BOUILLONBLOKJES
iSSSgi
TWEEDE-KAMER.
Mori seinde ons evor de zitting
•Donderdagochtend
Hij de voortzetting van 't debat
de begrooting van binncnlandsche za
ken. werd eon nmendement-Van Raal-
te c.s om in beginsel te besluiten
tot verhooging der jaarwedden dor
openbare en bijzondere onderwijzers
behandeld.
Hij de toelichting betoogde de heer
Van Raalte dc noodzakelijkheid der
vernoo'Mn'.r in bet belang van 't on
derwijs. Zijn wensch is verhooging
der minima met f ICO, wat 2 mlllioen
zal kosten. Di( mag niet uitgesteld
worden d" middelen moeten gevon
den worden.
Daarna verdedigde de heer Ter
Laan de motie van 11 leden,
verband met het amendement om
reeds nu het nvnimum der verhno-
cinc op f 100 gulden te bepalen. Het
was eiirenliik een vervulling der be
lofte van alle vrijzinnigen bij de ver
kiezingen. om de onderwijzers-sala
rissen Ie verbeteren. Allen zijn daar
aan gebonden, doch vooral om het be
lang van het onderwijs pleitte spre
ker daar voor. Hij stelde zijn motïo
boven het amendement, als een prac-
ttsche daad.
De heer Dt Geer maakte eenige op
merkingen legen het amendement,
waartegen hij, evenals vroeger tegen
het toeslagwetje, bezwaar had, want
dit amendement treedt op het gebied
van de regeering, het dwingt tót een
wet die de rpgeering moet indienen
op grond van een haar opgedrongen
béerootingspost
Door een amend, wordt een wetge
vende daad verricht, deze moet op
de wet steunen Hier is dat zoo niet,
het amendement is een motie, waar
bij de waarborgen, die onze wetge
ving omringen verloren gaan.
Volgens den heer Ketelaar wa?
reeds gisteren door den Minister het
amend, afgewezen, toen hij verklaar
de dat er geen geld is Hij bleef in
tusschen principieel de voorstellen
Verdedigen.
(Reeds in een gedeelb» van een vo
riee oplaag on^rniomonb
Het" belangrijkste en meest practi
eche resultaat van het gisteren ge
voerde debat over de salaris-regeling
bij het lager onderwijs, bij de ver
derc behandeling van de Begrooting
van binncnlandsche zaken, was de
mcdedeeling van den lieer Ketelaat,
dat hij, nu van de motie-Ter Laan c.s
en 't amend-Van Raalte e.a. toch
niets was te verwachten, wiil de Mi
nister geen geld heeft, zeer spoe
dig een wetsvoorstel zal indienen om.
bij wijze van noodmaatregel, verbete
ring in deze aan te brengen.
Bii 't verder debat bestreed de heer
Ooslerbnan het amend-Van Raalte
omdat dit het bijslagwetje zou ophef
fen, wat hij niet wilde. Spr. meende
nu, gelijk vroeger, legen de motie te
moeten opkomen als een voor dei.
Min. onmogelijke» eisch. Zoo ook oor
deelde de heer Tydeman. liet amend
is oen verzuchting, een uiting .van
den algemeen gedeelden wensch, ook
door de Reg. naar salarisverbetering
der onderwijzers, doch 't 6taat vast
dat het vooreerst onmogelijk is de get
tien er voor te vinden. Politiek is deze
Reg. niet aan de beloften bij de vei
kiezingen gebonden Ook tegen de
motie-Ter Laan had spr. groot be
zwaar, terneer omdat het profijt hier
zou komen aan de gemeente- en
schoolbesturen, niet aan de onderwij
ze rs.
De heer Van Wijnbergen, de bczwa
ren van den heer De Geer tegen 1
amend onderschrijvende, meende dat
een uitspraak over de urgentie vsn
verbetering der onderwijzers-salaris
een niet meer noodig is; men is 't er
over eens en een uiting zonder dat
men de belofte kan inlossen, achtte
epr. verkeerd. Men stelle yertrouwer
in den Min-, die 't mogelijke doen wu
als het kan. Men moet zich thans
nog niet aan een bepaalden vorm
vun verbetering binden.
