AARixiu NIEUW S= en ADVERTENTIEBLAD. voor de Week-atanés van Haarlem's Dagblat nieuwe en belangrijke premie 31e Jaargang No. 9350 Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen. donderdag ai december 1913 a ABONNEMENTEN PER DRIE MAANDEN: Voor Haarlem1.20 Voor de dorpen in den omtrek waar een Agent gevestigd is (kom der gemeente)1.30 Franco per post door Nederland„1.65 Afzonderlijke nummers0.02M Geïllustreerd Zondagsblad, voor Haarlem0.37 'A de omstreken en franco per post 0.45 Uitgave der Vennootschap Lourens Coster. Directeur J. C. PEEREBOOM. Tot de plaatsing van advertentiën en reclames van buiten het Arroadissement Haarlem Warmoesstraat 76 ADVERTENTIËN: Van 1—5 regels 50 Cts.: iedere regel meer 10 Cts. Buiten het Arrondissement Haarlem van 1—5 regels 1—, elke regel meer ƒ0.20. Reclames 30 Cent per regel Bij Abonnement aanzienlijk rabat. Advertentiën van Vraag en Aanbod, hoogstens zes regels, 25 Cts. per plaatsing- 50 Cts. voor 3 plaatsingen a contant. Redactie en Administratie: Groote Houtstraat 53. Intercommunaal Telefoonnummer der Redactie 600 en der Administratie 724. Drukkerij: Zuider Buitenspa«rne 12. Telefoonnummer 122. in dit blad is uitsluitend gemachtigd het Algemeen Binnen- en Buitenlandsch Advertentie-Bureau D Y AI TA i78, Amsterdam. Telephoon interc. 6229. Wi| zijn bezig m©4 een samen ie stellen voor de tegenwoordig® en toekomstige abonnés van onze courant en verwijzen naar de mededeeSing op pag. vsn het 3de blad van dit nummer. DIl NUMMER 13—STA A1' UIT TIEN BLADZIJDEN. EERSTE BLAD. AGENDA VRIJDAG 12 DECEMBER. Schouwburg: N". V. Tooneelveree- niging, Narrendans. Gebouw H. J. V.: Chr. Nat. Werk mansbond. Lezing door Prof. P. J. Muller. Soc. Verceniging: Concert Kunst Adelt. Biosc. Theater, Gr. Markt: Voor stelling. Apolio-Theater: Biosc. voorstelling. OM ONS HEEN No. 1855 Aehter Ss SeMmfii- „Er is niets nieuws onder de zon," legt Ben Akiba, „alles is er al ge weest." De oude philosoof heeft ge lijk, wanneer bij 'slevens hoofdlijnen bedoelt, maar anders is 't gesteld met de verschillende vormen, waaronder die zich voordoen. Deze zwaarwichti ge inleiding dient alleen als aan loop voor een jeugdherinnering. „Chi- neesche Schimmen" noemden wij een tooneelvertooning waarin we zwarte poppetjes, aan stokjes vastgemaakt, lieten optreden tegen een verlicht doek. Een van de stukken, die deze figuurtjes speelden, heette „de ge broken brug" en daar behoorde een tweegesprek bij, dat door de vertoo- ners met passende ernst voorgedragen werd „Wie zal deze brug gaan ma ken?" vroeg een van de figuren en wat daarop geantwoord werd weet ik niet meer, maar 't scheen wel, of de vrager haast had met die bruginakerij omdat aan den overkant de herberg stond. Treffend was het oogenblik, waarop eenige eenden door de gebro ken brug kwamen zwemmen, betgeen natuurlijk aanleiding gaf tot een al gemeen gezang- Alle eendjes zwemmen in het wa iter, falderalderiere. Dat is alles veertig jaar geleden. Na Jien tijd hebben we op het tooneel ge had de opbloei van het groote drama, de liefde voor de opera, het eucees van de Dultsche klucht, de operette, de alles wegspoelende bioscoop en nu weer, daarnaast, de Chineesche schimmen, ik vergis me, het Chinee- Ec-he is er af en alleen de schimmen lijn overgebleven. Schimmen spel heet het en het is Ko Doncker, Sis daarmee in en buiten Haarlem Mei succlys hoeft. Het is, sedert mijn jongensjaren, alles grooter, vooral