o bij Neidenburg verbitterde bosch-'
Rfvechten leveren.
De hier geleverde slag wordt de
slag bij Tannenberg genoemd; Tan»
nenberg ligt op vroeger Russisch ge
bied."
De Duitsche generale fitöf meldt
,.In liet Oosten oogsten de troepen
onder den generaal-veldmaarschalk
Von Hindenburg nieuwe vruchten
van hun overwinning. ITet aantal ge
vangenen stijgt met den -dag en is
reeds tot 90.000 geklommen. Hoeveel
kanonnen en andere zegeteekenen
zich nog in de bosschen en moeras
sen bevinden, valt nog niet na te
gaan. Blijkbaar is de Russische com
mand ocreivde generaal gevangen ge
maakt. De Russische legeraanvoer-1
der is volgens Russische berichten ge
vallen."
Van 't derde leger ook geen nieuws.
Wel van 't vierde.
Dit laatste nieuws is evenwel te
genstrijdig.
Deze veldslag aan de Oostenrijk
sche grenzen, duurt reeds 8 dagen.
Blijkbaar is- nog geen geheele beslis
sing gevallen, want ook nu weer ko
men van de Russen zoowel als van do
Oostenrijkers berichten van overwin
ningen op een doel van 't breede ge
vechtsfront. Do Russen verzekeren
'hans evénwel dat zij de voorverster-
Aingen van Lembcrg in hun macht
liebben.
Uit Russische bron wordt gemeld:
(Officieel)
„Na een slag van zeven dagen heb
ben de Russen zich meester gemaakt
van de zeer versterkte stellingen,
"ijftien tot twintig wersten voor de
ztad Lembcrg aangelegd. Zij naderen
nu de voornaamste forten.
Na een uiterst krachtig gevecht wer
den de Oostenrijkers op 1 September
uiteengeslagen; zij vluchtten in wan-
jrde, mot achterlating van groote en
kleine kanonnen, en hun veldkeu
kens.
De Russische voorhoede en de ca
valerie vervolgde den vijand, die
groote verliezen leed aan dooden. ge
wonden en gevangenen.
Het Oostenrijksche leger, dat bij
Lembcrg opereerde, was samengesteld
uit hot. 3e, het 11e en het 12e corps,
benevens uit gedeelten van het 7e
;n het 11e corps. Dit leger schijnt
thans volkomen verslagen.
Bij de vervolging door de Russen
moesten de Oostenrijkers, die in de
richting van Uuila en Lysa terugtrok
ken, nog 31 kanonnen achterlaten. De
Russische troepen bewegen zich langs
wegen, die bedekt zijn met overblijf
selen van het artillerie-park en con-
-«ooien van allerlei benoodigdheden.
liet geheele aantal kanonnen, door
de Russen op het geveChlsveld van
Lembcrg genomen, bedraagt 150."
Uit Weereen: „De telegrammen der
oorlogscorrespondenten aan de Oos
ten rijkscho bladen bevestigen, dat
het resultaat van den gr ooien sla-g
in het zuiden van Russisch Polen als
?en volslagen, sir hi tierende overwin
ning voor de Ootewrijkors langs het
geheele noorderfront kan wo-rden l>e-
ichouwd.
Op den. oeetelijken vleugel duurt
liet gevecht nog voort. In alle berieh-
tèii wordt geconstateerd, dat aan
O osten r ijkscl i- Hon go arde Ine zijde,
voornamelijk in Oo.-t-Galicié, het
rpionnomvezen ten. gunste van Rus
land zich zeer onaangenaam doet ge
voelen".
De Oostenrijlosch© legatie te VGra-
zenhage deelt med<e:
„De verbitterde strijd tussohen Z-a-
nosz en Tyszon.es heeft na een ge
heele week te liebben geduurd, geleld
»t een voMiedtigo overwinning van
généraal Auffenberg. Het Oosten,-
rjjkscli-IIongaars'ch© leger heeft on
geveer 50.Odd gevangeneai gemaakt en
aeeft '200 kanonnen genomen.
De Russische troepen zijn in vollen
aftocht en zijn weer over den Boeg
getrokken.
De overwinnaar van Krasnik, ge
neraal Dankl, van overwinning tot
overwinning ycb rijdende, valt thans
Lublin aan.
Tn Oostelijk-Galicié is liet Oosten-
rijksch-Hongaarsche leger, ofschoon
het werd aangevallen door vee! talrij
ker Russische strijdkrachten, er toch
in geslaagd allo aanvallen van dou
vijand in de lichting van Lemberg
af te weren. .Intusschen zijn de be
richten van dit gedeelte van het oor-
iiOgstOoneel niet zoo schitterend als
do voor-gaande, aangezien het oosti->
'ijke leger er nog niet in i» geslaagd
een even beslissende overwinning
te behalen.
