HARLEM'S WILIS
DERDE BLAD
Iginsdag 23 November 1913
Litenlandsch Overzicht
De Ba!kanvu5kaan,
Een verbond?
C,let Russische blad „Roeskoje Slo-
L"'houdt beslist vol, dat er een mili-
Lc overeenkomst is gesloten tus-
Ditii Turkije en Bulgarije. Do voor-
Linste bepalingen van dit verdrap
E,, volg«ns het blad
f|o, Wanneer Bulgarije den oorlog
i&aart aan Griekenland, zal Tur-
-f Bulgarije to hulp komen met drie
terkorpsen, die onder het bevel van
t'l liulgaarscho hoofdcommamlo zul-
Dên statx*
T?o. Wanneer do bondgenooten van
trielio.n).ind dit land hulp bieden, zal
furkije den oorlog mooten verklaren.
Reicllde verplicliting rust op Bulga-
je voor het geval Turkije aan een
■s genoemus mogendheden den oor'
g verklaart.
.Vaaneer Turkije do overwin-
ichaalt, kujgt Turkije Thraciê
li do Mesta-rivior.
Do troon van Albanië.
Do zes groote mogendheden hebben
[tuil toestemming gegeven tot de can-
iiMiur van den prins yosi Wied voor
_i Ubuneesche» vorstenzetel.
T Ma mens den prins heeft zijn oom,
wing Carol van Roemenie '.koningin
litalHith van Roemenie, Carmen Syl-
i, i? een tante van den prins Von
[Wiel; de voorwanruen medegedeeld,
'elite de prins geneigd is den
[Mbanisehen troon te bestijgen. Te-
s vroeg koning Carol, of iemand
ugen die candidatuur bezwaren had?
[Nu de groote mogendheden de candl-
Idaluur en de voorwaarden hebben
[goedgekeurd, zal aan de voorloopige
heeev.teg te Valona kennis worden
jtfl'oven, dat de prins Von Wied tot
erst van Aioume is uitgekozen. lie
Fvourloopige regeering zal dan de vor-
liegcnwoordigers van alle stammen
I naar Valona ontbieden, en daar zal
r omstreeks half December tot de vor-
ftlcnkeus worden overgegaan.
Zoodra dat geschied is, zul eeu dé-
putatie naar Potsdam vertrekken,
I waar de prins bij de garde dient, om
'i kroot: van Albanië aan te bie-
liea.
Hij zal dan omstreeks half Januari
tmet zijn gemalin zijn intocht in Valo-
I na doen, om de regeering te aanvaar
dden.
PbEii(js1sg1i3 Minister Lleyd Georga
over vruuwen-kiesreclii.
De Kanselier dor Schatkist, die te
Oxford oen rede had gehouden i:
.Oxford Union", ontving daarna
[scliiJlênde deputaties in verband met
Kt vrouwenkiesrecht
Het waren wei uueenloopeade ge-
delegcmieii, aio aen Minister kW
I meu spreken. Daar was een groep van
I mannen uit ue Men's Political Uni-
ca", die insteiunicu met de tactiek uer
militante vrouwenuaar was een
tweede groep, uie de belangen kwain
I voordragen namens de National
j Union of \V amen Suffragettes Socre
ties", v. oi he langs kal men weg voor
het verkrijgen van vrouwenkiesrecht
ijveren, en er kwam ten slotte een
derde groep, welke zich deed hooien
numulls degenen, die van vrouwen
kiesrecht niemendal willen weten
daartegen in woord en geschrift op
komen.
Tot de afgevaardigden der million-
Uil, die vooral kwamen protesteeren
togen het kunstmatig voeden in de
gevangenis van die vrouwen, die daar
tot de hongerkuur overgaan, zeide de
Minister o. a., dat zeker geen enkel
man het aangenaam vond als vrou
wen wegens orde-verstoring uit open
bare vergaderingen werden gezet.
„Maar", voegde hij' er aan toe, „liet
is hopeloos voor den spreker in der
gelijke meetings, om te pogen daarbij
tusschenbeiden te komen. Ilc heb het
zelf een paar keer beproefd, doch het
bleek steeds dat de mensehen te ver
ontwaardigd waren over het optreden
van misschien een paar dozijn perso
nen, die een meeting van duizenden
poogden te beletten den spreker te
hooren. Tusschenbeiden komen m
dergelijke gevallen elscht van den
spreker een zeer luide stem en die
heb ik niet."
En dan, antwoordende op de op
merking der deputatie, dat de Regee
ring iets diendo op te offeren om vrou
wenkiesrecht er door te krijgen, zeide
de heer Lloyd George: „Zoolang er
nog andere quaesties aan de orde zijn,
acht ik mij niet geroepen de Regee
ring ten val te brengen, de kans van
hot wot worden van andere voorstel
len te vernietigenmijn partij te
vernielen voor de z-aak van vrouwen
kiesrecht. Ik zeg u dat ronduit."
