fie-*:. cl ie in die 2 jaren met den straf-
Jiechter kennis hebben gemaakt, ver
minderd.
In 1904 werden er 504 vrijgespro
ken, 849 ontvingen een berisping en
:1150 kregen een geldboete.
In 1908 waren do getallen: 250 vrij-
gesprokenen, 229 berispten en 378
j>eboctcn. Dus op oen kiezerscijfer
van over de 800.000 ongeveer 600 kie
zers. die zich onwettig onthouden
hadden te stemmen.
Bij zulke uitkomst ziet men reik
halzond naar invoering van den wet
tel ijken opkomstpiicht uit,
'T GAAT OM 'T GROND
WETSARTIKEL.
Onder dit opschrift hevat ,,De
Standard" de volgende driestar:
Gaarne nemen we aan, dat er on-
d-.r de nobele liberalen enkele staats
lieden zijn, die metterdaad bedoelen,
onze scholen uit hun staatsrechtelijk
vernederende positie op te beuren, en
nog iets meer dan te subsidieeren.
Ook zij zullen intusscben toe moe
ten geval, dat, zoolang Art. 192 blijft
wat liet is, elke staatsrechtelijke ze
kerheid aan onze positie ten eenen-
male blijft ontbreken.
Stel nu, we gaven er in toe, om
thans alleen de electorale kwestie en
dan nog wel in een ons hoogst on-
guiistigen zin op te lossen, dan
veelt- toch een ieder, hoe er van
revisie van art. 192 in lange'jaren
niets hoegenaamd komen zou.
Reeds de revisie van art. 80 zou
ons twee Kamerontbindingen kosten.
Stel nu, die waren in 1917 afgeloopcn,
is er dan één wijs man op politiek
terrein, die ook maar van verre ge-
looven zou aan de mogelijkheid, om
vóór 1925 een tweede grondwetsher
ziening onder handen te nemen?
Men zou er niet aan denken.
Over en weer houde men dus wel
in 't oog. dat een weigering om art.
192 tegelijk met art. 80 te behandelen,
voor ons op een viaticum ad orcum
neerkomt.
Op hel kabinet rust daarom de
zeer ernstige verantwoordelijkheid, of
het de nu geboden kans, om de
schoolkwestie onder gemeen accoord
ten einde te brengen, ongebruikt mag
laten voorbijgaan.
Art. 80 nu apart te nemen, is voor
al wie de vrije school mint, de hard
ste krenking, die ons bij ons pogen
om rechtsherstel te erlangen, kon
worden aangedaan.
Stadsnieuws
N li DE RL. BOND VOOR VROUWEN
KIESRECHT.
l")c Ilaarleinsche en Bloemendaal-
eche af'leelingen van den' Nederland
sehen Bond voor Vrouwenkiesrecht
hadden Maandagmiddag in „De
Kroon" een bijeenkomst belegd, om
aan mejuffrouw Chr. M. C. Staas,
propagandiste van den Bond, gele
genheid te geven, te spreken over het
onderwei p „Moederschapsverzeke
ring".
Mejuffrouw Wi lly Scheer, pre
sidente der JTuarlemsche afdeeling,,
verwelkomde de aanwezigen, ook de
Bloeniendaalsche leden, en leidde
daarna mej. Staas in.
Moederschapsvérzekering heeft ten
doel de kosten ie dekken, die verbon
den zijn aan gez i ns vermeerde ring.
IJet vraagstuk staat dus nauw in ver
hand met (ie zuigelingen verzorging
en kindersterfte. Zonder deze bescher
ming zal het vraagstuk der kinder
sterfte nimmer kunnen worden opge
lost, omdat de sterfte van zuigelingen
sterk wordt beïnvloed door het voed
sel.
Mejuffrouw Staas ging na, hoe de
toestunden in het buitenland zijn en
deelde mee, dat de Italiaansche Re-
geering een verplichte Moederschnps-
vorzekering heeft ingevoerd voor de
fabrieksarbeidsters. In Frankrijk be
staat een onderlinge moederschaps-
vci zekering. Te Parijs worden ge
meentelijke uitkeer ragen gedaan aan
vrouwen, die twee jaar in de stad
hebben gewoond en met meer dan 900
francs verdienen.
In NeUtn.s hieromtrent niets
wettelijk geiegeid. Sommige zieken
fondsen geven maar een uitkeering.
Art. 31 van de Wet-Tulma geelt ech
ter aanleiding tot het vermoeden, dat-
eenigo uitkeering kan geschieden.
Haarlem maant bij de andere ste
den een gunstige uitzondering, daar
hier ter stede een onderlinge verze
kering bestaat.