Do „Lokal Aitöoigi.u" meldt, dat do
builengewoite dapper heid van de Oos
tenrijksche troepen in den strijd te
gen Rusland olie bezorgdheid weg
neemt voor de thans nog liedieukte
troepen benoorden Lemberg. De le
gers van PukulJo en Baroeviez wor
den tot do dapperste gerekend van
liet Oostenrijksche leger.
Do Oostenrijksche leger-comman-
do's klagen veel over sjnoiuiage door
Russen-vrienden in Geliddie over
do® door rook, dies nachts door licht
seinen de Russen waarschuwen', en
vaak ook van spiegels gebruik ma
ken. Zoodra de Russen, in een gevaar
lijke positie zijn, worden zij door sei
nen gewaarschuwd,
EEN BULGAAR AAN 11ET HOOFD
VAN RUSSISCHE TROEPEN.
Uit Petersburg wordt gemeld:
Aan de laatste veldslagen in Ga)i-
cie is een werkzaam aandeel geno
men door generaal Redko Dimitriew,
oud-gezant van Bulgarije in Rusland,
thans generaal van het Russische le
ger. Hij behaalde aan hot hoofd van
zijn leger reeds menig belangrijk
Van do zee.
De bemanning van dn vijf verloren
Duitsche oorlogsschepen bedroeg te
zamen ongeveer 2200 officieren, en
manschappen, van wie er ruim 300
gewond of gevangen genomen zijn.
Do overigen zijn den zeemansdood
gestorven.
Bovendien zijn de verliezen aan
ooord van de Duitsche terpedobooien
eu kruisers, die anu het gevecht hij
Helgoland deelnamen aanzienlijk.
De EiigelscJie verliezen bedroegen
5'J man gedood en gewond: onder
deze zijn twee officieren, de luitenant
Nigel Bartlclot, en luitenant E 'c
Weslinacott.
Alle getroffen Engolsclie schepen
zullen in een. week of tien dagen
weer in staat zijn. aan de gevechten
deel te nemen. Alleen een schip is-
gezonken en dus voor de weermacht
verloren.
Het succes van dezen strijd dankt
de Engelsch© admiraliteit zoo'
wordt uit Londen gemeld voorna
melijk aan de marine-officieren der
Onderzeeër?, die voortdurend poog
den. in de Duit-scho wateren de op
stelling der Duitsche schepen na te
gaan.
EEN FRANS CUE VLOOI' DE KUST
DA),.MAT!ij AAN 'T BOM HAR
DLEREN.
Uit Weenen wordt (officieel ge
seind
„Iri den. ochtend van I September
verscheen de Franse h© Middelland-
sche Zee-vloot, bestaande- uit 16 groo
te schépen, nl. slagschepen. en pant
serkruisers en een groot aantal tor
pedobooten. op giooten afstand voor
den ingang van de baai van. CatU.ro
(Dalmatië), loste veertig schoten uit
zwaar geschut op het verouderde fort
op Punla. d'Ostro, echter zon
der eenig© schade aan te
r 1 oh ten, Drie man van do bezet
ting wórden licht gewond.
Do vloot voor toon eenigen tijd in.
noordwestelijk© richting en zette
daarna koers naar het zuiden, om,
naar het schc-cn, de Adrlatisché Zee
te verlaten,
Blijkbaar was de betlooling een de
monstratie van da Franscho vloot
aan onze zuidelijke kust te houden",
De Fransche legatie te 's-Graven-
hage ontving do volgend© rnededee-
Jing:
„liet Franse]io leekad.er heeft op 1
etni 2 September allo vesting werken
en versterkingen van Oostenrijk aan
den ingang van den havenmond van
Cattaro- gebombardeerd en vermeld'
ion daarop zee gekozen in een onbe
kende richting o-m zijn operatie?:
voort te zetten.
De tegenspraak in deze berichten
is nog al groot!
B6igBë en Engeland.
Gedurende de ontvangst van de le
den der Belgische missie op Bucking
ham Palace werd, zooals we reeds
meldden, tot den koning een toe
spraak gehouden.
Da Telegraaf geeft den volledige»
tekst, die luidt:
Sire,
België, dat te kiezen had tusschen
de opoffering vaan zijn ©er en de ver
schrikkingen van clen oorlog, heeft
iw'et geaarzeld. Het verzette zich le
gen dén brutalere aanval van een mo
gendheid, diie een waarborg gegeven
had 'voor zijn neutraliteit. In deze
hachelijke posit!©, was liet voor ons
land een onschatlar© steun, de be
sliste, onmiddellijke interventie van
het groote en. machtige Engeland te
verkrijgen.
