Suuurs SjgjLïö
DEiïDE BLAD
Donderdag 8 Januari 1914
Buitenlandsch Overzicht
Uit Zabet u.
l p ruws tegen kolonel
alsof zij wilden doen uitkomen, hoe J
machteloos de civiele autoriteiten wo-l
ren. Van kinderen- en vrouwenrelle-
tjes kwam het tot ernstige ongeregeld-
heden, door de schuld zoowel van de 1
militairen, die uitdagend optraden,
als van het civiele bestuur, dat niet
De Balkanvuiksan.
V o n Re
was ue rechtszaal Woens-
juj; stampvol, zoo seint de „Tele-
correspondent. Lie belangstel-
Straatsburg stijgt van uur tot
óór het gebou-.v van het ge
nt verdringen zich duizenden
gierigen. L>e Straatsburger
zijn van meening, dat er, naar
>p van hei proces Ie oordeelen,
dié kans Ix-siaat, dat kolonel Von
enter vrijgesproken wordt.
Bij het verhoor van wethouder Mul-
:r uit Zabern komt het tot een opge
malen tooneel tuaschen dezen getui-
jgo en het lid van het openbaar minis
terie, Kriegsgenchtsrat Ossiander
F Muller tzint te verklaren, dat den
[(Lieu November naar aanleiding van
me verkiezingen van vertrouwensman-
beu dei ziokujkassen een druk ver-
Btrei heersclite. Voor die verkiezing
(waren tu! van personen van buiten
u Zabern gekomen. Ik heb toen
romen - aldus gaat Muller voort
ii u luitenant von Forstner op zijn
naar de kazerne, door -emige
son en lastig gevallen was.
ie leider van het proces, Kriegsgo-
•fchtsrat von Jahn: „werd hij alleen
gevallen?"
Getuige: „Ja, d.w.z. hij zou door een
kinderen nageroepen zijn."
i Jahn: „werd u niets anders be
eld
Getuige: „neen. Er kwam toen een
(brief binnen, welke brief aan den bur
gemeester geadresseerd was. Daar
Seze op dat oogenblik ziek was heb-
jben wij den brief geopend. Hij was
afkomstig van kolonel von Reuter, die
waarin mededeelde, dat wij voor het
handhaven der orde zorgen moesten.
Gebeurde dit met, dan zou hij van zijn
fccht gebruik maken om den staat
|\uii bei eg af te kondigen."
I Ue president: „op welke wijze wer
pen de officieren lastig gevallen? Gij
nebt vroeger gezegd...'
Geiuigè nterrumpeerend en in
feroote opwinding;: „ik heb opgemerkt,
(dat de verklaringen, die ik lèdurende
het voor onderzoek heb afgelegd, door
(den Kriegsgenchtsrat Ossiander ge
(heel \erdraaid zijn weergegeven Ik
ilieli dit ook onmiddellijk aan den dis-
jtrits-conirnissaris medegedeeld",
"r. Ossiander: (eveneens buitenge-
n opgewonden): ik verbied u op
een dergelijke manier over mij te
spreken. Ik heb. in het goh eel geen
reden gebód, de zaken te verdraaien.
Ik dacht er niet aan. Lk heb slechts
plicht gedaan en wijs uw be
schuldiging met de grootste beslist
heid van de hand.
Getuige Muller: ik heb gemerkt, dat
mij .Y.ejrschi Lende malen woorden in
den mond gelegd zijn, die ik .n het S«-
heet met gesproken heb.
Von Jahn: „dan hadt gij het proto-
)l toch niet behoeven te onderteoke-
sn!"
Getuige: k heb dat eerst ook niet
dien doen.
Dr. Ossiander: ik verzoek, dat de
opsteller van het protocol als getuige
gedagvaard zal worden. Deze beschul
diging is ongeloofeüjk.
Von Jahn: gij moet u toch hcrinne-
:gd, dat ei acuter luitenant von
Forstner kinderen liepen, die liem
uiet steenen wierpen.
Getuige: ik weel mij met meer te
herinneien wat ik gezegd heb.
Von Jahn- gij moet u toch liennn©-
iii, of de officieren met steenen ge
worpen zijn, ja dan neen. Gij hebt dat
Indertijd beweerd en moot het ook
'lans bekennen.
De president: een dergelijk voorval
vergeet inen toch zoo licht niet.
Von Jahn: wilt gij thans bestrijden,
dat er achter luitenant von Forstner
kinderen geloopen hebben, diö hem
niet steenen wierpen?
I Getuige: de mogelijkheid daarvan
geef ik onmiddellijk toe.
Dr. Ossiander: uuu beschuldigt gij
iiuj uw verklaringen vervilscnt te heb-
jbjii. Ik verzoek de rechtbank, mij te
gen dergelijke beschuldigingen ju be-
IlKaeinnng te nemen.