Een mooderschapsverzekeriiig zou
zeer geschikt een onderdeel kunnen
vormen van de werkzaamheid der
particuliere maatschappijen. Tjrfi
zijn deze nog niet met dergeijke ver
zekeringen begonnen. De Staat zou
deze verzekering ook ter hand kunnen
nemen; maar het zou niet gewenscht
zijn, dat deze verzekering het karak
ter zou krijgen van dwangverzeke
ring.
Mejuffrouw Willy Scheer dankie
de spreekster voor haar belangrijke
rede. De presidente knoopte hieraan
vast een opwekking, om toe te treden
tol den Nederl. Bond voor Vrouwen
kiesrecht.
Na een korte bespreking met eenige
aanwezigen werd de bijeenkomst ge
sloten.
Lantaarnpaal stuk
gereden.
Maandagmiddag 3 uur qprong in
de Adr. Loosjesstraat een paard ge
spannen voor een wagen op zijde,
waardoor een lantaarnpaal werd stuk
gereden.
SOIRéE MUSIC ALE.
Wel wel, 'wal een gedrang bij de
Soiree musicale van het Parijsche
drietal Arnolde Stephenson, Henri
Erique en E. Robert Sckmitz. Zooveel
ineiischen zien wo bij dergelijke gele
genheden niet dikwijls bij elkaar. Me
nig kunstenaar van verdiende wereld-
reputatie moet het, als hij in onze
„Kroon" optreedt, met de helft doen.
Was Parijs hier de attractie, of was
de reclame op een buitengewone ma
nier in do weer geweest'? Ik weel het
niet; maar hoe dit zij, ik verbeeld mij
toch dat onze muziekliefhebbers hun
tijd en hun geld wel eens beter heb
ben kunnen besteden, en ik vrees
neen, ik hoop voor hun gezonden
kunstzin, dat zij tot dezelfde conclusie
zijn gekomen en dat al dat applaus
na elke voordracht maar zoo'n beetje
bonne mine k mauvais jeu" was.
Want er zal toch onder de toehoor
ders wel niemand geweest zijn die
eenige bekoring beeft gevonden in de
stem van mile Stephenson, en niet
meermalen een koude rilling heeft ge
voeld bij dat tegen-den-toon-aanzin-
gen. Van een Italiaansch „bel canto"
zoo onmisbaar voor een lied als Mar
cello's „Quella fiamma" was dus geen
sprake. Maar was er dan v.èl eenige
innigheid in de liederen van Brahms
en Schubert of een gedachte aan wij
ding in Franck's „La Procession". Ik
heb het er niet uitgehoord.
De baritonzanger Henri Erique zong
tenminste niet valsch, maar deze nega
tieve deugd kon het dorre en nuance-
looze van zijn orgaan niet vergoeden.
Ik zou er wat voor over hebben om
het gezicht van Rich. Strauss te zien
als hij zóó zijn lied Caecilia hoorde
zingen. Daarbij staken de Fransehe
liederen van Au bert en Duparc dan
toch nog gunstig af. Wie het meest
en m.L terecht de aandacht trok
was de pianist E. Robert Schmitz
zij het dan voornamelijk als merk
waardig speelapparaat. Aan virtuosi
teit en bravour ontbreekt het hem ze
ker niet. Zoo'n losheid van beweging
in handen en armen zou menig artis
tiek meer bevoorrecht klavierspeler
hem benijden. In een Toccata van
Saint-Saëns en een „Bourrée fantas-
que" van Chabrïer deed hij wonderen
van technisch en laten wij 't met
waardeering erkennen ook de uiter
lijke klank en nuanceering waren uit
stekend verzorgd. Maar toch een
andere, hoogere gewaarwording dan
oprechte bewondering voor zooveel
kunstvaardigheid heeft mij dot spelen
niet gegeven. En al luisterende heb ik
gaandeweg mijn aanvankelijke belang
stelling voelen verminderen. Behalve
de genoemde stukken speelde de heer
Schmitz werken van Liszt (Légende de
St. Francois de Paule), Chopin (Noc
turne cis-mol en Polonaise as-du r) en
Borodine (Au couvent). Ook de liedbe
geleidingen (een 16-tal) kwamen voor
zijn rekening maar zijn zware en
veelomvattende taalt scheen hem niet
in 't minst te vermoeien of te verhit-1
ten.
PHILIP LOOTS.
Gevonden voorwerpen.
