I -".-;-.!}
NIEUWS- en ADVERTENTIEBLAD.
32e jaargang No. 9518 Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdaqen. donderdag 2 roti ist4 a
ABONNEMENTEN ADVERTENT1ËN:
per drie maanden: sfeX. Van 15 regels 7®» Cts.: iedere regei meer lr> Cts. Buiten het Arrondissement
Voor Haarlem1.20 Haarlem van 1--5 regels I.elke regel meer 0;2Q. Reclames 30 Cent per regel.
Voor de dorpen In den omtrek waar een Agent gevestigd is (kom der Bi] Abonnement aanzienlijk rabat.
gemeente)„1.30 J/|P^%\V Advertentiën van Vraag en Aanbod, koogstens zes regels, 25 Cts. per plaatsing;
Franco per post door Nederland1-65 ^gs^lpair 50 Cts. voor 3 plaatsingen a contant
SSzöSffblad,'voor'Haarlem W. li™* Admtaistrafiet Groote Houtstraat 53.
de omstreken en franco per post „0.45 Intercommunaal Telefoonnummer der Redactie 600 en der Administratie724.
Uitgave der Vennootschap Lourens Coster. Directeur J. C. PEEREBOOM. Drukkerij: Zuider Buitenspaorne 12. Telefoonnummer 122.
Tot de plaatsing' van advertentiën en reclames van buiten het Arrondissement Haarlem in dit blad is uitsluitend gemachtigd het Algemeen Binnen- en Buitenlandsch Advertentie-Bureau D. Y. ALTA
Warmoesstraat /6 78, Amsterdam. Teiephoon interc. 6229. Cc Vcrzeketinp der (per veelt) pectbomeore'er. words pewssrborpd dcor „The Ccean" Rokln ISt, Amsterdam.
DIT NUMMr.lt BwalAAl' UIT
ACHT BLADZIJDEN.
EERSTE BLAD.
AtiENOA
V RIJD AC 3 JULI.
Orgelbespeling- in do Groote Kerk,
vari 78 uur.
Biosc. Theater, Gr. Markt: Voor
stelling.
Apolio-Theater: Biosc. voorstelling.
OM ONS HEEN
No. 1944
Kabstraclitiaa van dsn
Semaanteraad.
Toen indertijd voor ons llaarlemsch
Muziekkorps boven hot vast subsi
die van 10.000 een tijdelijk van 5000
door den Raad werd toegestaan, is in
dit blad do opmerking gemaakt, dat
die steun nooit moer zou kunnen ge
mist worden. Gebleken is, dat dit
juist was en gisteren heeft do Raad,
op voorstel van den heer Schrenders
het verstandig besluit genomen om
het subsidie van f10.000 eenvoudig
tot f 15.000 te verhoogen. Het heeft
toch geen nut, een bijdrage, die voor
goed noodig is, als tijdelijk te blijven
beschouwen en die ook zoo te noe
men
Moeten we daarover treuren Ik
geloof van niet. Het standpunt fan
den heer Modoo zal zeker niet door
velen worden begrepen. Do vraag is
Immers, of het muziekkorps voor
I-laarlem nuttig en noodig is zoo ja,
dun mag niet alleen, maar moet
do Raad f 15.000 subsidie geven is
het korps noch nuttig, noch noodig,
dan is ook een bedrag van 10.000 te
veel. „Als de gemeente 110.000 aan
muziek besteedt, is dat genoeg", zei
do wethouder. Maar dat is geheel
naast de quaestie. Dit is do vraag
„zou Haarlem in de oogen van het
publiek minder aantrekkelijk zijn,
wanneer het geen muziekkorps meer
bezat 7' En daarop kan alleen j a
gezegd worden, welnu dan is ook een
hooger bedrag dan (10.000 volkomen
verantwoord.
Zelfs zou ik onder bepaalde om
standigheden het volstrekt niet zoo
erg vinden, wanneer ook clit subsidie
van f 15.000 nog het maximum niet
bleek te wezen. Als dan maai' zooveel
mogelijk van het muziekkorps gepro
fiteerd wordt en dat is nu het geval
niet.
