imrlesïs oageuia
DERDE BLAD
Zaterdag 18 Juli 1914
Maildienst naar Ned.
Indlë.
Do verzending van brievan enz-
heeft deze week plaats als volgt:
Over Morse! io, Dinsdag 21 Juli.
(Laatste buslichting 6 uur 15 min.
s avonds).
Tenzij op verlangen der afzenders
wordt met deze gelegenheid geen cor
respondentie verzonden voor Atjeh
en Onderhoorigiicden, Sumatra's Oost
kust, Palambang, Riouw, Bangka,
Biiliton en Borneo.
Over Napels, Woensdag 22 Juli.
(Laatste buslichting 3 uur 20 m. na
middag).
Over- Brindisi, Vrijdag 2-1 JulL
(Laatste buslichting 12 u. 30 nam.)
Met deze gelegenheid wordt alleen
verzonden correspondentie voor At
jeh en Onderhoorigheden en Suma
tra's Oostkust.
Over Marseille Zaterdag 25 JulL
(Laatste buslichting 6 uur 40 min.
"s morgens).
Sumatra's Westkust en Benkoelen
alleen op verlangen der afzenders,
overigens correspondentie voor geheel
N.-O. Indië.
Over Rotterdam, met de zoogen.
Zeepost, Zaterdag 25 Juli.
(Laatste buslichting 2.35 s mor
gens).
liet port van met deze gelegenheid
verzonden brieven bedraagt 5 cent
por 20 graan, dat der briefkaarten
2 1/2 cent per stuk, en dat van druk
werk één cent per 50 gram.
Om nog met deze mail te kunnen
worden verzonden moeten postpak
ketten Vrijdag vóór 9 x 30 m. des
avonds ten pos'kantore bezorgd zijn.
(Voor Atjeh, Sumatra s Oostkust, enz.
wordt met deze gelogen beid niet ver
zonden).
NAAR SURINAME.
Dinsdag 21 Juli. Laatste buslichting
7.45 s avonds.
Wij doen uitdrukkelijk opmerken,
dat bedoeld wordt de buslichting aan
t Hoofdpostkantoor in de Zijlstraat.
Buitenlandsch Overzicht
Da Balkanvulkaan
Bijzonderheden omtrent den val
van Kortscüa.
lioe onze officieron den
d ansontsprongen.
Do Ilbld.-correspondent in Albanië
begint een interview met kapitein
Doorman. Aan zijn artikel ontloenerf
wij:
Opeens stonden majoor Snellen van
Vollenhoven en kapitein Doorman
voor onze van verwondering wijd
opengespalkte oogeu. Behalve een ver
waarloosden haardos en een sterk
verbrand uiterlijk, zagen ze er onge
havend uit. Echter vernamen we al
spoedig dat alles wat ze daar droe
gen hun geheelo hebben en houden
vertegenwoordigde, daar het overige,
koffers en kleeding en papieren in
huilden van rebellen en Grieken was
gevallen, In Walona had majoor
Snellen nog een paar schoenen kun
nen bemachtigen en kapitein Door
man een overhemd en een boordje.
Hun uniformen, waarmede ze liet ge-
heele gevecht om Kortscha, en den
mceitevollen terugtocht maakten, is
onberispelijk, alleen een gestopt
gaatje op majoors linkerborst en een
idem achter den arm, toonde de
plaats waai' gedurende de straatge
vechten in Kortsöha (van 1 tot 6
April) een verraderlijke geweerkogel
zijn lichaam doorboorde. Daar zijn
arm nog wat stijf is en verpleging noo
dig heeft, zal majoor Snellen van
Vollenhoven inet een verlof van eeni-
ge maanden naar het vaderland te-
rugkeeren. Eveneens kapitein Door
man. die na. het slapen in de berg-
sneeuw aan sterke rheumatisclie pij
nen lijdt.
Deze rust hebben onze kranige of
ficieren ook werkelijk wel verdiend.
Gedurende de 4 maanden, dat de
officieren te Kortscha verbleven, is
hun leven verre van rustig geweest.
Do Epirotischo woelingen aan de
Grieksche grenzen maakten voortdu
rende schermutselingen en gevechten
noodzakelijk, lu het bergaohtige ter
rein werd men onophoudelijk door de
kleine vliegende benden der Epiroten
Aangevallen.
