vi nuvn non, did zoo v-AmcKrlkt wa-
<1.?; zc <p heeterdoad betrapt wa-
dat r.j geen vin verroerden. Het
tal werd goarresteed: De dieven
- en neg nicer op him kerfstok te
l>K STUDIEREIS DER ZUID-
AF» IKAANSCHE BOEREN.
Men meldt ons uit den Haag:
1'nsdag Iiceft in Jiet gebouw van
ii.-r. Ministerie van Buitenlandsche
Z.iken te 'xGravonhag© eene gomeen-
s huppel Uk* vergadering van het
E re comité voor de ontvangst der
Ziiid-Afriknnr-sche landbouwers en
v. n hot Dagelijkseh Bestuur der Fo-
jiMik!:jke Nederland sche Landbouw-
reenidns plaats gehad.
K. II. Prins Hendrik, een der
e. !C voorzitters van het Eere-comité
n voorzitter der Kon Nod. I-nnd-
bouw voreei ig.ng was door verblijf in
het buitenland verhinderd tor verga-
dei mg tegenwoordig te zijn. Or.der
meer waren aanwezig do ministers
van Bultenlandsche Zaken en van
Landbouw. Handel 011 Nijverheid,
beiden eere-voorzittera van hot Eere
comité,
Jhr. Mr. G. L. M. H. Ruys de Beer
renbrouck tweede voorzitter van de
Kon. Ned. Landbouwvereeniging
opende de vergadering waarin
woorden van welkom en van dank
voor de ondervonden medewerking
uitsprak.
Jlir, London, minister van Buiten-
landsche Zaken, zetde vervolgens met
groot genoegen het c?re-voorzitter-
crii.i p aanvaard te hebben en noemde
het een voorrecht het comité in zijn
officioele woning te inogon ontvangen,
liet departement van Buitenlandse he
Zaken, aldus do minister, herbergt
gaarne degenen, die wenschen samen
te werken tot bevordering van de
u ede verstandhouding en betrekkin-
>1 tnsschcn ons land en het buiten
land. Voor weit land ligt dit streven
meer voor d? hand dan in dit geval
vim Zuid-Afrika, waar de banden des
bloeds een reden te meer zijn om ons
op economisch gebied tot elkaar te
bi- -ivcQ. Z.Exc. ging ten slotte de
historische banden tusschen Neder
land en Zuid-Afrika na.
.Mr. Treub, minister van Landbouw,
Handel en Nijverheid, hield vervol-
i'j oen rede waarin hij er op wees,
iai bij bezoeken door Zuid-Afri&aan-
sch© hoereu in den laatsten tijd aan
ons land, de tegenwoordige organisa
tie van den Nederlandse!» on landbouw
in hooge mate hunne aandacht trekt
door de ontwikkeling van het vereen i-
glngsleven onder de landbouwers en
rle wijze van Staatszorg in deze mate
rie. Daarbij heeft het Nedertandsch
fokvee in Zuid-Afrika een goeden
naam. Nu de Unieregeering van Zuid-
Afrika her. Nedei Landsch Rijksmerk
voor volvette kaas onlangs heeft er
kend, zal de kennismaking der Zuid-
Afiikaan&che landbouwkundigen met
onze kaasmakerijen, den uitvoer naar
Zuid-Afrika bevorderen.
Spr. eindigde met de Kon. Ned. Land-
bouvvvereeniging voor hare leiding te
danken.
Het Tweede Kamerlid Jhr. mr. P.
van Foreest werd vervolgens tot voor
zitter aangewezen en nam de leiding
dor vergadering over.
Bij de besprekingen der excunne
bleek men a gemeen van meening, dat
voor te veel indrukken en te veel ver
moeienis gewaakt dient te warden en
dat de Zondag geheel als rustdag,
waarop men niet reis:, beschouwd
moet worden. In Friesland heeft men
zich bereid verklaard de kosten der
ontvangst in die provincie te dragen
en ook van elders zijn toezeggingen
van gektelijken deun ontvangen.
Inmiddels zulten ook nu verdere
toezeggingen gaarne tegemodt gezien
worden door de Kon. Ned, Landbouw-
vereeniging, Buitenhaf 42 te s-Graven-
hage.
De voorzitter sloot de vergadering
met een woord van dank tot de aan
wezigen. Hij sprak de hoop uit dat de
besprekingen tot Iels zuilen leiden dat
later met gulden woorden in de ge
schiedenis dor Unie van Zuid-Afrika
en van Nederland zal worden opgetee-
kend.
MEVROUW WOLLRING'S BE
DRIJF.
Verschenen is een Rapport van de
commissie inzake de beschuldigingen
tegen de echtgenoot© van den heer H.
II Wollring, lid van den Gemeente
raad van Amsterdam, beschuldigd
van „woeker".
