Ittu's Dn
VIJFDE BLAD
jtlerilag 29. Nomnber 1913
Binnenland
K.\\ \L DOOR DE GELDERSCHE
VALLEI.
Rn Raadhuize Ui Amersfoort werd
g, druk bezochto vergadering ge-
lodr-u, in welke definitief werd op
tilt do Kanaalvereoriiging „De
ddorscho Vallei", wier doel is het
„orderen van de totstandkoming
jn fciieopvaartwater van den Rijn
«.r de Eem naar do Zuiderzee, ce
nto' niet afdoondc maatregelen tot
<tbetering van den waterafvoer.
DE „KANGEAN".
i-w Stoomvaartmaatschappij „Ne
tland" heeft uit Lissabon het tele-
npiiisch bericht ontvangen, dat het
conischip „Kangean" vlot gekomen
aan do kacïo aldaar genaard
„„do? werd geseind
jlcdon (Zaterdag) zal to Lissabon
8 eerste expertise worden gehouden
ver de beschadigde lading ex „Kan-
Vermoedelijk zullen experts
j-,raden de minst beschadigde la-
naar Hob and door to zenden,
ai einde verdere waardeverminde-
ns le voorkomen en omdat voor de
Jste Indische, producten geen
lürkl te Lissabon is.
Ir. ilit geval zal onmiddellijk een
trtomschip gecharterd worden om de
ilorboven genoemde lading naar Am
id dam te vervoeren.
Verwacht wordt dat de „Kangean"
over ongeveer drie weken gereed
il zijn om onder eigen stoom de reis
naar Holland te aanvaarden.
DE MOORD OP HET KNAAPJE
DE KLERK.
De Tel. meldt nog:
Naar wij vernemen heeft mejuf-
n'iiiw Nieuwenburg thans definitief
i foto van het vermoorde knaapje
KI,uk herkend Zij is nu beslist in
mar verklaring, dat dit het knaapje
Is geweest, dat op den bewusten dag
101 den man, die een roeiboot huur-
le, li ij haar is geweest.
Dior de politie was van de prent
briefkaart een scherpere foto ge
maakt, waardoor de gelijkenis van
vermoorde knaapje beter uit-
Ook een foto, door den heer Ledden
iiulsenbosch van het lijkje genomen,
rerd door mej. Nieuwenburg her-
r.d.
DE MIDDAGHOOGTE.
Men schrijft uit Alkmaar dat na
stichting der afdeelingeh Haarlem,
iiiiüterdain en Den Haag ook al-
een afdeeling van „Do Middag-
loogte" is opgericht.
stadsnieuws
TA L-EN LET'J'E RK U ND 10
CONGRES.
(Vervolg),
De llcgelingscomiii.ssie vüoi' het.
J&to Taal- en Letterkundig Congres
besloot Vrijdagmiddag nog öm liet
wre voorzitterschap van hot congres
nau te bieden'aan Mr. Dr. W. F.
.in L e <a u w e i), Cominissaris der
Koningin, en J 'h r. Mr. W. IJ.
Stunt borg, Burgemeester van
pMêm.
Toen dit besluit genomen werd had
de Burgemeester het presidium der
vergadering overgedragen nan Dr.
Schepers en daarop do bijeenkomst
verlaten, nadut de voorzitter hern
flank had gebracht voor de installatie
der Commissie en zijn sympathiebe
tuiging.
Voorts werd moedeeling gedaan,
da! een aantal personen Van invloed
in de stad en omgeving aangezocht
allien worden zitting te nemen in het
K/ré-Comitó.
Be regelingscommissie zal zich ver
doelen in oen aantal' süb-eominissïos,
<s. a. voor de ontvangst, voor de ver
gaderzalen, voor logies, voor den
feestmaaltijd, voor feestelijkheden,
voor de verstagen, voor tochten in en
buiten de stad, voor de financiën,
enz. De-ze commissies zullen zich nieu
we leden kunnen assumeeren. Hot
bestuur houdt aan zich de uilnoodi-
ging der sprekers op het Congres.
De ontvangsten bestaan, behalve
uit de bijdragon, uit het lidmaat
schap der Congresvereenigïng.
Het con gres zal gehouden worden
op 25, 2d, 27 en 28 Augustus 1914.
De voor deze zaak gevormde comi
tés zijn aldus samengesteld:
Eer e-C o m i té,
P. E. Barbas, predikant, te Haar
lem.
Jhr. A. Bas Backer, burgemeester
van Bloemendaal.
II. v. d. Berg, arts-. Voorzitter Af
deeling Haarlem en Omstreken der
Nederlandsche Maatschappij tót be
vordering der Geneeskunst.
\V. F. L. Boissevain, Voorzitter van
„Oost en West", afdeeling Haarlem en
Omstreken.
