NIEUWS- en ADVERTENTIEBLAD.
31e Jaargang $To. 9307
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen. woensdag 22 october 19j3 a
HAARLEM S DAGBLAD
ABONNEMENTEN ADVERTENTIÈN:
PER DRIE MAANDEN: Van 1—5 regels 50 Cts.; iedere regel meer 10 Cts. Buiten het Arrondissement
Voor Haarlem1.20 Haarlem van 1—5 regels ƒ1.elke regel meer ƒ0.20. Reclames 30 Cent per regeL
Voor de dorpen in den omtrek waar een Agent gevestigd is (kom der Bij Abonnement aanzienlijk rabat.
gemeente)- 1-30 Advertentlën van Vraag en Aanbod, hoogstens zes regels, 25 Cts. per plaatsing;
Franco per post door Nederland1-65 50 Cts. voor 3 plaatsingen a contant.
GdUustreerd Zondagsblad, "voor Haarlem 1 ap Redacfl< CB Gr00te ««"«raat 53.
de omstreken en franco per post „0.45 Intercommunaal Telefoonnummer der Redactie 600 en der Administratie 724.
Uitgave der Vennootschap Lourens Cosfer. Directeur J. C. PEEREBOOM. tliS Drukkerij: Zuider Buitenspadrne 12. Telefoonnummer 122.
Tot de plaatsing van advertentiën en reclames van buiten het Arrondissement Haarlem in dit blad is uitsluitend gemachtigd het Algemeen Binnen- en Buitenlandsch Advertentie-Bureau D. Y. ALTA
Warmoesstraat 7678, Amsterdam. Telephoon interc. 6229.
DU NUMMER BESTAAT UIT
TIEN BLADZIJDEN.
EERSTE BLAD.
AGENDA
DONDERDAG 23 OCTOBER'.
Orgelbespeling in de Groote Kerk
Van 23 uur.
Schouwburg: Principes.
Biosc. Theater, Gr. Markt: Voor
stelling.
Apollo-Theater: Bioscoopvoorstel
ling.
KI. Vereenigiug: Biosc. voorstelling.
Stadsnieuws
OmOns Heen.
In het Tweede Blad van dit num
mer vinden onze lezers een artikel
„Reisherinneringen" (slot), in de ru
briek Om Ons Heen.
STUKKEN VAN DEN RAAD.
DE PENSIONNEERING VAN
GEMEENTEAMBTENAREN.
De hoeren Louis J. C. Poppe en A.
Nagtzaam hebben twee amendemen
ten voorgesteld op het ontwerpbesluit
inzake pensioenen en weduwen- en
weezen pensioenen der gemeenteamb
tenaren.
Ten eerste stellen zij voor om, even
min als op de in dienst zijnde ambte
naren zal geschieden (volgens het
concept) het in de Pensioenwet be
doelde reclii van verhaal der gemeen
te toe te passen op hen die vóór 1 Oc
tober jL den gemeentedienst hebben
verlaten. De gemeente moet voor di«
ex-ambtenaren 8 pCt. van hun in to
taal genoten belooningen aan het
Rijksfonds betalen, en B. en W. stel
len voor daarvan 3 pCt op hen te ver
halen, zooals de wet dat toestaat
Verder stellen de beide leden voor
om sub IV en V uit het voorstel van
B. en W. te laten vervallen, en daar
voor te lezen
IV. Op de ambtenaren, die op 1 Oc
tober 1913 in dienst der gemeente wa
ren of op of na dien datum in dienst
der gemeente zijn of zullen worden
aangesteld, wordt het aan de gemeen
te toegekende recht van verhaal in
gevolge de „Weduwenwet voor ge
meenteambtenaren 1913" tot zoodanig
bedrag toegepast als zij verschuldigd
lijn, namelijk 5 pCt van den pen
sioengrondslag, doch na aftrek van
pet bedrag voor de. eerste f C00 van
bet salaris.
B. en W. antwoorden in een uitvoe
rig schrijven op de door den heer
Slingenberg gemaakte bedenkingen
tegen hun voorstel.
Do heer Slingenberg heeft becijferd
dat de- door hem voorgestelde rege
ling jaarlijks aan de gemeente zal
kosten le. 7 pGt. van den pen
sioensgrondslag van alle ambtenaren,
'dus van 545.000. is ƒ28.150 (dit
moet. zijn ƒ38.150). 2e. een 40-
Jariae annuïteit tot inhaling van den
achterstand, welke annuïteit kan
worden gesteld op ƒ19.610. Totaal
dus 57.760.
