Dl QQELQ&. Ie Toestand in Haarlem NSEU WS= en ADVERTENTIEBLAD. 32e Jaargang No. 9567 Verschijnt dagelijks! behalve op Zon- sn Feestdagen. DONDERDAG 27 AUGUSTUS 19!4 A Tot de plaatsing van advertentiën en reclames van buiten het Arrondissement Haarlem in dit blad is uitsluitend gemachtigd het Algemeen Binnen- en Buitenlandsch Advertentie-Bureau D. Y. ALTA Warmoesstraat 76—78, Amsterdam. Telephoon interc. 6229. Verxekering der (per Week) geabonneerden wordt gewaarborgd door „The Ocean" Rokin 151, Amsterdam. ABONNEMENTEN PER DRIE MAANDEN: Voor Haarlem Voor dc dorpen in den omtrek waar een Agent gevestigd is (kont der gemeente)l'c- Franco per post door Nederland Afzonderlijke nummers0.05 Geïllustreerd Zondagsblad, voor Haarlem0.3/,-s B de omstreken en franco per post 0.45 Uitgave der Vennootschap Lourens Coster. Directeur J. C. PEEREBOOM. ADVERTENTIËN: Van 1—5 regels 75 Cts.; iedere régel meer ln Cts. Buiten het Arrondissement Haarlem van 1—5 regels 1.elke regel meer 0.20. Reclames 30 Cent per regeU Bij Abonnement aanzienlijk rabat. Advertentiën van Vraag en Aanbod, hoogstens zes regels, 25 Cts. per plaatsing! 50 Cts. voor 3 plaatsingen a contant. Redactie en Administratie: Groote Houtstraat 53. Intercommunaal Telefoonnummer der Redactie 600 en der Administratie 724. Drukkerij: Zuidcr Buitenspa*rne 12. Telefoonnummer 122. DU' NUMMER BESTAAT UIT ZES BLADZIJDEN. EERSTE BLAD. AüENDA VRIJDAG 28 AUGUSTUS. Apollo-Theater; Biosc. voorstelling, liiosc. Theater, Gr. Markt: Voor- iteHing. Velsen: Gemeenteraadsv ergaderi ig UcunebroekGemecnteraadsvcrga- dciing. Van Ö0 Strijdgrens. Losse aanteekeningen. Buit! Ergens over de grens komt ecu Belgisch vluchteling. Dc man s'eept zen tweewielig wagentje, beladen mei de geredde have, voort. Bovenop 'igt ccu peluw, waarop de jongste spruit der familie, 'n hummel van vier of vijf jaar, tiotsch en triomfantelijk rit rond te kijken. Moedor en de twee Dudste kinderen 'oopen naast t ve hikel, en a's wij, groepje Hollanders hij de grens, ons gereedmaken onr on ze deelneming Ie gaan betuigen, la chen zo ons allemaal tegemoet. Vroolijke vluchtelingen! Wij verbazen ons, temeer omdat dc huis vader zich ook al verheugd toont, en echildt van 't lachen als wij 'm zoo «onoozelijk aanstaren. Dan blijft-ic staan, wijst vol trots op z'n wagentje met goed en in tens schateren wij ook J'ai conquïs vazegt dc Belg. 't Vehikel is een mitrailleur-caisson, 'n keurig stuk oorlogsmateriaal op luchtbanden't Is door de Duit- ïchcrs uehtergclaten. Do Be'g heeft buit gemaakt I Onze L u-x einburgoi. In een van m'n eerste Strijdgrens- Étukkcn heb ik terloops iet* verteld van onzen Luxemburgschen vriend, llij was bij 't uitbreken van den oor log te Dussc'dorf, en iïi vrouw met de kinderen logeerden te Luik', dat ze niet tijdig meer verlaten konden. De vader reisde naar Maastricht, in voortdurenden angst over het lot van zijn gezin Luik werd belegerd, en de Luxeru- bui eer zat somber voor zich uit te staren in ons hotel. Hij z it er het! den dag en heel den avond, ieder vragend ho" het met Luik gesteld was, en verder gedurig pogend oiu een brief aan zijn vrouw te schrijven. Maar hij kwam nooit verder dan de eerste tien regels, dan begon-ie weer vóór zich te staren, schrapte tens'otto 't ge- echrevene maar door, en probeerde't opnieuw. Door hulp van den ten of ander was do Luxemburger in 't bezit geko men van een legitimatie, getoekend