Ï0PHISTÖ
TvtfE&BE BLAD
Vrijdag 2 Jaasari 1914
biunenlaad
BESTRIJDING VAN HÉT BIOS
COOPKWAAD.
Hel comité, te Amsterdam gevormd
ter ''bestrijding van het bioscoopkwaad
heeft verslag uitgebracht over het be-
ioek der Amsteidaiosche schoolkinde
ren aan bioscooptheaters gedurende
de maand Mei j.l.
Van de 29,647 ondervraagden 'reb
ben 9483, zijnde 32 pcL, nooit een
bioscoop bezocht, zoodat 20.164 kinde
ren, dus 68 pcL, als bezoekers kun
nen worden aangemerkt.
Van dezen gaan 2586 geregeld erf
12 1/2 prt., en 17.628 occasioneel of
87 1/2 pet.
Van deze 20.164 bezoekers werd aan
12,139 gevraagd, of zij ook des avonds
den bioscoop bezochten. Van deze
12.139 kinderen bicken er 2767, dus 23
pet., uitsluitend des avonds naar
bioscoop-theaters te gaan.
Ondervraagd werden 3940 kleinen
van 5 tót 7 ft 8 jaar. Hiervan hadden
1055 of 42 pet. nooit een bioscoop 'be
zocht, zoodat 2285 of 58 pet. tot de
bezoekers beliooren. Van doze 2285
bezoekers gaan 1967 of 86 pet. occnsi-
eioneel, en 818 of 14 p?t. geregeld naar
een bioscoop. Van 1154 kinderen onder
den achtjarigen leeftijd bleken 220,
dus 19 pet uitsluitend hun bezoek
des avonds af te leggen.
Het blijkt, dat het bioscoopbezoek
der kinderen uit de gegoede kringen
in den lantsten tijd op ouderlijk en
medisch hevel wordt beperkt.
Hot avondbezoek van rijke zoowel
als arme kinderen is groeier dan bij
oppervlakkige 1 •©schouwing geneigd is
te veronderstellen. Als bclooning, doch
in hoofdzaak omdat zoowel rijke als
armere ouders bij den avonduitgang
hun kroost niet altijd thuis kunnen
laten, dus niet ten behoeve van het
kind. doch ten gerieve van eigen zelf
zucht, worden de kindeion des avonds
mede naar den bioscoop genomen.
Het rapport bepleit, dat de A'mster-
damsche gemeenteraad er toe zal over
gaan, naar hét voorbeeld van Rotter
dam, het vraagstuk de bioscoop als
onderwijs-hulpmiddel, te doen onder
zoeken docr een daartoe bevoegde ge
meen t c! i jo com missie.
Indien de kino's werkelijke kinder
voorstellingen Beven, d. w. z. als men
uitsluitend onschuldige tooneelspelc-n
en daarnaast veel goede natuurbeel
den op dc kinderprogramma's wil
bre neren, dan zal men zich bij het kin-
derbszoek kunnen neerleggen. Dit
weigeren de eigenaars dezer inrici tin
gen uit eigen beweging te doen. Daar
om moet men deze exploitanten er loe
dwingen. De commissie heeft voor het
kinderbozoek aan B. en W. een leef-
tijds-r*"vnn jaar aanbevolen.
HERINNERINGEN AAN 1815.
Tn Relgié heeft zich, onder lief voor
zitterschap van den luitenant-gene
raal baron W. de Heusch, oud-nrli-
tair-gouverneur van Brussel, een co
mité gevormd, waarin tal van man
nen van naam en aanzien zitting heb
ben genomen. om de in 1815 in Zuïd-
Nederlnnd ge'ever de veldslagen te
herdenken door bet oprichten van ge-
denk'^kerien, die zullen getuigen
van liet roemriik aandeel, dat het
heldraflig leger onder het bevel van
den l'r.ns van Oranje en aangevoerd
du. r mannen ais De Perponcher, iJe
Consui ni Rebecque, Chassé en den
Hertog van Sausen Weimar aan die
geduchte worstclng genomen heeft.
Het Belgische corntié heeft liet ver
langen te kennen gegeven, dat cck in
Nederland mannen zouden opstaan
om ".-untie medewerking te verieonen
tot hot oprichten van eon gedenktee-
ken, waarin de herinnering aan die
roemrijke daden van ons leger zal
worden levend.g gehouden.
In het bijzonder zoude het wen-
schcn een voor Noord- en Zuid-Ne
derland gemeenschappelijk monu
ment ie doen verrijzen te Quatre-Bras
i «iis is een rondschrijven op
wekkende tot deel neming verzon
den door een comité, waarin de hoe
ren N. Bosboom, minister van oorlog
en jhr. mr. H. van Wecde, buitenge
woon gomachtigd minister He Brus
sel, ©ere-voorzitters zijn, en de heer
J. de Waal, gep. lui tenant-genera al,
voorzitter.
WIJZIGING VAN 't STRAFWET
BOEK.