De Minister zag in liet voorstei-Van
Raalte c.s. niets dan een eenzijdige
verklaring. De midde.en van verbete
ring zijn in 't midden gelaten, doch
achtte de nun. niet afdoende of doel
matig. En wat de kosten betreft bleef
lilj verklaren dat ze niet z.ijn te vin-
dcu De Reg. wil geen ijdele oriofleu
doen. Zoodra het kan zal de zaak aan
de orde komen; aandraag, steun,
herinnering zijn niet noodig. En van
de politiek was deze Reg. op dit punt
los. Kende fle heer Ter Laan den man
die naast do kiesrecht- en sociale-
regclingen ook nog de onderwij--.sela-
ris-rogeiing weet tot stand te bren
gen hij coeme hem en de Mm.
was bereid hem zijn taak over te ge
ven. Op de gedragslijn der Reg. zou
de motie noch 't amend, van invloed
zijn.
Er volgden replieken. Daarbij wij
zigde de heer Ter Laan zijn motie
zóó dal alle minima in de onderwijs
wet mot f 100 moeten worden ver
hoogd, cn trok de beer Van Raal
te het amend, ter voorkoming van
een onzuivere stemming in. Hij stelde
echter een andere motie van orde
voor om de minima vun art. 26 met
ten minste f 100 te doen vertópgen
onder de noodige waarborgen, dat die
verhooginzei) ook ten bate vao de be
trokken onderwijzers zullen komen.
De heer Lobman verklaarde tegen
de moties te zullen stemmen, nndnt
ze toch geen gevolg zullen lu bben.
Wat heeft men er aan? Spr. deed er
niet aan mede. Evenmin de heer Van
Wijnbergen. IJdele moties wees bij af
en na den Min. te hebben géhoord
had men hier met niets andei's te
duen, of zelfs erger, met een uitspraak
die verhoogingen zal tegengaan.
Maar de hoer Troelstra stelde in
het licht dut de moties toch vel, zij
het ook tegenover de kiezers, waarde
hebben. Kiezers en vooral onderwij
zers hebben hel recht te zien dat de
Kamer haar plicht te doen als stu
wende kracht voor de Reg.
Spreker verklaarde dat de Regee
ring den wissel heeft erkend, alleen
■uitstel van betaling vraagt. Voor do
Rcgevriiig is do uitspraak dus niet
noodig. maar do Kamer spreke zich
uit; in zoover is de stelling van den
heer Lohman onjuist. De rechterzijde
wil niets doen onder een rechts, niéts
onder een links Kabinet. Wanneer
dan wol Spreker bleef de motie, al
was bet dun niet voor dadelijk, dan
toch voor do naaste toekomst, als een
basis voor gewenschle verbetering
handhaven.
t Bij het verder debat, waarbij do
lieer Oosterbaon protesten uitlokte-
clour zijn verwijt van „ondorwijzers-
veriakkerij", kwam de heer Nolens op i
tegen de bewering, dat de Kanier
zich door aanneming der motie zou
binden hij waarschuwde daar al
thans tegen. Do Regeering blijft vrij
de aandacht is en blijft editor op de
zaak gevestigd. Men zij daarmede te-
vredeu en trekke de moties in.
Do heer Dos meende, uut men den
arbeid der Staatscommissie, zoowel,
als de verkiezingen bonen ueüat moest
laten, waar alleen sprake is van ee"
noodmaatregel om ui den toestand
van vele onderwijzers verbetering te
brengen. Daui tue vond spreker een
motie niet gewenscht en geenszins
vijandig aan de Regeering.
Door den lieer Rutgers werd de
rechterzijde tegenover den hoer Troel-
stru verdedigd en de heer Bos op en
kele punten weerlegd.
Minister Cort van der Linden lever-
de nog een korte dupliek en vroeg of
de heer Dos beoogde het ouderwijs
vóór alle ajidere zaken voorop te stel
len. Dan ging de motie te ver.
Maar de heer Dos zet, dat de bcdoe-
ling enkel en alleen een uitspraak be
oogde van do urgentie.
Daarmeö was to Mi uister voldaan.
Na een enkel woord van den heer
Nolens ging de Kamer tot stemming
over.
De motie-Tor Laan werd met 40 te
gen 31 stemmen aangenomen.
Nog enkele korte opmerkingen wer
den over eenige artikelen gemaakt
over pensioenen, wachtgelden, toe
passing van de bijslag-wet en over de
opleiding van burger-onderwijzers
voor de vakken van lichamelijke oefe
ning, waarmeê de afdeeling Onder
wijs was afgedaan.
Heden is de afdeeling Kunsten en
Wetenschappen aan de orde, waarbij
do Kamer het voorrecht zal hebben
den heer De Stuers weder le hooren,
die gisteren, na langdurige ziekte,
voor 't eerst in de vergadering ver
scheen en dan ook nog door den Voor
zitter moest worden beëedigd.
