NIEUWS= en ADVERTENTIEBLAD.
31e Jaargang No. 9508
Verschijnt dagelijks; behalve op Zon- en Feestdagen.
ZATERDAG 20 JUNI 1914 A
HAARLEM S DAGBLAD
ABONNEMENTEN ADVER'TENTIËN:
per drie maanden: ^an regels 75 Cts.; iedere regel meer 16 Cts. Buiten het Arrondissement
Voor Haarlem1.30 Haarlem van 1—5 regels 1.—elke regel meer ƒ0.20. Reclames 30 Cent per reeeL
Voor de dorpen in den omtrek waar een Agent gevestigd Is (kom der f9 Bij Abonnement aanzienlijk rabat.
gemeente) 1.30 J f VW. Advertentiën van Vraag en Aanbod, hoogstens zes regels, 25 Cts. per plaatsing!
Franco per post door Nederland1.65 rf" 'i50 Cts. voor 3 plaatsingen contant.
OetHuBtreerd zSTpbla'd, 'vo'or Haarlem' I t 0.37H Rodaclie en Administratie: Groote Houtstraat 53.
de omstreken en franco per post »0.45 Intercommunaal Telefoonnummer dar Redactie 600 en der Administratie 724.
Uitgave der Vennootschap Lonretis Costcr. Directeur J. C. PEEREBOOM. Drukkerij: Zuider Buitenspnarne 12. Telefoonnummer 122.
Tot de plaatsing van advertentifin en reclames van buiten het Arrondissement Haarlem in dit blad is uitsluitend gemachtigd het Algemeen Binnen- en Buitenlandsch Advertentie-Bureau D. Y. ALTA
Warmoesstraat 76—78, Amsterdam. Telephoon interc. 6229. Ce Vertckerlnt, ricr (per *e«k) ncgbonrecrcjen word» ccwoorborgd door „The Ocean" Rokln 151, Amsterdam.
DIT NUMMER BESTAAT UIT
ZESTIEN BLADZIJDEN.
EERSTE BLAD.
AGENDA
ZONDAG 21 JUN'L
Muziek in den Hout.
Brungebouw: Openhicfot-meetrag
int. Bund v. d. Ration. Opvoeding v.
h. Kind.
Schouwburg: Biosc. voorstelling.
De Kroon: Biosc. voo'rstelüng.
Apolio-Theater: Biosc. voorstelling.
Biosc. Theater, Gr. Markt. Voor
stelling.
Melkinrichting Van Bruggen: Con
cert.
Rusthoek, Bloemendaal: Concert.
MAANDAG 22 JUNI.
Schouwburg: Biosc. vooreteLUng.
Apollo-Thealer: Biosc. voorstelling.
Biosc. Theater, Gr. Markt: Voor
etelling.
Stadsnieuws
ORGELBESPELING GROOTE
KERK.
Het programma van j.l. Vrijdag
avond kenmerkte zich, doordat er vier
namen van Nederlandscho componis
ten op voorkwamen, uit wier werken
dan ook de geheele uitvoering be
stond. We kunnen niet anders dan
hoogst voldaan zijn en onze warme
hulde brengen aan den uitvoerder,
den beer Louis Robert, voor zijn heer
lijk spel, waai-mee hij ons zulke land-
genooten heeft doen bewonderen.
Want waarlijk kan deze orgelbespe
ling voor een der schoonste doorgaan,
welke we hier in de gelcgenheid"zljn,
bij te wonen.
Toccata en Fuga g. kleine terts van
Jan Brandts Buijs, waarmee de avond
begon, bracht de bezoekers, welke in
grooten getale aanwezig waren (geen
plaats was onbezet) in de goede stem
ming voor het kunstgenot, dat onze
kunstenaar op het machtige instru
ment ons dezen avond aanbood. Het
aan Louis Robert opgedragen werk
„Canonvan Govert Dorrenboom
maakte een zeer goeden indruk bij het
aandachtig luisterend publiek. Plech
tig klonk deze kalme muziek door het
kerkgebouw.
..Regrets" en „Feuillet d'Album"
van C. F. Hendriks Jr., twee nummers
prachtig van klank, kwamen tot ons,
zoo rein en lieflijk, ais hobo en fluit
zulks kunnen weergeven.