Niet dat oen groot gemeentelijk sub
sidie geen schaduwzijden hebben zou!
liet groote bezwaar is, dat zoodra de
gemeentekas steunt en belangrijk
steunt, particulieren neiging hebben
hun beurs gesloten te houden die
conclusie is fout. maar zo bestaat.
Ligt op den bodem der gedachten
van den heer Modoo wellicht deze
meening, dat wanneer de gemeente
zich maar afzijdig houdt, de particu
lieren ten slotte wel over de brug
zullen komen 7 Hot is mogelijk, maar
niet zeker en in ieder geval mag daar
aan het voortbestaan van het korps
en het belang van de musici niet ge
waagd worden.
En over datgene wat we voor het
muziekkorps, indien het eenmaal op
gehouden had te bestaan, in de plaats
zouden krijgen, heeft de heer Modoo
niet het juiste inzicht. Gezelschappen
van elders huren zou deze moeilijk
heid opleveren, dat ze niet op eiken
dag en op ieder uur die wij wenschen,
voor ons gereed staan tenzij tegen
een zoodanig honorarium, dat wij
evengoed ons eigen korps met een
verhoogd subsid-e hadden kunnen
behouden. En de aanvulling door
„goede plaatselijke dilettantenveree-
nigingen", die de heer Modoo
wensent/ zou ons niet vooruit bren
gen. Hoe loffelijk ook de uitvoeringen
zijn van verschillende korpsen, die
bet nu niet noodig is met name te
noemen, door de beroeps-musici wor
den zij toch overtroffen. En terecht
wordt tegenwoordig gemeend, dat
kunst, die veredelend en opvoedend
op het volk werken moet, van de bes-
ito kootbiHsheid dient te wezen.
Maar mijn grief, dat nog niet vol
doende profijt van het muziekkorps
getrokken wordt, blijft bestaan. Meer
malen is er in dit blad op gewezen,
dat wat het wonen in een stad als
deze veraangenaamt, o. a. goede
muziek op straat is. Rondgang van
het llaarlemsch Muziekkorps op be
paalde dagen en uren in den zomer
zou onze gemeente bijzonder vervroo-
lijken. Waarom de Commissie daar
niet aan wil is mij een raadsel. Zeker,
ik weet we), dal men op zulk een
wandeling niets anders dan marschen
kan laten hooren, maar die zijn, goed
gespeeld, óók kunstook vermoed "ik
wel, dat de musici zelf op deze omme
gangen niet bijzonder gesteld zullen
wezen, omdat ze vermoeiend zijn,
maar het belang van de gemeente
moet hier toch het zwaarst wegen en
dat zou met deze muzikale wandelin
gen zeer gebaat zijn.
Htt is zeer jammer, dat de Raad
de gelegenheid heeft laten voorbij
gaan, deze wandelingen als voor-
waarde te stellen voor een verhoogd
subsidie.
Het speelterrein aan de Leidsche-
vaart is zoo waarlijk weer eens ter
sprake gekomen 1 Maar hoe 7
Het plaatselijk Comitó voor spel-
leiderscursussen had zijn in 1913 ge-
organiseerden cursus bij gebrek aan
een flink oefenterrein moeten staken
en verzocht om een terrein achter do
begraafplaats, het veld van Edo. Deze
club wenscht haar terrein evenwel
opnieuw in te huren, zoodat B. en W.
voorstelden het verzoek van het Co
mité voor spelleiderscursussen af te
wijzen.
Dat kon wel niet anders en het
voorstel van B. en \V. werd dan ook
zonder stemming aangenomen.
De heer Merens verzocht, dat het
„gereedliggend" speelterrein aan do
Leidschevaart ter beschikking van
den spelleiderscursus zal worden ge
steld. Een nuttige, maar voor de
hand liggende gedachte, zou men
zeggen. Maar de Voorzitter vond dat
niet. en wees er op, dat er vele, zelfs
oudere verzoeken zijn.
Toen kwam de heer Dc Braai en
sprak den wensch uit. dat er spoedig
in de behoefte aan speelgelegenheden
zal worden voorzien.