INGEZONDEN WEDEDEET.TNOEN 30 rfs. DOr re<ret.
f George Bernée, die daarmee in Djem l Stationsplein met haar lijn naar Bioé-
I ber begon. Hij breidde de tubakseul I mandaat.
tuur belangrijk uit, ondanks <le moei- De directie betoogt, dat liet gewo-
Een blokje 2}k cent.
Een met alle zorg ingedikt vleeschextract, dat alle bestand-
deelen van natuurlijke vleeschbouillon in zich bevat.
Ieder blokje geeft, slechts in kokend water opgelost, een kop
voortreffelijke bouillon.
Vraagt KNORR SOEPEL.
Generaal Depót, Rotterdam: JOH. P. BERNTSEN, Maaskade O.Z.
INSTALLATIE BURGEMEESTER
VAN ZAANDAM.
Onder zeor veel belangs elliug, zoo
wel buiten het gebouw als in do
Raadzaal, had Donderdag de ins tal-
latie plaats van deai iwenwbenoemden
burgemeester, den heer K. tor Laan.
Nadat de heer Te»r Laan te Zaandam
was aangekomen, waar hij door den
waarnemenden burgemees tor, den
hoer D. Donia, was omvangen en per
rijtuig naar het gemeentehuis gere
den, liad aldaar te half zeven de sa-j
menkomst plaats met de raadsleden
ler kennismaking, terwijl op het stad
huisplein door het muziekkorps van
■Ie Venoeniging voor het Vreemdelin
genverkeer eenige nummers begin
nende met 't Wien Néerlendsoh b'.oed
ten gehoore waren gebracht, vang te j
kwant voor acht de Raadsvergade
ring aan.
Nadat mededeeling was gedaan van
de ingeleomem stukken, kwain de in
stallatie aan de orde en werd de heer
Ter I-na.n binnengeleid, waarna de
heer Donia als oudste wethouder den
nieuwbenoemde met een toespraak
insta J'eerde.
Hij zei o.a.- Hoewél ongevoelig voor 1
eer, zegt spr. er toch prijs op te stel
len hier te venkiloren dat het hem als
oudste wethoude in jonen en tevens
soc. -dom.een gnoote eer is hot well «ui
toe te roepen en den heer Ter Laan
uls 1 burgemeester van Zaandam en als
voorzitter van den Raad te LnstiiHoo
i-en.
Te meer acht hij dit oen voorrecht
omdat hij den hepr Ter Laan reeds
een groot aantal jaren heeft loeren
kennen als iemand met groote kennis
en ijver, die een ruimen blik heeft ook
tegenover zijn tegenstanders.
Spr. brengt dan ook hulde aan de
Regeering die eveneens heeft getuigd
van een ruimen blik door den heer
Ter Laan te benoemen tot burgemees
ter en voorzitter in weerwil dot hij
soa-dem. is.
Mijnheer "Per Laan, vervolgt spr
er wacht u hier ®eer zeker den eersten
tijd een moetij,ke cn zware taak en
wellicht niet aólijd even dankbaar.
Dint Zaandam er op dit ©ogenblik
niet zoo ongunstig voorstaat, bewij
zen de gnoote wenken die thana in
voorbereiding zijn en die weldra ook
uwe aandacht zullen vragen.
Al deze dingen zuilen van heden af
uw aandacht v,ragen en spr. hc©pi
dat het den heer Ter Laan gegeven
moge zijn deze belangrijke weiken tot
een goed einde te brengen.
Onder het overborneigen van de
ambtsketen en den voorzit'iersiiainer
uit spr. ton slotte den wensen duit de
hoor Ter Laan deze nog lange jaren
uiag gebruiken, dal Zaandam ouder
zijn leiding mag groeien en bloeien
in hel belang van zijn ingézetenén en
dat het den burgemeester en zijn ge
zin in de gemeente wel zul gaan.
De heer Ter Laan betuigt m de eer
ste plaats zijm erkentelijkheid aan dén
Minister van Brunenlöndschê Zaken,
die de voordracht tol zijn benoeming
heeft gedaan, en H. M. de Koningin,
die door de benoeming recht heelt la
ten wedervaren aan de sterkste pullij
ln deze gemeente. Voor spr. persoon
lijk is deze benoeming een bewijs van
groot vertrouwen, welk vertrouwen
hij -zich, door inspanning van al zijn
kracJuteu, waardig hoopt te betoenen.