Het ontwerp van oen nieuw Wet
boek van strafvordering is van den
Raad van Stat© terug ontvangen en
derhalve gereed oui aaa de Staten-
Gcneraal te worden ingediend. Daar
in zou ook rekening zijn gehouden
met den herhaaldelijk ge-uiten
wensch naar regeling der vergoeding
aan <1© verdedigers voor den itot dus
ver kosteloozon rechtsbijstand in
straf zaken naar een tarief gebaseerd
op de voorstellen der Staatsoornmls-
BRAKD IN DE KAZERNES.
De Minister van Oorlog heeft (naar
de Teil mcidtj naar aanleiding van
verschillende branden, die hc-fc-icn
plaats gevonden in militaire gebou
wen - waarbij de minister ernstig®
vermoedens van boos opzet heeft
aan de bevelhebbers in de militaire
o.fdeclingen een schrijven gericht,
waarin deze autoriteiten verzocht wor
den hunne onderhoorige garnizoens
commandanten op te droit;n, maatre
gelen te nemen, ten einde de uitvoe
ring van zoodanigen toeleg zoovel
mogelijk te voorkomen en eventueels
nnd'vh'gc gevolgen daarvan tot een
mmïmum te beperken.
Als oen der te nemen maat-eec' n
gneft de minister aan, om op enge-
■?«elde tiiden de verschillende locali-
teiten te doen bezoeken door daartoe
aan te wij-zen officieren en onderoffi
cieren.
Op grond van het vorenstaande, is
door genoemde bevelhebber bepaald,
dat voorschriften zullen moeten wor
den gemaakt in ieder garn'zoen of
bestaande voorschriften aan een gron-
"-3 berzienmg moeten worden onder
worpen waarbij bepaaldelijk de vel
ende gevallen zuPen moeten worden
M' andeM. Welke voorzorgsmnet.ro-
-relen moeten wordeb genomen bij
brand:
Ie in een militaire gebouw:
?e in de onnrddellijkc nabijheid van
zulk geitouw;
3e op zooUanigen afstand van zulk
gebouw, dat daarvoor geen gevaar is
ie duchten.
Tevens moat in die brandvoorschrif-
len uitdrukkelijk worden omschreven
Jat ieder, die brand ontdekt, alarm
maakt en met aile ten dienste staande,
middelen zal trachten den brand ti
biusschen of te beperken.
HET GEBOUW DER BATAAFSCHE.
De Directie der Bataafsche Petro
leum Maatschappij heeft aan den Ge
meenteraad van 's-Gravenhage een
schrijven gericht, waarin zij aan den
Raad verzoekt haar aanvraag van 16
Aug. j.L, om met ontheffing der be
palingen voor villabouw. cp het ter
rein aan den Scheveni-ngen weg een
hniflo™»!.'...- je mogen sHcht/m, als
niet ge-daan te beschouwen.
Dit beteekent dus dat de maatschap
pij niet kan voldoen aan de laatste-
.ijk door hot gemeentebestuur gestelde
voorwaarden en derhalve van den
ik)uw op iiert viilaterrem afziet.
A. ROODHUYZEN EN HET VADER
LAND.
Het Vaderland meldt, dat met in
gang van 1 Januari tot politiek hoofd
redacteur van dat blad is benoemd
de heer A. Roodhuyaen, lid der Twee-
te Kamer.
W ORSTY ERG 1FTIGING.
in het.gezin van den fabrieksarbei
der Ten Hove to Hassclo, gemeente
Wesrseloo, zijn dr.e personen ziek ge
worden ouder zeer eigenaardige ver-
gifiiging3\er6.:.ijnselea, bebend onder
den naam (BoJiilismus (worstvergifti-
xingk Vermoedelijk is de ziekte ont-
siauu door het eten van worst van
een eigengeslacht varken, dat waar
schijnlijk riek was. De ader en een
lochtcr zijn overleden. Een hcevec!-
j lieid worst is opgezonden naar 't cen
traal laboratorium te Utrecht ter on
derzoek.
I
CUNCURRENTIE-N1JD
Zondag speelde in „Concordia" te
Breda de Dorurechische tooneelveree-
niging „Inter Ami cos". Dezen avond
was er door Bonus Even rus uitge
schreven tooneelweustrijd. De Doruue-
naren deden natuurlijk al hun best,
doch écu of meer onverlaten hadden
het middel gevonden om den indruk
gedeeltelijk ie bedorven. Zij ver
spreidden, hetzij door blazen, heizij
op andere wijze, niespoeder door do
zaal, wat zijn uitwerking niet miste.
Tot zelfs o-p liet toon eel drong de poe
der door en do tooneelèpoelsters en
spelers hadden alle moeite hun nies
buien ti bedwingen, zoo meldt de
„Arnh. Ct.".
ONGELUKKEN.
De 18-jartge Anna K.. afkomstig
van Zn ui wold©, en uieristbaar in den
IJlliorst, begaf zich Zaterdagavond
met de tram van de li aal wei de,
met het doel haar zusier, wonende on
het Rog at. te bezoeken. Zij is echtór
niot bij haar zuster aangekomen.
