'M
▼ra-V'. het personeel loonsverhooging,
waax.oe de fabrikanten niet genegen
rijn. In een Zaterdagavond gehouden
vergadering, waarin de hoofdbestuur
ders van den Bond van mannelijke an
vrouwelijke arbeiders in de Kleeding-
Induatrie, de 'heeren Küpers, van Arn-
iterdam, en De Jong. van Groningen,
aanwe-zg waren. met 253 stemmen
ivoor, 3 tegen en 8 blanco besloten. het
werk neer te leggen en tor. staking
over te gaan, Indien vóór 26 Januari
e.s. In de voorgestelde eischen van
loenst erhoou m i ntet wordt bewilligd.
De Katholieke en Christelijke orga
nisaties de laatste is dezer dagen
opgericht waren op de bijeenkomst
van de af dealing Almelo van den
Bond van mannelijke en vrouwelijke
bewerkers in de Kledingindustrie
vertegenwoordigd door een paar af
gevaardigden, die rich solidair ver
klaarden met het genomen besluic
NEDERL WDSP.HE OFFICIE
REN BIJ KRUPP
Uit Berlijn wordt aan de Tel. ge
seind: In verband met de Krupp-af-
faire in de Nederlandsche Tweede Ka
mer, wordt aan de Rerliin6che hladen
medegedeeld, dat de naar Essen ga-
zonden Hollaridsche officieren steeds
voor verbliifkosten een vaste som ent-
vingen. De in de Tweede Kamer geui
te beweringen, dat zij een vaste tos
lage er, andere voordeelen genoten.
zi:n ongegronde verdachtmakingen,
die de verwondering van den N'eder-
landschen minister van Oorlog zeer
begrijpelijk maakten.
HET ORANJE KRUIS,
Men meldt ons uit Amsterdam-
lil een buitengewone algemeens
bondsvergadering van ..Het Oranje-
Kiuis" welke 1? dezer in de Luther
se he Diaconeseeninrichting alhier
werd gehouden, werd de heer A 3.
Tdlir.a, oud-minister van Landbouw,
Handel en Nijverheid, tot Lid van den
Raad van Bestuur benoemd De heer
Talma zal ter vervanging van dr C.
R Ti'anus. die bedankte, a's onder- j
voorzitter van den bond optreden.
Prins Hendrik heeft zich bereid ver
klaard het eere-presidium van het 3e
Internationale congres voor reddinos-
wezen en eerste hulp bii ongelukken
op zich te nemen, welk congres, ver
moedelijk in '°17. te Amsterdam zal
worden gehouden.
Dr C J M'inH«ff. de secretaris van
„Het Oranje Kruis*", is als algemeen
secretaris van dit congres aangewe
zen.
BRAND.
Zondagmorgen brak te Koedijk
brand uit op den zolder van de bak
kerij van don heer Bulsman. Het
vuur gTeep zoo snel om zich heen, dat
de geheele bakkerij, alsmede de aan
grenzende b"emenplnats van den heer
Man. bewoond door drie gezinnen, ge-
teel verbrandde. Verzekering dekt do
schade.
SPOOR- EN TRAMWEGPERSO
NEEL.
Men meld* ons uit AmsterdamIn
Handwerkers Vriendenkring Is gister
middag een drukbezochte vergadering
gehouden, belegd door de Ned. Ver
eerd ging van spoor- en tramwegper
soneel. Deze vergadering bedoelde te
zijn een betooeing voor lotsverbete
ring. Als sprelere traden op de hoe
ren J. Verton uit ScTorten en H. J.
van Braambeek.
De wen gchen der vereen!ging wer
den in een motie uitgedrukt.
GEARRESTEERD.
Uit Amsterdam meldt men ons:
Naar wij vrenemen heeft de politie
de hand gelegd op den bernchten Da
vid V.. een welbekend tvpe uit de
kwartjesvinderswereld te Amsterdam.
Deze arrestatie houdt verband met
een andere aanhouding, 't Vermoeden
is dat V. een deel ontvangen heelt
van de f 2000 die dezer dagen uit de
tapperij van den heer VV. Koch op den
Heiligen weg te Amsterdam gestolen
HOOG WATER.
Men meldt aan 't Ilbld.:
Te Megen heeft het er in geen jaren
zoo ellendig met het water uitgezien.