H ij stelt daartegenover het op de
begrooting voor 1914 uitgetrokken be
drag van ƒ60.627, waaronder de ge
meente nog vele jaren gebukt kan
gaan. terwijl bij zijn systeem de ge
meente na 40 jaar vrij zou zijn van
de inkoopsom en daarna slechts
ƒ28.150 (dit moet. zijn 38.150)
per jaar zou hebben te betalen.
B. en W. noemen dit niet geheel
Juist, opmerkend dat, de bedragen on
der volgnrs. 217 en 217a der begroo
ting zich verheffen in dezelfde ver
houding als waarin ïi'&t sub le. van
's hoeren Slingenbergs voorstel ge
noemd bedrag zal vermeerderen. De
vermeerdering van dat bedrag hangt
alleen al vaa het totaal der jaarlijks
uit te betalen loonen en blijft in de
zelfde verhouding of er alleen premie
aan het Rijksfonds óf ook gedeelte
lijk aan het gemeentefonds wordt be
taald.
liet, verschil tusschen de stelsels
van B. en W. en den heer Slingen-
herg is alleen de wijze waarop de
achterstand zal worden ipgohaald.
De heer Slingenberg gaat uit van
de gedachte, dat de gemeente nog
meer dan 40 jaren zal moeten door
gaan met net betalen van de an
nuïteit van 25.408. B. en W. merken
op dat zeker hetzij in het bedrag der
annuïteit, hetzij in den tgrmijn ha-
rec betaling, wijziging zal komen.
H. i. heeft de heer Slingenberg dus
hier een onjuiste vergelijking ge
maakt.
Verder achten B. en W. het voor-
Btel-Slingenberg financieel nadeeliger
In plaats van voordeeliger dan het
hunne, en toonen dat aan met een
lobale berekening, waaruit blijkt dat
et voorstel-Slingenberg jaarlijks
aan de gemeente ruim 5800 méér zal
testen.
Een eventueel overschot in de pen
sioenfondsen komt ook In T systeem
van B. en W. ten goede aan de ge
meente, eenvoudiger schijnt het voor
stel-Slingenberg hun niet, omdat toclï
de pensioenen van hen, die niet onder
de pensioenwetten vallen, nog ten
laste der gemeente blijven. Tenslotte
zijn de woorden des heeren S. „daar
mede is de gemeente ten aanzien van
het Rijk van alles af" juist toepasse
lijk op het door B. en W. gekozea
systeem. De gemeente betaalt dan
juist, wat de pensioenen barer ambte
naren zullen kosten, en bij het
systeem-Slingenberg is de kans niet
uitgesloten dat zij meer betaalt.
Volgens de pensioenwet zal in een
eventueel tekort van het Rijksfonds
voorzien worden op nader vast te
stellen wijze. Hoe minder de ge
meente nu in het Rijksfonds is be
trokken, des te kleiner zal ook haar
aandeel zijn in het te betalen tekort.
INBRAAK.
Dinsdagnacht heeft men getracht in
te breken bij den heer Stokman, een
rustend veehouder wonende aan den
Schal kwijker-weg; voor het keuken
raam was aan de binnenzijde een zet-
luiik geplaatst, dat bij de pogingen om
het te verijderen, (na het uitsnijden
der ruiten) viel en nog wel op een
lamp die op een tafel voor dat keuken
raam stond.
Daarop zijn de dieven op den loop
gegaan en zijn waarschijnlijk later ge
zien door den zoon, die zich naar den
veldwachter begaf en drie personen
passeerde.
Becrafeni*.
Hedenmiddag te 12 uur is op de be
graafplaats aan den Schoterweg ter
aarde besteld het stoffelijk overschot
van den 6-jarigen knaap Pïeter van
Dijk, door een val uit het zolderraam
in het huis zijner ouders doodelijk
getroffen.
Er was veel belangstelling, zoowel
aan 't sterfhuis in dè Voorzorgstraat,
als op de begraafplaats. Vijf kransen
dekten de lijkbaar, geschonken door
de buien, kinderen uit de buurt en
door de broertjes en zusjes van Piet.