Even later had zoo meldt de
„Ubl-J. -correspondent er nog een
incident plaats, da: van voel ernsti-
|gvC aard was. Lie kapitein der gendar-
Hhiiie Schötte verklaarde, uu'.
Igcns zijn districtsschrijver de „Kren-
lairektor" MoJil op 4 Januari i do
l«er>.lullende gendarmes vo -r
j siuk bu zich ouibodeu Jiad, om met
I ieder afzonderlijk te bespreken wat
zij voor den krijgsraad verklaren
Zouden. un.niddeUiji. werd besloten,
tien distiictsschrij'.e: en de gendar
men op te roepen. L)e modedoëlingen
van den gendarmerie-kapitein wekten
natuurlijk levendige sensatie. Hij
jlkerKJaanle verder, dat lnj den „Kreis-
dnektoi goauviseeru had do hulp
Her militaire macht in te roepen tegen
de onrustige bevolking, dcch dat do
„lu eisduekior' dn geweigerd hud,
oiadat dezu hulp een blamage zou
zij ii voor de gendarmerie.
Ue „Kreiokonunissai Möller ver
klaarde verder, dat kolonel Von Rou
te r ueu Oden November een brief had
geschreven aan Ueu burgemeester,
waarin hij dreigde met do afkondi
ging vuu den staat Van beleg, indien
«ic civiele autoriteiten niet zorgden
Toer hel herstel van de oide. L>o
„Kreisdirektor" gelastte toen, dat al
lo politieagenten ©n brandweerlied oh
z;ch gereed moesten houden om ©vcn-
tu_ei krachtig op to tredun.
Uren avo&d schöoiufcl UC
innen bij de woning luitenant
Von Fora,nor, die ;n de baart stond
te kijken, een sigaret rookend. Dit
Izzet-pasja en Albanië.
Men meldt, dat in een hotel te Brin-
disi drie geheimzinnig© personen zijn
aangekomen, naar men meent uit
Dur.izzo; men gelooft dat zij door Ee-
sad-pasja zijn afgezonden, om een
ontmoeting te hebben met de leden
der deputatie die Izzet-pasja de vor
stelijke waardigheid in Albanië aan
boden, en die u i Konstantinopel vct-
wacht worden.
Uit Valona wordt geseind,
dat do regcering den staat van beleg
heeft afgekondigd.
Het „Neues Wienor Abendblatt"
ontvangt uit Konstantincpel het be
richt, dat, Izzet-pasja een proclaiinatie
I heeft, uitgevaardigd, waarin hij ver-
aan-
in greep.
Bovendien waren de militairen zoo
spoedig op de teeneri getrapt, dat zij
zelfs, volgens hun eigen verklaring,
menschen arresteerden, die „aanstal
ten maakten" om te lachen. Verder
was bekend geworden, dat kolonel
Von Reuter reeds lang te voren den
kizemekelder had laten ontruimen
voor eventueele arrestanten, en dat
de machinegeweren opgesteld waren
in de kazerne. Dergelijke maatreg©-
len. door kolonel Von Reuter heden
erkend, waren er niet naar om de be
volking kalm te houden.
Tegenover te veel „Schneid van k|aart r]e kroon van Albanië
kolonel Von Reuter, die o. a. gezegd vaarden.
heeft „Een Pruisische landraad zou Daarentegen wordt uit Konstautino-
anders behandelenMen Offic!eoi gemeld, dat Izzet-pasja
moe.it den burgemeester maar eens opkomt tegen de bedoelingen, die
opsluiten, dan was het zaakje dace- rnen hem ten aanzien van Albanië toe-
lijk in orde", toonden de civiele auto-dicht. Hij is van plan voorpart i-
'dten een groote laksheid. culiere zaken een reis te doen
De militaire patrouilles moestent door Europa zonder een rol te spelen
naar menschen zoeken in de stra-jq Albanië.
ten. en vonden zij menschen en na- Deze tegenspraak wordt ©venwel
men zij die gevangen, don kwamen j en terecht wat gewantrouwd,
natuurlijk de ongeregeldheden, diej
niet door de politie of gendarmerie Reorganisatie van 'tTufk-
ouderdrukt konden worden. Het soheleiror
bleek steeds duidelijker, dat de mili-j g.
tairen van kinderen- en vrouwenge-l -ten meldt uit Konstantlnopel, dat
joel en geschreeuw, waartegen de de <?ief van den generaten staf, Hadi-
plaatselijkeordebewnai-dersnietede-iPa5ja.de oud-minister van marine
den, ergere ongeregeldheden maakten; Hiourchid-pasja, die tijdens den Bal
door onoordeelkundig, provoceerend kan-oorlog commandant van het tien
optreden, vooral von luitenant Von
Forstner, die tot een burger in Zabern
gezegd zou hebben „Sluit je winkel
maar, want vanavond vliegen er
blauwe boonen
Op zoo'n wijze moest een kalme be
volking wel in opwinding geraken.
