moderne MANTELS en MANTELCOSTUUMS
Steeds voorradig ruime keuze Kindermantels.
J. H. W. GKÜNDEMMN
Onze serteering ins
is onovertroffen!
Speciale afdceSing DamcsMeeding naar maat»
Koningstraat b. h. Verwulft.
en doelmatigste kennismaking met de
corpsleden?
4. Vindt gij den groentijd vernede
rend of héeit hij gunstig op uw ka
rakter gewerkt?
5. Kunt gij liet groenloopen aanbe
velen?
Wij geven luier in het kort de sta
tistiek van de antwoorden;
De eerste vraag werd door 13 be
vestigend beantwoord, de overigen
lieten zich meer gereserveerd uit, op
één na die „neen" invulde. De ant
woorden op de tweede vraag zijn zeer
verdeeld. Drie antwoorden beslist
ontkennend. Van de 22 achten er 14
den groentijd de vlugste en doelma
tigste (kennismaking, 2 staan daar
vlak tegenover. De vierde vraag
wordt door de helft ontkennend be
antwoord wat het eerste deel betreft,
achten hem rniii of meer gunstig voor
hun karaktervorming. De 5e vir-aag
wordt onverdeeld gunstig beantwoord
door 16, onverdeeld ontkennend door
één.
Het N. v. d. D. meukt op:
Uit dit alles de slotsom te trekken,
dat de eindconclusie gunstig mag
heeten voor den groentijd, is nog al
eteik. Wie, die eenigszins bekend is
met de omstandigheden, zal waarde
hechten aan de uitspraken van deze
jongelui? Ken statistisch bewijs, voor
of tegen, (kon deze enquête onmogelijk
opleveren, alleen reeds door de wijs
en het tijdstip waarop de vragen ge
steld werden nog daargelaten dat
niet de helft der gevraagden heeft, ge
antwoord, dat jongelui die tegen
woordig zich aan den groentijd onder
werpen, natuurlijk bereid zijn, door
alles heen te bijten, en dat het ant
woord op de eerste vraag geheel af
hangt van do min of meer erge voor
stelling, die men er zich van gemaakt
had. Dit moot toch voor iedereen dui
delijk' zijn.
Maar er is wel iets vermeldens
waardigs in die antwoorden. Eén ant
woordt, mat kostelijke naïveteit: ,,De
groentijd heeft me geleerd, vast op
mijn stnk te blijven staan en mijn
principes te verdedigen." Een ander:
Vernederend is de groentijd in vele
gevallen meer voor de ontgroeners dan
voor de groenen." Een derde zegt,
volkomen juist; „Of de groentijd de
vlugste en doelmatigste kenmsma-
king i3, weet iik niet, maar het is wel
een vlugge en doelmatige kennisma
king van novieten met de studenten."
EEN ZEVENTIGJARIGE.
DE TOEVLUGT VOOR BE110EFTI-
GEN TE AMSTERDAM.
Men schrijft ons:
Zeventig jaar... Dat is voor velen
liet sein om te gaan rusten. Men is te
oud, niet waar, om nog den strijd des
levens te voeren...
Doch dat geldt niet van de zeventig
jarige, die we hier hulde brengen. Ze
is nog zoo krachtig, zoo welgemoed,
al heeft ze bijna haar heelen levens
tijd niet zorg te kampen gehad ook
nu nog!
De Toevlucht voor Behoeftigen
daukt haar ontstaan aan de werk
loosheid, die zich in den „goeien ou
den tijd" heel sterk deed gevoelen.
In 1841 ontwierp mr. J. Buys het
plan, het grachtwater van Amsterdam
door verdamping drinkbaar te ma
ken en de benoodigde brandstof voor
een deel te doen betalen door een in
richting van liefdadigheid, die, partij
trekkende van de opgewekte warmte,
in een warm lokaal koffie en brood
tegen geringe vergoeding verkrijg
baar zou stellen.
