ism's Itaut
WK AAK.
Buitenlandsch Overzicht
D© Sa8kasivw8kaan
Be strijd in en om Albanië.
Be „Messagero" schrijftIn zekere
•diplomatieke kringen te Weenen te
het denkbeeld opgekomen om door de
nog te Skoetari verblijvende interna
tionale troepen een militair cordon
te laten, trekken langs de door de
Londensche conferentie vastgestelde:
Albaneesehe grenzen, ten einde Ser
vië tegen aanvallen van Albaneezen
te beschermen. Deze maatregel zou
dan voortduren totdat de organisatie
van Albanië zou zijn voltooid.
In officie'ele kringen te Weenen
merkt men op, dat de houding van
Italië tegenover Servië veel kalmer
en. vriendschappelijker is dan die van
Oostenrij"k-Hongarije.
Een Ooslenrijlcsch ultimatum
aan Servië.
Aan de „Maandag Ct." wordt ge
seind j
tlit Weenen Volgens sommige bla
den heeft de Oostenrijksche zaakge
lastigde te Belgrado instructie ont-j
vajigen, op dringende wijze den eiscii
tot..ontruiming van Albanië door de
Servische troepen te'herhalen. De
zaakgelastigde zal Servië acht dagen
tijd geven om op dezen hernieuwden
eisch ie antwoorden.
Uit Belgrado: De Oostenrijkscae
zaakgelastigde deed mededeeling aan
het ministerie van Buitenlandscbe
Zaïcen. van een iiota, waarin het ver
zoek wordt uitgedrukt, dat de Servi
sche troepen binnen acht dagen hét
grondgebied van hét autonome Al
banië, dat zij bezet houden, geheel
zullen- ontruimen.
Uit Parijs Uit Weenen wordt "aan
de .„Temps" geseindDe keizer zou
'hebben verklaard, dat de toestand
zeef ernstig "is. Een ander telegram
aan'de Temps" uit Belgrado meldt:
De Serviërs ontvingen bevel, voorloo-
pig hun. tegenwoordige posities in Al
banië te blijven bezetten. Servië zal
een beroep doen op de scheidsrech
terlijke uitspraak der zes groote mo
gen, cl heden.
Uit Londen wordt, aan de Temps"
geseind„Men toont zich in diploma
tieke kringen alhier verbaasd over
'het Oostenrijksche ultimatum, opge-i
stckl zonder dat de andere groote
mogendheden er in gekend werden."
Üit Petersburg wordt nog aan de
„Temps" gemeld ,,De groote ver-
wondering, welke hier in officieele
kringen heerscht over liet optreden
van Oostenrijk, is den Oostenrijk
se hen zaakgelastigde niet verheeld."
Ten slotte wordt uil Boekarest aan
het genoemde blad geseind, dat ae
Roemeensche regeering een zeer
vriendschappelijk gestelde mededee
ling. zond, waarin o.a. werd gezegd,
dat' de regëering van oordeel is, dat
ernstige- ■Verwikkelingen niet te vree-
zen''zijn.
De „Temps" meldt, dat 't onder
houd- tusschen den Russischen minis
ter van Buitenl. Zaken, Sassonof, en
den Fransche® minister-president,
Barthöu, en den Franschen minister
van.'.Buitenlandsche Zaken, Pichon,
over de 'Balkankwcstie aantoonde,
dat de Fransche en de Russische re
geering in volmaakte overeenstem
ming zijn.
Allurlel
Bc herdenking van den Vol
kerenslag.
Zaterdag zijn de feesten voortgezet.
Toen de Keizer, de Koning van Sak
sen en de bondsvorstei) bij het gedenk-
teeken voor Schwarzenberg aankwa-'
men, waren daar een aantal Oosten
rijksche generaals en officieren aan
wezig, benevens de leden van de fami
lie Schwarzenberg.
De jonge vorst Karei van Sehwar-
zenberg hield een toespraak.
Daarna werden kransen aan den
voet van het gedenkieeken neerge
legd. Ook de Keizer liet een krans
neerleggen.
Vervolgens begaven de vorsten zich
met gevolg zich naar de Gedachtnis-:
kireïie, waar een plechtige dienst
werd gehouden en naai' het .Raad
huis, waar (te Oberbürgemeister een
toespraak hield. Daarna w-erd in de
feestzaal van het raadhuis een dé
jeuner aangericht.
Er zijn verschillende redevoerin
gen,.gehouden. Bij het gedenkteeken
van Schwarzenberg zeide vorst Ka
rei: Wij eeren het aandenken van
onzen voorvader, diens plichtsvervul
ling jegens den monarch en het va
derland, waarmee onverbrekelijk dit
aandenken is verbonden. De herinne
ring .aan de helden, die alles met
vreugde offeren om aan den oproep
tot bevrijding van het vaderland ie
gehoorzamen, zal niet .verbleeken,
zoo. waar als de roem van die groot-
sche. tijden. Het licht van het verle
den zal nog lang blijven stralen.