Ergste is er Haren aan toe, waar
de hoofdweg DeLiet ng is overstroomd
cn in de buitenwijken veel is moeten
geruimd worden.
Dc Beersche Maas steeg aldaar on
gekend boor. zoodat het water reeds
Donderdagmiddag en vooral des
nachts over den te lagen benedendum
niet kracht heengoifde. Spoedig ston
den vele huizen geheet in hel water,
waardoor tiaust handen te kort scho
ten om de in groot gevaar verkeeren-
dc huishoudens te helpen en naar
hooger gelegen plaatsen te brengen.
Paarden, koeien, varkens enz. moes
ten door het diepe, ijskoude water
worden gedreven, terwijl aan hooi
mijten, voedersrtikelen en aardoppe-
Icn reeds zeer veel schade ia toege
bracht.
Treurig is het echter gesteld met P.
v. d. Hoogen te Herpen, in zijn houten
binnendijks gelegen; huisje. Als men
weet dat daar het water pl.in. een
huiven meter boven den began en vloer
stroomt, en liet huisgezin zich met
behulp van takkebossen en ander ge
lief, zooveel mogelijk voor natte voe
ten woet te vrijwaren, kan men het
treurigste hiervan in dit barre sei
zoen wel voorstellen
ONTSPORING GOEDEREN
TREIN.
De Tel. meldt:
Zaterdag la do goederentrein der
H. LI. S. M. op het spoorweg-empla
cement Fijenoord door een verkoer
den wissel stand op een ledigen wa
gon geloopen. Van den goederentrein
ontspoorden 6 waggons, waarvan 3
v.erden beschadigd. Geen persoonlij
ke ongelukken.
liet personenverkeer had geen ver
traging. Voor het goederenvervoer
waa Zondagmorgen de baan woer vrij.
BEGRAFENIS WALING DIJKSTRA.
In bei stille dorp Holwerd aan
Friesland's Noordkust word Maandag
een van Friesland's beste en meest I HOFBERICHTEN,
geëerde zonen ter aarde besteld Orn Zonda.rmiddag he*ft H. M. de Ko-
de groeve van den mnn dfe hier de niugin niet een ge dames en heeren
laatste halve eeuw al zijn tijd en van de hofhouding weder schanis-jn
krachten gaf aan de Friesche taal, gereden op het ijs achter het Huis ten
stonden met zijn talrijke nabestaan- Bosch.
den vele vri»'«'len om hem de laatste Pr ns®f Juliana heeft Maand-atrmor-
eer te bewijzen. ?cn op dc banen achter het Huis ten
Aan de groeve werd gesproken door i Bosch schaatsen gereden.
de heeren S. van der Burg. voorzitter
van het Frysk Selskip for Tael en
Skriftenkennisse, Ds. Huisman van
Anjum voorzitter van het Christeliik
Frvsk Selskip, C Wlelsma. oud-voor
zitter van het Frvsk Selskip van
Grouw. B. S. Hvlkema van Zwolle,
voorzitter van den Bond van Frv«ke
Selskippen buiten Friesland, en W. A.
F.isma van Leeuwarden, uitgever.
DIPHTERITIS.
Te Winterswijk zijn de open bi re
en bijzondere scholen voor 3 weken
gesloten, wegens het lieerschen van
dipliUientts, zoo meldt de TeL
ONGELUKKEN.
De TeL meldt:
Van de sleepboot „Zwarte Zee" te
Hoek van Holland wordt de bootsman
A. Echoon vermist Vermoedelijk is
hij In den mond van den Waterweg
overboord geslagen. Hij laat een
vrouw en twee kinderen na.
SLACHTOFFER VAN MENSCH-
L1EVENDHE1D.
Pater Neumann, die Donderdag te
Roermond pogingen aanwendde, om
de belde novicen-theologanten, die
door het ijs waren gezakt te redden,
Is naar de L. K. Verneemt, niu zelf ook
overleden.
SLACHTOFFERS VAN HET IJS.
(N. R. Ct.)
NOG NIET VERLEERD
Ook nu heeft 'ie thans 92-jarige
Dirk van Rï. te Z^cwbrh, pchantaen
eerrdi-n Geen winter als er ijs l«
slaat hij over. Wei gaat het niet zoo
goed meer als vroeger, zooals hij zelf
zegt maai 't gaat toch nog! zoo
vertelt de Tel
LOTGEVALLEN VAN EEN PAAR
HENGELAARS.