Mavransa, de stichter der „heilige
Oataljoiis" (die merkwaardige bij
zonderheid in Grieksche uniformen
en uitrustingen vechten) in het oosten
en Warda in het zuid-oosten, zaten
niet stil. Laatstgenoemde was in vver-
kelijkhe'd do majoor der artillerie
Tontos, bekend uit den Kretenser-oor-
log, een hoogst energieke en kranige
muil, die evenals vroeger in Kreta,
hier onder den aangenomen naam
van Warda. een grooto rol speelde ten
voordcele van Griekenland. Onze offi
cieren meenen met zekerheid, te kun
nen aannemen, dat hij den 12en Mei
in eon aanval welke zijn Epiroten op
Azza deden uit het sedert herover
de Nivolitza, werd gedood, en dat na
zijn dood een ander voor hem door
ging.
Trots al de vijandelijkheden, die
waren voorafgegaan, was gedurende
den wapenstilstand de onderlinge ver
houding vrij gemoedelijk. De Albanee
sehe troepen en de Epiroten, die aan
weerszijden van do Devoli-rivier in
stelling lagen, brachten elkaar heel
vriendschappelijk kopjes koffie en
vruchten. De Nederlandsche officie
ren kregen krenten en kranten van de
Epirotischo aanvoerders, on (leze op
hun beurt weer ecu kistje llolland-
sche "igaren of een ander geschenk.
Di> verstandhouding liet niets to wen-
schen óver. Waar men zsch mnnr, zon
der een vin fo mogen verroeren, we
derzijds zat aan to kijken op de heu
veltoppen, was het logisch dat men
eens een aanspraak zocht en samen
een glaasje dronk. Den eenen dag
zat men nog genoeglijk bij elkaar, den
volgenden dag schoot men op elkan
der dat het een aard had.
Werd een Epirotisch dorp, waar
anarchie heerschte door de Nedor
landsche officieren tot orde gebracht,
dan kwam er van de Grieksche offi
cieren een bedankje omdat men het
dorp nietuitgemoord en verbrand
had. Waarop do Nederlanders ant
woordden dat ze noch Muzelman
noch Griek waren, en deze liefhebbe
rij dus him niet eigen was. De Hellee*-
nen begrepen dit wel niet, maar von
den het toch wel bijster mooi. liet
Jijdt dan ook geen twijfel of onze offi
cieren zouden, indien ze in de handen
van de Grieken gevallen waren, goed
behandeld zijn geworden. Dat neemt
niet weg, dat dezen in andere opzich
ten zich zeer valsch en laaghartig ge
droegen en hun van onds bekende
faam van rapalje te zijn met oneer
handhaafden.
Kwamen onze officieren in een
dorpje waarde Epiroten hadden huis
gehouden, dan was het gewone
schouwspel: grijsaards, zieken, vrou
wen en kinderen alles wat zich niet
bij tijds had kuunen bergen met af
gesneden halsen, sporen dragend van
de afschuwelijkste martelingen on
dergaan vóór hun dood, en van do
lafhartigs!© verminking daarna. Wat
de niet-Grieksche bewoners vim zulke
dorpen hebben geleden is zóó erg, dat
we het niet durven neerschrijven.
Daarbij de te velde staande gewas-
sen en de huizen verbrand, het vee,
tot zelfs kippen toe, stomweg afgo-
maakt en rottend langs den weg. Dit
is het colonisatio-systeem van de Grie-
ken: het maken van een algeheel
ledig, een volkomen niets; het uit- i
roeien van een geheole bevolking, i
waarvan later de Grieken in do plaats
kunnen komen.
Om te kunnen begrijpen wat onze
officieren hebben doorgemaakt gedu
rende vier maanden, moet een kleine
uiteenzetting worden gegeven van do
verwikkelingen in het zuiden van Al
banië. De beweging in Kortscha en
aan de grens van Albanië droeg een j
zuiver Grieksch-nationalistisch en 1
godsdienstig karakter. Drie-kwart j
van Kortscha voelt zuiver Griekseh.
al de ontwikkelden der bevolking heb- j
ben Grieksche sympathieën. Slechts
de lagere klassen zijn Albuueezen.
Toen de contróle-commissie in het
zuiden zou vaststellen of de bevolking
in meerendoel al dun niet Albaneescii
was, werden in de twijfelachtige dor-1
i pen en'steden, tallooze Grieksche fa-'
inilies op kosten van den Helleenschen
j staat tijdelijk geïmporteerd. Wie in
de straten Albunecsch sprak, werd in-1
gerekend; waren kinderen de schul-
j digon, dan werden dc ouders daar-
i voor verantwoordelijk gesteld, Van
daar dat dan ook de leden der grens-
I commissie overal: Leve Griekenland,
enz. hóórden roepen. Tot in Kortscha
een der lieeren liet idee kreeg geld te
strooien, waardoor onmiddellijk een
wild Alhaneesch krakeel onder de
jeugd ontstond. Want zooals ge-
zegd de lagere klassen zijn Alba-
neoseh, en de welgestelde Griekseh op- j
gevoede kindertjes grabMdcn met j
mede. Dus,.,, heette Kortscha voort-,
aan een Albaneesehe stad. Zulke dom
heden worden begaan, door hen dio
al to slim willen wezen. Natuurlijk
legde do Grieksche bevolking zich on
gaarne bij deze beslissing neer, uit
nutionalislischon en godsdienstige^
weerzin.