Daarbij doet hij een beroqp op de
mede werking vun al de Raadsleden
J>ij voortduring en zoowel wat de
meerderheid, a's wax de minderheid
betreft.
Op schier elk gebied roepen lang ge
voelde behoeften en nieuwe zorgen om
boviv'oiging of leniging cn spreker
vertrouwt, dat do Raad in staal zal
zijn, steeds meer aan zijn taak te be
antwoorden en dat hij zelf in de zijne
-niet ie kort moge schieten.
Spreker heeft «lezen nieuwen werk
kring niet gezocht hij is er toe geroe
pen. Maar hij heeft zich laten roepen'
omdat het ambt groote aantrekkelijk
heid voor hém had. Juist hét feu, (lat
het stadsbestuur hoe langer hoe meer
ten goede uigrijpen kan in liet leven
vun de gansche bevolking, geeft voor
spreker daaraan een groote bekoring.
Naar sprekers inzioht kan hel belang,
voornamelijk voor de arbeidende
klasse, door een wijs bestuur nog veel
meer worden gediend dan tot lieden
in den regel het geval was, o. a ip
het gebied van onderwijs, woning
bouw en bestrijding van werkloos
heid.
/.onder overhaasting zal men daar
bij beslist moeten optreden en meer
dan in andere gemeenten za. er te
Zaandam gerekend moeten worden,
omdat Zaandam behoort lot de ge
meenten, waar de belastingdruk het
zwaarst is Bij een open oog voor de
behoeften en belangen van heel de
burgerij zal de Raad meer dan elders
steeds weer wordenherinnerd aan
het feit, dat de draagkracht van onze
belastingschuldigen nauwe grenzen
heeft.
L>e regeling moge te Zaandam in
menig opzicht verdienstelijk zijn, de
heffing is zeer zwaar en het zul spie
ker een vreugd zijn indiou do Raad
andere bronnen van inkomsten weet
te openen. Spreker hoopt niet, dat de
gegoede en rijke burgers van Zaan
dam z.ich, als in andere genieenten,
door de hooge inkomstenbelasting
zullen laten verjagen; het zal weer
aan den burgerstand en de geest
kracht dezer burgers liggen, wanneer
de plaats hunner inwoning in nan-
iivkelijklieid vooruitgaat.
Spreker rekent op een barteliike
verstandhouding tot de ambtenaren
der gemeente. Ook te hunnen aanzien
zal hij altnd onpartijdigheid betrach
ten, zoowel ten opzichte van hen zelf
als van hun vereenisrïneen, die allen
cel'ikel'ik hun weTwhei en belangen 1
„,n«i kunnen voordragen.
Soreker !s de eerste, die als so-
ciaal-uemociaat en omdat luj .so
ciaaJ-Uemocraat was, voor het burge-
nn.-estei su.mbt werd aangewezen. Dat
maakt zijn arbeid huileugewuon moei
lijk, omdat de kapitalistische maat
schappij waarin- en de wetten waar
onder wij leven den sociaal-democra
ten r«p allerlei wijze de banden bin
den. Spreker is een overtuigd aan-
ilanger van de beginselen zijner par
tij, dio li ij steeds met warmte heeft
verdedigd tegen iedereen.
Het kon voor spreker slechts aan
genaam zijn, dat de Minister van Biu-
nenlandsche Zaken, alvorens spreker
voor te dragen, zich heeft vergewist
van de wijze, waarop hij zich als bur
gemeester zou gedragen, onidul daar
door bij voorbaat misverstand, was
«.gesloten, was uo Regeering het
mot spiekers opvattingen met eens
geweest, duu was hij rustig in l>en
naag gebleven.
bpreKer zal, bij het behoud van ziju
volledige vrijheid ais staatsburger om
zich te uiten als sociuul-aemocruul.
er naar streven, als burgemeester vol-
Komen dezelfde te zijn voor alle par
tijen, rijk en arin, geloovig of ongeloo-
vig, sociaal-democraat ol niet, allen
zullen spreker, die als burgemeester
zal staan boven de partijen, even wel
kom zijn.
Daaruit vloeit voort, dat hij als
burgemeester bij werkstakingen <le
wet 7,al loepassen zonder aanzien vun
partijen, die op de bescherming der
wet dezelfde aanspraak hebben Spr.
heeft het vertrouwen, dat in een der
gelijk geval vooral bij een staking on
der leiding der vakorganisatie de or
de gemakkelijker gehandhaafd wordt
door een s.-d. burgemeester dan door
iemand uit de burgerlijke partijen,
maar overtreding van wel of verorde
ning blijft altijd mogelijk en dan heelt
ook een s.-d. burgemeester de taak
elke overtreding onwel of verorde
ning tegen te gaan.