Toen zij Maandag niet op den afge
sproken tijd hij den landbouwer
Klomp, waar zij woonde, terugkeerde,
worn aaugjlte geu-aun en een oüqcj-
zoeli ingesteld, 's Morgeus weid naar
hjk Opgetiregd bij de stopplaats aan
dc brug op net Kogat. Zij moet uus
bij het uitstappen dOOr den ploiseliii-
gen overgang verhijs; rd, naai alle
wauioc11ij1111jkneiu z.j was boven
dien met den plaatselijken loesum-
niet ixr.ena m tie Hoogeveeusche
vaart zijn geloopen, zoo meldt w
„Ass. Ct.".
DE UTRECHTSCHE
SCHOUWBURG.
Het be-sluit van Gedeputeerde Sta
ten van Utrecht, waarbij aan het be
sluit der gemeente Utrecht om den
schouwburg t© naasten, goedkeuring
word onthouden, was gebaseerd op
financieel© overwegingen en niet ge
grond op een vormfout,
UIT DE STAATSCOURANT.
B-j koninkJ. besluit 13 met in.-
"i 1 .Tan., -A. Hartman, onder toe
kenning van eervol ontslag als ma
rMneVufcht. tevens niagazijnknech:
bi] Rijkseleclriciteitswerken tc
nmuiden. benoemd tot electricien t<
Schellingwoude.
Is I! Oosteirncijer, commies ter se
cretarie der gem. Amsterdam, be-
nocm j tot. ridder in de ©rd? van Ornn
je-Nassau.
Is dr. J H. Moll, rector-gymn. U
Amersfoort, benoemd tot elff. in d'
orle van O-anjp-Nassau
Is P. Vrijburg, hoofd der o. 1. s. tr
Tzum,. gom. Franekeradeel, benoemd
tot ridder in de o-de van Oranje-Nas
oau.
Is benoemd tót commandeur in de
órde van Oranje-N'assau mr. G. II
tan Bolhuis, pres. van het Hoog Mi
üta'r G^rerbtshof te Utrecht.
Staatscommissie Onderwijs.
Bij koninklijk besluit is ingesteld
een staatscommissie, aan welke word:
op- edragen
a Wettelijke maatregelen te ont
werpen ten aanzien van de voorzie
ning in de kosten van het openbaar
en het bijzonder onderwijs, waardoor
de deugdelijkheid en de krachtige
vooruitgang van het onderwijs der
jeutrd wordt verzekerd onder behoud
van de opvoedkundige zclfstandie
heid van het bijzonder onderwijs;
b. zoo noodig een redactie te ont
werpen van art. 192 der Grondwet
welk? met deze voorschriften niet In
strijd is.
De commissie is gemachtigd, zoodra
de hoofdpunten zijn vastgesteld, des-
gcwcnscht een voorloopig rapport
aan de Kroon uit te brengen.
Bepaald is dat de commissie nopens
alle zaken waaromtrent zij niet een
parig oordeelt, bij meerderheid van
stemmen zal beslissen, doch dat het
den leden vrijstaat hun gevoelen van
dut der meerderheid afwijkend tege
lijk met het bovenbedoeld voorloopig
rapport, dan wel met het eindrapport
der commissie aan de Kroon te doen
kennen.
Aan de commissie is de bevoegdheid
verleend zich door deskundigen te doen
voorlichten en dezen als adviseerend
lid tot hare vergaderingen toe te la
ten. Bepaald is dat de commissie haar
vergaderingen zal houden te 's-Gra
venhage ter plaatse door den voor
zitter aan te wijzen.
Benoemd zijn tot lid en voorztiter
dr D Bos, Tweede-Kamerlid, tot lid
en onder-voorzitter, jhr. mr. A. F. de
Savorniin Lohmau, Minister van
Staat, Tweede-Aamerlidtot leden
mr. W. 11. de Beaufort, Th, M. Kete
laar, K. Ter Laan, mr. Th. H. de
Meester, J. van der Molen T'zm, dr.
W. II. Nolens, A. RoOdnuijzen, mr. 1'.
J Troclstra, mr. M. Tyueman Jr., uir.
11. van Veen, C. van der Voort van
Zijp en mr. A. I. M. J. baron van
Wijnbergen, allen Tweede-Kamerlid,
tot eecreiaris jhr. nu. C. Faith, admi
nistrateur bij het departement van
binneniar.dschc zaken, tot adjunct-se
cretaris jhr. inr. iir. W. D. de Jonge,
commies bij het departement van brn-
n-enlandsche zaken.
TEGiiiN DL ONEERLIJKE
CONCURRENTIE.
Hot lid van de Tweede Kamer mr.
Aalbers-e zal (naar de N. R. Ct. meldt)
een wetsontwerp indienen tot straf
baarstelling van de oneerlijke concur
rentie. Hij hoopt er in Januari mee
gereed te komen.