Jhr. rar. T. W. G. Boreel van Hoge-
ianden, Oud-Burgemeester van Haar
lem.
Joli. de Breuk Weihouder.
Dr. 11. Brongexsma, Oud-Directeur
H. B. S.
Mgr. A. J. Callier, Bisschop van
Haarlem.
A. de Clercq, voorzitter van de Ka
mer van Koophandel.
,T. T. Cremer. Oud-Minister, Voorzit
ter van het Koloniaal Instituut.
Mr. P. Dozy, griffier der Provincia
le Staten van Nc-ord-Holland!
Ch. Enschedé, lid der firma Ensche
dé en Zn.
Mr. D. Foclc, lid der Tweede-Kamer
der Staten-Generaal.
F. F. F. Fuhihop, burgemeester v.
Schoten.
Mr. Th. de Haan Ilugenholtz, deken
van de Orde der Advocaten.
.T. van Hasselt, Voorzitter van de
Maatschappij van Nijverheid.
Mr. J. N. J. E. Heerkens Thijssen,
Voorzitter van den Raad Van Beroep.
C. A. Joekes, Notaris.
E. H. Krelage, Voorzitter Algemee
ne vereeniging van Bloembollencul
tuur.
.T. Krol Hzn.
Dr. H. D. Kruseman, Wethouder.
Jhr. Mr. D. E. van Lennep, burge
meester van Heemstede.
P. H. v. d. Lev. Voorzitter van de
Commissie van Toezicht op het La
ger Onderwijs.
F. LieRinck, Keizer van de Sociëteit
„Trou meet Blycken".
Prof. Dr. H, Lorehte, Directeur Tey-
lers Stichting.
Mr. I. W. Losecaat Vermeer, nresl
dent von de ArrondLssemen'ts-Recht-
bonlc te Haarlem.
Vincent T.oosjes, wethouder.
A. B. Michielse, Buxigemeester x
Haarlemmerliede en Spaarnwoude.
Dr. N. van Mansvelt, Bestuurslid
Nederl. Z. Afr. Vereen icing.
Mr. A. A. van dei' Morsch, Kanton
rechter.
L. Modon, Wethouder.
J. C. Peereboom.. Voorzitter van de
V'erecnicing „Haarlemsche Pers".
Mr, A. A. Pélérin, Officier van, Ju
stitie.
Jhr. Ch. v. d. Poll, President-Com
missaris Frans Hals-museum.
Mgr. N. Prins, Bisschop :dor- Oud-
kaïbholieken te 'Haarlem.
.Jhr, C. .T. A. Reigersman, hóofd.in-
genieni- Provinciale Waterstaat.
G. Roodenburch, District Sc-hoolop
ziener.
A. von Ros-sum, Voorzitter van de
Vereen i,ving tot Bevordering van
"Vreemdelingenverkeer.
J. A. .T. Smit, luitenant-kolonel der
Infanterie, garnizoenscommandant v.
Ha-aflern.
Jhr. .T. Th. van Spengler, Kolonel
Commandant 10e Brigade Infanterie.
A. Stoop, Lid Van den Raad van Bij
stand v. h. A. N.' V.
J. C. Taderaa, Voorzitter van het De
partement Haarlem v. <L Maatschap-
p- 't Nut van 't Algemeen.
Jhr. F. Tcding van Berkhout, Voor
zitter Plaatselijke Commissie van Toe
zicht M. O.
Jhr. Mr, P. Teding van Berkhout,
Voorzitter Commissie Museum, van
Kunstnijverheid.
"Mr. A. W. Thöne, Vooi-zit.ler Direc
teur Teylers Gcnootr-chap.
Mr. G. van Tienhoven, Oud Cornmis-
ii'is der Koningin van N. II.
Dr. J. Timmer, President Curator
Gymnasium en Voorzitter Soc. Ver-
eeniging.
Mr. .T. C. L. Vlaanderen, voorzitter
afdeeling Haarlem Mij. Nijverheid.
S. Ph. de Vries Mz., Rabbijn.
Johan Winkler, letterkundige.
II. Wortman, Directeur Rijkswater
staat.
Mr. Dr. J. Wyterna, Secretaris van
Ha.arlem.
Eer e-V oorzitters.
-Mr. Dr. W. F. van Leeuwen, Com
missaris der Koningin voor de Pro
vincie N. H.
Jhr. Mr. W. B. Sandberg, Burge
meester van Haarlem.
Dr. J. 3. Schepers, Voorzitter.
Jhr. Mr. F. W. van Styrum, Onder
voorzitter.
Jhr. Dr. C. G. S. Sandberg, Onder-
Voorzitter.
.T. F. M. Sterck, Onder-Voorzitter.
Mr. A. Bruch. Ie Secretaris.
Mr. P. E. Barbas, 2e Secretaris.
