NIEUWS- en ADVERTENTIEBLAD. 31e Jaargang No. 9376 Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen. WOENSDAG 14 JAKUAFI 19'4 A ABONNEMENTEN PER DRIE MAANDEN: Voor Haarlem1.20 Voor de dorpen in den omtrek waar een Agent gevestigd Is (kom der gemeente)1.30 Franco per post door Nederland1.65 A/.ouderlijke nummers0.02H Geïllustreerd Zondagsblad, voor Haarlem0.37 H de omstreken en franco per post 0.45 Uitgave der Vennootschap Lourens Coster. Directeur J. C. PEEREBOOM. ADVERT ENTIËN: Van 1—5 regels 50 Cis.: iedere regei meer 10 Cts. Buiten het Arrondissement Haarlem van 1—5 regels 1.elke regel meer ƒ0.20. Reclames 30 Cent per regel. Bij Abonnement aanzienlijk rabat. Advertentiën van Vraag en Aanbod, hoogstens zes regels, 25 Cts. per plaatsing; 50 Cts. voor 3 plaatsingen k contant. Redactie en Administratie: Groote Houtstraat 53. Intercommunaal Telefoonnummer der Redactie 600 en der Administratie 724. Drukkerij: Zuider Buitenspa«rne 12. Telefoonnummer 122. To; de plaatsing van advertentiën en reclames van buiten het Arrondissement Haarlem ih dit blad is uitsluitend gemachtigd het Algemeen Binnen- en Buitenlandsch Advertentie-Bureau D. Y. ALTA Warmoesstraat 7678, Amsterdam. Telephoon interc. 6229. Dli NUMMER BESTAAT UIT ACHT BLADZIJDEN. EERSTE BLAD. AGENDA DONDERDAG 15 JANUARI. De Kroon: Yvette Guilbort, 8 uur. Koloniaal Instituut: Lezing. Vereoniging: Gen. repetitie Christ. Oratorium-Vereen. Die Schöpfung, 7 1/2 uur. KI. Verccuigiug: Biosc. voorstelling. A polio Theater: Eiosc. voorstelling Biosc. Theater, Gr. Markt: Voor stelling. G.ishureau Kruisstraat: Kookdemon- 6U j e, 2 1/2 uur. Stadsnieuws VIERDE BACH-CONCERT. Een bijzonder gelukkig programma was dat van tiet vierde Baeheonce.rt. Alles werk uit het alleredelste in zïin soort. Beethoven was vertegenwoor digd door z'ii vreugdevolle 7e Sympho- nie. die door Mengelberg werd gediri geerd en door zijn orkest gespee'cl met een niet te overtreffen élan. De eerste sats van een electriseerend -rhytmus; het Allegretto prachtig eo- nuanceerd en allerfijnst van pólvpho- nie; het Scherzo ondanks het weer galoos lichte en vluchtige, bewonde renswaardig duidelijk, en de finale vol leven en altijd hooger oplaaiende geestdrift.. Niet te verwonderen dat hef publiek na afloop bijna niet uitge- applnndlseerd raakte. Wat het orkest dan ook in dit werk en, om er straks niet weer op te behoeven terugkomen, ook in de ver dere orkostmimmers en vooral niet minder in zijn ongeëvenaarde „bege leidingen" praesteerde was zoo schitterende als ooit. Alleen om ook dit meteen even aan te stippen alleen op het punt van stemming bleef er, althans itf het eerste deel van den avond, iets te wenschen. Die go' eel volmaakte reinheid in den samenklank van strijk- en blaasinstrumenten zooals wij die de vorige maal b.v. in de Svmphonie van Mozart konden be wonderen— was dezen avond plet al tijd aanwezig. Met name bet hout bleef voor de pauze een zweving be neden den algemeenen diapason wat waarschijnlijk is toe te schrijven aan omstandigheden die met de tgm- "peratuur verband 'houden. Snint- Sa$ns° vierde Piano-Concert (óp. 44. C-molï. waarin het solo-instrument juist nog al dikwijls met de houten hl««s-fn=J rumen tort" in contact tonmi. kon dnardcor. a's klankbeeld. n:"- op zijn voordeeligst werken. De piano- toon leek schril en opdringend tegen het orkest. Jammer; want zoowel de uitvoering der solo-partij" door den heer Alfred