorstaan en het voortbestaan
van het rijk in ernstig gevaar is ge
weest, thans een behoorlijke grens
heeft gekregen en -de aan het rijk
door liistorische tradities verbonden
sleden heeft herwonnen. Do politiek
der regeering heeft dit weten te be
werken. De gunstige resultaten," die
de gekoesterde verwachtingen verre
hebben overtroffen, zijn mede te dan
ken aan de volharding en kalme
vastberadenheid van het leger, dat
daarin handelde naar den wensen
van den Sultan en de bevelen der lei
ders.
Ver-der wordt in de dagorder dank
gebracht aan het leger en de wei;-seli
uitgesproken, dat het zal voortschrij
den op den ingeslagen weg, want een
leger, dat vrij is van persoonlijke
eerzucht en zich slechts wijdt aan den
dienst van het vaderland, kan in di
toekomst nog grooter succes hebben
en misschien de geleden verliezen
herstellen.
Frankrijk en Buitschlaaö.
In de artikelen in den Franschen
„Figaro" van senator Herriol, burge
meester van Lyon, werd als bewijs
van de in Duitschland heerscheude
vijandschap, het verschijnen van een
brochure aangehaald, die in Duitsch
land is uitgegeven: Frankreichs En-
de im Jahrc 19??", en waarin een ont
zettende strijd werd geschilderd,
eindigend met den ondergang en de
verdeeling van. Frankrijk.
De Fransche senator heeft klaarblij
kelijk slechts -de Fransche vertaling
van die brochure gelezen, en daarop
zijn oordeel gebouwd.
Dc Duitsche brochure is geschre
ven door Adolf Sommerfeld en is be
doeld als een persiflage, een iro7iie.
In het laatste hoofdstuk verhaalt de
ze schrijver, dat hij na het lezen van
het Fransche boekje van majoor ee
Civrieux over den ondergang van het
Duitsche rijk een slapeluozen nacht
had. Zoo diepen indruk had -de be
schrijving van -dien slag hem getrof
fen -• geheel Duitschiancl vernietigu,
de keizer verdwenen, het-leger versla
gen
En dan poogt hij de benauwde droo-
men, -dis hem dien nacht plaagden,
weer te geven in een schets, die als
scherls is bedoeld, maar aan de over
zijde van de Vogezen ge.- - anders is
opgevat.
Nu is het ergerlijke van ue zaak dat
het Duitsche boekje onmiddellijk in 'n
Fransche vertaling is weergegeven,
echter met weglating van ne-. laatste
verklarende en verontschuldigende
hoofdstuk, en met een schreeuwend
gekleurd kaartje van de verdeeling
van Frankrijk op de boulevards wordt
verkocht, als een bewijs van de scoo-
de plannen van dén erfvijand 1
Wat de Fransche vertaler van >tem-
merfeld's ironische fantasie deed,
was opzettelijke vervalsching. Het .ver
klarende hoofdstuk, waarin Sommer
feld de geschiedenis van zijn nacht
merrie na de lezing van de Civieux'
brochure mededeelt-, Is in. de Fran
sche vertaling opzettelijk weggelaten,
en daardoor heeft de. als satire, als
scherts bedoelde brochure van Som
merfeld in Frankrijk den indruk moe
ten maken van een ernstig bedoelde
aanval, vooral door de schreeuwende
kaart, die op den omslag van ,,Lc
partage de la France" is afgedrukt.
Allarlsl
Koning Gustaaf van Zweden
lis, zuoals -de telegrammen mededee
len, ernstig- ongesteld. De geneeshee- 1
ren brengen zijn ziekte in verband 1
met een blindedarm-operatie, die hij
twee jaren geleden ondergaan heeft.
Deze operatie werd -destijds als ge
slaagd beschouwd, de koning heeft
echter sinds dien tijd herhaaldelijk
aan pijnen in de buikholte geleden.