En wat het kunstmatig voeden in
de gevangenissen betrof, de Minister
erkende da t het een vreeselijk proces
moet zijn voor vele vrouwen. Maar
wat moest, men anders doen Er was
nog geen meerderheid onder de kie
zers, die het vrouwenkiesrecht wilde
toestaan.
II'j begreep niet hoe men kan mee-
nen, dat het, in brand steken van een
lioutkooperij, /ooals men juist te
Oxford gezien had er iets toe kon bij-
drogen om 45 millioen menschen te
overtuigen. Als men de wetten niet
eenvoudig op zijde wilde schuiven,
dan was er voor den Minister van
Rinnenlandsche Zaken gc-en andore
keuze dan kunstmatige voeding, of de
ungenen, die den „lumgerstrike"
begonnen, te laten omkomen.
Wat betreft de t woe de deputatie,
die der ordelievende partijen ten bate
van vrouwenkiesrecht, zeide de Mi
nister, dat hot opnemen van deze
quaestie in het partij-programma de-
20r Regeering ten gevolge zou hebben,
dat de krachtigste figuur der liberale
partij dan vermoedelijk zou aftre
den, wat voor haar een onherstelbare
ramp zou beteekenen, want nooit had
de partij meer behoefte aan diens
groote hoedanigheden, zijn parlemen
taire begaafd heden, zijn buitengewo
ne scherpzinnigheid en zijn macht om
de partij gedurende zoovele jaren bij
een te houden.
,,Ik geiool voegde hij er aan toe,
„dat ik scauldig zou staan aan een
misdaad tegen ue hoogste belangen
van den Staat en de groote massa ues
volks, die tot ons uitziet om hulp, als
ik mode ging helpen aan de kracht
om dit sterke werktuig, de liberule
regeering, cp dit o ogen blik te fnui-
kdn". Zoodra de openbare meening
zicii krachtig ging uiten ten voordeelt
van vrouwonkiesrecht, zou het niet
langer uoodig zijn de ministers
te porren daarvoor op te treden.
En wat ten slotte de derue groep
betrof, de tegenstanders van vrou
wenkiesrecht. tot hen zeide de minis
ter, dai zijn kiezers aliijd geweten
hadden-, dat hij vóór vrouwenkies
recht zou stommen, doch- dat zeker 99
pCt., die vóór hem gestemd hadden
als Parlementslid, dat zeker hadden
gedaan om gansch andere overwegin
gen dan het stemrecht voor de vrouw.
Overigens hadden de bedenkingen
uezer copulatie hem nog meer ver
sterkt in zijn denkbeelden ten voor-
deele van vrouwenkiesrecht, in stede
hem van het tegendeel er van te over
tuigen."
Allorlei
Uit Mexico.
Te Sierra Blanca, dertien K.M. be
zuiden Juarez, de belangrijke Mexi-
Is een hevig gevecht gaan-te om ba'
bezit van laatstgenoemde plaats.
Volgens to Washington ontvangen
berichten staan 20.000federalisten te
genover een gelijk aantal constitutie-
nalisten eenigf twijfel ten opzichte
van deze cijfers is echter wel gerecht
vaardigd, daar onlangs nog van ge
loofwaardige zijde bericht werrl, dat
de regeering niet meer dan 7000 man
bijeen kon brengen.
Gedurende eenige dagen had men
federale troepen onder de generaals
Salazar en Orozco geconcentreerd te
Rancheria, een plaats 58 K.M. ten zui
den van Juarez gelegen. Generaal
Villa verliet Zaterdag deze stad met
het doel de vereeniging van een leger
macht met de regeerinestroepen bij
Juarez te beletten en is blijkbaar
daarin geslaagd, want hij heeft ge
seind, dat hij twee treinen inet 1500
manschappen in de lucht heeft laten
vliegen.
President Wilson is tevreden over
de resultaten van zijn afwachtende
houding tegenover Mexico, zoo wordt
aan de New-York Herald" uil Wash-
ton geseind. Van positieve resul
taten echter wordt niet gerept, wel
wordt gezegd, dat de president over
tuigd is, dat Huerta binnen betrekke
lijk korten tijd van liet staatstooneel
erdwenen zal zijn.
Hit Zuid-A frik o.
De scheuring onder de Afrikaners
is een feit geworden. De volgelingen
an Hertzog, in meerderheid Vrjj-
staters, maar overigens bestaande uil
vertegenwoordigers der verschillende
prov inciën, hebben zich van de Zuid-
Afrïkaansche partij afgescheiden. Zij
zullen, naar verwacht wordt, eene
nieuwe partij vormen de Zuld-Afri-
kaansche nationale partij, die ver
moedelijk in het begin van Januari
za.l worden geconstitueerd.