Cortot, als de prachtig aansluitende orkestbegeleding ver dienden onze volle belangstelling. Ge lukkig werden wij na de pauze schade loos gesteld door een mi we! in alle opzichten voortreffelijke weer gave van de ..Variations Syrup' Oni- ques" van C. Franck. Hoe hebben wij in dit, toch ook veel minder oppervlak kig werk dan dat van Sa'ivt-Saëns ge noten van A'fr^d Cornet's heerlijk pia nospel. In liet. Concert hadden wij hem gewaardeerd als een enorm vir tuoos van intelligente muzikaliteit. In S i rt-Safe s' Variations openbaarde hij zich ons als een zeer begaafd en fijn gevoelig kunstenaar van enorme kia\iertec n ek en niet deze voor- dra: h, hee t hij ons dan ook sterk ge ïnteresseerd en tot hei einde toe ge- I boeid. -In hoeverre wij den machtigen j totaalindruk te danken hebben aan de voortreffelijke medewerking van het orkest maar i:et ;s waar hiervan zou ik nu niet meer spreken. Laat ik dan enkel nog een paar woorden zeggen over liet tweede werk 1 waarin het orkest zelfstandig optrad, nl. de „Scène d'amoitr" uit de drama- tische symphonic Romeo et Juliette van Hector Berlioz. Velen herinneren zich natuurlijk de- j ze muziek nog wel van de laatste uit- voering die o; ze Toonkunst-afdeeJing daarvan gaf. In de hier bedoelde scène so..i'der. Berlioz in zuiver In- I strumentale muziek de ontmoeting van Juliette en Romeo na het groote feest j bij Capulct. liet is dus programma muziek. maar in elk geval muziek, en wei zeer expressieve muziek, innig en ode! van melodielijnen en betooverend door de heerlijke instrumentatie, die ons een indruk geeft als van een in geheimzinnig maanlicht droomeaid landschap. Dat Mengelberg en zijn kunstenaars op zoo sublieme wijze voor ons de teare poëzie van deze mu ziek heeft toegankelijk gemaakt is ze ker niet de minste reden om ons over 't Baolvconcert van gisterenavond vol daan te gevoelen. PHILIP LOOTS. DE KAZERNE-BRANDEN. Bij de behandeling der Oorlogsbe- grooting heeft de heer Eland aan den minister gevraagd of reeds eenig re sultaat bereik! is met het onderzoek naar de oorzaak der branden in de kazernes te Ede en Haarlem De Minister van Oorlog moeet tot zijn leedwezen meedeelen, dat er geen enkel resultaat is verkregen, dat het begin van brand te Ede beeft opge helderd. Hei uitloven eener premie heeft geen resultaat gehad en ook het onderzoek te Haarlem heeft niet tot het vinden van een spoor geleid. De Kamer keurde een post van ƒ23.000 goed voor herstel van brand schade uail de kazerne te Haarlem. „KUNST ZIJ ONS DOEL". PICTL'RA VELUVENSIS. Als 't den bezoekers van Toeken Col lege's tweede kunstbeschouwing ge gaan is ais ons, zullen zij weinig ver rukt geweest zijn over hetgeen Pictura VeluveriSiS gisterenmiddag en -avond, te genieten gaf. Waar het, naar wij meen en, de eer ste maal is, dal een portefeuille dezer, destijds door Th. de Bock opgerichte vereen igiug, te Haarlem is tentoon gesteld valt het te meer te betreuren, dat de in.htoud er van zoo weinig mee viel. liet is echter een algemeen verschijn sel hij circa alle kunstgenootschap pen, dat de belangrijkheid der reizen de verzamelingen steeds achteruit gaande is. De reden zal wel, voor con groot deel, deze zijn, dat de voorman nen in de kunst er gestaag minder aan deelnemen. Deze afwezigheid zal wel weer verhand houden mei de omstan digheid dat die portefeuilles be. rekke lijk zoo weinig financieel succes op leveren. Dooi! laat ons op dit Ihcrna niet verder