nonnen gewenscnt, dat althans deze'
m a ft n niet aan den Duitschen Mars
was afgestaan. Het kleine eiland is
nu krachtig versterkt als een torpedo-
basis en het brengt de Duitsche tor-
iv;do-verdediging zoover zeewaarts in,
dat het de positie van de Britsch©
vloot belangrijk wijzigt, terwijl do
noodzakelijkheid om hét te bewaken,
de macht, beschikbaar voor de slui-.
ting der torpedohavens aan de kust,
ten zeersto vermindert. Dat is de in
vloed van Helgoland. Overigens, bij
goed weer, is de taak om het uitgaan
van torpedobooten te beletten wel
moeilijk, maar toch uitvoerbaar in
die inate als militaire veiligheid al
tijd kan worden verkregen. Oorlog
kun niet worden gevoerd zonder ge
varen te loopen. Van deze is mist
waarschijnlijk de ernstigste, maar
aan den anderen kant kan dan onge
zien van po3itie worden veranderd.
Na de voorloopige operaties volgt
de mogelijke botsing van de hoofd
macht der vloten. Hieromtrent zijn
geen voorspellingen te doen. Ik acht
bot waarschijnlijk, dat als de botsing
komt de Britten in aantal superieur
zuJlen zijn dat ais de Duitschers ooit
vroeg of laat zullen vechten, ze met
dit groot© mulotjl moeten rekenen. Na
tuurlijk koiut dan de quaestie van de
betrekkelijke waarde aan de orde.
Maar ik zie geen reden om te geloo-
ven, dat die van de Duitschers groo-
ter zou zijn.
Verspreid nieuws.
EEN L.-iNGE OORLOG TE VER
WACHTEN'?
't Blad der Duitsche sociaal-demo
craten de „Vorwdrts" schrijft:
Alles bij elkaar gerekend, is de te
genwoordige algemceno toestand van
de bloedige wo.-stoling der volkeren,
als het eerste critteke hoogtepunt to
beschouwen, waarvan liet resultaat
de richting zal aangeven van het ver
dere verloop van den oorlog. In ieder
geval zullen de volkeren nog velo of
fers moeten b ion gen, veel moeten lij
den en vele verschrikkingen over
zich moeten laten, gaan, alvorens (le
ze wereldbrand is gebluscht.
DE FRANSCI-IE OVERWINNING
GEVIERD IN DE NOTRE DAME.
Uit Parijs wordt aan de Tijd ge
seind:
Parijs herademt, nu de Duitschers
onbetwistbaar zijn teruggeslagen,
maar de volksvreugde uil zich niet
op uitbundige wijze. Men draagt do
nationale kleuren men uit zijn blijd
schap op straal, maar tot buitenspo
rige chauvinistische tooneeJen kwam
hei niet, daar ieder voelt, dat met het
terugwerpen der Duitschers, hoe
schitterend het wapenfeit ook zij, de
oorlog nog met gewonnen Is. En de
binnenkomende gewonden, die tege
lijk met transporten krijgsbuit aan
komen, houden de vaderlandslieven
de stemming ernstig.
De meest treffende viering van cte
Fransche overwinning heeft in de
Notre Dame plaats gehad, waar een
reeds eerder aangekondigde, door
Kardinaal Amette uitgeschreven na
middagoefening, die oorspronkelijk
eer smeekbede bedoelde te zijn voor
bedreigde Parijs, een godsdienstige
fagiooging van dankbare vaderlands
liefde werd Onmogelijk is deze
Ê'rootsche plechtigheid te beschrij
ven. welke het karakter van een ge
meentelijke, ja, van een nationalisti
sche betoognug aannam.
Niet allcei IvaUioiieken vulden de
vijf iieuken der kerk, maar ook an
il iren, waaronder verscheiden offi-
zieele personen werden opgemerkt en
ook het geheele plein voor de Notre
Dame en de ox, gc-legen straten bij de
Seane stonden vol met een eerbiedige
menigte.
Nadat het Allerheiligste was uit:
gesteld, trok een processie, waaraan
ook de katholieke leden van den Pa-
rijschen gemeenteraad en afgevaar
digden met brandend© flambouwen
deelnamen, onder liturgische boetge
zanten voorbij den krans der 23 ka
jx-llen met de heilige relieken van de
Doorn en kroon en pa ril kelen, von het.
II Kruis.
'A. Em .Kardinaal Amette was om
stuwd door het kapittel, de geeste
lijkheid van Parijs en gevolgd door
aliè broederschappen en godsdiensti
ge vereenigingen. Binnen liet hek
werk, dat langs het plein en de Seine
de kerk omsluit, deed do processie
don rondgang, die door de menigte
buiten met ontbloot hoofd werd ge
volgd.
