irleis's mm
MEPHISTO
TWEEDE BLAD
Zaterdag 14 Februari 1914
ftftsildiQR&t na er ftled.
Oost Indië.
De verzending van brieven enz.
heeft deze weck p'aats als volgt:
Over Marseille, Dinsdag 17 Februari.
(Laatste busichting 0 uur 15 min.
s avonds).
Teil'/ij op verlangen der afzenders
wordt met deze. gelegenheid geen cor
respondentie verzonden voor Aitjeh
en Onderhoorig'lieJen, Sumatra's Oost
kust, Palembang, IUouw, Bangka,
Billiton en Borneo.
Over Napels, Woensdag 18 Februari.
(Laatste busüchting 12 n. ló m. na
middag).
Over Briindisi, Vrijdag 20 Februari.
(Laatste bus'ichting 12 u. 30 m. na
middag).
Met deze gelegenheid wordt alleen
verzonden correspondentie voer At-
jch en Onderhoorigheden en Suma
tra's OosLkusL
Over Marseille Zaterdag 21 F'Jbruari.
(Laatste buslichting G uur 40 min.
's morgens).
Sumatra's Westkust en Benkcelen
alleen op verhangen der afzenders,
overigens correspondentie voor geheel
N. O. Indië.
Over Rotterdam, met de zoogen.
Zeepost, Zaterdag 21 Februari.
(Laatste buslicMing 2-35 s mor-
eafis).
Het port van niet deze gelegenheid
verzonden brieven bedraagt 5 'cent
per 20 gram, dat dor briefkaarten
2 1/2 cent per stuk, en dat van druk
werk één cent per 50 gram.
Oin nog met deze mail te kunnen
worden verzonden moeten postpak
ketten Vrijdag vóór 9 u. 30 m. des
avonds ten pos'kantore bezorgd zijn.
(Voor Atjeh. Sumatra s Oostkust, enz.
wordt met deze gelorenbeid niet ver
zonden).
NAAR SURINAME.
Vrijdag 20 Februari. Laatste bus-
lichting 7.45 's avonds.
Wij doen uitdrukkelijk opmerken',
dat bedoeld wordt de buslichting aan
*t Hoofd post kanttor in de Zijlstraat
OM ONS KEEN
No. 1S90
6. S. DE CLERC8.
Dc heer G, S. dc Clercq heeft als al
gemeen secretaris van de Centrale
Commissievoor „Plan 1913" 'op het
diner, dat de algemeen voor
zitter Jlir. Ch. van de Poll, deze
Commissie aanbood, de hoogste
onderscheiding ontvangen, die aan
civiele autoriteiten in Nederland ge
geven kan worden, de orde van den
Nedcrland-schcn Leeuw. Om hem
daarmee goluk to wensehen ben ik
naar zijn werkkamer in lie IPaviljoen
gestapt en zoo ongezocht is daar een
interview uit voortgekomen, waar
var, ik hier een en ander vertellen
wil.
Meer dan eens heb ik zoo achter die
paarse ruilen van die kamer aan den
Dreef met den algemeen Secretaris
van dc Maatschappij van Nijverheid
zitten keuvelendat is altijd een ple
zier. omdat hij zoo'n optimist is*
steeds vervuld van het ecne of andere
plan, dat hij bezig was voor de Maat
schappij op louw te zetten. Er zijn
niet zoo heel veel menschen, die
ten dat hij vroeger journalist is ge
weest, redacteur van 't Handelsblad
en toch zou hij het misschien nóg wc
zen, indien er niet een ziekte tui
echenbekle gekomen was, die hem
dwong het vak te laten varen, eerst
naderhand kon hij, geheel hersteld,
het ambt van Secietaris der Maats,
van Nijverheid en redacteur van haar
tijdschrift, weer op zich nemen, liet
is zonder twijfel juist zijn journalis
tieke aanleg geweest, die hem daar-
voo.* zoo buitengewoon geschikt
maakt, omdat die aanleg meebrengt
bet telkens ïanvalten van nieuwe on
derwerpen. Maar hoor hem zelf bet
verschil aanwijzen tusschen vroeger
en nu„als journalist begin je met
een onderwerp te bestudeeren, schryft
er daarna een of meer artikelen over
en dan is hel uitals secretaris
van do Maats, van Nijverheid lam je,
na een onderwerp in het tijdschrift
behandeld te hebben verder gaan en
dc gedachte trachten to verwezenlij
ken, het geopperde plan tot stand te
brengen."