Door Zijne Majesteit den, kon mg
dor Bslgen heiast mei een zending bij
den president der Vereenigd© Staten',
hebben wij lier. als onzen plicht be
schouwd een kort verblijf to houden,
in do hoofdstad van liet Britsehe rijk,
om Uwe Majr-dolt de eerbiedige en
vurige u'itiriig van d&nkJMa.rhéid dei-
Belgische natie over te brengen. \V>:
hebben nooit vergelen, dat Engeland
den sloot gaf tot België'? onafhanke
lijkheid, omdat bet vertrouwen, had
in het beleid en de loyaliteit van ons
land.
Wij hebben getracht dit vertrou
wen tri rechtvaardigen. dloor skrikt
getrouW t© blijven aan de rol, die ons
door de Inten ationial© politiek was
toegeweKcn. In 1870 intervéftieerdo do
r eg coring van koningin Victoria bij
de oorlogvoerende mogendheden, om
<1© neutraliteit en integriteit'van Bel
gië te bewaren. Than,? hebben de
persoonlijke lei ©grammen van Uw©
Majesteit aan, onzen vorst, de plecli-
tigo en indruk wek kendo verklarin
gen van uw regeering, d<j edele irale-
voeringen van vertegenwoordigers
wan alle partijen in uw parlement,
en de moedige samenwerking der
Britsehe land en. zeemacht, onze
dankbaarheid doen herleven om den
w il der Beigrecho nat ie, om haar
recht te verdedigen, nog meer ver
sterkt.
Genoodzaakt in den oorlog te gaan,,
om zijn haardsteden t© verdedigen,
wil België ziel. in dezen strijd houden
aan de wetten, die lederen beschaaf
den «cl ij fit vi-11...I zijn 11 oi 11' het men
schel ijk geweten. Onze tegenstander
heeft, na ons grondgebied geschon
den to hebben, de civiele bevolking
gedecimeerd, vrouwen eu kind&reii
vermoord', onschuldige boeren in ge
vangenschap weggevoerd, gewonden
afgemaakt, one erded'igde steden ver
woest, kerken, historische monumen
ten en de beroemde bibliotheek der
LeuvenscJie universiteit verbrand. Al
deze feiten worden bewezen door
authentieke documenten, die w.j aan
tiet oordeel der regeering van Uw©
-Maj©.-.teit zulten onderweij.en.
Niettegenstnaiido al du, lijden in
België, dat do personificatie is ge
worden van. vertrapt recht, is het
land vastbesloten zijn plichten jegens
Europa tot het uiterste te volbren
gen. Wat er ook moge gebeuren, liet
zal zijn. bestaan, zijn eer en zijn vrij
heid verdedigen."
De koning, antwoordende, zei de.
dat l.ij Bolgic zou steunen, dat hij.
zeer ontroerd was door de berichten
over Duitsche gewelddaden ©n dat
hij dankbaar was voor Belglö's hetld-
haftigen tegered. uid.
Engeland zal alles op
dezen oorlog zetten.
De „Daily News" schrift:
W ij weten niet of ten oio tie de bond-
genooten in staat zullen zijn het op
rukken der Duiteehers naar Parijs tut
etiletaiid te brengen doch elke «lap
vooruit, door de Duitschers gedaan,
kost hun zooveel man als de bloedige
oorlogshandel maar vergen kan.
En de mannen, die wij Int. nu toe in
het veld brachten, zijn enkel liet be
gin van de opofferingen die wij ons
voornemen te brengen. 50 000 man uit
Indië zullen eerlang ons leger op het
vasteland versterken het zal niet
lang meer duren of de eerste contin
genten uit. Canada, Australië en
Nieuw-Zeeland vloeien toe en achter
hen volgt, lijn voor lijn, gansch de
mannelijke kracht van het Britsehe
Rijk.
Niemand weet boe groot de opoffe
ringen zuilen moeten zijn ol hoelang
zij zulle», moeten duren doeh dat we
ten wij wel; dat Engeland zijne hand
niet zal terugtrekken, alvorens de
üuitscher op de lente,in zal, liggen en
dat noch manschappen noch midde
len ontzien worden om dezen, oorlog
met een roemvollen en bestendigen
vrede te doen beëindigen.
In de taak der hondgenooten heb
ben de Franschen, tot hiertoe het
grootste werk geleverd eu hét kan
zijn dat zij bestemd zijn om de eerste
teleurstellingen te verdragen die de
eind ovei'w inn big zuilen voorafgaan.
Rusland's deel komt later en ont
wikkelt. zich langzamer, doch hét Is
zeker en oppermachtig.
Engeland's voornaamste zending is
do zee te bewaren, doch wij zijn ook'
bijgesprongen te land. Wij moeten
daarom tusschen komen nier, al de
kracht die noodig is om de, overwin
ning te verzekeren en, wat er noodig
is om te zegepralen, zal dit Rijk we
ten to verschaffen tot den laatsten
shilling en tot den laatsten druppel
bloed.
Uit Zuld-Afrlk£.
