DE OU.
Ie Toestand inliarlem
Telegrammen.
meest. geschikt© in een trein. Maar
wc /.tui (ien u\ond cn don nacht door-:
k Heb geslapen. Hoe, dat begrijpt
Don volgenden dag ging het op do-
zeilde manier voort. Langzaam op
schieten en veel hulpvaardigheid.
Van den oorlog als zoodanig was
mets te bemerken gelieel Duitechland
hx'lt in een „begeisterung De ocht-
genoot van een vriendin van me, die
«.«enige weken von huis is, schreef zijn
jonge vrouw, dat li ij het ©ogenblik
niet kan afwachten, waarop hij in 't
vuur zal gaan. Officiereu glimlachen
om de vertwijfeling hunner betrek
kingen, en stappen kaliu-weg naar de
treinen, die zo naar het oorlogster
ren: zullen vervoeren. Dat, en do sol
daten, die je bij de spoorbruggen o. d,
ziet, brengen je wel den toestand in
herinneringoverigens zou je t aan
de vriendelijke Duitschers niet zeg
gen, dat hun land zulk een verbitter
den sti'ijd bezig is te voeren.
Den koristen wegnamen we niet:
I.uiigs den Rijn zou niet gaan' Keu-
Ion bijvoorbeeld lieten we links lig
gen, spoorden, inplants van in Weste
lijk.-, m Noordelijke lichting, eu be
reikten na twee dagen van vermoei
end reizen via Munster (I) het grens-
m Uton op Nederlandschen hodetn
Oldenzaal.
Daar kwamen voor het eerst vele
ei risers in een ontevreden stemming,
liet bleek, oat men slechts tot Old en-
ml recht htM, op vertoon van het to
l.induu gegeven bewijs te reizen. Voor
het verdere gedeelte moest trien zelf
maar zorgen 'n duisterheid in hot
reisplan, waaromtrent wel nooit op
heldering zal komen. Nu moesten al
<li© reizigers zich een plaatsbiljet ver-'
s. haffen.
I'och hadden we weer spoedig re
den tot vroolijk zijn. 'n Eindje in Ne-
th-rl uid kwam daar een oude boerin
(vu wegje ofschommelen, de onmis
bare besteedster onder den ann. En
de reizigers, dio nu twee dagen lang
niet anders gedaan hadden, bogen
zich uit de portierraampjes eu wuif
den het moedertje toe.
la wol waren we in Holland. In
Ruttschland had zulk een vrouwtje
z-.'ker teruggewenkt, lachend om dat
uitgelaten gedoe, maar deze ras
echte Nederlandsche stond opeens,
verstomd over het lawaai, dat haar
Jundgenooten maakten, op 't midden
van den weg stil, en het eenige, dat
haar gevoelens verried, was de groote
mond, die door do verwondering al
w ijder en wijder wordend, omlaag
zakte.
Als de formaliteiten aan de grens
ons met nog versch in het geheugen
l.igen, hadden we hier zeker bemerkt,
il.it we ergens anders waren, buiten
het lun-J, waar ieder met ons, „heinT
koerende reizigers, meeleefde.
Een uur of vijf later was alle leed
voor ons, Haarlemmers, geleden. Orn
ii uur Zaterdagnacht stoomden wc
Haarlem binnen, opgewacht door ver
wanten en kennissen, die al om acht
uur bericht hadden gekregen, dat de
Rein ieder oogenblik verwacht kon
worden.
Wellicht heb ik" van Donderdag tot
Zondag de meest interessante spoor-
i. is ranja ij n leven gemaakt. Uit wat
Ik vertelde ziet u wel, dat naast eeni
ge ongerieflijkheden (waaronder liet
tolletmaken, dat hoven een emmer
water geschiedde), er vee] is ge
weest, wat de. reizigers steeds in dank-.,
bar) herinnering aan onze Oostelijke
buren zullen gedenken.
Maar 'k ben toch blij, zoo eindigde
mejuffrouw R., dat 'k weer thuis
ben I
Even verheugd over z'n terugkeer
op vaderlandschen bodem vonden wo
den heer J. J. Francken, die met zijn
dochter deel uitmaakte van een gezel
schap van 17 personen, leden der
Rcisvereeniging, die onder leiduig
van den beer Perk uit Nunspeet op
Woensdag 29 Juli op reis gingen, met
het pian om tien dagen in Zwitserland
io vertoeven.
Met dien reisduur pakte het wal
héél anders uit.