De conclusie luidt:
Daargelaten de vraag of het in het
algemeen weuschelyk is de gelegen
heid ;e geven de koopsom van goede
ren bi) kleine bedragen af te betalen,
omdat dit in de hand kan werken het
koopei- van niet volstrekt noodige
gotderen, n wij eenstemmig van
oordeel, dal mej. Wollring in geenen
deole een ongerechtvaardigde winst
rekent en «lat van woeker absoluut
geei. 6prake kan zijn De provisie,
vveike zij an de magazijnen ont
vangt. komt niet ten laste van de
koopers en de 10 pCt. ..administratie
kosten welke de laatsten betalen, is
t iet bovenmatig Veel financieel voor
deel za zelfs mej. Wollring niet van
liure zaken hebben, want het bleek
ons en het ligt m den aard der zaak,
dat zij verscheidene slechte betalers
éi.der hare cliënteel© heeft.
ROODVONK.
In de gom «mee Nieuw enhoorn,
heeiBCht onder do schoolgaande kin-
deren roodvonk in zu.k..- mate, dat de
beide openbare lagoie scholen voor
drie weken zijn gesloten.
MINISTERSCHAP VAN DR.
KUYPER.
In een polemiek met „De Vaderlan
der" schrijft „De Standaard":
„Thans bepalen we er ons toe, (e
horhalen wat we reeds verklaarden,
<lni o.i. van een ten tweeden male din
gen naar het ministerschap van dr.
Juiypcr, geen sprake meer zal kun
nen zijn.
„Dit wan: in 1909 mogelijk geweest,
maar ia toen, van zoover wij oordee-
3en kunnen, voorgoed afgesneden
CONFLICT IN HET HOUT
BEDRIJF TE ZAANDAM.
Tusschen den Bond van Werkgevers
in het houtbedrijf eenerzij da en da or
ganisaties van den Centraten Bond
van Transport- en Havenarbeiders
(afd. Zaandam) en do Zaansche fede
ratie van arbeiders ln het houtbedrijf
anderzijds is een conflict ontstaan dat
zijn oorsprong vindt ln het afwijzen
van het door den werkgeversbond
aangeboden collectief contract.
De werklieden eischen in 't con
tract hooger loon en gunstiger werk-
voorwaa rden.
De Christelijke organisaties hebben
zich ook tegen T ontvverp-contract
verzet.
CARNAVAL TE BF.RGEN-OP-
ZOOM.
Do Hbld.-correspondent te Borgen-
op-Zoom schrijft
De carnavalspret had het gewone
verloop: enkele gecoetumcerde rrroep-
jes en heel veel vieze, walgelijke ver
tooningen.
Met loflelijkcn ijver heeft de veree-
njging „De Volkszang" haar best ge
daan. in do meestal zlnnelooze en ook
dikwijls onzedelijke carnavalsliederen
verbetering te brengen. Dagen tang
gaf zo aan de jeugd los in het zingen
van een carnavalslied en op de car
navalsdagen trokken een paar mu
ziekkorpsen, dat lied blazend, de stad
door. Toch hoorden we nog heel veel
zingen van „Mina met een hengel »n
de hand" of van een ander meisje
„dat op haar dobber letten moest
terwijl van alle kanten verzekerd
werd dat men „Lenst toch zoo onuit
sprekelijk lief had'.
Opmerkelijk i3 het dat dit jaar do
politie krachtiger dan vroeger opge
treden ia tegen do gedurende do car
navalsdagen door do stad trekker.de
gecostumeerden mot muziek. Zo moes
ten dit vooraf aanvragen en dan werd
dit nog slechts aan kleine troepjes
toegestaan.
Het dansen van den tango was on
straffe van ontruiming en sluiting der
lokalen verboden. Ten einde dit mis
drijf te kunnen constateeren, zouden
vooraf aan al de politieagenten boek
jes met afbeeldingen van den tango
zijn uitgereikt. Toch hoorden we dat
o.a. op de Groote Sociëteit, den tango
wel dagelijks gedanst is. Maar offi
cieel was die dans verboden. In één
der danszalen hing een zeer verdien
stelijk uitgevoerde teekoning, waarop
een tango-dansend paar afgebeeld
was, aan wie door een politie-ageut
proces-verbaal werd aangezegd, ter
wijl de burgemeester in ambtsgewaad
op de treden van een troon stond Het
onderschrift luidde„Ik Tsaar Ber
nard de 1ste (onze burgemeester heet
Bernard) spreek mijn veto uitl"
TEHUIS VOOR SCHEVENINGSCHE
VISSCHERS.
Te Scheveningen neeft zich eene
commissie geconstitueerd voor de
stichting van een Tehuis voor oude
Scheveniugsche Visschers.
Reeds nu kan daaromtrent worden
medegedeeld, dat wordt vastgesteld
dat het Tehuis oen positief Christelijk
Km akter zal dragen.
Niettemin zal geen enkele viascher,
die in do termen -alt om opgenomen
te worden, worden geweerd omdat hij
die geloofsovertuiging niet deelt.
GASBEDWELMING.