Het wetsontwerp komt, zoo heeft de
lieer Aalbersc meegedeeld, neer op
één algemeen, scherp gedefinieerd ar
tikel, waarin de oneerlijke concur
rentie als zoodanig wordt strafbaar
gfetóld.
Hij wenscht van deze zaak geen
klachtdelict te maken.
Meent de benadeelde, zoo heeft de
heer Aalberse gezegd, dat de oneer
lijke concurrent tot het beta 1- n van
schadevergoeding in staat is. dan kan
luj hem op grond van ar'.. 1401 Bur
gerlijk Wetboek (tagvaarden tot scha
devergoeding. Wordt mijn ontwerp
wet, don snijdt, om het zoo eens uit
te drukken, het mes van twee kanten.
DE MOORD TE AMSTERDAM.
Do aangehoudene uit Veenendaal,
<lio na de confrontatie met de familie
1)0 Klerk en juffrouw Nieuwonburg.
ust Naeuwe.iouiu n-ict ue gezochte
uitek tó zijn, is nog Woenenaguutt-
uttg uil da preventievo nechleiua om-
...>scii. Mcv dezcUue poJj.ieoieiiarcj,,
u.e hem ÊoCiitóuüs zwaar gcuueid
^-•-rgv-uraclii Hadden, naar het Huns
...1 Btwarmg, lap hij legen vijf uui
..1 do iv.aivert.icu. een si0auri.jo te'
rookeii. De man is 's avonds weer naar!
donenaual vertrokken.
(N. v. d. D.)
LOODSBOOT OMGESLAGEN
Lit CuxhaveiL wordt aan de N. R.
geseind
Bij Noru-ji'ney is een loodsboot om-
.,usiagen. De drie opva-renueit, de
•judseu Pöhi en Grussnagei en de
.uudslc-crling Tnodt zijn verdronken.
EEN WAARSCHUWING.
De „Hbkl."-correspondent te Wash
,tón schrijft
Dit is een ..aarschuwing. De winter
.wiat voor de deur eu wij kunnen
huns aan de hond van feiten en sla-
.istiekcn vooispuiien wat voor een
.nier dit women zal. En dan vraag
den zeiler, de dikste letters uit de
kast to halen, en den redacteuren de-
.vii brief op een duidelijk zichtbare
ila-ats in ,-e laant te drukken en aan
alle andere kranten om dit ecne zin-
.otje over te w-.llou nomeii en ik
.dnijf met aiieu nadruk ter informa-
a van diegenen, die er mogelijker-
/ijze over -o.u»cn bet volgcnoe jaar
..ar bet boluufuo land uj «u.g.oei?a.
..JOLT HEi' NIET". Wacht minstens
.cu half jaar. Wacht, indien moge
jk, een geheel jaar. Want wij gaan
.nor slechte tijden tegemoet lnder-
aa<i, v.-.j z!jj al miouen in ue slecht
-te tijden. Overal is stilstand in liet
..rijf. Het. gutal werkloozen zal de-
.01 winter wel weer naar de vijf mil-
-a:i lcop?n. Fabrieken danken volk
af. Ieder bekrimpt zich, In de ban
«on kum.cn uo industrioelen geen
.uit loskrijgen. Het bouwbedrijf be
gint stil te staan. Er wordt "geen
grond gekocht of vei kocht. Groot©
maatschappijen betalen dezen wlntor
geen dividenden. Op elk gebied van
-eu socman barometer, somedies.
j era's, restaurants merkt men dut
.iet een koude, gure winter zal wor-
jtt wat betreft den algemeenen voor
spoed.
■in wat voor Amerika geldt, geldt
ook voor Canada, want de twee lan
den zijn zoo nauw met elkaar verbon
ie.n, dat de stilstand in de Vereenigde
staten onmiddellijk zijn terugslag
doet gevoelen in Canada.
Daarom, waarde medeburgers, die
or aan denkt een van de fraaie adver
tenties te volgen en naar Amerika te
verhuizen en rijk tó worden, stelt deze
reis ten minste een half jaar uit.
Want voordat er minstens zes maan
den voorbij zullen zijn, zal men vau
geen beterschap kunnen spreken en
den slappen tijd kan men het beter in
het vaderland uithouden dan in deze
maatschappij, waar, als er honger go
leden worrit, het dodclnk in do mil-
"??ven loopt.
NAAR DEN SLOOPER.
De groote gashouder van de Hcnge-
loache gasfabriek, die tijdens den
storm op een der Kerstdagen iQ om ge
slagen, is aangekocht voor slooping,
Het gevaarte woog 200,000 K.G.
BLOEDVERGIFTIGING.
Een 20-jarige fabrieksarbeider H. de
Jonge, te Glaneibrug, kreog voor toni-
ge dagen een wondje aan het oog.
Bloedvergiftiging ontstond en ondc-r
hevig lijden is hij Woensdag bezwe
ken.
(Gr. Dr
EXAMENS VOORGEOEFENDHEIP
Naar 't Hbkl. verneemt zullen de
examinandi ex art. 70 M'iliticwet, die
niet slaagden wegens onvoldoend exa
men .n één of twee vakken, he. vxamen
kunnen doen op 8 Januari in de r?n
trale gymnastiekschooi te Utrecht.