voort borduren en torug.' ecren tot het Geldersch Genootschap dat met honderd nummers. Aquarellen, Pas tels, Toekeningen en Etsen in de con versatietalen van het Bron gebouw een Iweld gaf voor 'het streven zij nor le den. Zeer veel inzenders en vooral ook in zendsters hadden aan de uoilectie deci; doch geen van allen was he .aas door een buaengewoon of zeer hijzon der werk vertegenwoordigd. Het aantiekkelijkst ongetwijfeld deed nog de serie kiein etswerk die ais „een tafeltje welbereid"' was ge ëxposeerd. Noemen wij ii.ervan den verdienste lijken arbeid door P. de Zwam „Koe" en verschil.end dooi- Hofman, de Zoe te, Prins en Heuff. Enkele dezer drukken pr ijkten met het opschri t: aangekocht voor de ver loting. Van het verder ge bod ene en aan den wand gostelde. troffen ons aller meest de frische landschappen van Ferwerda die door eigenaardige!) toe ken- en aquarellen trant een decoratie! karakter als van schetsen voor Gobo- l:n toonden. Vaarzon Morel gaf een foreche krijt- teekening „Veere". Eerbiedwekkend en velen stellig bekend was „Grim- nessesluis" kapitale eigenlijk te uit voerig? ets door Hurting. De Monnik door mejuffrouw Oosten SI ngelandt was goed. doch wat saai gedaan. De bloemen en vruchten der dame'- Bleu- landt van Oort, hadden verdienste, maar waren wel wat on wezen ijk. Was men gewend aan de wat, zware poppen tre voordracht dan troffen van Niiflerik'8 weiden door ruimte en kleur. Zoo was bet ook met Smeer- dijk's turkóta kleurige ferm gedane landschappen Stuiten ij de rij met de Stillevens door v. Walcheren, die gedurfd wa ren opgezet, G. KERKHOFF. R-ij w i e 1 d I e f s t a 1. Op de Botermarkt is gisteren een rijwiel ontvreemd ten nadeelo van den lieer P. van L. DE OUD-COMMISSIE VAN BROOD en KOFFIE. Hedenmorgen maakten 483 kinderen en 245 volwassenen van gratis brood en boffie gebruik. Overleden. Hedenmorgen, omstreeks negen uur weid de heer B. op den Jansweg door een beroerte overvallen. Hij werd binnengedragen In het kantoor van de Vennootsohap Tymoor. Dr. Ootniar cansiateerde, dal de man reeds overleden was. Do lieer B. wus ongeveer 50 jaar. KLEEDERDRACHTENPRIJS- VRAAG. Teyler's Tweede Genootschap heeft een pr.j3vraag uitgeschreven voor oen verhandeling over de Noord-Neder- landsehe kleederdrachten in de 17de eeuw, aan de hand van schilderijen, prenten en teekeningen uit d;cn tijd. De prijs bestaat uit" een gouden eere- perming <m een toelage van f 400 voor studiekosten. NIEUWE PRIJSVRAGEN. Teyler's Godgeleerd Genootschap blijft uitschrijven de volgende prijs vraag om beantwoord te worden vóór 1 Jan. 1015: „Wat blijkt uit Hugo de Groot's le ven en geschriften aangaande zijne 1 godsdienstige denkbeelden en zijn godsdienstig gemoedsbestaan?" Opnieuw wordt uitgeschreven ter beantwoording vóór 1 Jan. 1915: „Het genootschap verlang: eene stu- die over samenstelling en oorsprong van de Handelingen der Apostelen' mei het oog op de jongste onderaoe-, kingen." Als nieuwe prijsvraag ter beant woording vóór 1 Jan. 1916 is uitge schreven: „Hat genodlsokap vraagt een hlsto- risch-krilisnh overzicht van de gods dienstwijsbegeerte sedert Feuerbaoh.' Als prijs wordt uilge'ooM de gou- Jeu oeivpeuning of f 400. BEKROONDE PRIJSVRAAG. Directeuren van Teyler's Stichting en de leden van Teyler's G-ju geleerd Genootschap hebben uitspraak ge daan over drie antwoorden, ingeko men op de prijsvraag „Het genootschap vraagteene em- pi rise h-psychologische