door generaal Von Emmich, den be velhebber van het Duitsche Maasle ger. Wij journalisten, hoeveel mede lijden we ook met den armen man en vader hadden, voelden ons haast-af- gunstig op het bezit van dit kostelijk papier, en op alle manieren probeer den we den Luxemburger van de groo te waarde zijner legitimatie te over tuigen. Muar hij snapte t niet, dat-ie daaimee door het Maasleger naar Luik zou kunnen gaan. zoodra de stad gevallen was, llij staarde maar, en werkte dag-in, dag-uit aan denze'f- den brief. Op een goeden avond kwam het be richt van den val van Luik, en we brachten den Luxemburger bij de vluchtelingen, die 'm verzekerden dat. de stad weinig schade geleden had, en dat de Duitschers haar niet in brand zouden steken. t Gaf hem een opluchting, en tüurljjk zeiden wij: Jetzt kbraien Sie gieich nach Luttich gehen! üie babcn doch eiucn Beweie 7 lk moet even opmerken, dat hij al leen Duitsch sprak; t is van belang ln de historie! Hij wou niet naar Luik, omdat-ie niet durfde! Wenn der Familien- vater tot is, was müsscn meine Frau Und meine Kinder deun anfangcu? vroeg-ie, in kinderlijke hulpeloos heid We trachtten hem tot rede te bren gen, maar het gaf niet. Tenslotte lie ten we 'm maar aan z'n lot over, met lijn brief Nog écn dag staarde hij voor zich uit llij wordt er nog gek van! l<uen ze in 't hote'. En den volgenden ochtend waren zo daarvan overtuigd. Want de Luxcm burger was vertrokken... niet door bet Duitsclic Maasleger, maar Antwerpen en Brussel dwars door bet B eigenland 1 Duitsch sprekend, met een brief van een Duitschcn generaal in z'n zak, en met 't doel om 'n door Duitschers vcr- erde stad te bezoeken, reisde hij '1 land der vijanden in... omdat-ie niet door 't leger der overwinnaars duif del In de nieuwste dagbladen stonden juist lange verhalen over aanhoudin gen van vete verdachten-van-spicnna- ge in Bclgic. IK kan me voorstellen, hoe het on- II schuwen Luxemburger, met z'n weifelend optreden en z'n schichtigen blik, vergaan is.1 Vóór z'n vertrek had-le meege deeld, met vrouw en kinderen in ons hótel te zullen terugkomen. Brieven >or hem moesten bewaard worden. Veertien dagen later zag ik er vici .aor hem gereed liggen. Maar van onzen Luxemburger had niemand Ooit meer iets vernomen t Was in t Roode Kruis-lioofd- kwartier. 'k Stond me tc verbazen over Ut vriendschappelijke verhouding tue- sche» Duitsche en Belgische gewon den, toen dc pleegzuster '1 zriOch, maar ze hebben toch ook geen ruzie! Alleen maar oor'og! En daar zat een gróote waarheid in die opmerking 13. W. P. PEEREBOOM. meent© gezongen liet 7e vers van Ge •A>ii zang Uit do brieven, die wij dezer da,gen van Mej. I" ter imzage kregen ver melden wij het volgende: Uit Utrecht ontving M< j. Flëi.vh- mann t<M blief, afgezonden dooi P Fris, a--u: tent b. d. Posterijen to Haarlem, di© een kistje ontving niet nuttige voorworpen, llij schrijift: Hooggeachte soldatenmoeder! Mijn harte!ijken dank voor de groo te verrassing, da© mij te beurt viel. Sakken loot. wat kwam daar veel uit en alles kan ik gebruiken' Jk heb hij mij nog andere meoechfin aanges'o ten en die declen daar nu ook in, dank zij uw zending. Ze benijden mij wel, maar ik n aak het good met ze. Dat vinden zo heerlijk. Mat uw on derneming \oor soldaten cn de ar me gezinnen aangaat, liet zou wel wonde: zijn, als u daar niet bij waart. Nogmaals u m'n hartelijke» dank. Uw dankbare