Zoo is het ook en hiermee is de tra
giek van ons vak in korte woorden
geteekend altijd maar zaaien en ver-i
der gaan, zonder om te zien of er wat
van opkomt.
„In dc algcmcene vergadering van
de Maatschappij van Nijverheid van
1911," zoo vertelde de heer de Clercq,
„was door do vergadering aan het
hoofdbestuur opgedragen, na te gaan
wat er kon worden gedaan tót bevor
dering van het vreemdelingenverkeer
in ons land Ik nam dien zomer mijn
vacantie tc Folkestone cn daar, op de
witte krijtrotsen, met liet bock van
Marjoric Bowen, waarin onze gouden
eeuw wordt geschetst, dacht ik aan
Willem den Derden en zag in mijn
verbeelding do vloot van de Ruijter
weer op Engeland aankomen in 't
buitenland zie je het eigen land zoo
heel anders, dan wanneer je er zelf
in bent, je voelt beter wat liet pres
toeren kan, wat het beteckenen knn
tegenover andore landen cn zoo kwam
ik op de gedachte, dat de opening van
het Vredespaleis in 1913 een aanlei
ding zou kunnen wezen, om de vreem
delingen naar Nederland te lokken cn
hun te laten zien, wat ons land ia.
Die opening van het Vredespaleis is
nu wel oen. belangrijke gebeurtenis
(later, na honderd jaar, zullen de
menschen dien dag als iets heel bui
tengewoons herdenken, hoewel wij er
to dicht bij slaan om dat voldoende
in te zien) maar op zichzelf was dat
niet genoeg om een stroom van
vreemdelingen hierheen te krijgen.
Zoo kwam ik op de gedachte van de
stedelijke tentoonstellingen daar
mee meende ik, kon je aan de bezoe
kers laten zien, dat het Vredespaleis
staat in een land van algemeene cul
tuur.
Dat plan is door niet minder dan
drie Commission onderzocht: eerst
benoemde het hoofdbestuur een com
missie, bestaande uit vertegenwoor
digers van den Bond van Vreemde
lingenverkeer, het Ccntraalbureau
voor Vreemdelingenverkeer, de Kamer
van Koophandel te Parijs enz., ouder
voorzitterschap van Professor Kraus;
die Commissie keurde het goed. De
vraag kwari) daarbij, op of de Maat
schappij van Nijverheid of de Bond
voor Vreemdelingenverkeer, de taak
op zich nemen zou, maar de heer
Fockema zelf, dc voorzitter van den
Bond, vond het beter, dat Nijverheid
zich dnanueo belasten zou; daarop
onderzocht liet hoofdbestuur van de
Maats, zelf het plan en hechtte er zijn
goedkeuring aan en eindelijk werd er
een derde giuote Commissie bij el
kaar geroepen van vertegenwoordi
gers van alle lichamen die direct of
indirect het vreemdelingenverkeer be
vorderen. En toen die eveneens hun
goedkeuring aan het plan hechtten,
mocht men wel zeggen" zei de heer
de Clercq met een lachje „dat hel
plan octrooi had gekregen."
Het kapitaal werd gevonden: do
Kamer stond er ruim honderdduizend
gulden met algemeene stemmen voor
toe en het eerste werk was in ons land
zelf oproeping te doen tot medewer
king, Die vo;+d al dadelijk een ko
lossalen .weerklank, zelfs burgemees
ters werden bereid gevonden, het ini
tiatief te nemen; zoo werden er wel-
j dra dertig tentoonstellingen voorbe-
ï'cid. Reclame in 't buitenland volgde.
Over een dag of wat komt het verslag
uit van alles wat er gedaan is," (de
proef lag juist in oranje omslag op de
tafel) en zoo is in 1913 aan den
vreemdeling een beeld gegeven van
Nederlands cultuurhistorische belee-
kenis.
I Of het gelukt is, den vreemdeling
naar Holland te lokken? Terwijl in al'
de omringende landen het vreemde
lingenverkeer slecht is geweest, heb
ben do vervoermaatschappijen In Ne
derland op recordcijfers te wijzen en
zijn er allerlei aanwijzingen, dat dit
vreemdellngenbezoek ook later vruch
ten dragen zal. Het is merkwaardig
geweest, hoe in tal van buitenlandsche
couranten de aandacht op ons land ge
vestigd werd; zelfs in een blad als het
Journal Amusant wordt ge
vraagd: „Wat, ga je naar Holland,
ben je dan schilder geworden?"
„Neen, maar Holland is in de mode."
