Haarlems Dagblad TWEEDE BLAD Zaterdag 14 Febraari 1914 Haarlemsche Handelsvereenigitig Goedgekeurd bij Koninklijk Besluit van 12 Nov. 1892 No. 29 en gewij zigd bij Kouinkl. besluit van 21 Mei 1897 No. 58 en van 13 Juli 1909, No. 52. Bureau: Jansweg 11, geopend alle werkdagen van 9—5 uur. Telephoon No. 403. Op 10 Mei 1892 werd bovengenoem de Vereeniging hier ter stede opge richt met het doel de belangen der ltv den op allerlei gebied te behartigen, doch allereerst de belangen hun: handel o! bedrijf te bevorderen en wel speciaal door het verstrekken van informatiën en bet van dubieuse vorderingen. Voor posten welke men de ging ter invordering in banden sielt op buiten de stad woonachtige per- tonen moet 10 ct. porto worden be taald, terwijl van alle vorderingen doo- de vereeniging geïnd 3 pet. pro visie wordt geheven. In de maanden September, October, November on December 1913 zijn 107 vorderingen tot een bedrag van f 2821.90 1,2 betaald; 20 vorderingen worden afbetaald, 11 vorderingen zijn uitgesteld. Bovendien hebben de leden het reent op het hun gratis te verstrek ken udvies van de rechtsgeleerde ad viseurs der vereerriging, de heeren Mrs Th de Haan Hugenholtz en A II. J. Merens, Spaarne 94 alhier, die desgewenscht ook in procedure» en faillissementen gratis voor hun op treden, natuurlijk echter alleen voor zaken betreffende den handel of het bedrijf der leden. Bij elke vordering der rechtsgeleer den in handen gesteld moet 10 cent voor porto worden gevoegd, terwijl van de bedragen der langs dezen weg ingevorderde posten 5 pCt. moet worden betaald. H 11. rechtsgeleer den hebben het recht in geval van ge rechtelijke vervolging het door hun noodig geoordeelde voorschot te vra gen aan den inzender der vordering Over in de stad woonachtige per sonen geeft de vereeniging gratis mondelinge of telephonische inlich ting; verlangt men de informatie schriftelijk dan wordt 25 ct berekend, terwijl voor information op buiten de stad wonende personen f 0.60 pl.ro.. 5 ct. portovergoeding moet worden betaald. Aan het kantoor Jansweg 11 zijn coupons 10 ct. verkrijgbaar, waarop men aan het bureau van den Burger lijken Stand op het Raadhuis inlich tingen kan bekome® over de adressen van hier fer stede op het bevolkings register ingeschreven personen. Verder zijn voor de leden verkrijg bpar legitimatiekaarten. waarop zij persoonlijk informatiën kunnen vra gen. in andere plaatsen bij de daar Het is noodig er nog eens uitdruk kelijk op te wijzen d it goed informee- gevestigde en bij den Ned. Bond van Onder! Infor en Schuld in vorde ring- bureaux en Handelsvercenigingei' aangesloten vereemsrinzen. Deze informatiën worden gratis ver strekt indien ze onmiddellijk zonder verder onderzoek kunnen worden ge geven Is een nader onderzoek noo dig dan bedragen de kosten daar van 20 cent. Nieuwe leden voor 1914/15 'bunnen nu reeds tot de vereeniging toetreden en genieten alsdan tot 1 Mei e.k. alle voorrechteu als een gewoon lid. ren, vooral naar nieuwe cliënten eene bepaalde noodzakelijkheid is gewor den, waar zoovele geheel onbekende personen zich in onze stad en aan grenzende gemeenten komen vestigen. Onder alle k o r e n is kaf. Bovengenoemde Bond, waarbij 18 vereertigingen in de voornaamste plaatsen van ons land gevestigd zijn aangesloten geeft uit eene tweeniaan- dolijksche lijst van namen van per sonen omtrent wien men wordt aan geraden inlichtingen te vragen voor dat men met hen in handelsbetrek king treedt, waarvan liet geheim on geschonden moet blijven en die als waarschot wingsmiddel uitstekende diensten bewijst. Waar eene vereeniging, die hare le den al deze voordeelen en gemakken