Uit Kaapstad wordt geseind, dat. er
in arbeiderskringen in Zuid-Arfrika
plannen zijn tot vorming van een La
bour Legion, dat uit vier klassen zal
bestaan, n.l. recruten, die bereid zijn
overal dienst te doen, uit recruten die
alleen in het gebied van de Unie wil
len dienen, uit hen die alleen In liet
district willen dienen en eindelijk uit.
een afdeeling voor den medische»
dienst en de ziekenverpleging.
Er zijn thans ongeveer 800 Duitsche
en Oostenrijksche dienstplichtigen,
die zich in Zuid-Afrika bevinden, als
krijgsgevangenen In een kamp bij Jo
hannesburg bijeengebracht. Enkele
Duitsche officieren z;jn ln Bloemfon
tein krijgsgevangen,
Italië.
De Duitschers trachten de meening
in Italië te beinvloedc-n. Woensdag
werd een nieuwe poging gewaagd. 'J'e
Rome verspreidde men de editie van
het Berliner Tageblatt" in het Ita-
lïaanscli geschreven.
Tot nu toe blijft. Italië naar de uit
lotingen der regecring neutraal.
Vredes-goFUchteïi,
Zoowaar er komen al vredegeruch
ten! Maar deze zijn nog heel, Jieel
vaag!
Over Kopenhagen ontvangen En-,
gelsche bladen berichten, dat de Ber-
lijnsche bladen al toenadering tot
Frankrijk toonen.
De Temps" beweert, dut. er ge
ruchten gaan, dat Duitschland bereid
zou zijn met Frankrijk vrede te slui
ten op goede voorwaarden.
Een telegram uit Washington ver
meldt aks de mcening van een emi
nent diplomaat van een neutraal
land. dat de Duitsche keizer binnen
twee maanden vredesvoorstellen zal
doen.
De „Temps" ziet in deze berichten
een aanwijzing voor de begeerte van
Duitschland om Frankrijk en Enge
land van Rusland te scheiden. Maar
de Parijsche correspondent, van de
„Mancli, Guardian meent dat die
verklaring niet de eenig mogelijke is.
Anderen toch meen en, dat liet feit.
dat Duitschland succes heeft in het
begin van den oorlog, het voor dit
land gemakkelijker maakt betrekke
lijk spoedig om vrede te vragen, dan
dat liet geval zou zijn als het dadelijk
geslagen was.
Als het Duitschland dadelijk «slecht,
waa gegaan, zou de Keizer, om zijn
prestige en wellicht om bet behoud
van zijn troon, tot liet hittere einde
moeten volhouden. Maar nu kan hij
verklaren, dat Duitschland zich schit
terend tegen geweldige overmacht
heeft verdedigd.
Frankrijk zal zonder aanbod van
Duitschland tot het bittere einde
vechten om zich van den invaller te
bevrijden, maar als do oorlog te eeni-
ger tijd feitelijk niets anders meer zou
zijn dan een langzame uitmergeling,
twijfel ik zoo schrijft de corres
pondent of de meening van het
Fransche volk een voortzetting zou
gedoogen, indien Duitschland bereid
zou zijn er een einde aan te maken
op voorwaarden die Frankrijk eervol
zou kunnen aanvaarden.
Tot, zoover de geruchten,
Mogen ze spoedig zekerder klinken,
ofschoon we voor de naaste toe
komst weinig hoop hebben op een be
ëindiging van den krijg.
Teek en end zijn de vredegeruchten
evenwel.
We herinneren aan 't feit, dat Pre
sident Wilson zich bereid verklaard
heeft om als de tijd van bemiddeling
gekomen ie, bemiddelend: op te tre
den.
DE DUITSCHE PACIFISTEN EN
DE OORLOG.
De Deutsche Friedensgesellschaft.
heeft een manifest verspreid, waar
aan wij het volgende ontleenen
„Er kan geen twijfel bestaan om
trent de plichten, die nu tijdens den
oorlog op ons pacifisten rusten. Wij,
Duitsche pacifisten, hebben steeds het
recht, en den plicht ons vaderland te
verdedigen, erkend Wij hebben ge
tracht, gemeenschappelijk met onze
buitenlandsche vrienden te doen,
wat onze zwakke krachten vermoch
ten, om liet uitbreken van don 'oorlog
te verhinderen.
Nu, nu de beslissing over oor
log of vrede aan onze macht is ont
trokken, en ons volk van het Oosten,
Noorden en Westen bedreigd zich in
een voor ons beslissenden strijd be
vindt, heeft iedere Duitsche pacifist
op precies dezelfde wijze als ieder
andere Duitscher zijn plichten te
genover zijn vaderland te vervullen.
In. offervaardigheid voor het vader
land zal hij zicli niet laten overtref
fen door degenen, die voor de vredes-
gedachte, toen het nog tijd was, niets
anders dan hoon en spot hadden. Zoo
deelen wij de algemeene plichten met
alle landgenooten.