Ieder was vervuld van den ernst
des oogenbliks en de gevoelens van
dank voor de pas behaalde overwin
ning der Franse he wapenen waren
vermengd met de smeekingein, dat
God oolc verder erbarmen zou toonen
met zijn biddend en boetend volk.
Kardinaal Amette was zeer aange
daan, toen.hij in groot ornaat het
woord nam, om de menigte aan to
sporen tol vertrouwen op God.
De zegen met liet Allerheiligste be
sloot do plechtigheid, die een voor
Frankrijk historischen dag heeft ge
karakteriseerd!
DE STEMMING IN BELGIti.
Een lozer van 't Alg. Handelsblad
heeft op eert der laatste dagen Brus
sel bezocht. Hij schrijft als zijn in
druk kon:
Zoowel to Brussel als overal waar
w ij kwamen vonden wij de stemming
dep Belgische bevolking in de hoog
ste mate ernstig en gedrukt en ge
heel in overeenstemming niet de
ramp, welke het land getroffen heeft.
Voor wie Brussel kent In. gewone
tijden, geleek de stad uitgestorven en
dood. Er was geen sprake van coni-
ge opleving. Do meeste winkels geslo
tt-n. de straten leeg en saai, de. café s
en restaurants ontvolkt en in do be
tere buitenwijken bijna alle huizon
gesloten en verlaten.
Gelooft u nle, overal was de stem
ming even gedrukt en do weinige
iiienschen welke w ij in de café's aan
troffen, oïldei hielden zich fluisterend
met elkaar.
En dut er zooals in een ander
persbericht verzekerd was van een
vroolijke picnic op de ruines van
Leuven geen sprake was, beiioef ik
toch heusch niet te verzekeren.
Dat er nieuwsgierigen uit omlig
gend© plaatron waren heengetrokken,
om de verwoesting van hun prachtige
academiestad in oogenschouw te ne
men, is toch niet te verwonderen en
kan men zich toch zeer goed begrij
pen.
Die uitdrukking van ontzetting en
wanhoop op de gezichten en de vo!o
betraande oogen, welke wij hier, zoo
wel als bij de puimhoopen van liet
totaal verwoeste Dinant aantroffen,
deed me beseffen, wat er in het hart
van de arme Belgen bij het aan-
sc hou wen van dat alles moet zijn om
gegaan".
ALLE BELGEN MOETEN VOOR 'T
VADERLAND STRIJDEN.
Do Antwerpsche Matin" is ver
ontwaardigd, dat, terwijl talrijke Bel
gen met de wapens in de hand tor
beschikking van het vaderland staan,
nog zoo velen gevonden worden, die
dag In, dag uil mets uitrichten «n
den tijd dooden in de parken, waar
zij sigaartjes zitten te rookon ©n
wachten tot he'. later wordt.
De mitilacre overheid heeft werk
krachten noodig wei,nu, zoo raadt
liet blad aan, houdt eens een klop
jacht en ge zuit gezonde en flinke,
ltocels genoeg krijgen, die de handen
uit den mouw kunnen steken. Allen,
dlie niet afdoende kunnen bewijzen,
dat zij dringend© werkzaamheden te
verrichten hebben, moeten dan maar
•goedschiks of kwaadschiks aan liet
werk gezet worden.
liot mes snijdt dan van twee kan
ten: In d© eerst© plaats krijgt de. mi
litaire overheid de noodige arbeids
krachten en in d© tweede plaats be
hoeft de goedgezinde burgerij zich
met langer te ergeren bij hot zien van
die nietsdoeners, die zich maar
amuseereu en pret onder elkaar heb
ben, terwijl geheel België gebukt
gaat onder het leed, dat het vader
land getroffen heeft.
DE SCHENDING DER BELGISCHE
NEUTRALITEIT.
De Belgische legatie zendt, de vol
gende mededeeling:
De Belgische negeering beekent nog
maals verzat aan tegen de beweringen
van de Duitsohe pers, strekkend© om
te doen gc-looven, dal Frankrijk de
onzijdigheid van België heeft ge
schonden.
De „Norddeulache AlLgemeine Zei-
tung" 'heeft een zoogenaamde ver
klaring openbaar gemaald van twee
F ransel i,e soldaben, die bevestigen,
dat den 30on Juli het Fransoh© infan-
terie-rogiment no. 45 heimelijk naar
Namen zou vervoerd zijn, en dat het
dien tengevolge bewezen is, dat de lei
ding van hot Duitsche leger het recht
had België te betreden, omdat Frank
rijk met medeweten van de Belgische
regeering de neutraliteit van België
had geschonden.