De Tel. vertelt.
Op een Zondag in liet begin dezer
maand logen een tweetal liefhebbers
van de hengelsport uit Gennep naar
het naburige Duitsche dorpje Hom-
mersum [rem. Haasum) om le vis-
schen.
Zij hadden tan den vorigen pachte»
van 't vischrecht verlof daar te hen
gelen, doch inmiddels was de pacht
in andere handen overgegaan, waar
van zij onkundig waren. Toen zij een
paar visschên hadden buitgemaakt,
kwam de politieman van 't dorp, go
waarschuwd door een landgenoot der
hengelaars, onze visschers bekeuren
Zij werden n het arre tantenlokaal
te Hassum opgeborgen. Volgens htin
ne beschrijving is d X- een hok tai
grootte van 1 bij 2 M.. waarin zich
behalve vuil door vorig» arrestanten
daar achtergelaten, slechts een hoop
stroo bevond dat wijl het dak dor
regen doorliet, doornat was en meer
op een hoop mes» dan op eene men-
schelijke ligplaats geleek, en waar te-
halve door 't dak, geen lucht of licht
kon doordringen Bij de fo-u.lleci in?
werd hun alles ontnomen (zakines
enz.) en, in hun pet verpakt, opge-
Te Maastricht is het 7 jarig jongetje borgen.
Olvers bij hel spelen op de ijsscnot- dit hyper hygiënisch verblijf
sen van de Maas uitgegleden en in de moesten zij in tl» barre koude zonder
Maas verdronken. verwarming of dekking en zon
der hoofddeksel ongeveer 24 uren door
Men meldt ons uit SctSt; bremzen zonder eten. want, zeide 'e
De 12-jarige Hendrik Bosboom die|a/r€nti dat jod hij zelf moeten teko*
Jl. Znterdaem ddag -.ristrerK? 4 uurtigrort en daar had hij geen lust in
met eenise kameraaiUes "w «en dirl \jel d€ ruggen tegen elkaar gehuik.
p'areen ann de
de Rem onder ie gemeente H->«ig j nd
aan het schaatsenrijden was zakte
piotselinz door het ijS en erlw-cn
in de diepte.
Zondagmorgen is het lijkje "We
haald.
DOOR HET GEBRUIK VAN KAAS.
Nadat het gezin Oomens te Teterin
gen een begrafenismaal genoten had,
werden allen, die van de kaas gege
ten hadden, zoo ongesteld; dat genees
kundige hulp, moest worden ingeroe
pen. Vergiftiging, omstaan door ge
bruik van kaas, werd geconstateerd.
HET LIS.
Men meldt uil Texel.
.■oor de kust
r de Noord-
Ook de laatste ijsstrook
is me» de sterke ebbe nat
zee weggevoerd. zoodat op Texel-
stroom en in 't Marsdiep alles open
water la
BEZOEK GROOTHERTOGIN
LUXEMBURG.
Bij de ontvangst Maandagavond
door H. M. de Koningin van graaf De
Villers 'beeft deze venegenwoordiger
van de regeerende vorstin van Luxem
burg, namens H. K. H. aan de Ko-
erzijile «W rivier :oni zicj, eenigisziiw te verwarmen,
brachten de menscnen den nacht dioor.
's .Maandags werden ze per apooi
naai de gevangenis te Gocli overge
bracht waar ze, daar na 1 uur daar
arriveerden. te laat voor 't middag
maal kwamen en dus toen ook lot
's avonds nog mets te eten kregen.
De cipier was echter zoo vriendelijk
voor nun risen geld in de stad wat
eten te halen.
Bij de behandeling hunner zaak be-
klaasden de arrestanten zich over de j
onmenschelijke behandeling, waarvan I
door den rechter proces-verhaal went
op-remankt. zoodot deze gecch edenis
voor den politieagent en liet gemeen
tebostuur van Hassum nog wel uiin-
dr: aangename gevolgen zal hebben.
De overtreders werden verooid
tot elk 3Ü mark boete of 6 dagen ge-
vangenisstrai en daar ze geen go d
hadden, tot den volgenden Zoudj.
vastgehouden. De behandeling was
toen goed. doch zij zullen hunne lief
hebberij in het vervolg wel niet meer
op Duitschen bodem gaan bevredigen
daarvoor werd hun genoegen te
wroed verstoord!
TWEEDE KAMER.
Visch als volksvoedsel.