liet geheelo oproer dal van 1 tot 0
April in Kortscha vvoeddo was door
den Metropoliet op touw gezet In die
dagen is in de straten der stad, en
vooral rondom de cathedraal, woest i
gevochten. Do Grieksche priesters, j
met patroncngordels om, stonden op j
de daken der kerken te vuren; uit vele
Grieksoho huizen ook vielen schoten I
op de Albaneesehe gendarmerie, tcr-
wijl dit moordend lawaai overstem-
j mend uit de torens der godshuizen
j sombeischalleiid do klokken luidden
dag en nacht. Dadelijk in den eer-
sten morgen, toon majoor Snellen van
j Vollenhoven trachtte den Metropoliet
gevangen te nemen, trof hem het
schot in de horst, wat hem wonder
hoven wonder ongedeerd liet. Kapi-
j tein Doorman, die juist naar Liasko-
wiki (in het zuiden) was vertrokken
met do compagnie Ghuilardi, 00 vrij
willigers, een compagnie gendarmen
en een mitrailleur, met het doel deze
plaats te bezetten, snelde ijlings met
geforceerden inarseh van 30 1/2 uur
aan één stuk, de bedreigde stad to
hulp. waar natuurlijk zijn heengaan
het sein tot den opstand was geweest.
Vijf dagen duurde de verschrikke
lijke strijd. Onze officieren waren ge
noodzaakt vele huizen an hrand 4e
steken en met machinegeweren te be
schieten. Wild knallend en knetterend
ontplofte dan de daarin veborgen mu
nitie, terwijl de vlammen hoog ten
hemel oplaaiden. Bij doorzockingen
van verdachte huizen en van daken
en uit ramen werd telkens op hen
geschoten. Trouwens is het leven on
zer officieren gedurende die dagen
duizendmaal bedreigd geweest, ook
door de kogels der eigen niansoliap-
pen die uchter hun aanvoerders
slaande lien als wilden langs de
hoofden vuurden op de opstandelin
gen. Het mag een wonder hoeten, dat
zij het leven er hij afbrachten. Het
was in dezen opstand, dat de Grieken
den Roemeenschen patriarch op de
ellendigste wijze langzaam doodmar-
teldeu.
Aan de beweging kwam een einde
doordat do Nederlanders er in slaag
den den Metropoliet en een vijftal an
dere oproerstokers gevangen te ne
men en naar F.ibussan to vervoeren.
Na de gevangenneming van Essad
pusja (midden Mei) begon in het noor
den, rondom Elbussan, in de landstre
ken van Tsjermenica en Starova, do
opstand der „geghen" (uit te spreken
als het Duitsoh ..gegen") die een zui
ver Muzehnansch karakter droeg.
Hie rvochten de rebellen onder Turk-
sche vlag.
Deze opstand van de Albaneesehe
Mohammedanen stond dus in aard en
wezen lijnrecht tegenover dien «lor
Grieksch-Katholleko epiroten in het
zuiden. Geen wonder dan ook dat on
ze officieren tot het laatsto oogenbliek
toe niet hebben ikunnen tvermoeden
dat lieide groepen samen heulden.
Indien ze dit geweten hadden ware
hun taktiek gedurende den strijd om
Kortscha een andere geweest en had
den ze het hopeloozo gevecht mis
schien niet eens tot liet laatste too
volgehouden. Want hopeloos was het;
dit bleek achteraf.
Onze officieren beschikten slechts
over 2000 manschappen, strijdkrach
ten uit vele elementen samengesteld,
en dus moeilijk aan te voeren.
Over onze officieren schrijft de cor
respondent ten slotte:
Iedereen moet den grootsten eerbied
koesteren voor deze wakkere mannen,
die onverdroten, zichzelf niet ach
tend, heiogen en belaagd door de be
volking, bleven voortwerken en strij
den voor de vervulling van de onmen-
echelijko taak, die hun opgedragen
werd.
Iedereen moet hun dankbaar zijn
dat zij, voor de oogen van heel Euro
pa, den naam van het Nederlandsche
leger hoog hielden en deden eerbiedi
gen.
Maar als zij straks in het vaderland
de welverdiende rust gaan genieten,
begeleidt hun bij het afscheid één
wensch van allen, die Albanië ken
nen God behoede u dat gij er ooit
weerkeert.
Want do maat van al het leed, dat
onze officieren in Albanië leden, mag
thans wel volgeincten heelen.