aanbiedt, slechts f 3.50 jaarlijksche contributie vraagt, is dit zeker zeer bescheiden cisch te r -inen, meer daar al het opgenoemde niet liet eenige is wat de Haarlemsche Ilan delsvereenlging doet; steeds heeft zij een open oog gehad voor alle zaken die hare leden in 't bijzonder en onze gemeente in 't algemeen betroffen en altijd 'heeft zij daarvoor gesproken. Het zou te ver voeren alles op te noemen, waarvoor zij opkwam, alleen dient nog vermeld, dat het hare be doeling is. in deze richting krachtig voort te gaan. In verband hiermede zijn in het be stuur drie commissiën gevormd en 1s daarvoor het bestuur uitgebreid. Van dezo commissiën bemoeit eene zich met het Informatie- en Incas90wezen eene met atgemeene M ddenstandsbe langen en is er eene voor Gemeente belangen. Alles te zamen genomen roepen wij allen toe, handelaar of particulier: Steunt deze onze vereeniging door lid te worden, het werk, dat zij doet en waardoor zij onnoemelijk veel goeds tot stand brengt verdient uwe sympa tlhie cn de contributie, f 3.50 por jaar, kan geen bezwaar zijn. Hoe sterker zij is in ledental, des te meer kun de Haarlemsche Ha® de 1 s v e reen i g ing doen. Sluit u bij haar aan- ten bate van aller belang, dus ook in uw eigen ue lang. HET BESTUUR. Tan de Residentie en haar bewoners. CCXXXIX. De Tango-manie bo-udt i>og steeds aan; in Royal, Central «1 Prinzca-. noon worden eiken dag moderne dan sen gedemonstreerd, en aan* kijkers geen gebrek. Dat op doze dansen niets aan te mer ken valt, spreekt van- zoltf, de on dol lars zouden dwaas zijn. indien ze op andere wijze lieten .dansen, maar toch is er voor do opmerkzame toe schouwers wel een en ander te l>e- speuren dat kungs liet gi'ooio pub!iele heeivglijdt. Ik zal hier geen betoog voor of tegen den Tango gaan houden; ieder moet woOr zichzelf uitmaken of hij die nieuwste vertoon ing eon verheffing of Miera ie ion de danskunst vindt. de demonstraties geven echter gton juist oordeel omtrent het karakter van den dans, omdat ze, in alle varia ties, toch een cliché zijn, omdat u le pleizier van liet dansen er aan ont breekt. Het is voor de danseurs aangeno men werk. Ze zijn geëngageerd op zooveel dansen of zooveel uren per dag; de l>o en en gaan niet van den vloer om het genoegen van het dan sen, doch omdat het moe;. En dat moeten, dat dansen voor den bixxwle, brengt mee een uiterste reserve in be wegingen en tempo. Alle joligheid cn vreugd© is verre van deze beroepsdan- ■sert?, flil lachen ze ruog zoo lief en al iijKen nun Bewegingen seuu wonaer wel op spontane blijiheidsui ingen. Dat op dit aangenomen work niets auu te merken valt, het spreekt van zelf. Ik ga verder en zeg iat het be vreemdend zou zijn. indien de ge woonte, hoi maandenlang dagelijks Yertoonen van dezelfde Bewegingen er niet alle eigenheid aan gedood had. Ken zekere eenvormigheid is aan al deze dansen niet te ontzeggen, zelfs bij de groote verscheidenheid van figuren, waartoe ze aanleiding geven, ou dit zal er wel spoedig toe bijdra gen, dat we de moderne dansen veel minder zullen aantreflen. Daarbij komt nog, dat ze voor niet beroeps- dunsers heel moeilijk zijn en in bun groote verscheidenheid voor paren, die niet met elkander geoefend heb ben, gowoon niet uit to vooreri Ik heb zien tangoen in Amsterdam en in Den Haag, in den llollandscben Schouwburg, het Panopticum, in Ray al-Central en Princess-roc steeds waren van de 132 figur,.., de Tango rijk is, andere gekozen. En dit verschil was vuuk zoo groot, dat de dansen, behalve den naam, heel weinig met elkander gemeen hadden. Laat de „prijsgekroonde" schoon hcid uit het Panopticum eons d.inrer root den heer