Do reis was eerst rustig en kalm
zooais ieder zoiner-uitslapje. Donder
dags bezocht, volgens programma, het
gezelschap den Schafthausensdhen
waterval; Vrijdags waren de reisge-
iiooten te Meiringen en wandelden
door den Ahiesschluckt. De heer
Francken ontmoette daar nog andere
Haai lemmers, en er werd optimistisch
zooals je nu eenmaal op n plezier-
zierreis pleegt te wezen gesproken
over de tijdingen van oorlogsgevaar.
Maar Zaterdags was er al een ir.eel
andere stemming. In Interlaken kwam
liet nieuws van 't uitbreken van den
grooten oorlog (nadat Vrijdagsavonds
een paar reiögenooten al telegrammen
hadden ontvangen met advies om
„huistoe" ie gaan, waaraan ze des Za
te rdazmorens vroeg gevolg gaven).
Toen dan de oorlogstijding de ove
rigen bereikte, besloot men om af te
reizen, maar dit bleek zóó moeilijk te
z in. dat twee naar Bern gingen om
raad In te winnen bij den N'ederlani-
sclien gezant, Jhr. van Panhuys, ter
wijl do overigen volgens het reisplan
naar Lauterbrunïien reisden, om te
zien of er soms brieven uit Holland
waren.
Niets!
De deputatie kwam zeer ontmoe
digd uit Bern terug. De gezant had
den raad gegeven, om voorloopig
maar rustig te blijven waar ze waren,
eri hun kans af te wachten, 't Kon wel
veertien dagen, 't kon ook wel een
maand duren... maar in Zwitserland
zat men ten minste veiligl
'l Gezelschap 1)1 oef dus in Lauter-
brunnen, eo profiteerde nog maar zoo
veel mogelijk van zn aanwezigheid in
Zwitserland, al moest dat natuurlijk
op bescheiden schaal geshciedcn, .«an!
men had bij 't meenemen van den
voorraad contanten alles berekend op
een verbijf van tien dogen.
Toen kwam de tijding, dat to Inter
laken een comité was gevormd om de
1500 Hollanders, die nog in Zwitser-
lnnd vertoefden, te helpen om weg te
komen. O.n. maakten I)r. Hofstede de
Groot, directeur van het Mauritdhuis.
en de heer Wilmink', directed? van d->
Rotterdamse!ie Lloyd, van dit comité
deel uit. Kr werd geschreven aan alle
vervoersmaatschappijen, maar voor
loopig was het resultaat, gering tot
eindelijk medegedeeld kon worden,
dat het stoomschip „Prins der Ne
derlanden" van Genua zou vertrekken
en dat men daarop plaats kon bespre
ken mits men vooruit betaalde en van
alle eisdfcen van comfort wilde afzien.
De reis kostte tot Genua f 20. ou
van Genua naar Amsterdam f 96.
300 in Zwitserland vertoevende
Hollanders benutten deze gelegen
heid; de heet' en mej. Francken lx>-
hoorden tot de velen, die de kans af
wachtten om per trein terug te gaan.
Het re.«gezelschap „resideerde" in
middels weer in -Interlaken, en op
Dinsdagavond 17 Aug. liud nog een
bijeenkomst iter Hollanders plaats,
waarin bleek dat er nog geen kans
op ..ontsnapping" was.
Maar ziet, den ISsn „daagde het in
l Oosten". Er was ©en extra trein be
schikbaar gestold, om de Hollanders
naar huis to brengen, en in Zwitser
land heersoht© de meening dat dit te>
danken was aan lusschenkouist van'
den Duitsclion keizer persoonlijk,
die zeer dankbaar gestemd zou zijn
wogen» de hartelijke ontvangst en de
uitstekende hulp. oau Duit sche vluch
telingen en gewonden in Maastricht;
ten deel gevallen.
Den 19en 's morgens, om kwart
over achten, begon de reis. 's Avonds
orn kwart voor tien had men... St.
Gallen bereikt, en daar was in alle
hotels runnte voor de Hollanders ge
maakt. Zwitsers konden er dien nacht
niet 1-ogoereii, en de hotels mochten
niet meer dan de gewone prijzen be
rekenen.
Te Bern had men den Ilolla nd-
achen gezant en den Zwitserse hen
minister van Buitenlandsche Zaken
op het station aangetroffen.
O vier de terugreis, die via Lindau-
AugsburgW urzburgFrianlv/Toft—
Mülheim—Münster plaats had, heb
ben we in liet interview van mej. R.
hierboven al 't een en ander medege-
<L>ekl. Nog zij vermeld, dat de 6 A
700 Hollanders in Augsburg een
Duitschen trein van twaalf of veee
tien wagens ontmoetten, die letterlijk
volgepakt was roet Duitsche gewon
den. De lichtgekwetsten stonden in
de voorste wagens als 't wam opeen
gedrongen; de zwaargewonden lagen
in de achterst©.