De uanvuoidnig van het burge
meestersambt brengt mee, dat dc be
noemde zich heeft te beschouwen als
de vertegenwoordiger der Regeering.
Als zoodanig zal hij ook zijn taak
hebben op te vatten en uit te vooren
bij een mogelijk bezoek aan de ge
meente door het hoofd van den Staat
en hij alle andere gelegenheden, waar
in de burgemeester in de eerste plaats
of uitslujtf-nd Regeeringsvertegen-
woordiger is
Men heeft zich afgevraagd of spr.
Kamerlid zal kunnen blijven; dat yj
spoedig genoeg blijken. Gaat liet niet,
tegen snr.'s verwachting, dan zal hl]
weten wat hem te doon staat.
De heer Haas, als oud-te Reads.!id
m rekende. zegt te beseffen, dat dc
heer Ter Laan een zware tank aan
vaardt. Snr. twijfelt, echter niet. dat
wanneer het ernstige streven bestaat
om als kn,iiite.n het Zuansche scheep
je in de góede richting te sturen, hij
daarbij op aller-medewerking z.al kun
nen rekenen. Spr. hoopt dut het hem
gelukken zal de verscliillende richtin
gen tot een harmonisch geheel samen
ie doen vloeien en dat Gods zegen zijn
arbeid zal steunen.
Met eon kort woord van dank door
den lieer Ter laan werd daarop do
plechtigheid besloten.
HET NEDERL. GEZANTSCHAP
TE KONSTANTINOPEL.
De Frankfurter Zeitung meldt uit
Konsiantmopel over tiet incident met
den gewezen AJbaneeschen afgevaar
digde Dasri bei, dat deze die sedert
eenigen tijd in de gevangenis had ge
zelen van den directeur van de ge
vangenis verlof had gekregen een
geneesheer buiten de gevangenis
te .raadplegen, 'iwee gendarmen be
geleidden Basri op weg, naar dezen
geneesleer, maar in de Pera-straal
wist Basri zijn bewakers te ontkomen
en snelde hij den voortuin in van het
Nederlandsche gezantschap. De gen
darmes achtervolgden hem onmiddel
lijk en. trachtten met geweld heil,
weer op straat te sleepen. Dit misluk
te echter. De kawassen van het ge
zantschap hadden dadelijk het ijz.e
ren hek gesloten en verklaarden, ie
dere poging om in te breken met de.
wapens te zullen verijdelen.
Ondertusschen was de Nederland
eche vice-consul gekomen en dezen
vroeg Basri bescherming, terwijl hij
levens er bij voegde, dal het Russi
sclie gezantschap hem die niet zou
weigeren Het Russische gezantschap
ligt nog geen minuut afstands vat.
het Nederlandsche en bovendien ge
lijken de gebouwen veel op elkaar
zoodat Basii zich blijkbaur vergist
had. De Nederlandsche vice-consu,
gevoelde zich verplicht Basri hierop
te wij2en.
De kawassen openden, tegen alle
verwachting, het hek en spoedig daar
op wandelden de Turksche gendarmes
met hun gevangene weer weg. Zij
legden hem op straat boeien non om
een nieuwe jxiging tot ontvluchting
voorkomen en namen plaats in een
wagen. Zij gingen echter met hem
niet naar hel Russische gezantschaps
sehapsgebouw, maar weer naar de ge
gen is terug.
De kawassen beweerden van dei
vice-consul bevel te hebben gekregeu
het hek weder open te maken, maar
deze spreekt dit beslist tegen. Dt
Nederlandsche gezant heeft 's mid
dags dodelijk het bekende protest bij
de Porte ingediend en er bij gevoegd,
dol Basri-bei alleen door een vergis
sing van ondergeschikte beambten
was uitgeleverd.
Het antwoord van de Porte op dit
protest \an jhr. Van der Does dt
Willebois hebben wij reeds meege
deeld.
EEN DERDE VREDES
CONFERENTIE.
Men seint uit Washington aan 't
Hbld.
Op het Witte Huis is ons rnedege
deeld, dat de regeering der Vereenig
do Staten uitnoodigingen heeft ver
zonden voor een derde Vredesconle
rentie, te houden te 'e-Gravenhage in
het volgend jaar.