Men schrijft uit Culemborg
Schipper J van Bekkuni, uil Pur
ine rend, die hier in de haven ligt om
stroo te lossen, zou Woensdagmorgen
naar Ilagestein ;Z.-H.) vertrekken.
Hij ging daarvoor naar de machine
kamer om den motor, die door zelf-
bereidend gas gedreven wordt, in be
weging te stellen en bemerkte waar
schijnlijk niet, dat er een kraantje
openstond, waaruit gas ontsnapte. Hij
geraakte daardoor direct bedwelmd.
Gelukkig ontdekte zijn knechtje bij
tijds, dat er iets niet in den baak
was. De jongen, die het ook al te
kwaad kreeg, riep om hulp, welke nu
van alle kanten kwam opdagen.
Den inmiddels telefonisch ontboden
aris mocht het gelukken den be
dwelmden schipper na ©enigen tijd
tot bewustzijn te brengen.
OP VRIJE VOETEN.
Men meldt uit Amersfoort aan het
„U. D.":
Men zal zich herineren, dat esnige
maand en geleden een stillcvende boer
en zijn huishoudster gearresteerd wa
ren in verband met geruchten over
den dood van den echtgenoot der
huishoudster. Gelijk men zich zal her
inneren, had di- boer in het huis van
bewaring zich van het leven beroofd.
De vrouw is thans, naar wij ver
nemen, weder op vrije voeten gesteld.
WERKSTAKING TE 's HERTOGEN-
BOSCII.
Gistermorgen is onder een deel van
liet personeel der sigarenfabriek der
luwen Eugene Goulmy Baar te
's Ikutogenboscb een .-taking uitgr-
broken. welke 235 sigarenmakers om
vat, allen aangesloten bij de Federa
tie. De staking is tiet gevolg van het
ontslag van een der sigarenmakers,
lid van genoemden bond.
He; overige personeel is aan den
arbeid gebleven.
Stadsnieuws
STAATSPENSIOEN.
De aidealing Haarlem van den Ned.
Boud voor Vrouwenkiesrecht had
Woensdagavond in de bovenzaal van
de Vereenlguig oen vergadering be
leed, waarin de lieer D. de Clcrcq van
Bloemendaal sprak over „Staat spaa-
bijeen komst was slecht bezocht;
een 35 ta! nc-rs'-nen. meest dames,
ren opgekomen.
Do voorzit-ter, mej. Wiliy Scheer,
betreurde <lo geringe opkomst, die zij
weet aan de uitvoering voor 't Hoef
ijzer verbond.
De tic r de Ckwccj vuig aan met een
kort pleidooi voor vrouwenkies recht.
Wanneer er ouwen in de volk.-.ver-
torenwoordiging gezeten hadden bij
<ic b handeling van de oudetdoms
Talma, dan zou zeker met meer
kr.ic.lit gewezen zijn, op de groote
billijkheid die in deze onzalige wet
lx:- „ui is tegenover do vrouwen.
De wetgever heeft geen reke-
ii ng gehouden met de vrouwen.
I de vrouwen zag hij niet, zij zijn
hoekje. Dc premïo voor <1© ouderdom:
verzekering zou betaald worden door
Hen man, maar de centen zouden
dienen ultgezulnlgd te worden van 't
huiahoudgeldje door de vrouw. Als de
man premie betaald heeft en hij sterft
voor den pensioen leeftijd, dan krijgt
de vrouw niets, niettegenstaande zij
haar leven lang gezwoegd zou hebben
om de premie te kunnen betalen. Dit
is een groote onbillijkheid.
't Staatspensioer.tje dat thans, door
een achterdeurtje, waarvan Duys 't
sleuteltje had. verkregen ia, geeft
thans twe© guldentjes.
Maar dat is geen Staatspen
sioen zooals de Bond voor Staa'.~-
pensionneering dit cischt.
Staatspensioen is een billijke zaak.
Hot tegenwoordig geslacht heelt groo
te verplichtingen tegenover ds ouden
van dagen. Do oudjes zijn de vaders
en moeders van 't tegenwoordig wer
kende mannen on vrouwen.
De oudjes hebben recht op zoo'n
Staatspensioen, dat zij daarvan on
bezorgd op do laatste levensdagen
kunnen leven, 't Pensioentje van twee
gulden is niet anders dan een kleine
tegemoetkoming.
Tegen Staatspensioen is niets tc
zeggen. Het is slochts een goedma
king van do enorme fout in onze
maatschappelijke verhouding, dat de
arbeider met zooveel loon ontvangt,
dat hij zelf kan zorgen vocxr don
ouden dag.
De ontwerp-wet van Treub beant
woordt ook lang niet aan de verlan
gens van de voorstanders van Staats
pensioen.
De leeftijd van 70 jaar is weer
hoog gesteld, slechts 0 van 100 men
schen bereiken dien leeftijd.
't Pensioentje van 2 gulden is zoo-
als Treub 't genoemd heeft een ouder
domsrente ann bolioeftigcn.
Men moet zich schamen, om de oud
je:? met 200 centen naar huis te zen
den.