Zaterdagavond om acht uur keer
den de Haarlemmers terug. De heer
Fnuucken vertelde ons nog dat hij
o.a. te Mieinngen Dr. v. Linden v. d-
Heuvoll en te Interlaken üs.Kiiootten-
balt ontmoet had. Ook dozen zijn
gezond en wel, dr. Van den Heuveil
al vroeger teruggekeerd.
Waarschuwing.
Verschillende personen hier en in
den oratrek hebben bezoek gehad van
©en man, die bewieert bij do N. V.
Louix-ns CosL-n te hebben gewerkt
cn wegens slapto te aijn ontslagen
waarin hij dan reden vindt om steun
te verzoeken.
Onze drukkerij heeft nog momand
wegens slapte ontslagen ou de na-
mon van dezen bezoeker, die ons wor
den opgegeven, kwamen niet op onze
loonlijsten voor, zoodat wij er tegen
waarschuwen, om op de onware voor
stellingen van den man in te gaan.
Benoeming.
Tot voorzitter van hel kinderkoor
Prinses Juliana is benoemd dr) heer
A. de Beer, dio deze benoeming heeft
aangenomen.
KINDERKOOR PRINSES JULIANA.
Het bestuur van bovengenoemde
vereeniging 1 eelt met liaren direc
teur, den hoer N. Hoogerwerf voor
a.s. Woensdagmiddag ©cn wandel
tocht georganiseerd en wel naar liet
Bloemendaalsclie bosch en omgeving,
waar de kinderen zic-h zullen verma
ken met verschillende spelen c-n bij
lusschenpoozen zingen. Natuurlijk
zullen zij tevens onthaald worden op
verschillend© versnaperingen.
Des middags om 2 uur vertrekken
zij van het r'epetitiögebouw Musis
Sacrum langs do Oudegracht, de Zijl
straat en den Zijlweg.
Onze Paardotram.
De laatst© zichtbare herinnering
aan cms gemoedelijk paardetranime-
tjo is waggeva>L De rails, die er
nog van lagen in de Rozenstraat zijn
opgebroken. De E. N. E. '1'. heeft er
oen geheel nieuwe dubbele liaan iar
len leggen met een wiscelstuk.
De derde uitkeoring.
Do derde uitkeering van de ver
goeding aan de betrekkingen van op
geroepen militie-, cn lanclweerplich-
tigen heeft plaats Woensdagmorgen
a.s. van 9 tot 2 uur.
MEJ. LANDMAN.
Men schrijft ons:
Op 78-jarigen leeftijd is Zaterdag
hier ter stede overleden Mejuffrouw
Landman, die vele jaren aan het
hoofd heeft gestaan van de bewaar
school van rie vereeniging „Ter ver
breiding der Waarheid", in de Rid
derstraat en van de brei- en hand-
werkschool.
Augustus 1859 als zoodanig lie-
noemd, heeft zij met grooten ijver cn
opgewektheid de belangen dezer
school behartigd.
Tegen 1 Mei 1903 werd door haar
eervol ontslag aangevraagd en nam
zij op genoemden datum afscheid van
haar werk, nadat haar door de ver
eeniging voornoemd oen pensioentje
was toegekend
(Zie vervolg Stadsnieuws op de 3do
pagina).
Uit de Omstreken
HEEMSTEDE.
EEN VOORBEELD TER NAVOL
GING.
Men schrijft ons:
Het Steuncomité te Heemstede mag
zich blijkbaar zeer in do sympathie
van de burgerij verheugen. Nadat hot
roods de vermelde gift, en daarna een
geregeld© wekelijksclie vrijwillige bij
drage van de Vereen, van Gemeente
werklieden had ontvangen, werd het
nu weer verrast met een bijdracra uit
dj kas van 'de Biljartclub en de
Piuimveevcreëniging, de laatste a (50.
Bravo I
LISSE.
Het 10-jarig dcc litertje van den
lieer V. alhier, wilde op een iu l>e-
v. aine- zijnde tram springen van. do
N H. T. M. Hel viol, geraakte on
der de wielen en werd verminkt on
der de tram gehaald.
De dood was onmiddellijk ingetre
den.
Steundoor dienst-
meisje s.
Twee Ilaarlemschc dienstmeisjes,
Jaamje van de Vreugde cn Anna van
Eek feu huize van mevrouw Krol,
Florapark 8). hebben oen oproep aan
do Nederlandsche dienstmeisjes doen
verschijnen om dezen op te wekken
het liefdewerk van mejuffrouw Mary
Fteischmaun te steunen.