Van andere zijde lie-eft men ge
schreven, dat Fransche troepen zich
in den ochtend van 8 Augustus in het
spoorwegstation te Brussel bevon
den en dat men ter zelfder tijd Fran
sche cavaleristen had gezien, die
langs den weg van Bouillon Paliseul
België binnendrongen.
De Belgische regeering protesteert
zeer krachtig tegen deize beweringen,
die dienen moeten om de meeningen
over de schending van het volken
recht, on van do traktaten, door
Duitsohland begaan, op em dwaal
spoor te brengen.
België heeft den 4en Augustus, des
avonds 10 uur, een beroep gedaan op
de waarbo'ngiers zijnor onzijdigheid.
Het is een voldongen feit, dat de
Fransche troepen de grens eerst ©eni
ge dagen na dat beroep hebben over
schreden. De Duitsche troepen zijn
den 4-an Augustus 's morgens in Bel
gië doorgedrongen. Het is van alge-
meene bekendheid, dat de Fransche
troepen den 3en Augustus niet Ln het
station te Brussel waren. Het geheel©
corps diplomatique zou het kunnen
getuigen en zelfs de gezonit van
Duitsohland, die de Belgisch© hoofd
stad nog niet had verlaten. Deze uit
vindsels van correspondenten van
buitenlandsche bladen zijn betreu
renswaardig".
IIOE KOZAKKEN TEN OORLOG
TROKKEN.
De Times" geeft, een schets van
z'n correspondent, die die mobilisatie
van kozakken op een grensdorp van
Mongolië bijwoonde.
Het verhaal is lezenswaardig ge
noeg om er hier een deel van weer te
geven, omdat het een kijk geeft op de
Russische toestanden in dat verwij
derd geree'te van het oorlogsterrein.
De schrijver deelt allereerst mede
hoe op 31 Juli in dat verafge'egen
dorp koeriers te paard de tijding kwa
men brengen dat het oorlog was en
dat ieder niobiliseeren moest, dat de
Tsaar zijn kozakken had opgeroepen
en mannen en paarden voor het Gou
vernementsgebouw werden gekeurd.
Tegen wie gevochten zou moeten
worden wisten de menschen in dat
deel van Rusland aanvankelijk nieL
Twee dagen later riep een ander
telegram alle mannen op tusschen de
18 en 43 jaar Verbazend, dat Rusland
dadelijk reeds zijn reservisten ging
inobi'iseeren op 5000 werst van de
plaats der vijandelijkheden!
Dag aan dag werden de paarden
gekeurd een paard, dat niet in
staat zou zijn vijftig mijl per dag te
doen, werd niet aangenomen.
Op den dag dat men gaan zou,
kwam er een telegram van Petersburg
bevelende dat do vodka-winkel, die
gedurende de groote afscliafl'ers-be-
Weging in Rusland gesloten was ge
weest, gedurende óén dag open zou
mogon zijn.
„Welk een tooneelen kon men dien
dag zien," vervolgt dan de oorlogs
correspondent. „A'le mannen in het
dorp waren soldaat geworden en za
ten op hun paarden. Om acht uur in
don ochtend werd de kam met het
heilige water uil de kerk gebracht en
met brandende kaarsen buiten neer
gezet op do in zonlicht badende berg
helling. Daar kwamen al de kozakken
samen en al hun vrouwen in allerlei
kleurige katoenen kleeding, en met
betraande oogen kwamen zij naar de
laatste godsdienstige afschelds-plecli-
tighaid.
De priester, gestoken in zijn blau
we toga, kwam uit de kerk en achter
hem gingen de mannon van het dorp,
dragende de staven en banieren der
kerk, daarna het dorps-koor, zingen
de. Een zondorllng geluid van snik
ken en zingen door eikaar steeg op
ten hemel uit de monigte buiten het
dorp en die eigenaardige verzame
ling vrouwen te voet was gegroepeerd
om een lange, dubbele rij van krach
tige ruiters.
„God is met u," zei de priester in
zijn predikatie t'erwiil de tranen
hem langs de wangen v'oeiden. „God
is met u, geen haar op uw hoofd zal
verloren gaan. Keert niet uw rug te
gen den vijand. Bedenk ook dat een
brief, een briefkaart een enkelere
gel gretig zal gelezen worden door
allen, die gij achter laat God ze-
gene zijn getrouwe dienaren I"
Toen het Bijbel-stuk gelezen was,
verdrongen zich de so'daten om hun
hoofden onder den Bijbel to houden.
Elk so'daat steeg af en knielde ne
der in gebedeLke soldaat kuste ten
slotte het kruis, dat de priester in
zijn hand hield en zijn voorhoofd
werd gesprenkeld met heilig water.
En zoodTa dat geschied was, verliet
hij den priester, nam zijn paard aan
den teugel, zocht zijn moeder en
vrouw onder de wachtende menigte,
omheisde hen, en werd gezegend on
der snikken dat hartroerend was.