Naar wij vernemen, is de regeering
daartoe overgegaan op verzoek van
koningin Wilhelmina.
ONGELUKKEN.
De Tel. meldt:
Ten gevolge van een ontploffing
weiden een drietal werklieden aan de
Motoren fabriek te Edain ernstig ver
wond. Een dezer werklieden, wiens
kleeren in brand waren geraakt, wist
door in het water te springen, zijn le
ven te redden.
De 83-jarige B. M., te Staphorst,
die Dinsdagavond zoo noodlottig in
brand geraakte, is onder veel pijn aan
de gevolgen bezweken.
Gisterenmiddag is bij het aan
brengen van een schroef aan hel s.s.
„Batavier VI", welk schip zich be
vindt in het gemeente-droogdok te
Charlois, een der schakels van dun
ketting, waarin de schroef hing, ge
broken. De öchroef kwam neer op een
werkman, C. Munier, in dienst der fir
ma Wilton, met het ongelukkig ge
volg, dat de werkman werd doodge
drukt.
Stadsnieuws
KOLONIAAL INSTITUUT.
Doordat het Koloniaal Instituut het
eerste deel van den winter geen lezin
gen heeft doen houden, volgen nu de
voordrechten elkander zeer snel op
Donderdagavond sprak Dr. Broersma
in dë 7,eer volle bovenzaal von de
„Vereeniging" over „De Europeaan
in hel Indisch Landbouwbedrijf
De heer Broersma begon te spreken
over de moeilijke gesteldheid van het
land en dc samenleving, die de Eu-
ropeesche iandbouw-industrie belem
nierden.
Sedert de laatste 50 jaren oefent de
Europeesche landbouwer er zijn be
drijf pas uit.
In den lijd der Oost-Indische Com
pagnie achtte men den landbouw wel
nuttig, maar de Compagnie vvildo cr
géén werkkrachten voor missen Spre
kor herinnerde aan de verschillende
stelsels, die do Regeering ten opzich
te van den landbouw heeft ingevoerd
en vertelde van de reusachtige win
sten die de landbouw in Indiè heelt
afgeworpen.
De landbouw is eigenlijk niet te
vergelijken met dien hier te lande. Hij
gcliikt meer op den Hollandschen
tuinbouw. Oorspronkelijk ging men
in de tabak, rijst en suiker.
Aanvankelijk ging men niet over lot
uitbreiding van het bedrijf. Het was
lijk lieden, die hij daarbij ondervond.
Titans werken op de gronden van
I' ,.Oud-Djeiuher", de niaalschajipij difa
1 liet bedrijf voortzet, 30.000 ai helders.
Na den oorlog van 1870 weid
het tabaksbeurijf een gouuiuijn ge
vonden.
Uitvoerig sprak de heer Broersma
over den pionniersarl>eid, van George
Birnie en G I). üirrne vun 1857
1870 op het gebied van de koflieoul-
tuur en liet daarna een aantal licht
beelden zien, die betrekking hadden
op de beide Birnie's In hun tabaks
onderneming.
Hierna sprak ür. Broersma over de
kinaplan ten en de koffie. In verband
hiermee vestigde hij de aandacht
de verdienste van de plantors Van
Lennep en K. F. llolle.
Vooral de laatste heeft veel goed3
verricht. Zijn verdiensten werden
door de Regeering erkend Holle wa
de esnige burger, die tot Resident
werd benoemd. Holle aanvaardde de
betrekking niet maar nam wel dc
functie van honorair adviseur der
Regeering.
Zijn portret werd door de aanwe
zigen inct applaus begroet. Nadat
eenige plaatjes over kina enz. waren
vertoond, deelde de heer Broersma
mee, dat do oud-onderwijzer de eer
ste rubber-planter is geweesit
Hierna betoogde de «-j>reker hoe nut
ti/? de ervaring van Hollandsche tuin
bouwers voor den Indischen land
bouw kan zijn. Dat bleek d«>or dr
werkzaamheid van Westlandsche er
Roskoopsche tuinbouwers, die vee'
vncces in Indiê hadden.
Na de pauze sprak de lieer Broer-
-na over den landbouw, zooals di
door den inlander wordt gedreven.