Zij vertellen van het werk, dat Mej.
F. deed, n.l. zooveel mogelijk de for
ten voorzien van sokken, lectuur,
handdoeken, sigaren, kwatta's, bana
nen, peren onz. uit den grooten voor-
iaaa, die haar bij duizenden (al pl.m.
17 000 sigeren deelde zij uit) voor de
soldaten worden toegezonden. En nu
vragen zij aan al de dienstmeisjes,
wier hart voor dit echoone doel za'
kloppen: „Zendt zooveel mogelijk van
een en ander naar mej. Mary Fleisch-
mann's magazijn, opdat zij kan vol
doen aan de ontelbare aanvragen van
oversten en legercommandanten,
burgemeesters, enz.".
Zondag hebben velen gebruik ge
maakt van de gelegenheid óm Voor IQ
cent het magazijn te bezoeken. Èen
an-de bezoekers, de heer P. C. zeg
de een wekelijksclie gift van f 5 toe.
De oproep meldt- nog, dat van een
uit Duitscliland gekomen HoUandsch
gezin ia Haarlem bij familie onderge
bracht, de vrouw in betrekking gaat.
De dienstmeisjes zu'len nu zorgen
voor dienstjaponnen, schorten, enz.
Collecte.
Men deelt ons mede, dat de collec
te in het Amsterdamsche kwartier,
:©n bat» van het Steuncomité te Haar
lem, de som van 40 21 heeft opge
bracht.
Sleunver leening.
Er bestaan ook plannen, om de
onderwijzende personeelcu van de
verschillend© gemeentelijke onder -
•vijs-instellingen te doen deelnemen
cm do steunverleening, op geljjken
voet als de andere gemoente-afiibtena-
ren.
Door de vacantia hebben de plannen
nog niet hun beslag kunnen krijgen.
N io t in de Kerk.
Men vertelt, dat d© Groot© Kerk,
evenals ten tijd© van Napoleon is ge
schied, zou Ingericht worden voor lie
huisvesting van militairen. Zijn we
goed ingelicht, dan is daarover wel
gedacht, maar het gebeurt niet.
Voor li e t S t e u n-G o m i té.
Door het personeel van de firma
Revues alhier werd met groóte meer
derheid besloten, elk© week twee uur
loou af te staan voor het Steuh-
Comité.
DE BELGISCHE VLUCHTELINGEN
IN EYSDEN.
We vernemen met blijdschap, dat
de ojrwekkiug, in de in ons blad ver
schenen avlikelenn „Van de Strii.l-
zrens" gedaan, om kleertjes voor de
kinderen der Belgische vluchtelingen
aan het Comité te Eysden (e zenden,
reeds succes heeft gehad. Eenige
Haarlemsche dames verzonden al een
flinke hoeveelheid.
Wij hopen van harte, dat. dit goed©
voorbeeld goed zal doen volgen I
Koninginnedag.
Zaterdagavond is door liet bestuur
van do Vereeniging „Koninginnedag"
icsioicn om, in overeenstemming met
den wenscli van Har© Majesteit, dit
jaar geen feestviering to houden.
Donderdagavond zal in de te hou
den ledenvergadering voorgesteld
worden om het kassaldo ter beschik
king te stellen van het Steun-Comité
voor Haarlem.
Huurcontracten.
Bij de Tweede Kamer is (men zie
de aankondiging op de lste pag.) een
wetsontwerp ingediend, waardoor
voorzien zal worden in de bijzondere
omstandigheden waarin o.a. perso
nen verkeeren, die voorwerpen op
huurcontract gekocht hebben en bij
het niet voldoen van de huur liet
gehuurde (gekochte) voorwerp terug
moeten geven.
Men verzoekt er ons op te wijzen,
dat deze bijzondere bepalingen alleen
zullen gelden voor personen, die door
den critieken toestand inderdaad on
machtig geworden zijn om hun ver
plichtingen na te komen. De anderen
zullen hun huur moeien blijven be
talen.
Spert en Wedstrijden
VOETBAL.
VOLKSW KERBAARI1E1D-COMÜ.
11. S. C.-COMB.
Doordal 11. S. C. haar vastgestelde
elftal niet in het veld kon brengen,
komt zij mot ©en zeer zwak elftal uit,
met rneerendeelB ongeoefende spelers.
Volksweerbaarheid verschijnt met een
vrij sterke combinatie.
H, S. C. neemt na den aanvang hot
sjxel meer in handen en woet zelfs het,
©er"it een goal te maken. Volksweer-
baarheid doelpunt hierna tweemaal
vu in dezen stand komt vóór do rust
geen verandering.