De Minister van Landbouw, Nijver
heid en Handel heeft aan de Tweede
Kamer een schrijven doen toekomen,
waarin hij herinnert dat hij in de ver-
gadering van de Tweede Kamer op 20
mn«m to- Nederlands,, ova.-handiBd I E,ec,,nb|r jj. heeft „ngemrrkl, dat hij
de versierselen van Grootkruis der i njej toezeggen, dat het rapoort
orde van dé Eikenkroon. van de visscherij-inspectie over de
Na afloop dezer audiëntie volgde quaestie van het gebruik van visch
een gastmaal ten Hove ter eere van als volksvoedsel reeds in Januari
den afgevaardigde der Groothertogin
H. M. heeft aan graaf Do Villers het
Grootkruis der orde van Oranje-Nas-
saiu verleend.
BURGEMEESTER TER LAAN.
De nieuwbenoemde burgemeester
van Zaaaklam. de heer K. ter Laan,
zal in de eerste helft van Februari
worden geïnstalleerd en zijn ambt
aanvaarden.
PEST OP JAVA.
Een regeoringstelegram betreffende
kunnen worden gepubliceerd, maar
dat zou worden nagegaan wat in deze
zal zijn te doen.
Bliikens een mededeeling van den
hoofdinspecteur der visscherijen kan
het bedoelde rapport thans nog met
verschijnen. Door dien hoofdinspec-
teur is intusschen een korte samen
vatting van den inhoud van het rap
port samengesteld. Van welk resumé
de Minister vier afschriften aan de
Kamer thans heeft doen toekomen.
DE VERGIFTIGING TE ABBEN-
BROEK.
De zaak tegen den landbouwer G.
S. zal, naar het N. v. d. D. meldt.
op
postgevatlen op Java gedurende het 3 Februari voor den Hoogen Raad bo-
tijdvak van 31 December tot 13 Ja- handeld worden,
nuari vermeldt de volgende telegram
men: Afdeelig Malang 3G6 nieuwe
pestgevallen, 325 dood en; Toeloenga-
goeng 7, Soerabaja 16, Magetan 8,
Berbek 3, Ngawl 1 an Bangll 2 doerle
lijke gevallen; Madioen 23 nieuwe ge
vallen, 21 dooden. Kediri 33 nieuwe
gevallen, 29 dooden. Paree 48
Letteren en Kunst
Het Tooneel
„Koning Oedipus" bij
Royaards.
In den vorigen zomer, toen
1 waardeering oogstte, is in verschil-
ler.de couranten en tijdschriften uit
gevallen, 45 dooden, in do vorige pe- j Royaards en zijn gezelschap met ce
rlode nog 5 gevallen ra 2 dooden. Ma- openluchtopvoerliigra van uetlipus,,
V j A'In Arnhem zooveel welverdiende
getan in de vorige periode nog l doo-
delijiVe gevallen.
voerig over deze opvoeringen go-
DE GESTOLEN DIAMANTEN. echreseD en vooral de door Royaards
Naar de ,,N. R Ct verneemt zal gebezigde bewerking van Sophocles
bet nog wel 2 A 3 weken duren, aloc-r treurspel maakte een punt van be
de te Weencn op verzoek vAn de Bel- apieking en... critiek uit.