PIET. Een oude dame van 83 jaar door diMi oorlof in behoeftige om stand ^lieden geraakt, schreef o.a.: k Bon een van do oudsten van Haarlem, ik kan niemand vragen, 'k Ben een. paar maal vergeefs aan uw deur geweest. Nu wend ik me zóó tot u.... Ook zij heeft een kist levensmid delen thuis ontvangen. Overste T. L. van Wogtendoiik sclu-ijlt: Beste Mejuffrouw, Deaik e«n& om de Landweerman nen, die ik hij mijn bataljon heb en die ver \au Haarlem bij me zitten. Sigaren, sokken, handdoeken, kwat ta enz. zijn zeer aangenaam te ont vangen. (w.g.) T. L. v. WAGTENDONK. Ook een brief ust den llclder van liet 21ste Landweer bataljon 4e com pagnie roeg om steun, die zoo spoe dig mogelijk werd toegezonden. BIDSTOND. Woensdagavond werd in de Groote kerk wederom een bidstond gehou den. 'I Waren, evenals de vorivo keer. plechtige oogenblikke,". bleeR gisteravond weer, hoe talloos velen in deze tijden wat steun zoeken jn het kerkgebouw. Wat den dienst betreft, deze werd g»!eid door Us. Veen en Da Vunde- ruik. L>s. Veen liet eerst zingen Psalm 42 veis 3 en 5 en lus daarna den be kenden Psalm 42 in zijn geheel voer. om vervolgens te spreken naar aan. leiding van de vraag: „Waar is uw God' voorkomende in dezen psalm. Daarna ging hij voor in het gebed. Terwi.il daarop gezongen werd Ge zang 273 5 en 7 kwam L>s. Vunde- rink op den preekstoel. Door hem werd voorgelezen Psalm 40, waarna liij als uhg&ngspunt koos voor het geen hij wcnsclite te zeggen Exodus 8 19 B Dit is Gods vinger. Spr. legdo cr den nadruk op, dat de geloovige cok in rampen als die, welke w ij beleven, de Goddelijke Al macht ziet en erkent. Na het gebed werd door de z« S p.o o r wegperso necl. Onder leiding van den lieer Mul, stationschef, alhier, had gisteravond een bijeenkomst plaats van de amb tenaren en beambten der 1L IJ. S. M. dio de circulaire d d. 17 Aug. aan liet spoorwegpersoneel te Haarlem, waarin blijvende' steun voor de noodlijdenden werd verzocht, hebben onder tee kond. Het verblijdende resultaat is, dat het personeel der II. IJ. S. ML, werk zaam bij de verschillende diensten te Haarlem, behoudens slechts enkele uitzonderingen, zich heeft verbonden om zoolang, de omstandigheden dit vorderen» bij iedere uitbetaling van loon een percentage wijze vastgesteld gedeelte van dat loon af te staan aan het stedelijk steuncomité der woonplaats. Deze bedragen zullen lil totaal per betalingstern) ij ra aan die steunconil- té's worden afgedragen. Aan allen, die zich tot deze vaste bijdrage hebben verbonden, zal door hunnen chef een bewijs van deelne ming worden afgegeven om te dienen als legitimatie bij eventueel© huiscol loeten. Concerten voor de Militairen. Naar men ons mededeelt, hebben eenige dames en hecren dilettant- musici, op initiatief van de hecren L. J. Leemans en P. K. van Cittert, een muziek ensemble gevormd, om voor de militairen In Haarlem en in de omliggende forten ecnigo concer ten te geven. Mej. M. Gijsberise, so praan alhier, beeft zich bereid ver klaard om uls soliste mede te werken. De dames en hecren hebben zich in verbinding gesteld met mej. Mary Fleisclimann, die de regeling der con certen op zich heeft genomen. (Zie vervolg pag. 2). Stadsnieuws HET JURYRAPPORT VOOR 11ET H1LDEBRANU GBDENKTEEKEN. In d-uk is vei schenen het juryrap port over de 25 ingekomen ontwei* pen vooi een monument van Hildo- brand. Eén ontwerp was ongeldig wegens het ontbreken der