No. 4 van het programma, Sonate
in e kleine terts van Hendrik Andries-
sen, kwam nu aan de beurt, en waar
vvo dezen componist in andere wer
ken al reeds als een groot kunstenaar
hebben loeren kennen, hebben we hier
niets dan onzen grooten eerbied uit
te spreken voor zoo'n talent. Wat hij
ons in deze Sonate heeft laten genie
ten. is werkelijk buitengewoon. Het
groote werk in al zijn bijzonderheden
te bespreken is iets, wat we met eerste
kennismaking niet durven doen.
Dat we hier met een hoog staande
compositie te doen hebben, staat even
wel vast.
Het hoofdthema, breed opgezet,
leidt ons over naar het zangthema in
n kleine terts, waarna een tweede
zangthema ine gr. t. tot ons komt.
Dit laatste vooral klonk treffend
schoon. A.in de doorwerking, welke
hierna volgde, heeft de componist zijn
muzikale talenten goed besleed en is
met meesterlijke kennis verzorgd.
W .i ir het hoofd- en zangtliema geza
menlijk optreden krijgt men een keu
rig, harmonisch geheel, waarna dit
eerste doel met een machtige accoor-
dcr; reeks eindigt.
Het tweede deel, Larghetto, bevat
ook veel schoonsmen genoot hier
van melodieuse klanken, welke in het
ruime kerkgebouw heerlijk tot zijn
reclil kwamen.
liet derde aecl, hetwelk me even
deed denken aan het 9/8 uit de Wal-
kiue. is massief van inzet en na een
C hor aal klonk het zangthema uit liet
eerste deel ons innig mooi tegen. Het
geheel besluit daarna met het Choraal
in grootschen vorm.
Dat we niet lang op een tweede
uilvoering van dit werk zullen be
hoeven te wachten, daarvan bon ik
overtuigd, want met mij hebben de
talrijke bezoekers volop genoten van
de kunst, die onze Robert ons heeft
geboden. Hem komt een groot deel
vuil onze hulde toe voor do artistieke
vertolking van de werken van deze
vier Nederlandscho componisten.
BEZOEK AAN DE AZIJNPABRIEK.
Men schrijft ons:
Gisteren brachten de leerlingen der
ie klasse der Rijkskweekschool voor
Onderwijzers onder leiding van den
hei-r Ruinen een h»»oek aan de ro-
zijnazijnfabriek van de firma J. A.
Haas Zoon, alhier.
Door den eigenaar van de fabriek
werden bereidwillig de verschillende
bewerkingen, welke de rozijnen moe
ten ondergaan om als rozijnazijn in
den handel gebracht te kunnen wor
den, verklaard.
Nadat de kweekelingen na een be
zoek van een paar uren van alles op
dc hoogte waren gesteld en verschil
lende soorten azijn geproefd hadden,
werd hun een glas limonade aange
boden, dat hun blijkbaar nog beter
smaakte dan de fijnste rozijnazijn.
SOC. „TROU MOET BLYCKEN".
Concert op Zondag 21 Juni 1914, des
avonds te 814 uur, te geven door het
orkest der Concert-Vereeniging Haar
lem's Muziekkorps, directeur: de heer
Ch. P. W. Kriens.
Programma
1. Marsch aus der'Operette Bc-rlinrr
Luft, Lincke.
2. OuvertureCosi fan tulti, Mozort
3. Ballet D'isolLne, Messoger.
4 Grosse fantasie aus Königskin-
der, llümperdinck.
5. Ouverture La Part du Diable.
Auber.
6. Tanzmusik aus der OperDie
verkaufle Braut, SmetanS.
7. Fiangailles, valse, VVesly.
8. Grande fantaisie de l'opéra La
Favorite, Donizetti.
Do Raadsverkiezing.
De F e e s t v e r g a d e r i n g
d e r S. D. A. P.
(Zie ooik 2de bla-d).