J. Schi'euders. Ie Penningmeester.
J. C. A. Croin, 2e Penningmeester.
A. G. Boes.
Dr. A. W. van Geer.
J. H. Róssing.
Leden:
J. J. Beiines, M. B'neer, Mei. A.
Biok van Jaar, J. v. d. Bosch, Bloe
mendaal, Mevr. I. BoudierRakker,
Mevr. Breda Kleynenberg—Laurillnrd
P. H. Craanöijk Jr., Herbert Gromïr,
G. B. Crornmelin, Ko Doncker, P. N.
van Doorninck, Bermebroek, Mejuffr.
I,. Enschedé, Mejuffr. Farret, Dr. A.
II. Garrcr. Mejuffr. J. C. van Gels
dorp, Mevr. A. van Gogh—Kaulbach,
G. D. Gratama. Mr. W. Jager Ger-
iings, Mr. H. Ph. 't Hooft, .Tac. van
Looy, Dr. J, P. Lots.v, W. C. G. H. v.
Mourik Broekman, Dr. G. Nolst Tré-
nité, Robert W. P. Pcerehoom. Louis
Raomaekevs, Jhr. A. W. G. van Riems
dijk, Mr. Dr. II. R. P.ihbius, A. P.inko-
ma, Mr. ,T. G. Robbers. .T. D. Rutgei-s
v .<L Loeff, F. X. M. Schiphorst, 'Joh.
M. Schmidt, H. StinLs, ,T. L. Tadepxa.
Mevr. Tademade Breuk, Mej. Dr.
E. Timmer, Mr. L. J. van Toulon van
der Koog, Mr. Dr W. P. Vis, J. H. Vis
ser en Di*. Th. Vlaming.
"EXAMENS VBTTir- T?NJ ORDE-
OEFENIN GF,N.
Te Ams'prdnm is geslaagd mej. D
Porree, te Haarlem.
KINDERKOOR „PRINSES
JULIANA".
Naar wij vernemen zal als directeur
van het nieuw op tc richten kinder
koor Prinses Juliana" (onderafd. van
dén Kinderbond Prinses Juliana) op
treden de heer N. Hoogewerf. De re-
petitiën zullen gehouden worden ln
hqt gebouw „Musis Sacrum", op de
Ali-Oude Gracht.
Jubilea.
Vrijdag herdachten onder veel blij
ken van belangstelling, zoowel 'van
superieuren als collega's J. Ronselaar,
•K. Ketel en J. Dijkstra, schilders aan
de Centrale Werkplaats der H. IJ. S.
M. den dag waarop zij vóór 25 jaar
bij de maatschappij, in'diehst Iradon.
GOED MET' KWAAD VERGELDEN.
Vrijdagmorgen te 121/4 uur schold
op de Bakenessergracht een jongen
een mam uit, Do man trachtte den
jongen te grijpen, deze vluchtte maar
viel in 'fc water.
De uitgescholdéne ging tot zijn
k-nieën te water om den jongen te
redden.
Douchebadhuizen.
In het doüchebadhuis aun den Kou-
denhorn zijn in de afgeloopea week
-157 baden genomen (wegens repara
tie) en in dat aan het Lei else he plein
1076. I'
Gev. Voorwerpen.
Terug te bekomen bij
H. Wesseling, Heerensingel 113, een
damesportemonnaie. L. v. Dam, Bad
huisstraat 16 rood, een vaatje boter.
J. .Svens, Bloemertstraat 4, een hon-
i denmuilkorf. P. II. Boon, Laurens
Gostorstraat I, eenfg geld. F. Wem-
pe, Voorzorgslraat 72, een kinder-
bontje. C, Soc-llens, Zomervaart 18 N,
een broche. Bureau van politie, een
bank van leeningbriefje. C. Maar-
schal, Koningsteynstraat 9 rood, een
portemonnaie. A. v. d. Vlies, Sout-
manstraat 5, een steentje van broche
of ring.
GEMEENTELIJKE ARBEIDSBEURS
Nieuwe Gracht 3. Telefoon 1170.
Geopenddagelijks van 9—1? en 2—3
Maandag en Donderdag van 7—3
Zaterdat na 12 uur gesloten.
Ingeschreven: 18 timmerlledc-n-
2 machinale houtbewerker, wa
genmaker. meubelmaker, —mo
delmaker, 6 metselaars, 3 opper
lieden, 1 stucadoors, 2 witters, 7
machinebankwerkers, monteun-
llgrofbaakwsrkers.t metaaldraaleri
2 vuurwerkers, 2 kotelmaker, 4
burgersmoden, ilmachinisten, 6sto
kers, 6 electricians, 2 instrument
makers, koperbankwerkers. ko
perslagers, 7 loodgieters, —schoen
maker, zadelmaker, kleerma
kers, 18 schilders. 7 behangers.