studie over bidde.i en gebedsverhooring' Ingekomen waren antwoorden on der de motto's Het gebed is een schoons bloem, een he la ere ster, een beschermende engel", „Suuni oüiqu'e" en „Dus Gebet des Gerechten vermag viel, wenn es ernsllieh ist". Aan den schrijver van dit iaaiste antwoord is de «ereprijs toegekend. Bij de opening van het naambriefje bleek de schrij ver te zijn llans VVirz. Pfarrer te Rohrschach-Goidcch en evangeliscbcr Religion sleh rer urn Lehrer-Sexninar Mariaberg (Zwitserland}. HET US. Een snerpt" e wmd' blaast den thermometer gedurende een gi-oot deel van den dag beneden het vriespunt en bêschoist tiel grachtenwater mei ijs- stukken Op do beide ijsbanen aan de Klever- laan en aan de Zomervaart wordt druk gereden, de schoolleerlingen gaan 's middags met ijsvacanlie en in de Stad ziet men er eens voor een paar dagen bei zeldzame schouwspel van schaatsend ragende jongelui. Het ijs op de baan van de Huarlem- sche IJsclub vvas^vanmorgen zes centi meter dik Vanmiddag is er muziek. Maar aan een avondfeest of ijswed- strijden durft men niet te denken. Dat zou een ol te grnote 'zoeking vaa den dooi zijn, vreest men. Zoodat "ok vahavond de baan ge sloten blijft BEGRAFENIS KANUNNIK P. J. THL'NNISSEN. Men meldt uit Dongen aan de Maas bode: Dinsdagmorgen liad in rustoord „Vnla Maria" te Dongen de plecht.- ge bograienis piauts van den Hoog- eerw. heer P. J. Thunnissen, in le\c-n kanunnik van het kathedraal kapit tel to Haarlem, oud-kapelaan en oud- pastoor der parochie van 0- I- Vrouw aan hel Soaarne. Nadat het stoffelijk overschot van den overledene gedurende den mor gen Ln een eenvoudige stommig geor namenteerde ehapelle ardente was geëxposeerd, waar ontelbaar velen het aanschouwden, werd het op plech- t.ge wijt? voor den heiligen uitvaart dienst naar de kapel overgedragen. In het priesterkoor, met draperieën en rouw-oyrom den en tionderden waskaarsen versierd, merkten wij o.m. op don Zeereerw. heer J. J. Thun nissen broeder des overledenen en pastoor dor Vondelkerk te Amster dam, den Hoogeerw. heer praeses H. J. M. Taskin en prof. J. Maat van het gröut-semiiiane te Warmond, pas toor dr. Th. Vlaming, te Haaiïem, pastooi B. J. Klekaiup te Lisse, meer dere notabelen van Dongen, waaron der de lieer dr. van Dortniond/geuees- heer der inrichting enz. De soltmneele uitvaart en absoute geschiedde door den Hoogeerw. heer C. M. Buijsen, kanunnik en deken van Oosterhout, geassisteerd door den Zeereerw. heer J. J. Loos, rector der villa, en den Zeereerw. heer J. M. Hellegers, pastoor te Dongen. Op verdienstelijke wijze werd de re- quiem-Mis van S. Kornniuller, Uitge voerd door bet koor d?r Eerw. broe ders, versterkt door de Eerw. broe ders der Sint Majellaschool onder lei ding van den Eerw. broeder Eusebius. Door acht Eerw. broeders werd net lijk. gevo'-rd door familie en vrienden, in alle stilte grufwaarts gedragen ter wijl ook aen d? geopende groeve niet gesproken werd. Geheel in den «reest des overledenen. „JOANNA VAN LIJNDEN- STICHTING". Men schrijft ons Te Haarlem is door Mevrouw J Ba ronesse van LijndenTeding van Berkhout gesticht de „Joanna van Lijnden-stichting". Deze heeft, naar uit Art 2 der Statuten blijkt, „ten doel de bevordering van het welzijn van aanstaande moeders, van kraam vrouwen en van zuigelingen, met dien verstande, dat de bescherming van aanstaande moeders en van kraam vrouwen op den voorerend zal staan. Verder beoogt de Sticht'ng