't Pensioentje ?s bedoei-l voor dc
behoeftige:», rraor de meest behoefti-
gen won!en uUgeschnke'd. door de
uitsluiting van de bedeeling.
Dit is een scl„ kkelijke bepaling.
Stel eens voor em mm vin GS jo
ren, die zoo hard gewerkt heeft, dat
hij afgeleefd is en niet meer werken
kan. \v at moet zoo n man doen om op
70 j. "t pensioeutje te krijgen, llij mag
geen bcdeolnig ontvangen, geen brood
je stelen, niet bedelen, lloe moet die
man dan lover, om da 70 jaar te ha
ler.? „Ik weet 't nietl" zoo zei spre
ker.
De bepalingen waardoor de ge
meente niet financicele banden aan de
ouderdomsrente gekoppeld wordt ziju
ook gevaarlijk. Dc geineenle zal voor
deel i.g bandelen door te bewerken
dat de 05 jarige van de bedeeling
trekken. Hier ligt zeer giftig ad
dertje onder 't gras
De rente is voor de behoeftigen. De
zicli aanmeldende oudjes zullen tegen
over commissies uiit do bun-gerij moe
ten kunnen aantopnen, dat ze boboef-
ti,z zijn, zonder ooit bedeeling te heb
ben geriolen.
De oudjes moeten dus hun geheele
levensloop weer bloot leggen voor de
ze commissie. Dit wordt voor de oud
jes weer een treurig gebedel.
Spreker hoopt, dat geen enkel Ne
derlander zich zal laten vinden om in
zoo'n commissie zitting te nemen.
't Wetsontwerp van Treub stelt ons
bitter, bitter te leur.
Kan Nederland oer jaar geen 20 of
30 niiliioen gulden opbrengen voor
een goed Saatspensioen? Zeker al?
men maar wil. Nederland i? rijk, de
vermogens nemen elk jaar met 130
miliio^n guldon toe, 125 millioen gul
den wordt per jaar uitgegeven voci
alcohol, 30 A 4' millioen voor 't roo-
ken. en 50 millioen voor omloopdoel
einden.
Dc bond voor Staatspensioen te'.t
thans ruim 100.000 leden. Dit aantal
moet nog vc.-root worden, om een
krachtige'actie te kunnen voeren.
Spreker eindigde met een opwek
king om 1; worden van den Bond
voor Staatspensionnezring.
NUTTIGE HANDWERKEN.
Voor dit examen zijn te 's-Graven-
hage geslaagd de dames A. M. de
Boer, E Th, J Hendrikez, L. C. 4
Heodrikfiz en li. C. D. Daams,
Ilaarl-in. Te Utrecht mej. E. F. de
liegt, te Haarlem.
Het Toonee!
„MONNA VANNA" DOOR „DE
TOONEELVEREENIGING
Er komt in Monna Vanna een too
neel voor, dat van d© actrice, die de
titelrol vervult, bijna het onmogelij
ke eischt. Het is do slotscène, wan
neet Giovanna. om PrinC.volle te
redden, haat tegen den gevangene
huichelt, terwijl liefde op dat oogen
b'ik de drijfveer van heel haar han-
delin-r is. fin-der do woorden van ver
achting. die ze Princivalle in het ge
laat slingert om Guido te misleiden,
moeten wij, toeschouwer?, de liefde
voelen. Slechts een zeer groote trage
dienne zal ons dit tooneel aanneme
lijk weten te maken.
De scherpe, telkens wisselende
nuariceenng, zoowei in dictie als in
gelaatsexpressie, die dit sloltooiiee;
verlangt, misten wij gisterenavond in
Pine Belder's s-pol. ZooaJs Pine Bei
der d:t tooneel «-peelde, was het on
begrijpelijk, dat Guido haar huichel
spel net z«>u hebben doorzien. Zij
was enkel de liefhebbende vrouw en
vergat, dat pitad Printnvalle Guido
Colonna stond, die elk gebaar, van
haar Ijeapiedde, elk woord wan
trouwde.
Men heeft Pine Beider geen dienst
bewezen met haar deze ontzaglijk
zware rol te laten spelen. Mevr au w
Beider is een heel knappe, intellec
tueel hoogstaande actrice en zij be
hoort ongetwijfeld tot onze beste en
meest !>eschaafde „grande? coquet
tes". maar een vrouw met ïwtssio. een
tragedienne is zij niet. Haar Monna
Vanna was zeer zeker goed doordacht
en zij heeft ook veel moois in deze rol
gegeven, maar in de groote dramati
sche momenten schoot zij telkens te
kort. Dan voelde rnon bijv. bij naar
binnentreden in de tent van Princi
valle cn in liet belangrijk psycholo
gisch oogenblik, als zij over Guido
sprekend zegt: „Wanneer hij
niet gelooft, dan...." dat voor deze
rol nog iets anders dan intellect en
goeden wil wordt verlangd. Ook is
haar hooge stem met wuim en innig
genoeg voor een ïol als Giovanna.