Een krans was voorzien van het por
tret van den knaap.
Aan het graf is het woord gevoerd
door den heer J. ten Hove, godsdienst
leeraar der Vrijzinnig Hervormden.
Hij sprak een woord van troost tot de
ouders en verdere familie.
Daarna werd nog een enkel woord
gesproken door een broeder van het
knaapje, rtie tevens de aanwezigen
bedankte voor de betoonde belangstel
ling.
Ook was op .de begraafplaats aan
wezig ma' Van Breemenr onderwij
zeres aan de school van den heer
Saeys, alwaar Piet ter school ging.
Zij strooide bloemen op het graf.
Vele aanwezigen waren zeer onder
den indruk van de droeve plechtig
heid.
Te water.
De sergeant le klasse Haagen, van
het 10e Reg. Inf., wilde hedenmorgen
bij het gaan naar de kazerne bij de
Amsterdamsche Poort met zijn
rijwiel voor een kind uit
wijken, raakte daardoor het stuur
kwijt en raakte te water. Spoedig
was hij met zijn fiets weder op den
wal en reed naar huis om zich van
droge kleeding te voorzien.
TELEFOONSTATIONS BIJ
DE INFANTERIE.
De Tweede-luitenant A. K. Steup, dc
sergeant H. Hos, benevens de mili
ciens Maarse en Tymden van het
10e Reg. Inf., alhier in garnizoen,
zijn heden naar Utrecht vertrokken,
ten einde bij het Regiment Genietroe
pen opgeleid te worden in de behan
deling van de telefoonstations.
Kiekjes van 't Kantongerecht
Ondeugende fietsers.
Er was heden weinig variatael De
zitting stond in 't teek en van de on
deugende fietsers en fietstere. De nol
vermeldde niet minder dan.., 203 za
ken betreffende de Motor- en rijwiel-
wet!
Fietsers die 's avonds zonder licht
reden, fietsers die peddelden zonder
bel, fietsers die BtOedne jongens op een
éénpersoons-rijwiel meevoerden, fiet
sers.., Kortom al'le mogelijke overtre
dingen waren vertegen vvoordigd.
Gelukkig voor den Magistraat wa
ren niet a 11 e 203 beklaagden tea' zit
ting gekomen, anders zou Z.E.A. ei-
morgen nog zitten!
Onder de weinige verschenen on
deugende fietsers was een jonge ty
piste.
Kantonrechter: U hebt 'e avonds te
10 3/4 uur op een fiets aan den liee-
rehweg gereden, zonder dat uw rijwiel
voorzien was van een brandende lan
taarn?
Typiste (schuchter): Ja, dat is zoo.
Kantonrechter: Maar nu komt het
ergste, toen de politie gelastte dat u
moest afstappen, bent u doorgereden.
Typiste: Ik. heb de veldwachters niet
gehoord en ook niet gezien.
Kantonrechter: Bent u niet een
beetje hardhoorand van dat voortdu
rende getik der schrijfmachines?
Typiste: Neen, dat niet.
Kantonrechter: Toen u niet wilde
afstappen zijn de veldwachters u na
gereden.
Typiste: Ja, een der veldwachters is
een beetje onvriendelijk tegen me op
getreden.
Kantonrechter: Er staat in 't pro
ces-verbaal, dat een veldwachter u bij
deh arm genomen heeft.
Typiste: Daarvan heb ik niets ge
voeld...
Kantonrechter: Dan zal 't ook wel
niet erg geweest zijn!
De Ambtenaar vam liet Openbaar Mi
nisterie eischte tegen de typiste: twee
geldboeten van drie gulden.
Kantonrechter: Dat is zes gulden.
Typiste (heel bedrukt kijkend) zes
gulden...
Kantonrechter: Hoeveel verdient- een
typiste?
Typiste: 30 gulden in de maand.
Kantonrechter: Dan is het wat veel.
Misschien doe ik er iets af, maar dan
voortaan niet meer zonder licht rijden
en beter luisteren naar de politie!
Typiste: Als ik de veldwachters had
hooren roepen, dan zou ik misschien
hog niet afgestapt zijn.
De kantonrechter (verwonderd): En
waarom niet?