Deze nieuwe partijvorming is zeer
zeker een feit van groote historische
beteekenis voor do toekomst van
Zuid-Afrika. Het zal nu moeten blij
ken of de nationale partij ook na dt
scheuring sterk genoeg is om de veroordeeld
macht in banden te houden. Onge
twijfeld zal in do bestaande partij
verhoudingen groote wijziging worden
•gebracht daar zeer vermoedelijk de
arbeiderspartij haren steun zal geven
aan do partij van Hertzog, terwijl do
Unionisten, waar ze zelf niet sterk ge
noeg zijn, hun steun zullen geven aan
de Botha-partiJ.
M-;n bericht aan 't Hbld.[vastgesteld geworden en komt elk
de ,.N'. R. Ct.", meent dr. jaar in de Doema ter sprake.
iibi under een fout op het spoor
lo zijn in de proclamatie welke Hare
Majesteit de Koningin den 21sten de
zer uitvaardigde. Van der Duyn van
Maasdam en Van Hogendorp, wier
proclamatie dien dag haar eeuwfeest
vierde, zouden zich niet op den
wenscb van al „onze B on dgenoo-
ter.", maar al „onze Landgenooten"
hebben beroepen. De lieer Colenbran-
cieelen tekst in Staatsblad 1813, no.
na to slaan, want daarin is de lezing
gegeven welke de jongste proclama
tie volgde.
DE MOORD AAN DE OVER
ZIJDE VAN HET IJ TE AMSTER
DAM.
Het „N. v. d. D." verneemt, dat
Dijkman, de man die indertijd zich
zelf beschuldigd heeft de dader te zijn
van den moord op het jongetje De
Klerk, al zijn daaromtrent afgelegde
Een ware zelfmoorden-epidemie is
onder de gevangenen uitgebroken. De
on gelukkigen zien ln den zelfmoord
de eenige bevrijding, velen hunner
koesteren de hoop, dat hun vrijwilli
ge dood de openbare meening in be
weging zal brengen eu zoodoende ver
betering brengen in het onduldbare
lot van hur. lijdensgenooten. Diep tra-
giscTTTs Ook het lot der vele dui
der heeft blijkbaar verzuimd den offl-den politieke bannelingen, die gróo-
cieelen tekst in Staatsblad 1813, no. i t€ndeels zonder rechterlijke uitspraak,
door administratieve willekeur
oordeeld zijn. De meesten hunner
worden heengebracht «aar ijsbedokte
woestenijen, en kwijnen, in de ellen
digste omstandigheden, langzaam
weg.
Ue beschrijvingen van Kennan heb
ben destijds een storm van veront
waardiging in West-Europa wakker
geroepen, maar thans, een kwart
eeuw later, staan wij voor nog veel
-reeselijker toestanden. Heden, even-
bekentenissen heelt ternfgenomen. - b het een zaak die niet
Bij zegt nu, alles maar te hebben ver- - -
teltl orn in de gevangenis te komen.
Eerstdaags zal waarschijnlijk
beschikking van de rechtbank wor
den uitgelokt om een onderzoek naar
zijn geestvermogens te doen instellen
en hem daarvoor in een observatie-
inrichting te plaatsen.
D. i.s sedert 15 October opgesloten
in liet huis van bewaring.
Binnenland
caansche stad op de grens van Texas, 1 wacht.
DE PROCLAMATIE.
Dr. H. T. Colenbrander schrijft
aan de N. R. Ct.:
Hoe jammer, dat de proclamatie
(der Koningin} Van der Duyn en Ho
gendorp laat verklaren, dat zij zijn
opgetreden, voldoende aan den
wejisch van „alle onze Bondgenoo
ten".
Niemand van de bondgenooten had
op 21 Nov. een daartoe strdkkendèn
wensoh tot Hogendorp gericht, noch
kunnen richten: de opstand werd
eerst 20 Nov. te Londen, en eerst den
2Gsten 's avonds in het hoofdkwar
tier der verbondenen te Frankfort
bekend.
Hogendorp heeft dus niet kunnen
verklaren wat de proclamatie hem in.
den mond legt; hij heeft het ook niet
verklaard. De oorspronkelijke uitgave
-van het aangehaalde stuk, in plano,
en alle mij heft en de herdrukken, laat
stelijk nog in de „Brieven en Gedenk
schriften", lezen: „wij voldoen aan
den weusch van alle onze Landgenoo-
ten."
Het behoeft wel geen verzekering
dat deze lezing ook de eenige is die
zielkundig van Hogendorp kan wor
den verondersteld. Zijn onsterfelijke
verdienste is juist, dat hij niet op een
wenk van vreemdelingen heeft ge-
Quarantaine.
Dus, doctor, het is niets ernstigs'?