Weg! Wegl Twee mijlen buiten het
dorp was een os geslacht en werd het
v'eesch bereid aan den kant van den
weg en groote flesschen vodka wacht
ten in het gras. De soldaten stegen
weder in den zadel en reden door de
menigte vrouwen, oude mannen en
kinderen en velen volgden hen naar
de plaats waar de pic-nic zou plaats
hebben.
De os werd gebraden boven een
groot vuur aan den kant der rivier en
de groene berken trilden onder den
rook, De kozakken kwamen vlug aan,
kwamen van hun paarden en bonden
die aan de boomen vast. Emmers, ke
tels en glazen werden te voorschijn
gehaald uit een schuur, ook tal van
borden, doch geen tafels. Daar was
soep en geroosterd vleesch en vodka
voor allen. Eerst werden de kruiken
drank geledigd in emmers en keteLs
en verdeeld onder de mannen, die
zulks zeiven deden. De beker ging
rond en de gezondheid werd gedron
ken van den Czaar, van Rusland,
van hen ze'ven. Terwijl de vodka
werd rondgegeven, werd gelet op de
kookketels en zoodra de toosten ge
dronken waren, werd de soep ver
deeld; ieder man hield zijn bord ter
wijl hij stond, bracht de heete soep
aan zijn lippen, lepels waren er -niet.
Het vleesch werd gesneden en gege
ten en daarna werd de rest van de
vodka gedronken. Slechts een zeer
kleine hoeveelheid was er van ver
strekt.
Een man hield een roebel in de
hoogte, toonde het borstbeeld des
Keizers en alle soldaten zongen
„God beware den Tsaar" en dansten
om het muntstuk.
De Ataman hoofdman der ko
zakken werd opgenomen, schou
der-hoog opgetild, driemaal in de
lucht gegooid en weer opgevangen
met hoera's, een groote, zware, ge
baarde militair.
De schuimende kleine rivier spoed
de zich voort onder de berken-hoo
rnen de paarden wachtten in d
schaduw, de mannen dansten en zon
gen, de vrouwen weenden en snik
ten Dat duurde zoo een uur en toen
gaf de commandeercnde officier het
bevel weer op te 6tijgen. De lange
tocht en afscheid nemen begonnen
toen in vollen ernst. En ook toen nog
vergezelden vrouwen te paard hun
mannen twintig, dertig mijl ver, na
men toen afscheid, keken hen na tot
dat zij aan den horizon in een wolk
van stof uit het gezicht verdwenen.
Zoo zond Rusland van de grens van
Mongo'ië zijn mannen weg om te
gaan vechten op de ver-afgelegen
vlakten van Oostenrijk en Polen."
DE DUITSCHE LANDSTORM.
In een algemeene order aan de
Landstormraauuen die in België vech
ten wordt gezegd, dat sommigen den
ken dat 't gebruik van den Landstorm
buiten de grenzen van Duitschland
ln strijd is mot de wet.
Zonder twijfel, heet het in de order,
moet d© landstorm gebezigd worden
voor garnizoensdienst. Slechts bij
keizerlijk besluit kan deze formatie
ook in vijandelijk land gebruikt wor
den En dit besluit nu is afgekondigd.
Verder zegt de order
Den manschappen moot duidelijk
gemaakt worden, dat in dezen oorlog
het bestaan van Duitschland op het
spel staat. „Zoo onze talrijke vijan
den. die ons in aantal overtreffen,
overwinnen, zal dit voor Duitschland
ongetwijfeld groote el'ende beteeke-
nen. Het land zullen zulke lasten op
gelegd worden, dat we pas na ver
loop van zeer langen tijd weer het
welzijn van thans zullen kunnen ge
nieten. Daarom was het noodzakelijk,
dat de geheele landstorm werd opge
roepen. Wie zijn plicht doet, doet dit
voor eigen haard, voor vrouw en
kind.
In de laatste dagen hebben enkele
mannen van het bataljon teekenen
van vrees gegeven Ik hoop, dat dit
niet meer zal gebeuren. E'ke inbreuk
op de tucht voor den vijand wordt
gestraft met gevangenis en lafheid
met den dood."
DE SIGARET VAN SIR JOHN
FRENCH,
den Engelse hen legeraanvoerder, heeft
kans even beroemd te worden als de
historische sigaar van Moltke tijdens
den slag van Königgratz. „Hij scheen
zeer voldaan, terwijl hij een sigaret
rookende langs de linies ging," wordt
er in een der correspondenties over
Sir John French verteld. Op het kri
tieke oogcnb'ik van den slag bij Kö-
niggrlitz werd Bismarck zenuwach
tig. Hij bood Moltke een sigaar aan
uit zijn sigarenkoker, terwijl hij hem
ter dege opnam! D© bedaarde krijgs
man bekeek dn sigaren op rijn ge
mak, keurde ze en nam er de beste
uit. Toen was Bismarck gerustgesteld.