Toen te ongeveër half zeven de uit
slag bekend was, verzamelde zich een
groote menigte leden der S. A. P.
en geestverwanten en trok, luid rle
liederen der S. D. A. P. zingend, door
Damstraat, Spaarnwoudeitstraat en
het geheel© Amsterdamse^ e kwartier.
Het w as een zeer lange stoet
Er werd bekend gemaakt, dal te 8
uur een vergadering zou plaats heb
ben in het Brongebouw.
Nadat de betoogers nog eenigeu tijd
hadden vertoefd in hel Volksgebouw
in de Sm edestraat, verzamelden zij
zich wederom, om onder gezang naar
het Brongebouw te gaan, waar de
zaal spoedig geheel gevuld werd, ja,
zelfs moest een groot aantal zidh met
een staanplaats vergenoegen.
Nadat eenige liederen waren gezon
gen, nam de hee'r A. Nagtzaam het
woord, en wenschte eenige woorden te
zeggen naar aanleiding van de spreek
wijze: Eer© den overwinnaar, wee,
den overwonnene!
Door de S. D. A. P. is eerlijk Sj/el
gespeeld, daarom kunnen wij zeggen,
merkt spiedeer op, „Eere den overwin
naar! Het „Wee dein overwonnene I
•voegt spieker de tegenpartij toe om
dat zij niet heeft gewezen, oip wat hun
mannen, gedaan hebben, doch gewerkt
hebben met „Rood Zaandam".
Daarna brengt d© hoer Nagtzaam
zijn geluk.wensdru over namens de afd.
en kiezers aan d© partij met de nenoe-
ming van den heer Joosten. Spreker
ven-heugt zich tien zeerste over deze
overwinning. Soms leek het of het
noodioL speelde met de candidanuur.
Thans is het pleit gewonnen, en spre
ker is er van overtuigd dat de kiezers
een goed© keus hebben gedaan. De
arbeiders komen meer achter de par
tij te staan. Ook de gemeente Haar
lem wordt gelukgewenscJiJt door spre
ker met de benoeming van den heer
Joosten.
De raudeieden zullen gaan deuken,
wij moeten, oppassen, er wordt op ons
gelet, want de arbeiders scharen zich
achter de roode vaan.
De stemming heeft ons ook iets ge
leerd, nl. dat de tuaschenpartij wordt
uitgeschakeld; de setaeidingslijn wordt
scherpdr. De katholieke arbeiders
laten zich nog spannen voor liet recht-
sclie verkiezingskarretje.
Nu eerst een korte rust
tijd, en dan weer aan het werk. Spre
ker besluit zijn rede, door applaus
begroet, met „Gp socialisten, sluit de
rijen", dat uit volle borat wordt me
degezongen.
In dien tussdWentijd heeft de Arbei-
ders-Muziekvereenlging Vooruitgang
zich op het' toon eet opgesteld en Joet
eenige liederen, hooren.
Door den heer D. Peoreboom .vordt
daarna, namens de p ar tijgen oo ton,
den heer Joosten aangeboden, met
een luid toegejuichte 'rede, een bloer
men mand, welke veel rood© bloemen
bevat, zooals spreker opmerkt.
Door de Muziekver. wordt daarna
ingezet „Ontwaakt" medegezongen
door de aanwezigen.
De heer J. Juosten neemt daarop on
der applaus het woord. Spreker
brengt allereerst een woord van dank
voor het bloemstuk en dankt vorvol-
g'Ciis de sloere werkers, die dag in dag
uit, uur na uur, 'hebben gewerkt voor
deze verkiezing. Spreker is verheugd
dat thans de fractie in den Raad
weer grooter is. Wel was er hulp ver
leend, doch een groot aantal stemmen
waren van eigen kracht.
Vecht verdei-, steeds verder, naar
rood Zaandam! besluit spr. (Luid
applaus).
Na muziek en zang, neemt de heer
Poppe liet woord. Het verheugt ook
Item, dat de fractie is vermeerderd.
Straks komen wij (zegt lujj met het
voorstel, dat reeds jaren hangt: de be
lastingkwestie. Deze stemming heelt
bewezen dat men voor progressie
is. Spreker wil nog wijzen op het bil
jet, verspreid „dooreenige arbeiders'.