Bijzondere plichten echter bezitten
wij, pacifisten, ook tijdens den oot-
log, overal waar blinde nationale
hartstocht de plaats inneemt van op
offering en bezieling voor hét va
derland O uk te midden van den har
den strijd moeten wij ill den tegen
stander den medemenscli hoogachten,
moeten wij den enkeling niet, laten
boeten voor wat onderen uit zijn volk
aan ons misdreven hebben. Die plich
ten kunnen vervuld worden zonder
dat aan de nationale waardigheid iets
tekort wordt gedaan. Wij zijn over
tuigd, dat de overweldigende meer
derheid \an het Duitsche volk dit ge
voelen deelt; maar in den loop van
den oorlog zul 1 en w ij gelegenheid ge
noeg hebben, in' concrete gevallen er
toe aan te manen, dat dit gevoelen
in practijk wordt gebrcaiit.
Nog een andere plicht rust op ons
tijdens don oorlog: van onze betrek
kingen met het buitenland gebruik
te maken, om tegenover een systeem
van leugenachtig© berichten, dat wij
nu al kunnen opmerken, de waarhei1
tot haar recht te laten komen in het
belang van do mensehheid en van ons
zelf in het bijzonder.
Zoodra echter de mogelijkheid van
het, sluiten van vrede in de verte op
daagt, willen wij, gemeenschappelijk
niet gelijkdenkenden in and ore lan
den, daarvoor strijden, dat er een
vrede tot stand komt, die niet den
kiem van nieuwe oorlogen in zich
draagt, maar die den weg opent voor
een duurzame gemeenschap van de
Europeeschc cultuurvolken. In vrede
en recht."
Buitenland.
Do Pauskeuze.
Zood'ra de stemming in het Concla
ve, die tot resultaat had gehad, dat
kardinaal Delia Chiesa tot paus was
gekozen, was afgeloopen, werd mgr.
Boggiani, secretaris van het Concla
ve, met den oeremonienneester en den
saerista toegelaten in de Sixtijnsche
Kapel. De kardinaal-deken boog met
d© dekens van kardinalen-priesters
en kardinalen-diakens voor den zetel
vun Delia Clviesa en vroeg hem vol
gens den gcbruikelïjken. vorm of hij
het pausschap aanvaardde. Toen.
daarop een bevestigend antwoord
was gegeven, werden allo baldakijns
boven de zetels van de kardinalen ne-
dergelaten met uitzondering van die
vuil Delia C hie sa. Deze antwoordde
op een vraag van den kardinaal-
deken, dat hij den naam Benedictus
XV wilde aannemen.
Mgr. Boggiani maakte daarna met
den oipperoei'emioniemeestei' de offi
cieel© acte op van de verkiezing en
aanneming. Toen kwamen de Conela-
viston de kapel binnen en begeleidden
zij den nieuwen paus naar de kleed
kamer, waarbij de wit, te kousen en
de roode schoenen aandeed, het witte
kleed, het koorhemd en de roode
muts.
Kardinaal Delia Volpe, deken der
diakens, deed- hem de roode met goud
geboTduurd© stola oin. Daarop ging
de Paus weder naar de Sixtijneche
kapel terug, nam plaats op den troon
op de trede van het altaar voor de
huldiging door de kardinalen, die
hun hand en voet kusten en daarna
door den Paus omarmd ©n gezegend
werden.
Mgr. Delia Volpe stak den Paus
den visschersring aan den vinger,
dien deze aan mgr. Demico ter hand
stelde om er zijn naam in te laten
De Paus, gevolgd door de kardina
len, verliet daarop de Sixtijnsche ka
pel en begaf zich naar zijn apparte
ment en 'vervolgens naar het inwen
dige van de basiliek St. Pieter om
den zegen uit te spreken. Onmiddel
lijk daarna keerde de Paus naar de
Sixtijnsche kapel terug, waar hij ten
tweede male de huldiging dei' kardi
nalen in ontvangst nam.
Prins Chigi k'reeg om 11 u. )5 be
richt von de verkiezing van kardi
naal Delia Chïesa en om 11 u. 20 ont
ving monseigneur Misciatelfi een
schrijven van den nieuwen Paus met
verzoek de hekken van St. Pieter te
openen, daar thans spoedig de afkon
diging van de Paus-keuze geschied
zou zijn. Om 11 u, 25 verscheen de ce
remoniemeester, monseigneur Res-
piglii, op het midden-balcon eh liet.
het 'roode tapijt ontrollen. De menigte
van vele duizenden hief een luid ge
juich aan. Tien minuten later kwam
kardinaal Delia Volpe, de deken van
de orde der diakenen, o,p het balcon
mot monseigneur Capalastii aan zijn
rechterhand en deelde op de gebrui
kelijke wijze do verkiezing mede van
kardinaal Delia Chiesa tot Paus; hij
voegde hieraan toe, dat deze den
naam von Benedictus XV had aange
nomen. De menigte barstte opnieuw
in gejuich uit en trad daa'rop 't kerk
gebouw binnen om den eersten zegen
van don nieuwen Paus te ontvangen.