De rommel in Durazzo.
De ,,N. R. Cf."-correspondent te
Durazzo schrijft
Zoo'n warboel, zoo'n rommelzoo als
het nu hier is, kan onmogelijk in alle
bijzonderheden beschreven worden.
Zoo iets moet men hebben bijge
woond, men moet er in leven, om het
goed te kunnen vatten, ju, om het te
kunnen geloovcn, dat zulke toestan
den, als hier nu heerschen, kunnen
bestaan en zelfs eenigen tijd kunnen
voortduren.
De toestand is en blijft onhoudbaar,
do positio van den prins Von Wied is
en blijft onmogelijk, zijn troon is
hoe men het ook draait of keert en
wat er nog zou kunnen geschieden
niot meer to redden, en toch wordt er
verder gemodderd, verloopt de eenc
dag na den anderen zonder dat er iets I
wezenlijks geschiedt.
Inderdaad gedurende de veertien
dagen, dat ik uit Durazzo afwezig
w as en in Walona en het achterland,
Noordelijk Kpirns en op Korfoe, is er i
hier feitelijk niets veranderd. De op- j
standclingen houden dc stad aan de
landzijde nog altijd op nauwelijks een
half uur loopens omsingeld. Majoor 1
Kroon beeft het terrein voor de stad j
zooveel doenlijk laten openhakken of
openbranden en heeft versperrings- I
werken laten aanleggen ook van1
draadwerk. PHbegrij pol ij k er wijze is
cr echter nog altijd, niettemin de in
sluiting al.ruim zes weken duurt, I
geen prikkeldraad aanwezig. Eerst
nu is men op bet denkbeeld gekomen i
van dat zoo hoogst noodige versper- j
ringsmatericel eenigo tonnen van j
Triest en Bari te laten komen! Ik haal
dit maar ©ven aan als een staaltje
hoe bet hier toegaat.
De artillerie is doelmatig over de
stelling verdeeld, do munitie wat vei
liger ondergebracht in één woord,
voor zoover het den dooden weermid
delen betreft is er gedaan wat gedaan
kon worden; de levende strijdkrach
ten blijven echter geheel onvoldoende,
ontbreken eigenlijk nog nagenoeg ge
heel. De toestand blijft derhalve even
hachelijk als te voren, te meer danr
in de stad zelf zoowat een ieder met
zijn naaste overhoop ligt, een ieder
alzoo eigenlijk niemand er kom-
mandeertdo opstandelingen zijn er
eigenlijk alleen nog niet binnen, om
dat zij er bang voor zijn, dat de lan-
dingsdivisicn der buitenlandsche oor
logsschepen nog op het laatste oogen-
blik wezenlijk tusscbenbeide zullen
komen, en zo to dien opzichte hunne
zoc sterke positio ook tegenover
Europa klaarblijkelijk niet willen 1
blootgeven.
De Nederlandsche officieren willen
weg uit Albanië, en liefst zio spoedig
mogelijk. Dagelijks treedt het duide
lijker aan den dag dat er hier voor
hen niets nuttigs meer te doen valt
dat hetgeen ze gedaan hebben, al wat
ze hier reeds hebben opgeofferd en i
gewaagd, door niemand meer wordt
gewaardeerd, maar liefst vergeten
wordt; dat men in het Paleis hen al
evenzoo krenkend nalatig behandelt
en in de meeste gevallen negeert, als
men het ook met de internationale
commissie van toezicht en andere
werkelijk vast ingestelde overheidsor
ganen meent te kunnen doen.
Om Durazzo.
Uit Durazzo wordt geseind:
De opstandelingen maakten zich
moester van Spitali, een punt op den
westelijken heuvel, legden daar ver
schansingen aan, en richtten er hun
hoofdkwartier in.
Een hun gezonden parlementair
werd eerst door de voorposten niet
doorgelaten; later gaven de opstan
delingen hem brieven mede voor de
gezanten van Italië, Rusland, Frank
rijk en Engeland.
De internationale contróle-commis
sie besloot voor de verpleging van de
vluchtelingen uit Valonu te zorgen.
Geruchten, dat de stad zou aange
vallen worden veroorzaaktcu een toe
nemende onrust onder do bevolking.
Tal van families uit do voorsteden
vluchtten naar de stad. Anderen ver
laten Durazzo. Onder do vrijwilligers
heerscht wegens het ontbreken vau
allo verzorging ontevredenheid.
Vele Mirdictcn veriaion do stad.
De noodtoestand onder de vluchte
lingen moet onbesclirijfelijk zijn, alles
ontbreekt bun.
Uit Valona.