Bij het feestmaal bracht koning
Friedrich August "een ïoö'st uit, waar-:
in'hij o.a. zeide: „De herinnering
aan den nood, vroeger geleden en 't
bewustzijn van het huidige bezit ver-
eenigen alle staten van Duitschland,
als leden van het rijk, in het vaste
besluit steeds goed en bloed voor het
voortbestaan en de eer van hetDuit-
sche vaderland veil te hebben. Even
als in 1813, toen de legers van
Duitschland, Oostenrijk-Ilongarije,
Rusland en Zweden onder de wa
pens ston den, vertoon en ook heden
de vertegenwoordigers zich in wa
pendos aan onze bewonderende blik
ken.
Niet in het gewoel van den slag
staan op het oogenblik cte volken van
den volkerenslag voor ons geestes
oog, maar als vreedzame mededin
gers bij de vervulling van de be
schavende taak, die ons allen is op
gelegd.
Zoo mag ik u dan thans begroeien
bij een feest van den vrede, dat te
vens een herinnering is aan den oor
log."-
De koning van Saksen heeft, naar
aanleiding van de herdenking van
den volkerenslag, aan den Keizer
van Oostenrijk, den Tsaar van Rus-1
land en den Koning van Zweden Te
legrammen gezonden, waarin hij
herinnerde aan den roem, door do
Oostenrijksche, Russische en Zweed-
söho legers behaald en waarin hij
den drie vorsten zijn erkentelijkheid
betuigt voor het afvaardigen van
vertegenwoordigers naar de plechtig
heid.
Frankrijk en Buüschland.
Het ministerieele Belgische blad
„Journal' de Bruxelles" bevat een le
zenswaardig artikel.
Uitgaande van het feit, dat de laat
ste gebeurtenissen nu niet bepaald
bevorderlijk zijn voor een toenade
ring tusschen de beide aloude tegen
standers, werpt de schrijver een te
rug-blik óp den tijd sinds het tot stand
komen van het Fransch-Russisehe
verbond. En dan blijkt de schrijver
vrij voldaan te zijn over de wijze
waarop Duitschland zijn vredelieven
de gezindheid toonde.
Maar' Frankrijk? Het Fransch-Rus-
sische verbond en dé entente met En
geland moet den breeden lagen van
het Fransche volk een uitvloeisel toe
schijnen van de revanche politiek,
juist ook, omdat de regceringen, al
of niet opzettelijk, de juiste draag
wijdte vau de verdragen verzwijgen.
En nu wordt hetzelfde spelletje ge
speeld met het verdrag met Spanje.
Het Fransche volk moet gelooven, dat
de gewapende hulp van Spanje bij
een eventueele botsing verzekerd is.
Over deze bewerking van de open
bare .moening schrijft liet Belgische
blad dan o.a.
Het Fransche volk, dat is buiten
twij-fel, wordt gevoed met gevaarlijke
denkbeelden en staat onder den In
vloed" van misdadige ophitsing. Men
voert hei'den oorlog tegemoet, zonder
dat het dit zelf bemerkt. Misschien
gelooven sommige diplomaten, deze
volksopwinding te kunnen bezigen
om een krachtiger toon aaii te slaan
en vleien zich er mede toch meester
van den toestand te kunnen blijven.
Maar juist daarin schuilt het gevaar.
Wij waarschuwen daarom onze Fran
sche vriendenNeemt u in acht en
windt u niet op. Bedwelmt u niet met
oorlogzuchtige gedachten en woorden
en beraadt u intijds over de gevol
gen.
Ten slotte betoogde de schrijver,
dat Duitschland op zachter wijze El-
zas-Lotharingen moet besturen. Een
dergelijke wijze zou het Fransche
volk diep treffen en ongetwijfeld lei
den tot ontspanning in de verhou
ding.
Engeland en Buitschland.
De- Engel-sche Minister Churchill
te. Manchester een rede, di© hij begon
met een betuiging van deelneming ui
de ramp, die den Duit-schen bestuur
baren luchtballon heeft getroffen.
Voortgaande verklaarde hij, dat de
betrekkingen met Duitschland aan
merkelijk verbeterd zijn, zonder dat
de vriendschap met andere staten
daardoor geleden heeft. Hij achtte
het huidige oogenblik derhalve gun
stig voor eeu vriendschappelijke be
spreking over de quaeslie van aan
vulling der vloot, die door den
Rijkskanselier reeds is aangeroerd.