Zit zeK zouden, zondea' het toezich'
-n do leiding van de Europeanen
niet veel terecht brengen' Ondank
-nad en steun gant de in'nml
'nndbouw niet zee1* vooruit De F," r
neoan leert nu de inlanders, oude-
zijn toezicht staande, nieuwe metho
les en nieuwe werktuigen kennen
naar de Inlanders brengen die nic
j.p hun eigen gronden in toepassing
De spreker gjing nu na van hoe veel
■vaarde voor de inlanders dc Euro
oeesche landbouwindustrie Is. Ver-
'voersmlddelien, wegein, watorleid in
nxn, d rad moeringen,, arlieid voor de l>e
voMng enz. maken de streken wé!
varend.
Zonder de suiker bv. zou do helft
van de spoor- en tramwegen niet kun
nen gjeëxpliodbeerd worden.
GoheeJe dorpen bestaian van hol
.ervoer van de producten van den
'rein naar verde rgelegen straiten. Na
le vertoon ing van plaatjes over koffie
plantages, suwaih's, en andere takken
,an het landbouwbedrijf, sprak Dr.
Rraersma over de suikercultuur en
lichtte het gesprokene toe met lantta-
renbaelden oveir de suikorfaliriek
.Djaitiixtto", de grootste suikeronder
neming van Java, gesticht door de
Iian delsvereeiï'iigtmg Armstierdam
De hioeT Broersma aprak thans na
der ov er den invloed van do plantages
>,p de bevolking.
Een ïnJardersgezin heeft per jaar
f 120 tot f 150 noodiig. Hot gem iddelde
loon van een man op de plantages be
draagt 35 tot 40 cemt per dag. Ben
vrouw verdient 20 cent per dag. Won
neer een inlander gerege11 werkt en
hij laat zijn vrouw pu-en-don mexv
wéitlen, verdient hij genoeg.
Spreker wees hierna ap de noodza
kelijkheid va.n wetensoha.pi>éliike me
Jbodes voor den Ind'schon landbouw.
De jongere planters "hébben de re
sultaten van de wetenschap hoe langer
hoe meer aanvaard.
sdofcte gunde Dr,. üroorsma oen
blik in de togen spoeden, -armee de
plaaiiter vaak heeft te strijden.
Applaus loonde don spreker voor
zijn voordracht.
RADIUMBEHANDELING.
Men schrijft ons:
Door samenwerking van de Joanna
van Lynden^stichting met een twee
tal andere belangstellenden is te
Haarlem de oprichting en instand
houding van een Vrouwenkliniek mo
gelijk gemaakt, die, naast de onmis
bare operatieve methoden, vooral ook
die der moderne physische therapie
zal toepassen. Zij beschikt daartoe,
behalve over de noodige apparaten
voor Röntgen-, lichh, warmte-, elee
trlsche en badbehandeling, over 100
mgr. radium en zal daardoor in staat
7,ijn o.a. de nieuwe methoden van
kankerbehandeling, waarmede men
in naburige landen reeds zeer merk
waardige resultaten heeft bereikt, in
vollen omvang toe te passen.
De kliniek ,die onder leiding staat
van Dr. Th. van de Velde, zal na
hare voltooiing (April) ruim 20 bed
den bevatten. Voorloopig kunnen niet
meer dan een tiental patiënten wor
den opgenomen.
Opneming en behundeling zoowel
vau gynaekologische als van belang
rijke verloskundige patiënten, kun
nen, zoo noodig, kosteloos geschieden.
MR. W JAGER GERLINGS.
De toestand van Mi'. W. Jager Gor-
lings is, naar wij vernemen, vooruil-
gaande.
Examens L. O.
Huai-lem zullen dit jaar we
ne verkeer van het'vër^Inding'spoor
geen de minste hinder zal onde; vul
den daar dit, voor zoover het plaats
vindt van het viaduct naar don kruis
weg, er mee evenwijdig loopt en voor
zoover het geschiedt van het vindurt
naar het Stationsplein, reeds het In
staande. spoor harer lijn naar Hloe-
mendaal heeft geknrst cn dus cr niet
mee in aanraking komt.
Het vorbindings-'/poor is m de eer
ste plaats gevraagd als dienstspoor,
teneinde bij het. in- cn uit dienst F®
harer rijtuigen het reeds zoo drukke
Stationsplein te ontlo?'en.