Brondgeest was een guede Princi
valle. in het begin hinderde ons nu en
dan zijn slordige dictie, maar tater
vooral in liet tooneel met Monna Van
na ging er gloed en warmte van
hem uit.
De overige bezetting was zeer vol
doende. De hoer Maurits de Vries
houdt van het breede gebaar en hij
heeft temperament Hij zou, ais hij de
stem er voor hnd. ongetwijfeld een
uitmuntend heldentenor zijn De
heer De Vries voelt blijkbaar voor de
romantiek cn een rol als Guido Co
lonna „ligt" hem dan ook uitstekend.
Vooral in het eer-de bedrijf aan 't
slot was hij. wat ons niet venvonder-
de, met zijn houding verlegen heeft
hij knap en met entrain gespeeld.
Van Warmeloo was in zijn gebaren
wat eentonig, maar maakte toch van
den in schoonheid levenden Marco Co
lonna een interessante decoratieve fi
guur.
Als geheel een voorstelling, waarin
wij den ernstigen wil om den geest
van Maeterlinck's dichterlijk werk tot
zijn recht tc doen komen, zeer hebben
gewaardeerd. De vier houterige sol
daten op den achtergrond hadden wij
waar hei volk ook achter de scher
men bleef gaarne cadeau gegeven.
Dergelijke figuratie hoort misschien
in een ouderwetse he opera thuis, in
een werk als Monna Vanna kan zij
worden gemist.
Jammer, dat er zoo weinig publiek
was opgekomen.
J. B. SGIIUIL.
JONGE VOORUITSTR.
VRIJZINNIGEN.
Men schrijft ons
Door de vereeniging De Jonge Voor-
uitstr. Vrijzinnigen werd Woensdag
avond eene vergadering gehouden
voor haar leden in de bovenzaal der
„Sociëteit de Nijverheid", waar de
heer H. Ploeg Jr. een lezing hield
over „Plaatselijke Keuze".
Do voorzitter, do l eer Mr. A. Jon
ker, opende de vergadering niet een
kort woord, er op wijzende, dat deze
avond niet direct bedoeld was als
propaganda voor Plaatselijke Keuze,
doch daar de vereeniging „De Jonge
Vooraitstr. Vrijz.' op de 1.1. gehouden
vergadering beskiot ndhaesie te be
tuigen met het streven van Plaatse
lijke Keuze, is de gelegenheid aan
gegrepen om voor de leden het wer
ken e'u streven van het Comité nader
uiteen te zetten, waai toe één der
voorstanders zich bereid verklaard
had.
De heer Ploeg begon met een over
zicht ie geven van het werken der
geheelonthouders van den oorsprong
der beweging af, besprak de ver
schillende soorten van Drankwetge
ving, de verschillende soorten van
drankbestrijding en toonde daarna
met cijfers aan. dat van het stolsel
van Plaatselijke Keuzo liet meeste
succes te verwachten was,
Spreker besloot zijn rede, die met
alle aandacht gevolgd was, met een
woord van opwekking lot het teeke
nen en doen teeltenen van de lijsten
voor Plaatselijke Keuzo.
Door enkeion der aanwezigen werd
met den spreker van gedachten ge
wisseld, waarna do voorzitter, met
dank aan den spreker, do vergade
ring slooL
Rubriek voor Vragen
QeabonneeTdfQ hebben het Toorresht,
vragen op verschillend gebied, mita voor
beantwoording vatbaar, in te xemien bij de
Redactie ven Haarlem'.. Dagblad, Groot®
Houtstraat 53.
Alle antwoorden worden geheel kosteloos
gegeven en xoo spoedig mogelijk.
Aan vragen, die niet volledig
woonplaats vsn den inzender vermelden
wordt geeu aandacht geschonken.
VRAAG. Kunt u mij ook opgeven
welke prijs op no. 14775, vijfde klas
se Staatsloterij Ï6 gevallen?
ANTWOORD. Dat kunt u tegen
een kleine vergoeding informeeren bij
een oonunisaionnair in effecten.
VRAAG. Waar en wanneer is de
Officier van Justitie kosteloos te spre
ken.
ANTWOORD. Vervoeg u aan het
CORRESPONDENTIE.
Den heer C. J. II., te Beverwijk'.
De bedoelde beschouwing van Prof.
Kortewe® is door ons uit een ander
blad overgenomen, zooals u in het
stuk hebt kunnen Jozm. Al? u het
door u bedoelde geval lielangrijk ge
noeg acht, doet u liet bost, dat aan
Prof. Kortcwcg mee te deelc-n.
Uit "Je Omstreken
BLOEMEND A AL.
BOND VAN VRIJE LIBERALEN.
Te Bloemendaal werd Woensdag
avond de jaarvergadering van de
Bloeinendao'.sche afdeling van het
kiesdistrict Beverwijk van den Bond
van Vrije Liberalen gehouden.