In het volgende jaar zal Engeland
beginnen met den bouw van vier
schepen, terwijl Duitschland er dan
slechts twee op stapel zal zetten.
Mocht Duitschland Jen aanbouw van
die schepen eenigszins willen vertra
gen, dan zou ook Engeland geneigd
zijn voor dezelfde periode wat min
der voortgang te maken met den'
bouw van zijn vier schepen.
Be verwikkelingen in Mexico.
74 van de 110 afgevaardigden, die
op 10 dezer op bevel van Huerta ge
arresteerd werden, zijn thans for
meel tot gevangenen verklaard door
den rechter, die het onderzoek heeft
ingesteld.
Zij worden alle beschuldigd van
Apolitieke misdrijven, door de wet
aangegeven als oproer, opruiing en
beleediging van hooggeplaatste amo-
tenaren.
Tien afgevaardigden zijn in vrij
heid gesteld, terwijl 20 anderen voor-
loopig vrij zijn gelaten.
Felix Diaz werd bij zijn aankomst
te Havanna ontvangen door Delegar-
za, den pas benoemden Mcxicaaii-
schen Gonsul-generaal, die trachtte
hem te weerhouden zijn reis te ver
volgen. Diaz weigerde echter dien
raad te volgen en verklaarde, dat
hij niet van plan was, zijn candida-
tuur voor het presidentschap op te
geven,
Daar geruchten loopen, dat Mexi-
caansche samenzweerders een po
ging zouden doen om Diaz te ver
moorden, is er politie aan boord om
hem te bewaken, zoolang hij in deze
haven 'vertoeft.
Binnenland
DE KAMERVERKIEZING IN AM
STERDAM III.
Naai" Het Volk verneemt, zijn als
voorloopige candidaten voor do Ka
mervacature hij het bestuur der S. D„
A. P--afdeeling opgegeven J. Oude
geest. C. Thomassen en dr. Th. van
der Waei'den. Dé laatste heeft echter
medegedeeld, dat hij niet in aanmer
king wenscht te komen, indien de be
stuurder van het N. V. V. tot de can-
didaten mocht behóoren, zooals hier
inderdaad het geval is. Do candida-
tenlijst is gesloten.
INVALIDITEITSWET, UITBETA
LING DER RENTE.
Bij Kon. Besl. van 10 Oct. wordt be
paald:
Na de eerste; uitbetaling eener ren
te, toegekend krachtens art. 369 of 370
der Invaliditeitswet, kan door den di
recteur* van het kantoor der poste
rijen, alwaar do rente wordt uitbe
taald, voor verdere betaling dier ren
te als betaaldag worden aangewezen
een andere werkdag dan Dinsdag.
De betaaldag kan daarna niet meer.
op een anderen werkdag worden ge
steld dan met goedvinden van den
rentetrekker.
Indien de vastgestelde betaaldag
valt op Paaschmaandag, Pinkster
maandag, Hemelvaartsdag, een Kerst
dag of Nieuwjaarsdag, wordt de ren
te uitbetaald op den daaraan vooraf-
gaandeu werkdag.
Art. 2. Van den door aangewe
zen betaaldag geeft de jrfrecteur van
liet kantoor der posterijen on middel-
lijk schriftelijk kennis aan den rente
trekker.
RAADHUISQUAESTIE TE
AMSTERDAM.
B, en W. schrijven in hun ant<
woord op 't afdeelingsverslag der
begrooting
Aan het bouwen van een nieuw
raadhuis, hetzij op de plaats van bet-
oude, hetzij elders, kan niet worden
gedacht, zoolang de Raad gesteld
blijft op de verwezenlijking van zijn
wensch, om het Paldis op den Dam
j.opnieuw tot Raadhuis bestemd to
zien. Hét praeadvies in zake de Pa
léis-Raad huis-quaestie kan spoedig
worden tegemoetgezien, doch, ook al
zou. alles medewerken, om den te
rugkeer tot den toestand van vóór
1898 te bespoedigen, in ieder geval
zullen tal van jaren moeten verloo-
pcu, alvorens het Gemeentebestuur
zijn intrek in het Paleis zal kunnen
nemen. Vernieuwingswcrk in het
Raadhuis, als waarover een lid spraK,
zal daarom gedurende dat tijdsver
loop, evenmin in de toekomst als
thans, kunnen worden vermeden.
Aan hetzelfde lid, dat de Palels-
Raadhuis-quaestie niet wil oplossen,
zij geantwoord, dat Burgemeester en
Wethouders zich gebonden achten
aan het standpunt, dat de Raad diem
aangaande heeft ingenomen.
EEN GEREDDE VAN DE
„VOLTURNO".
Men schrijft uit Wylre aan de'
„L. K."