Nu, die wensch is ook nobel, maai'
hij wordt al jaren lang met ongelijke
lusschenpoozen in den Raad uitge
sproken en ik kan niet zeggen, dat
we er veel verder mee gekomen zijn.
Ligt het sinds jaren beloofde speel
terrein aan de Leidschevaart nu wer
kelijk gereed
Toen ik daarnaar onderzocht, bleek
dat een dooie inosch mij verheugd
had, want de uitdrukking „gereed
liggend" wil niet anders zeggen, dan
dat het terrein opgehoogd is en ge
reed ligt voor verdere afwerking.
Waarom er nu geen hekken omheen
gezet werden, waarom het niet gere
geld, flink wordt gerold, waarom het
cantine gebouwtje er nog niet staat,
zijn even zoovele raadselen. Men
heeft toch jaren lang tijd gehad om
die dingen behoorlijk voor te berei
den, zoodat hekken en cantine gereed
waren tegelijk met de oplevering
door den aannemer van het opgehoog
de terrein. Dat zulke dingen zoo
schrikkelijk langzaam gaan is een
verdrietige zaak en waarom geen van
de leden eens in krachtige bewoordin
gen, ik zeg in KRACHTIGE bewoor
dingen, aandringt op de opening van
het speelterrein, begrijp ik volstrekt
niet. Het is toch waarlijk al te zot,
dat zoo'n eenvoudige zaalc ter wille
van een hekje en een hokje eindeloos
duren moet.
Een ooggetuige vertelde mij, dat de
jeugd af en toe de schutting om het
terrein ondergraaft en zich er daarna
gaat vermaken. Die denkt: help
yourself! Maar do bedoeling is 't i
niet. Mij zal 't benieuwen, hoeveel we
ken of maanden het nu nog duren
moet vóórdat het speelterrein ge- j
opend wordt. Voor dit seizoen zal de j
kans wel weer verkeken zijn.
J. C. P.
7?.
y'
Als een merkwaardige herinnering aan, het bezoek van den Oostenrijksehen Aartshertog en zijn gemalin, in
1911 aan do kweekerij des heeren E. II. Krelage gebracht, reproduceeren we hier de handteekenin/ron van het
Vorstelijk Echtpaar. Het origineel is in het bezit van den heer Krelage.
Do hamkeekening van den Aartshertog, in Duitse he lettertypen, is niet zoo dadelijk to lezen, Er staat: Erz-
herzog Franz von fsterreichEste.
Na het bezoek ontving de heer Krelage een eigenhandig schrijven van dankbetuiging van den Aartshertog.
stadsnieuws
Muziek.
Door den garnizoenscommandant
alhier is aan de muziekvereenigmg
der H. IJ. S. M. vergunnng verleend
om hedenavond marechmuzek te ma
ken op hel terrein voor de cavalerie-
kazerne aan den Sehoterweg.
BESMETTELIJKE ZIEKTEN.
Blijkens opgave in de Staatscou
rant kwamen in de week van 24 tot
en met 30 Juni voorte Aalsmeer 1 ge
val van roodvonk en te Haarlem even
eons 1 geval van roodvonk.
INGOMPLEET AAN KADER.
Op 1 Juli j.l. mankeerden hij de 10e
Infamerie-Brigade aan de organieke
sterkte 6 sergeanten en 93 korporaals.
Gev. Voorwerpen.
Terug te bekomen bij:
Joh. de Hens, Aelbertsbergsiraat 81,
een armband. P. Bakker, Bakenesser-
gracht 27, een broche. J. Mok, Korte
Dijk 9, een portemonnaie. J. Moore,
Meester Joostenlaan 8, een armband.
S. de Moei, Nieuw Heiligland 4, een
rijwiel. G. Weijdijk, Heerensingel no.
71D, een bril. Openbaar Slachthuis,
een geit. Q. Timmerman, Jan Steen
straat 59, een rozenkrans. J. Brink,
Groote Markt 11, een portemonnaie.
C. Martin, Aelbert-sbergstraat 9, een
horloge. F. Dirks, Lange Heerenstraat
14 rood, een portemonnaie. J. Kroon,
Gasthuis-vest 21, een hond. W. Petri,
Nieuwe Kruisstraat 12 rood, een
zweep. G. Wassenaar, Lange Wijn
gaardstraat 20, een rijtuigsleutel. P.