De heer Jhr. Quarles van Ufford, de
voorzitter, opende de vergadering,
waarop dc heer D. W. A. Q. Graichen,
de secretaris, het jaaroverzicht mee
deelde.
De heer Graichen doelde mee, dat
door vertrek naar elders liet ledental
an 121 tot 102 daalde, maar door
doeltreffende propaganda weer steeg
tot 138.
Uitvoerig stond de secretaris stil bij
de verkiezingen van 1913 eri prees do
werkzaamheid en financieelen steun
van vcrschllend'e ingezetenen, waar
door mede het succes bereikt kon wor
don, dat in 1913 bereikt is. Gememo
reerd werd hot gunstige resultaat van
den strijd der vrijzinnigen bij de Ka
mer- en Stnten-verkiezirigen.
Verder gaf de hoer Graiclvon een ge
detailleerd overzicht van verkiezingen
in dc kiesdistricten Beverwijk, Vel-
sen en Bloemendaal en een alge
meen overzicht van de verkiezingen
elders in den lande.
liet verslag werd goedgekeurd.
Jhr. B. de Jonge van Campens
Nteuwland, de penningmeester, deel
de mee dat de ontvangsten bedroegen
630.851 '2 en de uitgaven f219.55. Het
saldo bedraagt dus 1411.301/2 Aan de
kïesvereenigingen in de omliggende
gemeenten werd als financieelen
steun voor de Kanier - en Statenver
kiezingen ƒ2750 gegeven. Onder ap
plaus der vergadering bracht dc heer
De Jonge htiide aan dc milde gevers,
die deze schenkingen mogelijk heb
ben gemaakt.
De heeren De Sturlcr en Kingma
zullen de rekening en verantwoor
ding nagaan.
De voorzitter bracht hulde aan de
groote werkzaamheid van den pen
ningmeester tq'dens den verkiezings
strijd.
Op voorstel van den heer De Slurler
werden de aftredende leden van het
bestuur, do iieeren F. W. baron, van
Tuyil van Serooskerken, Jhr. B. de
Jonge van Campens Nieuwland en D.
W. A. G. Graichen, bij acclamatie her
kozen.
De heer Quarlcs wenschte het be
stuur geluk met deze herkiezing. Spr.
verklaarde, dat hij niet gaarne ziju
linker- en rechterhand, den penning
meester en secretaris, zou gemist heb
ben.
Nadat besloten was tot een herzie
ning van het huishoudelijk reglement,
verwelkomde de voorzitter den iieer
F. J. W. Drion, lid der Tweede Ka
mer en algemeen secretaris van den
Bond van Vrije Liberalen, te 's-Gra-
venhage.
Daarbij betreurde spreker het, dat
niet meer personen waren opgeko
men.
De heer Drion ving nu zijn voor
dracht aan, deze splitsende in drie
gc-deelteu wat er veranderd was door
da verkiezingen, wat er niet veran
derd was en wat cr nog zou verande
ren.
Ter inleiding herinnerde spreker
aan de kabinetscrisis en concludeerde
uit het aanbod van de vrijzinnige par
tijen, met algemeene instemming aan
de S. D. A. P. gedaan, om drie zetels
ii het n in eterlê te btw-•
aanbod aan drie personen maar aan
een partij was, dat de vrijzinnigen
een andere politieke richting dan
vroeger zijn uitgegaan De S. D. A. P.
heeft nu de kans gehad, om deel te
nemen aan de Regeering. Dat zij zich
VRAAG. Kunt u mij ook zeggen,
waar een meisje van 12 jaar, zich
gratis \erder kan bekwamen in het
Franoch?
ANTWOORD, Wend u tot de
Toynbee-vereeniging, Donkere Spaar-
n«.
VRAAG. Mijn dochter van 23
jaar, maakt ons het loven zeer on
aangenaam. Zijn wij verplicht haar
thuis te houden?
ANTW OORD.' Neen.
VRAAG. Mijn dochter is voor
noodhulp gehuurd tot Mei (dus 10 we
ken). Nadat zij een week in dic-nst
was, heeft mevrouw huar legen den
volgenden weck opgezegd. Heb ik nu
recht op schadevergoeding?
ANTWOORD. Ja. dat wil zoggen
uwe dochter heeft recht op schade
vergoeding.
VRAAG. Ik was iemand f 1.20
schuldig In beschonken toestand
kwam hij met een ander dat geld te-
nigoisclicn. Door hun optreden zijn
mijn vrouw en nnjn twee zieke kin
deren geheel van streek geraakt. Kan
ik hen nu iaten vwvolgcn en tot vvmn
moet ik mij dun wenden?
ANTW OORD. ludien Inj in uwe
woning is binnengedrongen, zoudt u
een aanklacht bij de politie kunnen
indienen wegens huisvredebreuk.
VRAAG. Hoeft een dagmeisje
reclu O)) een weekloon, wanneer zij
's Maandags zonder voorkennis weg
blijft en Dinsdags na den middag
laat weten dat zij ziek is?