Veertien dagen geleden begonnen
-deze opnieuw en zij namen dermate i
toe, dat de geneeshecren besloten den
koning naar het kasteel Drottning-
holm te doen overbrengen.
Volgen^ G-e oflicieeie ineüedeelm-
gen geeft- de toestand geen reden tot
bezorgdheid, van andere zij-de, zoo
als uit Stockholm wordt bericht,
wordt de vrees uitgesproken, dat de
koning aan maag- of darmkanker
zou lijden.
Een aantal artsen zijn naar Drott-
ningholm ontboden
Haarlemmer Halletjes
EEN 7, ATERDAGAVOND-PRAATJE.
Ev is dikwijls gezegd, dat het werk
van den journalist de groote scha
duwzijde bezit,, dat bet slechts enkele
uren leeft. Den dag na zijn verschij
nen, waarbij het meer of rnmd-er suc
ces heeft gehad, meer of minder is ge
lezen en besproken, is bet reeds ge
storven en ligt begraven in prulie-
unanden en op allerlei andere plaat
sen in hot gunstigste geval in den
co-uraiiteniig-ger, dien de uitgever van
het dagblad bijhoudt.,
Ik kan ook dit Zaterdagavond-
praatje dien droeven dood niet bo-
sp.aren. maar wellicht kan ik er voor
zorgen, dat het nog éénmaal her
leeft. Dat nioet dan geschieden over
anderhalve eeuw, Ge verbaast u? Er
is niets vreemds aan.
Over honderdvijftig jaar, in bet
najaar van 2063,.zal de Haarlemsche
burgerij het 250-jariig' bestaan onzer
onafhankelijkheid berdenken, en ik
hoop dat zulks met nog meerderen
luister zal geschieden dan thans, bij
bet eeuwfeest, is tentoongespreid.
Daarom richt ik dit Zaterdagavond-
praatje tot den Hoofdredacteur, die
in den jare 2063 Haarlem's Dagblad
jZal leiden. Ik doa dat niet zonder
©enigen schroom, want ik ben im
mers maar de zoon van een mede
werker van een voorganger des groo
te n mansi
Ik herzeg des grooten mans. Want
in dat jaar 20G3 moet Haarlem vol
gens bescheiden veronderstelling uit
gedijd zijn tot een stad van driehon
derdduizend zielen (minstens) en de
man die dan den redactieslaf over
dit blad zwaait zal zijn aboimés wel
licht teilen bij vijfentwintigduizen
den....»
Misschien zal bij zelfs met eenige
minachting n-eer?ien op wat hij „die
krantjes uit 1913" noemt, en hij zal
zich vermaken met den ouderwet-
scheu stijl van ons, dagbladschrijvers
uit een vorig historisch, tijdperk
Toch waag ik het, het woord tot hem
te richten, en ik zal een bladwijzer
in den ligger steken, opdat hij, de
groote man. anno-2063, dit vindt en
leest I
Dit schrijf ik hemli
Mijnheer de 'Hoofdredacteur,
Ik weet dat, wanneer ge dit leest,
gij aa.n den vooravond staat van de
250-jarige herdenking onzer nationale
onafhankelijkheid. Gij peinst over
een hoofdartikel, waarin ge de Haar
lemsche burgerij zult aansporen tot
het vieren van een feest, een stad van
jyelo .honderdduizenden inwoners
waardig. Er zijn er onder die inwo
ners. die er aan hebben getwijfeld of
Haarlem zou kunnen feestvieren, of
het geld ervoor- wel bijeengebracht
zou kunnen worden, of een feest van
vele dagen achter-een wel mogelijk
zou wezen, enzoovoorts. Verontrust u
nietGeef hen ongelijk, zeg hun dat
zij pessimisten zijn, en dat de uit
komst hun beter leer-en zal. Zelfs in
mijn tijd, en dat is al zoo verbazend
lang geleden, nietwaar, en de men-
schen wanen toen zoo ouderwetse!). en
-bekrompen, kregen de pessimisten al
ongelijk. Ik zal u daarvan vertellen,
want gij wilt in uw artikel gaarne
historisch^ bijzonderheden vermel
den, Dat wilden de journalisten in
mijn tijd óók»
Weln-u dan»
De volledige beschrijving onzer fees
ten vindt gij ln de hieraan vooraf
gaande nummers van dit blad, en
daardoor wordt ook die wellicht
aan de algelieele vergetelheid out-
rukt. Maar er zijn speciale punten,
waarop ik Uw aandacht vestig, om
dat zij dingen behelzen die de navol
ging waard zijn.,
lo, Ons feestcomité is veertien da
gen vóór de feesten gevormd, en het
heeft alvorens zijn driedaagsch fes
tijn te houden een paar maal verga
derd, maar nooit langer dan drie
kwartier»
De kroonprins, die "de bruiloft van
pring Arthur, den zoon van den her
tog van Connaught te Londen zou bij
wonen, heeft dit plan opgegeven, daar
hem het regentschap is opgedragen.