Do landbouwerszoon Vonkon uit
Schoonbrun, die op het schip „Vol-
turno" tijdens den brand in volle zee'
aanwezig was, is gered. Thans ontr
vingen zijne ouders telegrafisch be
richt, dat hij op een schip naar Ame
rika was opgenomen.
Onder de door de „Groszer Kur-
fürst" geredde schipbreukelingen van
de ,.Volturno" behoort het lid van de
bemanning G. Wenckes, barbier te
Rotterdam.
DE MOORD TE DIEVER.
Do jager J. B., die in verband met
den moord op den jachtopziener Boers
te Diever in hechtenis was genomen,
is weer op vrije voeten gesteld.,
(Zie vervolg Binnenland op de 3e
pag. van het 2e blad).
TWEEDE BLAD
Maandag 20 October 1913
Veelzeggende Cjjfers.
Do fLna.nci.eole toestand eter gemeen
te, iiin verband met do aanzienlijk©
'uitgaven, die in do eerstvolgende ja
ren voor allerlei belangrijk© do&iein-
len dringend noodig' zijn, word al
thans in een e der afdeel in gen van
le® Raad, bij het onderzoek dei- Be-
frooting 1914, vrij ernstig onder d©
oogen gezien. Ook werd daarbij 'in
het licht gesteld, dat men alleen dan
op winsten uit de Bedrijven mocht re
kenen,,. wanneer men in.de winst- en
verliesrekening daarvan eerst behoor
lijke afschrijvingen heeft opgenomen.
Nu heeft het ons echter verwonderd,
dat.in dit verband niet. meer aandacht
is gewijd aan het belangrijk© verslag
omtrent den toestand en de exploita
tie van het Gemeelnte-Electriciteitsbe-
drij'f, dienstjaar 1912, dat een igen tijd
geleden in' druk is verschenen en in
derdaad tot beschouwingen overvloe
dige stof biedt.
In het bijzonder diént daarbij in
aanmerking te worden genomen wat
omtrent do opbrengst van den stroom,
en den kostprijs daarvan, in dat ver
band wordt vermeld.- Want het is dui
delijk dat bij een zich uitbreidende
Centrale, die'wel in hoofdtaak door
die uitbreiding, gaarne nieuwe con
tracten afsluit, en daarioe veelal al
leen door bijzondere voordeolig© offer
ten kan geraken, de vragen: wat
kost ons d:© stroom, en 'wat
b r n g t h ij op, van allereerste be-
teeken is zijii.
Bedoeld verslag geeft den. opper
vlakkige® lezer dien indruk alsof het
tracht Ook die vragen te beantwoor
den. Immers men vindt in Hoofdstuk
VII, onder hot opschrift „Administra
tieve en financieel© mededeelingen" op
bladzijden 24 en 25 achtereenvolgens
twee staatjes, respectievelijk getiteld
„Gemiddelde opbrengst per K.W.U."
(Kilowatt-uur) en „Kostprijsbereke
ning'.
Toch loert een na Jen© beschouwing
dier cijfers, dat dit de bedoeling van
de® steller van het verslag niet kan
wij zouden haast zeggen niet mag
geweest zijn. Dit springt duidelijk in
het oog als men de' beid© staatjes na
der beschouwt.
liet eerste staatje geeft als totaal
1.649.673 K.W.U. tegm f 173580.55,),
dus'per K.W.U. f 0.105,. dat wil dus
zeggen dat onze stroom ons gemid
deld 10) cent pea- K.W.U. oplevert. En
als er nu onder onze .lezers zijn die
zeggen:. „Maar ik betaal toch veer
meer. voor de verlichting van mijn
etalage, of mijn woning", dan ant
woorden wij: „Zeker, maar er zijn er
ook die minder betalen. Immers de
.machines staan er niet alleen in de
avonduren, als' gij uw licht ontsteekt,
maai- ook overdag: de vuren moeten
aanblijven, het personeel is er toch, en
dus is de directie er op uit om ook
overdag stroom af te .geven voor mo
toren en dergelijke, waarvoor zij veel
minder ontvangt, gemiddeld maar 6.6
oent per K.W.U.
Die gemiddelde opbrengst nu per
K.W.U. steekt zeer gunstig al bij de
kostprijsberekening, die f 48.20 aan
wijst als kostprijs per geproduceerd©
1000 K.W.U.
Dat is dus 4.8 cent per K.W.U.
En waar nu de K.W.U. 10.5 cent op
brengt, ligt de gevolgtrekking voor de
hand, dat wij zelfs op onze goedkoop
ste tarieven nog aardig verdienen; 6-6"
oent opbrengst bij een kostprijs vain
4.8 cent laat nog ©en winst van 1.8
cent, - waarlijk geen slechte rekening.