Terug te bekomen bij
C. Bosch, Klein Heiligland 28 rood.
een kinderportemonnaie H. Emrik,
Wouwermanstraat 7 zwart, een geld
stukP. van Hensbergen, Voorhelm
straat 2-6, een broche A. Aarts, Rol-
landstraat 27, een oorbel G. Hen
driks, Leidschevaart 28 I, ©enige ha
mers J. Noë, Gasthuisstraat 3, een
ring; B. Tuinma, Paul'Krugerstraat
47 Schoten, een onderbroek A. A.
Brand. Tempeliersstraat 24, een por-
temonnaie M. Hooadand, Hoogstraat
14, een mesjeS. Roeland, Boeren-
steeg 1 F, een leesboek L. Vesser,
Ravesteeg 14, eenige lepels en mes
sen; II. van Slooten. Rolsteeg 14, oen
rijwielbeiF. Kol, Potgielerstraat 49,1
een portemonnaie P. J. Hernekamp,
Teding van Berkhoutstraat 14, eon
damestasc-h mot inhoud het Bureau
van Politie, een bos sleutelsC. Kap-
lein, A. L. Dyserinckstraat 18, ©en
damestasrii met inhoud en- een pak
ledige zakken P. v. d. Broek, Leid-
schestraat 46 rood, een vleugel van
een dameshoedM. Dirks, Bozen-
prieelstraat 36 A, een armbandA. J.
Verhoog, Botermarkt 1, een haag
schaar.
Uit de Omstreken
HAARLEMMER IJ. EDE EN SPAARN-
WOUDE.
Benoemd.
Do heer M. Thien, ambtenaar ter
secretarie alhier is benoemd te Mont-
foort.
HAARLEMMERMEER.
Patrimonium.
De afd. Hoofddorp van Patrimo
nium hield haar eerste ledenvergade
ring in dit winterseizoen.
Tot bestuurslid der district-organi
satie Haarlemmermeer en omslr.
werd gekozen de heer P. Ouwerkerk.
Tot bestuursleden der afdeeling wer
den gekozen P. Borsb-- M. Meijer en
Z. Roodzant.
Daarna werd door het bestuurslid
Meijer een referaat gehouden over
„Arbeids-oi-ganisatie". Hierop volgde
eenige discussie, waarna de vergade
ring op de gebruikelijke wijze werd
gesloten.
Hooge opbrengst.
De welbekende boerderij „Cats—
Zorgvliet", gelegen nabij ALiiienes,
heeft in publieke veiling, met 40 H.A.
daarbij gelegen bouw- en weiland, do
kapitale som van f 76.300 opgebracht
Kooper werd de bewoner L. Kranen
burg.
BEVERWIJK.
Te Amsterdam is voor examen vrije- j
en orde-oefeningen geslaagd de heer
II. F. Roobeek te Beverwijk.
IJMUIDEN.
Onze correspondent schrijft:
Varia. Deze sympathieke tooneel-
vereenïging trad Zaterdagavond voor
de eerste maal in dit seizoen voor
haar kunstlievende leden en dona
teurs voor het voetlicht met „Het Fa-
milikind", een klucht in drie bedrij
ven, door Frits Friedmann-Frederich.
Als gewoonlijk was de schouwburg
zaal Cycloop eivol, want Varia ver
staat de kunst haar begunstigers aan
zich te binden, en zoo zien we bij
haai- uitvoeringen dan ook geregeld
veel dames en hoeren, die anders zei
den de Cycloop bezoeken. Er is van
tijd tot tijd weer hartelijk gelachen,
doch laten wo 't maar dadelijk zeg
gen, niet zoo „tot tranen bewogen",
als anders en moge dit grootendeeis
aan het stuk liggen, dat slot noch zin
heeft, en ieder geval lji zijn typen ver
buiten de Hollandsche karakters ligt,
een deel schuld hebben daaraan ook
wél de spelers, en met name Alexan
der Ilanslick en Heinz Weideburg. Do
eerste, eon luitenant bij K.K. Oosten-
rijksche leger, moet zeker een inge
beelde fat en bovendien nog een stom
meling zijn, die ettelijke vergissingen
begaat, doch de wijze waarop jnj bij
Varia werd uitgebeeld, waarbij do
speler er oen eigen taaltje op na ging
houden, waarbij zijn tong zeker vier
dubbel in zijn mond gekruld moet
hebben gelegen was niet komisch,
was bespottelijk.
Veel minder overdrijving en de fi
guur zou er veel door gewonnen heb
ben. Hoe fatterig ook, men noemt een
os geen as, een kus geen kas. Door
die radbraking werd de speler dikwerf
onbegrijpelijk.
Ileinz Weideburg, de hoofdfiguur,
was ons te afgemeten, te dramatisch
voor een klucht Dat hij niet naar het
publiek durft te zien. a la bonne lieure.
zoo zijn er vele dilettanten, doch dot
hij z'n lief, jong vrouwtje, dat hij na 4
jaren terugziet, niet in haar tintelend
blauwe oogen durft blikken, dat ia
toch te mal.
Dat baron von Muller, wel is waar
een, die zijn fortuin verspeeld heeft en
een positie als houtvester aanneemt,
zich desniettemin dikwijls op zijn
„von" laat voorstaan, alleen den
naam van baron, doch de manieren
van een door de loterij rijk geworden
clown, kon wel het kluchtige verhoo-
gen, fijn geestig was hel niet.