Een telegram der Agenzia Slefani
uit Valona meldt dat de Epiroten,
versterkt door 4000 man geregelde
Grieksche troepen, met vier kanonnen
den inarseh door Logara hebben gefor
ccerd.
De Albaneosche majoor Ilusui, wien
den kapitein Guillardi hls chef van
den staf ter zijde staat, nam he tbevei
over do stad Valona op zich. Achmed-
Effendi aanvaardde het bevel over de
regeeringstroepen. In do stad is alles
rustig
Do Jtaliaansche admiraal Trifori
guf last bij Rlonere een kamp aan te
leggen, dat door vier witte vlaggen
zou worden aangeduid on beschermd.
In dat kamp zou de bevolking haar
toevlucht kunnen nemen. Dc admiraal
deelde den Epiroten en den opstande
lingen mede, dat hij in geval het
kamp zou worden anngovallen, ge
noodzaakt zou wezen het door middel
van zijn scheepsmacht in bescherming
te nemen.
Het besluit van Trifori heeft een
diepen indruk gemaakt, en de bur
gerij niet weinig gerustgesteld.
Men verzekert, dal de Oosten-
rïjksch-Hongaarscho admiraal gelijk
luidende aanwijzingen van zijn re-
goering heeft gekregen.
Trekt generaal De Veer
zich terug'?
Do „Berl. Lok al Anz." verneemt uit
Durazzo, dat generaal Do Veer daar
aangekomen is van Valona.
Generaal Do Veer zou het voorne
men hebben, zich terug te trekken.
Italië neemt militaire
maatregelen.
Uit Turijn wordt aan het „Berl. Ta-
geblatt" geseind, dat een eskader van
vier panlscrschepen, de „Romu",
„Napoli", „Regina Elena" en „Victo
ria Êmnianuclo", onder bevel van den
hertog der Abruzzen in Spezzia ver
wacht wordt, om daar te worden slag-
vuardig gemaakt en onmiddellijk
naar de Albunoesche wateren te ver
trekken, allereerst naar Durazzo, zoo
als het hcet-
Het 90ste regiment infanterie, dat
ie Genua ligt, heeft tegelijkertijd het
bevel gekregen zich in oorlogstoerus
ting gereed to houden tot vertrek. Al
gemeen wordt aangenomen, dat dit
bevel betrekking heeft op een aan
staande inscheping naar Albanië.
Officieel spreekt Italië deze berich
ten tegen.
Allerlei.
"Carbajal deelde officieus aan üe re
geering der Vereenig do Staten mede,
dat hij voornemens is af to treden tón
gunste van Carranza.
Amsterdamsche Kout
So .ijlier en zijn kraag. De
Thomean-hulde. Rust
en kalmte.
Ja, lokker dat het opgefrischl is,
dat we niet meer die drukkende hitte
hebben, Maar, wat zeg je van de
Schiller-kraag?
In Albanië is het nog maar al
tijd een misse boel. De moord op
aartshertog Franz Ferdinand kau
misecbien een geweldige ommekeer
brengen over korten tijd in de Oos
tenrijkse b© politiek. De Haagsche
tramstaking is een evenement van
belang. Maar wat zeg je van de
Schillerkraag?
Dat do bravo Schiller nu weer. be
roemd inoet worden doorzijn
kraag. Die eigenlijk heclemaa! zijn
kraag niet ia, want op geen enkel por
tret van don grooten Duibschcr ziel
men een hals-omhulsel dal precies ge
lijkt op het nu modieus-wordend pro
duct., dat zidb met den naain Schil
ler-kraag tooit.
Schiller weer beroemd door zijn
kraag. Want, in trouwe, kent ons
jonge geslacht Schiller nog wel?
Hoeren we nog wel eens declainee-
Fest gemauerl in der Erden,
Steht die Farm aus Lchrn gchr.mnt.
De betrekkingen tnsschen de mo
narchie en Servië, die oogenschijnlijk
zeo correct mogelijk zijn, geven in
derdaad aanleiding tot de grootste
ongerustheid. Voor een paar dagen
was de beurs in Weonen flauw en
lager, doch het bericht dat de minis
ter van oorlog met verlof gegaan
was, deed een plotselinge stijging der
koersen ontstaan.
Maar do redevoering van graaf
Tisza in het Hongaarsche Huis heeft
de ongerustheid weer doen tocne-
men. Hij zeidede toestand moet op
gehelderd worden do regeering wil
den vrede en het is toch niet onvoor
waardelijk noodig, dut de ophelde
ring door een oorlog wordt gezocht.
Maar de minister verzette zich te
gen bet denkbeeld, dat Oostenrijk
economisch.niet in staat zou zijn oor
log te voeren. Wat nu niet den in
druk maakt, dat graaf Tisza een
vreedzame oplossing der quaestie ver
wacht.