Paus Benedictus XV verscheen om
11.45 op het binnenhalkon van do
St. Pieterskerk.
Nauwelijks was d© komst van den
paus aangekondigd, of de menigte
begroette hem hartelijk. Do paus
droeg het pauselijk gewaad. Na do
gebruikelijke ceremoniën gaf de paus
zijn zegen, welke de aanwezigen, ge
knield ontvingen.
Daarna trok d© paus zich onmid
dellijk terug in. zijn appartementen
onder hot gejuich van d© menigte,
die daarop het. kerkgebouw verliet.
„De Tijd" meldt over don nieuwen
Paus' het volgende:
Zijne Eminent ie Kardinaal Gi.aco
rn a dell a Gh ieea werd op 21 Nov. 1854
t,« Genua geboren zijne ouders wa
ren marki©3 Giusepc© delta Chiesa
en markiezin Giovanna Migliorati
en heeft dus den leeftijd bereikt van
6U jaren. Na zijn studiën te hebben
volbracht aan het gymnasium te Ge
nua, aan dis universiteit aldaar en
aan liet Collegito Capranicft, werd
luij op 21 December 1878 priester ge
wijd, verrichtte daarna zijn studiën
aan de academie voor adellijke gees
telijken en werd vervolgens vei-bor.-
den aan het secretariaat voor Buiten
gewone Kerkelijke Aongelegetiheden.
Na te Madrid <1© functie te hebben
vervuld van secnetaris dor nuntia
tuur kwam hij met den tot pauselijk
staatssecretaris benoemden nuntius
1 Mgr. Ram pol la. mede nosr de
Eeuwige Stad om daar te worden
verbonden aan het s-l.iatsvcoichuioal
waarbij hij ten slotte liet ambt. •ver
vulde van substituut. Mgr. della Chie
sa w,glial in 1907 als opvolger van
wijlen kardinaal Svampa verheven
op den aairtsblssclToppelijken zetel
van Bologna, waar 'hij zich onder
scheidde door zijn eminente gaven
en bui ten gewonen, herderlijken. z,ie-
Honij'vor, die 'ui Mei van dit jaar door
den II. Stoel beloond werden met de
verheffing tot het kardinaalspur
per).
Stadsnieuws
40 JAAR KAP1TF.IN.
In de achterkamer van zijn woning
aan d© Barendscstraat 5, vertelde ons
Dondordagnuddug de heer W. Vree-
kon, die vandaag 4 September 40 jaar
bij do Stoomboot.-Maatschappij \V.
Bus1 als kapitein in dienst i®. iets uit.
zijn loopbaan.
Zooats hij daar zal op z'n gemak
in het lekker koele vertrek was hij
het type van 'n varensman. Zijn ver
brande huid doel zien, dat hij de
-laatste 40 jaar voor 't grootste d©el
buitenshuis heeft doorgebracht.
Vijf-en-vcertit jaar zit. k nu dag
in dag uit op 't. water, begon hij,
twee-cn-een-half jaar als knecht op
do boot, toen. 1 jaar hij Cars jen.®
stuurman, anderhalf jaar als kapi
tein bij de zelfde Maatschappij en
na. d'ten tijd, van 4 Sept. 1874 af, in
dienst van. „Bus".
M'n eerste hoot was d© „Aalsmeer"
daarna de „Lijmden"; tusschen die
en m'n tegenwoordige, boot heb ik
een paar jaren op de „Spaafn©'' ge
varen en nu heb ik al 'n he eten tijid
't commando over de „Piet Cronjë
't Is niet veel, hè, vier booten in 40
jaar.
Veel ondervonden1? Och nee, je
houdt zoo geen book van a.l war. je
meemaakt. Kleiiln© bijzonderheden
ontgaan je daardoor en groote ge
beurtenissen heb ik zoo erg weinig
ondervonden, 'k Herinner me als een
van die „groote gebeurtenissen" .sen
schipbreuk., die 'k eens heb meeae-
maakt nu al 'lc weet niet hoe lang
geleden. Dat was in T JJ bij het. Jio-
ningirmedok. Ik kwant van Utrecht
en werd daar bij Amsterdam aange
varen dooi' een sleepboot van Goed
koop, 'n Gat van wat ben je me.
't Schip zonk dan ook, gelukkig zon
der dat er ongelukken bij gebeurden.
Zelf® de drie koeien die 'k bij m©
had, hebben zich losgemaakt en wer
den gered. De boot is op kosten van
de Maatschappij, wier sleepboot ons
dit koopje bezorgde, gelicht.