Toch is om hem vee! gelachen en per
saldo is dat toch het doel.
De overigen hadden goede, soms
zeer goede momenten. Karet Frederik.
reeds een oude tooneelrot in het dilet
tantisme, Leonïe von Brake en Amalia
Weideburg de Xantippe, de Oude
Frits hun spel valt, als altijd, te
loven,
Van de tooneelen was veel werk go-
maakt, zoodat het boschplekje, als dé
salons, gezien mochten worden.
De muziekvereeniging „Kunstkring"
verleende hare medewerking en had
een keurig programmal je voor de
pauzen aap te vullen. Zij verwierf
meermalen een hartelijk en welver
diend applaus.
We hopen dit seizoen toch nog iets
beters van Varia te zien en te hooren
te krijgen.
Spert en Wedstrijden
LUCHTVAART.
KOPDUIKELARIJ.
Pégoud te Frankfort, waar 400.000
toeschouwers op het vliegterrein aan
wezig waren; Chevillard te Juvisy,
waar 25.000 kijkers de toegangshek
ken passeerden, hebben beiden d©
eerste met een eendekker, de andere
met z'n tweedekker Zondag schitte
rende vluchten gemaakt, waarbij het
„kopje duikelen" aan de orde was en
nog veel meer acrobatische toeren te
zien werden gegeven. Chevillard moet
zelfs hoog in de lucht de „Tango" ge
danst hebben. In Fransehe lucht
vaartkringen noemt men Chevillard's
verrichtingen nog mooier en talrijker
dan die van Pégoud. Doordat eer
tweedekker grooter is, kan met het
bloote oog elke verrichting gemakke
lijker gevolgd worden. Chevillard vol
brengt de „looping" door voorover te
duikelen.
C,TeI.").
Letteren en Kunst
Het Tooneel
HET NEDERL. TOONEEL.
„Gekocht en Betaald", tooneelspel
in 4 bedrijven, naar het Engelsch, van
George Broadhurst.
Het sprookje van Asschepoester en
den Prins, naar onzen modernen tijd
overgebracht.
In dit geval de arme New-Yorksche
telefoonjuffrouw Virginia Blaine, die
door den milliardsir Robert Stafford
ten huwelijk wordt gevraagd.
Maar waar het oude sprookje ein
digt: „en ze leefden nog vele jaren
gelukkig"; daar begint het moderne
pas.
Niet dat de moderne Asschepoester
iets voelt van gêne in haar nieuwe
leven, daar is zelfs geen kwestie van.
Virginia is een Amerikaausch meis
je, die altijd haar eigen brood lieert
verdiend. Zij bewondert in Robert
de energie en het zakeninzicht, die
hem (met eenig geluk natuurlijkI)
tot railliardair maakten, maar ze zet
hem daarom niet in de wolken en pust
zich dadelijk aan aan haar nieuwe le
ven. Ook vindt zij liet natuurlijk dal
haar zuster Fanny met haar man,
James Gilley, zich mede koesteren in
den millioenengloed, waar deze (lan
ook niets tegen hebben.
Maarer is iets anders, Virginia
is een gevoelige vrouw, die er naar
hunkert liefde te ondervinden en zeil
lief te hebben. Zij is tevens een
viouw met gevoel vun eigenwaarde.
En deze karaktertrekken zijn wei
wat in den knel geraakt toen zij be
loofde, Roberts vrouw te worden. Ze
laat zich overrompelen door zijn ver
langen, door de vreugde van zuster
en zwager over de familierijkdom, en
ook wel een beetje door het schitte
rend vooruitzicht nnlliardairsvrouw
te worden. Robert is haar sympa
thiek, maar ze heeft niet genueg ovcr-
wugen of met dit huwelijk aan tiaar
gevoel van eigenwaarde wel recht
wordt gedaan.
En dit beleedigd gevoel van eigen
waarde veroorzaakt de catastrofe.
Robert Stafford is een man vol goe
de eigenschappen, hij heeft Virginia
'eerlijk lief, maar hij voelt niet dat
hij haar iets verschuldigd is omdat zc
zijn vrouw werd. Integendeelhij
weet, dat ze hein niet zou hebben aan
genomen als hij arm was; dit telt
wordt niet te niet gedaan door haar ia-
ter ontwaakte werkelijke liefde voor
hem: hij heeft haar gekocht en be
taald.
In het gewone leven denkt hij hier
niet aan en is een teederc hartelijke
echtgenoot voor haar, doch als hij
wat meer gedronken heeft dan hij kan
verdragen zooals meer dan eens
gebeurt verliest hij zijn zclf-con-
tróle en doet haar de grofste beleedl-
gingen aan.