Natuurlijk zijn deze arbeiders uit de
hoogste klussen van SI Bavo, waarin
wordt gezegd, dat door Klein, de can-
didaat der rechüschen, het leider
schap van den leider zou worden ver
loochend. Daarmede trachtte men de
arbeiders te paaien. (Applaus).
Ten slotte worden eenige wooTden
gesproken door den heer J. Gerriisz.
Deze herinnert aan long vervlogen
tijd, toen de partij nog vergaderde
en bijeenkwam in het lokaal in de
Kleine Houtstraat, en aan het eerste
verkiczingswerk. Spreker memoreert
vervolgens de oprichting van het
Weekblad, en het eigen gebouw, en
daarna den invloed op de coöperatie.
Wel kwam in 1903 een teruggang, cn
verdween ihiet Weekblad eenige ja
ren, maar liet gebouw bleef. <>.>k op
andere manieren wondt thans du
strijd gediend, en spieker wijst op de
Muziekvereenigmg. Thans gaan wij
vooruit, zegt hij, en vooral voor een
klasse, die zich zelve moet opwerken.
Wel is de invloed in den Raad nog
niet zoo sterk, als wij wenschen, doen
daarvoor moeten wij zorgen, opdat de
volgende periodieke verkiezing rood
zij (Applaus).
Nog wordt het woord gevoerd dooi
den heer Peper, die er op wijst, dat
Ul.ians 3 van de 33 zetels worden be
zet door de S. D. A. P. Wij moeten
vooruit, want niet alleen Haarlem
moeten wij winnen, neen de geheele
wereld. Spr. wijst vervolgens op het
buitenland. Vervolgens worden nog
eenige woorden gesproken voor op
wekking tot aanfluiting bij de partij,
en zich-abonneeren op de partijbla
den door den heer D. Peoreboom, en
doet zich ten slotte hooren de heer
Ream Ida Sr., die eenige staaltjes me
dedeelt over het verkiezing,swerk.
De Stem des Volks doet daarna ee
nige mooi gezongen liederen, hooren,
waarna de 'heer Klein, namens do aid.
Schoten der S. D. A. P. de afd. geluk
wenscht met de overwinning, en op
wekt, dein strijd te Schoten te helpen
strijden.
Door de heer en Luiten en Veening
worden eenige voordrachten gehou
den, die een luid applaus oogstten, en
dan neemt de heer Groanendaal hot
woord, en zegt dat 'hij bij deze ver
kiezing dacht-aan het 9p'reek.voord:
„Eerlijk duurt het langst". Met alle
mogelijke leugens werd. zegt spr.,
gewerkt door de rechterzijde en daar
om verheugt bet hem dat de candi-
daat der S. D. A. P. gekozen is.
Door den heer Nagtzaam wordt
ten s.otte, nadat de Muziekvereenï-
ging zich nog had doem hooren de ver
gadering gesloten-, nadat door spre
ker nogmaals een gelukwensch Aas
uitgesproken en hij had gewezen op
het bestaan der jeugdorganisatie.
Onder het zingen der liederen gaat
men daarna te ruim kwart na tien
huiswaarts.
(Zie ook tweede pagina).
Zondagsrust.
Door de Haarlemsche Slagersgezel-
lenvereeniging „Ons Belang" wordt
in een circulaire een verzoek tol de
Haarlemsche burgerij gericht om,
waar voor vele arbeiders de vrije Za
terdagmiddag- reeds verkregen is, ook
tenminste de Zondagsrust der slagers
gezellen te gedenken en daartoe do
inkoopen vóór Zondag te doen.
Begrafenis.
Hedenmorgen te 10 uur werd ter
aarde besteld het lijkje van den 8-ja-
rigen Anton van Waveren, die Don
derdagmorgen zoo ongelukkig om bet
leven kwam.
Aan het graf was veel belangstel-
i ling. Behalve de familie hadden blor
men gezonden de directie der N. Z. H.
T. M. en de schoolkameraadjes van
den jong gestorvene. Zooals men weet
was hei knaapje op school bij den
heer Ten Broeke, die de begrafenis
bijwoonde.
Er werd niet gesproken.
Benoemd.