9 stoffeerder, 3 bloemisten 3 iuin
lieden, 19grondwerkera, -4 bakkers,
1 banketbakker, —slager, krut-
demersbedieudeu, 1 keiinere, s2 ms-
■jazijnkneebts, 27 loopknecüla,3huis-
knechts, sigai eomakers/JO kantoor
bedienden, 3 boekdrukkers, öleUor-
zstter, lithograaf, —binders, 30
losse werklieden 2 dienstboden,
i werksters, 6 na&isiers, —kook
sters, 6 huishoudsters, C vrou
welijke kantoorbedienden, 3 win-
keijuffrouweD, stej houwers,
—voegers, ti Koetsiers en .osrneden
betonwoiker schippers x kin
derjuffrouwen geie.6chap6juffrouw.
ib leerlingen voor verschillende am
bachten verpleegster,
a onderwijzei essen.
(Jit de Omstreken
BLOEMENDAAL.
Gevonden en terug te bokomen bij
A. Bakker, Boschlaan 4, te Liloe-
mendaul, een zweeppolitic-poet te
Bloemendaal, een sleutel van eert
klok op den Boekomoaenveg te Aer-
(ienbout is gevonden een blauw jon
gensjasje, hetwelk op het bureau van
politie te Haarlem is gedeponeerd.
SANTPOORt.
Brand.
VunntLclit om 1 3<ir brak plotseling
oen hevige brnnd uit in de drukkerij'
„De Iloop" van do heeren Cox negge
en Eykelenboom. In korten tijd stond
alles in lichtelaaie. De brandweer, die
zoo spoedig mogelijk ter plaatje aan
wezig was,' Icon niet beletten, dat de
gelwclo inboeüi l, waaronder ook de
machines, een prooi der vlammen
werd. Men is wél verzekerd, maar
laag. De oorzaak is nog onbekend.
BENNEBROEK,
Feestavond Christelijke Jongelings-
Vereeniging.
b'i lierdenkingseavon.d ter ©eré van
'Nèêrlanfl.'s oïiafnankelfjtehoid, door dé
Christelijke Jongelings Vc-reeniging
„Tiet Mosterdzaad" werd Vrijdags
avorid gevierd i> het gebouw Reho-
bóth. Dc met vlaggen en kleurige doe
ken versierde feestzaal was stampvol,,
waardoor de temperatuur in do toch
reeds beperkte ruimte boven het mid
delmatige steeg. Op de uitvoerenden
had dit echter niet den minsten in
vloed zij speelden met ijver en vuur.
Do heer C. Vis, voorzitter, hield do
openingsrede en woes 0. a. op de .groo-
te verdiensten van den scheidenden
predikant Ds. J. A. Gerth van Wijk,
als ëere-yoorzitter der vereeniging.
Een keur van voordrachten, zang
en tooneolslukken het programma
vermeldde er zelfs een 18-tal pas
seerden achtereenvolgens de revue,
waarhij we met genoegen constateer
den. dat deze stukken met zorg waren
gekozen en zoutclooze kost achterwege
was "gelaten. Do meeste van deze
voordrachten hadden betrekking op
de gebeurtenissen van vóór 100 jaar.
Een zangnxunnxer, waarvan de verzen
waren vervaardigd door den heer P.
Priti3, voorgedragen door een drietal
jonge meisjes, oogstte veel bijval.
Vermelden we ten slotte nog dat de
zangvereeniging „Bennebroek", on
der leiding van haar directeur .den
heer J. van Snippenberg, eenige num
mers ten beste gaf en aan het geheel
zoodoende een groote aantrekkelijk
heid schonk.
Eeix tiental oranje-gezinde mus-
scben, die plotseling door een der tui
melramen naar binnen kwamen en
met geen mogelijkheid waren weg ie
krijgen, bezorgden, vooral in het be
gin, te veel afleiding.
Land- en Tuinbouw
STAATSZORG: ITET RIJKSZÜIVEL-
STATION TE LEIDEN.
Ia ons vorig artikel bespraken we
de Boterwet; in verband hiermee, cc-r
bevordering ook van den eerlijken
handel in zuivelproducten, is het i jks
zuivelstation te Leiden geopei. 1
Maart 1906. liet is een scheikundig
laboiritorium opgericht met het doel
om daar te doen plaats vinden: le..
het scheikundig onderzoek van de bo
ter monsters, welke genomen worden
voor de uitvoering der Boterwet: 2e.
het verrichten van scheikundige on
derzoekingen in "riet belang der Neder
landsche zuivelindustrie.