Het grootste gedeelte van II. S. C.
- :ia tie ruat geheel vermoeid en pres
teert niets meer. Het spel is verslapt
en wie nog iets presteeren, ondervin
den geen bijstand van d© overige spe
lers.
Volksweerbaarheid blijft met geest
drift doorspelen, maakt nog zes doel
punten, waarvan eenige niet zonder
geluk waren. Het eind© komt zoo
doende met een overwinning van
Volksweerbaarheid niet 8—1, die wel
verdiend, doch geflatteerd was.
Binnenland
DE LANDSTORM.
Men seint ons uit Den Ilaag f
De Minister van Oorlog beeft aan
de autoriteiten van do Landmacht
verzocht, tian de beirokken burge
meesters onverwijld opgave te zonden
nopens lien, die volgcn3 de bepalingen
van do paragrafen 2 en 3 der Land
storm-instructie, landweerpllchtlg zijn
en niet in de register» van den Land
storm zijn ingeschreven.
ONGELUK.
Hot Persbureau Voz Dias seint ons
dat van een der Nederlandsch© tor
pedobooten de zoemiliiien-kkok P. de
Jong vermoedelijk door een stortzee
overboord geslagen en verdronken is.
Te Rotterdam is een deel dor be
manning door de AFce H gered van
do Houtdijk.
De kapitein en 10 opvarenden zijn
gered, 14 worden vermist.
Men weet dat dit schip op een mijn
in clo Finschg golf verging.
Marktnieuws
Op do heden alhier gehouden graan
en zaadmarkt waren aangevoerd en
verkocht 50 H., witte tarwe, f 8.15.
BEVERWIJK.
Marktbericht.
Noteering van 21 Augustus, 1914.
Postelein, mar.djo f 0.15.
Andijvie, 103 sir. f 2.
Wortelen, 100 bos f 10.
Komkommers, per 100 f 4.
Augurken, per mandje f (k-SO.
Aardap. klei p. ïloct. f 2.50.'
Id, zand. p. Heet. f 3.50.
Doppens per Kilo, f 0,10.
Ga.pucijnei-3 per Kilo f 0.12.
Ruspers per Kilo f 0.14.
Tuinboonen per 1000 f 0.80.
Snijboonen per 1000 f 1.G0.
Ileerenboonea, p. 1000 f 0.40.
Roodekool per 100 f 5.
Wittekool per 100 fi.
Savoyekool per 100 4.
Bloemkool per 100 f C—f 10
SLo, per 100 krop f 0.80.
Rabarber, p. 100 bos f 4.
Pieterselie, per bos f 0.03.
Selderie per bos f 0.03.
Appelen per Heet. f 4.
Peren por Heet. f 0.60.
Aardbeien per mandje f 0.10
Frambozen per mandje f 0.12.
Bessen per kilo f 0.30.
Dru'iven pe- Kilo f 0.30.
Burgerlijke Stand
HAARLEM.
GETROUWD:
2-4 Aug. T. B. Fielmich en E. C. M.
Rustman.
BEVALLEN:
21 Aug. C. Scbeffer—Ilee'ne d. 19 M.
F. v. d. Laan—Vreugtlenburg d. 24
X. Vermeer—Verhoog d. C. Stuit—
Ifonsen z. A. Duinkerken—Kolkman
d. 22 II. C. v. d. LindenCornelKse
z. E. v. d. Veldt—Droglröp z.
OVERLEDEN:
22 Aug. .T. M. F. Landmanlïuctlnlc
77 j., Ridderstr. A. Baart., 66 j.. M. v.
Heemskerkst'raat. 23 N., 7 j,, dochter
.van A. Beerthuizen, Kampevlaon. 22
J. T„ 2m dochter van T. Groeneveld,
Glasblazerstraal.
De onderstaande telegrammen
zijn ontleend aan het Algemeen
Hendelahlad.
HET CONCLAVE
PARIJS. 23 Aug. .Eigen bericht
van 't Ilbld.i De „Messagero" zegt,
dat het do datum van het Conclave
nog niiït is vastgesteld en vermoede
lijk met eerder dan 5 September zal
worden gehouden.
DE „MARYLAND".
KOPENHAGEN. 23 Aug. (Reuter)
De eigenaars van do „Maryland"
berichten, dat de bemanning behou
den te Ostende is aangekomen.
(Do „Maryland" was Vrijdagavond
op een mijn geloopen,
CHARLEROI.