De hc-er Dorresteijn, onderwijzer
aan de school voor on- en minver
mogenden alhier, is benoemd tot
Hoofd van de op te richten Christelij
ke School te Hei- en Boeicop die
November a s. zal worden geopend,
zoo meldt het Pred bl.
DE YL1XDERTREK.
Een onzer lezers schrijft
Even wil ik u mededeelen, dat de
llnders Zondag j.l. waargenomen,
geen vlinders waren. Het was Libel-
luta depressa, beter bekend onder den
naam van glazenmaker. Zi; kwamen
van <le richting station, kruisten de
Zomervaart en verdwenen in de rich
ting Z.-O. Vanwaar ze kwamen en
waar ze heen gingen, konden de ge
vangen exemplaren, waarvan geen
meer in mijn bezit is, niet vertellen.
Enkele jaren geleden is hetzelfde
door mij waargenomen op 27 Mei.
Toen kwamen al die tweedekkers uit
de richting Z.-W. en verdwenen N.-O
Ik vind ook in mijn aanteekeriingen,
dat toen de trek in hoofdzaak was tus-
schen 4 en 5 uur namiddag, terwijl
die Zondag j.l.. voor den middag plaats
had.
Aan onzen lezer vriendelijk dank
voor zijn inlichting.
Een andere welwillende lezer
schrijft, dat hij reeds Zaterdagmid
dag half vier op de Van Merleniaan
bij den ingang van Groenendaal zwer
men libellen opmerkte, die van de
richting van Haarlem kwamen en vlo
gen in kleine scharen; In het bosch
vlogen groote massa's op uit de den-
nenboomen.
MUZIEK IN DEN HOUT
op Zondag 21 Juni, door het Haar.
lemsch Muziekkorps.
Programma
1. Im Wichs und Glans, Marsch,
Rieger.
2. Ouverture Sum Namenstage Kai
ser Frar.z. Beethoven.
3. Walzer a. d operette Dollarprin-
zessin Léliar.
4 Fantaisie uit de Russische opera
Het leven van den Keizer, Glintra.
5 Ouverture un Balio. Sulyvsn.
6 Valse de l'opera Casse Noisette,
Tschaikowsky.
7. Grande Fanlaisie de l'opéra La
eine de Saba, Gounod
ORGELBESPELING
in de Groote- of St. Bavokerk al
hier op Dirndag 23 Jumd 1914, de® na-
idda.es van 1—2 uur, door den heer
Louis Rohe'ri.
Programma: 1. PTaelodium b kl. L,
J. S. Baeh. 2. Doppel-Fugo f kl. t., J.
L. Krebs. 3. Trinitalis. Sonate no. 1 In
G-dur (Motiv, „Allein Gott in der Höh
sei Ebtr") W. Rudnick. 4. Romonze, J.
Rheinberge'r. 5. Invocation, Alex.
Guilmant, 6. Fanfare, J. Lemmens.
De Schoawbiirg aan den Jansweg
De heer Weïssman deelt in het
„Handelsblad' mee, in tegenspraak
met het ook door ons vermelde be
richt, dat in Mei 1915 zal overgegaan
worden toi den bouw van den nieu
wen schouwburg.
Deze meedeeling van den heer
Weissman is onjuist-, blijkbaar is
hier misverstand.
De heer O. Scbönhuth beves
tigde ons hedenmorgen, de mededee-
lingen van den heer j. Schön-
h u t h vermeld in ons nummer van
gisteren.
D e plannen door den heer
Weissman ontworpen voor
den bouw van een nieuwen
schou w burggaan n iet door
Het toon eel zal vergroot worden en
voorts worden eenige andere veabe'e-
ringen aangebracht, vvaarovor men
nog overleg -zal moeten plegen.
MUZIEKCONCOURS TE WOR-
MERVEER.
Tegelijk met de herdenking van het
10-jarig bestaan der Harmonie „Ons
Genoegen" te Wormerveer. zal aldaar
het 27e concours gehouden worden
van den Prov. Bond van Harmonie
ën Fanfare-gezelschappen in Noord-
Holland, en wel op Zondag 28 .Tuni
e.k. voor de Fanf. en Zondag 5 Juli
voor de Ilarmonie-afdeeling.