Do „Times" zet uiteen, dat Oosten
rijk zeer verkeerd zou doen, door te
pogen de Servische quaestie met ge
weid tot een oplossing te brengen; dat
zien de keizer en zijn raadgevers zeer
goed in. Slechts de organen der mili
taire partij drijven naar een oplos
sing, die een gevaar voor den Euro-
pcesclièn vrede beteekent.
En de Servische rcgcering moet wel
zeer'weinig begrip van den toestand
hebben als zij het op een oorlog laat
aankomen de waarschuwing die de
„Times" haar geeft, otn zich niet van
alle sympathie der beschaafde volken
te vervreemden, mag in Belgrado wel
worden ter harte genomen.
Het beste zou wezen, zegt de „Ti
mes", wanneer de Servische regee
ring het onderzoek, dat Oostenrijk
eischt, dadelijk en van zelf instelt
wordt dit onderzoek openlijk en eer
lijk gevoerd, dan zal Servië daardoor
veel goed maken en de goede mee-
ning der buitenwereld herwinnen.
Naar aanleiding van berichten in
buitenlandsche bladen over buitenge
wone militaire voorbereidingsmaat
regelen in Servië, wordt van bevoegd©
Servische zijdo verklaard, dat geen
militaire maatregelen zijn genomen,
die de alarmeerende berichten ook
maar eenigszins zouden kunnen
rechtvaardigen.
De Pesther Lloyd houdt tegenover
de tegenspraak uit Belgrado het be
richt staande, dal do vredes-sterkte
van het Servische leger op 110.000
man is gebracht.
en wat daarop volgt. Of:
Wer wagt es, Rittersman over Knapp
Zu tanehen in diesen Schlund,
I Pr duizendkoppige menigte mg na",
luurlijk niets, of althans slechts een
zweempje van een glimpje van het
geen daar in dc chapolle ardente ge
beurde, cn van de stoet naar het Cen
traalstation, omstuwd door duizen
den en duizenden, was voor dc O ver
groot e meerderheid ook al niets t«
zien Maar toch was het publiek stii;
ernstig eu blijkbaar zeer onder den
indruk.
Dat heb ik wel eens anders gezien
bij begrafenisplechtigheden, die d<
publieke aandacht trokken t
Het Amsterdamsche publiek heef'
'zich bij de Thomson-holde voorbcc)
dig gedragen I
Het is echt voel- en tastbaar kom
kommertijd. Wc leefden loom en apa-
tisch in dc dagen van geweldige hitte,
zijn nu weer wat frisch en monter ge
worden. Maar we leven in kalmte en
vredige rust. Uitgezonderd dus de
raadszitting van Vrijdag, die. vooral
in den avond schrikwekkend veel
overeenkomst vertoonde met den bc-
ruchlen Poolschen landdag Hut was
gewoon een politiek relletje. Onder
de slappe leiding van voorzitter Ser-
rurier wierpen de hoeren elkander
lieflijkheden naar het hoofd als maar
zelden geschiedt, gelukkig.
Op tooneelgebied is ook al niet vee»
te beleven.
De grootste belangstelling trekken
nog de worstelwedstrijden in Flora.
De schouwburgen en bioscopen
spelen niet, of zijn leeg. Flora is óók
leeg tot het uur van aanvang van de
worstel-vertooningen, die op hetzelf
de peil staan als dio van een of twee
jaar geleden en waarvan ik toen het
mijne gezegd heb.
Sportief is het allesbehalve.
Maar hel publiek vergaapt cr zich
aan en... dokt
AMSTERDAMMER.
Gemengd Nieuws
BUITENGEWONE HELDERHEID
DER ATMOSFEER.