De oude officier van gezondheid
schudde met een zekere vertrouwd ij
ke bonhomie liet grijze hoofd.
Wel neen, kolonel! Ik zul toch op
mijn ouden dag geen verkeerde diag
nose maken! De jeugdige patiënt
scheelt eigenlijk niets. Juffrouw Elise
Is gezond eu v.el! Dat beetje bleek
zucht heeft niets te beduiden; slechts
het natuurlijk gevolg van een - hm.
hm! al te druk winterseizoen. Eerst
alzoo een melkkuur buiten; in Juli
zenden we haar dan naar het strand
misschien wel naar Schevemngen, liet
hij er op volgen, toen hij de pruilende
lip van het meisje zag.
De kolonel reikte den ervaren arts
de hand en wendde zich toen tot zijn
dochtertje, dat zwijgend en bleek daar
gezeten
Nu, kind, je hebt het gehooid:
naar buiten, fnssche lucht happen en
veel melk drinken! Alzoo reken er op,
dut je morgen vertrekt naar Bosch-
lust. Tante Lotje zal verheugd zijn,
dat je nu eens voor eeruimen tijd bij
haar komt logceren. Toe, alsjeblieft
geen waterlanders'. Je weet dat ik dat
eeuwige grienen niet kan uitstaan. En
cr is niets te huilen hoogst ordinair
\oor 'n soldalenkina. Boschlucht is
gezellig gelegen in de onmiddellijke
nabijheid van Groenoord en dai ligi
(och niet aan de Noordpool, maar
hoogstens drie uur gaans van hier. Ik
kom je dus nu en dan opzoeken, alzoo
't hoofdje fier omhoog! Dag, waar
de doctor mijn dank!
De beide heeren verlieten het ver
trek en lieten Elise alleen achter
ullc-en met haar diepe wereldsmart
welke zich thans in een waren tranen
vloed lucht gaf.
Wa3 er op de heele lieve wereld nu
wel een levend schepsel, dat zoo door
liet noodlot vervolgd werd als zij?
Immers neon
Het afgeloopen seizoen in de groote
provinciestad was al bijzonder schit
terend geweest; vooral in de officiers
kringen van de garnizoensplaats
want de drie hoofdwapens waren er
vertegenwoordigd. Zooals er gedanst,
het hof gemaakt was als dezen
ter.
was naar de meeninc van alle bekwn
deskundigen nog niet het geval ge
weest. Hiertoe had bijgedragen de om
standigheid, dar de kolonel van het
regiment huzaren voor du eerste maal,
nadat hij zijne vrouw verloren had,
een bal gegeven en zijne eenige doch
ter in de wereld gebracht had. De
blonde Elise had met haar debuut in
de uitgaande wereld furore gemaakt
en al dadelijk eenige harten van jon
gelui verwond, en al waren ?t nu
sreen doodelijk? verwondingen toch
had luitenant Arend van der Wal!
erklaard dat hij zou sterven, wan-
leer het niet onverwijld hem geluk
hart en hand van de kleine zoo
durfde men de dochter van den regi
mentscommandant in intiemen kring
noemen zou machtig worden. Het
eerste kunststuk had e de knappe of
ficier reeds volvoerd; het hart van de
kleine had hij al stormenderhand ver
overd, over de hand echter had de
strenge papa te beschikken. En toen
het verliefde dochtertje het
waagd had, maar licel eventjes op-
iets van dien aard te zinspelen, had
de oude kolonel met zijn welbekende
afwerende handbeweging haar toege
voegd:
Van der Wall? Dat onibi-ak er
nog aan! Die dolle Dries, die 't nooit
ook maar tot ritmeester brengt -
want vóór dien tijd breekt hij zijn nek
óf in de renbaan, óf bij eene andere
dolie affaire! Neen, mijn kind. die
zaak is afgehandeld.
Zij maakte eene smeekende bewe
ging.
Ik wil er niet meer van hooren.
Elise had gepruild, geweend; ze was
stil en bleek geworden. De-Strenge va
der scheen het niet op te merken; of
schoon hij in stilte wel eens overdacht
of deze hoogst onaangename affaire
de coeur toch niet van ernsliaen aard
zou kunnen worden. Zijne Elise was
het liefste wat hij bezat. Als ze eens
maar neen, onzin!
Toch liud hij den ouden huisarts
eens 'geconsulteerd, die zeer goed wist
dat men zoo snel niet overlijdt aan
een gebroken hart. wanneer men acht
tien jaar oud is en niet den minsten
aanleg heeft voor een levensgevaar
lijk© ziekte. Tegen bleekzucht en har-
tépiju is meestal verandering van
lucht uiterst heilzaam.