En ja, dan heb j© natuurlijk wel
klein© ongeriel'elijik'hi'etlen, '9 winters
bijvoorbeeld, als je til d.ie narigheid
van dat ijs beleeft, waar je doorheen
sukkelt, zoo lang 't maar te doen is.
maar och, dio kleinigheden heeft
iedere kapitein. Dat kun je geen bij
zonderheden noemen. .Morgen, Vrij
dag, is 't „de dag", 'k Vier m'n
jubileum zoo tussclusn Haarlem en
Leiden. Die reis maak ik dan. De
tijden- zijn er niet naar, om een feest
dag op touw te zetten.
Al zijn m'n oogen niet zóó scherp
meer aJs veertig jaar geleden, toch
zie 'k er nog lang niet tegen op, om
s Maandogsmorgens om 4 uur naar
Amsterdam te vertrekken,, of Dins
dagsmorgens halfdrie. naar Pur-
merend voo'r de veemarkt.
Morgenochtend (dat was dus lieden
morgen) 'vertrek ik half vier uit
Haarlem naar Leiden. Terug, op
laden voor Utrecht en aJs 't goed
gaat, zit ik dan dien avond in
Niclitovegt, Zaterdagavond ben ik
weer thuis.
Terwijl onze lezers deze regels on
der de oogen krijgen bevindt zich m
een van de Utrechtsche Vechtdorpen
een Haarlemmer, die liet recht heeft,
niet voldoening terug te. zien op ve-le
janen, in getrouwe plichtsbetrachting
doorgebracht.
De directie der Maatschappij Bus
docldo ons mede, dat 40-jarige jubi
lea door haar niet herdacht.worden,
z,ij bepaalt z,cli tot 25 en 50 jaar. Toch
vonden wij 't gewenscht ecnige mede
deel ingen te doen uit 't leven van
dezen jubilaris.
Rubriek voor Vragen
OeakonuecrcUu bobben bet voorveoht,
vragan op voroohillond gebied, mits voor
beantwoording vatbaar, ill to zanden bij de
Kcdaatie van Haarlem'u Dagblad, Groote
Houtstraat 68.
Allo antwoorden worden gefasel kostolool
gegovon en soo spoedig mogelijk.
Ann vragen, dio niet volledig naam en
woonplaats van don inzonder vormeldau
wordt goun aandacht gesahonken.
VRAAG. Mevrouw heeft mjjn
dochter voor 4 woken met November
den dienst opgezegd. Heeft zij nu nog
recht op de k er-mi Mooi.'
ANTWOORD. Ja.
VRAAG. Ik heb een dienstbode
voor dag en wacht. Op haar verzoek
wordt ze mot de week betaald. Van
opzeggen is miets afgesproken. Heeft
zij nu bet ree lit met 14 dagen op to
zeggen'?
ANTWOORD. Ja.
VRAAG. Mijn konijnen hebbeni
oor-schurft. Is hiertegen iets te doen?
ANTWOORD. -- Tweemaal daags
met een zacht sponsje met 3 pCt.
Creolin-water wasschen, dan zijn z©
gewoonlijk na 8 dagen genezen.
VRAAG, Welke is de kortste weg
van Haarlem naar Enschedé per
fiets? Hoelang is het rijden'?
ANTWOORD. HaarlemAmster-
d am—Mu i de nNa arden Hilver s u m
Ba a i nAm,ersf oortBarn evel dO t-
terlooHoenderlöo—Loenen—Eerbeek
Zutphenr—Ruurloo—Neede—Bocke-
loo—Enschedé. De afstand beflraagt
pi. in. 180 KM Men rekent 12 tot 15
K.M. per uur af te leggen.
VRAAG. Is er al iels bekend om
trent den aanvang der lessen aan de
Gemeente H. B. S. niet 5-jar cursus'
ANTWOORD De 'essen vangen
aan Woensdag 9 September. De uren,
waarop de leerlingen zich zullen heb
ben aan te melden, worden door aan
plakking aan het gebouw bekend ge
maakt.
Uit de Omstreken
VELSEN,
Bij liet hoofdbestuur van den Vim.
Democratiscüien Bond is een klacln
aanhangig gemaakt tegen de leden
van dozen bond, dio a Is i:d van du.
gemeenteraad van Vel®on hebbm
meegewerkt tot liet ontslag van don
gemeente-architect, builen |l6|
scheidsgerecht om.
Binnenland
Nederland en de Oorlog
PORTL AND-CEM EN T.
Een Duitsche fabriek van Portland,
cement aan den Rijn is er in geslaagd
vergunning te verkrijgen Portland,
cement naar Holland uit te voeren
Reeds zijn eenige waggon ladingen af
gezonden, die door een scheepeladlnj
zullen worden gevolgd.
HET ROODE KRUIS.
In verband met de hier en daa^
uite ineeningen omtrent de ter bt.