Blijkens gelijksoortig© waarnemin
gen in ons Meteorologisch Instituut
en aan dergelijke buitenlandsche ob
servatoria gaal het mooi© zomerweer,
waarin wo ons d© laatste weken mo
gen verheugen, gepaard met een zeer
groot© helderheid cn doorzichtigheid
van de atmosfeer en kenmerkt de
weerstoestand zich tovens door een
bijzondorc rust tot op zeer groote
hoogte. Neemt do wind gewoonlijk
direct boven het aardoppervlakte
snel in kracht'toe, in de laatste da
gen is dit niet het geval en bcci'sdht
de toestand van zwakke winden tot
11 A 12 KM. hoogte.
Ter bestudeering van d© wlndstroo-
mingeh in d© hoogero luchtlagen wor
den zooveel mogelijk dagelijks te Do
Bilt en op een menigte stations in
onze omgeving in het buitenland
loodsballons opgelaten. Dit zijn
caoutchouc ballons, die tot een mid
dellijn van 60 c.M. worden opgebla
zen met waterstof cn daarna dicht
gebonden. Worden ze losgelaten, dan
gaan zo met een constante stijgsnel-
heid oirihoog De rekbaarheid van het
caoutchouc maakt, dat de gasvulling
haar volume gelijkmatig kan ver-
grooten tia&rmaie do ballon in ver-
dundé'r lucht komt. Hierdoor blijft het
door den ballor verplaatst© lucht ge
wicht steeds hetzelfde, en daarmede
zijn stljgkracht en etij-gsnelheid. Dc
qualiteit van het gummi moet zoo
danig zijn. dat de ballon niet springt
voor do diameter verdubbeld, het vo
lume dus ver-S-voudigd is.
Deze ballons worden gevolgd met
een kijker die draaibaar
Aartshertog Karei Franz Jozef
kwam te Bad Ischl aan, door het pu
bliek levendig begroet.
Hij werd door den keizer in audiën
tie ontvangen.
UitMexico.
Mexico heeft dus thans een nieu
wen president. Generaal Buerta heeft
tenslotte moeten zwichten, nu de door
do Vereenigde Staten te zijnen op
zichte gevolgde politiek hein de noo
dige gelden onthield voor zijn regee
ring, en do aan de opstandelingen
verleende steun hem zijn positie lang
zamerhand onmogelijk maakte. Pre
sident Wilson cn minister Bryan heb
ben dus eindelijk hun zin gekregen,
en de „moordenaar" van Madero heeft
het veld geruimd. In zijn plaats treedt
de heer Carbajul als voorloopig pre
sident op. Ook deze zal door de Ame-
rikaansche regeering niet vvordeu er
kend en do bedoeling zal dan ook wel
zijn, dat Carbaj&l slechts dienst zal
doen als lusscheiipersoon, om de on
derhandelingen te voeren met de ze
gevierende constilutionolisten, wier
leider Carranza beslist weigerde met
Huerta of een van dions volgelingen
besprekingen te voeren. Vermoedelijk
men moet in Mexicaunsche aange
legenheden met voorsjjcllingen wat
voorzichtig zijn zal dus Carbajal
dienst moeten doen als een wegberei
der van een negeering der constitntio-
nalisten, die voor do Vereenigde Stu-
ten aannemelijk zou zijn.
Generaal Huerta's terugtocht heeft
tot geen incidenten aanleiding gege
ven. Zijn ontslag werd aan het Con
gres aangeboden en zonder moeilijk-
lieden met 121 tegen 17 stemmen aan
vaard. Daarop werd dc heer Carbajal
als voorloopig président aangewezen.
Carbajal, do voorloopigo president,
is vroeger rechter geweest ln 't Hoog
gerechtshof, hij heeft wel deel geno
men aan het openbaar leven, maar
is nooit een partijman goweest, en
nooit zeer op don voorgrond getre
den.
Yov Beinem Löwengarten,
Das Kampfopiel zu erwarten,
Sasz Kónig Franz.
Griezelen we nog van do „Rau-
ber" of van „Kabale und Liebe leven
we nog moo met Don Carlos, met Ma
ria Stuart en Die Jungtrau von Or
leans.
Eon enquête hiernaar, zou, geloof
ik. povero resultaten opleveren.
Maar nu heeft ieder Schiller's
naam op d© lippen, vanwege Schil
lers kraag.
Br wordt in een van onze groote
dagbladen zelfs een heftig© strijd ge
voerd vóór of tegen de nieuw© hee-
renmode.
Hoe het bij u is, weet ik niet, maar
hier in do hoofdstad ziet men de
Schillerkraag nog maar zeer schuch
ter, sporadisch dragen. In Zand voort
zag ik kórt geleden dat de open bor-
stige mode zeer en vogue was. maar
bier durft men er blijkbaa'r nog niet
goed aan.
Hoewel de jongelui hier ln Am
sterdam toch wel voor de „luchtig
heid" zijn. Blootshoofds wandelen en
fietsen door jonge dames en heertjes
is heelcmaal niet buitengewoon. Ik
hoorde onlangs zelfs, dat er al burre-
voelers, d. \v. z. de voeten alleen door
sandalen beschermd, onder ons rond
wandelen, maar, eerlijk gezegd,ik heb
ze niet gezien.
Wat daarover in enkele bladen go-
schreven is, is geweldig overdreven.