Zoo werd dan juffrouw Elise met
expedieerd, een landgoed, dat haar
bedaagde tante bewoonde en, zooais
reeds werd aangemerkt, ongeveer ©en
uur rijden van de garnizoensplaats
verwijderd was. Het toeval wilde, dat
de jonge officier juist zijn Almansor
bereed en van do tegenovergestelde
zijde kwam, toen het open rijtuig met
Elise op weg naar Boschlust was.
Maar de kolonel escorteerde op zijn
vos de niet koffers en hoedendoozen
beladen calèche, als betrof het een ge
vaarlijk transport veilig door vijan
delijk land te geleiden. De luitenant,
onaangenaam verrast door dit gelel
de, gaf eerbiedig liet militair saluut
dat door den Chef koel beantwoord
werd, terwijl Elise achter haar voile
een traan wegpinkte, alsof ae in Baby
lonische gevangenschap get oerd werd
waaruit zij eerst na zeventigjarig lij
den, verschrompeld als e-an grauwe
mummie, zou terugkeeren!
Toen de luitenant haar uit 't .ge
richt verloren had. streek hij zijn
mooïen knevel op en klopte zijn Al
mansor op dea slanken hals.
Nu rijden we alle dagen naar
Groenoord steeple chasel Dat zal den
ouden knorrepot niet meevallen!
Toen Elise i.: den namiddag van den
volgenden dag diep bedroefd door het
bcsch tan de mooie buitenplaats
dwaalde, moederziel alleen en. niette
genstaande de lieve natuur, die tiaar
omringde, diep neerslachtig na de
tvreede scheiding, bleef ze eensklaps
staan en verrast luisterde zij toe. Het
was als vernam zij in de nabijheid can
zacht snuiven en vrooi ijk gehinnik c-n
•daarna eene stem, welke haar he
kend voorkwam. En eensklaps meende
zij door het fiissche groen een uni
form te ontwaren een luide lach
klonk en eene welluidende stem
Present luitenant van der Wall
3e escadron! Haha!
Do beide gelieven lagen in elkan
ders armen, als waren-zij niet vïer-en
twintig uren, maar even zooveel jaren
gescheiden geweest. De o-vermocdigc
jonkman barstte nu uit:
Geniaal idee van den ouden dok
ter om je hierheen te sturen; we zul
len hem ook tot onzen huisarts benoe
men, zeg?
Zij wist op die drieste ontboezeming
niets te antwoorden, maar ha/1 een
hoogroode kleur en bezwoer hem, toch
VOOR DE POLITIEKE GEVANGE
NEN IN RUSLAND.
Het volgende schrijven ondertec-
kend door vele bekende personen in
Nederland, h oogleeraars, predikan
ten, rechters, onderwijsmannen, Ka
merleden, letterkundigen, journalis
ten, enz. is verspreid en in de pers
opgenomen
Sedert de afkondiging der grond
wettelijke vrijheid in October 1905,
zijn meer dan veertigduizend perso
nen in Rusland wegens politieke mis
drijven gevonnist geworden. Daarvan
worden er meer dan drieduizend ter
dood gebracht, meer dan tienduizeu 1
- eroordéeld tot katortga (dwang-
.rbeid); Tiet grootste deel van deze
voroordeelmgen werd uitgesproken
d-oor krijgsraden. De onlangs, naar
aanleiding van het regeerings-juöi-
loum der Romanoff's, verleende am
nestie heeft zich slechts in enkele ge
vallen tot de politieke gevangenen
uitgestrekthun omzettend lijden
duurt haast onveranderd voort-
De vrijhêids-bc-rooviiig worut bij de
huiuige toestanden in Rusland tot een
ondraaglijke marteling. Ondervoeding
letterlijk tot verhongeren boe, over
bevolking der gevangenissen tot aan
de onmogelijkheid toe, om den naak
ten vloer als leger te gebruiken, en
©en hcnaiiueiiu^ uer gevangenen, die
eeu hoon is op alle nieuscnelijkheiti,
maken ae gevangenissen lo; een ware
lieL Tien kopeken, nat is-121/2 cent,
berekent de utdiimistraUc ui uoorsure
pez dag voor het onderhoud der ge
vangenen, eu daarvan wordt nog ten
groot doei door willekeur en trouwe
loosheid dei' beambten verduisterd.