gipsmodel len. Zooals men weet, bekroonde de ju ry met algcineene stemmen het out werp „lloüand van den Haarlcin- schen beeldhouwer den heer J. Bron- ne-i*. mei den eersten prijs van f 1000. Het verheugde de jury zeer, dat éen ontwerp werkelijk zóóveel verdienste liad, dat zonder bezwaar de opdracht aan den inzender zal gegeven kun nen worden. Op allo ontwerpen komt een korte critiek in hét rapport voor; over „Holland" lezen we het volgende: „In ilxvcheiden vorm is ili over eenstemming met de bedoeling van do prijsvraag de gedachte aan llil- debrund en de figuren uit zijn „Ca mea Obscura" weergegeven. De groote achthoekige fonteinbak met de kleine figuurtjes op de hoeken, zal het karakter van de plek goed be- lieerschen. De figuurtjes zullen zich bij liet rondwandelen aardig ontwik kelen en zich weerspiegelen in het water. Het geheel is werkelijk ge inspireerd door de „Camera De uitwerking is even verdienstelijk als de bedoeling, doch de bouwkundige details vragen ernstige herziening. De beplanting is sober gebleven en daardoor beter dan bij de andere ontwerpen, waar meestal weinig re kening met de plaats is gehouden. De sculptuur is goed, de houding der figuurtjes is bekoorlijk. De plaatsing van het middenstuk zou naar het gevoelen der Jury wei- Licht harmonischer kunnen gescliie den in verband met de banken en het beeld van HÜd ebrand". Dto jury (die, naar men weet, be stond iiit de hoeren K. P. C. de Ba zel, Prof. dr. A. J. Der KJ mieren, J. Limburg, U. IJae. van Lcoy, Dr. Mcode*, da Costa, Prof. A. W. M. Odé, Leonard A. Springer en J. B. van Logliem, B. I. (secr.) schreef over do reMeaide ontwierpen: Daar zelfs tegen dc beste der inge zonden ontwerpen bezwaren bestaan, ernstig genoeg om deze niet voor uit voering in aanmerking te doen ko men, worden de tweede en derde prijs niet toegekend. Waardee. ende den arbeid en de betcekenis „qualitate qua' van dö inzendingen No. 2 en No. 7 onder de motto b „Camera Obscura 11" en Dreef", vvenscht de Jury, de inzenders van deze ontvvor pen voor te dragen voor een beloo- ning van f 300.— voor elk ontwerp. De inzenders onder motto „Camera Obscura H." bleken te zijn de heeren H. F. Mertens B. I en C. J. v. d. Hoef, beeldhouwer; die onder motto „Dreef de hecren II. A. Rübenkamn architect cn \V. B. IJzerdraat, beeld houwen*. Over „Camera Obscura II.' schrijft do jury: bedoeling is te loven, doch de uitvoering kan niet in eik opzicht geprezen worden. De combinatie van do zware baksteen pijlera, c-n bron-j ■/.on f'lguur -V i'<f u-nd©!ijk. welke' indruk versterkt wordt door het ijze ren hekwerk. Bovendien is de open tompeivorm op de plek ongewcnsclit door de nabijheid van reeds twee muziektenten. Het toeken werk is zeer smaakvol, de details van het beeld werk goed en beter don de archltec tonische details* En over „Dreef"; ,,In dit ontwerp ie monumentale en symboliek© gedachte uitgedrukt, hoewel niet voldoende in overeen stemming met de eischen von dezen prijsvraag Het geheel ie heroï-ch cn somber en daardoor weinig in over eenstemming met de te huldigen per soonlijkheid. Monument met onmid dellijke omgeving zijn tot een goed geheel geworden. Do begrooting is foutief, de eenheidsprijzen zijn veel to laag ge-:te!d De details zijn origi neel, doch ©enigszins verbrokkeld cn grof, voorzoover het bouwkundig deel betreft Het teekenwerk is krach tig en goed verzorgd' De critiek op de overige ontwerpen is over 't geheel lang niet malsch. Zoo k rijpt de (ontwerper van „Schets', kortaf te hooren: ,,De id te is onvoldoende, alsook de uitwerking ervan, terwijl \de aansluiting aan liet plantsoen slecht is. De details missen de noodige beteekenis'. Elk ontwerp is door de Jury beoor deeld op drie grondet). Ten eerste werd beoordeeld de algemeen© jrocs- i.