Zij lijdt er onder, en wal het erg
ste is: zij moei erkennen, dat er
waarheid ligt in zijn dronkcmaiisbc-
weringen. Die erkenning vooral doel
haar besluiten aan hare vrouwelijke
eigenwaarde nu nog recht te laten we
dervaren en zij stelt Robert voor de
keus: nooit meer drinken of zijn
vrouw verliezen. Hij is wel vol be
rouw over wat hij huar aandeed,
maar tot het geven van een belofte
kan hij niet besluiten. Hierin zou hij
nare meerderheid erkennen liever
nog ziet hij haar heengaan.
Eu dus gaat zij en verdient weer
haar eigen brood als winkel juffrouw.
Zij kan niet terug, zoo lang Robert
de gevraagde belofte niet vrijwillig
geeft, doch lijdf onder de scheiding,
ook ter wille van hare zuster, die nu
weer sloven en zwoegen moet in bet
huishouden.
Robert lijdt niet minder onder zijne
eenzaamheid, maar zijne koppigheid
houdt hem er van terug, naar Vir
gin.a toe te gaan.
Zwager James echter die wel
graag weer een druppeltje van den
inilhoenenregen op zou vangen
weet door een eenvoudige machinatie
Robert en Virginia bij elkaar te bren-1
gen; terwijl beiden denken, dat de
eerste stap van den ander is uitge
gaan. Ze vallen elkaar in de armen,
en zijn gelukkig, zelfs als zij hunne j
vergissing omtrent den eeislen stap
ontdekken. Robert erkent, dat hij
haar niet missen kan en geeft de be
lofte, en Virgie weet, dat zij voortaan
haar man zal kunnen liet hebben en
toch zichzelf blijven, een mensch met
eigenwaarde zooa'.s hij.
liet stuk houdt prettig bezig: 't is
levendig en Lrisch, en heeft goede
speeïscènes.
Fanny en Jinuny, de kantoorklerk
met hoogen dunk van zichzelf, bren
gen ar een komisch element in; Em
ma Morel en de heer Lobo speelden
deze twee rollen met entrain, al gaat
hot slordige platte spreken van de
klein-burgervrouw mejuffrouw Mo
rel niet al te natuurlijk af.
Da fout van het stuk is, dat vooral
in hel laatste bedrijf aan de bijfigu
ren, Fanny en Jimmy, een veel te
groole plaats wordt ingeruimd. Vir
ginia's tweestrijd en lijden na de
scheiding, krijgen we maar een oo
genblikje te zien en dan nog maar
oppervlakkég: de schrijver maakte
zich daar gemakkelijk af en vulde
zijn bedrijf met eenige grappige too-
neeltjes tussehen liet echtpaar „aan
lager wal."
Dit doet wel eenige schade aan ons
medeleven met de hoofdfiguren.
Het tweede bedrijf, waar Robert
half dronken thuis komt, eerst zijn
zwager er tussehen neemt, eD later
zijne vrouw beloedigt, is hei sterkste
van het stuk; goed geteekend is daar
in hoe de half beschonken© do con
trole verliest over wat hij zegt, zoo-
dat dingen, die anders verborgen in
hem blijven, nu ongehinderd over zij
ne lippen komen. Illustratie van het
oude gezegde: „kinderen en dronken
nienachan zeggen de waarheid."
Dit bedrijf werd uitstekend gespeeld
door Ko van Dijk als Robert; reeds
zijn opkomen met 't even aarzelend
blijven staan in de deur, toekende den
man, dio iols meer gedronken heeft
dan hij kan verdragon. En zijn grap
pen, zijn woede, zijn hartstocht, het
bleef alles in dien toon gestemd.
Mevrouw Lobo-Braukensiek was
een goede Virgie: haar spel heeft
juist de eigenschappen, die voor deze
figuur noodig zijn; frischlieid en vol
komen afwezigheid van het sentimen
teels en preckerige.
We zagen nog den heer Lauren-
tius als Oku, Roberts Japansche be
diende, wiens hoofd-oonversatie Le
stent in het telkens herhaalde; „neem
me niet kwalijkI"; en Mejuffrouw
Wolf.fers als een aardig Fransch ka
mermeisje.
De regie had voor een© goede aan-
kleoding gezorgd, vooral de kamer
vun het eerste bedrijf maakte den ge-
wenscliten indruk van imponeerende
kostbaarheid.
Het publiek toonde zich zeer vol-
duan. Mevrouw Lobo kreeg bloemen.
ANNA VAN GOGH—KAULBACH.
EEN REMBRANDT HEROVERD.
Naar 't N. v. d. D. verneemt, is een
meesterwerk van Rembrandt in het
bezit gekomen van den heer Aug.