Tiet onderzoek der monsters ge
schiedde vroeger aan de Riiksland-
bouwproefstat:od5, welker werkkring
te omvangrijk werd en ook eigenitik
op een ander gebied gelegen is. De
monsters worden door de ambtenaren
die ze genomen hebben, gedeponeerd
bi? dc ambtenaren van hel Onenbanr
Ministerie b:i de kantongerechten en
door dezen opgezonden aan den direc
teur van bet Riïkszui vel station. Voor-
bef in te riellon onderaoek >.vordt be
doelde directeur bijgestaan door meer
dere scheikundigen, die geheel onaf
hankelijk van elkander werken.
'Zoodra het onderzoek is afgeloopen,
wordt door de betrokken scheikundi
gen ieder.voor zich een rapport opge
maakt, dat rechtstreeks wordt toege
zonden aan den ambtenaar van het
Openbaar Ministerie, door wiens tus-
schenkomst het betrokken monster is
ontvangen.
Wat het onderzoek zelf betreft, zij
opgemerkt, dat zoo noodig alle be
kende methoden worden toegepast.
!let bestudeererx van de methoden van
boteroriderzoek behoort roede tot den
werkkring van het Rijkszuivelstation,
en voorts van al die gegevens, welke
de beoordeeling van de uitkomsten
van zulk een onderzoek scherper kun
nen maken.
Van de opening van het station tot
1 Januari 1913 zijn pl.ni. 16500 raon-
sters onderzocht, voor welk onderzoek
ruim 82000 bepalingen noodig. waren.
De gewijzigde Roterwët cischt ook
.een toezicht op de boter en mhrgarihe,
welke Uier uit bet buitenland wordt
'ingevoerd. Geen partij boter of'mar
garine -mag ingevoerd worden, alvo
rens een monster daarvan aan. het
Rijkszuivelstation. is onderzocht en
het onderzoek uitgewezen heeft,- dat
de in te voeren partij aan de eischeh,
door de Boterwet gesteld, voldoet. Is
de boter of margarine afkomstig uit
een .land, waar naar het. oordeel van
dén Minister van Landbouw. N. en
TI. van Staatswe-ge voldoende zorg
wórdt gedragen voor de zuiverheid der
waar', dan mag dezo behoudens een
énkele uilzondc-ring, vrij wórden
gèv.oerd.
In 1904, bij de invoering van- het
Rijksbotermerk, werd aan den werk
kring van het Rijkszuivelstation een
nieuwe taak toegevoegd: de uitgifte en
de administratie der Rijksmerken, en
liet toezicht op de z.g. bolerconti-ole-
stations, voor zooveel betreft het schei
kundig gedeelte.
In 1904 werden 3.416.800 RljkSboter-
merken verzonden, in de volgende ja
ren steeds meer, in 1912: 7.800.000.
Die Rijksmerken zijn op eeix spe-
ciaal daarvoor vervaardigde papier
soort gedrukt, en na von letters en
docitloopende nummers te zijn voor-
zien, -van het Rijkszuivelstation zoo-
j danig geperforeerd, dat zij slechts een
maal gebruikt kunnen worden.
In boekjes van 100 stuks sai
vat, ontvangen do boterconxrolcsta
tions deze merken op hun uanvraag,
terwijl aan het Rijkszuivelstation
nauwkeurig aantcckening worden ge,
houden van de letters en nxunmere,
bij de verzonden merken voorkomen
de.
Het toezicht, vanwege het Zuivel
station op de botercontrolcs'ntions uit
geoefend, bestaat uit: le. eert controle
op de toestellen en de chemicaliën,
welk© in de laboratoria gebruikt wor
den: 2e. een controle op de wijze van
uitvoering der voor het onderzoek der
boter voorgeschreven methoden; 3c.
een controle op de bij het onderzoek
der boternionsters verkregen resulta
ten.
Over 1912 werd van de verschillen^
de controtestaxions een cijfermate
riaal ontvangen, afkomstig van bet
onderzoek van pi.in. 21)000 botormon-
sters. Het totaal analysen van echte
Nederlandsche boter, waarover bet
Rijkszuivelstation ttians beschikt, be
droeg op 1 Januari 1913 moer dan
200.000.
C. B.
Burgerlijke Stand
SCHOTEN.
GETROUWD
H. A. B. J. Wieseil en J. Kloek.
BEVALLEN
H. M. vaa Roon, geb. Phihppo, z.
H. C. Ararxs, geb. Schlatterer, z.
WIJK-AAN ZEE EN DUIN.
GETROUWD
G. Berghuis en M. van der Zee,
A. H van Zon en A. M. Sla'uian.
BEVALLEN
P. Ililbers. seb Geerlinss, d.
HILLKGOM.
ONDERTROUWD
J.-H. Mohlniunu en W. Deers.
GETROUWD
J. van Diest en J. v. d. Zande. L.
de Winter m G. A. Goosen.
BEVALLEN
W. Oosteriing, geb. Entjes, z. C.
Turk, geb. Van der Star, z. P.