Gcorg.s van de Pnu cess-room! Of de Royal-dunu niet der Panopticum-lieer! Zei madllc. Puu liaDiic, van de Princess-roei». een- naast den heer De Haas! We zouden vreemde figuren te zien krijgen. Het aangeleerde, het ver va» spon tane trof mij het meest in liet Panop ticum; liet mooie, maar wanhopig- uitdrukkingsloozc- gezichtje van de ..prijsgekloonde", deed alle gedacir ten aan dans-einotie verre blijven lil de Princcss>-room doet het geesti ge snuitje van madlle. Paulianiic soms vermoeden, dat ze 't dansen u! beroep toch nog zoo kwaad niet vind Hoe een tango er uitziet, voor plet zier gedanst, ik weet het niet. Geloof echter niet aan 'n spoedig inheemsrh worden van deze Indianen liefheb berij omdat er geen „officiéele" fi guren bestaan cn de dansers dus vrecsind tegenover elkander blijven staan. En dat vreemde moet bij al deze nieuwigheden juist gebannen worden. liet Franscho Princess rooui-jiaar denkt ernstig over een reis naar.. Ja pan om daar te laten zien lioo de In dianen en Aigenünicns dansen! Wel cosmopolitisch. In de Memorie van Antwoord op de Walerstaatsbegrooting in de Eerste Kamer is de schrale troost gelegen, dat het waterschap Delfland niet al leen aansprakelijk te stellen is voor de vervuiling \an de Haagsche grach- Voorloopig zullen we dus zomers de zekere odeur behouden, die bewoners van gracfyten ten slotte naar een an dere woning doet zoeken. Zoo erg als een paar jaar terug, toen men op een kilometer afstand de gracht al rook, is het geuren thans niet meer. Sterk genoeg om onaange naam te zijn is het echter wel cn de vraag in de afdeelingen van de Eer ste Kamer daardoor zeer begrijpelijk. Een tiental jaren geleden'was de stuuk zoo sterk, dat in woningen aan de grachten gelegen, alles zilvergroen aansloeg. Luchten van de kamers aan <le straat gelegen werd nooit ge daan, want luchten beteekende „etank binnenhalen". Ik weet een familie, die de brieven bus afgesloten had en in de gang een deur liet maken die met tochtlatten werd afgezet om de lucht tegen te houden als de voordeur openging. Zóó erg is de stank niet meer, inaar dat verhindert niet dat onze stad nog op dit gebied een naam te verliezen heeft, dien ze maar niet verliezen wil. SINTRAM. 3EURS-0YERZ1GHT van dc Firma E. SASSEN' CO. Park laan 14 B. Telef. no. 2061. 7-13 Febr. 1914. Na <te in Januari ingetreden hausse- beweging, die voor verschillende fond sen flinke afmetingen heeft aangeno men, is een kleine reactie ingetreden zich op alle afdeelingen der markt meer of minder heeft doen ge voelen. Dit lokte natuurlijk besprekingen uit of do algemeene koerssland van beleggings- en speculatieve waarden nog voor verhooging vatbaar is of niet. llic-r en daar mag de geringere bedrijvigheid der industrie nog divï- dendveilagingen tengevolge hebben, aan den anderen kant valt echter niet tegen te «preken dat de in 't vorig jaar plaats gehad hebbende depressie aan zeer bijzondere oorzaken te dan ken is geweest welke binnen 'zien- baren tijd wel niet weder zullen voordoen Zoolang de Balkankvvestie den West-Europecschen vrede be dreigde, was voorzichtigheid ge- weu6Cht. De disconto's «ter centrale banken moesten verhoogd worden, het crediet werd ingekrompen cn liet publiek onthield zich van het deelne men aan nieuwe emissies. liet ergste is echter vermeden kunnen worden De diplomaten konden de eensge zindheid der groote mogendheden doen blijven bestaan en daarmede de hoop vestigen dat een blijvende vrede tegemoet gezien mocht worden. Tege lijk met de politieke zijn ook de finan cieels zorgen verdwenen. De discon to's zijn overal verlaagd tot een peil zooals in jaren niet gekend is. Het crediet