Dé ondervoede gevangenen, samen
gepakt in overvolle ruimten, die zelfs
niet aan de meest elementaire eischen
van geaondheiiisleer en reinheid vol
doen, vallen ten prooi aan verwoesten
de besmettelijke ziekten. Scheurbuik,
typhus en tuberculose decimeeren
hunne rijen. Geneeskundige hulp ont
breekt zoo goed als ten eenenmale. In
verschillend© gevangenissen is hel
jaarlijkse!! sterftecijfer tot 12 pC*. ge*
stegen. De gevangenissen worden
vaak tot haaiden van besmetting voor
ue geneeie omgeving. Gevangenen, tot
langdurige vrijheidsstraffen veroor
deeld, gelijk dat bij de wegens poiitie-
ke misdrijven veroordeelden regel is,
zijn noodlottig tot een langzaam ster
ven, den gruwelijkste van alle doo-
den veroordeeld. Ontzettend is de
persoonlijke behandeling der gevan
genen, zoowel van hen die preventief
gevangen zitten, als der veroordeel
den, Het folteren bij de verhooren, het
mishandelen en afranselen van man-
i nen en vrouwen zijn in processen
soms de lucht er van kreeg van deze
geheime samenkomst onder de be
scherming van het dichte hout.
De kloeke ruiterofficier beloofde
het, en steeg weer op; zich met deze
korte samenkomst vergenoegende,
daar hij dienst had en zich niet mocht
blootgeven en de gramschap van den
onverbiddelijken chef op zijn. alsdan
dubbel schuldig, hoofd loden.
Zoo verliepen een paar weken, zon
der dat een wolkje den hemel van de
beide minnenden verduisterde.
Luitenant van der Wall deed zijn
dienst zoo mogelijk nog meer punc
tueel en volijverig dan anders, zood-at
de oude heer tevreden mocht zijn; of
dezp soms een duister voorgevoel had,
dat er achter zijn rug iets geschiedde,
wat niet in orde was'?
Het mocht hem geruststellen, dat de
brieveir van tante Lotje slechts goeds
van den gezondheidstoestand der jon
ge dame vermeldden, zoo wilde het
hen; toch voorkomen dat bij do snelle
genezing van zijne Elise nog andere
factoren in het spel kw amen dan melk
kuur en buitenlucht. Ook was het zijne
aandacht op den duur niet ontgaan,
dat de jonge officier nog al eens zijne
paarden afreed in de richting van
Groenoord e lieve omgeving doch
daar men in vollen vredestijd was.
kon hij zijn ondergeschikten niet ver
bieden de grens der gemeente te over
schrijden en in hun vrijen tijd waren
zij bevoegd, te gaan waarheen zij wil
den.
Zekeren morgen ontving de regi
ments-commandant een dienstbrief,
waarvan de inhoud hem niet onaan
genaam scheen aan te doen.
Parole d'honneur! dat kwam al bij
zonder goed met zijne intention
een: Groenoord, en dus ook Boschlust,
was voor het garnizoen verboden tor-
Feestavond van „Flac 1913"
Buiten klaarden in den '-y ;zen
mist, die' dik-wollig rond de huizen
hing, de felle klaureu van de vlagge-
doeken, waarmee men overdag de
herinnering aan den 24steu Novem
ber 1813 had gevierd, gelijk men met
diezelfde driekleur, honderd jaar ge
leden, de herboren onaflianlke! ij&hed
had beleest
Maar uit dat grijze buiten, koud
triestig en vochtig-parelend, kwam je
in de van-lichL-stralende Vereen i-
g^ngzaal, waar alle vormen van men
schen en dingen weer scherp-omlijnd
en dudelïjk-zichtbaar waren.
Voor den ingang rateiden nog de
rijtuigen aan en suisden de automo
bielen langs het trottoir, aanzienlijke
bezoekers naar den feestavond vau 't
comité voor Plan 1913 brengend. In
de vestiaire alreeds die verwarring
van niet gauw-genoeg-géholpen be
zoekers, welke een drukken avond
kenmerkt en aan de grens tusschen
kleedingbewaarplaats en de feestzaal
lieve jonge-datues, die oranje-strte-
ken te koop hadden: geen bezcelker
ging zonder het lint naar z"n plaats.
Daar waren tegen acht uur de open
plaatsen reeds te tellen.
Een talrijk voornaam publiek was
ér samengekomen.
In 't midden zag men een autori
teiten-groep. Daar stonden in be-
groe'.ingsgesprek Mr. dr. \V. F. van
Leeuwen. Commissaris der Koningin
in dit gewest, Jhr. mr. W. B. Sand-
berg, Burgemeester van Haarlem en
do heer Vincent Loos ie 3, voorzitter
van het comité.
Hier-en-daar, op andere plaatsen
zag men de audere wethouders onzer
gemeente, veel leden van den Gemeen
teraad en veie voormannen op allerlei
gebied. De zaal zag er vrooiijk en.
feestelijk uit: veel licht, de locpers in
de gangpaden, kostbare tapijten, af
hangend van de galerij en dé wanden
en fijne groeningen voor het toon cel
en in de zaal.
Namens 't Comité voor ,,'t Plan
1913' verwelkomde de heer Loosjes
de aanwezigen, wier tegenwoordig
heid in zulk een groot getal een bew ijs
was, dat de 24ste November te Iluar-
enkel Rusland aangaat I Want
lot der gevangenen roept, over alle
politieke meemngaverschitk-n hoen,
het geweten van alle beschaafde vol
ken wakker.