-iijke idee in verband met de be stemming en de plaats, waar het monument moet komen. Ten tweed© de w ij/e, waarop de/© idee was uitgewerkt, zoowel archi tectonisch als sculpturaal. Ten derde werd de detailkering van sul). 2 beoordeeld. Van „Iloratius" zegt de Jury: „Moer confise.icwerk dan beeld houwwerk'; van „Anonymus", dat het geheel arm var, vinding is, maai de uitwerking en het détail braaf zijn; van „Eenvoud", dat het geheel zielig is; van »,Picter Stastok* dat het geheel beter voor een dorpspomp zou kunnen dienen, van Poiyantha" dat de algemeen© vorm veel op een reuzcoblooni'pot lijkt; van „Labor om nia vincit' dat aé vier meisjes op de hoeken karakter uiisnn, en dat mo nument overal kan staan cn voor alles dienst doen; van „A. U. C. dat het idéé oudbakken Is... enz. enz. Uit de Rechtszaal Bankbreukzaak. Aan den eigenbouwer E. J. de G. te Schoten, werd bij uitspraak van de Rechtbank opgelegd een gevangenis straf ven 9 maanden met aftrek der prev. hechtenis. Geëischt was, zooals men w eet, één jaar met aftrek van de preventieve hechtenis. Raadsman van beklaagde was Van der Meulen. V r ij s p r a a k. De jongen, tegen wien verleden week wegens diefstal van een rijwiel Bennebroek 1 jaar geélsclit weri. is vrijgesproken. Ongewensclite bezoekers Na de behandeling van een paar zaakjes met gesloten deuren kwamen drie jongens voor, die met een sleutel zich wederrechtelijk toegang luidden verschaft tot een jachthuisje te Bloe- niendaul, dat toebehoort aan de erven van wijlen mevrouw de wed. Van der VlietBorski. De jongens tekenden volmondig. Ze hadden er eens rond willen kijken. Dc veldwachters, die dc jongens betrapt hebben, deelden mede, dat herhaaldelijk het jachthuisje en de daarin aanwezige meubelen bescha digd of vernield worden. De veld wachters hebben de jongens verrast, zoodat dezen keer niets beschadigd is. Na dien tijd is er evenwel weer veel Vïi'iiield. De Officier van Justitie wees op de schade, die dergelijke ongewensehte bezoekers niet schromen aan u: rich ten. Daar overigens op deze beklaag den niets viel aan to merken, wilde dc Officier hen niet in hun latere loop baan treffen dooi gevangenisstraf te eischen, maar cischto geldboeten van 10, te verv angen door 20 dagen hech tenis voor den eenlgen meerderjari gen beklaagde, en lü boete of een maand tuchthuisstraf voor do overi gen, die nog minderjarig zijn. De verdedigers, Mr. Feits en Mr. Van Voorst van Beest, kondon met dion «seh genoegen nemen. Opstootje. Te Zaandam treeft in Mei Weer eens een opstootje plaats gehad. Drie b© zoekers van een café zijn zeer onheb belijk opgetreden, hebben den bo?l opgeschept, zooals do kastelein mee deeldo en toen eon kellner trachtte, een ervan te verwijderen heeft deze :ich verweerd, een ruit ingeslagen en den kastelein mishandeld. Ook de politie 'heeft veel last gehad de half beschonken menschen naar het politiebureau te transporteeren. Het O. M. eisehte tegen den niet- erschenen beklaagde een gevange nisstraf van 3 weken. Verduistering. Een knap uitziend man