«schikking stelling, ten behoeve van
oorlogvoerenden, van Roode Kruis,
ambulances, meent het hoofdcomité
van het Nederlandschc Roode Knus
het volgende ter algenrcene kennis»
moeien brengen
ITet hoofdcomité, dat reeds meerma
len de uilzending van ambulances
naar den vreemde in overweging heeft
genomen, en ten opzichte van don
aangelegenheid bij voortduring d!l|.
gent blijft, stelt zich op lief. stand,
punt, dat. de omstandigheden mei
toelaten, dat tot bedoelde uitzending
worde overgegaan. Het bepaalt er zich
derhalve toe, ten onzent, zooveel mo
gelijk alles voor te bereiden, dat
dienstig kan zijn voor den militairen
geneeskundigen dienst op krachtige
en doeltreffende wijze ter zijde Ir
staan.
INGEZONDEN
Van ingesnnden ntukkon, geplante 'J
niet geplaatot, wordi de kopie don inieaat:
niet teruggegeven.
Voor den inhoud dezer rubriok stolt dl
Redactie aioh niet aansprakelijk.
KAN DIT NIET ANDERS?
Door geheel Nederland hoort me.i
van veel werkloosheid, doch daar-,
naast, ziet men, dat er Comités ge-
vormd worden en gevormd zijn, oin
aau cle drukkende armoede ©enigszins
tegemoet t© komen. Wat zien wij nu j
in de gemeente Haarlem in het el®
tricitensbedrijf gebeuren? Dat betlrljl
is aan hef, kabelleggen in onze stad,
waarvoor eenige grondwerkers aan
het graven zijn daar onder de
grondwerkers de werkloosheid ern
stig heerscht, mecnen wij goed to
doen door er op te wijzen, op welke
manier hier gewerkt wordt. De grond
werkers zijn Dinsdagmorgen om II)
uur begonnen en hebben gewerkt lol
's avou ls 6 uur met 2 uur schafttijd,
gaan dan naar huis, om te 10 uur
weer tc beginnen tot den volgenden
dag 10 uur. Er wordt door deze lieden
dus van Dinsdagmorgen tot Woens
dogmoi'gen 20 uur gewerkt.
Nu stellen wij met het oog op de
ernstige werkloosheid de vraag, o!
dit door de gemeente-autoriteiten niet
zóó "geregeld kan worden, dat deze
grondwerkers^)!iet langer werken dau
10 uur per dag en wanneer er weer
nachtwerk moet geschieden, hetwelk
in dezen tak von dienst nog wel eens
door het openbaar verkeer geëischt
wordt, dit door werkloozen zal wor
den verricht, hetwelk dan zeer zeker
in deze moeilijke tijdsomstandigheden
ten gunste van liet algemeen belang
zal komen.
W. VERWAYJE, Voorzitter
van de Haarl. Grondwer-
kers Vcreeniging „Voor-
uitgang zij ons Streven",
J. TUIN, Secretaris.
'INGEZONDEN MEDEDEEl.INGEN
k 30 Cts. per regel
Sport en Wedstrijden
VOETBAL.
IN ENGELAND.
In Engeland zullen, gelijk mee
weet, met goedvinden van het minis*
terio van oorlog die onder het pu
bliek ook, voor het leger zal laten
werven do voetbalwedstrijden door
gaan. De Koning heeft er zich trou
wens voor verklaard, dat de wedstril
den gehouden zullen worden. Dinsda?
den Isten dezer is het voetbalseizoen
dan geopend.
Het publiek viel mee, zegt ©en En-
gelsch blad on een Londensch voet
balveld waren ©r 9000 toeschouwers
op een ander 6000.
(„N. R. Ct."),
VOETBALLERS IN DEN OORLOG.
De Belgische voetballer I-Iuysmass
(Beerschot A. C.) is in den oorlog go
wond.
Stoomvaartberichttn
KON. NED. STOOMBOOT-MIJ.
Het et. Achilles vertrok 30 Aug. vat
Se vil la Jarrow o/Tyne.
Met st. Adonis, van Newcastle nuaf
Monaco, pass. 31 Aug. Gibraltar.
Het st. Diana arriv. 2 Sept.. van Am-
sterdam te Goole.
Het st. Iris vertrok 1 Sept. van Si-
villa naar Londen.
Het. st. Pomona arriveerde 3 Sept-
van Newcastle te Amsterdam,
Het st. Titan ver-trok 2 Sept. vat
Antwerpen naar de Tyne en ankerd»
op de reede van Vlissingen,
P.OTTERDAMSCHE LLOYD.
liet st, Besotki (thuisreis) i6 3 Sep'-
des voorin. Bevezier gepasseerd.
KON HQLL. LLOYD.
Het st liollaiidia (thuisreis) arriv'.
3 Sepl te Lissabon.
STOOMV -MIJ. OCEAAN. j
I-Iet st. Petroclus, van Amsterdam
naar Java, pass. 31 Aug. Gibraltar.