EEN RAAR HEERSCHAP.
Er doolt jn dc residentie een raar
heerschap rond, met vreemde l>edo«-
IIneen. waarvoor ortze goede bnrgers
zich wel in acht mogen nemen. Men
herinnert zfch het geval van d.-n urm.
die zich eenige dagen geleden bii een
bewoner op den Schenkweg nifraf
voor anügiiair en deed, als«-- hij het
nichtje van den bewoner U-. -m zeld
zaam goede voorwaarden bij zich jn
d.enst wilde luteri treden. Deze bewo
ner vloog er in, zooverre in, dat hij
den man lot gast hield yoor den ver
deren dag.
Na zijn vertrek Iwmerkie de gast
heer, dat de antiquair hel met de wat
ten van het n.ijn-en-dijn niet 100 hai
nauw nam...
Dit heerschap is een brutautty-
Dinsdagavond heeft hij op dezeifdej
wijzo een Ix-znck gebracht ten huizt
van den heer A. H. Verbeek, schoen
en laarzenmaker, in de Hugo de Groot
straat 42. Mej Verbeek nL had voor
haar aanstaande schoondochter in een
der Haagschc h'nden eert annonce g-
nlaatst, waarin het meisje zich voor
noodhulp aanbood. Denzelfden avond
aer annonce kwam de „meneer" zien
aan het in de advertentie opuego.en
adres in cie Hugo do Grootstra -t aan
melden. Hij deed hel meisje een aan-
ood. dat m één woord schitterend
uus. Hij was weduwnaar, vertelde hij.
iad een zesjarig dochtertje en woonde
n villa „Agnoi", aan hot Westeinde
tó Voorburg. Hij was. naar hij voorts
mededeelde, antiquair en sprnft op
■ma wijze, die deed vermoeden, dut hij
Uitstekende zaken maakt", ILj luid
-:-n talrijk personeel en het meisje tn
kwestie zou als huishoudster een sala-
i-i.s van i'imi minder dan z©-honderd
zuiden 's juars ontvangen, wanneer
het meisje alleen als noodhulp wilde,
zou hij acht gulden 's w<ylis «even.
Een eri ander met vollen kost en inwo
ning. Het meisje zc-ide, er veel voor te
gevoelen, maar juffrouw Verbeek, die
wat meer levenservaring heeft, sond
de u tlatingèn van den man wel wat
verdacht.
Hij was tevens, naar hij vertelde,
voorzitter van den antiquuirsbund tn
verklaarde.uitstekend bekend tc zijn
met ©en antiquair, een kennis van
Juffrouw Verbeek, wiens naam zij
noemde. Z00.1J3 gezegd, de juffrouw
-ond 's mans doen verdacht, inaar
had geen enkele reden, de politie te
waarschuwen. Van het geval aan den
Schenkweg was zij nog niet op de hoog
te. De bezoeker vertrok met de belofte,
's morgens -te zullen terugkecren om
definitief uitsluitsel te geven De zaak
kwam in een ander daglicht, nadut
de juffrouw van den vreemden bezoe
ker verte-d bad aan haar ÜUi-genoü-
len, die juist van de wonderlijke zaak
aan den Schenkwag kennis had-Jen
genomen, 't Bleek, dat de praatjes,
die de bewuste persoon atui den
Schenkweg had verkocht en d.e, wel
ke hij aan een Juffrouw Verleek had
ten beste gegeven, merkwaar-lig veel
overeenstemming vertoonden. De fa
milie Verbeek waarschuwde <ie politie,
ke hij aan juffrouw Verbeek had
portretten toonde van een man. dien
zij verdacht. De juffrouw herkende
de beide photo's beslist. Het heerschap
schijnt dus een oude bekende van po
litie en justitie te zijn Juffrouw Ver
beek heeft nagegaan, of zij nog iets
miste, maai dit was niet h-l vei al.
Blijkbaar heeft de bezoeker in den
langen tijd, dat hij in de voorkamer
zat tc praten, niets van zijn gading
kunnen bespeuren. Onnoodig te zeg
gen dat hij 's morgens om 10 uur niet
is teruggekeerd.
InlusacitÊü. de man zai nog wel
eens een poging'wagen. Men zij ge
waarschuwd. Hel personage is een nog
jonge man, heeft een klein snorretje,
en draagt c-un bruinen ulster. Dc laat- is-a= niel alleen
ste geeft hem een eenïgszins heerach-1 vrüzmnlgeo, die hun
tig voorkomen, maar zi.n manieren niet beloond zien. Erger is,
overigens zijr. alles behalve heerach- verhouding in de Zuul-Hollanilsch'
Staten, welke 47 rechts tegen 85 link
vulling en vcrhoogit.g van hoofdstuk
Vil! der SlaaU-begrouiing \>;or 1913
^uivoi.se ouiier-werpen Verhooging
van hoofdstuk" Al der Siaatsbngroo
ting vuoi 1918 Kosten landmacht Su
riname en Curasao,; Verhoognig ca
wijziging der begroot;ng van Curasao
vour 1912 ,Diieise omlci •verpeu), ca
Als vuren van Suriname.