De kroonprinses gaat derhalve alleen.
Do koningin vertrekt heden van
haar zomerverblijf Óeland naar Drott-
ninghoim, waar de koning gedurende
zijn ziekte verpleegd zal worden.
Binnenland
DE POLITIE IN DE „STUDENTEN
KROEG".
Do Leidsehe groenen mochten gis
teren niet in de Sleutelstad blijven en
zooals elk jaar kwamen de studenten
naar Amsterdam.
Gistermiddag trokken de groenen
in optocht langs de studenten-socië
teit op den Heiligemveg, waar vele
corpsleden van het A. S. C. aanweiig
waren. Naar do groenen werd, zoo
als gebruikelijk is, met water ge
gooid.
Alles ging goed tot de Lei den-aars
voorbij waren. Het publiek bleef zich
echter voor de sociëteit verzamelen
Eeniige po-iitie-agenten gelastte;") toen
den studenten de ramen en deuren te
sluiten. Dit wilde men niet doen. 1-Iet
publiek kwam ook de sociëteit binnen
én het vve-rd een heel relletje.
Plotseling trokken daarop de agen
ten, zoo deelde de praeses van het A.
S. C., do heer Van der Goot, aan '"t
Hbld. mede, do sabel en hielden een
charge in de sociëteit. Alles word on
dersteboven gegooid. Do politie drong
lot in de achterste zaal.
Bij deze charge werd de student
Nord Thomson aan hot hoofd ge
wond. De praeses van den Senaat
kroeg een slag met een sabel op zijn
hoed.
Telgen vijf uur zag het nóg zwart
van de menschen op den Heallgen-
wog. De rarnen en de deur van de so
ciëteit waren gesloten, terwijl een
sterke politiemacht voor het gebouw
stond,.
HET VERMOORDE KNAAPJE TE
AMSTERDAM.
Gistermiddag heeft commissaris
Fundter met het zevenjarig broertje
van het vermoorde knaapje per rij
tuig verschillende deelen der stad be
zocht, ten éinde den jongen te doen
aanwijzen waar hij Maandag j.l.
met den zesjarigen Hendrik ge
weest is.
Gisteren den geheelen dag en ook
des avonds heeft bet aan het politie
bureau- Warmoesstraat niet stilgo-
staa.li van menschen, die meenden in
lichtingen te-kunnen verstrekken in
Verband niet den moord op den zes
jarigen Hendrik de Klerk, Hun mede
deelingen stonden met steeds ia
rechtstreeks verband met de zaak en
dagteekenden soms van jaren hev.
Intusschen wordt het onderzoek
voortgezet in een richting, waarom
trent ia het belang der zaak voorloo-
pig geen nadere mededeelingen kun
nen worden gedaan.
HET BANKGEBOUW VAN
LABOUCI-IéRE O YENS CO.
Het gebouw der Labouchère Oyens-
b.ank te Amsterdam komt, door de fu
sie, welke tusschen die bankinstel
ling en de.Rotterdam-scJie Bankveren-
niging plaats had, met 1 November
a.s. vrij.