gisclie regeeriug gearresieerdo Ain- Deze bewerking ia van den Duit-
atcrdamsche juwelier Pinheiro door aciien dichter Hugo von Hofmanna-
Oostenrijk aan Belgié zai worden uit- thól, (Royaards maakte er do Hol-
geleverd. lanasche vertaling van) de bewerker
77 hield zich niet streng aan den Griek-
li IX DE STAATSLOUUAN f. schen tekst; vooral het aandeel, dn
Bij Koninklijk besluit van 17 Janua- het koor aan de handeling neemt,
n is hel besluit van ïb December ter onderging eene wijziging,
benoeming van dr. W. Laland tot gew. \u 2jjyj wij in het algemeen ge-
hoogleeraar ie Leiden, op verzoek, in- kant tegen dergelijke bewerkingen;
geii-okkeu, en ia benoema tol gew. wal juichten wij 'l niet hartelijk toe
hoogleeraar in de faculteit der lelie- dai Royaards ons Tolstoi's drama
ren on wijsbegeerte aan ue Unlvorsi- „Hel levende lijk" onverkort te zien
teil te Leiden om onderricht le geven gaf; Maar... de Grieksche klaseiïkeu
in het Sanskrit en zijne letterkunde slaan zooveel verder van ons af en
en in de Indische oudheidkundedr. we weten eigenlijk niet eens precies
J. Ph. Vogel, superintendent of the op welke wijze de koren deelnamen
Archaelogocial Survey, Northern Cir- aan de handeling,
cle, in Engelsch-Jiidië, tijdelijk woon- Er zou over deze kwestie nog veel
achtig ie Blaricum. te zeggen zijn, doch daar is het hier
Zijn benoemd lot burgemeester der de plaats niet voor; one dunkt, dat
gemeente Callantsoog jhr. E. W. J. de het succes dat Royaards met de De-
Bei jer tot idem der gemeente Zijpe dipus-opvoeringen had, wel pleit
J. de Moor. vóór het goed recht van de gebruikte
Is niet ingang van 1 Februari tijde- bewerking; al werkte tot dat succes
lijk benoemd tot ingenieur bij het behalve het gesproken woord ook
Rijksbureau voor drinkwatervoorzio- vooral de schoono mlse-en-scène en
ning. A. Bijl c. i-, te Castricum. op Sonsbeek dé natuurlijke om
ge ving mede.
Nu. op het tooneel van het Palels
voor Volksvlijt, bleek ook weer noe
de regie van Royaards iets bijzon
ders wist te scheppen, een altijd har
morisch geheel, 6ober van tinten en
eenvoudig van bouw, zoools voor het
klassieke treurspel past.
Doch ook bleek weer opnieuw, van
hoe groote kracht de dramatische
handeling in den Oedipus is
Wij kunnen eigenlijk maar matig
meevoelen met Oedipus wat den ui
tcriijken kant van zijn ongeluk be
treft wij gelooven niet in het nood
'ot ten minste niet in dien zin, dien
de Antieken er aan hechtten en ons
modern voelen komt op tegen het
idee van schuld, zooals het ons hier
wordt voorgezet.
Doch wat ons eigenlijk ontroert,
dat is of we er ons rekenscnap
van geven of niet het dramatische
der handeling: met meesterhand is
geteekend hoe Oedinus langzamer
hand tot de volle ontdekking van zij
ne rampen komt; hoe hij telkens weer
zich vastklemt aan de hoop dat het
or-afwendhare afgewend zal worder,
en hoe als het ware oneezocht de
waarheid hem geopenbaard wordt.
Wai bedoeld is als eene verlichting
voor hem. de openbaring dat Polytos
zün vader niet is, werkt er juist toe
mede om hem de vrcoseliike waar
heid te doen kenner.
Dat alle® leven we mee. de angst
en de snannine van een mensch. die
zm leven ineen ziet storten, en we
voelen ons meegpetoent en ontroerd:
't raakt ons niet meer, dat de aard
van het ongeluk ons zoo vreemd'is
Onbewust hslen wij het algemeen
nieiischeiijke naar boven en rken-
ner. dat het een meesterhand was,
die dat in zijne schepping wist te
leggen.
E:i we zijn Royaards dankbaar,
dat hij ons eene Oedipus-voorstelling
gaf zóó welverzorgd tot tn alle bij
zonderheden als er hier in 't land
nog geen werd gegeven
Royaards als Oedipus gaf vooral
in 't begin prachtig sober en inge
houden 6pel te zien- later werd de
indruk verzwakt, doordat zijne
stern bij het uitzetten veel van haar
klank verliest, doch in de laatste ta-
fereelen wist hij opnieuw te ontroe
ren
Sofie de Vries gaf mooie standen
aU Jpcasthe: prachtig waar zij in
hocgste smart het gelaat bedekt en
zich afwendt om daarna nogmaals
Oedipus te waarschuwen, niet ver
der te vragen.
Maar deze Jocasthe leek ons te ieng
om de uiueder van dezen Oedipus te
kunnen zijn.
Jan Muscli gaf eeu gave uilbeei-
dn g van den ziener Theresias en i
ook van Praags herder viel te roe
men, Co Balfoort mist het majestei
telijke, dat we ons van Kreun, den
geboren koning, voorstellen en nij
spreeki de verzen te stooterig, iets
wa; hem ook in den modernen too
neel-dialoog eigen is en wat op den
duur hindert.