wordt weder ruimer ter be schikking gesteld en het publiek laat zich bij de uitgifte van nieuwe leenin gen niet meer onbetuigd. Al moge dan ook tijdelijk een reactie z:jn ingetre den, zijn toch de vooruitzichten niet van dien aard om een nieuwe inzin king te verwachten. Integendeel, alles wijst er op dat spoedig alle sporen der malaise zullen zijn uilgewischt om plaats te maken voor een nieuw tijdperk van voorspoed en levendig heid op gebied van handel en nijver heid. Vooral kan hiertoe de overal in gelreden verruiming der geldmarkt veel bijdragen. Immers uuur geld werkt zeer na deelig op den handel, speciaal op het verstrekken van crediet, een der voor naamste punten in het inodeniu han delswezen, terwijl daarentegen goed Itoop geld, met als gevolg een verrui ming der eredietniidcieleii, handel en industrie tot meerdere energie prik- clt. Ook de I,inden waan an het crediet niet zoo hecht gevestigd was, hebben in den laatste» tijd de t.naiicicclc moeilijkheden kunnen overwinnen. Dit geldt in de torste plaats voor BrazJië. Canada cn Argentinië. Het -mag dan ook wel veilig wor den aangenomen dat, nu cor dc eerste klas staatsfondsen zooals on langs is gebleken met dc Pruisische leening en thans weder niet de Rus- srsche spooi wtgleoniiig liét ges al is. zoo veel animo bestaat ook de latir te verwachten uitgiften der Balkan laten gunstig zulten ontvangen wor den. Daar liet giooteie dee. de zei s bestemd is voor productieve doeleinden, voornamelijk voor den aanleg van spoorwegen, mug hiervan een gunstigen invked op do indu strjeele gesteldheid der betrokken lan den verwacht worden. In N -.York was de houding deze week zeer onregelmatig. Na don val in Rock Is'.andwaarden is men blijk baar, in de vrees verkeerende dat bij de zuivering welke thans in de Unit plaats vindt verschillende onderne mingen het lot der Roek Island zullen 'ihoeten deeltn, zeer nerveus gewor den en geneigd bij liet eerste ongun stige bericht betreffend een dei' zwak kere broeders direct zijn bezit tot i«doren prijs van de hand te doen. Dit was van de week vooral het geval met Mariuew aaiden, die op het he- richt dut de White Sturllne, waarvan zooals men weet de Marine de meer derheid der aandeeifii houdt, veroor deeld was lot het uitkeeren van scha devergoedhtï aan de nabestaanden dei' bij de nimp der Titanicomge komen, ettelijke procenten vielen. De schadevergoedingen zouden naar ge in.vmd wordt ongeveer 600.000 pond lieloojiend. een bedrag <lat werkelijk zeer beduidend mag genoemd war den, dceii of nu dit bedrag :e«\ls vol doende zou zijn om de Marinctrust in moeilijkheden tï brengen, zooals blij kens de daling van 10 pCt. m. de 4 1/2 pCt bonds te Amsterdam, door som migen schijnt te zijn gemeend, mag worden betwijfeld, liet bediag der schadevergoeding zal naar na-Ier ge meld werd in geen geval de 3 millioen dollar te boven gaan en naar de win sten over het ufgeloopen jaar op 5 millioen worden getaxeerd tegenover 3.8 millioen 1912 kan wel worden ver wacht dat de trust in haar ontwikke ling eenige Jaren wordt teruggezet, doch, hoewel natuurlijk, een renade post mil ruim 7 m ihoen gulden niet melig worden onderschat, schijnt een deconfiture zeer onwaarschijnlijk. Ge- .ijk iiienueiic hadden ook Denvers onder Injuiduties te jijden uuas uien zich blijkbaar herinnerde dat deze maatschappij, hoewei zei: financieel zwak, groote financieele verpachtin gen der Western Pacific op zicii heeft genomen welke haar wel eens te machtig zouden kunnen worden. Gelukkig vallen naast deze uiindcr gunstige factoren ook ©enige licht punten aan le wijzen. Hiertoe behoort in de eerste plaats de deze week ge publiceerde