Zoo was misschien de sigaret van Sir
John French ook een van die kleinig
heden, die te denken geven.
HOE EEN DUITSCH LEGERCOM
MANDANT WERKTE.
Van Duitsche zijde deelt mem aan
die Telegraaf mede:
Do majoor-generaal Hindenburg
bevond zich aanvankelijk op het wes
telijk oorlogstooneel en verkreeg
daarop het opperbevel over de troe
pen op het oostelijk gevechtsterrein.
Hij reisde in 20 uren met oen loco
motief en een salonwagen van het
westen naar het oosten, kreeg onder
weg voortdurend telegrafische be
richten aangaande den stand der
operaties in Oost-Pruisen, maakte
zijn veldtochtspkui geduronde de reis
gereed, gaf van ieder station, waar
van locomotief gewic©e'd werd, zijn
bevelen aan het oostelijk leger, en
toen bij aankwam, kon de slag dade
lijk beginnen.
Ten zuiden \an de Masucisch© me
ren versloeg hij het daar staande le
ger van Naref, waarbij de Russisch©
opperbevelhebber en twee grootvor
sten mou velden en 9D.0U0 man krijgs
gevangen werden gemaaid, terwijl
een groot aantal kanonnen we d ver
overd, en gaf daarna zijn soldaten
een paar dagen rust, om vervolgens
den strijd tegen het noordelijke, bij
Instc-rburg sts an de leger te begin
nen
Hier overwon hij insgelijks of-
sohoon het 22e Russische legerkorps
hem in de flank trachtte aan te val
len. Dit korps bestond uit Firilan-
ders en behoorde niet tot het reeds
verslagen leger. Thans is geheel
Oost-Pinteen door de Ruisen ont
ruimd De v'nchtcltegen zijn thans
bijna allen naar hun haardsteden te
ruggekeerd, voor zooverre die niet
verwoest zijn.
DE OORLOGSBARAK VAN DEN
DUITSCHEN KEIZER.
Vroeger trokken koningen en op
perbevelhebbers met luxueuze tenten
in het veld, nuiar dergelijke onprac-
tische en moeilijk op te richten klei
ne huizen zijn met het oog op de
eischen, die men in den huidigen
oorlog aan snelle verplaat-ing dolt,
niet meer te geb-iu'kcn. Men bouwt
daarom voor de opperste Icgeir-aan-
voerders, zooals in de „Telegraaf"
medecedee'd wordt, vaste houten ba
rakken. Ook die Duitsche keizer
woont bij de moroeuvres en tbana in
den oorlog in zulk een houten barak.
Hel zijn gebouwtjes van CO M2. op
pervlakte, de wanden sluiten lucht
dicht nanoen, de bodem is van eiken
hout en de twee kamera, die het be
vat, zijn van rieten meubelen voor
zien. Deze huizen kunnen binnen
zeer korten tijd opgebouwd en uit
elkander gi nomen worden en wor
den op enkele wagens vervoerd. Een
keuken bevindt zich in deze huizen
niiet. daar een rollende keuken (in
dit geval een automobiel) benevens
eon auto met koffers volgt. Met do
keuken-auto wouden ook de onder-
doelen van een tont medegevoerd,
waarin voor 12 poisonen kan worden
gedi&kt. Do tenc is 6 meter lang en 4
meter breed. Daar in de keuken-auto
mobiel ook proviand en allerlei ge
reed-©happen moeten warden mede
gevoerd, zoo is er, evenals bij de wa
gens, die de barak vervoeren, op ge
let dat er zooveel mogelijk geprofi
teerd is van de beschikbare ruimte.
HET DUITSCHE VOLK.
In de „Kölni&che Zedtung1' schrijft
generaal von Blume ovei de volks
stemming en den geest in het Duit
sche leger, in verband met de aller
laatste krijgsgebeurtenissen o.m. het
volgende:
Steeds opnieuw moet er aan herin
nerd worden, dat di» weg naar het
einddoel nog ver is, dat wij nog tnaar
aan het begin stuan van het lijden
en de opoffering, die wij ons moeten
getroosten, cpchu het einde van deu
oorlog met liet begin in overeenstem
ming is. Het gevaar, dat dit niet ge
noeg in het oog wordt gehouden is
daarom zoo groot, omdat wij dooi
den onafgebroken zegetocht van 1870-
1871 verwend ziju, en hoezeer dat het
geval is, blijkt duidelijk uit de on
langs vernomen klacht, dat het tot
nog toe wiet gelukt was een leger
korps van den vijand tot capitulatie
te dwingen. Hoe loffelijk ook de po
gingen zijn om leniging te brengen
in den nood, door den oorlog ont
staan, die zoo algemeen en offer
vaardig worden aangewend, is het
toch niet van minder belang, dat met
alle middelen, die op geestelijk en ze
delijk gebied ten dienste staan, voor
al door een goed voorbeeld, oplet
tendheid en vermaning te voorko
men,, dat de volksgeest verlamd
wordt.