de ver mindering van lichameló'k lrden van vrouwen op gynaecologisch gebied". Zij neemt ten opzichte van gods dienstige overtuiging een neutraal standpunt in. Het Curatorium der Stichting, dat ca- toezicht op de geldmiddelen uit oefent, bestaat uit de stichtster en de dames H. de Clercq--Teding van Berkhout, te Santpoort, J, E, Woller- Hintzen, te Overveen, en uit de hee- ren Prof Dr. H. Treub te Amsterdam en J. C. Bunge, te Aerdenhout. Direc teur van Arbeid en Instellingen is Dr .Th II. van de Velde. Deze nieuwe stichting mag niet worden verward met het sedert een negental jaren bier tor stede werken de „Fonds tot Behartiging der belan gen van hulpbehoevende Kraamvrou wen", dat ook korten tijd geleden, door het passeeren eener stichtings- acte rechtspersoonlijkheid verkreeg. Het laatstgenoemde Fonds, waarvan de leiding in dezelfde handen be rust als die der eerstgenoemde stich ting. heeft geheel afzonderlijke geld middelen. Zijn arbeid bestaat uitslui tend in het verschaffen van goede, ge controleerde kraamverzorglng (ver pleging in het kraambed) aan (jaar lijks 400 - 500) on- en minvermogende kraamvrouwen, met hare zuigelingen, thuis. Daartegenover is bet arbeidsterrein der Joanna van Lijnden-stichting, die op breeden grondslag is opgezet, een veel uitgebreider De nieuwere stich ting en hel oudere fonds zullen op vele punten kunnen samenwerken en elkanders werk iii menig oplichl kunnen aanvullen. Een der instellingen van de stich ting is uet „Bureau voor Inlichtingen .omtrent kraam- cn zuigelingenbe- scnerminguat, in het bezit van vele en belangrijke connecties in binnen- en buitenland en van een goede bi bliotheek, zich beschikbaar stelt tol het geven vuil inlichtingen op liet bovenvermelde gebied aan een ieder, die den Directeur daarom schriftelijk (adres Iiaz'epaterslaan 14, Haarlem) vraagt. „DES WERKMANS VRIEND". In de gehouden ledenvergadering van de llaarl. Werklieden-vereeniging „Des Werkmans Vriend", die plaats had in de groote zaal van hei Blau we Kruis aluier, werd o.a. uitgebracht het jaarverslag van den secretaris en van den penningmeester, benevens van de comnüssarissenn. Uit hól jaarverslag van den secre taris bleek dat het ledental was toe genomen met 225 leden, terwijl be dankt hebben 140 leden, zoodat het ledental thans bedraagt 2099. Uit het verslag van "den penning meester bleek o.a. dat de inkomsten bedroegen 36773.43. de uitgaven 35.782 22, dus is er een 6aldo van 991.23. Daarvan is door de leden gestort 'n bedrag van /31GG4.70, aan boeten en enlréegelden /lt>6 36!/2, rente van belegde gelden f 795 3S, terwijl het saldo van bet reserve-fonds van het vorig jaar bedroeg ƒ780.631,2. Uitgegeven waren o.a. de volgende bedragen: aan de leveranciers van steenkolen f2462. aan Holl. Aritlira- ciet ƒ7232 33, aan Belgische a nth ra cier ƒ880680, aan korte turf ƒ606 20, aan lange turf ƒ721.90 en voor gele verde wollen dekens ƒ2954 25. Verder nog vinder, wij vermeld een uitgaaf van /195S.37 voor het vervoer van 16600 H L. steenkolen, anthraciet en gruis, voor levering briquetten 697 90 L 2. enz. i Nog behoort aan de vereeniging het gebouw aan den Burgwal, ter waarde van ongeveer 1800. In de vacaturen van len voorzitter, ontstaan door het bedanken van den heer L. Modoo, werd gekozen de to- 1 genwoordige 2-e voorzitter, de lieer Nieman. i De aftredende bestuursleden, de I heeren W. F. Voerman, A. Moolenaar j en N F. de Korte, werden