opgave der onuitgevoerde orders der Steel Corp. op einde Ja- j i4.. nuari. Voor het eerst sines einde 191 'alt thans ©en vermeerde I Van Mexican Nat. liepen de tvree.le preferent*» uandee'.en van 3 116 to; 12 7 16 terug op de neg f leeds geen u /i- iit spoedige verbetering gezon de toestand in Mexico. V.lii Indus, rieclo waarden konden Amalgamated* per saldo iets in koers verb •toren. Zij notecren 78 1.16 leg- 78 I! 10. Comin. S:o-:is noteeren J" 1516 tegen 65 3,16. Am. Can. Co nip. verloren ongeveer 1 Op do lokale mur -t was de hand- i in oüfwaarden i.k- levendig. Konink lijke liepen vu» 022 3/4 tot 618 terug rden daarna niettegeustaon 1© •klaring van een iwterwn-div- dend van 15 slechts tot 021 3.4 op- komen. Geconsolideerde verbeterden 3 Russische oliewoarden op het eind der week op betere ïiroductie-rijtei'.» lots meer gevraagd. Russians notecren 3; 16 legen 43 5,8, Sehibaieff 77 11,16 aantal der geboekte orders, cn wol tot oen bedrag van 332.000 ton, te ver melden Wel is deze vermeerdering nog niet groot, doch wanneer men bedenkt, dut dc vorige opgave nog een vermindering van 114.000 ton te zien 76) tegen 78. gaf, dus vergeleken by twee maanden Rui,beuazu.len konden in navolging Be,eden de.vermeend. r"'6 «6.™ Ion L d ,u!)| bedraagt, kan toch worden geconsta-1 te-rt. dal de trust teeds „vei? nel do.,-VMla! ,u' de punt heen is en lijkt de verwach- >terdum Rul:oei liepen aanvankelijk ting gewettigd, dut thans een tijdperk V JM RA terug doe.li konden van geit.idtg vermeerderende orders! kiter tot 151 opkomen, zal intreden. (.ampangs verbeterden 2 12 Waar do geiioele malaise door het Li»-kun.n en Rotterdam Tapanoeii dividend op een wet van 5 pCt. is go- eveneens" 2 1'2. s©, b. Sumatra i: handhaafd. lijkt dit fonds blijkens dc rcn j.jy 135 jj p; 'Ü-M5'", Op l.et baricht du, 'de str.jd n.ettegenstaande verschillende facto- ,—n martt 1 ',cn Jia,,ao-.fc,:t -l.j- hol leve» riepen, ou liet 18 u"i,le" N- tegenw. .rfdig koerspeil toch wel gC-1 Stooomv Mij. van 194 3 4 tot 201 1 i zocht te zijn. j op omen Rotterdamsche Lloyd no- Hetzelfili-kan worden gecons-atecrd 1'ooren 153 1"2 tegen 151. Kon. Pa!.- ven Anuilni'ii Med Coiwr, -lie deze vaart 15f tegen 152 12. Oostzee 1U5 weck een gunstige koperstatisfiek in. p-gtn 100. htm WJt'de.'t hadden Tegenover een I "v„, Murtnwaanta, vleSclt de lire voorraad op einde Upcember van! St.159 millioen pond Mant op einde u Januari een bedrag Aan 57.297.0001';. pond, een vermindering dus van 4112 millioen pond. Ilioen pond staat op einde '"7"™ TT:. -ö w en bedrag van SMW.OOOI5JVJ-' V'" i Va" ms 9.16 na tui;scfien1ijds tot 4/ 3/8 tu zijn verhandeld. •Tabaksaandeeicn- waren kalm dovh vast gestemd. Tot groove verschtlJcn kwam hot in deze afdeeiina niet. A'- lean verdienen Rotterdam De li vermel ding die een achttal procc-men ken den verbeteren. Van mijn waarden warén Singkoptin in reactie. Zij reageerden van 252 1,5 tot, '242. Redjang Lebong no tee ren 190 tegen 182 1.2. Guyana Goud 3 1,2 lager. Ou-..' Cobar-konden van 12 13,16 tot 15 3,'i verbeteren. Staatsfondsen warai veer Brazd:- iets in reactie. Russen echter prijshoudend cn voor sommige sc >t- honger. 