ANTWOORD. Indien zij ook
werkelijk ziek is, heeft zij recht op
haar weekloon.
VRAAG. Kon eert meisje van 21
jaar, dat het huis wil verlaten, hier
in verhinderd woitlen door ouders?
ANTWOORD. Neen.
Den heer A. H. J. Het eerste deel
van uw vraag is in ons blad van 25
Febr. reeds beantwoord. Indien me
vrouw weigert te betalen lunt u u met
een bewijs van onvermogen vervoe
gen aan liet bureau van consultatie.
Parket (Paleis van Justitie aan de daaraan onttrokken heeft, is met aan
Jansstraat) des morgens tusscnen 10 i de aandacht van de kiezers ontgaan,
en 12 uur. Die stap is voor de S. D. A. P. een be
langrijke geweest. Voorloopig zal zij
nu nug wel trachten om van twee wal
letjes te eten, n.l. steun te zoeken bij
de revolutionnaireu en steun te vra
gen van kleine ambtenaren, enz. door
dezen lotsverbeteringen en hervormin
gen te beloven. Op den duur gaat
niet.
Blijft de S. D. A. P. de deelneming
aan de Regeering weigeren, dan
moet zij ecu zuiver revolution aire
partij worden. Maar in dit geval zal
zij bij de volgende verkiezingen geen
140.000 stemmen, doch misscluon
maar een 30.000 uitbrengen.
Spreker wijst in dit verband op de
installatiercde van den Zaandam-
schen Burgemeester, den heer Ter
Laan, welke rede elke spoor van so
ciaal-democratie miste, waartegen
de lieer Frank va» tier Goes in het
Weekblad van 't Volk protesteerde
Deze positie der sociaal-democratie
versterkt dc toekomst der vrijzinni
gen, ai is iiun parlementaire kracht
bij de verkiezingen niet grooier ge
worden. wijl zij met krachtig genoeg
ziju en voorloopig ook niet zullen
wordeu, om een vrijzinnig ministerie
te vormen.
Hierna schetste de heer Drion het
optreden van het Ministerie Gort van
der Luiden, dat zegt via het Parle
ment, over d© partijen neen, op 't
volk te steunen, 't Ministerie is er dus
geeu voortgekomen un een kunstma
tige politieke partijgroepeenng cn
-scheiding, docJi wil nagaan, v at er
in het voik leeft. Spreker herinnert
aan de hoofdpunten van het kabinet»-
program; algemeen kiesrecht
ouderdomsvoorziening. VVanneer
geeu partijen waren, zou het geheele
volk instemmen met deze twee pro
grammapunten.
Want weliswaar zijn niet allen van
oordeel dat hot kiesrecht moet uitge
breid worden, maai een feit is, dat
het omslachtige en kostbare Kiesstel
sel van Van Houten, behoort gewij
zigd te wordeu. Zoo is 't ook met do
uitbreiding van art. 3(i9 van do
Ouderdom» en Invaliditeitsverzeke
ring.
Lost men deze twe© vraagstukken
op, dan kan men overgaan tot be
langrijker arbeid.
Spreker leidt hieruit af, dat
coristitutioncele stelsel zich gaat
zïgen. Men zal voortaan meer si en op
treden kabinetten steunend op hut
volk en niot op do partijen. Dat
geen achteruitgang, integendeel,
want don zal men niet alleen arbei
den aan wetsontwerpen, waarmee
politieke winst is tc behalen, doch
ook aan do oplossing van vraagstuk
ken, waarover het goh e© lo land liet
eens is; administratieve rechtsspraak,
wijziging van het Burgerlijk Wet
boek, verbetering van dc opleiding
der rechters enz. Want 't is vreemd
maar toch waar. dat de Staten-Gene-
raal dergelijk© zaken, waarover ieder
het eens is, niet in behandel.ng
neemt, omdat daaraan geen poiiticko
winst is te behalen.
Tegenover dit goede, stelt spr. wat
er kwaads zou zijn gekomen <-n ge
handhaafd, als T Ministerie-Heems
kerk was gebleven. Spr. herinnert aan
de Tariefwet. aan de Grondwetsher
ziening, vrouwenkiesrecht, onder wij s-
herziening en vermeerdering van de
vrijheid der ambtenaren, om uit to
komen voor hun politieke overtui
ging. Onder liberale kabinetten kon
in dit opzicht ook wel eens gezondigd
zijn. maar dan was men cr zelf van
overtuigd, dat men niet goed deed.
Dit schuldbesef had mcu rechts met.
Wat nu met veranderd is? Men
zei de rechts, dat bij overwinning van
links do godsdienst in govaar zou Ko
men. Dat is onjuist gebleken.
De waardeering voor d© Zending in
Indie is niet veranderd. Alleen is weg
genomen de vrees, die tijdens de vo
rige regeering is ontstaan, dat men
den Mohammedanen hun geloof zcu
ontnemen, een vrees, waaraan mon,
zelfs reeds in central© kringen van
bet Mohammedanisme, :n ArabiS,
openlijk uiting gaf.