herkozen. In de vacatures van coiumissaris sen. de heeren A. Dijkstra c-n J. Jan sen, werden gekozen de heeren Wijs i en van Norden. In de vacature, ontstaan in tiet be stuur door tiet verkiezen van den 2en I voorzitter tot len voorzitter, werd ge kozen de heer Voetelink, De bestuurs functies zullen verder worden ver deeld. (Zie vervolg Binnenland, pag. 3, Tweede Blad). Gemengd Nieuws Uit tie Omstreken H A A RLE M M ERMEER. Gekozen. Tot ouderling en diaken bij de Ger. kerk. te Vijfhuizen zijn gekozen de heeren G. Reijnders en S. van Wijk Lzdie deze benoeming hebben aan- genomen. Feestavond. De vereenig'ng Concordia alitor gaf gisterenavond voor leden en introdu2! cées een feestavond, waarin door de gemengde zangvereeniging Zang en Vriendschap te ILl.'egom. directeur de beer Tu'n te Haarlem, een prachtig saamgeste'd programma werd afge werkt. Het gezelschap gaf voor muzieklief hebbers te genieten. Een krachtig ap plaus beloonde hetgeen werd gepres teerd. De voorzitter dankte hei zangkoor voor dezen aangenameii avond, waar toe het koor zooveel had bijgedragen. Een gezellig bal besloot dezen avond. Pers-OvufzïcM EL.« ëc.w. iK-STAilbiiaK. Mr. S. \aii Houtón vertelt -a zijn jengsteu S'.aatkiiiiuigeu Brief, dat hij in ue Twtvue Komci eens .icor e»:ii zijner mede talen was begroet met Ge vraag, of hij wel wist hoeveel meters gesproken. Aaiaui iijk wist air. Van Houten Het vneuuvw'jtto iicl verteld^ het hem, want uiii nu, met gewoon om voel te spreken, had met een centime ter ae veiscmdeiiue reuovoeruigen na gegaan cn wisi nu precies te zeggvn, uocvcel meter eik hu had gereuc- voerd. Mr. Van HOutou sclieen d;e ineue- deeling nogal ie waardeeren en prijst oe-zc uieltKKic aan als een mogelijk middel om tiet vele spreken van som mige Kamcrk-uen wat te boperkc-u. De „Nieuwe Ct." bevat nu de hier onder volgende opguaf omtrent de be handeling van de Indische begrooting in de Twee le Kamer in de aigoloopen maand November Deze behandeling ving den llden November aan en duurde de gcheele maand. Achter de namen der sprekers laten wij hier volgen hot aantal centime ters dat hun redevoeringen over ge noemde begrooting beslaan :.M. Bogaardt 971 Van Veen 364 Scheurer 611 v->». Deventer 1---C Fock 774 Vliegen 7-16 Tydeman 4a; Bos 703 Hugenholtz 2td \an Vollen hoven 5f>» Ankerman 528 Gerhard 456 Rutgers 798 Lo hm an 456 Mendels 336 Van Hamel 240 Scha per 528 Snnries 264 Heeres 96 Van Rn.al te 96 Ketelaar 36 Ter Laan 283 Smeeuge 24 De Meester 216 Hubrccht 72 Ni trebunt 516 Albania 24U De Muralt 72 llelsd&ngen 108 Eland 24 'atuurlijk spande rr Pleyte de kroon. Zuil rcievoerir.gen brslann 2528 centimeter, dus meer dan 25 M. WINTERKOUDE, Het Vad. sdhrijft: Nu de weersges:eblhf:>l gunstig go- worden schijnt te zijn v«ir oen langer aanhouden van de vorst, is het niët zonder belang na ie gaan, welke ver» waddingen hel me st. waarschijnlijk zijn. Vooraf valt op te merken, dat de vorst op een zeer oigei a-, r.iige manier Inwonnen is, a'thons s< 'inbaar wart de dalende tempera: u -r. die Zaterdag morgen vroeg hei vii. -r.unt over- schreodi was gdiee! li i rua'e ver- schijnsel, dat eon voi-f dode- inleidt. Sle-h's was In--*, zonderü-t, dat het nog regende, terwijl rst reeds in getreden was. D't rerscbi':n«;I wns eigenlijk het tegenovergeete'de var. i:? 