5 Binu Mexico 31 9/16 to gen 32 15/16, 4 Turkije 81 l i («gen, Bulgarije 96 7/16 tegen "Ned. Werk. Spoonvegaandcelen werden in dc afgoloojioii week ter beurze van Am sterdam lager verhandeld. Behalve de zwakke houding van de Rock Island en Denver Itio gaf hiertoe ook min of meer aanleiding de verwachting, dat de uitspraak der Interstate Commerce Commission hoogs: waarschijn lijk tot lvet najaar zul worden uitgesteld. Met de voortdurend slechter wor den do ontvangstcijfors voor oogen acht men blijkbaar zulk een uitstel, I/li de vele nieuwe uitgiften, welke riechts t.p deze toestemming wachten om mer kans op succes te worden uit- gebracht, oen nieuwe tegenvaller voor anen iel de spoorwegen, waarbij nog korut dat j men thans, nu de regeciing in hare daden niet wel van hare tegemoet komende houdirg laat blijken, waar op na do boodschap van den presi- j I(i' dent algemeen gerekend was, niet'95 3d. zooveel vertrouwen in een algemene' taiiefvcrhiioaina nicci heeft dan oeiil- ■e weken geleden. L'onuiJ. ijoum. A'acific liepen op liet borient, dut over de Central Pacific een prooes zal worden govoeid, van uó 15/16 lot terug. Baltimore ica- waiucn vuit 96 1.2 tot 94 1,2, Unions uanrentegeii konden van 1613/8 tot i62 1/8 opkomen. Rock Jsland-waar den liepen verder in koers terug, do gewone van 10 tot 7 13/16, de prefe rente van 15 1/8 tot 13 1/8 en dc4pt't. Bonds van 46 lot 451,8. de aandeelen Cluc Roek Island, nel-1 ke naai- men weet dienen l- t zeker-1 heid der 4 pCt <rf>liga:ién, pei 2002 aan de houders van deze 4 pCt. Bouds uit te reiken waarbij dan ceiiler. om de maatachajijnj weder op de neen te helpen, een geringe storting van obli- gatieliouders op deze uandeelen ge vraagd zou worden, daar voor uit breiding ou verbetering \un den spoorweg dringend nieuw geld noo dig zou zijn. De gewone en preferente aandeelen zouden dan een voorkeursrecht ont vangen. Voor houders dezer aandeelen dus geen prettig vooruitzicht. Comm. Denvers liepen van 19 tot 16 1/4 iterug op bovengenoemde oor zaken. Com m Eries noteeren 30 7/16 tegen 30 3, 4. Soutii Rads 26 9 16 Rgen 27 3/16, AHssoin-Ds 21 3/4 tegen 22 15/16. I iets lager op de Binnenland BIJ EEN ARBEIDSCONFLICT. Te Culemborg hoorscht een stoking in dc kistenfabriek der firifta Sillc- s en Zonen. De directie tracht dom' hutting van machines en het betrekken van werkkrachten «ldeis het bedrijf aan den gang te houden. De werkwillige! w cu-don door dc stu- kers nogal lasti gevallen en Dondev- dagavond hee/l «vn van hen drie schoten op de n v-nigte gelost, die zich voor zijn huis «I-zamelde. Daar ver- mocdelijk in de lucht gevuurd wc,d. is niemand gov. cud. zoo meldt In t „llbld.". ITT VERVLOGEN TIJDEN. Nabij Jemmingen (Gr.) in dc buint van Nieuwe Schans zijn Donderdag in ceu graf de overblijfselen gevonden van zes paarden cn zes ruiters met Avapeni listing en gouden sporen Ze zijn waacs diijnlijk daar gesneuveld. IK N F A B RIF.KSONG E V L. Te Maastricht beeft .11 de Konink lijke Papierfabriek, doordat de kraun van een stoomketel met geweM sprong, de w- t kihan Hoilander le vensgevaarlijke brandwonden beko men. Haarlemmer Halletjes EEN ZATE RD AG AVON DPRAATJ E. Ilupstra heeft onlangs ee.us gezegd „ik zou wel duizend jaar willen le ven," waarop Wouter met zijn gewon© beminnelijkheid ten antwoord gaf ,,lieb tocli ecu beetje medelijden met je medemenschen". Maar ik kou met Ilupstra wel meevoelen, oindat het zoo aardig zou wezen, de lotgevallen van je nakomelingen te zien gebeuren mee te maken misschien. Aardig? Is dat liet rechte woord wel? Waar schijnlijk zou 't nu cn dan heel pijn lijk wezen, zooals dat in een men- cellenleven voorkomt, maar interes- sar.t zou het zeker zijn, heel be langwekkend. Welnu, dat interessante is mij overkomen, ik heb een dag meege leefd met het nageslacht, 12 Februari 1974. Hoe ik den datum en het jaar tal zoo precieg weet? Omdat die op Dyserlnck's weerhuisjc stonden, maar dat was- hetzelfde huisje niet meer er was nu ecu groote zuil op de Markt gezet, waarop stond liet jaartal, de datum, tiiermo- en barometerstand, liet. vermoedelijke weer van den vol genden dag, de windrichting en dc Etraten. die afgesloten waren voor 't rverken-, omdat zc hersteld moesten worden. Natuurlijk was het oude Stadhuis er ook niet meer, maar een nieuw ge bouw, waarop de getallen 19241950, zoodat de thans levenden nu precies weten, hoe-lang d© eerstkomende ver bouwing nog op zich zal laten wach ten. Terwijl ik naar den gevel van het groolsche gebouw stond te kijken, trok een stevige hand mij censklajxs op zij. 