En als onze gemiddeld© ontvangst 10.5
cent is, verdienen w© dus gemiddeld
5.7 cent per K.W.U'., dat is dus op
1.650.000 afgeleverde K.W.U. d© klei
nigheid van ruim 94000 gulden.
Maar dat is toch mis! Want op de
zelfde pagina 24 lezen we, dat het
voordeelig saldo, inclusief ont
vangsten uit meterhuur enz. hoeft be
dragen f 24862.19, waarvan, na een
buitengewone afschrijving van f 12000,
nog 12582.19 als winst voor de ge
meente overbleef.
Hos is dit te verklaren?
F u i 11 @t ©ra
(Nadruk verboden).
68)
Zoo schreef een meisje niet aan den
man, dien zij beminde, zelfs een vrien
din niet aan een vriend, of een zus
ter aan haar broeder.
D© toon was onverschillig, koal be
leefd, alsof zij aan een onbekende
schreef.
Op zekeren dag ging hij naar haai"
huis. Zij liet hem zeggen, dat zij ziek.
.was en hom niet kon ontvangen.
Schier waan zinnig ging hij heen.
Den volgenden dag-kwam hij terug.
Hetzelfde antwoord;
Hij kwam alle dagen.
Steeds wees men hem. af.
Nu twijfelde hij niet langer.
Het was duidelijk te merken, Marie-
R-ose wilde van hem scheiden ©n wei
gerde zelfs opheldering te geven.
O, ilc moet haar spreken! riep
hij uit. Ik moet haar spreken, om
danks alles!
Iioeds vroeg in den morgen was hij
In de straat Vintimille en wachtte.
Iijj wist hoe laat zij meest uitgaan
Tn déf déifefe' plaats daardoor,' dat
bij het bepalen van den k o s t p r. ij s
is berekend de k-ostprjjs der gepro
duceerd© Iv.W.U. Dit aantal be
droeg 2,008.746. A f g e 1 e v er d wer--
den echter slechts 1.649.673 K.W.U.,
zoodat ruim. 357.000 K.W.U. verlo
ren gingen. Wa.ro het er om te doen
geweest, ons een vergelijking te ge
ven tusschen den verkoop- Sn. inkoop
prijs van den verkochten
stroom, dian. liad men natuurlijk in
beixle gevallen liet cijfer Va® 'den, 'af
geleverde®, dus geld opbren gen dein
stroom moeten nemen.
Maar er is nog een tweede, veel
grooter verschil. Om redenen, die in
het verslag niet Ontvouwd worden,
wordt do kostprijs berekend aan de
fabriek. Dat wil zeggen dat daar
bij geen rekening wordt gehouden met
de uitgaven, ton behoeve van het ka
belnet. Op zichzelf is dinar niets te
gen, waümeer men den kostprijs a a n
de fabriek wil berekenen. Maar
wat hebben we aan djen kostprijs,
-waai- de. gemeente stroom bij die men-
scben aan huis moet leveren, wil ze
er gemiddeld 10 1/2 cent. voor ontvan
gen?
En om nu bét verschil nog grooter
te maken, is bij de kö S tpr i j sbe re ben in g
maar een deel der bedrijfskosten
opgenomen. Van do jaarwedden, sala
rissen, tractementen enz. b.v. mog nier
de helft: van de bijdrage pensioen
fonds de helft, van rente en afschrij
ving maar ruimA>/5, van „verEch Mlen-
de onkosten" nog niet 1/4 einz., van de
ondergrondsche werken niets.
Misschien zijn daarvoor min of meer
afdoende gronden aan te voeren. Zoo-
zal men misschien beweren, dat de
ondergrondsche werken gemaakt zijn
in verband1 met den tram-aanleg 6h'
dat die dus weer afgeschreven moe
ten worden uit wat <tó- levering van.
troom aan de 'train zal .opleveren
Op den zalfden grond zal men mis
schien meenenu dat de bijdrage in de
afschrijving op machines, dde de N.
Z*. H. E. T. zal moeten betalen, hij de
kostprijsberekening voor dien stroom
al reeds iii aanmerking zal komen,
zoodat niet alle afschrijvingen ten
laste van deze kostprijsberekening
voor het jaar 1812 gebracht mo-gen
worden.