Het voornaamst» van d© daarbij
gevoerde debatten hc-bben wc reeds
aangestipt.
Daarna volgde Ue voortzetting vau
de behandeling der Indische bcgroo-
ting, waarbij, zooals wc ook reeds be
richtten, de lieer Van Kol in liet ver
volg zijner Dinsdag afgebroken rede
een schets gaf van de middelen, waar
door z. i. de inlandsche bevolking mo
reel. intellectueel en oeconomisch tót
hooger ontwikkeling kon worden ge
bracht door de Zending, liestrijding
van de opium, door onderwijs, wee
ring van kinderarbenl. verbetering
van hygiënische toestanden, door het
tegengaan van de misbruiken in de
particu ••ne industrie, afsclia'fing van
heerev' onsten en bovenai door het
tót stónd brengen, ook met geldelijke
hulp der Regecring, van écu inlaud-
sche grooti ndustrie. Dc- sjireker drong
'ooral op een deugdelijk onderzoek
mar de mogelijkheid van dit 1 nutste
Na zijn rede werd het venier debat
ot aanstaanden Woensdagmorgen
venlangd Do Kamer komt echter
reeds Dinsdagavond vveti' bijeen.
DE „TASMAN".
De „Tasman"' is aan hut Thursday-
eiland aangekomen.
HET ZIf-VEREN FEEST VAN DEN
HEER VAN AALST.
Donderdag mocht dc heer C .T K.
van. Aalst president van de Ncder-
Iamirohc Handelmaatschoppij. het bü-
zonderc feit herdenken, dat hij 25
jaar aan die maatschapjiij verbonden
is geweest.
Wel begrijpelijk, dat dit jubilee tot
een huldiging ttanleiding heft Bege
ven. 's Morgens reeds mocht de lieer
Van Aalst een telegram ontvangen
van jhr. Van Geen, particulier secre
taris van H. M. de Konin:-m, melden
de dat iiet Hare Majesteit heeft be-
haagd hem tc benoemen cotnmiyï-
deur in de orde van Ornnjt-Nassau.
"s Middags kwamen velen den jubi
laris ten zijnent gcJukwenscbèÓ.
Daarbij verschenen de Minister van
Landbouw. Handel en Nüverheid, mr.
M W. F. Trcuh en de Minister v n
Koloniën, mr. Th. B. Pleyte.
Talloos waren de personen uit ve
lerlei kringen, u'ie blijken kwamen
geven van waardeering.
De huldiging droeg eclitcr een parti
culier karakter. Uit naam van een
aantal vrienden met wie dc lieer an
Aalst geregeld in persoonlijke betrek
king verkeert, werd" hem een hulde
blijk aamreboden. Op hun verzoek
stemde hij er in toe, te poseeren voor
de vervaardiging van een borstbeeld
r den beeldhouwer Eduard Ja
cobs.
Dc receritie was zeer druk bezocht.
Pers-Overzicht
DE GOUDSCHE PROV. STATEN
VERKIEZING.
Naar atmleidirtg van don uits-iag
der verkiezing van een lid van de-
Provinciale S'.a/ten in Zuid-Holland
schrijft het Vaderland-
De ©enige Goudseiie zoUd, in Juni
j.l. met zoo veel inoeilt- r de vrij
zinnigen gewonnen, is ii is verloren;
met 9 stemmen meerdcrlicid (op een
totaal van, ruun 11.000, ;s dc zetel van
wijlen den liberalen heer Nederhorst
aan den antj-revolu»tioiuiair tóegcval
len.
Deze uitslag is een ernstige tegen-
de Goudsche
harde werken
de
(D. v. Z. H. en 's Gr.)
was, thans 4834 is geworden, wua;
door de kans op omzettiri,: der Sta
ten in vrijzinnigen gcci: in 191C zeker
EERSTE KAMER
Zooals reeds werd gemeld hoeft de
Kamer op Oudejaarsdag in de mor- n^* g-'OOter Ls geworden
gen vergadering van 10 tot 12 uur j Het cijfer der vrijzinnigen g-.ng
nog oen reeks van hioiiA, weisontwer- sinds de vorige maand liet ni-vv.
pen afgedaan, namelijk die tv! Aan- 'vooruit (288;. de anti-rev-luttonj;:i:-
'V.©!.. ,I!:i0 ren reï>en 234 omhoog en i de chr.i-
te'ijk-sociale en vrij-anü-revohiliou-
naire candidate» stegen eentgszins;
Van patroonszijde wordt medege
deeld, dat Woensdag in de bakkerijen,1
waar gestaakt werd, zonder vreemde
hulp de arbeid ten einde is gebracht,
niettegenstaande ook voor Nieuw- j
jaarsdag werd gebakken en dus een
z.g. dubbele dag werd gemaakt. D-jor I
het in dienst nemen van n'.euwe gc- j
zeilen I3 het personeel bijna weer vel
Ullie-
vullnig en verhooging
liootusiut uer Staatsoegrootil:
1912 (Diverse ou-ei".-.*
grag \an hoofdstuk i'v utr S.aa.^L-fr
grooting voor 1912 (Diveisc ouder wer
pen) Verhocging van hoofdstuk V
der Staatsoegrooting voor 1913 (Aan
koop schilderijen uit de collectie-
Steengraclil)Wijziging van dc wet JPi^.