't Was tijd, want een oogen- blik later zweefde een vreemd ding, half wagen, half ballon, mij rake lings voorbij en verdween in een bij zonder breede straat. „Dank u wel," zei ik tot den man, die een nette, eenvoudige, gemak kelijke uniform droeg, „zonder u zou er niet veel van mij overgebleven zijn." ,,'t ls mijn taak," antwoordde de man, ,.u is zeker aan de stadsdrukte niet gewend: wij merken aan de luchtgolving, dat er een tram achter ons aankomt." „Waarom belde de bestuurder niet?" vroeg ik. „Bellen," herhaalde de man en keek mij vol verwondering aan, „liet gebruik van bellen en horens cn der gelijke is streng verboden. Op den cursus voor orde cn veilig verkeer heb ik wel gehoord, dat er vroeger, zoowat éen'hfllve eeuw geleden, allerlei ge luiden op straat waren - dc een maak te, om te waarschuwen, nog meer lawaai dan de ander en daardoor ge beurden veel ongelukken, want het gehoor van dc menschen ging lioe lan ger hoe meer achteruit. Dc regeering heeft toen langzamerhSnd al-die ge luiden afgeschaft, daardoor kregen de menschon weer fijner gehoor permitteer, ik word daar juist opge roepen Ik keek doodverbaasd, want ik hoorde niets, maar hij liaaidc een Instrumentje uit zijn zak, dat er uit- als de microphoon van een tele-' foon, waaraan een klc-in sprcckbuisje vastzat, luisterde in het eene cn zei, héél zacht, eenige woorden in hel andere, waarna hij alles weer weg borg. „Maar die luchtgolvingen?" vroeg ik nieuwsgierig. „Zoouls u ziet, telefoneercn wij zonder draad. Als iemand wat luid «preekt, kan ik hem op ecu afstand van een paar kilometer zonder appa raat verstaan, maar enze commis saris spreekt bijzonder zacht. U lijkt niet bijzonder op de hoogte lan onze tegenwoordige maatschappij, maar dat gaat mij ook niet aan. Met welke inlichtingen kan ik u nog dienen? „Altijd nog die geluidgolvingen ik begrijp er niet veel van.' „Wel, toen er zooveel minder la waai op «traat was „En de keien dan?" „Keien? O ja, we hebben er nog een paar in ons museum van oud heden. De heele bestrating is al lang een mengsel van hout cn asphalt, onhoorbaar.' „Ook voor paardenhoeven?' „Paarden? Drie zijn er in hetzelfde musetim opgezet. Op straal komen zc niet meer. Maar u moet mij laten uitspreken. Toen de geluiden op straat verdwenen konden de men schen weer hooren, wat zc lang ont wend waren te doen. Een beroemd ge leerde te Haarlem heeft toen een ap paraatje uitgevonden,, waarbij d« intensiteit van de geluidgolven voor 't monechclijk oor zeer versterkt werd; hij heette Lo... Lo... Loman... nee, 't was iets andere.' „Lorentz misschien?' „Ja, Lorentz. Nu daardoor leerden do menschen geluiden hooren, die vroeger aan hun aandacht ontsnap ten. Naderhand, toen liet oor zelf •beter geoefend was, konden zij dat instrumentje missen. Ecu oogenbük." Haastig haalde hij ecu klein doos je uit zijn zak, drukte op een knopje en hield het niet gestrekten arm voor zich uit, in de richting van een jon gen, die op wel veertig meter af- stands bezig was, met krijt op den gevel van liet «tadhuis te schrijven. De jongen liet dadelijk zijn krijt val len, keek om, gaf een luiden schreeuw en liep hard weg, voort durend zijn rechterarm wrijvende. De ordebewaarder glimlachte. „Die heeft