De verschillende koren spreken,
evenals in Lucifer, nu en dan de
woorden gezamenlijk; naar mijne
opvatting zuu de indruk grooter zijn,
wanneer de versregels door één per
soon gezegd werden, des noods mei
herhalingen door anderen uit net
koor.
Bleef er dus is sodunige opzichten
iels le wouschen over we vinden
in deze Uedipus-opvoeringen veel te j
bewonderen, en nogmaals, we ueb-
bei. er dankbaar voor te zijn.
ANNA VAN GOGH-KAULBACH.
TOONEELVEREEN1GING.
„SAUL EN DAVID". Treurspel
van Is. QUERIDO.
Reeds vele kunstenaars hebben zich
geïnspireerd gevoeld door de geschie
denis van Saul en David: Rembrandt
liet er zijiti gouden lioht over schijnen
en Jozef Israels ontleende er een zij
ner meest bekende werken aan.
la. Querido 'ontleende or de y.of aan
voor zij.n eerste toon cel werk; jarem-
lang werd er naar een dramatisch
werk van Querido uitgezien. Nu is het
er, en «ooals we verwadhten konden:
dit werk staat terstond op een hoog
plam, er gaat een adem van genialiteit
doorheen; het leeft in een sfeer van
groote dichterlijke v isie en is, wat ook
te verwachten was, van een bijna
overstelpende rijkdom van beelden.
Het uiterlijik gebeuren volgt het bij-
belsclie verhaal bijna op den voel.
In hoi eerste bedrijf zien we Saul
in zijn paleiSxxf te Gibea gekweld
door zijn waanzm, door zijn berouw
over de ongehoorzaamheid aan God,
door zijn vrees voor David vooral
We zien David als de levenslustige
zonnige jongeling, levend in een we
reld van schoonheid en kunst. Zijn
harpspel weet Sauls zlelekwellingen
te doen bedaren, doch als een stom
uit hot volk roept: Saul -heeft zijne
duizenden verslagen, doch David zijn
tienduizenden!" amt 's konings woe
de weer op en Lij werpt zijn speer
naai" David.
Het tweede bedrijf speelt eenigo ja
ren later ten huize van David en
Miohal.
We zien David lu den kling der
zijnen: zijne vrouw Mtóhal, Ahino-
ham, Jonathan... ook Samuel de rich
ter behoort tot do luisterenden als
David in een schoon en kracutig ver
haal zijn gevecht met Goliath vertelt.
Di/t la Vondeliaamsch van visie.
Later komt Jonathan David aanra
den te vluchten, daar Sam! een nieu
we vervolging beraamL
David zwicht voor don aandrang,
neemt afscheid van Midbal en Jona
than au vlucht.
Saiul, eerst in razende woede ont
stoken, a!a hij David niet meer vtndft,
laat zich door MJchal verteoderen en
geeft Jonathan bevel, den vluchteling
terug te brengen.
Het derde bedrijf brengt ons in de
grot van Engédi, waar David niet zij
ne getrouwen een «toevlucht Leeft ge
vonden.
Hij is somber gestemd, doch wordt
door Samuel getroost en aangemaand
1 op God en de toekomst te vertrouwen.
Later ais David en Samuel zijn
heengegaan, komt Sau! uitgeput in de
groi en zinkit in een diepen slaap.
Zoo vindt hem David, doch als zijne
volgelingen hem aauimanen, SauJ
dooden, weigert hij na korten twee
strijd en snijdt alléén een slip van den
koningsmantel ai.
Het vierde bedrijf is Lu twee ta-feree-
len gesplitst.
He: eerste speelt in "het hol van do
wid .eiaarster, waar Saul den geest
van Samuel komt oproepen, en zijn
na bijen dood verneemt.
liet tweede in de woning van Da
vid en A bi choc!, zijtn tweede vrouw.
Dit laatste tafereel heb ik helaas
niet kun,nen zien; hel begon eerst om
middernacht.
Iioudt zoo de draad van hel drama
zich geheel aan de bijbelache gege
vens, in lu et wezen der tragedie is
Querido daar in zeker opzicht van af
geweken.
Aan de figuur van Samuel fe niet
zoo groot gewicht verleend als in den
bijbel: we zien hem meer als de troos
ter, de raadgevef, dan als do krach
tige man Gods, in wiens handen het
lot van koningen gelegd is.