Janssen, te Amsterdam, en daarme
de voor ons land herwonnen. Hier vol
gen een aantal bijzonderheden
Het stuk is bekend als „Lucretia
zich doorstekendegedateerd 1664,
dus uil Rembrandt's laatste levens
jaren. Het behoorde laatstelijk tot de
kostbare collectie van den heer M.
C. D. Borden, te New-York, welke in
een prachtigen catalogus door dr.
Wilhelm Valentiner in 1911 werd be
schreven. Na den dood van den eige
naar is die verzameling in Februari
van dit jaar te New-York in veiling
gebracht. De „Lucretia" is toen in het
bezit gekomen van de firma Knoed-
ler (New-York, Londen en Parijs),
naar het schijnt in combinatie met
anderen. Het stuk verkeerde in goe
den staal, maar het was overdekt
met verschillende vernislagen, welke
het allicht voor niet-deskuiidïgen
minder aantrekkelijk maakten.
Zoo konden de heeren Knoedler het
voor een tameljjk lagen prijs aan-
koojien. Ilun stoutste verwachtingen
werden nog overtroffen, want toen
onze landgenoot de heer C. F. J. de
Wild, aan hunne firma verbonden,
hc-t stuk had ontdaan van de vernis
lagen, die vooral den geheelen ach
tergrond bedekten, is het in al zijn
luister voor den dag gekomen als een
<ler machtigste, indrukwekkendste
werken van Rembrandt!
Het schilderij, dat een afmeting
heeft van 1 M. bij 1.15 M. in de hoog
te, vertoont Lucretia als een bekoor
lijke jonge vrouw. In de rechterhand
draagt zij ecu dolk, die zij op de borst
heeft gcriciit om zich den doodelij-
ken stoot toe te brengen. De linker
hand houdt zij opgeheven. Het kleed
is van een gouden brokaatstof, met
schittering van geel en groen, de
halsdoek van fijn batist. De wijde
moudcii laten de armen voor een
deel ontbloot. De halssieraden be
staan uit twee colliers, waarbij een
paarlsnucr met pendeloque, in het
linkeroor fonkelt een enkele parel.
In den kleurenrijkdom en de stof
uitdrukking van het prachtig ge
waad herinnert dit meesterwerk: aan
de „Zegening van Jacob door
Isaak" (1656) te Kassei, aan den
„Homerus" (1663) in het Mauritshuis,
en „Het Joodsche Bruidje" (van
1668) iu 's Rijks Museum. Het evenaart
ln alle opzichten die beroemde stuk
ken en draagt dan ook alle kenmer
ken van de laatste, de groote periode.
Toen de heer Ant. W. M. Menslng
van de firma Frederik Muller en Co.,
nog kort geleden dit stuk te Londen
zag, was hij dadelijk besloten liet te
koopen, om het zoo mogelijk voor
goed naar pns land terug te bren
gen. llij is daarin geheel naar
wensch geslaagd, want niet alleen
heeft hij het onvergelijkelijke schil
derij kunnen koopen, maar daarop is
het bijna onmiddellijk overgegaan ln
het bezit van den heer Aug. Janssen,
dien hij als kooper op het oog had, en
den eenige wien hij met heeft aange
boden.
Dr. Wilhelm Bode, de groote Rem-
brandt-kenner te Berlijn, van het
verheugende feit in kennis gesteld,
beantwoordde de mededeeling tele
grafisch met een gelukwensch en niet
den uitroep„ein herrlicher Rem
brandt!"
Naast de Nachtwacht, de Staal
meesters, het Joodsche Bruidje, het
portret van burgemeester Six en den
Homerus, zal de Lucretia voortaan
genoemd mogen worden als een der
heerlijkste werken die het land van
Rembrandt bezit. Men mag hierbij
dus spreken van een in waarheid va
derlandslievende daad.
OVER BOEKEN.
Dr. B. C C-oiidsmi t, die voor
de firma W. J. Th ie me Co., te
Zutfen, vroeger reeds de Mythen van
Griekenland er» Rome bewerkte, heeft
tlians de Engeïsche uitgave van „D e
geschiedenis van hetRo-
meinsche Vol k", vertaald en
bewerkt
De Engeïsche schrijfster E. M. Tap
pan heeft in dit bock geen oorlogs
geschiedenis, maar een cultuur-histo
risch beeld va-i het beroemde volk ge
geven, waardoor men het geestelijk
en zedelijk leven van de Romeinen
nader komt. Zij toont hierin aan, hoe
een oorspronkelijk tuchteiooze bende
lieeft kunnen ontwikkelen tot een
volk, d. w. z. een nationale eenheid,
wier innerlijke kracht zoo grant is ge
worden,dat zij die niet alleen in uitge
strekt gebied van de toenmalige we-
reld heeft uitgeoefend, maar zelfs nog
op onzen tijd, door haar wetgeving,
den stempel drukte. Wie gevoelig is
voor de bekoring van de klassieke we
reld, zal zeker roet veel belangstelling
van den inhoud kennis nemen.