Maar dat is toch verkeerd: gerede
neerd. Wanneer we in den eeJnvo-u-
digsten vorm, en zoo dot de burgerij
er iets aan heeft, die rekening van ons
electriciteitsbedrijif willen opmaken,
dan moeten we vragen: Wat kostte
ons, in 1912, de stroom dien wij afle
verde®. En dan moeten we al onze
uitgaven, die niet bepaaldelijk dien
den voor andere exploitatiën (zooals
de verhuring der electriei'teitsmeters)
in. rekening brengen. Wat geeft hot
ons, in 1912, dat we in 1913 iels van
de N. Z. II. E. T. zullen moeten ont
vangen voor rente en afschrijving -de
zer .machines? In 1812 hebben we uit
dien hoofde niets ontvangen. En
'aUiiebbên nu ook onze machines, al
thans een enkele daarvan, minder
druk geloopcn dan indien we wel
aa® de tram hadden geléverd, ze kos
ten ons daarom helaas evengoed ook
dit jaar de volle'rente en afschrijving,
en dié drukt dus op onzen, 'kostprijs.
Als we in dat licht bezien, den kost
prijs. van onze® stroom gaan nareke
nen, dan komen we helaas tot een. ge
heel ander resultaat da® 4.8 cent.
We vinden dan, diat het totaal dier
uitgaven van. het ©lectrierteiitsbedrijf,
zonder die aan de gemeente afgedra
gen winst, is geweest f 175329.32.
Daarvan moet worden afgetrokken
onderhoud, openb. electr. verlichting
(die de gemeente terugbetaalt)
f 2749.15),
afschrijving op eieckriciteitsmeters
(waarvan do verhuring eten afzonder
lijke bate van f 8000 oplevert) f 3791.34.
Totaal f 6540.49).
Blijft dus totaal uitgaven f 168.788.82i).
Gedeeld door 1.650.000 afgelevernfe"
K.W.U., heeft dus- in 1912 elk afgele
verd, K.W.U. der gemeente 10.22 cent
gekost.
En wiMen we de ©xtim-aischrijving
van f 12000 (die overigens w e 1 drin
gend noodig was) nog buiten rekening
laten, dan hebben de 1.650.000 afgele
verde K.W.U. gekost f 156.78^, dat
wordt 9.5 cent per K.W.U.
De lezer ziet het, wij zeiden niets te
veel teen wij schreven, dat de bedoe
ling vain den steller van hot verslag
niét m a g geweest zijn, den indruk
te vestigen alsof wij a an onze® stroom
verdienden zoodra wij hem voor meer
om les te geven.
Hij bedroog zich niet.
Weldra zag hij Marie-Rose uitgaan;
hij twain haar op zij en sprak haar
aan.
Zij was daarover niet verbaasd.
Die ontmoeting had zij voorzien.
Alle morgen sedert dien Zondag
verwachtte zij hem op straat te zul
len ontmoeten, daar zij hardnekkig
bleef weigeren, bem te ontvangen.
Hij scheen diep geroerd en zij®
oogen drukten duidelijk de smart uit,
die hem folterde.
Hot deed haar het hart breken e®
toch meest zij zich bedwingen e® on
verschillig schijnen, hoewel zij even
veel 'zoo niet meer, leed dan hij.
Zij moest zich voordoen als een har
teloos, wreed, behaagziek schepsel;
treurig© veinzerij!
Marie-Rose! zoi hij met bevend©
lippen.
Dag Laurent! antwoordde zij met
een glimlach.
Zij stak hem de hand toe alsof er
niets was voorgevallen:.
Tegelijkertijd wild© zij doorloopen,
haar weg vervolgen, maar hij hield
haar bij haar hand terug.
Re wil opheldering hebben, Ma
rie-Rose, zei hij.
Waarvan, mij® vriend?
Er moet een misverstand tus
schen ons bestaan, dat. door een en
kel woord kan worden opgelost, daar
éfaiï 4.8 oent kónden aflevérén'. Maar
erkend moet wórden, dat hét ©an
groote font van het verslag i's, diat het
(och Inderdaad dien indruk ka® ves
tigen. Waarom in dit hoofdstuk zoo
volmaakt onvergelijkbare grootheden.
samengevoegd? En waarom, waar het
zoo in do allereerste plaats op aan
ikiomit,, den waarachtigen kostprijs, ndal
in het verslag vermeld? Men mag -teeh
niet onderstellen, d'at dat cijfer der
directie niet bekend is? Welnu,, dan
had ook, als om tof dusver o'nna-
speurlijlt© redenen een theoretische
kostprijs van 4.8 cent der vermelding
waard scheen, met vette letters daar
achter moeten gedrukt zij®: Gaan 1st
alle Theorie, maar onze 'kostprijs IS
9.5 cent geweest.
Tegenover d© straks gevonden cij
fers moge nu nog een enkel
woord gewijd worden aan d© verschil
lende categorieën van afnemers.
Va® de 1.65Ö.0Ö0 K.W.U. worden
verbruikt, in afgerond© cijfers:
550.000 K.W.U., dus een derde, door
particulieren gemiddeld èt '17 cents.