PARIJS. 23 Aug. (Eigen bericht
van 't Hbld.). De oorlogscorrespon
dent van do „Temps" seinde Zater
dagavond uit jeumont, dat de Duit-
schers den vorigen dag een aanval
op Charleroi hadden gedaan en or
liet station en de logo stad haddon
beschoten en getracht hadden do
passage v oor de bruggen voor de
Sambro te forceer on.
Een groot aantal vluchtelingen ver
laat Charleroi.
DUITSCHE OVERWINNING8-
BERICHTEN.
BERLIJN, 23 Aug. (W. B.). De
Groote Generale Staf deelt mede dat
de troepen die onder aanvoering van
den Kroonprins van Beieren in Lo
tharingen do overwinning hebben be
haald, dc 'inie Lunéville—Blamont
Cirey bobben overschreden. Het 21e
legerkorps is heden LunéviUe bin
nengetrokken. De vervolging begint
rijke vruchten te dragen. Behalve
talrijke gevangenen en veldteekens
hoeft de aan en in de Vogezen ope-
reerende linkervleugel reeds 150 stuk
ken geschut buit gemaakt.
Het leger van den Duitschen Kroon
prins Heeft heden den strijd en dei
vervolging voorbij Longwy voortge
zet,
Het van belde zijden van Neuf-
chatcau ageerende leger van hertog
Albrecht van Wurtemberg heeft be
den een over de Semois gedrongen
Fransch leger, totaal verslagen en
achtervolgt het thans. Een grooï a'an-
tal kanonnen, veldteekens en gevan
genen, onder wie vcrschiljende gene
raals, zijn in zijn handen gevallen.
Ten Westen van de Maas ugceren
onze troepen in dc richting van Mau-
beuge. Een voor hun front opgetreden
Engelische cava'arie-brigade is ver
slagen.
VAN DUITSCHE ZIJDE
Uit Berlijn wordt van particuliere
zijde o m. aan het Ilbld. getelegra
feerd:
Wij zijn thans .in de gelegenheid een
juisten blik te geven op den reusach-
tlgen slag in de Vogezen en wel door
net. relaas van een rifgevaardigdo in
den Rijksdag, die gedurende nage
noeg tien jaren een der rapporteurs
was dor begrootingscommlssi© over
de oorlogsbegrooting.
Den slag in de Vogezen noemt, hij
den geweldigsten slag in de wereldge
schiedenis. Het Franschè leger stond
hier in een sterkte van meer dan
400 0ÖÜ man. Zijn opudraclit was, te
gen Straatsburg met omtrekking van
Metz op te rukken, ondersteund door
kleinere voorhoeden door den Opper-
Elzas en over de Vogezenpassen.
Drie volle dagen duurde de slag, die
over een front van 50 kilometer begon
en in den loop van den strijd tot over
een gevechtslinie van 100 kilometer
zich uitbreidde. ILet resultaat was
ecfóteir een vlucht van den kern der
Fransche strijdkrachten op den ves
tinggordel Tol-Epinal. om daar
steunpunten te zoeken. Het overtrek
ken vnn het Mamekanaal l*ereidde
hun echter groote moeilijkheden,
vooral daar de Duitsche troepen dag
en nacht van de vervolging niet afza
gen. De FraifadNe soldaten wierpen
de'ransels, geweren cn sabels weg' om
sneller te kunnen vluchten.
De slagUiue in het b^giu wordt door
de plaatsen Saarburg—Dieuse— Uclme
aangoduid, een slagveld, dat onge
veer iedere Duitsche officier uit de
manoeuvres kent. Het dooi de Frnn-
schen bezette Donon werd stormend
genomeu liet eene dorp na het au-
der© viel in Duitsch eilanden.
liet resultaat is een succes der Duit- j
sche wapens van nog grooter om
vang, dun bij do voorbereidingen door
den generalen staf was voorzien.
De verovering van Luik was een go-
volg vooral van de alles verbrijzelen
de projectielen van liet nieuwe Duit
sche geschut. De verrassing, dat
Duitsctiland zulke mortieren bezit is
in hot binnenland oven groot als daar
buiten, want de aanmaak en aan
schaffing er van geschiedde met de
door den aard der zaak geboden ab
solute geheimhouding, zoodat zelfs in
het Rijk slechts weinigen onderricht
Toen de proeven genomen waren ©n
de bestelling kon beginnen, ging liet
er om, geen opzien t© verwekken.
Aan de liesprekingen tot voorberei
ding der legerbegiooling voor de
budget-commissie van den Rijksdag,
nomen meer dan veertig officieren
deel. Toen men aan een nieuw© para
graaf in het hoofdstuk „Wapenwe-
7©n' kwam, verzocht do dopartements-
clief voor dit onderdeel deze para
graaf niet thans te bespreken.