van uen 14den Juii 1910 (Staatsblad 1 ïRio-coadidaat Jö'a1 ev.
no. a») Iverhojgios van het IUo'siritó mMr,lcr|,e,d |j
hoofdstuk der Stnalsbegrooting voor
1912 (Diverse onderwerpen) Voorzie-
alloen de S. D. A.
Juni en November reeds 'n -KV» sten:
men zakte, boerde thans - en steed
met denzelfden canöidaat -- opnieuv
39-tal achteruit, waardoor de cc-a
er de vol
heen gleed.
Is deze uitflag een tegenvaller, vvi
rung in het kastekort van den Indi- overtuigd, dat do vriu
schen dienst in 1914. Staatsbegroo» den lande en die in Go?
ting voor 1914 (Middelenwet)Aan- zonder, allerminst tien ::i
bij
led
'cUlL LUi'ON
Vrij naar het Duitsch
van
EDWALD AUGUST KöNIG.
IC)
Och neen, de dokter kan aan
mijn kwaal toch niets doen, ant
woordde hij met een verwijtenden
blik op zijn zoon, wiens trekken van
geen tie minste deelneming getuig
den al-:, gc kI-'-inis zoo goed wilt zijn.
om reu kop thee voor mij klaar tó
maken, ge weet hoe de verschillende
kruiden gemengd worden.
Zeker weet ik dat, over een paar
minuten is de thee boven.
Staudinger nam de kaars en bleef
voor zijn zoon staan, de hand, die
hij hem aanbood, beefde hevig.
Wij willen niet in oninin schei
den, zeido hij met heesche stem, men
kan nimmer weten wat er inden vol
genden nacht gebeurt. Denk na over
mijn wauischuwing en ook over je
onbillijke serwijten, en verlaat den
liciit-i.iinigen weg, die nimmer tot een
goed eindo voeren kan. Goeden
nacht
Goeden nacht, antwoordde Hein-
rich lacoiiisch, en luisterend uief hij
het iioofd op, zoodra zijn vader liet
kantoor verlaten had. Strak rustte
zijn blik op de deur, totdal de laatste
voetstappen weggestorven waren, toen
trad hij op de teenen haastig naar
den lessenaar Hij haalde een sleutel
uit den zak en stak hem zachtjes in
net slot, waarbij hij den blik echter
a-og steeds op de deur gericht hield.
Komaan, hij is boven en de juf
frouw is m de keuken, mompelde hij,
ik heb tijd genoeg om geen overrom
peling te duchten.
ILj opende den schrijflessenaar,
zijn blik viel op de dagelïjksche kas
van zijn vader, die in den regel en
ook nu weder een aanzienlijke som
bc.atte. Rij nam er een banknoot uit
en stópte haar schielijk in zijn vest
jeszak, en terwijl hij dezen diefstal
pleegde, ontdekte hij een klein, dun
boeltje, dat naast de kast lag. Het
opschrift op dit boekje luidde„Pri
vaatkasboek van Peter WLrth". Dit
prikkelde zijn nieuwsgierigheid, hij
opende het boek en vond daariu den
naam zijns vaders, doch verdere ont
dekkingen kon hij niet doen, want 'n
gedruisch, 'twelk hij plotseling ver
nam, dwong hem het boek weder op
zijn oude plaats te leggen en don les
senaar te 6luiten. Nogmaals wierp hij
een bespiedenden blik door de kamer
en draaidfl vervolgens het gaslicht
uil, en toen eenige minuten later juf
frouw Blum in het vertrek terug
keerde, vond zij den jongen man in
dc huiskamer zitten. Schijnbaar in
gedachten verzonken, lag hij in den
leuningstoel zijns vaders, onverschil
lig zag hij het aan, hoe zij het eten
opbracht en de schotels op tafel zette.
Wanneer ik u een goeden raad
mag geven, vermijd dan in liet ver
volg dergelijke tooneelen, zeide zij op
bezorgden toon, toen zij tegenover
hem had plaats genomen, en haar
goedig gelaat nam daarbij een uit
drukking aan van diepen ernst, do
hartkwaal van uw vader is gevaarlij
ker dan ge wel denkt. Zoo opgewon
den als hij heden den gauschen dag
is geweest, heb ik hem nog zelden of
ooit gezien; nergens had hij rust, en
ook boven in de eenzaamheid zal hij
deze wel niet vinden.