870000 K.W.U., dus ruim d© helft, op
•speciaal ciontract it 6.6 cents.
70.000 K.W.U 4 1/2 voor openb.
verlichting 5 15 cents.
150.000 K.W.U., dus 9 i/2 voor de-
gasfabriek k 7.9 cents.
6000 K.W.U., 3 1/2 door par.tic. in
Schoten k 7.7 cents.
Wij zien dus, dat alleen gewon© par
ticulieren in d© gemeente méér- dan
den kostprijs hebben betaald'. Samen
42.4 van de productie.
De rest, 57.6 van d© productie", is
aanmerkelijk Onder den kostprijs ge
leverd. En de vraag dient ernstig on
der de oogen gezien, of di© vel© aan- s
sluitingen op bijzonder tarief ten -slot
te "niet eerder een ®n- don een voor
deel zijn.
Indien zij alléén overdag stroom ver
gen,, hébben w© 't merkwaardag ver
schijnsel, dat we overdag- méér
stroom afleveien. dan in de avond
uren. En als dit niet-het geval is, als
die speciale contractante® óók in de
avonduren stroom afriern<?n (wat voor
d© gasfabrieken en voor de particulie
ren in Schoten ongetwijfeld waar is)
dan komen wij tot het pijnlijk© 'resul
taat dat we in den tijd, dat we vol
belast zijn, een deel van. onzen stroom
en nog wel o.a. aan Schoten!
aanmerkelijk ónder kostprijs bij onze
afnemers thuis bezorgen.
Het eene is al even onaangenaam
voor onze .rentabiliteit als 't andere.
Als we overdag méér stroom afgeven
da® 's avonds, dain heeft dus dié af
neming tot lage tarieven een extra
uitbreiding van ons bedrijf g-eëischt,
waarvan de vruchten maar zeer
schraal, immers nog geen 7 cents per
K.W.U. zijn. En als d© central© zoo
groot moet zijn, als ze i,% om onze
avond-klanten te bedienendan volgt
daaruit dat ee® aanmerkelijk doel
daarvan 's avonds stroom betrekt voor
nóg 'niet de helft va® den prijs, die de
Gemeente zelf voor hare openbare ver
lichting geeft en- voor 2/3 van den
kostprijs.
De zaak is ook daarom va® zooveel
belang, omdat in de® loop van dit jaar
de train haar stroom is gaan betrek
ken. Daardoor is, zoowel overdag als
's avonds, eon zeer groote verbooging
der capaciteit noodig gemaakt. Men
zal, om tot ©e® juist dénkbeeld te ko
men van do-voord-eslen, di© traan, bij
zonder© contracten en gewoon ver
bruik opleveren, dus in het vervolg d©
berekeningen, als dit jaar gemaakt
werden wat zorgvuldig ei', voorts
ook, tot naricht van dé burgerij, wat
gedetailleerder en eindelijk, tot dek
king van eigen verantwóórdelijkheid,
wat logischer moete® opzetten. Waait
inderdaad geve® dfe cijfers, dié wij
thans berekenen, wel den indruk d'at
allee® da® de tonnen gouds, di© de
Gemeenteraad in d© laatste jaren
voor de Central© hoeft gevoteerd, te
gen d© risico's van dit liednijf opwe
gende voordeelen zullen geven, indien
'bij elk© uitbreiidi.rig met groot© om
zichtigheid woirdt nagegaan, welken
invloed -zij op het bedrijf zal hebben.
Het is inderdaad te hopen, dat bij
de als. begrootingsdebatten zal blij
ken, dat d© Commissie voor de Licht
fabrieken en do geheele Raad zich be
wust is van de groote verantwoorde
lijkheid, die -het beheer van dit ge
meentebedrijf medebrengt.
Volt.
be® Lit zeker van, Marie-Rose, ik'
smeek u waardoor heb ik uw liefde
verloren? Waaraan ben ilc schuldig?
Wat lieb ik gedaan? Ik heb het recht
u dat te vragen en liet is uw plicht,
mij allés té zeggen.
Ik heb u niets t© verwijten, Lau
rent.
Dan begrijp ik u. niet.
Dat komt, omdat gij niet nadenkt
Laurent.
Nadenken? Waarover?
Onze liefde wordt onmogelijk,
mijn vriend, omdat zij toch niet- door
een huwelijk kon gevolgd worden.
Uw moeder zal* ons altijd haar toe-
stoming weigeren. Is het daarom niet
beter, dat wij terstond sclieideri? Ja
Laurent, dat is het beste, zoowel voo-r
u als voor mij.
Zij.glimlachte terwijl zij- dat zei.
Laurent meende kaar niet goed
verstaan te hebben.