Ter peurze liepen gisterenmiddag
hardnekkige geruchten, dat het rijk
het gebouw had gekocht, oin daarin
een afdecling van den dienst der pos
terijen te vestigen.
Wc geven dit geruciit onder voor
behoud, omdat de juistheid er van
niet nader was te controleeren.
(Tel.)
DE DAMBEBOUWING TE AMSTER'-
DAM.
Na-ar wij vernemen is do bebou
wing va.n het rniei-denblok vau den
Dam, waai- een hotelrestuurant zal
v-oiTij-zen volgens de- plannen van den
architect Kromhout, thans een vol
dongen feit behoudens goedkeuring
van den Raad. De combinatie, die liet
hotel iaat bouwen, heeft thans het bc-
noodigde kapitaal bijeen. Door de- wij
ziging van den vorm van hel blok
bleek meer kapitaal noodi-g te zijn dan
men aanvankelijk gedacht had.
Donderdag 2 dezer heeft de verga
dering van de Sociëteit „Zeemank-
hcop" Itet voorstel goedgekeurd van
het Bestuur tot Verkoop van haar ge
bouw op den hoek van Dam en Kal-
verstixuvt te Amsterdam aan de i Ir
ma, Peek eoi Clopponburg, die even
eens de beschik king verkreeg over de
perceele-n aan den anderen hoek Dam
Rokin van de firma Hajenins,
De o-ndorhandelinigen die tot di't re
sultaat hebben geleid werden gevoerd
Dat verbaast u, nietwaar? Ik be
grijp 't. In de historische fijn dóór
denkende, meen ik te mogen aanne
men dal de vergaderingen in uw tijd
nog zesmaal langer zijn dan de onze.
Het doet er niet toe, als ge maar een
voorzitter hebt. Een voorzitter, dat
wil zeggen iemand die zicb al heeft
voorgenomen wat er gebeuren moet,
en die dit met behulp van een flinken
hamer en een „góed-gezinde" groep
medewerkers oni hem- heen gedaan
weet te krijgen. H-et portret, van zoo'n
leider vindt ge zij hij dan ook in
rust in dit nummer van ons blad.
Richt gerust een standbeeld voor
-hem op.... er zijn menschen die er een
hebben gekregen en 't minder ver
diend hadden. Ziedaar meteen een
nummer voor uw programma
2o. Het gemeentebestuur gaf ons
comité een garantie van ƒ1500. Daar
lacht ge om? gij die juist schrij
ven wildet dat de door U-w Raad ge
garandeerde 100.000 te weinig was
Schrijf het nietMisschien is het in
ons geval zelfs méér clan genoeg ge
weest. En berust dus ook gij maar in
die armzaligo toni
3o. Mijn neef Wouter gij kent
zijn nazaten ongetwijfeld, als ik u
zeg dat hijzelf een nazaat van dot
bekenden Nurks in den Haarlemmer
hout was keurde het feest af, en
voorspelde een mislukking. L&ut de
door bemiddeling Van den architect
Ant. J. Joling te Amsterdam!
Op het geheele complex zal een
groot exploitatiegebouw waarin ma
gazijnen, kantoren, ateliers, enz. wor
den gesticht en de firma. Peek en
Cloppenburg zal ln een zeer groot
deel ervan hare kl-eedingmagazijuen
vestigen en uitbreiden.
Primo Mei 1914 zullen alle gebou
wen worden gesloopt, om terstond
daarna met den nieuwbouw een aan
vang te maken.
BEROOVING EN POGING
TOT MOORD.