Voor de defensie blijft men met
kracht opkomen, getuigo o. a. da
uitingen van den Minister van Mari
ne, die den deplorabelen toestand on
zer vloot wil wegnomen dooi een ster
ke marine te vormen. (Applaus).
Wat nog zal veranderen is m de
eerste plaats het kiesrecht Wil men
het struikelblok van riet kiesstelsel,
dat ons nu reeds 30 jaar hindert, dan
moot men algemeen strijden voor een
zoo spoedig mogelijke invoering van
algemeen mannenkicsrocht. Wat het
vrouwenkiesrecht betreft, nit ©en oog
punt van recht mag men aan de zelf
standige, aan de ontwikkelde vrouw
het kiesrecht niet onthouden.
De evenredige vertegenwoordiging
geeft practische moeilijkheden; óf het
stelsel is theoretisch juist, maar tn
is het zóó ingewikkeld dat alleen zeer
ontwikkelde kiezers dit kunnen be
grijpen, óf het stelsel is eenvoudig,
maar dan kleven er vele theoretische
onjuistheden in.
Spreker hoopt, dat de Staatscom
missie zal komen tot oen goed resul
taat. Want slaagt dit ministerie erin,
om evenredige vertegenwoordiging Ie
brengen, dan zal de formatie onzer
staatkundige partijen anders wor
den. Partijgi'oepeenng vervalt Want
ieder strijdt afzonderlijk. Daardooi
wordt de toestand zuiverder, omdat
men dan geen rekening meer behoeft
te houden met d© eischen der par
tijen, waarmee men zich anders zou
coaüseenen of concentre©ren.
Als het minislerie-Cort van der Lin
den er in slaagt de pacificatie van de
schoolkwestie te brongen. zal den heer
Cort van der Linden do hoogste lof
toekomen, dien men aan oen Staats
man kan brengen. (Applaus).
Wïiziging van art. 369 der Ouder-
doüis en Invaliditeitsvoorziening ia
noodig
Nu wordt zeifs pensioen gegeven
aan sommige menschen, die zelfs
10.000 bezitten, terwijl aan arme
stakkers, die aan liet ergst© gebrek
ten proo: zijn. de twee gulden wordt
onthouden.
Spreker zw ijgt niaar van de be
lachelijk© misrekening, dut dit pen
sioen 2 1/2 millioen gulden per jaar
zou kosten, terwijl het 9 1/2 millioen
blijkt te bedragen.
Wanneer een directeur «ener parti
culier© maatschappij zulk een fout
maakte, zouden commissarissen hem
zeker die trap afgooien.
Het ontwerp-Treub maakt daaraan
een eind. Het geeft het pensioen aan
allen, die er behoefte aan hebben. Spr.
betreurt het echter, dat do minister de
bode el Jen zal uitsluiten. Wel zou dijt
een bedrag van 8 miitltocm gulden uit
sparen, maar er zijn toch wel bezwa
ren tegen, o.a. dat voel Indeelden geen
f 2, docih veel minder aan bedoeling
ontvangen. Spr. nu meent, dat het
niet aangaat, dat men iemand, die 50
cent bedoeling heeft het pensioen ont
houdt, terwijl men het wel geeft aan
iemand, die geen bedeeling krijgt.
Alleen als minister Bertling zegt, dat
de 4 millioen van de 8 millioen straks
niet te vinden zijn, zal men in de
uitsluiting moeten berusten, anders
zal men in de Kamer trachten die uit
sluiting te laten vervallen.
Dat de gemeente do pensioenzaak
zal te regelen hebben, acht spr. voor-
deelig, Voor de ongevallenuitkecrin
gen moeten nu aan kosten betaald
worden 331,2 cent van den gulden,
dus één derde van de uitkeeringeu.
Do gemeenten, waar men beter de
genen kent. die behoeft© aan het pen
sioen hebben, kunnen de zaak veel
minder omslachtig regelen, dan do
ambtenaren van do Rijksverzekering-
banta, die niet op de hoogte zijn van
de plaatselijke toestanden.
Het bedrag, dat aan do gemeenten
wordt uitgekeerd, acht spr. voldoende
om de premie te voldoen.
De Invaliditeitswet wordt ingrij
pend gewijzigd. Mon zal het kostbaar
en omslachtig plakkaartenstelsei ver
vangen door eenvoudiger administra
tie. Minister Treub zal de onjuiste uit-
keering naar het reeds gesnorle pre
miebedrag vervangen, door een meer
rationeel stelsel, dat meer rekening
houdt met de behoefte. Als nu een
werkman op 30-jarigen leeftijd, wan
neer zijn gezin veel kost, invalide
wordt, ontvangt hij veel minder dan
een arbeider van bijv. 67 jaar, die
geen kinderen moer tot zijn last heeft,
ouidat de eerste minder aan premie
heeft betaald, dan do laatste.
Dit zal veranderen.