Lang duurden dergelijke schandaal-
tooneelen niet daarvoor waren de
militairen te hardhandig hoogstens
een paar minuten. Zoo is het mis
schien verklaarbaar, dat de een© ge
tuige, die de rustige oogenblikken
vóór het verschijnen der patrouilles
meemaakte, alleen de schuld geeft
de korps was, en ongeveer 200 andere
generaals en kolonels op penisioen zijn
gesteld. Het besluit daartoe is reeds
geteekend. Generaal Ziapasja, chef
van den gen er alen staf, ia benoemd
tot commandant van het tiende corps.
Ook in den genieraten staf worden
belangrijke wijzigingen gebraefhit.
Een dreadnoughtvoor
Griekenland.
Toen bekend werd, dat Turkije een
voor rekening van Brazilië in Enge-
III UV OUIUIU QTXIL j
aan de militairen, terwijl een ander,band gebouwde dreadnought had
die later kwam en het volk reeds in kocht, werd in Griekenland cnmiddel-
ge-
opwinding aantrof, verklaarde, dat
de militairen zoo schandelijk behan
del! werden, dat zij moesten optre
den.
Volgens den correspondent van liet
„Berliner Tagebluttin Straatsburg
heeft de wijze van beluuideling van
het proces door den krijgsraad leven
dige bevreemding gewekt in juristen-
kringen aldaar. De advocaat Weil
heeft oen aanklacht gepubliceerd te
gen den krijgsraad, waarin gezegd
wordt „De krijgsraad deed geen en
kele poging, om de natuurlijke reac
tie van de angstig gemaakte volks
kringen te begrijpen. Sterker nog, de
krijgsraad trachtte juist zelf nan te
toon en, dat hot civiel bestuur te kort
was geschoten. Van den beginne af is
de toeleg merkbaar geweest duidelijk
te maken, dat kolonel Von Reuter
moest optreden zooals hij deed, om
dat liet civiel bestuur in gebreke
lijk betoogd, dat er maatregelen dien
den te worden genomen om de met
zooveel moeite verworven hegemonie
ter zee te handhaven, en minister-pre
sident Venizalos in de Kamer te dezer
za'ke geïnterpelleerd, gaf de vragers
zake geïnterpelleerd, gaf den vragers
gen.
De Grieksche regoeriog heeft sinds
dien blijkbaar dan ook niet stilgeze
ten. Zij heeft nl. dadelijk onderhan
delingen aangeknoopt over den aan
koop van twee ponlseivjc hepen, die op
een Engelsche werf voor Chileensche
rekening werden gebouwd. Die onder
handelingen zijn echter afgesprongen,
wij! de schepen eerst in hel Laatst van
dit jaar afgeleverd zouden kunnen
worden.
Aan Frunsche bladen ia bericht, dat
ook besprekingen zijn geopend over
den aankoop van een schip, dat Argen
tinië in Amerika liet bouwen. De ge
zant der Argentijnsche republiek te
's-Gravenhage deelt echter mede, dat
dit bericht van allen grond ontbloot is.
Allerlei
De politieke toestand in
S p anj
Met de ontbinding van de Tweede
Kamer is de verkiezingsstrijd ingezet.
De verkiezingen zullen pli
op 8 Maart-
De wettelijk© bepalingen, waarop
kolonel von Router zich bij zijn ver
hoor bsrien. '•©u !:ibi-
nets order van den 17den October 183)
en luiden woordelijk:
Tot het onderdrukken van binnc-n-
landsche onlusten en tot uitvoering
der wetten zijn de militaire bevelhéb.
bers ook zonder daartoe door de civie
le autoriteiten uitgenoodigd te zijn,
bevoegd en verplicht zelfstandig in te
grijpen, nl.:
a. Wanneer bij verstoring der open
bare orde door onlusten de militaire
bevelhebbers naar plicht en geweten
van oordeel zijn, dat de burgerlijke
overheid met het vragen om militairen
bijstand te lang geaarzeld heeft, ter
wijl zij niet meer in staat is, de rust
te herstellen;
b. de militaire bevelhebber moet in
ieder geval zijn bijzondere aandacht
schenken aan het juiste oogenblik,
waarop ingegrepen moet worden. Zoo-
dra echter iiet moment van zelfstan
dig ingrijpen gekomen is, gaan ook
alle bevelen tot herstel der openbare
orde slechts van hem uit en de civiele
autoriteiten hebben zich daarnaar te
schikken, totdat de rust hersteld ia
Het proces tegen luitenant von
Forstner zal den lOen Januari in
hooger beroep behandeld wn-den»
Een nieuw relletje.