Kraak. geb. Tibboel, z. II. M. E.
van Dam, geb. Murk, z. R, Th. van
Maris, neb. Van der Aar, d.
OVERLEDEN
A. G. P. Hutten, 21 j. M. van der
Meer, 7 nihd. W. J. van der Lin-
gen. 28 j. C. Haster, 32 j.
BLOEMENDAAL.
GETROUWD
B. J. Preenen en H, A. M. Koelemij
BEVALLEN:
E. C. Bos, geb. Vasen, d.
OVERLEDEN
A. M. Hanielmann, 69 j. T. Vre-
ken, 65 j. A. C. Smits, 77 i J. tl.
Buijs, 82 j. P- Hooistra, 80 j.
Stoomvaaitberichten
bxUÜiviv. iViA.vift»_rtA.t-i'IJ
NEDERLAND.
Het stooniscliip Urouus vertrok 27
November van Batavia naar Amster
dam.
„qt stoomschip Sumatra vertrok 2
November van Padang naar Axnster
dam
KON. NEDERL. STOOMBOOT
MAATSCHAPPIJ.
Het stoomschip Atlas arriveei'de 28
Nov. van Genua te Napels.
Het stoomschip Iris ver trok'27 Nov.
vaii Stettixi naar Amsterdam.
Het stoomschip Vulcanus vertrok 28
November van Algiers haar Cartba-
gena.
ROTTERDAMSCHE .LLOYD.
Het stoomschip Rlndjani (iliuisreia)
v'ertrok 28 Nov. van Marseille.
Kerk en School
NED. HERV. KERK.
Beroepen te Nieuw-Weerdinge, A.
Altena, c.anct en lxulppr. aldaar. 'I's
„Dé Purmer", gemeente Purrnerend,
IJ B. Kalma, te Berguin.
Bedanktvoor Ooltgensplaat, door
0.,J. van -Rootselaar,. te Polsbroek.
Leger en Vloot
ONZE VLOOT.
Blijkens bij het Departement van
Marino onLvaixgeu bex'ichten is Hr.
Ms." „Holland" 28 dezer van Port Said
naar Algiers vertrokken en is Hr. Ms,
„Zeeland' 28 dezer te Pontadc-l«ada
aangekomen.'
De schoonste jnweelen
Naar LARS RILLING.
ïi] was pas eergisteren iu Berlijn
aangekomen. Zij had nog geen ande
re steden gezien dan de kleine pro
vinciestad, waarin zij woonde.
Ln nu ging zij door de straten der
hoofdstad en vermeide zich in de
placht der winkels. Zij bewonderde
echter niet alleen, maar werd ook
floor velen bewonderd, de bloeiende
provincieroos. Men zag hef, dadelijk,
dat zij niet een van die kwijnende
plantjes was, zooals op den bodem
der hoofdstad ontspruiten. Nauw
achttien zomers konden zijn heenge
gaan over haar blondgelokt hoofdje,
waaruit een paar groote donkerblau
we kinueroogen onschuldig de we-
Wld in blikten.
Voor een juweliersvvinkel bleef zij
«laan. Hoe wonderschoon waren hier
alle uitgespreide byouterieën; voor-
si de prachtige juweelen in het inid-
J"i, die in hun rood fluweelen etuis
schitterden en fonkelden. Zij had
'■'el eens van rijke diamanten ge
hoord, maar nog nooit zoo kostbare
edelgesteenten gezien. Zoozeer was
te in den aanblik van die heerlijk
heden verdiept, dat zij in het geheel
oiel op een heer van middelbaren
ieeftijd lette, die voor het andere
*inJ<e!raam stond en haar gadesloeg.
Hij was een knap, krachtig man, met
nvart haar en baard; naar zijne klee-
fliiig :,j oordeelen, kwam hij uit het
buitenland.
Het jonge meisje haalue iiare por-
leuionnaie uit den zak en overzag
eeen den inhoud.
Twee mark vijf-en-tvvintig heb ik
log over. Het zou wel aardig wezen,
'Is ik moeder met een zwart gitten
■hroclio verrassen kon, zooals ze zoo-
'aug al gewenscht heeft.
Zij bleef nog even aarzelend voor
e deur staan.
Als hier in dezen winkel maar
hi!k goedkoop goedje te krijgen Is. Ik
schaam me haast, er in te.gaan en
'naar zoo'n kleinigheid le vragen.
Eindelijk vatte zij moed en trad
binnen. v
Een elegant jongmensch kwam
haar le gemoet.
Wat is er van uw dienst, juf
frouw?
Ik zou gaarne een gitten broche
hebben niet te duur zoo iets
voor twee mark, stamelde zij.
De jonkman glimlachte.
Zulke artikelen houden wij er
niet op na, sprak hij beleefd en be
geleidde haar naar de deur.