Ik kan ze hem ook niet bezorgen,
antwoordde Heinrich met een spijtig
schouderophalen. Ge kunt toch wel
I begrijpen, dat het voor mij niet aan-
gennam is, wareneer ik dagelijks moet
I hooren, welk een medelijden hij ge
voelt met de arme kinderen van den
j misdadiger, die zijn hulp en onder-
steun ing in dc verste verte niet noo
dig hebben. En daarbij wordt hij
steeds norecher tegen mij. De jeugd
wil toch het leven genieten, en mijn
vader bezit immers de middelen
daartoe. Ik ben geen verkwister, die
het geld met handen vol het venster
uitwerpt, dat weimgje lichtzinnig
heid is tocii waarachtig zoo gevaar
lijk niet, de tijd koint toch ook en
misschien we! zo?r spoedig, waarin
ik ernstig word.
Hebt ge werkelijk schulden?
vroeg de huishoudster, in wier trek
ken nog steeds zorg en bekommering
te lezen stonden.
Och ja, welke jonge man zou die
niet hebben? Met eenige honderden
thnlers zou ik geholpen zijn.
En wanneer uw vader u die
geeft," wilt ge dan beloven, geen
schulden meer te maken?
Goed, die belofte geef ik
Met het- ernstige voornemen haar
te houden?
Als ik mijn woord geci, is dit,
dunkt nie, toch voldoende.
Vergeef me, ik stel deze voor
waarde alleen in uw eigen belang,
won-t ge bevindt u werkelijk op een
gevaarlijken weg, zeide zij. den ern-
etigen, waarschuwenden toon weder
aanslaande. Wanneer gij mij die be
lofte geeft, wil ik uw vader trachten
tc bewegen, om u nog eenmaal uit de
verlegenheid te helpen.
Ik geef u haar!
Goed. Wacht dan den uitslag
mijner bemiddeling af en spreek in
middels met uw vader niet verder
over die zaak. En ook niet hierover,
dat hij zich het lot der ongel uk kl-
gen zm aantrekt; bedenk maar eens,
hoe gij u gevoelen zoudt, wanneer uw
vader ter dood veroordeeld was cn
morgen terechtgesteld moest worden.
Zoo iets kan ik rnïj niet denkon,
antwoordde hij. De moordenaar moet
wel een goed vriend van mijn vader
geweest zijn.
Dat was hij, en ware vriend
schap moet elke proef kuunen door
staan.
De vermoorde was immers ook
zijn vriend?
Peter Wirth?
Juist, dc associé van Hagen.
Neen. ik geloof eerder het te
gendeel, zei juffrouw Blum, peinzend
het hoofd schuddende, herinner ik
het m'j wel. dun hot uw vuur zich
indertüd uitdrukkingen ontvallen, cie
zon afkeer van dozen man maar a'te
duidelijk verrieden. Ik voor mij ge
loof echter, dat het maar het beste is.
als ge dit thema niet verder aanroert,
uw vader is goed, het moet hem bij
gevolg diep bedroeven, wanneer ge
hem van zijn inonschlieveridheid een
verwijt maakt Houd ook zijn ziekte
wat in het oog, een al le groote op
winding zou zijn plotselingen dood
wel eens ten gevolge kunnen hebben;
de dokter heelt mij ernstig daar op
merkzaam op gemaakt, ik waarschuw
u thans 00'; cn hoop, dat gc mijn
waarschuwing ter harte xult nemen.
Wellicht dat de jonge llagcn van
avond ook nog komt. hij wil mét ïürt
zuster voor een dag of wat op i ;s
gaan en uw vader heef* hem de mid
delen daartoe aangeboden, v.c-es dus
niet onbeleefd tegen hem.
Hij zal niet komen, v.el Heinneit
haar in de rede, hij heef; het rcisgt'd
reeds in den vorm van een voorschot
op zijr. salaris van onzen principaal
ontvangen, en ik vermoed, dit hij
thans reeds op reis is gegaan.
Ik ben blij, dat ik dat hoor, giag
juffrouw Blum voort. Uw vader
maakt zich ongerust, h'j heeft den
ganse hen namiddag op den jongen
Hagen gewacht.
Komaan, z?g mij nu eons open
hartig, komt u deze zorg -.oor dc- kin
deren van een snisdadi-T ook niét
zonderling en vreemd voor? vtoeg
Hein rich korzelig, terwijl hij opstond.
Volstrekt nick a;:;v. rdj
ik zeg nogmaals, dat ik daarin alleen
goedhartigheid en meTtsCh:hwend!u'id
uws vaders zie, deugden. <i;e niet gë-
noeg geprezen kunnen worden.
Gekheid, juffrouw Blum, er ge
beurt in de wereld niets, of er is ei
genbelang bij in het spel. spotte hij,
de deugd der onbaatzuchtigheid heb
ik bij mijn vader nog nooit ontdekt.
En welk belang zou hij er d.m
bij hebben?
Ik heb mij zeiven de me:- s.og
niet gegeven, om daarov r na te den-
ken. (Wordt vervolgd.)