De Bademsche miruister-prtöiderit
baron Bodmann heeft persoonlijk de
sociaal-democratisclie partij in Ba
den de deelneming van de Badensche
groothertogelijke regeering betuigd
naar aanleiding van den dood van
dr. Frank, den op Franechen bodem
gevallen Rijksdagafgevaardigde voor
Mannheim. De minister heeft daarbij
verklaard, dat do dood van Frank
eon zwaar verlies is, niet enkel voor
de sociaal-democratie, maar ook voor
hot vaderland^ daar Frank bij de na
dm oorlog noodzakelijk wordende
nieuwe organisatie veel luid kunnen
tot stand brongen.
ZORG VOOR GEWONDEN.
Uit Pforzheim wordt gemeld, dat de
in liet Duitsche veldlazaret opgeno
men gewonde Franschen behoefte ge
voelen aan het lazaretbostuur dank
te betuigen voor de wijze van behan
deling. In een schrijven wordt ge
zegd
„Een kameraad, die ondanks de
ons allen ten deel geworden zorgvul
dige verzorging, op sterven ligt, ver
zoekt ons te verklaren, dat zijn laat
ste woord oen woord van dank is en
van hulde voor de hooghartigheid
van het Duitsche volk en voor de
wijze, waarop ook vreemde gewonden
worden verpleegd."
DUITSCIILANDS VERZORGING
MET LEVENSMIDDELEN.
Men schrijft uit Duitschland:
Duitschland heeft dit jaar een goe
den oogst gehad. Reeds het vorige
jaar bracht 'n buitengowoon grooten
oogst. Weliswaar is liu enkele Duit
sche streken de hoeveelheid van het
graan Iets geringer dan in hef vori
ge jaar, maar niettemin is het koren
dit jaar van zu'k een goede qualiteH,
dat de waarde van dezen oogst die
van het vorige jaar nog overtreft.
Natuurlijk is de invoer van buiten-
landsch broodgraan in het Duitsche
Rijk niet onbelangrijk. Naar de offi-
cieele statistiek werden in het jaar
1913 ongeveer 360 000 tonnen rogge
en 2 780.000 tonnen boekweit inge
voerd. Uitgevoerd werden ln hetzelf
de tijdperk 1 millioen tonnen rogge
en meer dan 3/4 millioen tonnen boek
weit. Ofschoon de invoer van het
graan den uitvoer overtreft, zoo blijft
ons toch nog een uitvoeroverschot
van 400.000 tonnen boekweit en rog
gemeel, dat nu natuurlijk in het bin
nenland blijft. Door deze gunstige po
sitie kan er in 't geheel geen sprake
van zijn, dat de verzorging van het
Duitsche volk met brood in gevaar
isbuitendien is er nog een groot
overschot uit den oogst van het vo
rige jaar in do pakhuizen, terwijl
in dit jaar op een oogst van 16—17
millioen tonnen broodgraan gerekend
wordt. Do geheele oogst wordt dit jaar
op ongeveer 30 millioen tonnen ge
schat. Dat deze schatting door de be
trokken personen juist is ziet men
duidelijk uit de rustige en kalme hou
ding van de Duitsche markt.
Nog gunstiger dan de broodverzor
ging is de verzorging van het Duit
sche volk met vleesch. De Duitsche
sta'len waren nog nooit zoo sterk ge
vuld als* tegenwoordig Zeker zal de
invoer van gerst worden verminderd
Daar echter de aardappelenoogst in
doorsnee uitmuntend schijnt te wor
den, zoo zullen zeker de talrijke Duit
sche drogerijen in staat zijn gedroog
de aardappelen voor het mosten der
varkens t,e leveren. Door den uitmun
tenden hooioogst behoeft het aantal
runderen niet verminderd te worden,
zoodat er ook aan melk en boter geen
gebrek is.
In ieder geval zal zich het Duit
sche volk uit eigen kracht en van
do voortbrengselen van hun eigen
bodem tot aan den volgenden oogst
rijkelijk kunnen voeden. Er komt bij,
dat de invoer en uitvoer ten deeie
met afgesneden zijn. In de Oostzee is
het regelmatige scheepsverkeer her
steld en de Noordzee is, het Ëngel-
sche deel uitgezonderd, vrij van Duit
sche zeemijnen. Door Nederland, De
nemarken, Zweden. Italië en andere
neutrale stalen worden de handelsbe
trekkingen raet Duitschland weer op
genomen. Do Duitsche invoorafgif-
ten op noodzakelijke levensmiddelen
zijn opgeheven en de vrachttarieven
op de Duitsche spoorwegen zijn be
duidend lager geworden.