artistieker ge worden, want wat vroeger fabrieks werk was, steeg nu tot persoonlijke DE ADMINISTRATIE. kunst, maar de vertooning zelf bleef primitief. Drie schotten, met doek overtrokken, vormen het theater,één plek in 't midden van nog geen vier kante meter is het tooneel, waarop al die scènes worden afgespeeld; welis waar is de stijve samenspraak, waar van wij voor geen wereldsch goud zouden zijn afgeweken omdat het zóó j en niet anders gedrukt stond, vervari- j gen door rijmen van zeer persoonlij- j ken aard, die geestig moeten zijn i wanneer men wil dat ze succes heb ben. Er. dan de aankleeding, het bij werk! De vertooning begint al met een roffel op de trom, een minder ge wone manier om den aanvang aan te kondigen. In den loop van de voor stelling doen zich piano, viool en gui taar hooren, om van jammerende ge luiden als van een hondje, dat op zijn staartje getrapt wordt, niet te spre ken. En zoo rijst langzamerhand bij hen, die vóór het doek naar de voor stelling kijken, het onbedwingbaar verlangen om ook eens achter die schotten te zien, de geheimen van 't spel te doorgronden. De toegang Is niet zoo moeilijk te vinden als die tot een gewone kome die. Een portière moet opgelicht en daar staat de directeur van 't spel tusschen zijn getrouwen „Meneer Doncker, mag ik even bin nenkómèn.?*' Het antwoord is gunstig en ik doe twee stappen, die me in '1 midden van de ruimte brengen en kijk rond. Voor- loopig zie je niets dan een chaos van stoelen, kisten en muziekinstrumen ten, benevens een schare van negen personen, alle jongelui, onder wie een jeugdige milicien met blozende wangen. Je denkt, dat er meer nieuws gierigen op bezoek zijn, maar zoo is het nietmedewerkers zijn het, allo negen, wier functies worden opge somd. Achter de piano zit, 't spreekt van zelf de pianistde organist heeft zijn plaats achter 't orgel of bespeelt als 't te pas komt, de viool. Noncha lant leunt tegen een van de schotten een mandoline, waarvoor ik voorloo- pig geen bespeler ontdek. De anderen bemoeien zich met de schimmen zelf, want als het groote stukken zijn ko men daar meermalen vier man aan te pas. Het doek wordt beschenen door één electrische lamp van vijftig kaarsen, die meteen haar licht geeft op twee kisten vol cartonnen figuren. Dat zijn de schimmen. „Hier licbt u de renaissance," zegt de heer Doncker en reikt me een vrou wenfiguur toe, die pas vertoond is en dus bovenop ligt. Het gaat haar als veie juffers, dat ze er in de verte mooier uitziet, dan van dichtbij. Maar toch, welk een werk, zoo'n schimmen spel. Eerst de vormen op 't bordpa pier wat schetsen met houtskool, dan uitsnijden met een scherp mes, zoo dat er geen rafels overblijven maandenlang wordt er aan zoo'n reeks gewerkt. Maar 't spul gaat weer beginnen, Eerst een ferme roffel en de heer Doncker begint. De Vrouw 1813—1913 wordt in woord en beeld voorgesteld. Hij zegt de verzen uit het hoofd, met sympathiek geluid, ietwat gezwollen, als om aan te geven, dat 't maar gek heid is. Ik zie het manuscript op den vloer liggen, maar dat heeft de dich ter al niet meer noodig. Er is iets vreemds in dat luid spreken in een ge sloten ruimte, tot een publiek, dat je niet ziet en alleen nu gn dan door lachen zijn aanwezigheid toont. Dan opeens, midden in de voordracht, wordt de spreker regisseur en fluis tert den pianist toe: Chopin", waar op deze slagvaardig eenige Chopini- aansche accoorden hooren doet. De