Wat Haarlem betreft, ik weet dat de
mooie boekjes, die hier uitgegeven
zijn, hun succes niet gemist hebben,
do vreemdelingen bewaarden die en
Damen ze mee. Van 17 Mei tot 1 Oc
tober is het nieuwe Frans Hals-Mu
seum bezocht door 20.000 personen en
daarvan waren 15 000 vreemdelingen
en dan waren er nog, die niet in
het boek hebben willen teekenen.
Een ander bewijs van de belangstel
ling: de technische hoogeschool in
Delft had een van haar nieuwe ge
bouwen opengesteld: hoeveel bezoe
kers er gekomen zijn is daar niet op-
geteekend, maar wel dat er veertien
nationaliteiten op bezoek zijn ge- j
wees!. En dat voor een speciaal tech-
nische zaakMoet het niet van groot
belang wezen voor onze jonge ingc-[
nieurs die in het buitenland een
plaats zoeken, dat vele vreemdelingen
hebben kunnen zien, hoe goed de j
Delftsche hoogeschool is ingericht?
Iedereen heelt zijn best gedaan,
naar voren 11 brengen wat in <ns
land merkwaardig was. Zooais een
zilveren bruidspaar, wetende dat fa
milie en vrienden hen bij een aan
staand feest zullen komen ge hik wen
sehenzijn huis opsiert en het moois
te wat het beeft uit do kast haalt,
zoo ook deed men in Nederland al li et
mogelijke om de vreemdelingen goed
te ontvangen. La Hollands po-
lit sonpotau laii, schreef Jan
Feilh schertsend, maar juist, boven
een van zijn artikelen in de rood wit
blauwe rertameboekjes, die den
vreemdeling werden overbaud-gd,
zoodra bij ons land binnen kwam.
Menigeen heeft hier inkoopen geda-rn
en relaties aangeknoopt. Tal van fa
milies hadden logés uil het buiten
land en bleven daardoor zelf hier.
„Bereist nu het eigen land'" was een
van onze eerst? reclame-. Menigeen
heeft zijn eigen land in het jaar 1913!
ontdekt. En er is kans, dat een en
ander voor het jubeljaar ontworpen,
van büjvênden aard zal zijn: de fiets-'
tocht langs de acht kasteelen in den
Gelderschcn Achterhoek, de autotoch
ten op Walcheren en in den omtrek
van Arnhem. Ik ben zelf bijna overal
geweest en wat mij het meest- heeft,
getroffen was. dat overal op 'dc. Ion-
toonstellingen de stijgende lijnen van
de grafische voorstellingen aantoon
den, dat het goed ging met den bloei
vn.n ons land.
We hadden vrees voor dc straat
jeugd, daarvoor was oen boekje uit
gegeven. Maar er zijn weinig klach
ten golioord. „Trouwens," voegde de
heer de Clercq er bij. „in t' buiten
land is hot daaimee ook met altijd
zoo voortreffelijk gesteld: ik herinner
me een tocht door het Schwarzwald
Op o n sight seeing car, waarvan de
óhauffeur bitter klaagde over de
jeugd, die rnct allerlei dingen naar
de menschen wierp".
Toen ik een woord zei over de
moeite, die de voorbereiding van zul
ke uitgebreide plannen gekost moet
hebben, sprak de heer Do Clercq met
hui teHiken lof over den algemeen
voorzitter, den heer Van do Poll. „Hij1
neomt niet gauw wat aan, maar wat!
hij op zich noemt wordt uitgevoerd mot
oen pliohlskracbt, wn&rvoör ik groote
bewondering heb. Hij is een geboren
i voorzitter, uiterst correct leider, die
i hoewel zelf van een sterke meening
welwillend staat tcgenoëer elke'
i andere opinie een orgamsateur, die
i hel talent bezit, iets te kunnen over-
j loten en zich niet met kleinigheden te
i bemoeien; or heersohte dan ook steeds
ecu aangename geest in de commissie
Ever, óm mee do zaken ie bohavft-1 nlng mort. een regeeringsvorm wor
Kwam Ti lot do heer Do JleeMer,P",,di? twudien hoi-
j den inligL Wat. dc toekomst van Al-
j banië aangaat ben ik opiimist. Ik
ben overtuigd, dat ons land een
schitterende toekomst tegemoet gaat.