Het boek behandelt de geschiedenis
van de stichting van Rome, omstreeks'
750 jaar v. Chr., tot den val van het
Westersch en van het Oostersch Ro-
meinsche rijk in 814 en 1453.
Het werk is geschreven in bevatte-
lijken stijl en een aantal afbeeldingen
verklaren den tekst.
Een nog kloeker werk is bij dezel fde
uitgever (T hie me Co., Zutfen)
verschenen, onder den titel „Noor-
sche mythen", een aardig pendant van
de straks genoemde Grieksche en Ro-
meinsehe mythen, en van het werk
over Middeleeuw sche legenden, dat
eveneens bij deze firma is verschenen.
De bewerker van dit boek, dr. H. W.
Ph. E. v ande n Berg h van Ey-
s i n g a, heeft daarvoor de stof ont
leend aan den arbeid van den Duit-
scben schrijver H. A. Geurber, die ook
de straks genoemde mythologische
boeken heeft samengesteld.
De Edda's, waaruit deze mythen af
komstig zijn, vormen ruwe brokken
poëzie, in de oudste IJslandsche lite
ratuur bewaard.
Deze fragmenten, waarvan „De
oudere Eddia" in den eersten lijd onzer
jaartelling door uen geestelijke, Sae-
munds werd verzameld, zijn eigen
lijk de mythen van de Noormannen,
maar tevens de groote geschiedenis
van het noordelijk deel van Europa,
die voor ons ras de beteekenis heeft
van dat, historieverbaal van Traje
voor de Grieken
De Noorsclie mythologie moet dan
ook van diepgaanden invloed zijn ge
weest op de gewoonten, wetten en
taal van de West-Eu rapeesche bevol
king.
Het is daarom een zeer verdienste
lijk werk van uitgever en bewerker
geweest, dit boek voor den lloilanü-
sclien lezer geschikt te maken.
Met klimmende belangstelling leest
men dit boek door. Wat het mee aan
trekkelijk maakt, is, dat de beteekenis
van deze sagen wordt aangetoond
waardoor men een dieperen blik op
het geestesleven van de scheppers de
zer mythen verkrijgt.
PAS-VERSCHENEN BOEKEN.
(Op de voor bespreking-vatbare wer
ken komen wij nader terug.)
„Ilelianthus", nagelaten roman
door Ouida, bewerkt en ■voltooid
door C. T li i e m c-, Amsterdam, Van
Holkema en Warendorf.
„De Koning van een vreugderijk",
door A. S. C. Wallis (drie deelen),
Haarlem, H. D. Tjeenk Willink en
Zoon.
„De ondergang van liet dorp", door
P. LI. van Moerkerken, Am
sterdam, P. N. van Kampen en Zoon.
„Als rijpe vrouwen minnen", naar
het Duitsch. van Margaretha
von Sydow, vertaald door mevr.
J. P. Wesselink van Rossum
Amsterdam, L. J. Veen.
„Res, non verba", „Leo Verberne",
door A. L. T e r g o, (twee deelen),
Amsterdam, L. J. Veen.
„Levenswond", door Cora West-
land, Leiden. A. W. Sijthoffs Uitge
versmaatschappij.
Koloniën
POKKEN.
Uit Soerabaja werd 22 October aan
het ..Bat. NbL" bericht
In de afgeloopen week deden zich
in de afdeeling Malang 105 gevallen
van pokkon voor, waarvan 4S met
doodelijken afloop, in Kraksa&n 68
met 12, Panaroekan 69 met IS. Bon-
dowoso 116 mei 28, Djember 31 met
11. Toeban 29 met 13 en Bodimegoro
27 met i.
NAAST DEN S. I.
Onder de inlanders is zoo meldt
men aan "t Bat. Nbl. een Jh: weging
gaande om. gehee! afgescheiden van
den S. I., een vereen icing te stichten,
die werkelijk huij» verschaft in geval
van overlijden of bij een ongeluk.
Kerk en School
NED. HERV. KERK.
Beroepen: te Veenendaal, J. Pi».
Schippers, te Edete Hooginade en
Rijpwetering, K. Olivier, caiid. te
Apeldoorn; te Deventer, 11. G. van
Wijngaarden, te Almelo.
Aangenomen naar Piershil (to ex.)
door R. N. J. Roskott, te Oud- en N.-
Gastel.
Beroepen te Hekelingen (toez.) J.
G .Steenbeek, cand. te Amsterdam; te
Klundert, G. Verdoes Kleyn, te Wa-
genuigeu.
Aangenomen naar Angeren door B.
C. Verhagen, te Buiksloot.
GER. KERKEN.
Beroepen. :e Zuidwolde, W. Bouw
man. te Hall urn-
Bedankt. Voor Doesburg door A.