Koopman, Nieuwe Kruisstraat 10, een
boekje. II. Peek. Kenaustraat 8 G.,
een wagenmoer. II. Hivsch, Gen. de
Wetstraat 55, een broche.
ROOK EN DE STOOMTRAM-
HAARLEM—ALKMAAR
De stoomtram HaarlemAlkmaar
is op heden nog een „mager" lijntje
van de N. Z. H. T. M. De exploitatie
moet heel zuinig geschlieden. wil er
zonder verlies gewerkt worden.
Maar de directie heeft hoop om het
vervoer te doen stiigen, door het ver
keeramiddel to verbeteren.
Dit is zeker een hoop waarvoor
grond bestaat.
Doordat de exploitatio zuinig moet
geschieden, wordt op de locomotieven
gestookt mei briquetten. Die geven
evenwel nog al rook, wat onaange
naam is voor de passagiers der nam
en vooral ook voor do bewoners van
pereeeien langs den tramweg, alsook
voor wandelaars.
Nu is er onlang® een uitvinding ge
daan om den rook sterk te verminde
ren. Door een kleine verandering aan
de locomotieven is het mogelijk den
took te verbranden.
De directie heeft thans besloten om
doze rookverbrandingsinrichiingen
aan de locomotieven aan te brengen.
6 van do 7 locomotieven zijn reeds ge
reed en de volgende week zal de rook-
verbranding in werking gesteld wor
den.
Hedenmorgen hebben wij op uitnoo-
digmg der drectie der N. Z. II, T. M.
aan de remise aan den Sehoterweg
een proef bijgewoond. Twee loconto
lieven werden eerst gewoon gestookt
en stonden toen danig te rooken en
te smooken. Het was nu nog helder
weer, maar het had eens moeten re
genen, zoodat alles neersloeg
Zoodra de rookverbrauding in wer
king gesield werd, hield het gerook en
gesmook bijna geheel op. Men zag al
leen af en toe een klein beetje helderen
rook hoog de lucht inpuffen, meege-
dreven door wat ontsnappende stoom.
Onder het rijden zal men van dit
weinig je rook evenwel geen last heb
ben.
De bewoners van den Rijksstraat
weg zullen zeker met genoegen van
deze verandering kennis nemen.
De heer Burgcrsdijk deelde ons me
de, dat op de lijn HaarlemLeiden
die beter rendeert niet cokes ge
stookt wordt. Cokes geeft veel minder
rook, zoodat op die lijn geen klachten
komen over rookplaog.
Reeds schreven wij dat do directie
het verkeer op de lijn Haarlem—Alk
maar veraangenamen zal. Tegen den
Wmter zullen de wagens omgebouwd
worden. Men krijgt dan langere wa
gens met betere onderstellen, die veel
gemakkelijker rijden.
Wil men denken aan een electrtfi-
catie van de lijn in do toekomst., dan
zal het verkeer veel moeten toene
men. Voorloopig is daarop evenwel
nog niet veel kans. Maar het verkeer
is toch reeds stijgende.
Grenswijziging.
Naar wij vernomen bestaat er bij
eeniigc leden uit verschillende groe
pen van den Raad het ernstig voor
nemen om B. en W. uit te noodigen,
stappen te doen om tot grenswijzi
ging te geraken, niet alleen ten op-
7chte van de gemeente Schoten maar
ook ten opzichte van Heemstede en
Bloem endaa).
EEN ENQUcTE.
In ons vorig nummer maakten we
reed® melding van de vragenlijsten,
uitgereikt aan leerlingen der Handels
school en hun ouders. De bedoeling
was een enquête waarufit do mate
van sportbeoefening en de invloed
daarvan op den scholier zooden moe
ten blijken.
We vernemen thans dat bedoelde
tabellen B en C niet alleen zijn uitge
reikt. aan leerlingen der Handels
school, maar ook in eenige klassen
van het Gymnasium, terwijl de direc
teur der 11. B. S. ze eerstdaags ver
wacht te ontvangen.