Hei jonge meisje ging blozend den
winkel uit,
De vreemdeling was inlussehen na
derbij getreden en toen zij in de deur
opening was, trad hij haar in den
weg en nam hoffelijk den hoed af.
Neem me niet kwalijk, juffrouw,
sprak hij in goed Duitsch, dat ik zoo
vrijpostig ben, u aan te spreken. Ik
zou u wel een verzoek willen doen. U
ziet er zoo-vriendelijk uit, en dk hoop
dus, dat xi aan dat verzoek zal wil
len voldoen.
Wanneer het in mijne macht is,
wil ik gaarne uw wensch vervullen,
zeide ze glimlachend.
U moet weten, juffrouw, ging
hij voort, dat ik vele jaren xxiet 'n
Duitschland geweest' ben en een
nichtje heb, zoo ongeveer van- uw
leeftijd. Ik wou iets nxoois voor,.haar
koopen en voor uat geschenk wou-ik
u om raad vragen; u weet beter dan
ik, wat een jong meisje bevalt. Op
den prijs komt het er niet zoozeer
aan. -
Toen zij met hern den winkel weer
binnentrad, zeide hij tot haar:
U herinnert mij aan eeue dame,
die ik vele jaren geleden gekend, heb.
Zou het onbescheiden zijn, wanneer
ik u verzocht mij te zeggen hoe u
heet?
Mijn naam is Uedwig Róssing.
Dan heb ik mij toch niet ver
gist. U i3 eene dochter van- Anna
Weisze, die met zekeren Rpssing ga-
trouwd is, niet waar?
Jawel. Dus dan kent u rpijne
moeder?
-- Ik heb haar vóór twintig jaren
gekend. Mijn naam is Koenraad
D.ankwardt.
O, is 't mogelijk! Is u meneer
Dankwardt! Dan ken ik u ook wel
moeder heeft dikwijls over u ge
sproken. Wij hebben nog een portret
van u, maar daarop ziet u er lang
zoo knap niet uit, als nu. Ik meen,
sprak ze, en ze kreeg een kleur, ik
bedoel, die oude photographieën zijn
zoo kluchtig. U heeft op dat portret
ook geen haard en dan bad 11 zoo'n
ouderwetsche jas aan en zoo'n raren
hoed op.
Zoo keuvelde zij voort, terwijl de
winkelier stond le wachten. Nu
waagde zij het, eens in den elegan-
ten juwelierswinkel rond te zien. Zij
had in die weinige minuten bedui
dend aan zelfbewustzijn gewonnen;
dat bekomt iixen namelijk 6poedig ge
noeg wanneer men over geld te be
schikken heeft.Ze was immers nu niet
meer het kleine, eenvoudige meisje,
dat een broche voor twee mark wilde
koopen, maar de jonge dame, die
kostbare juweelen kon uitzoeken.
Het was haar een waar genoegen,
de groote glazen kasten voor zich te
laten openen en de met paarlen en
echte" steen en bezette prëciosa in de
hand le nemen.
Zij zocht een prachtig, met diaman
ten bezet, garnituur -van mat goud
uit. Naar den prijs vroeg ze niet eens.
De heef Dankwardt betaalde het bo-
drag aan de kas.
Wat zai dat jonge meisje blij
zijn, als ze dit kostbaar geschenk
krijgt, zeide. Hedwjg.
Zoudt gij daar blij mc-e zijn?
vroeg hij, terwijl hij haar diep iu de
oogen keek.
Ikl lachte zij. Wat zou ik op liet
land niet zulke heerlijkheden doen.
Bij die kostbaarheden behooren ook
fijne toiletten.
Nu dunk ik u hartelijk voor de
moeite.
O, dat's niets het was nxe écn
groot genoegen. Maar nu moet ik mij
haasten, naar huis te komen, sprak
Iledwig, moeder zal mij zeker met
ongeduld wachten.
Is uwe moeder ook hier?
-— Ja, we zijn beiden bij mijne
"fante.
E11 uw vader? vroeg hij aarze-,
lend.
Vader is al twee jaar overleden
en moeder is nu hier, om nog eenige
zaken te regelen.
Het zou mij van waarde zijn,
uwe inuedér te ontmoeten.
Ga dan inaar mee; zij is thuis.
Zoo waudelden zij samen voort.
Hètlwig was in de meest opgewekte
stemming. Zij praatte en lachte ge
durende den ganschen weg, terwijl
Dankwardts donkere oogen met wel
gevallen rustten op haar jeugdig,
frisch gezichtje.
Nadat zij in da woning van hare
tapte aankwamen, bracht Hedwig
hem in de huiskamer en verwijderde
zich daarna, om hare moeder te roe
pen.
Toen hij alleen bleef, ging hij in
eert ieun6toel zitten en verzonk hij in
gedachten.