Typiste: Benige dagen geleden reed
ito met eonige kennisssen op den Wa-
genvrag. Er werd toen geroepen: Halt!
afstappen! politie!" En we stapten af
en toen waren 't in het geheel geen
politiemannen, maar meh'schen die 't
ons lastig wilden maken.
Kantonrechter: Ja, dat is een ge
vaar waaraan u dan bloot staat.
Meestal heeft de politie evenwel een
uniform aan.
Typiste: Maar deze veldwachters'
waren heelemaal verscholen in groote
capes.
De Arbeidswet.
De hakker had een knechtje van. 14
jaar 4 weken lang ellken nacht om 3
uur laten aanvangen met het werk.
Bovendien had hij geen arbeidslijst of
arbeidskaart.
Het 0. M. vond het eerste feit al heel
erg, daarvoor luidde de eisch 25 gul
den boete en voor de twee andere fei
ten elk 3 gulden boete.
Een barbier had een knecht die
„moest opkomen." Terwijl de lands
verdediger 't vaderland diende, zat
de barbier zonder hulp. Toen heeft hij
zijn 12-jarig zoontje 's avonds laten
inzeepen.
Kantonrechter: Hei feit is niet heel
erg, bet werto niet zwaar, maar de
wet wil het niet.
Het. O. M. vond dit ook en eischte
een kleine geldboete.
I
De Leerplichtwet.
Eehige Leerplichtwetzaken wenden
behandeld.
Een vader uit Beverwijk stond te
recht voor een Leerplichtwet-overtre
ding, gepleegd bij derde herhaling.
Nu eischte het O. M. 10 gulden boe
te, er op wijzend, dat bij derde her
haling reeds hechtenisstraf mag wor
den opgelegd.
De beklaagde verzekerde, dat zijn
vrouw de schuldige is, die zorgt er
niet voldoende voor, dat het toiind de
school bezoekt.
De hoofdonderwijzer gaf ook de
hoofdschuld aan de vrouw.
Kantonrechter: 10 gulden boete is
veel voor je, zeker je gehe-ele week
loon.
Beklaagde: Ja.
Kantonrechter: Er helpt niets aan,
je zal je vrouw tot andere gedachten
moeten brengen, ze moet meer eerbied
hebben voor de Leerplichtwet,
Slechtvleesc li.
De ex-slager, die, toen hij nog in
zaken zat, ongekeurd en bedorven
vleesch in zh winkel had gehad, le
heden door den kantonrechter ver
oordeeld tot 20 gulden boete, subsidiair
3 dagen hechtenis.
Het O. M. had den ex-slager 6 dagen
hechtenisstraf willen opleggen.
KEES.
UITSPRAKEN.
Heden werden de navolgende uit
spraken gedaan
P. S., te Haarlem, overtreding Kies
wet, 1 boete of 1 d. hechtenis.
J. H. M. P., te Heemstede, overtre
ding Drankwet, vrijgesproken.
P. L., le Schoten, overtreding Jacht
wet, f 10 boete of 8 d. h.
J. K„ P. van T., J. A. G„ G. v. d.
B., A. S-, W. H. B., S. H„ H. E., A. O.,
en C. A. II., te Haarlem, en N. W., te
Bloemendaal, overtreding Arbeids
wet, no. 1 f 10 boete of 3 d. h-, no. 2
3 maal f3 boete of 3maal 3 d. h., no.
3, 4, 5 en 6 f 3 boete of 3 d. h,; no. 7
f2 boete-of 1 d.h.,uo. 8, 9 en 10 fl
boete of 1 d. h., no. 11 £0.50 boete of
1 d. h, B. S., te Haarlem, vrijgespro
ken.
H. M. S„ te Haarlem, overtreding
Trekhondenwet, 2 maal f 1 boete of 2
maal 1 dag hechtenis.
W. J. C. K., te Bloemendaal, over
treding Spoorwet, fl boete of 1 d, h.
F. D., te Schoten,, geen tijdige ge
boorte-aangifte doen, fl boete of 1 d.
hechtenis.
J. P., te Schoten, en 2 anderen, loo-
pen op verboden grond, no. 1 f 1 boete
of 1 d. h,, de anderen f3 boete of 3
dagen hechtenis.
L. P. van v., en M. C. II. van R„
ie Haarlem, overtreding Vle&schveror-
dening Haarlem, beiden 2 maal 110
boete of 2 maal 3 d. h.