vertooning gaat eenvoudig toe. Een van de jongelui staat hij een kist, reikt een ander de schim toe die aan de beurt is, deze schuift het figuur langs c-en lat en geeft, wonneer ze af moet treden, die aan een derde, die ze weer op h>t kistdeksel legt. Zoo blijft alles precies in de juiste volgorde. Met groote voorzichtigheid worden de schimmen gehanteerd, omdat ze teer zijn, al worden ze hier en daar rnet lntjes verstevigd. Vlak onder het witte doek, achter elkaar, staan de groote stukken, achtergronden Venetië, Da- iniale, de revolutie, menuet en an dere. Een daarvan komt wat hard neer. „Kapot?" fluistert Doncker. Maar de vertooner schudt geruststel lend het hoofd. We zijn nu genaderd aan de af schaffing van de slavernij, met de treffende woorden over een vrijge- worden neger: Uit blijdschap danst deze zwarte (schalk Met zijn vrouw een cake walk. Hierbij gaat de heer Doncker er gens zitten, grijpt de mandoline en zingt, met begeleiding van het sna renspel, een negerliedjewe weten dus nu, dat hij, behalve de voordra ger, ook de mandolinist en zanger is. Veelzijdige schimveelzijdig man, bedoel ik. De vertooning gaat voort. Rosa Bonheur wordt vertoond. Zij schilderde alleen sterke dieren Ossen, boeren, rammen en stieren. Bertha von Suttner komt, foeterend tegen den oorlog, in dezen huiselijkcn vorm Ze heeft recht als ze zegt tot een (ieder - Is het haast uit? Die Waffen (nieder! Naderhand de moeder, die haar kindje wiegt, een prachtige gelegen heid voor Doncker, om op de mando line het vermaarde „slaap kindje, slaap,te spelen, met begeleiding van mondgefluit. Als hij er tegelijk bij zingen kon zou hij 't niet laten. Zaterdag gaat ,,de liefde door alle tijden" naar den Helder, per schuil, orndat de schimmen bij spoorverzen- ding meer te lijden hebbende jonge man, die de schimmen langs het doek beweegt, zet handig het kleine thea tertje op en het heele negental reist naar Hollands noordpunt; ook staan nog twee bezoeken aan Amsterdam op 't programma. Maar ik verdwijn weer achter de coulissen vandaan. De cigaretten, die met voorzichtige haaltjes gerookt worden, zijn op, de heer Doncker schraapt zijn keel en gaat voort met zijn voordracht tot een publiek, dat liij nimmer ziet. Geen twee minuten iater lachen de menschen weer har telijk om dwaze verzen en klappen oor de mooie schimmen. J. C. P. Stadsnieuws Niet opgekomen. De miliciens J. Hoornweg en J. J. Kühn van het 10e rcg. iuf. alhier, die voor straf bij het korps onder de wa penen moesten komen, hebben aan de- zo oproeping niet voldaaD. Besmettelijke ziekten. In de week van 3 tot en met 10 De cember zijn te Haarlem voorgekomen: 5 gevallen van roodvonk en geval len van diphtheritis. Te Veisen 2 gevallen van roodvonk en 1 geval van diphlheritio. Te Beverwijk 4 gevallen van diph theritis Te Schoten 1 geval van roodvonk. Voordracht. Woensdagavond werd door den ka pitein C. J. A. Ivruijt van het 10e re giment infanterie alhier in de onder- officierscantine van het korps een voordracht gehouden voor de onder officieren van het garnizoen. Om ongeveer 8 uur nam spr. het woord voor een zaal met ongeveer een 60-tal onderofficieren, waarbij zoowel de cavalerie en artillerie als de in fanterie vertegenwoordigd waren, en gaf een beschrijving van den toestand w6-r waarin ons Nederland verkeer de tijdens de Fransche overheerschinp hoe men hier in stilte snakte naar vrijheid en hoe de tijding von Napo leon's