Twee politie-agenten, die Donder
dagnacht op de Zalmhaven te Rotter
dam surveilleerden, hoorden van
den waterkant om hulp roepen. Zij
snelden er heen en zagen een man,
die met ontbloot bovenlijf in een roei
boot zat. Het was een Duitsche 'sto
ker van het s.s. „Thékla Bohlen",
liggende in de Rijnhaven, die ver
klaarde dat hij, na het verlaten van
een café aan den Schiedamschedijk,
op de stille Zalmhaven door 3 man
nen was aangevallen, die hem al zijn
geld afgenomen en vervolgens in het
waier geworpen had-den. Hij bad zich
te water van een deel zijner kleede
ren ontdaan en zwemmend de roei
boot weten te bereiken. De agenten
namen den man mee naar den post
aan de Leuvehaven, waar hem de
vcreischte hulp werd verleend, zoo
meldt de Tel.
HET ONGELUK OP FORT
ERFPRINS
Voor eenige maanden is, zooals men
zich herinnert, op fort Erfprins uit
een kanon van 24 c.M. L/35 het sluit
stuk gevlogen bij het afgaan van een
schoteenige personen werden daar
door rnin of meer ernstig verwond.
Bij de desbetreffende berichten in de
pers werd verzekerd, dat uit het on
derzoek was gebleken dat alles in or
de en .hot sluitstuk behoorlijk geslo
ten was geweest. Zelfs werd gemeld,
dat cte commandant 't bedienend per
soneel gehuldigd had wegens zijn
flinkheid.
De ,,N. Ct." verneemt thans, dat de
commissie van onderzoek, bestaande
uit twee officieren der artillerie en
een burger-ambtenaar der artillerie-
inriolitingen, uie zoo spoedig mogelijk
na het ongeval is benoemd, tot de
slotsom is gekomen, dat het kanon
bij het afgaan van het schot niet
goed gesloten is geweest, zoodat in
strijd met de aanvankelijke mededee
lingen het ongeval daaraan moet wor
den geweten.
BRANDEN.
Te Eist, gemeente Rhenen, ont
stond brand in de woning van de we
duwe G. Maters. Het huis brandde tot
den grond af, de inboedel ging mede
verloren, terwijl een varken, 2-geiten,
eenigo konijnen en kippen in de
vlammen omkwamen. Het huis, eigen
dom van D. Nellestein, was verzekerd,
de inboedel niet. Ook ging verloren
een partij tabak van H. J. de Ridder,
welke tabak in het achterhuis hing te
drogen. Als oorzaak wordt vermoed
het spelen met lucifers door een vier
jarig knaapje in de nabijheid van een
roggemijt.
ONGELUKKEN.
Dokter Dijkhuis, te Buitenpost, die
eenige weken geleden van een trap
viel en ernstige inwendige kneuzin
gen hekwara, doch sedert eenige da
gen in beterschap toenam, is giste
ren overleden.
Do Tel. meldt:
Gistermorgen kwam te Delfzijl het
treurige bericht, dat de 27-jarige
vrouw van den schipper J. Baas van
Delfzijl te Linge-n, in Duitschland,
door onbekende oorzaak de man
was van boord om boodschappen te
doen overboord geraakt en ver
dronken is. De ongelukkige laat 3
zeer jonge kinderen na.
UIT DE STAATSCOURANT.
Bij koninkl. besluit is jhr. mr. H. de
Marecs van Swinderen benoemd tot
Hr. Ms. buitenge w. gezant en gevolm.
minister bij het Britsche Hof.
Bij besch, v. -d. Min. van Landb. zijn,
voor het tijdvak von 1 Oct. 1913 tot
1 Oct. 1914, benoemd tot leeraar Rijks
landbouwwinterschool te Meppel, dr.
H. C. L. E. Berger, Zwolle, G. A.
Brands en K. Blom, beiden. Meppel.
HET LEIDSCHE ZWEET
KAMERTJE.