Toen Dinsdagavond omstreeks 8 uur
luitenant Von Forstner en tv.,
dere officieren zich uit het paleis van
justitie be Straatsburg naar den trein
begaven, worden zij herkend en
dra gevolgd door een 3tee.1s aan
groeiende menigte, die do officieren
najouwde en beschimpte. Plotselin
riep iemand „Een trekt er zijn so
bel", en toen begon het volk nog lui
der dan voorheen te joelen en te
schreeuwen. De officieren sprongen,
ten einde raad, op oen tram on reden Delërschequaestxe.
naar het station. Maar ook daarheen Do „Morning Post" meldt, dal d
\olgde hen de menigte besprekingen tusschen don eerste
Kolonel Von Reuter, die tegelijker- minister, Asquilh, en den leidor der
lijd met een rijtuig aankwam, werd oppositie Bon ar Law over de lersche
niet opgemerkt, zoodat de woede van quaestie ten einde zijn gevoerd en dat
het volk zich alleen tegen Von Forst de hoop op ecu overeenkomst of cum.
nor en zijn twee collega's keerde. promis moet worden opgegeven.
Josef Chamberlain.
Joe Chamberlain schreef aan zijn
kiezers iö Birmingham West, dat hij
besloten is bij de aanstaande
mccne verkiezing af te treden; men
verondtrslelt dut zijn zetel zal worden
aangeboden aan zijn oon Austen of
zijn zoon Nevill.
De st rijd over de vloot
in Engeland.
De quaestie van de vlooluitbreiding
zal nu weldra zoowel van de zijde
van de voorstanders der bezuiniging
in de maritieme uitgaven als van
tegenstanders hiervan voor het pu
bliek worden gebracht.
Het cicmité voor de verlaging der
ooii'Ogsu.ifcgaven zal een campagne be
ginnen, die op 16 Januari met een
groote meeting in de City zal worden
geopen J.
De „Navy League" van zijn kant
heeft een manifest verspreid onder
het opschrift: „Complot tegen de na
tionale veiligheid," waarin alle burge
meesters en v.-orzitteiB van Kamers
van Iuyyphande! in Ivet Vereenigde Ko
ninkrijk worden opgewekt, vergade
ringen te organise*ren om hel
wakker te schudden en te wijzen cp
•het gevaar, dat de campagne der
„vredesv nendon en anti-miperiaïistw
moet 'nebben an w aarin propaganda
ten vc 'X een „sterke vlooi" tot aai:
melding bij do League worden aange
spoord.
demi, dat zij weiger - u de comman
dos op te volgen.
Dit is één snuitje van de vele. die
gegeven zouden kunuen worden om te
bewijzen, dat de politie en de gendar
merie zeer weinig macht bezaten over
de bevolking en dat de militairen
Voortdurend provoceerend optraden,
De Landdag in Elzas-
Lotharingen.
Dinsdag had in het Keizerlijk pa
leis te Straatsburg de plechtige ope
ning plaats van deji Landdag in EI- j
zas-Lotharingen, door den stadhou-
der graaf Wedel.
Over de quaestie. die op dit oogec
blik in den Elzas aller a u.dacht j
vraagt, de vraag der begrenzing van j
de bevoegdheden van de burgerlijke j
en de militaire autoriteit, die door de I
gebeurtenissen te Zabern op den
voorgrond is gebracht, z.ji de stadhou
der geen woord Hij laat dat over aan
de ministers, die de aangekondigde
interpellaties over die quaestie zullen
moeten beantwoorden.
't Oudste lid der Kamer. Bourger,
heeft in de redevoering waarmede hij
de zitting opende over die quaestie,
reeds «enige scherpe woorden ge--
sproke»
ren totaal onimoëdied zijn door de
jongste tegenslagen.
UitChina.
De correspondent van de „Daiiy Te
legraph te Peking vernam, dat wer
kelijk vn beginsel besloten is tot ont
binding van het parlement en tot bij-
enroeping van een nieuw parlement
tegen den zomer of den herfst van dit
jaar. Het besluit vereischt echter nog
de goedkeuring van den Central en
Bestuu rsraad.
Blijkbaar heeft men dus afgezien
gesteld dat de gedachte heeft bestaan
an het denkbeeld, cm het zonder
parlement af te doen.
Binnenland
PRINS HENDRIK
Men seint uit Frankfort a/d. Main
in 't HbldPrins Hendrik is Woens
dagavond aangekomen in het sanato
rium van prof Friedlander te Hohe
Mark in den Taunus, waar hij gerui-
men tijd zal verblijven.
Men verwacht, dat de Koningin in
het voorjaar den Prins aldaar zal be
zoeken.
KAMERVERKIEZING-ROTTER
DAM III.