Daardoor lichten de fijsuren van
Saul en David geheel hunne volde
mensd elijkheid gekregen, en Queri
do heeft ze zich geheel gedacht als te
genstellingen: Sau! de verworpene
des Heeren. de pessimist, die wroet in
eigen leed en zijn biik keert naar de
donkerheden des levens; David, de
levensblijde, voor wien de wereld vol
is van schoonheid en van wonderen,
en de lucht vol muziek,
In het eerste bedrijf, bij het eerste
samenkomen van Saul en David doet
die tegenstelling zich dadelijk toege
spitst aan ons voor.
In heerlijke verzen laat Querido
David spreken van de schoonheid
die woont in ieder ding, in het bloei
ende land en in de kunst en in de
menschen. Als een lied zingen hier
de verzens ook die waarin Michal en
de andere vrouwen spreken van Da
vid en zijn kunet.
Na het zware preludium, waarin
Saul zijn wee uitklaagt en zich in
waanzin niet te bergen weet, is die
scène eene verademing, als ging iok
voor ons die lichte wereld vpen,
waarvan David zingt.
In heel het drama wordt ons de
schoonheid met milde hand toegeme
ten: we luisteren en voelen ons ge
vangen en dankbaar aan den schep
per van het werk
Toch. soms welt iets ale verzet in
ons op; op zulk een oocenblïk voelen
we dat vve meer genieten van ren
schoon gedicht dan van een tooneei-
stuk: het tooneelmatige raakt in het
gedrang.
Zoo in de grot van F.ngedi; zoo bij
de wichelaarster Hier vooral is alle
stof voor een sterk dramatische han
deling: Sauls striid tusschen ziin
verlangen en z'n angst zijne ontmoe
ting met de toovenares en haar niet
dan aarzelend toeeeven aan zijn
drang; dan zïine ontsteltenis bij «et
hnoren van hare voorspellingen., we
ziin geneied te zeegen- daar had de
schrijver veel beter partii van kun
nen trekken om spanning fn ziin
drama te brengen. Nu is het te lang
en vermoeit.
Het levemligst is het tweede he-
drijf: zelfs het lange verhaal van Da
vid's strijd met Goliath hindert ons
daar niet, omdat het zoo kleurig van
toon is en... omdat we op dat oogen-
blik geen handeling verwachten We
zetten ons als 't ware tot luisteren.
Wat het spel betreft komt een
woord van warme bewondering toe
aan de vertolkers d. r hoofdfiguren.
Ging de geheele Saul boven Van der
Veers krachten, wat hij gaf met zijn
mooi, sonoor geluid was om dank
baar voor te zijn. Deze geheele fi
guur te geven in al zijne nuances,
zijn wisseling van stemmingen, zou
den allergrootsten tooneelspeler vra
gen.
Gilhuys was eeD sympathieke Da-
rid: uiterlijk en gestalte bestemmen
hem er voor. Alleen hadden we hem
iets leniger van gebaar gewenscht,
vooral in liet begin. IIij zegt de ver
zen met mooie intonatie en laat
recht wedervaren aan het rythme,
wat van zoo groote waarde is.
Marie Sasbach was eene lieve, tee-
dere Michal; Adolf Bouwmeester
maakte de figuur von Samuel vooral
uiet sterker dan de rol aangaf: er
was iets vaags in zijn spel en zijne
uitspraak was dikwiils verre van
mooi; ik zie dezen artist liever In
een rol, waar hij typeeren kan.
Johan Brandenburg als Jonathan
acteerde te weinig, doch zijn verzen
zeggen was verdienstelijk: Johan
Schmidt bleef beneden de bedoeling
van Abjather. Mevrouw Erfmann-
Sasbach gaf mooi gebarenspel le
zien als de wichelaarster, doch zij
wist ons niet voldoende onder den
indruk van iets huiveringwekkends
te brengen: we voelden meer nieuws
gierigheid dan spanning en huive
ring Toch werkte het decor met het
donker getinte licht en het blauwe
doek op den achtergrond wel mee
om het geheimzinnige er in te bren
gen.
Over het geheel konden de décor»
mij niet voldoen- er was een 6treven
in naar soberheid, doch de soberheid
moet mooi blijven en dat was bij
het eerste décor met al zijn groen en
de rose lucht daarboven, niet. Het
werd vervelend om naar te kijken.