Directeuren en rectoren is een mi
nisterieel schrijven geworden, waarin
wordt bericht dat uit de Commissie
voor Schoolvoetbal en tot onderzoek
der paedagogische waarde \an het
spel, van den Nederlandschen Voet
balbond een „commissie voor en quo
to" zal benoemd worden, waarin te
vens zitting zullen hebben dc heeren
Dr. Bos. lid der Tweede Kamer, Dr A.
II. Kan, reetor van het Gymnasium
to Dordrecht. W. j. II. Muiier. schrij
ver van een boek over bet voetbalspel,
j. Z. L. van Keijzerswaard en A. j.
Ori, onderwijzers. Deze commissie zal
te onderzoeken hebben, èf (en zoo ja
bi welke mate) het voetbalspel de ver-
waarloozing der studie veroorzaakt
of in de hand werkt en tevens wat ter
verbetering van dezen toestand ge
daan zou kunnen worden.
Behalve de vragenlijsten B en C i:
er nog een lijst A, in te vullen door
den directeur (of rector) der schooi.
Deze bevat de volgende vragen be
treffende den leerling voor wicu elke
tabel geldt In welke klasse volgt hij
het onderwijs? 2. Behoort hij tot de
goede, middelmatige of slechte leer
lingen? 3. Is hij ijverig of lui? 4 Is
hij geregeld overgegaan? 5. Heeft nij
bijzonderen aanleg voor exacto weten
schappen, voor talen? 6. Is hij „las
tig" of niet? 7. Is zijn aard ronubur-
tig, gesloten, handig, bleu, enz 8.
Doet hij naar uw weten aan sport?
Zoo ja, sedert welken leeftijd? 9, Is
dezo sportbeoefening van goeden of
slechten invloed op zijn gedrag, zijn
vhjt, zijn vorderingen?
KAMER VAN KOOPHANDEL EN
FABRIEKEN.
Verschenen is het jaarverslag der
Kamer van Koophandel en Fabrieken
ailliier.
Na een overzichtje van personeel en
geldmiddelen volgt de mededeeling
dat do Kamer in 1913 10 gewone ver
gaderingen hiold. Do verslagen dier
vergaderingen zijn in hun geheel op
genomen.
in ue eerste bijeenkomst werd de
heer A. de Glercq tot voorzitter eu de
heer G. van dor Most n Spijk tot
vace-voorzHter benoemd.
Do grroot-industne had in het afge-
loopen jaar volop work; evenwel oe
gon in do 2e heltt des jaars een ver
tlaiuwing dor prijzen. De overige nij-
■verncid ondervond dien invloed ook,
maar toch giiug het ook tiaar gooJ.
Met do „vcedings- en genotmiddelen
ging hot beter dan in- het vorig© jaar
Do meer of minder gunstige stanil
dei' arbeidsmarkt geeft rnedo -ion
meer of minder gunstigen toestand
van het bedrijfsleven aan. Bij bena
dering kan men dien kennen uit de
werkzaamheid der Arbeidsbeurs.
Dere ontving in 1913: 3111 aanvra
gen van werkzoekenden en 2473 van
werkgevers; het totaal plaatsingen
was 1808. In 1912 waren dezo getal
len resp. 3288, 1853 en 1404.
Voodings- engenot-
m d d o 1 e n.
De toestand in hot bakkersbedrijf
was bevredigend to noemen, do
stand van den melkhandel tamelijk
goed. Door den koudon zomer was
do afzet van melk beneden het nor
male, zoodat in de groote bedrijven
veel tot zuivel verwerkt moest wor
den. Later word het beter en in O t,
en Nov. was er zedfs séftaarsShte .an
melk.
Evenais in 1912 drukten de Itoogo
Gromistofprijzen het margerine-1 te-
drijf.
GREEPJES.
ei.
M1L1TARIA IV.
Mij verteld -door 'n oud-Indisch ofo
ticier, aldus
Moet je weten, dat indertijd tofi
het theoretisch onderricht ooi; „dd
theorie van het schot" behoorde, Dat
lijkt zoo slim niet, maar ik verzeker
je dat het voor de mannetjes eer; in
gewikkelde historie was. Ze snapten
er 'n schijntje van, en op een goeden
dag komt er order, dat het onderwijs
in de theorie van 't schot voortaan tot
het t trakt-noodzakelijkc beperki moet
worden, 't Moest veei eenvoudiger.