Bij de Woensdag gehouden stem
ming voor ec-n lid der Tweede Ka
mer in district III, vacature-Laeon-
der, zijn slechts 3851 geldige .stemmen
uitgebracht.
Volstrekte meerderheid lf'26.
Verkregen hebben: prof B. D. Eerd
ans (Unie-Liberaal) 1755, H. Stule-
meyer (R -K1532 en A B. de Zeeuw
D. A. P.) 527 stemmen.
Zoodat herstemming moet plaats
hebben tusschen de heeren Eerdmans
en Stulemeyer.
(Bij de periodieke verkiezing in
Juni j.l. werden uitgebracht op don
heer Lasonder 2521, op den heer Stu
lemeyer 1731 en op den heer Jos
Loopuit 456 stemmen.)
TWEEDE KAMER
Nntn van wijziging Marinrbegronting
In de Memorie van Antwoord ©P
het Voorloopig Verslag betreffende dr-
Nota van wijzigingen in de Marine-
begrooting deelt de Minister omtrent
de voorgestelde verhooging mode, dat
het ontwerp, zooals hu het b:> zijn on
treden vond, aanvankelijk door nem
met 365 ton verminderd werd, en dat
de kritieke, toestand, waarin een deel
van het zeegaande materieel zich op
dat oogenblik bevond, nader beraad
vorderde, om te komen tot de meest
rationeele oplossing ter voorziening
in den dienst.
Het ligt in de bedoeling om ook op
andere schepen de gelegenheid te
openen tol het beoefenen van huis
vlijt, met het doel den schepelingen
te leeren om in hun vrijen tijd genoe
gen cn verpoozing t.e zoeken in han
denarbeid naar keuze.
Uit het, feit, dat gelden worden aan
gevraagd om de „Holland" te repn-
reeren, kan-niet worden afgeleid, dat
de Min. er ook niet naar zou streven
om het marinebudget te ontlasten
van de verzwaring door het in stand
houden van oud materieel.
Een ondérzoek naar de vermoede
lijke kosten van herstelling van het
schip wordt thans ingesteld, waarbij
van den eisch wordt uitgegaan, dat
het schip nog 3 h 4 jaar dienst zal
kunnen doen.
Ook de Min. meent, dat voor de op
leiding van het personeel eenige groo
te schepen onmisbaar zijn en dal voor
deze opleiding verouderd materieel
zeer goede diensten kan bewijzen
Het ligt dan ook in de bedoeling Hr.
Ms „Holland", evenals hare zuster
schepen, bij afwisseling te doen be
stemmen voor de opleiding van offi
cieren tot vuurleiders.
Hr. Ms. „Bellona" blijft bestemd
voor de artilleristische proeven en de
opleiding tot kanonnier.
Het aanhouden van Hr. Ms. „Hol
land" geschiedt echter geenszins ter
wille van de bevorderingskansen dor
hoogere officieren.
Om te voorzien in de opleiding van
de zeemilitie en het overige personeel
en den algèmeenen dienst, waarbij
doorloopend een schip beschikbaar
zal moeten zijn voor uitzending naar
WesHndiö, is een minimum van vijf
schepen voor den dienst noodig.
De Minister weerspreekt als onjuist
de meening dat de „Zeeland" bij te
rugkeer uit West-Indie slechts voor
de helft bemand zou zijn.
Met het oog op het nog onderhan
den werk is het niet waarschijnlijk,
dat in 1914 een grooter aantal werk
lieden aan 's Rijks werf te Amsterdam
zal moeten worden ontslagen. De aan
gevraagde 130.000 is voldoende, ook
al wordt besloten met het geven van
uitkeenngcn verder te gaan dan aan
vankelijk in de bedoeling lag.
KijUs Hoogere Burgerschool op
Goeree en Ovcrflakkcc.
De hoeren Parijn en Roodhuizen
hebben voorgesteld op de oegruoting
vuu Biuuenl. Zaken van Toi-i een
moriepost op te nemen, luidende
„Kosten van slicnang van een Rijks
Hoogere Burgerschool met vijf-juri-
gon cuis-us voor het eiland Goeree 4»
üverflakkce."
UIT DE STAATSCOURANT,
Bij laoninkl. besluit is
J. P,
De revolutie in
Uexica
De Mexicaansché rebellen, wien het
tot Voor korten rijd zoo voorspoedig
ging, hebben thans tweemaal achter
een erastigeu tegenspoed gehad. Zij
moesten do belegering van Ojïnaga
opgeven cn daarna leden zij nog ecu
nederlaag bij Laredo, waar de bonds
troepen hun e: listige verliezen toe
brachten.
Volgens een bericht uit Mexico nan
do „Times" zullen genoemde steden
voorloopig wel van verdere aanvallen
bevrüd blijven, daar de rovolutionnai-
graaf van Limburg Sty rum, Hr. Ms.
zaakgelastigde met den pers. ttel van
buitengow. gezant en gevolm. minister
chef van het Kabinet van den Min.