Het blijkt nu, dat het vernielen van
de muurteèkeningeh in het Leidsclic
zweetkamertje 'niet liet gevolg is ge
weest van eigenmachtig optreden van
een reinheidsbegeerig stucadoor. De
opzichter der rijksgebouwen heeft die
wandaad op zijn gewetenzonder
daartoe aangezocht te zijn, ja, zcifs
Nurksen maar voorspellen
4o. Wij hadden een secretaris, die
een onverstoorbaar goed humeur be
zat en zelfs daarin bleef toen hij ver
nam dat er een groote wagen met
vuurwerk voor z'n huisdeur op 'ra
stond te wachten terwijl hij niet
weg kon. Tracht er zoo een te vindenl
5o. Er waren in onzen tijd men
schen, die groote hedragon voor het
feest gaven. Gij zult ze in-uw groote
stad gemakkelijker vinden. Wijs hen
op het feest van 1913.
6o. Do hoofdnummers op ons pro
gramma waren een optocht, een mili
tair assaut, een harddrayerij en een
vuurwerk". Ik begrijp, dat dit alles
niet. meer in uw tijd past. Het paar
denras is misschien al lang uitge
storven go bezit wellicht nog al
leen de skeletten. En een vuurwerk
verveelt u..,.-»
Houdt dan een race in vliegmachi
nes, en. pas uw verdere nieuwigheden
toe, die ik helaas niet ken. Maar hebt
go nog paarden houdt de harddra
verij, en ge hebt geen 100.000 meer
van do gemeente noodig.
Tenslotte nog iets. Wellicht zult ge
u interesseeren voor de kleederdrach
ten uit onzen tijd. Laat die maar
gerust erbuiten. En verder tracht ge
misschien uit te vorschen welke de
populaire volkszang in 1913 wasDat
i is Kcmakkeliik uit tc vinden'; In Uwe
tegen waarschuwing der professoren
in, heeft hij het zweetkamertje met
ai zijn oude namen laten schoonwit-
teny omdat het te vuil was voor zijn
zindelijken smaak.
Men hoopt nu in Leiden, dat bij de
behandeling -der begrooting van Bin.-
nenlandsche zaken deze vriend van
den witkwast de onvriendelijke woor
den te hooren zal krijgen, welke hij
verdient. ('s-H. Ct.)
VOLKSPETITIONNEMENT VOOR
PLAATSELIJKE KEUZE.
De commissie voor het Volkspeti-
tionnement voor plaatselijke keuze,
waarover reeds een en andermaal be
richt werd gegeven, is thans met haar
voorbereidenden arbeid gereed. In
den komenden winter zullen in alle
gemeenten plaatselijke comité's zich
lx-, ij veren handteekeningen te verkrij
gen voor het volgend adres:
Ondergetoekenden, allen ingezete
nen van... machtigen het Nedertend-
sche comité voor plaatselijke keuze,
ornnamens hen aan Hare Majesteit
de Koningin fce verzoeken de Drank
wet zoodanig te wijzigen, dat aan de
mannen en vrouwen van 23 jaar on
ouder in een plaats gelegenheid wor
de gegeven bij stemming zich i-it to
spreken 'over beperking of opheffing
der inrichtingen voor drankverkoop
(vergunningen of vergunningen
verloven) ter plaatse;
en wanneer 3/4 der uitgebrachte
stemmen zich daarvoor verklaart en
do rogeering daartegen geen bezwaar
heeft, tot die beperking of opheffing
worde overgeaan.
In October zullen, zoo meldt de Tel.
overal de plaatselijke comité's worden
opgericht, om op .groote schaal de
propaganda te voeren. Van 15 Janua
ri tot 15 Maart 1914 zal de gelegenheid
voor ouderteekening worden open ce
stoid.
De meeste organisaties hebben zich
tot het voeren dezer actie verbonden.
Sobriëtas, Enkrateia, de Ned. Ver
een i ging t. A. v. A. D., de Ned Ond.
Prop. Club, de Int. Order of Good
Templars; de Vereen, v. Geh. onder
Spoor- en 'l'rsmw. Pers, en de Neutr»
Ona.flL Orde van Goede Temp. zijn
vertegenwoordigd in de commissie.
GEDENKZUIL 1813.