Deze onderneming slaagde niet. No
taris Bruno Tideruan werd niet de
vereffening der zaken belast. De
groote werkloosheid en het onrustba
rend aantal behoeftigen in dien tijd
brachten hem op het denkbeeld, de
nog voorhanden zijnde middelen en
werktuigen, bestemd voor de drink-
baarmaking van het grachtwater,
dienstbaar te maken aan eon welda
dig doel: onder zekere bepalingen,
gedurende den winter, armen studge-
nooten de behulpzame hand te bie
den. Dit denkbeeld, door de medewer
king der lieerou 11. Pörtener, jhr. A,
Salvador, E. li. Rubens en W. Bruy-
nesteyn, als secretaris, tot rijpheid ge
bracht en door krachtdadige onder
steuning van eenige welgezinden ver
wezenlijkt, vond don gevvenschten bij
val.
Op deze wijze werden de eerste
grondslagen gelogd voorde ..Toevlugt
voor Behoeftigen," die in 1844 werk
zaam was in huurhuizen, en begon
met des winters in een verwarmd ver-
trelki tegen vijf cents te verstrekken:
een broodje met een kop warme kof
fie of tegen den middag een bord
boekweitegort met stroop. Dit laatste
geschiedde voornamelijk ten gevolge
van do vreesol ijke aardappelenzielkte
in 1847, waardoor de prijzen der eerste
levensbehoeften aanmerkelijk in
waarde stegen en in Groningen een
aardappelen-oproer uitbrak. Eenige
zalen werden ook ingericht om voor
een stuiver een stroonachtleger te
verschaffen.
Van de hulp van De Toevlngt werd
nog gretiger gebrullli gemankt, toen
bij de groote slapte in handel en ne
ring tusschen 1845 en 1850 zich voeg-
do de werkloosheid na den brand der
Suikerraffinaderij ,,Het Zwarte
Paardshoofd van de heeren J. II. Rupe
en Zn., op de Keizersgracht bij deWes-
termarkt, eene werkloosheid, die zóó
sterk toenam, dat door de stad een
strooibiljet verspreid werd „om de be
hoeftigen en menschen zonder wenk
op te roepen, zich den 24en Maart
1848 op den Dam to verzamelen", wal
tot een straatrumoer aanleiding gaf.
Het nut. dat „De Toevlngt" in dien
bonarden tijd stichtte, opende de
i>eurzen van velen, zoodat de bestuur
ders huii pogingen 'reeds in zooverre
bekroond zageu. dat zij de oude ge
timmerten waarin de inrichting
gehuisvest was met den ondergrond
konden aanknopen, ten einde er een
nieuw gebouw neer te zeilen, geheel
ingericht overeenkomstig de behoef
ten, die rnen intiusschen al meer en
meer had loeren kennen. De eerste
steen van het nieuwe gebouw werd
gelegd 11 Mei 1850.
Sinds is liet groote huis aan de
Pa3seerdergracht duizenden ten ze
gen geweest. Wij herinneren slechts
hoe in den tijd toen volK;sbadhuizen
een ongekende weelde waren, de
„Toevlugt" een badgelegenheid be
zat, waar kleine iuyden niet alléén
een flinke reiniging konden onder
gaan, doch waar tijdens het baden
de klcoderen door een stoominrich-
birig gereinigd en gedroogd worden.
Bekende Amsterdammers vormen
liet bestuur, (mr. Alex. II. Wertheam
is voorzitter). De leiding van de in
richting is toevertrouwd aan een
jonge wakkere vrouw, kleindochter
van den notaris Bruno Tideman, den
stichter van de „Toevlugt". Mevrouw
II. G. van Campen—Verschuur weet
den moed er in te houden, zelfs bij
tekorten dit jaar is er maar even
tjes een deficit van f 2400, terwijl nog
een duizend gulden bovendien noodig
is voor noodzakelijke reparaties.
Men moot liet de directrice hooren
zeggen: ..Dit jaar reikten we in vijf
maanden 66.053 porties voedsel uit en
we verstrekten aan 2S.360 personen
een nachtverblijf. Kunt u zich voor
stellen wal hiervoor noodig is?"
's Middags tusschen 1 en 2 uur kan
het druik zijn in dat huis. als de kou
zich doet gevoelen. Dan zitten de gas
ten in de liohlo eetzaal, lekker warm,
en doen zich te goed aan d<: gel ijken
kost, bruine boonen met jus, stolkvisch
rnet rijst, erwtensoep of wat de pot
schaft.
Stadsnieuws
ONDERZOEK LANDWEER.