voor een uurtje meer prikke ling in zijn arm, elan hem lief is. Met dit electrische toestelletje kan ik ook op een grooten afstand iemand be letten weg te loopen. Wacht, daar ls juist gelegenheid voor." Om den hoek van de Zijlstraat kwam een man aanzetten, blijkbaar dronken. Op eens «tond li ij stil, dc beeneri alsof ze aan do etraateteenen vastgeklonken waren, liet bovenlijf nog overhangend, alsof hij plotseling versteend was. De rustbewaarder had met den ecneu hand zijn elec- trisch toestelletje weer voor den dag gehaald, met de andere zijn draad- looze telephoon, waarin hij weer een paar woorden sprak. „Let u nu goed op," zei hij. Wij wachtten. Geen minuut later kwam er om den hoek van de Jans etraat eeu auto aansnorren, bestuurd door iemand in dezelfde uniform. De ordebewaarder wees met een kort handgebaar op den dronken man, die daar nog altijd als verstijfd Stond. In een oogwenk was de auto bij licm, twee mannen stapten er uit, namen hem op, legden hem in den wagen en reden weg. Ternauwernood lette iemand op het geval, zóó «nel was al les afgeluopcn. „Zooiets ging vroeger," zei ik, vol bewondering, „met allerlei last cn moeite." „Daar heb ik van gelezen, de orde bewaarders moesten dikwijls vechten met de menschen. In zoo'n tijd bad ik geen rustbewaarder willen wezen." „U is heel vriendelijk," zei ik, „maar houd mij de vraag ten goede: vinden uw chefs goed, dat u zoolang nij praat?" Hij Jaclite een beetje «pottend. „De commissaris kun elk oogenbük door den visicoop, die óp zijn tafel staat, zien waar ik ben en wat ik uitvoer. Beuzelpraatjes mag ik niet met u hou den, maar wel inlichtingen geven dat is zelfs liet voornaamste gedeelte van mijn werk. Ilij hoort op het hoofdbureau ulles wat ik zeg ziet udit?" (hij wees op een plaatje, dat ik voor een grooten jasknoop aangezien had) „dit is de resonator; de commis saris hoort óók alles wat u inij vraagt." Ik dacht, dat dit in sommige om standigheden toch wel een gevaarlijk instrumentje zou kunnen worden cn nam mij voor, in deze maatschappij, waar de geluidsgolvingen zoo gemak kelijk werden opgevangen, hoogst voorzichtig te wezen met mijn uitla tingen. 't Was of de ordebewaarder begreep wat ik dacht, want bU glim lachte en zei: „vroeger spraken tl« menschen veel kwaad van elkaar, dat is nu uit, want je weet nooit procie.s wie jo hooren kan. Laster of smaad of belcediging komt bijna niet meer voor. Leugens zijn gevaarlijk, ik ge loof, <lnt de menschen van vroeger veel meer aandacht hadden voor de fouten van anderci-, dan voor hun Ik knikte zwijgend. Wel had hij ge lijk. Het gesprek hield plotseling op, omdat er een luchtschip boven de Groote Markt verscheen, da', tnijo vriend den ordebewaarder tot een drimdloos gesprek opriep. Inmidde:* keek ik dc Groot© Markt cei« totid. N; tiuirlijk was dc geheel© oppervlak te geasphalteerdhier cn daur waren vluchtheuvels gemaakt, die keurig met bloemen waren versierd, maar tot mijn verbazing zag ik nergens lanta rens. Daarnaar vroeg ik liet cei-i toen dc ordebewaarder de luclureizi gors boven hem voldoende had inge licht „Lantarens," zei hij. „die kennen wc niet meer. Vanavond als 't donker wordt laten de vier lichtfabrieken ann de hoeken van onze stad elk cu «terken lichtstroom iu don dampkring op. die zich verdeelt en de gehcele stad verlicht. De lantarens van vroe ger waren maar gloeiende spijker-, wij hebben nu voor straat verlichting een centrale lichtbron." Ik was uiterst verbaasd. Maar vóór dat de dag voorbij was zou ik nor 1 andere merkwaardige dingen beleven Daarover dc volgende week. PIDELIO.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1914 | | pagina 5