nederlaag in 1812 in ons land werd ontvangen. Verder gaf spreker voorbeelden vun den toestand toen in 1813 de Oranje gezindheid van het volk zich open baarde en tengevolge had. dat de zoon van Prins Willem V, als koning Wil lem I, uit Engeland overkwam om de regeering te aanvaarden. Orn ongeveer half tien was de lezing geëindigd en een donderend applaus, gevolgd door een woord van dank, namens de aanwezigen door den vaan deldrager Stakenburg gebracht aan den spreker, gaven blijk hoezeer deze voordracht in den smaak viel van de onderofficieren. Manoeuvre. Hedenmorgen nikte het 10c neg. inf. alhier uit tot het houden van een garoizoensmanoeuvre onder leiding van den kapitein baron van Ittersum van het, korps. Het muziekkorps deed den troep uit geleide en haalde hen in den namid dag weder af. De oefening, waaraan de mitrail leurs deelnamen, werd gehouden in bet poklerterrein in de omstreken van Vclsen en Santpoort. Afwezigheid. Woensdagmiddag vertrok de kolo nel Jhr. van Spengler, commandant der Xe inf. brigade, naar den Helder, ten einde aldaar heden een oefening voor officieren V te wonen, die on der leiding van den majoor T. Dijk stra van het 21e reg. inf. plaats had. BRAND. Op de Gedempte Oude Gracht heeft de lieer J. G. Fransen in perceel 4y zijn kieedemiakerszaak. In de bovenvoorkamer, die dient als snijkamer, werd gisterenavond om kwart voor tienen brand bemerkt. Dra werd de politie en de Tien ge waarschuwd, die onmiddellijk ter plaatse kwamen en het blusschings- werk begonnen. Met drie slangen op de waterleiding word de braud in een half uur tijds gebluscht. Hef bleek, dat alleen de snijkamer uitgebrand was en de daarachter ge legen strijkkamer gedeeltelijk. Over de oorzaak van den brand is men niet tot een besluit kunnen ko men. Het is mogelijk, dal de heer Fransen, die om 9 uur de zaak ver laten heeft, na het aansteken van zijn teigaar, de lucifer weggeworpen heeft,, maar het kan ook zijn, dat een kar ton met fournituren van den schoor steen op de kachel is gevallen eu dat op deze wijze de brand is veroor zaakt. De schade wordt door verzekering gedekt. Hot derde concert heeft dezer dagen plaats. Het orkest van het Concert gebouw, onder Mengel berg's leiding, en mevrouw Rence t.hemel (vicol) als sliste zullen dan optreden. Het program-Ba nevai werken van Mozart, Saint-Saëus, Richard Wag ner, L. von Beethoven, Sinigagha en Tscliaikowsky. ZANG EN VRIENDSCHAP. Op het tweede concert, dut binnen kort plaats neeft, treden de heer Wil lem Audriessen (piano) en mevrouw M. Andriessen—Dies (mezzo-sopraan) ais solisten op. Het koor zingt „Israël" van A. Til- man, „Rudolf von Werdenberg" F. Ilegar, „Adoro te" en „Lauoi Sion" van B. Kothe en „Do Iersche Landverhuizers" van F. A. Gevaert. De beide solisten hebben werken van Alas Urucii. R. Schumann. L. Schlegel, Chopin, Cornéiie van Oos terzee, H. F. Andriessen, Willem An driessen en Kor Kuiler op hun pro gramma. P AA RD E N TRA M- V ETER A N EN Voor bovenstaand doel ontving Mej. Fleisciimaim van N. N., een onbeken de dame, nog 10.