Schweitzer, te Buiksloot; voor IIou-
werzül door G. D. Scheepsma, te Roo-
deschooL
ACADEMISCHE EXAMENS.
Amsterdam. Bevorderd to'. doctor
in de geneeskunde op proefschrift
„Over den oorsprong van den N Va
gus bij het konijn", de heer F. J.
Stuurman, 2e geneesheer aart het ge
neeskundig gesticht voor krankzinni
gen te Franeker, geboren te Kampen.
Leiden. Geslaagd Candidaats-cxa-
men rechten de heer J. J v Geuns.
Z. E. KARDINAAL VAN ROSSUM.
De „Gsservatore Romano" meldt de
benoeming van Z. E. Kardinaal Van
Rossum tot protector der Orde vin
het H. Kruis in Nederland
Stoomvaartberichten
STOOMVAART-MIJ. NEDEKL-YN D.
Het st. Ambon (uitreis) vertrok t7
Nov. van Suez.
Het st. Kouing Willem I arriv. 17
Nov. van Batavia ie Amsterdam.
Het st. Koning Willem III arriv.
16 Nov. van Amsterdam te Batavia.
Het st. Radja (uitreis) arriveerde
17 Nov. te Southampton.
Het st. Vondel (thuisreis) arriv. 16
Nov. te Suez.
Kangean (thuisreis) arriveerde 17
Nov. te Marseille.
ROTTERDAMSCHE LLOYD.
Het st. Palembang vertrok 16 Nov.
van Rotterdam naar Batavia.
Het st. Tambora (uitreis) vertrok 15
Nov. van Colombo.
Het stoomschip Ceylon arriveerde
17 November van Rotterdam te Ham
burg.
I-let stoomschip Goronlalo arriveer
de 17 November van Saigon te Huil.
Het stoomschip Sindoro (uitreis)
arriveerde 16 November te Southamp
ton.
Het stoomschip Tabanan (thuisreis)
vertrok 17 Nov. van Tanj«br.
Djebres arriveerde 17 Nov. van Java
te Rotterdam.
HOLLAND—AMERIKA LIJN.
I-Iet st. Bellasco. van Savannah n.
Rotterdam, passeerde 15 Nov. Fi-
nisterre.
Het st. Westerdijk vertrok 16 Nov.
van Rotterdam naar New-York.
Het st. Zaandijk, van Savannah n.
Bremen en Rotterdam, pas,©eerde 16
•Nov. 1 u. 30 nam. Dover.
Het st. Oosterdijk arriveerde 16
Nov. van Rotterdam en Baltimore to
Newport-News.
Het st. Rotterdam arriveerde 16
Nov. van Rotterdam te New-York.
Het st. Sloterdijk arriveerde 16
Nov. van Rotterdam te- Boston,
KON. HOLL. LLOYD.
Het stoomschip Eemland (thuisreis)
is 17 Nov. Ouessaut gepasseerd.
Het stoomschip Frisia (uitreis) ar
riveerde 17 November te Rio Janeiro.
KON. WEST-IND. MAILDIENST.
Het st. Prins der Nederlanden ar
riveerde 16 Nov. van Paramaribo to
Amsterdam.
STOOMV. MAATSCHAPPIJ
OCEAAN.
Het stoomschip Den of Kelly, van
Java naar Ams'cniam, arriveerde. 17
November ic Suez.
Het st. Dariianus, van Amsterdam
naar Java, arriveerde 15 Nov. te
Port Said.
Het st. Diomed, van Batavia naar
Amstesdam, passeerde 14 Nov. Gi
braltar.
Het st. Laertes, van Amsterdam
naar Java, vertrok 15 Nov. van Li
verpool.
Marktnieuws
GROENTENMARKT TE HAARLEM.
17 Novc-mber 1913.
Aardappelen, aangevoerd en ver
kocht 17 ILL. f a
Appelen, aangevoerd 164 H.L., ver
kocht 100 H L. f 6—f 12.
Peren, aangevoerd f 125 II.L., ver
kocht 90 H.L., f 6—f 12.
Bloemkool, aangevoerd en verkocht
4000 stuks f 0.03—f 0.12.
Roodekool aangevoerd 5000 stuks.,
verkocht 3030 stuks f O.ftZf 6.05.
Wittekool, aangevoerd 700 stuks,
verkocht 500 stuks, f 0.02—0.05.
Savoiekool, aangevoerd 4009 stuks,
verkocht 3000 stuks, f 0.02—f O.OG.
Wortelen aangevoerd en verkochl
300 bos f 0.05f 0.07.
Botermarkt.
Aangevoerd en verkochl te Haar
lem op 17 November 1913:
30 K.G. boter. Hoogste prijs f1.90.
laagste f 1.70 per K.G.