J. H. B., en K. D.,te Haarlem, over
treding Melkverordening Haarlem,
no. 1 ontslagen van rechtsvervolging,
no. 2 f3 boete of 2 d. h.
S. G., te Haarlem, overtreding Po
litieverordening Haarlem, vrijgespro
ken.
P. V., te Bloemendaal, overtreding
Politieverordeniug Velsen, f 5 boete
of 3 d. h.
C. C. J. B„ en G. H. P., te Haar
lem, en 4 anderen, overtreding V'er-
keersverordening Bloemendaal, no. 1
en 2 f2 boete of 2 d. h., de anderen fl
boete of 1 d. h.
A. D„ te Heemstede, overtreding
fon-ieverordening Zanctvoort, i i
boete of 1 dag hechtenis.
E. A. V., te Bloemendaal, en 4 an
deren, overtreding Motorverordening
Haarlemmerliede, no. 1 f 10 boete of
5 d. h., de anderen f5 boete of 3 d. h.
J. C. S. G., te Bloemendaal, overtre
ding Motor- en Rijwielwet, 2 maal f 5
boete of 2 maal 2d. h.
A. B., en S. K., teBloemendaal, rij
den zonder licht en valschen naam
opgeven, 12 en 13 boete of 2 en 3 da
gen hechtenis.
E. II. J. M„ te Heemstede, rijden
zonder licht en niet op vordering der
politie stilhouden, 2 maal 12 boete
of 2 maal 2 d. h.
C. de V., te Bloemendaal en L. K„
te Heemslede, en 17 anderen, over
treding Motor- en Rijwielreglement,
no. 1 f 3 boete of 3 d. h., no. 2 12 boe
te of 1 d. h., deanderenf 2boete of 2
dagen hechtenis.
Voorts werden er nog 26 pensonen
.veroordeeld wegens openbare dron-
j kensehap tot 21 en 14 dagen hecht.,
'flO boete of 3 d. h„ 13 boete of 3 d.
li., en f3 boete of 2 d.h.
Bedankt.
De le voorzitter van. de adsplrant-
afdee-lbig der afd. Haarlem van den
Alg. Ned. Typogra fen bond, de heer J.
J. Wesselius, heeft als zoodanig, we
gens drukke werkzaamheden, be
dankt.
In de binnenkort te houden verga
dering der afd. zal in de vacature
worden voorzien.
GEMEENTELIJK ARCHIEF.
Ons stadsarchief, dat met zijn
ruimte moest woekeren, heeft meerde
re ruimte gdkiregen door 't in gebruik
nemen van een der lokalen van het
vroegere museum.
(Zie vervolg stadsnieuws onder de
laatste berichten).
Uit de Omstreken
SCHOTEN.
Gemeenteraad.
De gemeenteraad zal vergaderen op
Donderdag 23 Oct. a.e, n.m. te 71/2
uur, ter behandeling van de navolgen
de onderwerpen
Ingekomen stukken.
Behandeling van het verzoekschrift
der maatschappij tot bevordering der
bouwkunst.
Praeadvies op het verzoekschrift
der vereeniging van gemeente-perso
neel.
Voorstel tot wijziging der verorde
ning op de legesheffiug.
Vaststelling van een reglement op
de geneeskundige behandeling en van
het verzoekschrift van het Witte
Kruis om subsidie.
Aankoop van een paard voor de
gemeente-reiniging,
Benoeming van een gemeente
werkman.
Reclames tegen den Hoofdelijken
Omslag.
IJMUIDEN.
't Arbeidsgeschil.
In eene vergadering van de Zee-,
mansvereendging „De Volharding"
werd naar aanleiding van hei aanbod
der reeders de volgende incite aange
nomen:
„De openbare vergadering door de
Nederlandsche Zee mans-v ©reen iging
De Volharding gehouden op Dinsdag
21 October 1913 te Umuidsn,
gehoord:
de aanbieding van de Poeders om
van bedragen boven f 9000, f 19500 en
12000 per drie maanden te besommen,
1/4 percent per man te betalen,
dat daaraan de voorwaarde van
plichtsbetrachting is verbonden, dat.
daarnaast de rec-ders het recht ver
langen, zeelieden die hun schip laten
Liggen, te kunnen bestraffen met kor
ting van f 3 aan te goed aan loon,
vaststellende dat deze aanbiedingen
van de reeders geen verbetering van
eenige beteekenis in de arbeidsvoor
waarden der zeelieden inhoudt.