Sedert ©enige jaren is in West-
Europa een beweging tegen deze
gruwelen gaande. In Engeland hoeft
in 1909 een comité, bestaande uit par
lementsleden van verschillende par
tijen. journalisten en vertegenwoor
digers van kerk e:i wetenschap, een
geschrift uitgegeven onder den titel
„The Terror in Russia", als ©en op
roep aan het Engelsche volk. Ook in
Frankrijk heeft do „Liga der men
schen- en burgerrechten" een protest
beweging in het leven geroepen. Door
de aansluiting van andere landen is
deze beweging tot een zaak der gan
se he beschaafde menschheid gewor
den.
U© ondergeteekenden hebben zich
vereenigd, zoowel om do vooropge
stelde feiten nader te doen blijken, als
om nieuwe feiten te verzamelen en
openbaar te maken, die iiet alle
-vrienden van gerechtigheid en men-
scbelijkheid, zonder verschil van par
tij, mogelijk maken om over deze
vreeselijite toestanden met zekerheid
te oordoelen. Ons doel is, om het ge-
•weten der menschheid tegen de m;s- 1
handelingen en de vernietiging van
duizenden menschelijke levens wak-j
ker te roepen. Ons doel is, door zede-niet alleen niet" onbemerkt
lijke en stoifelijke ondersteuning te voorbijgegaan, maar dat men er zelfs
toonen, dat het menschelijk medege-op gesteld was. om den herinnerings-
voel ook de ongelukkigen in de Rus-datum, feestelijk te herdenken,
sische gevangenissen en in de Sibe- Achtereenvolgens bracht de heer
risctie woestijnen omvat. Loosjes dank aan allen, di© dezen
Het protest is o. a. geteekend door j ayond zouden medewerken, en sprak
den heer P. H. van der Ley, te Haar
lem.
dan den wensch uit, dat de feest
viering de aandacht zou vestïg<
atsdsnierws
L d andere landen (o. a. Duitsch- de privilegiën, die wij thans genieten,
land. Engeland en Frankrijk) sluiten dat men zal bedenken, dat wij zijn
vele bekende personen zich bij dit vrij volk dat wij léven in een vrij
land, dat wij hebben een eigen taal
en dat wij ons mogen verbeugen
over de gezegende regeering van onze
Koningin. Met den kreet „Oranje
boven I Leve de Koningin I" eindigde
de voorzitter.
Zijn roep vond warmen bijval in de
zaaL
-xouwelijks was de heer Loosjes
vau de spreekplaats op het tooneel
gegaan, of de heer Robert hief
aen airigeerstaf op. om het Tjon-
kunstkoor de Nèderiandsche Volkslie
dereu te doen zingen 't Wien Neer-
Examen.
Voor de acte vrije- en ordeoefenin-
gen is te Amsterdam geslaagd mej.
C. M, van Kessel, te Haarlem.
Hinder v\ et
B. en W. brengen ter kennis, dat bij
hun beschikking aan de firma F. C.
Misset Jr. vergunning is verleend tot
oprichting van eene inrichting voor
machinale houtbewerking in een ge
bouw, te stichten op een gedeelte van
het perceel aan den lieerensingal,
waarbij als beweegkracht zal worden
gebezigd een electromotor van 6 P.K.
tot het aandrijven van eene lint- en
cirkelzaag.
Boomen rooien.
Heden is ©en begin gemaakt met
het rooien der boomen aan den Seho-
terweg tusschen Kenuemerbrug en
Schoterstraat. Een twaalftal zal hier
worden opgeruimd.
j landsch bloed eerst en het Wilhelmus
daarna.
rooi de eerste woorden van den
vaderlandschen zru g door de zaal
klonken, stonden alle aanwezigen op
en hoorden de beide liederen staande
aan.
Drof. Dr. L. Knappert, hoogleeraa.'
te Leiden, was de feestredenaar.
De spreker liicld een korte
redevoering over; Het jaar 1813 en
zijn glorie; Daarvan mogen wij gewa
gen, trots veler ongeloof, want, wie
onbekommerd de geschiedenis spreken
laat, ervaart dat ook hier de waarheid
vrij maakt en iu plaats van de ge-
rein.
In genoemd stadje en omstreken
lieerschtö kwade droes; daarom werd
het zoowel aan meerderen als minde
ren streng verboden met hunne
dienst- of luxepaarden het onder qua
rantaine gestelde gebied te betreden.
Er werd order gegeven, om nauwlet-
tend toe te zien, dat aan die hoogst
noodzakelijke gamizoensorder stipt
de hand gehouden werd.