Voor iedere afd. is (behalve vele eere-
prijzen door Wormerveers ingezete
nen e.a. en de gewone verg. zilv., zil
veren en bronzen medailles) door den
Bond een fraaie wisselprijs aangewe
zen voor de corporatie met de hoogste
aanteekeningeu van den dag.
Als Juryleden zullen optreden de
heeren C. v. d Linden, G. H. G. van
Aaken en Ch P. W. Kriens.
(Zie vervolg Stadsnieuws op pag. 2;.
(Jit de Omstreken
IIAARLEMMERLIEDE c.a.
Boerenleenbank.
Tot lid der Commissie van Toezicht
in de Boerenleenbank is in plaats van
den heer D. Vriesekoop, die bedankt
had, gekozen de heer J. Vric-sekoop.
SLOTEN.
Raadsverkiezing.
De heer Wesseling is bij enkele can-
didaatstelling gekozen lot lid van den
gemeenteraad (vacature wijlen den
heer Rijnierse).
HALFWEG.
Geveild.
Een boerenhofstede aan den Zuider-
weg in den IJpoldèr, met ongeveer
321/2 H.A. bouwland, is in publieke
veiling in 10 perceelen in bod ge
bracht op (89.800.—.
GREEPJES.
RIVALEN.
Het Handelsblad maakt van
daag in zijn BuitenlandscJie kiouiek
melding van de uitingen van rivaliteit
der Italianen en Oostenrijkers, inzake
Albanië.
„Merkwaardig" noemt het blad die
uitingen. Het woord „kinderachtig
is misschien in sommige gevallen een
juister qualificatie. Bijvoorbc-c-ld In
deze:
„Tegenover eiken bediende van de
ecne nationaliteit heeft de vorst er te
vens één van de andere.
Minister Berchtold gaf den vc -s: een
equipage cadeau met twee prachtige
Hongaarsche paarden, een week later
zond minister di San Giuliai o een
auto uit Rome. De vorstin had uit
Weenen een kinderjuffrouw 'aten ko.
men kort daarop meldde zich, op
last van de Italiaansche legeering,
bij den vorst een forsch gebouwd Ye-
netiaan als lakei aan."
Er zullen weinig menschen zijn,
die den Albaneeschen „Mbret" zijn
huidige positie benijden. Nochtans zit
cr in deze laatste feiten iets aanlok
kelijks. Stel je voor, dat j'e een auto
cadeau krijgt omdat een ander je
een paar vurige rossinanten (en ge
schenke heeft gedaan! En dat ze je
een lakei sturen, omdat je vrouw
een kinderjuffrouw heeft lalen ko
men
Zou de vorst deze rivaliteit niet eei.i
te zijnen voordecle kunnen gaan be
nutten? Kan hij b.v. geen vijfhonderd
Oostenrijksche soldaten laten kouieu,
'tgeen Oostenrijk, blij met de prefe
rentie, aiücht graag inwilligt'/
De volgende week heeft hij cr dan
waarschijnlijk zeshonderd Italianen
bij, waarna de groote rivalen. :oi ver
sterking van Albanië's verdediging,
nog een poosje tegen elkaar kunnen
blijven opbieden! Dat is meteen flin
ker optreden dan het concnrreeren
met kinderjuffrouwen, lakeien, auto>
en paarden!
En als vorst Wilhelm zie!» dan nog
wat Itaiiaansche officieren aan
schaft (waarop natuurlijk onmiddel
lijk een zending Ooslenrijksche leger
aanvoerders zal volgen) is het mis
schien niet meer noodig dat Neder
land^ beste, flinkste, knapste krijgfi-
lieden door het Albaneesche rebellen-
zoodje worden doodgeschoten
ERPAY.
SCHOTEN.
Ds. Blauw deelt in het Pred. Bl.
mede, dat hem nog (5000 voor den
bouw van de Julianakerk is locgezegd,
indien voor een bepaalden tijd met
den bouw begonnen wordt.
.Z.H.-Tram naar Overveen
tot aan de grens.
OVERVEENERS en BLOEMENDALERS: Waar blijft de tram nu?