1. wam 5jz«-l tocti is óverafgekoehto regen, die op der: vrond ^n rp voor vr-rnrn neer-laat., welke be.neden nul zijn afgekoeld, waarbij dan plotselinge bevriezing van de regendruppels optreedt die dan een ijskorst; over den grond en die voor werpen doen omstaan. Er zijn redenen 0111 aan te nemen, dat de neerslag van Zaterdag op greo- ter hoogte (althans in den nacht, toen tiet; nog niet vroor in 'Ir- on-'erste luctu- Ingv-n) op de 'vormde v. omstond. Op grooie lK»og'e woei een sterke, kou de luchtstroom .o -k "v i r els aan-" wezig), die over de y aetrekke- hjk warme, rustige lunlulagen heen- streek. Uil een mctoOü-lóg vh« vlie- ger-oplatïng te Soesterbeig. op Vrij dag j'. Is de aauwi ziib -'I '.an dien luchtstroom gebleken. Oq de schei ding van den konden v-n warmen luc tsiroom, welke vermoedelijk op 8iK)-—1(H)() meter hoogte ie vinden was, moet de onderste, warme, zeer vochti ge luchtlaag stork afgckot-M zijn, ten gevolge waarvan nee-tag. eiiicht (of we! zeker) in d n vorm van sneeuw ge vormd werd. Neervallen!': doi.r war mere luchtlagen, zijn «Ito sueeuwvio'j- kon gesmolten en hi bl»m die lucht Ja gen afgekoeld. He! is ihiiilelijk. dat dit afkoolingêprceos Vil', bc en naar be neden voortschrijd: en da: eindelijk et niilgraiJen-n veau op >!:c- manier tot op den grond ik v; straalt. Geheel daarmede in overeenstemming is het fed. dat de regen langzaam overging in kleine ronde, heldere ii-kor-e'tjes, dus in fijnen hagel en eerst, nadat overal voldoende afkoeling ha<l plaats gehad, in fijne sneeuw, Tegelijk ech ter is dan de oorzaak v :'n liet ver schijnsel, die wij boven hébben aange haald, verdwenen en de noerslagvor- ming houdt op. Dit gebeurde Zater dagavond, toen tijdens - t Echten sneeuwval de maan v-ms door een dun wolkenl avje lioet>ke>k. Zondag» morgen was hc: geheel lie'der weer en de wind Oost gewor b ri. Daarmede w is de vorstper:oi!e ra e" n- rma- le wijze ingetreden, waarbij wij ech ter e°n der mooiste im-.eorologische processen, die anders, in hnoge lucht lagen afspelen, op geringe hoogte en van zoor nat).-; hebben kunnen waar nemen. Komende tot de vorstperioden van ons klimaat, in het a gemeen he- scnouwd, valt daurowr bet voigende te zeggen. SU'euge vorst treedt in ons klimaat alleen dan op, wanneer het m Midden- Europa hard vrie-t en Oostelijke lucht- stroomen de koude naar luer overbien- gen. Dit :s zg tran-•[>>rIkoude, die meestal in het gelic.G- vorsigebied dour nachtelijke uitstral.ng versterkt wordt, vooral als een sneeuwdek nan- wez.g is. Üitniaal za d wel lie: ge val zijn. nu tt voren iu zebicd. van waar nu de wind komt iicel veel sneeuw gevallen is. Een tweede voorwan:do is, dat een sterk en uitgestrekt gvlued van hoogo luchtdrukking over Noord Europa ligt. met zijn kern boven I inland of de Bothnische Golf Aan 'ico: voorwaarde wordt door den alueuuonen wcers- toestand, welke thans beerscJit, vol daan, doch de w nden zijn in N'ord- Duitschland cn in onze st"du-n wel Oostelijk, maar r. ct he d krachtig, zoo dat w ij wel transportkr ude hadden, maar geen strenge. De vooruitzicht', ii voor vorst schij nen niet slecht, al dt-rt de stij '-ruio temperatuur aen dooiweer denken. De Iwromcter staat buiten rewoon hoog 773 n: M er. v.ta' r i:i-U aan dolen to der ken. D- d-qve^s e= irt het Noord wekten bei-b'M z:èh -."dieel teruggetrokken en dreïgeó op hot oogrnbük riei deji goeden ganz van zaken te verstoren. BHj't bet g-bied van booge drukking z ch Zuidwaarts verplaatsen, dan treedt hier windstil

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1914 | | pagina 1