Bepaald is de tijd waarop het on-
derzoak erver de verlofgangers der
Landweer moet geschieden.
lu ons vorig nummer hebben wo de
lijst voor Haarlem opgenomen, hier
volgt die voor de omstreken:
Zandvoort, gymnastieklokaal school
B Schoolplein, Infanterie, Ve9ting-
Artillene, Genietroepen, Pontonniers,
Hospitaalsoldaten, Administratietroe-
pen. 1907, 1908, 1909. 1910, 1911, 1912
en vroegere lichtingen, 3 November
v.m. 9 1/2 uur.
Idem 1913, 3 November nam. 1 uur.
Heemstede, Openbare Lagere school
Voorweg no. 26, id. 1913, 4 November
v.m. 8 1/2 uur.
Idem 1911, '1912, 4 November nam.
1 uur.
kiem., 1907, 1908, 1909 en vroegere
lichtingen 5 November v.m, 8 1/2 uur.
Heemstede, Openbare Lagere school
Voorweg no. 26, voor Heemstede en
üeniiebrodk, Infanterie, Vesting-Ar
tillerie, Genietroepen, Pontonniers,
IiospilaaIsoldaten, Administratietroe
pen, 1910, 5 November nam. 1 uur.
idem 1913, 5 November v.m. 9 uur.
Idem 1907, 1908, 1909, 1910, 1911,
1912 en vroegere lichtingen, 5 Novem
ber nam. 1 uur.
Rloemendaal, Verkooplokaal van
den lieer A. Overa-kker, Bloemendaal-
schen weg, idem, 1913, 6 November
voonn. 9 1/4 uur.
Idem, 1907, 1908. 1909 en vroegere
lichtingen, 6 November v.m. 11 uur.
I<lem 1910, 1911, 1912, 6 November
nam. 1 uur.
Schoten, gymnastieklokaal dor
school aan de Soendaslraat, Infante
rie 3o compagnie, 1913, 7 November
voorin. 8 1/2 uur.
Idem 1907 en vroegere lichtingen, 7
November v.m. 10 1/2 uur.
Idem 1908, 7 November nam. 1 uur.
Idem 1909, 7 November nam. 2 uur.
Infanterie le compagnie 1913. 8 No-
vemb. v.m. 8 1/2 uur. Do Israëlieten op
7 November v.m. 9 uur.
Schoten, gymnastieklokaal der
School aan de Soendnstraat, Infante
rie le compagnie 1907, 1908, 1909, 1910
en vroegere lichtingen, 8 Nov. v.m.
10 uur. De Israëlieten op 7 November
v.m. 9 uur.
idem 1911, 8 November nam. 1 uur.
De Israëlieten op 7 Nov. v.m. 9 uur.
Vesting-Artillerie 1907, 1908. 1909,
1910 en vroegere lichtingen, 10 Nov.
v.m. 8 1/2 uur.
Idem 1911, 1912, 1913, 10 November
v.m. 10 uur.
Genietroepen, 1907, 1908, 1909, 1910,
1911, 1912, 1913 en vroegere lichtin
gen, 10 November nam. 1 uur.
Pontonniers id. 10 November nam.
1 1/2 uur.
HospitaalsoldatenAdministratie-
tiooperi, idem, 10 November nam. 2 1/2
Infanterie le compagnie 1912, 11
November v.m. 8 1,2 uur.
Infanterie 3e Compagnie, 1912, 11
November v.m. 10 1/2-uur.
Idem 1910, 1911, 11 November nam.
Velsen, gymnastieklokaal van liet
gebouw der Rijksnormaallessen, In
fanterie 2e compagnie, 1913, 12 Nov.
v.m. 9 uur.
Idem 1907, 1908 en vroegere lichtin
gen. 12 November nam. 1 uur.
Idem 1909 13 November v.m. 9 uur.
Idem 1910 13 November v.m. 10 1/2
uur.
Velsen, gymnastieklokaal van hel
gebouw der Rijksnormaallessen, In
fanterie 2e Compagnie, 1911, 13 Nov.
n.m, 1 uur.
Haarlemmermeer, groote vergader
zaal hotel „De Landbouw", Hoofd
dorp, Infanterie 2e comp., 1913, 14
November v.m. 9 uur.