Zoo ook de spelonk van Engedi. die
i te veel aan bordpapier deed denken,
j David's huis, in het tweede bedrijf,
deed prettig aan en heel gelukkig
j was daar de groepeering der perso
nen om de ruw houten tafel,
j De costuums waren goed verzon
Het publiek was niet in zoo groo
j ten getale opgekomen als verwacht
had mogen worden. Misschien door
1
Stadsnieuws
Het Spoorwegongeluk b[i
Leiden.
Gesprok met een der
gewonden.
Maandagmiddag is de ploegbaas N.
Michielsen uit Let Le-ilseho Zieken
huis reed3 thuis kunnen komen. In
zijn woning in de Vooruitgangstraat,
waar we des avonds een gesprek met
hem hadden, getuigden bloemen, en
druk bezoek van familie en vrienden,
de blijdschap, die er in zijn kring
heerscht over zijn behouden terug
keer.
MicLiekjen, die het hoofd nog in
verband droeg, vertelde ons het een
en-ander over het plaats hebben van
't ongeluk waarvan we hieronder een
schetsje geven.
LEIDEN
aanvang van een rceics drama's van
Querido's hand.
Ons touneel heeft behoefte aan oor
spronkelijke stukken.
ANNA VAN GOGH-KAULBACH.
Plaats va» bet ongeluk
De Leidsche locomotief moest van
het derde spoor naar het esrste ran
geeren en daarbij de «weede lijn,
waarop de „Nestor" aankwam, krui-
Die kruising geschiedt onder een
bod t Ons signaal at "«d veilig en vve
moesten doorrijden. We dachten, dat
de rangeer'ocomotief op het rechte
eind, vóór de kruisingsbocht zou
wachten, maar zoodra de locomotief
dc bocht inging, begrepen vve. dart er
een ongeluk zou gebeuren. De ran-
geerlooomotief was toen nog een loco
motieflengte van ons af.
Op dat oogen blik stonden vve ai#
tolgt op de locomotief:
Koele man
•.d. Wal
Plattugroni Locomotlsf
Koe'.eman stond in de nauwe ruim
te tusschen den linkerwand van de
locomoüefAast en de (l.w.) linker-
wielkist. Van der Wal stond rechts
achter die wielkist. De Wit rechts
van de (r.w.) rechter-wleücist en ik
achter hem.
e gingen op zij, toen we de bot
sing zagen aankomen, maar op het
zelfde oogenblik lag onze locomotief
al vlak op de linkerzijde. Koeleman is
niet weg kunnen komen. Hij geraak
te tusschen de wielkist en wand van
de locomotief beklemd. Daarbij brak
bij 't omvollen van de machine de
linker Injecteur IA redbts is er
nog een een koperen toesnel, waar
door de ketel van water voorzien
wordt. Hierdoor ontsnapte de stoom,
waardoor Koeleman en de twee an
deren zulke hevige brandwonden kre
gen. Koeleman 't ergst, omdat do
gloeiend-heete sloom over de wielkist
recht op hem af spoot.
De Wit en Van d Wal kropen tus
schen de wielkist en de zijde van de
locomotief, waarop de kap rust, en
de opstapopening is naar buiten. Ik
kroop over den tender heen uit de
locomotief.
Dadelijk waren er vele Konden om
te helpen. Dr. De Zaayer, die op de
ijsbaan aan het schaatsenrijden was
verbond m'n wonden.
DE GEWELDPLEGING OP DEN
ADJ.-INSPECTEUR VERSCHOOR.
De Hooge Raad deed thans uit
spraak op het verzoek om revisie vat
B. D., betreffende een vonnis van dt
Rechtbank te Haarlem van 23 Octoboi
1913, waarbij hij tot 1 jaar gevango
inisstraf is veroordeeld wegens liet
I Ztoï.00?* »?rS' Ik mochL n»5' «"""«P"
mijn spijt het slot der voorstelling we'd PtoS«".
niet bijwonen lk verneem echter
dat het publiek langen tijd om den
schrijver riep, die niet verscheen en
dat verscheidene bloemstukken aan
de spelenden vereerd werden. -
Ongetwijfeld is de opvoering van schrift van J. Meijer» oin verlof tot hei
David en Saul eene gebeurtenis op| verkoopen van alcoholhoudender
kunstgebied "u liepen wij de drank anderen dan sterken drank
Het vernoek werd verworpen.
VERLOF DRANKWET.
B. en W brengen ter openbare ken-
lis dat is ingekomen een verzoek-