Keizer Franz Jozeph heeft san den
Prins von Wied dc Loopolsorde ver
leend.
gen.
directeur van de Maats. Zeeland, op
zettelijk met den nachttrein uit Mfln-
chen om een vergadering bij te wo
nen Nam niet de heer Roemer, direc
teur van de bekende firma Müller,
drie dagen lang een van zijn booten
uit de vaart, waarop wij, al vergade
rende, de Zeeuwsehe stroomen be
voeren
En pliilosophLsch zijn indrukken
samenvattende van k nappa men
schen, met wie tuj nu en vroeger heeft
kennis gemaakt, zei de heer De
Clercq „dit heb ik toch wel gezien,
dat wie wat beteekonen, er toch ook
wel hard voor werken 1"
Deze uitspraak Is, meer dan hij In
zijn eenvoud beseft, op hem zelf van
toepassing. Als lvet jaarlijksch© offi
cieel© maal van de Maats, van Nijver
heid, ter gelegenheid van haar alge
meene vergadering, gehouden wordt,
ruimt dc algemeen secretaris, alsof
het zoo behoort., zijn plaats aan de
hoofdtafcl voor een onder in en zit
zelf ergens aan een kant. Maar wan-;
recr er gewerkt moot worden is bij in
zijn element, dan rust hij niet voordat
het doel bereikt is. Afmaken is zijn
stelregel, laten sloffen hem een gru
wel.
Op het stuk werk, dat kortweg
..Plan 1913" heet, mag bij met groote
voldoening terugzien. En de Konink
lijke onderscheiding, die hem te beurt
viel, is een dankbetuiging waara;
wij Nederlanders ons van heeler har
te mogen aansluiten. Want wij heb
ban behoefte aan vaderlanders, die
ons en de vreemdelingen wijzen op
wat wij zijn en wat wij kunnen
Da Clercq is daar éón van.
J. C. P.
Buitenlandsch Overzicht
S3® BaükanvuSkaan.
Turkije en Griekenland.
Een telegram uit Sofia meldt:
Hel bericht dat liet Roemeensciie
kabinet te Konstantinopel liet mede-
deelen, dat Roemenië tus
schen beide zal komen als
Turkije den oorlog aan
Griekenland verklaart,
heeft hier een zi-keren indruk ge
maakt.
De
De
oorwaardi
ogendhedi
mogendheden hebben in
Samenzweerders.
De krijgsraad to Konstantinopel
heeft den gewezen kolonel Sandik ter
dood veroordeeld, daar uit een onder
zoek gebteken is, dat hij in het bui
tenland een geheime bond had ge
sticht, d;p i -n icvolutio in Turkije op'
touw zou zetten, dc regeering van het
kussen werpen en een aantal hoog
geplaatste personen vermoorden en
tevens dat hij den aanslag op Ma li-
moed Sjefket pasja had voorbereid.
Zijn beide medeplichtigen, de oud
afgevaardigden Sabri en BasrL wer
den tot levenslange tuchthuisstraf
veroordeeld.
Allerlei
De wedstrijd in bewape
ning.
In de Fr-jjssche Kamer Is thans de
begrooting van marine aan de orde
gekomen, mm
herhaaldelijk dc groote nadoelen van
drankmisbruik geconstateerd In vele
gevallen zijn achterlijke kinderen «le
nakomelingen van ouders die zich nuri
drankmisbruik schuldig mak"n. De
olkohoi is een maotschappeli-k kwaad
geworden, dat niet alleen groote som
men gelds verslindt, maar vee! zede
lijk onheil aanricht.
Hierna herinnerde spreker boe de
strijd tegen 't drankmisbruik tot be
den is gevoerd.
Dc actie tegen den drank heef! reeds
veel uitgewerkt. Thans is 't evenwel
de tijd om tc ijveren voor Plaatselijke
keuze.
Dr. Ootmar had zich voorgenomen
om hier iets anders te zeggen dan in
de vorige bnurivergaderingen, want
't Haarlem s Dagblad heeft die cause
rie door zijn verslagen reeds onder
veler oogen gebracht zoo zei spre
ker.
Eerst besprak Dr, Ootmar hel be
kende biljet door ,,'t Comité tegen on
matige drankbestrijding' aan do hui
zen verspreid, in dit biljet is sterk
afgeraden het petitionnement te tee
kenen, omdat dit een ramp voor het
land zou zijn en het een nuttelooze
dwang beoogd.