LEMBERG.
Do „Neue Freie Presse" bevat het
ambtelijk© bericht van generaal-ma-
joor Von Höfer over de ontruiming
van Lemberg duur de Oostenrijkers.
I-Iet Weensche b'ad komt' in een
hoofdartikel op dit 6ueces voor de
Russen terug, en men 'eest er uit,
dat wat ook de beleekenis van het feit
uit krijgskundig oogpunt moge zijn,
het verlies van de slad voor de Oos
tenrijkers een pijnlijk iets geweest
moet zijn.
„Lemberg,"" zoo schrijn de „Neue
Freie Presse", „ie een edelsteen in de
kroon van Oostenrijk. Sedert ander
halve eeuw aan de monarchie ver
bonden is de stad schoon en volkrijk
geworden, en de welvaart wordt er
ijverig bevorderd, de handel bloeit
en de rijkdom groeit aan. Het is een
middenpunt van groote belangen en
toenemend verkeer, en zooals de stad
nu is, een schepping van de in de
constitutioneel© wetten gewaarborg
de vrijheid en rechten, welke het po
litieke eigendom zijn geworden van
onze Poolsche medeburgers."
„Ook na de ontruiming door onze
troepen," zoo lezen wij nog, „be
schouwen wij Lemberg in materieel
en geestelijk 'opzicht aJs ons voortdu
rend eigendom. Het bohoort ons met
eiken steen van zijn godenktoekcneii,
zyn kerken eu zijn huizen. De oorlog
heelt ons voldoende gehard en met
zijn noodzakelijkheden spoedig genoeg
vertrouwd gemaakt, en wij zul'en
over de toevhl'igliedcn, die iu den
strijd voorkomen, ons niet beklagen
en najarnmeren."
HANDEL MET DEN VIJAND.
Er is thans in Engeland een nieuwe
proclamatie verschenen betreffende
den handel met den vijand. In deze
proclamatie wordt allereerst ver
klaard, dat de uitdrukking „vijande
lijk land" in het document betrekking
hoeft op het Duitsche Rijk en Oosten-
rijk-Hongarije, benevens do koloniën
en beeittingen van dezo landen, cn
dat de uitdrukking „vijand" bedoelt,
©Ik persoon of elk lichaam van welke
nationaliteit ook, wonenae of bedrijf
uitoefenende in het vijandelijk land.
maar dat zij niet ornvat de personen
van vijandelijke nationaliteit, di© niet
wonen iu liet vijandelijk land of daar
bedrijf uitoefenen.
Vervolgens worden dan in do pro-
clarnalie opgesomd al de daden die
verboden zijn. Zoo mag gocn geld
bedrag botaald worden aan of ten
behoeve van een vijand, noch borg
voor zulk een betaling worden gege
ven verboden is elk© financieelo
transactie met of ten behoeve von den
vijand, het sluiten van verzekerings
contracten, het drijven van handel en
liet. vervoer van goederen direct noch
indirect voor of ten behoeve van een
vijandelijk land of een vijand het
verkeer van Britsoh© schepen van ©n
naar vijandelijke havens en plaatsen,
Tegen overtreding van deze verbods
bepalingen wordt strenge straf be
dreigd.
Verder wordt bepaald, dut ais een
vijand een filiaal heeft op Britsch ge
bied, het gebied dor bondgenooten of
op neutraal gebied indien dit niet
neutraal gebied iu Europa is
transacties met of door zulk een fili
aal niet zullen worden beschouwd als
transacties met of voor een vijand.
Hieruit blijkt dus, dat een onder
scheid wordt gemaakt tusschen neu
traal gebiod in en buiten Europa en
dat dus de gunstige bepalingen van
het laatstgenooinde voorschrift bijv.
wol don Duitschers en Oostenrijkers
in Amerika ten goede komen, maar
niet (lie in de Europeesche hinden.
Een officieel rapport ©vei
de verrlohtingen van het
Engelsche leger.
Indertijd is een, uiltnek&ei gegeven
van 't olficieeio rapport door gene
raal French aan de Engelsche icgoe-
ring uitgebracht over de vérrichtin
gen van 't Engelsche expeditie-leger.
Het rapport loopt tot 7 September.
Toen 't Engetecho leger op 21 Aug.
in Frankrijk gei and was, telde het
150, OOo man.