Zijt gij liet wel, Morie-Roee, die
zoo spreekt? En- gij zegt mij, dat alles
met een -glimlach op de lippen, en ik
v'oel dat gij tracht, uw hand uit dó
mijne los te maken, zeker omdat- gij
haast hebt en ik u verveel.
Ik heb ook haast, Laurent, zei
rij-
Hij lacht© zenuwachtig.
Marie-Rose, waarom hebt gij ge
zegd, dat het beter was, dat wij ter
stond scheiden, zoowel voor u als voor
mij?
Voor. u, Laurent, want dan
krijgt g© uw vrijheid terug.
Mijn vrijheid! zei hij bitter.
Waarneer g-ij vrij zijt, zult gij ©en
-ander huwelijk kunnen sluiten, over
eenkomstig uw naam ©n stand, en
zoodoend© d© geheime vvensuhe® van
uw moeder kunnen bevredigen.
Ho© weet gij dat?
Ik weet hot niet, maar hot is
toch gemakkelijk t© begrijpen.
En waardoor heb ik u liet recht
gegeven te gelooven, dat ik een an
dere vrouw tot echtgenoote zou wil
le®?,
Ik denk aan de toekomst e® wil
uw geluk.
Een zonderling geluk inderdaad,
Marie-Rose, want uw woorden folte
ren nüj. Eu dat hebt gij zoo eensklaps
bedacht? Gij hebt zulk eeu ernstig
besluit genome-u, -zonder cr bij na te
denken?
Integendeel, ik heb er lang over
nagedacht.
Dus, Mario-Rose, ik moet von u
afzien?
Zij verzameld© al haai- mo©d
Met gesloten oogen, mot hovende
lippen stamelde zij: Ja.
Maar ik droom! riep hij uit.
Vaarwel. Laurent, vaarwel I
Zij trok haar hand uit de zijn© en
liep voort.
Hij dacht ©r zolfs niet aan haar te
volgen, lui ar terug te houden,
Maar wankelende schrede® liep hij
de straat uit.
Wat te denken? Ho© had zij zoo
kunne® vorarderen?
Tevergeefs Jaoht hij er over na,
pijnigde er zijn. hersens mee, hij kon
ér geen verklaring voor vinden.
Zoo was het dan gedaan met hu®
liefde.
Maar was dat- wel mogelijk?
Was zijn lor.tefe© in staat hem te
vergeten?
En waarom?
Had een andere man haar zijn lief
de verklaard, haar zijn hand aange
boden en was zij geneigd, di© aan te
nemen nu zij meende, dat zij toch
noodt de vronw van Laurent zou kun
ne® worden.
Maar beminde zij hem dau niet?
Neen., neen, dat kon niet zijn-
Maar dan bleef het raadsel onop
gelost.
Den volgenden dag schreef hij een
langen brief aan. Marie-Rose, vol lief
de en innig© teerdeirheid, waarin hij
haai* in de gtoeiendste bewoordingen
zijn onveranderlijk© liefde betuigde,
kaar schetste ho© ongelukkig hij was,
en haar smeekte, op haar besluit te"
rug te komen..
Ongeduldig wachtte hij op haar
antwoord. Het kwam niet.
Hij schreef haar ©enige dag on later
opnieuw. Te vergeefs.
Hij Wild© haar weerzien. Woede
maakte zich van hem meester over
zooveel lichtzinnigheid, behaagzucht,
over zooveel wreedheid.
Hij ging weer naar de straat Vin
timille, op het uur, dat Marie-Rosé
gewoonlijk uitging. Hij wachtte den
geheelen dag.
Marie-Rose vertoonde zich niet.
Den volgenden dag kwam hij terug.
Hij wachtte tot twaalf uur, maar zij
kwam niet.
Zou zij ziek zijn?
Maar dan zou hij Martane wel ge
zien hebben. Zij kon toch niet altijd
thuis blijven', zij moest toch haar in-
koopen voor het huishouden doen.
Eindelijk vroeg hij ©r den portier
1 naar.
Deze kende hem zeer goed en ant
woordde terstond op zijn vraag.
Is mejuffrouw Velladder ziek?
Zoover ik weet, n.iot. Waarom?
Ik wacht al twee dagen lang op
haar, zonder dat ilc haar zie.
U. wachtte, waar?
Op straat.
Nu, dan zou u lang kunnen w-ach'
ten, want mejuffrouw Vella-dter is
verhuisd.
Woont zij hier niet meer?
Neen. sedert drie dagen. Toen zij
heenging was zij nog zeer welvarend.
Of dat nu nog zoo is, weet ik niet.
Maar li is haai* vriend, het verwondert
mij, dat. zij er u niets van gezegd
hoeft. (Wordt vervolgd).