Het was voorzeker een wonderbaar
toeval, dat hij -juist nu dit jonge
meisje moest ontmoeten. Twintig juur
te voren had hij hare.moex|c-r gekend
en toen geleek deze op haar als dé
eene druppel water op ded anderen.
Ze had juist zoo gelachen-en gekeu
veld ais thans haar dochte'r en hij
was razend óp haar verliefd geweest.
Doch hij was toenmaals maar een
arm kantoorbediende en Anna Weisze
yvas e»n verstandig meisje. Zij iachte
en schertste met hem, inaur zij huw
de den gegoeden grondeigenaar Rós
sing. Vol vertwijfeling verliet Dank
wardt toen tiet land; was hij echter
ongelukkig in de liefde geweest, des
te grooter was zijn geluk in zijne za
ken. Thans was hij, na een twintig
jarige afwezigheid, als een rijk man
teruggekeerd en heden zou hij
zijne eerste liefde wederzien, wier
- bééld hém steeds bijgebleven was.'
•De deur werd geopend.
Dit'Was zij dus? Neen, dat-
was niet mogelijk. Was 'hat' de ge-,
liefde zijner jeugd, die magere, blëe-
kè. ïoodneuzige dame, met het glad
gekamde dunne hsar, dat in den nek
tot een dunne wrong ineengedraaid
\yas?
iïij stond op. Zij gaf hem vriende
lijk de hand.
Welkom weer in het land! riep
ze uit. Ik hoorde van mijne dochter,
dat u het is, mijnheer Dankwardt;
anders had ik u niet weder'herkend.
U is erg veranderd!
Li ook, sprak hij zacht.
Wij vrouwen veranderen niet in
ons voordeel zooals vaak de man
nen. sprak zij lachend.
Hot was mij een waar genoegen
uwe dochter te leeren kennen. Het Is
mij, als zag ik u weder in den bloet
der jeugd!
Ach ja, het is 't zeifde met het
menschenleven als met liet' plinten-
leven. Als een nieuwe knop zich
opent, valt de oude bloem af.
Toen hij na een oogenblik afscheid
nam, vroeg hij vergunning om echb
teiug te komen; die werd hem: ver
leend, en hij maakte er gebruik van.
Yaji het oogenblik af, dat hij Hed
wig .voor het winkelraam gezien had,
was de liefde der jeugd wc-dér ont
waakt, en toen hij met haar gespre
ken 'had en haar open, bèmïnnélijk
karakter had leeren kennen, was zijn
besluit genomen.
Zoo verkeerde hij bij mevrouw Rós
sing, en de ouda vriendschap her
nam hare rechten.
Den avond voor de afreis van bel
den noodigde hij haar uit, met hem
naar den schouwburg te gaan. Iu het
salon wachtte hij de dames, die nog
met haar toilet bezig waren.
Iledwig trad het eerst binnen. Zij
zag c-r allerliefst uit ia eeix nieuw
kleedje van zwarte tule.
Dat staat u werkelijk uitstekend!
sprak hij, terwijl hij oprees.
Nu, 't ziet er uit, alsof ik in den
rouw ben! sprak zij, en ze ging naar
een bloementafel. Ik zal 't met een
paar rozen wat opfleuren.
Wilt ge mij vergunnen, u te
tóölen? vroeg hij.
Waarmee?
Met mijne juweelen.
Heeft de jonge dame ze nog niet
gekregen'?
Neen.' Zij heeft ze nog niet ge
kregen, sprak hij, terwij! hij het etut
opende. Zou u die broche eens willen
handben?
Waarom niet? Hè, wat fonkelen
die 'steeoenEn wat komt die broche
mooi lusschen de zwarte kant' uit.
Dat moet ik moeder even laten zien.
Wacht even nog dezen arm
band.
Hij hield hare hand vast, terwijl
hij den armband sloot.'Het duurde
nog al lang, voordat hij .hiermee ge
reed was.
U denkt loeit niet, dat ik met
dien gelecndeu pronk naar den
schouwburg ga?
- Dat behoeft ook niet. Het is uw
eigendom.
Mijn eigendom? En uwe nicht?
Ik heb geen nicht. Ik kocht dat
sieraad voor u.
Maar.u..kende me in het geheet
niet!
Ik had mij voorgenomen keuuia
■met u te maken.
liet is een kostbaar geschenk. Ik
kan het niet aannemen, zeide zij ver-
Tegen eu opende het slot van den
armband.
Hij nam hare hand weder en ba-
vestigde den band opnieuw.
Iledwig, behoud dien armband
én laat nxij de hand.
Ik weet niet wat u bedoelt
Ik bedoel, of je mijn lief vrouw
tje wilt worden. Denkt ge, dat ge mij
een klein'weinigjo iiel zoudt kunnen
hebben?
Ik heb u ai Hef! fluisterde zij,
en diep blozend boog zij het hoold.