\an Buitenl. Zaken, benoemd tot Hr.
Ms. mm.-resident mot den pera titel
van buitongew. gezant en gevoim.
Min. bij ue üaweii van Stockholm. Ko-
penhageu en Cliristian a.
Zijn met ingang van 15 Jan. be
noemd: bij de infanterie: bij hei 15de
regiment tot iu.tenant-kolonel, com
mandant van het korps, majoor P. A.
A. Olrée, van het 4e reg bij hot 4de
rog. lot majoor, kap. G. W. Fris, van
het 19e reg
Gemengd Nieuws
HET VERGAAN VAN DE OKLA
HOMA".
Omtrent het vergaan van het petro-
leumtetikschip „Oklahoma" worden
thans door de Tel. de volronde bij
zonderheden bekend gemaakt.
De ..Okia'noma", toebehoorende aan
de ,,J. J. Mc Guffey Petroleum Com
pany", te Philadelphia, verg-.ng Maan
dagmorgen op 60 mijlen afstond van
Sandy Hook in een woedenden storm,
waartegen het vaartuig van 3700 ton
niet was opgewassen. Het eerste
nieuws van den wanbop.gen toestand,
waarin de „Oklahoma" zich bevond,
werd langs draadioostelegraftechen
weg ontvangen, maar de hevigheid
van den storm en de liet rekkelijk ge
ringe straal der toestel icn voor ra-dio-
telegrafie aan boord van de „Oklaho
ma" an van enkele der te hulp nel
lende vaartuigen, maakten de idenli-
ficatie van het. in nood verkaerende
hip zeer bezwaarlijk
Gedurende den nacht van Zondag en
in den vroegen morgen van Maandag
werden tal van elkaar tegensprekende
berichten ontvangen door de radio
grafische posten op de kust, en men
gelooft, dat dp verwarring aangaande
den naam en de juiste ptek van het in
nood verkeerende vaartuig voor ten
groot deel veroorzaakt is door het noo-
deloos gedoe van amateur-niorconf-
grafen, die op dat gedeelte de: kust
een ware hinder zijn gc-blek m".
Laat in den middag pas werd oen
duidelijk radiogram ontvangen van de
Hapa.g-stoomboot „Bavaria", d c be
richtte, dat zij den kapitein en z«-\en
leden der bemanning van de Oklaho
ma" aan boord had, maar dat het
schip zoo goed ais geheel gezonkrn
was» en het onmogelijk was geweest,
de rest der equipage te redden.
Een ander telegram berichtte reeds,
du,t gelukkig althans nog vijf der op
varenden van het tankechip door een
Stoomschip te New-York zijn gebracht,
z.nodat er n het geheel 13 man van de
38 gered zijn.
Toen de Bavaria" op de plek van
de ramp aankwam, bevond zicii daar I
reeds de Spa arische stoomboot .tela-
nu©! Galvo'die echter onmachtig
bleek, hulp te bieden, ondanks den
weergaloozeu moed der bemanning,
die liet onmogelijke had gedaan om m
de reddingsiiooien de „Oklahonu te
bereiken. Het tankschip bevond zich
toen reeds in reddeloozen toestand.
De huizenhoog© golven hadden de
stuurinrichting onklaar gemaakt, en
beukten met schrikkelijk geweld op de
ijzeren dekken. Geruimen tijd te vo
ren had de stormvv nd het Marconi-
net reeds weggerukt, zoodat het onge
lukkige schip niet meer seinen Ken,
en de te hulp ijlende vaartuigen uren
lang moesten zoeken alvorens zij liet!
hulpeloos rondzwalkende tankschip-
ontdekten.
Zoodia de „Manuel Calvo" de Okla-j
horna had ontwaard, seinde zij draad
loos naar de kuslstaliont, en naar de
in de buurt zijnde „Caribbean" van de
Royal Mail Line.. De douane-kotters
„Gresham*Onondaga" en „Soae-
ca' staken dadelijk in zee en kwamen
juist, toen het Spaansche scliip alle
!>og:i)gen tot rodding liad moetan op
geven, en de bemanning van een der
redding booten met levensgevaar weer
l> nnen boord was gebracht. Den ge-
liealen nacht bleven de loodskottérs,
de „Manuel Calvo" en de „Caribbean"
de buurt van de „Oklahoma", tot
des morgens dé „Bavaria" kwam atrn-
stoomen. Er werden nu wanhopige
pogingen in het werk gede.d om Let
wrak, dat snex zonk, te bereiken, muur
het verdween bijna geheel in de gol-
ven, voor een Lijn hud kunnen worden'
overgebracht.