Nu, het gebeurt dan dat. 'n overste
arriveert bij de theorieles, net a!s do
sergeant met „het schot" bezig is. Do
onderofficier, in z'n vereenvoudigitigs-
ijver, verklaart h6» aldus* liet. schot
moet jullie weten onlstuat door
dat buskruit, tot ontploffing gebracht,
den kogel naar het doel drijft.
Hoor 'es sergeanti protesteert
de oversteDa's wat al te eenvou
dig!
Tot uw orders! Jullie moeten dan
nog weten, dat we d'r vroeger cok da
aantrekkingskracht van de aarde en
den tegenstand van de lucht bij had
den, maar die zijn bij circulaire van
den tienden Maart afgeschaft1
ERPAY.
Ten gevolge van overproductie van
enkele fabrieken waren de azijn-prij-
zen in 1913 zeer gedrukt. Export naar
de koloniën wordt verhinderd door
dat daar een bekinting naar dc waar
de op de azijn-esseuce L ingesteld.
De éénige nog hier bestaande bier
brouwerij („Het Scheepje') is opgehe
ven.
De verkoop van likeuren beduidt
lrier te lande weinig; het buitenland
geeft nog steedis een loonendo mar.it,
maar dc concurrentie wordt voortdu
rend zwaarden'.
Met mineraalwater en gazettes
dronken stond hel er evenmin gua-
stig voor als in 1912. Dcor gebruik van
saccharine in plaats van suiker v.o. Jt
oneerlijke concurrentie gepleegd.
De gang van zaken in het ca ca *-
en chcooladebedrijf was bevredigen 1
en vooruitgaande. De prijs der cacn- -
boocc-u steeg evenwel; dc prijs is ucy
niet lot het normale teruggeloopea.
De tabak- en sigarenhandol is voor
uitgaande tengevolge van het vele si
garet! enrooken. De sigorenfabrioafca
wordt in ons land bijna geheel ver
drongen door Bremer- en Hamburger-
fabrikaten.
Door de heftige concurrentie is :1e
handel in sigaren in ons laud niet
1 toornend, mede tengevolge van do ver
hoogde loonen. Zoo luidt eens ine-le-
deeling. ontvangen van een firma to
dozer stede. De Kamer acht dezo in
lichting niet geheel van eenzijdigheid
ontbloot.
Stoom ver ff abri eken en fabricage
van lakken, vernissen, enz. In do
eerste helft van 1913 was de toestand
goed, in de tweede heift minder. Ver
mindering van levendigheid in de al
gemeen© industrie, scheepsbouw, enz.,
heeft invleod op dezen tak van indus
trie.
Zeep. eau de cologne, odeurs, pas
ta's, enz. Do toestand was minder
gunstig <lan vorige jaren door do
enorm hoogo prijzen van alle grond
stoffen, de steeds hoogcre loonen en
het zoveel mogelijk tegemoet komen
aan sociale eischen in het algemeen.
Haarlemmerolie. Wat dezen 'aic
van nijverheid betreft, werd de toe
stand in hot algemeen bevredigend en
vooruitgaand genoemd.
Jam en ingelegde vruchten. Over
den toestand in dit bedrijf was in
1913 niet te klagen.
Bouwvakken, Ambachts- en kunst
nijverheid. Do toestand der am
bachtsnijverheid in deze gemeente
mag in het afgeloopen jaar vrijwel be
vredigend genoemd worden.
In do bouwvakken zelf is in 1913
in Haarlem weinig drukte geweest*
Veto arbeiders vonden echter in Am
sterdam werk.
De toestand in het Steenhouwers-
bedrijf wordt over het jaar 1913 nor
maal en bevredigend genoemd.
In vergelijking met 1912 kon men
do toestand in het houtbeworbctsbo-
d'rijf noch vóór-, noch achteruitgaan-'
do noemen.
In het meubelbedrijf was dc toe
stand zeer bevredigend. De firma
Jo:l Nederkoorn Czn. ontving de ver-