dat geen enkele vakveieeniging, hoe
wel zich ikeerende tegen plichtsver
zaking van de arbeiders, in principe
het recht van süraf of boeteoplegging
door den werkgever kan aanvaarden,
dat de reeders, in den loop der on
derhandelingen, willekeurig en ei
genmachtig, de kwestie waarover de
onderhandelingen zouden loopen, heb
ben gewijzigd,
dat immers in besluit van reeders-
Wergadering was overwogen dat er vi-
geerende usantiën bestonden, waar
bij de kwestie der voeding werd ge
noemd,
dal.door de uitschakeling van deze
door hen genomen besluiten, de ree
ders het voeren der onderhandelingen
en een bevredigende oplossing ten
zeerste bemoeilijken,
dat de oplossing van het hangende
geschil is gelegen in verbetering van
het voedingsgeld,
Besluit: de aanbiedingen van ie
reeders als zijnde geheel onvoldoende
terug te wijzen,
draagt het bestuur op, op den grond
slag: verbetering van het voeding-geld,
opnieuw de besprekingen met de ree
ders te voeren,
en den lsten 'November 1913 of zoo
veel eerder, als het bestuur noodig
oordeelt, wederom in vergadering bij
een te komen ter verneming van de
resultaten der gevoerde besprekingen
met de reeders-commissle en het ne
men van de besluiten die dan noodig
worden geacht.
Men seint ons: Verschillende stoom
trawlers vertrokken hedenochtend on
gehinderd na rui- zee.
Pers-Overzicht
DE HANDEL EN HET GIRO-
VERKEER.
We lezen in het tijdschrift Han
delsbelangen
De naam „Giro" toont alreeds dui
delijk aan zijnen Itaüaanschen oor
sprong, het werd overgenomen uit
Italië, in den tijd, dat men ook daar
omzag naar andere hulpmiddelen,
om goldsohaarschle te voor Komen, om
geldcirculatie, om den omloop van
middelen in het algemeen, ie heper-
geld, van metaahniddelen, dus geld-
ken. Het giroverkeer heoogt in hoofd
zaak het verleenen harer bemiddeling
voor betalingen met de cliënten der
bankinstellingen., bij wijze en door
middel van af- en bijschrijvingen in
de boeken dier instellingen, dus in
het algemeen om betalingen tusschen
de clientèle der kassiers te vergemak
kelijken. Zooals het in den huldigen
tijd in zwang is, kan men er van ge
bruik maken door middel van giro
biljetten en door girobnefkaarten.
Het resultaat, dat men zich bij het
giroyerkeer voorstelt, te behalen, is
door den bekenden financier, mr. G.
Vissering, in zijne bespreking over het
giroverkeer bij de Javasche Bank, als
mede in zijn boek over „Het Girover
keer" als volgt weergegeven:
le. Men wil daarmede in toepassing
brengen eene wijze van betaling of
overmaking van gelden, welke zéér
eenvoudig is en welke noch voor den
ontvanger, noch voor den betaler of
verzender ook maar ebnise risico me
debrengt. Verlies van geld, verlies
van bankbiljetten door kwijtraking,
ontrouw, ongelukken onderweg, die
tleve berekening bij het uittellen, wor-
voor kunnen komen, mogelijke fou-
den daordoor geheel en al vermeden..
Tevens wordt geheel en al overbodig
gemaakt specificatie der te verzenden
waarden, de aangifte van waarde
met dientengevolge de dikwijls dure
assurantiekoslen, en al is het
reerd, de lasten daaraan verbonden,1
corespondentie en porto's worder
aanzienlijk minder.
2e. Door een stelselmatig doorvoe
ring van het zoo uitgebreid mogelijk
giroverkc-er vermindert vanzelve de
is dus minder contant geld noodig en
behoefte aan gelden ln circulatie. Er
minder papier in omloop, waardoor
eveneens het gevaar voor vervalsching
tot een minimum wordt terugge
bracht en slijtage dan ook in veel
mindere mate zal plaats vinden. Wat
zal daarvan natuurlijk het gevolg
zijn? Dat de gelden, die anders nutte
loos en renteloos ïri de kasten en
trommels van zoo benigeen lagen,
dan bij hoopen zullen gaan vloeien
naar de kassen der bankhuizen. Daar
door ontstaat dan groot ere ruimte
van geld. waardoor de bankiers van
hun kant dan ook wederkeerig ge
makkelijker credieten zullen kunnen
verleenen en den rentevoet zoo laag
mogelijk houden.