Met nadruk wijst de directie »r »Pi
dat door het binnenkort met ,u^1
spoor uitrusten van haar Bloeinen-
daalsche lij», teneinde daarop een
snelleren dienst te kunnen invoeren,
en door het binnenkort tnexploL^itie
brengen van haar lijn naar Oye^
het in- en nitdienst komen van war
»ens geen zeldzaamheid meer z?d ZU».
wH de dienst zich op ieder
vnn den dag aan de behoefte \an
m voldoend tromverkeer kunnen oan-
passen, waarnaar zij, ook blijKem ae
hierboven genoemde verkcorsverb te
ngen ernstig streeft
Dit verbindSngsspoor is i" 0fi 1 je
komst dringend noodzakelijk om den
ÏÏSSa,>m"deZ'i™ermn«ndnT. o,«a.v
verbind,»l J>
«"Sb «f A
SS*, v»n
aard zou voordoen, waarbU d
S'woKC"fem,irrerd. noodlï ju;.
bunnen d^ fn n^dr d,
aanwezipbe d \nn
vzascn. neer
ii.lroovend te zijn. bwwa„rli,l<
J «e de vemnt-
l,„,el,n?ode eeri
„tanlelne b.J
«mm- en J
Uit de Rechtszaal
mtttw """''"vtn'eiMtlS
Na de naure komt een
eval vf,nm^g^a-ndeliPK
2
°'T iCrecreulovern't Son? "ha oden
leSv hiv v A -ri eer.
n aardnnoelmas i» z»
7",SS. bleek vrli ern.M
Vnndlre dr '"'F' V H(?den«
"r-fnïlï'bel r«etb"I« kreer. ver-
.line meet zdn Petve nfi, vnnr
Prnsf'ffer tv" j(!1mrr"den komt
"if len I"'"'™
■artellen nnt n »,iRen «token,
verkleerd b"d te
c hii driftis: was. nT,
'zt'z: Wï-ï r;
stnnt als de r.st d. "j^Kkin"»
DP "de dat de frsiok'ne zelf veel
nemende o®1 8j-i.nT,deHn« heeft
aanleiding lot de ^^"^v.nne-
gesreven, a c nt m n a
nisstraf verzachten-
De dader voert noR t hel feil
de omstandigheden aan h-j
erkent del.
f 10 enbs. 1T°. d^narW°d;ie 'donder
tepen een Lid» vnislon bewerkt
hnrdhondw met r„,le met
beeft, 't™,afwlsselin» ren
K^SS'di^estbnde.-^,^
zoeken ven dot hij or>
y'ZZ "niton «o.W. >*-
ooïde vind' dot bewoon
D c acteur.
Dau compareert weer de Vo^endam-
mer wiens toonceLspelers-talcnt ik
dat de hoofdgetuige op Urk zat,
<l°"t Blijkt thans dat de omgeving van
Te Haarteni zuilen ait jaar weor«ijfouaa,,..,
examens voor de acte L. O. gehouden zal nog meer worden. Hij wil de vol-
worden. I gende maal wel wegblijven, maar dan
In de examen-commissie zijn be- moet-ie eerst nog eens mogen vcrtel-
iioenicl: tot lid en voorzitter de school-len lioe 't geval zich heeft toegedra-
opziener in liet district Haarlem; gen
tot leden, de schoolopziener in de 't Mèg, en daar komt de acteur weer
arr. '9-Gravenhage II en III, Almaar, los. De indruk wordt nu nog verhoogd
Medemblik en Haarlem; tot loden- doordat, de zondaar in z'n beste pok
plaatsvervangers de schoolopzieiier j is, de Zondagsche Volendamsche klco-
ni het district Dordrecht en de arr. dij. Keurig in 't zwart is-ie, met 't kor-
lloorn, Beverwijk en Zaandam en P. te wambuis blauw gevoerd, een losjes
j S. Bakeis, te Haarlem, oud^sohool-1 gestrikte das op ec-n gekleurd over-
opziener in het arr. Texel. j hemd, en in de hand een zsvartfluwee-
lcn muts, met een groen-zijden lintje
HET VERBIND 1NGSSPOOR IN DE versierd.
ROZENSTRAAT. j Pathetisch betoogt liij over zijn be-
De E. N. E. 'I'. heeft een adres aan roep, dat levensgevaar meebrengt,
den Raad goricht, waarin zij haar te- over vrouw en kinderenhij be-
leurstelling uitspreekt over het l>e- spreekt zichzelf als „tnan en vader"
sluit waarbij de Raad afwijzend hoeft en memoreert daarna in ccn welspre-
boschikt op het verzoek, om oen ver- kenden monoloog liet oprteden van
bindingsepoor te mogen maken van den verbalisant, die „zen eigen ge
den hoek van do Rozenstraat en het droeg as 'en leeuw!" Dit laatste ifl