Tegen de argumenten door het Co
mité aangevoerd, stelde spreker zich
millions ïïr temSlX£ ,,al
den. dat is 129 tmliioen meer dan het
vorige jaar. Admiraal Bicnaimé deed
uitkomen, dat do Fransche marine-
begrooting nog de Duitsche met 45
millioen fra overtref, maar dat Biet5? 8!l"kk*
terrun het Franrehe vloolprogram bij "„i
het Duitsche achterstond. Trouwens,
dronkaard, terwijl er landen zijn waar
Duitschland had tot dusver meër aaximen 1 dronkaard op de 300 menschen
-lont ten ko-le gelegd. Volgen.--v,n<lt- Maar toc,h z'-n df"c,Jf""! ,ern;
al besteedde Duitschland in fl,S cn 1 drankmisbruik in ons lar.d
do admi.
de laatste dertien jaren 54c2 millioen 's 'ock e,':
frs. voor de vloot. Frnnkriik daaren-
tegen 4592 millioen.
:ig genoeg, om te ijveren
voor een nog krachtiger drankbestrij
ding.
't Comité heeft er op gewezen, dat
in Noorwegen het drankgebruik geste
gen is na invoering van Plaatselijke
keuze. Dit klinkt ernstig, zei Dr. Oot
mar, maar men moet de zaak onder
zoeken. Er is een andere samenstel
ling der statistiek ingevoerd cu hoe
wel het waar is, dat percentsgewijze
't alcoholgebruik in Noorwegen is ge
stegen, maar als men de statistiek
De minister-crisis in
Zweden.
Baron de Geer verklaarde aan den
koning dat de omstandigheden vor
ming van een liberaal kabinet niet
veroorloven. Nu is aan den gouvei
neur Hamrnerskjükl alsnog de voi
ming van een liberaal kabinet opge-
ÏÏG7\™Br. dCZe hoeft1°l verklaard gaat óntledcn, blijkt, dat 't gebruik
wemig kans to zien om daarin te sla- van gedistilleerd ook in Noorwegen is
verminderd, liet gebruik van bier en
gen.
Uit Mexico,
't Engelsche gezantschap is ver
sterkt met twee machinegeweren. Ook
is een belangrijke, hoeveelheid schiet-
materiaal aangevoerd.
Men blijft dus voor onlusten vree
zen.
collectieve nota verklaard, dat zij be
sloten hebben alle door Griekenland
bezette eilanden, met uitzondering
van Tenedos, Imbros en Gastelloritza.
aan Griekenland te laten, mits dit
Albanië ontruimt.
Albanië.
Essad pasja is met de d eputatie, die
den prins von Wied dc kroon van Al
banië zal ca an aanbieden, uit Dii-
razz-j vertrokken. Een dichte menigte
had zich aan het strand verzameld.
Op de pier stond een cerecompagnie.
Voordat hij de pier betrad hield
Essad een toespraak tot de menigte,
waarin hij zesde, dat deze da,? een
historische beteekenis heeft, wijl nu,
na het einde van den Balkanoorlog.
Albanië zijn vertegenwoordigers uit
zendt, om den vorst in te halen,
wiens komst, na de jaren van smaad
en vernedering onder het vreemde
juk, een aera van vrijheid en vooruit
gang zal bettekenen.
Essad besloot zijn toespraak me!
een: „leve de vorst en Albanië"',
waarmede de duizenden aanwezigen
met geestdrift instemden.
Toen de deputatie zich naar boord
(begaf bracht de eerc-comjiagnie haar
de eerbewijzen. Du deputatie bestaat
uit Essad pasja en 14 Atitanische af-
gev aard-guen, en is aan booid van de
„Adriatic©" naar Triest vertrokken,
vanwaar zij zich nanr Potsdam zal
begeven, om den prins do vorsten
kroon aan te bieden.
Essad heeft voor zijn vertrek, aan
de „Albanisclie Korrespomlenz" een
verklaring overhandigd, waarin
wordt gezegd:
,,Dë politieke toestand in Albanië
is naar mijn inocn.ing volstrekt niet
bedenkelijk. Alle in Europa daarover
verspreide berichten zijn onjuist. Se
dert 'riet ontslag en het vei trek van
Ismacl Kenia I bey boerse ht m Aiba-
Die volkomen rust.
Mijn m&ening over den toekomsti-
gen regeeringsvorm is: Altianic is
niet rijp voor dc uivoerin;
Een duizend man sterke menigte
te Tokio hield Woensdagnacht een
betooging in hot benedendeel der stad
Een aidoeiiDg jwlitie van 500 man
rukte uit en dreef de betoogers uit-
een een: 2C0 menschen werden gearres
teerd.
De overheid is klaarblijke'.ijk vast
besloten elke sti aatbetooging krach
tig te onderdrukken.