Voor alle zekerheid verzocht de ko
lonel den heeren officieren op het rap-
sDoed naar Boschlucht ee- voorzichtig te zijn, opdat papa niet port te komen en mondeling drukte
hij hen nog op het hart, vooral die
heeren officiereu, die gewoon waren
van den Groenoordschen weg gebruik
te maken om hunne paarden af te rij
den, dit niet meer te doen
Dat is op mij gemunt! mompelde
Arend en met-een begon hij over een
geschikt tactisch plan te peinzen, hoe
binnen een uur van zijne woning naar
Boschlucht te komen en even snel de
terugreis af Ie leggen. Hij float ónder
't heengaan een deuntje en met moeite
bedwong hij den jubelenden uitroep:
Victorie! De slag is gewonnen!
Acht dagen reeds had de puarantaiuc
geduurd, zoo dringend uoodig ten
behoeve van den bereden troep; geen
enkel bijzonder incident had zich
voorgedaan. Daar werd den kolonel
rapport gemoakt, dat de strenge or
ders overtreden werden; men had in
de onmiddellijke nabijheid van de be
smette plaats een militair gezien, die
wel is waar afgestegen, maar hoogst
waarschijnlijk tv paard gekomen was.
De kolonel wierp het rapport nijdig
neer. Hij besefte, dat hij den schuldige
moest zien op te sporen en toch zog
hij er tegenop hij wist eigenlijk niet
waarom werk er van te maken.
Hij was niet gewoon, lang te aarze
len 01 te overleggen. Er wa*= iets in
hem, dat hem er toe aandreef, zelf de
zaak te onderzoeken, en hij steeg te
paard en sloeg den verboden weg in;
in de nabijheid van Boschlust geko
men, koos hij een zij\ve»g links, aan
weerszijden met dicht kreupelhout be
plant, om zoo ongezien het buiten te.
kunnen naderen. Hij hield zijn ros in,
stapte rustig voort en gaf zijn geoefen
de cogen den kost Uverig begon hij
het terrein te verkennen, tot hij wer
kelijk scheen gevonden te hebben,
hij zocht. Hij gaf zijn ros nu de sporen
en joeg over de weide, die hem nog
scheidde van liet bosch. Zoo n par for-
ce-rit had de trouwe rossinant al lang
niet meer gemaakt. Zijn berijder be
kommerd© zich daarom niet; hij hield
het oog onafgebroken gevestigd op
iels blauws, dat nu en dan tusschen
het geboomte zichtbaar werd.
Allons, Taiicred! dus moedigde
hij zijn klepper aan.
De vos brieschte en maakte zich ge
reed om de laatste terreinhlndernis,
een droge sloot, te nemen.
De sporen drongen het dier in de zij
de. Een luid gehinnik ros en ruiter
lagen in dc sloot.
Eindelijk waren zij weder op het
maaiveld! De oude kolonel richtte zich
met moeite op en greep naar zijn voet.
Verduiveld, dat kan een mooie ge
schiedenis worden. Hij was niet in
slaat tien pas te loopen. Als er nie
mand kwam en hij au!
In dit ooger.blrk kwam een officier
uit bet dicht- hout te voorschijn.
De kolonel richtte rich op en donder
de hem toe:
Mijnheer van der Wall, hoe komt
u hier te paard?
Pardon, kolonel!
Tn een rijtnis dm?
Pardon, kotenel.
Wat au! mijn voet! hon je
nn s^mc door dr lorlq
Pardon, kolonel.
De luitenant trad ©enige schreden
-terug en schoof uit een hoog bosscha
ge een spiegel blanke bicycle naar vo
ren.
Voor dit sta al rosgeldt het ver
bod niet! sprak hij.
Destijds waren de fietsen nog niet
zoo aliemeen als tegenwoordig en de
kolonel was hierop niet verdacht ge
weest Toch wilde hij weer uitvaren
de meerdere heeft nltiid gelifk!
mapr hij -kwam zoo ver niet
Peoa. r>ana. heeft ie voet ver
stuikt? 'ien een jammerende
stem. Füse vie' haar vader oir» dc-n
hals en cing niet weer wee voordot
alles orwehier.ht en in orde s"»hrar*ht
was.
Nog denzelfden avond 'keerde rij
naar. de garnizoensplaats terug om
haar papa te kunnen verplegen; deze
moest eenige weken gedwongen rust
houden en dit bracht hem tot naden
ken. Nog voordat de quarantaine over
Groenoord werd opgeheven, paf hij
luitenant van der Wall. die belang
stellend kwam informaeren naar dan
toestand ran den patiënt, de hand M
?svn het/I Ian-? duurde het met. of ds
luitenant werd ontvangen als vriend
des huizes en aanstaanden schoon
zoon in dezelfde woning waar hij den
afgeloopen winter de eerste was, die
zij n hort aan de blonde Elise verloren
had.