Men houdt zich bij ons, als braven
Hollanders betaamt, vrijwel binnen
de perkeu. liet katje wordt uil den horizontale en een verticale as. Meest
boom gekeken. maken wolken of ondoorzichtigheid
Om op den Schillerkraag terug te i van de atmosfeer een einde aan de
komen, als ik mijn oordeel even zeg- vv^iarneming; bij zwaren wind is de
S°n^L,r'tïJe.a»a,,nS
wie het draagt. ver afgedreven, dat het beeld ïu den
Do losse, omgeslagen kraag, die den 'kijker niet meer te volgen is.
hals en een gedeelte van de borst i ln do laatste weken echter komen
bloot laat, flatteert den stoeren, dergelijke ballonviseeringen tot bo-
krachtigen boy, met een flinken, wils- ven jo KM. hoogte herhaaidelyk voor
kraebtigen kop. Maar de Schiller-1
kraag om 't nekje van het fijne fatje,
dio overigens zoo piotlutlerig gekleed
'"ïs, maakt het effect van een zwierigen
hoed uit Rembrandt's tijd op 't zorg
vuldig gepomadeerde hoofd van
iemand met slobkousen aan.
De lezers van „Haarlem's Dagblad"
zijn uitvoerig en omstandig ingelicht
over de plechtigheid der aai
van luitenant-kolonel Thomson's stof
felijk overschot op Neêrland's bodem.
Het eerst op Amsterdamschen grond.
Ik behoef daar dus niets meer over
te vertellen.
Een paar opmerkingen echter.
Het heeft bij dit huldebetoon weer
getroffen, hoevelen er ln ons kleine
land zijn die, ondanks den plechtigen
ernst van een feit nis dit hulde
betoon, do gelegenheid gretig aan
grijpen om eigen onbeduidende per-
;akt eerst het springen vau den
ballon een eind aan de waarneming.
Tot dat moment is, dank zij do
groote doorzichtigheid der lucht en
de grooto rust zoowel in de onderste
als in dc hoogslo lagen der atmos
feer, do ballon tot het laatste too als
„.....„...5 Vf*hdU bO,l0,le le Sjl
plechtigheid der aankomst j yele der waarnemingen was de txu-
m Ion een uur na hot loslaten, bij 9 KM.
tnoogte, niet vorder dan 8 A 10 KM»
ver afgedreven.
Van do 15 stations in Duitóchland,
benevens van Weonen, Kopenhagen,
Londen, Farmborough en De Bilt
kwamen in de eerste helft dezer
maand aan het observatorium Lin-
denberg (bij Berlijn) berichten in
van 141 loodsbul Ion waarnemingen.
Onder dezo waren 35 viseertngen tot
soonnjkheid op den voorgrond ie 7000 M hoogte, terwijl "bij 16
üal'gaa, altijd 100. Het feit, J*
huldiging zelf, is geweest van ©ene boooto -o vol&en .v.is ge L
statige, voorname, aaudoenlijk-plech- Bi't w^rd deze maand op 9 dagen een
lig© voornaamheid. Maar hoevelen ballon opgelaten; vijf maal bleef de
zullen er zijn geweest, die o zoo bitter ballon to zien tot 7 K.M. of duarbo-
'nig hebben gevoeld van het grout- ven. terwijl het aantal malen, dat 'hij
u tot boven lu KM. to volgen was 3 be
draagt.
schc der huldiging, maar bét
praoht-gelegenfieid vonden, dik te
doen, hun naam gedrukt te zien en
meer dergelijk begeerlijks.
En dan wat anders. Jets, waar ik
met groot genoegen op wijzen kan.
Dat is do houding vau het publiek.
Ik behoorde niet tot do bevoorrech
ten die de plechtigheid van gansch
nabij hebben aanschouwd. Ik stond
lusschen het publiek en heb kunnen
waarnemen lioe de statige ernst, hoe
heel hot voorname karakter van deze
droeve plechtigheid dc massa impo-
Burgerlijke Stand
SCHOTEN.
Ondertrouwd:
J. J. Grossat en G, A. Cocx. J. Itonv
pa en A. M. de Wit,
Bevallen:
\V. Vermeulende Ruiter, d. C. G.
Moolcnaar—Vester, d. G. W. Oppen-
Men moest zxn met welk een eer-kamp-Stcenkist, d. A. M. C. v Ros-
biedtge zwijgzaamheid de mcnschen- z M A J -an Sarten
massa mevrouw Thomson, diep in gels, J' van
den rouw, en haar dochtertje pusscc-1 chnes, d. C. M. J. Staphorstda
ren lict. Hier niets van opdringerige Boer, z.
i» I,,ndor!i,ko nleuwssiorishoid W„K AAN ZEE EN DUIN.
onbeschofte halsrokkorij, maar zvvij-
ssndo oertiwl I "evallen:
Het was inderdaad treffend hoezeer j A. Putter—Ovcrpelt, z. C. vau der
men den ornst van het oogenhlik gc-i Mc ij—Koper, d.
voelde.