Stadsnieuws
PLAATSELIJKE KEUZE.
Do buurt.vergadi-ving die Vrijdag
avond in 't AmstcraSöisclie kwartier
aangekondigd was, is doorgegaan.
De bijeenkomst had plaats in een
melksalon aan de Amsterdamsche
Vaart. Een klein lokaaltje, al was ge
woekerd om ruimte te maken voor
de stoelen, 't Biljart was uit elkaar
genomen en tegen den muur gezet.
Er was zoo voldoende plaats om de
bezoekers plaats te bieden. Een 25-tal
menschen meest mannen maar
toch ook enkele vrouwen waren
opgekomen.
"t Gehoor was niet groot, maar toch
hebben de sprekers met gloed en over
tuiging hun causei gehouden, 't Wa
ren de hoeren D r. G. A. O o t ni a r en
D. Peereboo m. Men moet den ijver
der sprekers, die met onverflauwde
moed er op af trekken om desnoods
slechts enkelen op ccn avond te over
tuigen, bewonderen.
De sprekers moesten ziclp-vvei bohel-
is toegenomen. Gelukkig zijn de
ze, door lager alkohol-gehalte, min
der gevaarlijk.
In Canada is ook 't gebruik van alt
kohol gestegen, hoewel Plaatselijk®
keuze is ingevoerd, zoo verzekert het
Comité. Maar men moet bedenken,
dat in Canada elk jaar etroomen
landverhuizers komen, die veelal
nogal misbruik maken van drank.
Daarin ligt een vingerwijzing hoe
men dit schijnbaar tegenstrijdige feit
verklaren kan.
De drankbestrijders kunnen wijzen
op de vele Amerikaansche staten,
waarin het drankgebruik sterk ge
daald is na invoering van Plaatselij
ke keuze.
Dr. Ootmar wees ais medicus op da
grooto ontzettende ellende door
drankmisbruik en -gebruik gesticht.
Betreuren moest spreker 't, dat Mr.
I. W. Losecaat Vermeer, president
van de Iiaarlemsche Rechtbank, zich,
in een vraaggesprek in Haai lam a
Dagblad, tegen Plaatselijke keuzo
verklaard heeft. Spreker kan zich dit
niet verklaren, want juist rechters
kunnen t weten, dat een belangrijk
deel van de bevolking der gevange
nissen "t slachtoffer van den alko-
hol is.
De gedachtenwisseling beperkte
zich eerst tot 't stellen van enkele vra
gen over de actie.
Tenslotte vroeg een man achter in
het zaaltje
Mag ik eens vragen, ik heb een va-
dar van 82' jaar. Die man heeft eiken
dag een Binken borrel gedronken, net
zooats ik mijn potje bier drink. Mijn
vader is altijd goed gezond, ik san
hem geen groot<er plezier doen, dan
om voor hem een dubheitje of vijftien
cent drunk te halen. Dan is die oude
man weer oj>,ze\vekt en gaat zijn hout-
Wilt u mij daarop ecus
een antwoord geven...
Dr. Ootmar: Uw vader i3 'n zeldzaam
al, een der enkelen, die, niet te-
i~"„ i i. genstaande t drankgebruik, 82 jaar
!ïoD-k.cni>Pieekgestoelte ontmak na- js geworden. Maar hoeveel mannen
constitutioneel en
Maar
van lp
r i .1. UIUI.D. iuatu jivu.vBi uiaiiiiBi,
tuurlijk. Een stoel moest op een tafel- n cr niet voo,. den 82 jaar
tje gebonden worden om een lezenaar zijn en die ouder hadden
daar te stelten I j kunnen worden, zoo zij geen gebruik
Men zal begrijpen, dat we t niet j van ajcoliol gemaakt hadden,
nooaig vinden om deze redevoeringen De m(lll achter in t zaaltje, ja, dat
te „verslaan", te meer omdat we reeds ]s Wel zoo...
van eenige, dezer dagen gehouden, heer l. v. d. Ha ve gaf nog een
buurlvergaderingen een verslag ga-j schels van de ellende door den drank
ven. We volstaan daarom met enkele m veie arbeidersgezinnen aangericht,
korte aanteukeningen. Als Goede Tempelier doet spreker me-
Dc lieer Peereboom gaf een krach-1 d© aan 't huisbezoek en hoeft daar-
tig pleidooi voor de geheel-onthou-mee rijke ervaringen opgedaan. Som-
ding, onder aanvoering van talrijke ber en droef is de edlende in dronk.-
argumentcn. aardshuizen. Hoe groot is de ornmo-
Hij wees op do ellende door den al- keer als een dronkaard tot geheel-
van den I kohol gesticht, zijn gehoor verplaat- onthouder bekeerd wordt!
i man dio op
een trawler voer. Sinds bij geheel-
ijzer heeft spreker ook onthouder is, geeft hij 's maands f G5
tuLunci-jcii i«g©i»siig:»wiui. ociiu in gevangenissen, kiankzinni-i ln Uimnden
ik ben ook ccn tegenstander i geng«»tichten,
iet absolutisme Naar mini mee-1 Als onderivij
FEUILLETON
Vrij naar het Duilsch
var»
i;r>\v\i,D August honig.