Aan bet. slot der -zitting deelde hij
mij (berichtgever) streng vertroiivye-
lijk mede. dat het ging ever <lc nieu
we belegernigsxnortiereri. die thans
voor Luik werkten. Het was de
wenscli van den generalen staf, dat
over deze geheele zaak geen woord in
de begrootingscommissie zou ix» pro-
Ken worden. Zelfs de aanwezige offi
cieren droegen geen kennis van het
nieuwe materiaal.
Een groot aantal dezer kanonnen
zijn reeds aan hei front, andere nog
In d© arsenalen. Zes weken geleden
-- zegt de berichtgever bezocht ik
als lid der commissi© van wapening
een munitiefabriek cn kon vaststellen,
dat ieder ge wenscli t getal kanonnen
en projectielen in den korsten tijd kon
w"i-den aangemaakt. Op de vraag.of
deze mortieren niet snel verslijten, gat
een lid van de directie het meest be
vredigende. antwoord.
OOSTENRIJK EN BELGIc.
PARIJS, 23 Aug. (Eigen bericht
van 't Hbld.). Volgons berichten uit
Visj moet do nederlaag, dio de Oos-
tonr.kers na ©en vierdaags gevecht
bij Lozuïtza en Sjahals zoo ernstig
zijn, dat de Oostenrijker? over de ge
heele linie vluchten. De Sen ii. es
hebben een groot aantal kanonnen
en mitrailleuses buit gemaakt.
DE VERLIEZEN DER BELGEN.
Bij. den terugtocht op Antwerpen
ziin, volgens een telegram van Alfred
P.orke, ©en .correspondent van Cen
tral Növvs in Relgiè, drie Belgische
regimenten vecioetivd, namelijk het
1st© revimenl gidsen cn. het 3de en 9e
linie-regiment.
HULDE AAN BELGIë.
PARIJS, 24 Aug. (Reuter-. De Bul
letin des Amies, een nieuw officieel
blad, dat onder de soldaten wordt
verspreid, bevat een artikel waarin
hulde wordt gebracht aan liet Belgi
sche leger en de Belgische natie die
meer dan ftiun plicht deden in dezen
oorlog. De borsten der Luikenaars,
zoo wordt gezegd, waren onze eerste
borstwering eu de geheele Belgische
naii© was bei.'- d, liaar bloed, gzbied
en hoofdstad te offeren. Zoo zullen
Luik en Antwerpen in de geschiedenis
gelijkluidend worden mei Thermopy
lae en Marathon.
OSTENRIJKS HOUDING.
LONDEN, 24 Aug. (Renter). Het
persbureau meldt, dat de Oostenrijk-
scho regeering aan den kriser ,Kai-
serin ElisabetO", die thans in Kiaots-
jau zich bevindt, last gaf tot ontwa
pening. De bemanning moet zich naar
Tientsin begeven.
DE PERS IN DUITSCHLAND.
Do invoer var- Zwilsersch© dagbla
den in Dutitschliand is verboden.
Men me'dt ons van particuliere zij
de uit Maastricht: Er wordt aan de
zijde van Tongeren een groote brand
opgemerktvluchtelingen, van daar
deelen mede. dat do Duitschera ct(
geheele „ilue de Maastricht" ui
Tongeren in brand hadden gestoken.
De nog in Luik vertoevende Hol
landers, die lot dusver niet van dam
hadden kunnen vertrekken, zijn thans
allen te Maastricht aangekomen, in
een trein, dien de Duitschers welwil-
'end le hunner beschikking gesteld
hadden.
I.F.OPOLD WóLFI.ING L ND KARL
BURG.
WEEN-EN. (V. D.). De f© Muncheu
wonende voormalige aartshertogen
I-eopold Ferdinand on Karl Ferdi»
nand, thans Leopold Wdlfling cn Kart
Burg, hebben zich als vrijwilligers bij
het leger aangemeld en zijn bij don
landstorm ingedeeld.
EEN ONDERZOEK BEVOLEN.
De ...Limburger Koerier" meldt dat
luitenant-generaal Von Bertrab, in.
specteur van den etappendienst bij
liet le armee-korps, naar aanleiding
van liet rapport van den Duitschen
vice-consul te Maastricht een ge
streng onderzoek- heeft gelast inzake
den gewelddadigen dood le Canne
van Mevrouw Postwick en advocaat
Derkx, uit Rocklenge. De zaak zal
worden gesteld in handen van deD
Krijgsraad.
JAPANSCHE TROEPEN N IR
EUROPA...?