kwam In het beklaagdenbankje. Op 7 Juli was hij zonder werk, zonder thuiskomen en zonder geld. Ten einde zich een tg geld te verschaffen, wilde hij eenige ledige melkfloaeohen tcrugbïtngen bij de „Sierkan", om daarvoor let betaalde z.g. staangeld teiug to ont- angen- Toevallig lag er op de toonbank van den even verlaten winkel eenig geld, en de werklooze Ix-.ft na cenige oogenblikkcn van aarzeling de ver leiding niet kunnen weerstaan, maar boeit er een gulden en vijf kwartjes m weggenomen. De getuigen, do directeur van r,e melkinrichting, do winkeljuffrouw cn do adjunct-inspecteur, die bek!, ver- baliseerd heet, legden hun verkla ringen af. De laatst© getuig© deelde mede, dat het in den laatster» tijd mot be klaagde dc goede richting uitgaat. Het O. M. eisehte ecu gevangenis straf van 10 dagen. G e v. V o o v we rpe». Terug te bekomen bij: A. Meter, Spaarnwouderstraat 8. eon bond: L. Schetter, Groote Markt 15, een griffel- does. E. Vernout, Amsterdamstraat 3, een ceintuur. II. J. do Vries, Sanlpvovterstraat 32, een hondeiipen- ïiir,y A. Hoekstra, Jordensstraat 12, een ceintuur. B. Schouten, Spaarnwouderstraat 99, eon fabrieks- ning. B. Visser, Teylerstraat 14, een horloge mot ketting. (Zie vervolg Stadanieu* s op de 2de pagina). HAARLEMMERMEER. Over het algemeen hoort men van de landbouwers, nu zij bezig zijn aan het afdorechen van hun granen, maar één roep over dc flinke opbrengst daarvan, voornamelijk van de tar we Oo'x de kwaliteit van het graan ie uitstekend Mot grooten epocd wordt de meeste tarwe gedorscht en verhandeld, daar oj> het oogenb'ik een flinke prijs wordt besteed. Ook de haver, die hier nogal verbouwd wordt, is prijzig. Alleen de prijs van de erwten is nog Iets gedrukt, doet dit zal wel beter worden. ÏIILLEGOM. Levensmiddelen. Bij wijze van voorzorg in verband met dc tijdsomf tiidsgheden. sleden B. en NV. voor f2000 uit te trekken voor het bcsclnkbaar eteUen van le vensmiddelen aan de ingezetenen. Een toelichting is niet gegeven. Blijkbaar wil het Dagelijksch Bestuur levenemiddelen inslaan en te zijner tijd aan de ingezetenen verkoopen. Uit de Omstreken SCHOTEN. Woensdag bad dc derde uitkee- ring plaats aan de vrouwen van landweer- en milltie-plichtlgcn on der dc wapens. Evenals de vorige koe ren heerschte er een drukte in cn voor het Raadhuis, doch alles ging gere gelder dan voorheen. De volgende uitkeering zal plaats hebben op 7 September a.s., om 2, 3 eit 4 uur namiddags. Voor dc uitkeering komen in aan merking ongeveer 230 gezinnen. Auto-ongeluk Onze corr. schrijft: Woensdagmiddag halt vier is op den Schoterweg, Haarlem nabij de lvioverlaan, een ernstig auto-ongeluk gebeurd. D« 15-jarige L. Bouwmeester, wo nende te Schoten. Spaansche aart- straat 70, is op zijn rijwiel door een auto aangereden en ernstig aan het hoofd verwond geworden. Na in het café van den heer Van Gemert ver bonden te zijn is hij per auto naar St. Johannes dc Deo voor verdere behan deling overgebracht. Het ongeluk 19 een nood'ottig toeval S. D. A. P. Men schrijft ons In dc Woensdagavond gehouden ledenvergadering van de afdecling Schoten der S. U. A. P. heeft dc heer A. Nagttaam, van Haarlem, onder groot© belangstelling, een causerie gehouden over „De partij en de oorlog". Er werd ruim gebruik gemaakt van de gelegenheid voor gcclachten- wisseling. Ten slotte waren spreker en deelnemers aan do discussie het algemeen er over eens, dat