Behalve door giróbüjetten en giro-
briefkaaiten kan men van het giro
systeem gebruik maken door het af
geven van wissels en kwitanties, pro-
messen en elkander handelspapier,
dat den cliënt tot eenigerlei betaling
verplicht.
Het is dan ook best te begrijpen,
dat het hoofdbestuur der reeds boven
genoemde Maatschappij van Nijver
heid met het oog op dit alles in zake
het giroverkeer tot de volgende con
clusie komt
I. dat het giroverkeer nuttig is
door het vereenvoudigen van admi
nistratie en het besparen van papie
ren. gouden en zilveren ruilmiddelen;
II. dat het betalen door middel van
chèques en overboeking dient te wor
den aangemoedigd en de groote ban
ken en kassiers daarbij het voorbeeld
dienen te geven
III. dat in verband hiermede met
ingenomenheid i3 kennis genomen
van hetgeen zoowel de Nederlandsche
Bank als een drietal Amsterdamsche
kassiersinstellingen op dit gebied
reeds hebben gedaan
IV. dat de Staat, en de openbare li
chamen hunnerzijds beJiooren mede
te werken tot uitbreiding van dit ver
keer, door o. a. belastingbetaling door
middel van chèques of overboeking te
veroorloven
V. dat krachtige uitbreiding van
het chèque- en giroverkeer ook door
de bemiddeling van de posterijen in
Nederland gewenscht is."
Ja, ook door bemiddeling der pos
terijen, al zijn de deskundigen het
daarover niet heelemaal eens.
Zoo acht bijv. Mr. G. Vissering, di
recteur der Nederlandsche Bank, en
ongetwijfeld een schrijver van groot
gezag, de Nederlandsche Bank de
eenige, die gerechtigd is het giro
verkeer in te voeren.. De Nederland
sche Bank is volgens hem de aange
wezen geldcentrale. De vraag echter,
dio zich hierbij voordoet, is, of een
Rijksbank of een particuliere instel
ling de aangewezen instelling is.
En daarom komt ons juister voor
de meening van Mr. Tetterode, die
zegt
„Duizenden en duizenden ontwik
kelden zijn er, die er geen kassier op
nahouden. Toch heeft de Staat die
duizenden door de Rijkspostspaar
bank tot. zich welen te trekken. Wel
nu, de Staat zal er ook in slagen, die
duizenden tot liet giroverkeer (e
brengen. De overigen kunnen door
hun kassier de vruchten van 't giro
verkeer plukken."
Dit is nu de oenig juiste en meest
practische oplossing. Men moet eene
zaak als het giroverkeer niet tot de
een of andere instelling, tot een kring
of kringetje beperken, maar haar zoo
algemeen mogelijk maken. Eerst dan'
kan dit verkeer populair worden en
in de practijk tot de vruchtbaarste
resultaten leiden.
Zien wij nu eens hoe zich in
Duitschland het giroverkeer ontwik
keld heeft.
De hoofddader van het giroverkeer
in Duitschland treft men te Hamburg
aan, welko stad getrouw bleef aan de
heilzame werking der Ilainburger
Girobank. Daar gaat voor 5 pCt. in
contant geld of bankpapier, maar
voor niet minder dan 95 pCt. aan giro.
om. In Hamburg neemt zoowel sla
ger. bakker, kruidenier, modiste, als
fabrikant, notaris, dokter, advocaat,
leeraar, officier en diverss, ambtena
ren aan dit verkeer deel. En dat, de
kleinhandel ook niet succes gebruik
maakt van de betaling met chèques
en door giro blijkt o. a. zeer sterk bij
de Oldenburger Spar- und Leihbank,
Daarbij waren in 1D9G aangesloten
492 kooplieden, 285 arbeiders, 503 be
ambten, doktoren, leeraren, militai
ren. 52 boeren, 137 vereenigingen, 71
renteniers en..,. 399 dames.
Sedert do kleinhandel er bij betrok
ken is, steeg de omzet bij de Olden-
burger alleen op de chèaue-rokening