Idem, 1907 en vroegere lichtingen,
11 November n.m. 11/2 uur.
Idem, 190S, 15 November v.m. 9 uur.
De Israëlieten op 14 Nov. n.m. 1 uur.
Idendi 1909, 15 Nov. v.m. 11 uur. De
Israëlieten op 14 Nov. n.m. 1 uur.
Idem, 1910, 15 Nov. n.m. 1 uur. Df
Israëlieten op 14 Nov. n.rn. 1 uur.
Vesting-Artillerie, 1913, 15 Novem
ber n.m. 1 uur. De Israëlieten op 14
November n.m. 1 uur.
Infanterie 2e compagnie, 1911, 17
November v.m. 9 uur.
Vesting-Artillerie, 1907, 1008, 1909,
1910 cn vroegere lichtingen, '17 Nov.
'n.ïn. 1 uur.
Infanterie 2e compagnie, 1912, 18
November v.m. 9 uur.
Vesting-Artillerie, 1911, 1912, 18 No
vember n.m. 1 uur.
Genietroepen, Pontonniers, Hospi
taal-soldaten, Administratie-troepen,
1907, 1908, 1909, 1910, 1911, 1912, 1913
en vroegere lichtingen, 18 November
n.m. 1 uur.
Velsen, gymnastieklokaal van het
gebouw der Rijksnormaallessen, 2e
compagnie Infanterie, 1912, 19 Nov.
v.m. 9 uur.
Vesting-Artillerie, 1913, 19 Novem
ber v.m. 9 uur.
Genietroepen, Pontonniers, Hospi
taalsoldaten, Administratietroepen,
1907, 1908, 1909, 1910, 1911, 1912, 1913
en vroegere lichtingen, 19 November
n.m. 1 uur.
Vesting-Artillerie, 1907, 1908, 1909,
1910 en vroegere lichtingen, 20 Novem
ber v.m. 9 uur.
Idem, 1911, 1912, 20 November n.rn.
1 uur.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
fi 30 Cts. per regel.
ft£e©mf U
dagelijks een likeurglaasje
Dr. waan MEL'S Haemoto-
gon onmiddellijk voor den
hoofdmaaltijd I Uw eetlust
wordt flinker, uw zeunw-
•tolaei versterkt, da loom
heid verdwijnt en heel
spoedig zult gij U lichame
lijk prettig gevoelen. Waar
schuwing I Men vcrlange
uitdrukkelijk den naam
Dr. HOMMEL.
Pers-Overzicht
DE SOCIAAL-DEMOCRATEN EN
HEI MINISTERIE.
Hot Volk schrijft over liet onderwijs
vraagstuk:
Bovendien: krachtig en zelfbewust
medewerken aan de opruiming van
liet struikelblok, dat thans nog de de
finitieve ontbinding der Coalitie
do-ri weg staat: de schoolkwestie. Het
streven der regeering naar een door
alle partijen te aanvaarden compro
mis ondersteund Op die manier de
baan vrij gemaakt voor een burger
lijke partijvorming en -groepcorinr
die rekening houdt met de ©enig w.
zeul ijke tegenstelling in het volk, die
van arbeidersklasse en kapitalisten-
klasse zij het ook, dat zij slechts
de overgang naar die moderne anti
these zal zijn.
Wij komen hior tot een punt., dat
menig partijgenoot eenige onaange
name oogenbli leken zal bezorgen,
doch waar hij zich maar flink door
heen moet slaan, omdat er nu een
maal toch niets aan te doen is. Als
ooit de onuitvoerbaarheid, het reac
tionaire karakter van de leuze: ver
plichte neutrale staatsschool is geble
ken, dan thans. Indien onze partij in
dertijd die leuze had aanvaard, zou
zij thans verplicht zijn haar te laten
vallen, wilde zij in staat zijn aan de
opruiming van het oude struikelblok,
aan de voorbereiding van den nieu
wen politieken toestand, dien vooral
de a rbeidersklass© noodig heeft, mede
te werken. Hoe in een tijd als dezen
het Hoofdbestuur van den Bond van
Ned. Onderwijzers nog kan (komen
met het voorstel, om vanwege den
Bond aan te dringen op een wet die
zelfs de bijzondere, de confessioneels
scholen verbiedt wij begrijpen het
alleen, als wij aannemen, dat deze
paedagogische opvatting en een voor
alle richtingen en burgers geldend
wettoiijk gebod niet voldoende hebben
doordacht. Dat vaknienschen niet
steeds de beste politici zijn, ziet men
ook uit dit optreden, gespeend als het
is van elk rekening houden met de al
gemeen© eischen eener vooruitstreven
de politiek in deze periode. En dit,
hoewel één blik op de programs van
alle politiek© partijen die dien naam
verdienen, hun kan leeren daf deze
hun vaak geuite wensch door die par
tijen niet wordt aanvaaid. Niet kan
worden aanvaard, zonder zich daar
mede te stellen buiten de werkelijk
heid; zonder de uiteenvallende Coa
litie plotseling nieuw leven in te bla^
zen; zonder ons politiek leven;, door
liet opwekken van een nieuwen Cul
tuurstrijd, vijf en dertig jaar terug te
schroeven.