de sociaal- democratie alles heeft gedaan om den oorlog te voorkomen zij was daar voor echter nog te zwak. Toen de oorlog eenmaal was uitgebroken heeft de sociaal-democratie een verklaar baar standpunt Ingenomen. HAARLEMMERLIEDB. Ongeluk. Aan het Houtrijkerwegje is oen ruim 2 12 jarig knaapje van den vee houder Kroon in een sloot bij de wo ning geraakt en verdronken. Lichtpunten In de duisternis. De heer Minnan, prefect van het departement Meurthe et Moselte (waarvan Nancy de hoofdstad :s) heeft een rappor! samengesteld waar. in hij vertelt van "t optreden van een Lotharingsche maire, den heer BeuoSst, die 't dorpje Badonviller be stuurt. Deze Benoist had alle mogelijke rampen doorgemaakt, zijn handels huis is verbrand en zijn vrouw is ver moord. Met bcwonderenswaardigen moed is hij voortdurend blijven zor gen voor de bescherming van do be langen van zijn gemeente, zonder ook maar e©n minuut te verslappen, de krachten van al'en steunende. Den dag na dien waarop hij zijn el lende had zien gebeuren, werd, na dat de Duitschers Badonviller ont ruimd hadden, een Duitsch gevangene in het dorp gebracht. De bevolkincr. nog trillend van woede om do wreed heden die ze had ondex*gaan, liep om den gevangene te hoop en bedreigde hem De heer Benoist kwam lusschen- beide, sprak van het medelijden dat ir.en met eiken gevangene hebben moet, en redde hem het leven." We gaven reeds een uitvoerige be schrijving van t droeve lot van den onderwijzer II. J. Dijkstra, uit Am sterdam, die- tijdeus den intocht 'er Duitschers in "t Belgische dorpje Es- neux werd doodgeschoten. Treffend is tc lezen welke ervarin gen dc vrouw van Dijkstra daarna heeft opgedaan, Zij vertelde deze a» „d© Amsterdammer". „Toen keerde ik ,na regeling dor begrafenis) terug, alleen en ellen-iig. Wat zou ik doen, ze hadden alles van mijn man gestolen, horloge, ring en geld? 't Bleek, dat de vrouw van een kellner uit t hotel waar we wa ren den ring en het horloge gestolen had. Deze voorwerpen werden terug gegeven. 't Gclcl kwam niet meer te recht. Ik was echter al blij met deze dingen en peinsde wat nu te doen. Eerlijk gezegd, had de ellende mij zoo aangegrepen, dat ik er n et ver af was, mij in hel water der rivier re erpen. Maar mij viel nog een aud> re gedachte in. Ik zeide tot m a vriendin: Laten wij het laatste wa gen en den Duitscheo generaal li- zoeken. Wij gingen naar het statte'). Daar was de staf gelegerd. NA' ij za gen een ouden generaal met kaarten voor zich op 'het perron zitten. De soldaat sprak hcra aan en zei- de: ..Zie hier een. vrouw die gce*i man. geen geld en geen eten mx*r heeft.' De oude inan vestigde door dringend zijn oog op mij en ze -Dat is treurig dame. dat is treurig. Allervriendelijkst werd ik behan deld. Direct moest ik eten. Men bra ut ons, mijn Vriendin en mij, naar ao keuken en liet ons het best© geven wat er was. Ja, zóó allea waren lore mannen voor ons, dal gecomman deerd werd. ..geef dezen dames r.i- we borden en i.ieuwe vork>*u Dil bewijs van attentie ontroerde mij zeer. Tevens ontvingen wij een i e van den generaal, dat wij naar Luik mochten. En niet alleen dit, niaar oo!^ een wagen werd ge aaid en aan len koetsie'r gezegd; „Breng cLzo da mei naar Luik naar den Iloilandsehen consul en denk er om, dat z© daa' goed moeten aankomen." Zoo reden wij weg, vol dankbaar

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1914 | | pagina 1