53)
Zonder de bedoeling om u te be
leedigen. viel Chuinbcrfor! hem in de
rede, die thans vrij naast heni voort
liep. Zeggen wij tien Ihalers, ik wil
ze -onmiddellijk betalen, doch iaat mij
dun ook ongehinderd gaan.
Ei, ei, wilt ge me omkoopen?
dreigde do waker Weet go niet, da',
dit evenzeer strafbaar is? Ik ben een
ambtenaar, die zijn plicht getrouw is,
bij mij helpen zulke lokvogels niet De
rijke heoreu gëlooven alles met geld
te kunnen afmaken, zij denken, dat
alleen vagebonden en misdadigers in
dc kast gezet mogen worden, en wij
nrmc kerels zouden ons maar alles
moeten laten welgevallen. Maar
daar komt niets van in, wij zijn ook
menschen, en do wel geidl evengoed
voor ile rijke als voor de arme iui.
Chombcrfort scheen denkelijk in ie
zien. dat hij langs dezen weg niets te
hopen had. hij wierp een snellen blik
achter zich, en in het volgende oogen-
blik trof een lievige vuiststag dei.
nachtwaker In den nek. die bedwelmd
óp zijn knieën neerviel, terwijl zijn
gevangene met haastige schreden ten
nauwe, donkere zijstraat insloeg.
Toen de nachtwaker na eenige mi
nuten van zijn bedwelming bekwam,
stond een kort. ineengedrongen, bur
gerlijk gukleede man voor hem, die
hem onder den arm greep en ophief.
Zeg, wat voer jij daar uit, Kase-
hier? vroeg hij spottend.
Hou je aardigheden nu maar nij
je, antwoordde de nachtwaker wrovc
üg, ik heb mij laten overrompelen en
dat nog wel door een voornaam neer.
Hen voornaam lieer slaat geen
nachtwaker half dood. Die kan be
daard meegaan, hij geeft aan de j>o-
litiewacht zijn naam op en wordt we
der vrijgelaten.
Chrisiiaan Kftsebier wreef zich met
zijn hand den nek.
Je kunt. wel gelijk hebben, rondo
Frits, zei hij met heesche slem. Wie
weet, wat deze kerel op zijn geweten
heeft. Zuiver is hij niet. daarvan ben
ik heilig overtuigd, ook schijnt hel
niet de eerste maal te zijn, dat hij
eer» menscli half dood heeft geslagen.
Maar hij zal er voor boeten.
Eerst hebben, spotte de roode
Frits.
'k Zal hem we! vinden, antwoord
de de nachtwaker, die thans bedaar
der werd, ik heb hem in. ons huis go- i
zii.ii, toen hij de trap ojiging naar den
kantonrechter.
Wanneer hij met dezen bevriend
is. laat bom dan maar stilletjes schie
ten.
Dan juist niet. De kantonrechter
kan cn mag hom niet helpen, wvuit
hot betreft hier mishandeling en be-
leediging van een beambte. En zie ik
ter wille van den kantonrechter van
do klacht af, dan heb ik dezen ook in
den zak, snap-je het? Slim moet men
wezen, ik ondervraag morgén het
dienstmeisje van Honigmaun, en dan
zal ik wel to weten komen, wat ik
wil.
Voor mijii part, ga je gang, her
nam dc roode Frits schouderopha
lend, terwijl hij naar alle kanleo
rondkeek. Hoe staat. het. er mede?
Goed, antwoordde Kasebier half
fluisterend.
Vannacht dus?
Wanneer je moed en lust hebt..
Stel niet uit tot morgen, wat
vandaag gedaan kan worden.
Wacht nog een klein uur, legen
ééne» Ls het de beste tijd, zei de nacht
waker. die thans ook rondgeloerd
hadhier is de huissleutel, meer heb
je niet noodig.
Is de deur niet gegrendeld?