Georges Clemcnceau zegt in I/Hom-
me Libre, van gezaghebbende zijde
hebben vernomen dat Japan zoo n©>
dig binnen 2 maanden tïjds 300 000
man op do Fransche kust zou kunnen
ontschepen. Hel lijkt hem echter
raadzamer, ze met d© Transsiberische
spoor te vervoeren om zij aan zij niet
d© Russen te strijden.
HULP AAN BELGIc.
Te Parijs is bekend gemaakt, dat
Frankrijk on Engeland samen aan
België een voorschot van 500 millioer
francs zullen verschaffen, en wel elk
de helft,
DE Z. VIII VERNIELD.
Uit Parijs woTdt aan het Vaderland
gemeld. De Zeppelin 8 is door le
Fransche troepen bij Batonville neer
geschoten.
IIET DUITSCHE LEGER IN DEN
VAL?
We lezen in de N. R.Ct.:
De Star van Vrijdag had het volgen
de Exchange-telegram, Donderdag uil
Gent verzonden: „De verbonden troe
pen hebben de Duitschers een neder
laag toegebracht. Deze zijn Donder
dagavond met zware verliezen vaa
Tienen (Tirlemont) teruggetrokken'.
De Londensdh© bladen hadden dat
bericht al Donderdagavond ontvan
gen, maar het op verzoek van Let
Persbureau achtergehouden. Vrij
dagmiddag had het tegen de open
baarmaking echter g:en bezwaar
meer.
Indien, redeneert nu de Star ver
der. de bondgenooten bi; Tienen ia
aanmerkelijke sterkte ziin. komen ds
k'rijgsverridh-tingen der laatste lagen
in een nieuw licht. Woensdagavond
ontruimden de Belgische troepen Leu
ven, d. i. gelijktijdig met (le Duit
sche nederlo-ag bij Tienen. Brussel is
Donderdag door de Duitschers bezot.
Naar het schijnt, zijn dus, terwijl da
Duitschers westwaarts rukten. Ie
Bondgenooten van hun basis hij Na
men Noordwaarts gerukt, om den ui
tersten rechtervleugel der Duitschers
af te snijden.
Deze opvatting w ordt gesteund uooc
liet volgende officieel© Belgische be
richt, Vrijdagmiddag door d© Exchan
ge uit Gent overgeseind.„Het Belgi
sche leger heeft stelling genomen om
Antwerpen, ten einde met de bondge
nooten samen le werken.
De Duitschers bevindeu zich das
tussohen twee legers. Brussel werd
hun als een lokaas voorgehouden. Zij
hapten er in. Nog een paar dagen cm
de val slaat diefbt.
Aldus de Star.
OLIESLAGERS.
ANTWERPEN. (V. D.). De vlieger
Olieslagers is tot sergeant bevorderd.
Gisteren heoft hij verschillende koe
ren gevlogen.
DE ONZIJDIGHEID A AN NEDER
LAND.
Uit Parijs wordt aan de N. II. CL
geseind: De senator Gervais schrijft
in clo Matin: Wij wenschen, dat Ne
derland ook door de daad s.'.;n reeds
gedane verklaringen zal bekrachtigen,
niet alleen met betrekking tot «je on
zijdigheid van zijn grondgebied, doch'
ook wat zijn politieke en economische
onzijdigheid betreft.
DE VERONGELUKTE NEDER
LANDSCHE SCHEPEN'.
De Nederlandsche schepen die Zater
dag in de Finsche Golf op een uiija
zijn geloopen, moeten (naar de N. R.
Ct. meldt) de Alice II en de Houtdijk
zijn. Zaterdagmiddag hebben de rea
ders Uit St. Petersburg een telegram
ontvangen van den Nederlandsclien
consul aldaar, meldende dat heide
schepen bij het eiland Dago waren
vergaan. Arerder vertelde Ih'et telegram
niets.
(De Alice II van de Stoomvaart-
Maatschappij Sophie II (.Nico Unas) te
Rotterdam meet 3052 ton bruto ©n 18:)5
ton netto, is in 1911 gebouwd door da
Rotterdamsche Droogdok Maatschap*
Pij-
Da Houtdiik (ex Eng. s.s. ürum-
bain) van de firma Solleveld, van def
Meer en T. II. van Hattum's Stoom
vaart-Maatschappij te Rolteriam
meet 2336 ton bruto en 1481 ton netto
en is in 1902 gebouwd bij W. Gray eo
Co. Ld. te West Hartlepool).
DE A'ORST VAN ALBANIe.
De vorst vnn Albanië is met ?ün
geheele familie gevlucLt. en te Ban
in Italië geland.