—. DOOR EENDRACHT SAAMGE- BRACHT. Men schrijft ons. De coöperatieve bouwvereeniging „Door Eendracht Saamgebracht", hield Woensdagavond haar jaariijk- sche vergadering, waarin de penning meester verslag uitbracht over het ziekenfonds, dat in gunstige omstan digheden verkeert. Besloten werd, dat de Kerstweek een vrije huurweek zou zijn. De kos ten worden uit het ziekenfonds be streden. Tot ziekeucommissaris werd be noemd de lieer J. Deen. Hersteld. Mej. Van der Schaar, winkeljuf frouw bij dpn heer Weill in de Bar feljorisstraatdie de vorige week op de Groote Markt bij bet vallen van haar fiets, door een zand wagen is aangereden, heeft weder hersteld het St. Elizabeths Gasthuis verlaten. De zandvaarder Van den Bent uit Haarlem, die de vorige week te Over- vean een ongeluk heeft gekregen en naar het St. Elizabeths Gasthuis al hier is overgebracht, is herstellende. Sint NiicolaasfeesL De vereeniging „Kindervreugd", af- deeling Leidsche kwartier heeft Woens dagmiddag het Sint-Nicolnasfeost ge vierd onder leiding van den heer G. J. de Lange. Den kinderen is een prettige mid dag bereid. F.r was een goochelaar, oen huik- spreker en iemand, die handschaduw- beelden vertoonde. Al die nummers hadden vee! succes en hielden de kin deren in een prettige stemming. Dan hield de heer de Lang-3 wed strijden onder de kinderen, die na tuurlijk ook veel bijdroegen, om hen aangenaam hoziz te houden. Aardige cotillons en eindelijk de intocht van St. Nicolaas zelf voltooiden de kinder vreugde. (Zie vervolg Stadsnieuws op de tweede pagina). Uit dz Omstreken ZANDVOORT. Gisteren bezochten ruim 30 leden en donateurs van de Zandv. Winkeliers- vereeniging de Xed Gist- en Spiritus fabriek te Delf!. Daarna werd hun door de Directie een lunch aangebo den in hotel Wilhelmina. Onder li n g II u 1 p b e t o o n. Woendagavond had in Ons Huis een vergadering plaats van de Werklie den vereeniging „Onderling Hulpbe toon", waarin als spreker optrad de heer mr. Elink Schuurman uit Hilver sum met het onderwerp. „De ziektewet in verband met de bestaande zieken fondsen". Spreker besanclelde de ver anderingen welke in de bestaande zie kenfondsen zullen komen ten gevolge van de ziektewet. De vereeniging stoot zich aan hij de Provinciale af deeling van ziekenfondsen. Politie Door den Burgemeester is aange steld tot agent van politie 3de klasse A.'Paap Azn.. alhier. VF.LSEN. GEMEENTERAAD. De Raad vergadert weer op Woens dag 17 December 1913, voorin. 10 3/4 uur. Agenda: 1 Ingekomen stukken en medede lingen. 2 Onzpgvh.2 hu up tuintjes en huis tc Velseroord. 3. Verordening maatregelen in het belang van werklieden enz. 4. Gebruik van een door C. Balm ge huurd lokaal als gymnastieklokaal voor school F. 5 Voorste! van 12 raadsleden tot wijziging van de verordening regelen de de samenstelling en de bezoldiging der gemeentepolitie. l>. Contracten Armbesturen met de geneeskundige.i voor 1914. 7. Gratificatie Rijkspolitie. 8. Vaststelling straatnamen. 9. Adressen: a. Kamer van Koophandel en Fa brieken houdende opmerkingen op hel cntweri»-Bouvv\ erordening; h. Bestuur der vereeniging tot be hartiging van bouwbelangen in de ge meente Veisen inzake het verleen en van een voorschot en het geven van grond in erfpacht aan de Woning bouwvereniging „Veisen"; c. Kennemer Electriciteit Maatschap pij om vergunning tof het lut-oi stam van een bestaand of het bouwen van een nieinv transfonnatorhuisje in Velseroord; d. Jhr. Mr. J W. G. B or cel van JTo- cclanden inzike afwijking van do Bomvveordeninm e. C. F. Perqnin en C. V Wies Jr. aanbieding van grond Rrederoccis< hen weg. 10. Suppletoirs begroeting. af- en over«ehriivin,?. omoorriene uit" ven. 1! Wiiziciti" dr-r b^sroofin* voor 1913 van hef Scha alarmlve stuur. 