Neen, 'ik moet immers tóch naar
binnen kunnen, wanneer ik thuis
kom
Dus in de kanier links?
Ja, in de kast, die Unar staat, zul
je het ijzeren geldkistje vinden. nee:u
het onder den arm en tuut al iiet ove
rigo onaangeroerd. Wanneer de kast
gesloten mocht wezen
Ik heb mijn werktuigen b:j mij?
Maak vooral geen leven, de ooue
slaapi er vlak naast, doch zij moet
nog al een vasten 6lanp hebben.
- lk bea minder bang vour do oude
dan voor de honden.
Maak je maar niet ongerust, de
honden zijn dood, mijn vrouw heeft ze
vergift te slikken gegeven De honden
slapen s nachts in do keuken, zij wor
den echter vooraf nog op dc plaats ge
laten, en daar hebben 'zij vanavond
het vergiftigde vlecsch gevondon cn
opgevreten.
En veronderstel nu eens, dat zij
gehuild hebben, dan is die oude neks
zeker opgestaan en het vermoeden,
dat de boel niet pluis was, moet on
getwijfeld bij baar opgekomen zijn.
Na het eten van het vleosch moe
ten ze binnen tien minuten dood ge
weest zijn, het vergift werkt snel en
veroorzaakt geen pijnon, antwoordde
Kdsebier vol vertrouwen. Met zeker
heid kan ik natuurlijk voor niets in
staan, je moet je op alles voorbereid
houden. Ik ben tegen één uur op den
hoek der straat, zoolang je niet hoort
fluiten, heb je van builen niets te
vreezen. Later vinden we mekaar wel
iu het Tuinsteegje, ik zal daar op je
wachten. Heb je voor een aiibi ge
zorgd?
De menschen, bij wïen ik woon
denker, dat ik te huis ben. knikte de
roode Frits, ik heb mij thee l&ten zet
ten en ben naar bed gegaan, zooals zij
meenen. Dat ik hedennacht buitens
huis zou geweest zijn, dit zuilen zij
niet gelooven
Dat is dan Ln orde, zeide Kase
bier, ik heb natuurlijk uict ue beele
geschiedenis niets te maken, op mij
mag je je niet beroepen, ik kan niet
altijd getuigenis voor je afleggen. Ga
nu en doe maar eens je best, er is
een aardige som in het ijzeren kistje,
mijn vrouw heeft liet goed gezien.
Zwijgend knikte de roodo Frits en
verwijderde zich met haastige schre
den. Terwijl hij andermaal zijn hals
wreef, zag Ktisebier hem nog een ge
ruime poos na, om eindelijk met een
verwensching, die zijn ontsnapten ar
restant gold. de tegenovergestelde
richting Lu te slaan.
TIENDE HOOFDSTUK.
Duistere raadsels.
Ik moet u duizendmaui mijn; ex
cuses maken, dat ik u stoor, zei oom
Frans, het kabinet van de firma Carl
Gottfried Walker Zn binnentreden
de. Een particuliere aangelegenheid,
die mij Ln booge mate opwindt, voert
my reeds in dit vroege morgenuur tot
u. ik weet zeer wel, hoe kostbaar uw
tijd is, doch ik dacht, da; vóór deu
aanvang van den kantoortijd de aio-
ring u minder onaangenaam zou zijn,
vandaar dat ik mij terstond na bet-
ontbijt op weg begaf.
Gottfried Walker had zoo juist zijn
dagelijksche taak - het lezen der met
de post aangekomen brieven, vol
bracht, hij gaf de gezamenlijke pa
pieren aan zijn schoonzoon over en
reikte den rentenier glimlachend do
hand.
Ge behoeft volstrekt geen excu
ses te maken, antwoordde hij, een
goed vriend is hier steeds welkom.
Oom Frans wierp een onderzoeken-
dn blik op de beide jonge mannen,
die al hun aandacht wijdden aan de
brieven, vervolgens haalde hij een
verkreukelde en hier en daar ge
scheurde courant uit den zak.
ik dank u, zei hij zichtbaar op
gewonden, ik sta u gaarne tot weder
dienst. Gij hebt zeker relatien in
Zuid-Amerika?
Natuurlijk, hernam Walker, wij
krijgen onze huiden met geheel©
scheepsladingen rechtstreeks van
daar.
Ik dacht het wel. Hebt ge mijn
broeder ook gekend?
Den violist? Ik herinner me nem
nog zeer goed, hij was eeu talentvol
kunstenaar.
(Wordt vervolgd)