De sloepen van de „Bavaria" pik
ten den kapitein van de „Oklahoma",
Alfred Guenther, de dne officieren,
den marconigraaf, den bootsman en
twee matrozen u.t zee op en brachten
dezen veilig aan boord.
Volgens een te Londen mt Washing
ton ontvangen telegram, bevinden zich
nog drie andere schepen aan de
noord-oostkust van Amerika, in groe
ten nood. Daar de draadlooze telegra-
fievorbinöingen g;rootende©ls gistoard
zijn. is het moeilijk, de plaats van de
namen der schepen nauwkeurig vast
te stelien. Bekend werd, dat het stoom-
senip „Dinsrnore m de ïanijUeid van
lvuup Lookout m ernstig gevaar ver
keert, daar zijn roer door het geweid
van den storm gebroken weid. Twee
A rueiak a ansclie regejilngskruisers
zijn de „Dinsrnore" ter hulp gesneld,
terwijl oen derde kruiser een onbe- i
kond schip, dat in de nabijheid van
Nantucket schipbreuk leed, bijstand
zai verleenen. Het derde sclnp, over
welks noodtoestand nauwkeuriger Ijo-
richten ontvangen zijn, is een Ergel-
sche stoomboot, die op de kust van
Jersey, 60 mijlen van Kaap May,;
schipbreuk leed.
EEN GEVECHT MET EEN BEER.
Uit Genève komt het bericht van
een vreesclijk gevecht, dat een jeug
dige dierentemster, Olga Rosset, in de
menager.e van haar schoonvader,
thans te Lausanne, met een zeer groo-
ten beer heeft moeten leveren.
De jonge vrouw wes nauwelijks de
kooi binnengegaan, of het wilde nier
wierp zich op haar en greep baar met
zijn voorpooten beet, trachtend haar
in het gelaat te bijten. De teuister, cue
geJiee: ongewapend was, riep luid om
hulp, terwijl zij trachtte, ueu beer,
dien zij bij den strot had gegrepen,
van zich af te duwen.
De klauw en van het wilde dier haal
den haar schouders en rug op reese-
lijke wijze aan flarden. Op de kreten
der ongelukkige jonge vrouw kwam
haar schoonvader, Jeannin yeheeten,
toesnellen. Ilij ging de kooi binnen,
maar de beer wendde zich nu tot tem
sloeg hem met één slag van zijn mach
tigen klauw bewusteloos tegm den
grond, en ging toen weer op zijn eer
ste slachtoifer af, dat hij nu woelend
in den schouder beet.
Opmerkzaam geworden door het ge
schreeuw der zwaargewonde tonster,
kwamen nu een aai.tal menagerie-be
dienden me: ijzereui gaffels aonloopeiv,
en slaagden er niet zonder moeite in
liet wilde dier in een heek te dringen,
zoodat e©n hunner de l>ewii»te!ooze
•dichtoffers van den beer uit de keoi
kon trekken.
De vreeselijke strijd had tourer dan
Hen minuten geduurd, zoo vertelt de
Tri.
EEN GEHEELE FAMILIE
VERMOORD.
De te Petersburg verectnjnende
„Den" publiceert een verschrikkelijk
verhaal van eeii misdaad, die Zater
dag j 1. in de nabijheid van Stanitsa,
in den Kaukasus, geplei-gd is, zoo
j meldt de Tel.
Op vier werst afstands van
genoemde plaats staat een eenzame
W-i enhoeve, welke bewoor.d werd
door een cuden boer, Kovanks ge
naamd, diens 58-jarige vrouw, en
zijn twee kleinkinderen, een jongen
van negen en een meisje van zeven
jaar.
Zaterdagavond, toen alle bewoners
sliepen, drongen eenige bandieten de
boerenhoeve binnen Zij wekten Ko-
vanko op hardhandige wijze en eisch-
len, dat hij hun onmiddellijk al het
in het huis aanwezige geld zou afge
ven. Toen de man verklaarde, dat
hij geen geld in huis had, sleepten de
schurken hem van het bed, sneden
hem voor dc oogen van zijn vrouwen
kleinkinderen neus en ooren af, ruk
ten zijn nagels uit en hakten zijn vin
gers af De ongelukkige Kovanko had
door de ontzettende pijn het bewust
zijn verloren cn toen nu de onmeii-
schen zagen, dat zij niets meer uit
hem zouden krijgen, overgoten zij zijn
kleederen met petroleum en staken
deze vervolgens in brand Een even
afgrijselijk lot trof vrouw Kovanko
Na niet te beschrijven martelingen te
hebben ondergaan, werd ook zij le
vend verbrand, terwijl <lc kinderen
eveneens op afschuwelijke vr re ver
moord werden.