12. Benoemingen: a Opzichter bö het bureau Bouw en Woningtoezicht en Openbare Wer ken; b twee leden van het Schaolaimbe- siuur; c. twee leden van 't Roomscli K. ko liek Burgerlijk Armbestuur; d een lid der commissie van toe zicht on de burgeravondschool; e. twee. leden van het bestuur van het gemeentelijk wcrkloözenfonds; f. drie vaccinateur?: g. vijf leden der commissie van bij stand in het beheer der openbare wer ken; h. vijf leden der commissie van hij- stand in het beheer en de exploitatie der gemeentelijke waterleiding; i. drie leden en twee plv. v. Irilen der reclamecominissfe. inzake vergun ningsrecht voor den verkoop van ster ken drank in bet klein; j. drie leden der gasconimissie. k. drie leden tier commissie van loa zicht op het lager onderwijs; 1. Voorzitters en leden der si- mlm- rcaux ingevolge de Kieswet en hunne plaatsverva r se rs; m. Idem Kamer van Koophandel en fabrieken; n. Idem Kamer van arbeid voor dt bloembollenteelt. 13 Belastingzaken. HAARLEMMERMEER. ACTIE BARBIERS EN KAPPERS. Naar men ons mededeelt zal de. vastgestelde verhoogde UiriefreE«-loi2 voor scheren en haarsniiilen in deze gemeente gel'ikry-dic in werking tre den met die in Haarlem. Ze is vastgesteld ais volgt Scheren 7 1/2 cts. per keer. haarsnijden 'mo del) 15 cts. per keer. haarknippen kort machinewerk) 1Ü cts. per keer, kinderen haarknippen met een kuifje 71/2 cts per keer. idem haarknip» u: kort machinewerk 5 cts. per keer. Scheren bij abonnement 2 maal per week 60 cts. per maand, maal per week 90 cts. per maand. maal per week f 1.20 per maand, met ve.r- lioogintr van 15 cts. voor haafsnijdeu per keer. Dezo algemeene loonregelinc is vastgesteld door den Nederlandsci.-en Barhierse en Kappershond. Er zal ge tracht worden, haar in geheel ons land in te voeren. Feestavond. De vereeniginc ..Concordia" gaf Ie Hoofddorp in Hotel de Landbouw een feestavond voor haar leden, kunst lievende leden en rreTnfmduceerden. Mevrouw Truus Post was uitgenoo- digd om dezen avond on ie treden, en het succes d-at zij daarmede verwierf was volkomen. Door haar voordrach ten wist zij de vele aanwezigen zoo danig te boeien, dat zij geheel en a! oor hadden voor hetgeen werd gepres teerd. Het applaus dat zij verwief was on bedaarlijk. Een zeer geanimeerd bal besloot dezen goed geslaagden feestavond. De jubileumzegels. Het schijnt dat men-ten platteland? zich niet zoo interesseert voor jnhi- leumzeeels. als dat men ilif in de ste den doet Waren dnsr dezo zeasls reeds zeer spoedis uitverkocht, aan het postkanio'ir alhier en ook de respectievelijke h"tnkanh>pen zijn nee steeds voorradig. Reeds zatren wö er -Hp ,-.U de ?t:»d naar hier kwamen, om 3-e'.s.-ir Mze gels hij eenige honderdtallen u-..;; in te koopen, daar deze nr>stzo="i> hïr-r al heel weinig worden verhandel.!. Voor postzegel liefhebbers is hier nog een heel.arbeidsveld. TJMiTDEX. Onze corr. meldt De stakende zeelieden van de afd. ÏTmiiiden van dan Alsremaor.'u. N.j- der!. Zeemansbond hielden Woen-dog een huishoudelijke vergadering. Men deelt ons mede. dat hosiuVn is den eisch van vrije voeding in te trekken en den reed er s te verzoeken het voedingsgeld van fa.— per man en per maand te verhoogco tot 10. en voorts de oude condiriën to ber st, lien. Het antwoord der readers wordt vandaag of morgen verwacht. Heden vertrok van IJtnuidcn de stoomtrawler Johanna Hecriët'c 1JM. 1201, om te trachten in een andere haven een equipage te vinden.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1913 | | pagina 1