Onze partij heeft steeds getoond, dit
punt te kunnen zien in liet geheel©
verband van ons streven en van de
politieke -geschiedenis van ons land en
onze Groninger motie is steeds meer
voor. alle partijen de uitdrukking ge
worden van het beginsel, dat de ge
lijkstelling van de bijzondere met de
oporibu re school moet bepalen.
DE SOCTAAL DEMOCRATEN
EN DE REGEERING.
In „Het Volk" is in een drietal ar
tikelen de houding van de sociaal-de
mocraten tegenover de regeering be
sproken. (In óns Persoverzicht gaven
we daarvan uittreksel Red. H. D.).
't „Alg. Handelsblad" schrijft
thans
Hieruit blijkt wel duidelijk, dat de
ze sociaal-democraten uit het gebeur
de van dezen zomer niets geleerd heb
ben. Zii begrijpen niet. -u. /.ij
er prijs op stelden mede op den re-
geeringskoers invloed te oefenen,me
de te regelen welke zaken liet kabinet
voor zijn verantwoording wil doen
uitvoeren, zij den moed hadden moe
ten toonen oolc mede de verantwoor
delijkheid te dragen.
Voor die verantwoordelijkheid te
rug te deinzen en dan tot -de regee
ring te zeggen: wilt gij een Iinksch
program uitvoeren, dan moet gij
steunen op ons, dan moet gij ons ter
wille zijn en „die paar jaren" ons 'n
militair program geven dat de geest
verwanten van de „geen man en geen
cent"-politiclcers kunnen goedkeuren
dat gaat niet aan.
Wij hopen dat de regeering niet
naar het gekir der vriendelijke soci
aaldemocraten zal luisteren. De so
ciaal-democraten hébben geen zitting
in hel kabinet. Nu moet hel kabinet,
dat de verantwoording draagt, zon
der vrees voor politieke intriges, doen
wat het meent dat zijn plicht, is. Goe
de zorg voor onze weermiddelen te
land en ter zee acht deze regeering,
goddank, haar plicht, reeds thans is
dat zeker. Welnu, dan mag en zal dio
plicht niet verzaakt worden, omdat
do sociaal-democraten dreigen 1-Iarer
Majesteits deloyale oppositie in het
verwerpen van de begroetingen voor
landsverdediging behulpzaam te
zullen zijn.
En als dan dit linksche ministerie
valt, dan kunnen en zullen wij dat be
treuren, doch dan zal eik liberaal
troost vinden in de overtuiging, dat
de regeering krachtig en standvastig
haar plicht heeft trachten te doen.
Burgerlijke Stand
BLOEMENDAAL.
BEVALLEN
J. W. Herben, geb. Van der Veldt, z.
B. Koopman, geb. Stoltenborg, z.
OVERLEDEN:
C. ICleijn, 73 j. L. Schlegel, 69 j.
N. J. H. van Daalen, 81 j. J. Ch.
Schaaf, 19 j. A. Meijer, 60 j.
SCHOTEN.
ONDERTROUWD.:
J. van Dusschoten en J. M. vun
Loevesijn. B. Loerakker en A. O'ij.
P. W. van Uden en J. van der Lin
den. A. M. J. Bakker en J. M. van
Rijswijk.
BEVALLEN
J. M. Verhappen, geb. Böhm, z.
G. W. Terreehorst, geb. Van
Vuurst, d.