Na het huis doorzocui te m-bben,
vertrokken de moordenaars, naar zij
meenden onopgemerkt. Eenige boe
ren hadden iitn echter herkend en
vier der6Chursen werden door de po
litie gearresteerd in hun bezit werd
niet meer dan 41/2 roebel gevonden,
wei een bewijs, dat Kovanl. waar
luid gesproken had.
Ue laatste vijf jaar is het Kuban-
dtsuict het tooneel van lal van mis
daden. lu deze periode zqn meer dan
200 bandieten gevangen geuouicn,
vau wie vijftig ter dood gebraent
en honderd naar de mijnen g:zoaden
werden.
AANÖLAG TE LEEDS.
Dij de deur aan liet ketelhuis eenet
fabriek van eiectrische drijfkracht te
Crownpoint hoeft een ontploffing
plaats gehadde schade was gering.
Men vermoedt echter, dat een po
ging was gedaan om de fabriek te
vernielen.
MISLUKTE POGING TOT
STAKING.
Een pugiug tot suiting had pteais
in verschillend.: ga&lubneken te Pa
rijs, maar zonder gevolg.
SPOORWEGSTAKING IN ZUID
AFRIK A.
Blijkens de 1© ©grammen zou de
spoorwegstaking hedennacht begin
nen, daar Get onderiioud van de depu
tatie uit liet spcorwegpereoneel met
minister Burton geen resultaat heeft
opgeleverd.
In een uitvoerig telegram van den
Joliannesburgschen coirarp.ndent van
van de Times wordt uiteengezet, wat
eigenlijk de grief van liet personeel is.
Er worden in liet spoorwegbelK-er be
zuinigingen ingevoerd en met 'het oog
hierop zijn taj van beambten in ver
schillende plaatsen ontslagen. Echter
zijn daarbij dingen voorgekomen, die
bij het personeel de overtuiging héb
ben doen postvatten, dat de bewering
der beheerders als zoude het perso
neel te uitgebreid zijn v-.-or den dienst,
niet juist is en het geheeie streven er
slee ets op gericht zoude zijn, de loo-
nen te verlagen. Men maakt dit op
uit de omstandigheid, dat te Bloem
fontein een man is ontslagen, maar
dat onmiddellijk na dit ontslag hem
opnieuw een aanstelling werd aange
beden tegen een verlaagd salaris.
Ziet ge, zeggen nu de arbeiders, er
zyn dus niei te veel beambten, maar
men wffl op deze wijze onze loon en ver
lagen.
Deze opvatting van het spoorweg
personeel omtrent het streven dar re-
gearing heeft aanleiding gegeven, dat
in een bestuursvergadering van den
bond van spoorwegpersoneel, zooals
we reeds meedeelden, een motie ia
aangenomen, protcsteerende tegen de
ze methode van bezuiniging en ei-
schende de wederaanstelling der reedr
(ontslagen beamten.
Naar mededee-liugen die de corres-
1 pondent van de Times uit de kringen
van het spoorwegpersoneél ontving en
jdan speciaal uit die van de arbeiders
|in de werkplaatsen, zou blijken dat
naar het oordeel der arbeiders er geen
sprake is van te veel pesoneel. Inte
gendeel, tn de werkplaateen is men
over kropt met werk en daar een
groot deel van hot rollend materieel
dringend herstel behoeft, is er nog
overvloed van work in het vooruitzicht
ook.
In Natal hebben de mijneigenaars
in zekere opzichten aan de eischen der
arbeiders toegegeven. De arbeiders
zullen over deze tegemoetkom tegen
der werkgevers nu nog beraad^'ageai.
Men verwacht wel een schikking,
maar het gevaar beslual, dat nu de
actie van liet spoorwegpersoneel ook
op den toestand in Natal weer van
ongunstigen invloed zal zijn.
Heden wordt nog geseind:
De regeering heeft uitgebreide maat
regelen genomen tot handhaving van
de" orde.
Het vooruitzicht op een spoorweg
staking wekt te Johannesburg groote
ongerustheid, daar liet vervoer van
kolen naar de eiectrische centrales
van de goudmijnen daardoor belet zal
worden. Men vreest, dat, als liet werk
aan de mijnen slop gezet moet wor
den, het aantal ïnlandsche arbeiders,
dat thans reeds 5ü.tXW beneden het ge
wone cijfer is, nog meer zal ve:manie
ren.
Te Pretoria zijn vrijwilligers opge
roepen om dienst te doen als spec.aie
politieagenten cn h.ter op den dag
lende ecu groot aantal reeds den eed
at.
Vierhonderd man met geweren ge-
ipend en bereden politie zuilen van
mi.üexnacht of het sulion bewaken.
Een correspondent verneemt, dat
bijaldien voor Zat©: dag geen schik
king tot stand is gekomen, dc leden
van de Federation of Trades beioofd
hebbc-u in geheel Ztrid-Afiika de al-
gemeene staking af te kondigen