Er hebben zich, naar het „U. D."
meldt, eenige heeren gevormd tot een
commissie ooi bij de Utreehtsche bur
gerij steun te verzoeken voor het plan
een eenvoudige gedenkzuil op te rich
ten in de omgeving van do Tolsteeg-
brug, waar de Franscheo in den
nachtvan 27 op 28 Noveml)er 1813
overheen trokken, de stad verlatende
om liet veld te ruimen voor dc aan
rukkende kozakken.
MONTENEGRIJNSCHE ONDER
SCHEIDINGEN.
Tot ridder van de Orde van Daiiilo
I van Montenegro zijn benoemd: ge-
neraal-majoor A. N. J. Eabius, com
mandant van de Stelling van Am
sterdam; dr. C B. Tilanus, dr. J. van
Hoeven Leonhard, C. F. Utermöhlen,
allen te Amsterdam en J. Romer, vi
ce-consul van Montenegro, te V-c-1 p bij
Arnhem.
DE VIERKANTE STUIVER.
De Rijks Munt is dezer dagen be
gonnen met de aanmaak van den
nieuwen vierkanten stuiver met ron
de hoeken. Over eenigen tijd zal deze
nieuwe munt in circulatie worden ge
bracht, zoo meldt het ,,U. D.".
MET PENSIOEN.
De generaai-majoor J. Bruce, com
mandant der Ille divisie te Breda, zal
1 Nov. den dienst met pensioen ver
laten.
NIEUWE MUNT.
Aan de Rijksmunt te Utrecht wordt
op het oogenblik zeer hard gewerkt.
Er woi'den daar dit jaar ongeveer 140
millioen stukken gemaakt, dat is
rneer dan aan de vijf Duitsche mun
ten te zamen.
Het- volgend jaar staat onze munt
voor een wereldrecord. Dan moeten
er circa 240 miliioen stukken gesla
gen worden! Op het oogenblik zijn er
60 millioen nikkelen Indische stuivers
met een gaatje in den maak.
Naai' de" N. R. Ct. verneemt is ook
de koperen Indische pasmunt: 2 1/2,
1 en 1/2 cent vernieuwd.
DE VERBRANDE CACAQBOONEN.
Naar de „.Sch. Ct." verneemt, is do
toegang tót de gemeente Schiedam
geweigerd aan een schip, geladen
met cacaoboonen, afkomstig van do
verbrande pakhuizen van het Blaauw-
hoedenveém, te Amsterdam, die te
Schiedam gedroogd zouden moeten
worden. De weigering is geschied op
i advies van de gezondheidscommissie.
musea zullen vele draaiorgels uit on
zen tijd te vinden zijn. Draai aan
ieder maar even, en ge hoort overal
cn immer hetzelfde iied. Hel is een
dreinende, lang-uitgehaalde zang. Dat
is „Mina", en voor hdar waarschuw
ik u. Zij was de schaduwzijde onzer
feesten
Dit is mijn conclusie.
Zoek een energieken voorzitter, een
opgewekten cn actïeven secretaris,
een penningmeester die goede paden
weet te vinden, en begin zóó kort van
te voren, dat er eenvoudig geen tijd
meer is om debatten te houden. Dat 's
do manier. Dan treedt iedor doorzet
tend op, want het comité zegt dat het
nu móet, het regent gaven, het pu
bliek wordt enthousiast, ziet veel
moois en behoeft niet te betalen, en
alle autoriteiten werken mee.
Ik voorspel U een groot succes met
Uw feest, en een groote toeneming
van Uw abonnenten-tal. Daarvoor
zijt zelfs gij immers nog gevoelig?
1913 was schoon, maar 2063 zal,
getoetst aan de ervaring van ander-
halve-eeuw-terug, nog schooner kun-
1 nen zijn....;-
Mijnheer, de Hoofdredacteur, :k
dank U bij voorbaat voor de mij ver-
leende plaatsruimte en verblijf hoog-
achtend.
Uw dienstwillige voorzaat
JAN FIDELia.