OVERLEDEN
G. I. Hoogewoonïnk, 2 mud.
WIJK AAN ZEE EN DUIN.
GEHUWD
P. Rijper en G. M. de Wildt J.
Wariiienhoven en G. Freijer. G.
Schellevïs en C. Paap.
BEVALLEN
M. Smit. geb. Freiioriks, z. J. P.
Wokke, geb. Punt, d.
Kerk en School
NED HERV. KERK.
Beroepen te Bovensmilde, A. J. Bor
ger, eand. te Delltshaven te Nieuw-
land bij Leerdam, A. E. van Baaien,
cand. te Utrechtte Piershil (toez.d B.
N. J. Roskott, te Oud- cn Nieuw-Ga©
tel.
ACADEMISCHE EXAMENS.
Groningen. Geslaagd voor docto
raal examen wijsbegeerte Th. C. van
Stockuin (cum laude).
Leiden. Geslaagd doctoraal examen
scheikunde de heer Th. Figee.
Utrecht. Gesl. kerkcl. voorber. ex.
de heer R. Bartlema.
(„U. D.")
Amsterdam. Met goed gevolg is af
gelegd het candidaats-examen in de
Nederlandsche letteren door den heer
C. J. J. de Graaft.
Amsterdam (Vrije Universiteit) Be
vorderd tot doctor in de theologie de
heer B, B. Keet, op proefschrift „Do
theologie van Ernst Troelrek".
Leiden. Geslaagd voor het artsexa
men eerste gedeelte de heer E. H. la
i -.„Hifi.
Bevorderd tot doctor in de wis- cn
natuurkunde op proefschrift: „Over
Bronn'sche bewegingen in het stra
lingsveld, en waarschijnlijkheids-be
schouwingen in de stralingstheorie",
de heer A. D. Fokker, geboren te
Buitenzorg.
Stoomvaartberichten
STOOMV.-MI.T, NEDERLAND.
Het.st. Koning Willem I (thuisreis)
vertrok 23 Oct- van Colombo.
Het st. Rembrandt (thuisreis) pass.
24 Oct. Kaap del Armi.
Het st. Bali (uitreis) arriv. 23 OcL
te Port Said.
ROTTERDAMSCHE LLOYD.
Het st. Palembang (thuisreis) vertr.
23 October van Marseille.
Het st. Samarinda arriveerde 24 Oc
tober van Rotterdam te Batavia.
Het st. Tabanan (thuisreis) vertrok
23 October van Batavia.
Het st. Tainbora (uitreis) is 23 Oct.
Finisterrc gepasseerd.
Het st. TernaLe (thuisreis) vertrok
24 Oct. van Port Said.
HOLLAND—AMERIKA LIJN.
Het st. Gorredijk, van Rotterdam
naar Cuba. Mexico en New-Orleans,
arriv. 21 Oct. te Tampico.
Het st. Soestdijk, van Rotterdam n.
Quebec cn Montreal, vertrok 23 Oct.
van Hamburg.
Het st. Zaandijk, van Rotterdam via
Hamburg naar Savannah, arriv. 23
October te Fernandina.
Het st. Rijmdam. van New-York: n.
Rotterdam, passeerde 2-4 Oct. 12 uur
iani. Itevezier.
KON. HOLL. LLOYD.
it st. Gooiland (thuisreis) pass.
héden Dungeness.
Het st. Eemland vertrok 23 Oct. vaD
Santos naar Amsterdam met 48 500
bn. koffie.
Het st. Kennemerlarid vertrok 24
October van Amsterdam naar Buenos
Ayres.
KON. WEST-IND. MAILDIENST.
Het st. Prins Willem I vertrok 24
Oct. van Amsterdam naar Paramari
bo.
STOOMVAART-MIJ. OCEAAN.
Het st. Orestes, van Batavia naar
Amsterdam, passeerde 24 Obt. Gi
braltar.
Het st. Den of Kelly vertrok. 24 Oct.
van Batavia naar Amsterdam.
Het st. Idomenens vertrok 19 Oct.
van Hankow naar Rotterdam.
Het st, Oanfa vertrok 21 Oct. van
Shangha© naar Londen en Amster
dam.
Illoases
Castnum
pokken