D© Engelsche posities waren opge
steld in de lijn van Gonde over Mons
naar Bincho. Op 22 on 23 Augustus
deden ©enige vooruitgeschoven esca-
drons cavalerie goed werk cn eeniga
drongen zelfs tot Soignies door.
Uit berichten, die ik uit het Fran
sche hoofdkwartier ontving, vernam
ik, dat slechts op zijn hoogst tvveo
vijandelijke legercorpsen met mis
schien oen cavaleriedivisie tegenover
mijn positie stonden.
Op 23 Augustus begon de vijand
aanvallen te doen op onze linie bij
Mons. Ik had bevel gegeven om, in
dien dw aanval te krachtig was, hot
centrum onzer troepen achter Mons
terug te trekken. luLusechen had ik
van generaal Joftie het onverwachte
telegrafisch bericht ontvangen, dat
minstens drie Duitsche legercorpsen
nl. een reservecorps, hei 4e en 9e
corps tegen mijn front optrokken,
terwijl het 2e corps een omtrekkende
beweging maakte, in de -irhtin? van
Tourna y.
Verder deelde hij mij mede dat d©
be-ide Fransche reserve-divisies en
het 5e Fransche leger op mijn rech
ter flank zich terugtrokken, daar de
Duitschers den vorigen dag de brug
gen over de Sambre tusschen Char
leroi en Namen hadden bezet
Met het oog op de mogelijkheid,
dat ik uit mijn positie te Mons gedre
ven -zou worden, deed ik de positie
achter mij verkennen, waaruit b'cek,
dat deze steunde op de vesting Mau
beug© rechts en zich verder uitstrek
te naa.r het Westen tot JenJam ten
Zuid-Oosten van Valenciennes. Doz©
positie aou moeilijk zijn te handha
ven door te veld staande oogsten
en door gebouwen die hi»i fci-icteu
beletten.
Toen het telegram v.ui generaal
Joffre, waarvan hie.-boven sprake
was, mij bereikte, trachtte ik door
verkenning met vliegmachines t»e-
vestiging van het bericht te verkrij
gen. Als resultaat daarvan besloot ik
op 24 Augustus op de j«>-U e van
Maubeuge terug te trekken
Gedurende den voo afgaanden
nacht w©rd er over de geheele linie
gevochten en onze 2e divisie dwd een
krachtige poging otn Biriche. te lier-
nemen. De derde divisxe leed zware
verliezen, terwijl de vijand Mon- we
der in bezit had genomen Het 2e
corps hie'd rtand en dekte den terug
tocht van het le corps op de linio
RavaiMauhcuge zonde- vorder
groote verliezen te lijden Dps mid
dags richtte de vijand zijn hoofd
macht op unzen linkervleugel.
Met de hulp der cavalerie, was sir
Horace Smith—Dornen in staat zijn
terugtrekking op ©en nieuwe positie
te volbrengen, waarbij hij zware ver
liezen leed, d.oai zyjn troepen ui t
front en in de flunk werden b<- clrn-
ten.
Bij het vallen van den naclu was
de positie door het tweede "corps be
zet, ten Westen van Bami, het eer
ste corps rechts daarvan. De rechter
vleugel was beschermd door de for
ten van Maiibeuge, de linker door de
19e brigade, die stelling gekozen had
tusschen Jenlain en Bry, met do ca
valerie op den uitereten vteugel.
De Franschen trokken nog steeds
terug, en ik had geen andere hulp
dan -die mij verleend word door de
forten van Ma».heiige. Daar mijn
vijand duidelijk blijk enf, mij te wil
len omsingelen, gevoelde ik, dat ik
geen minuut te verhezen Had en on
middellijk naar een andere stelling
moest terugtrekken. Ik wist, dut de
vijand zeer zware verliezen hud ge
leden en vermoeid moest ziju, e,n
hoopte dus, dat zijn vervolging niet
zoo heftijg zou zijn, dat deze mij iu
mijn opzet zou Mem meren. Toch
bleef de operatie van groot gevaar,
daar ook mijn mannen uitspruit wa
ren.
Het bevel tot (ten terugtocht werd
in den morgen van 25 Augustus ge
geven. Wij zouden tot in de buurt
van Le Cateau teruggaan. Twee ca-
va.l erae-br i ga des, met de divisie-cn va
leric en het tweed© legercorps, dek
ten de bewegingen van het eerste.
De rest van de cavftlerie-divisia met
de 19e brigade, onder bewd van ge
neraal Allenhy drto-n r'«n vvrv-tol:j-
ken vleugel
Ik gof generaal Snnvv la t "n
stelling in t© nemen, met den rech
tervleugel, ten Zuiden van Solesmes,
en den linker steunende op den
straatweg Cambrai-le-Cateau. Of
schoon het terrein reeds gedurende
den 25sten gedeeltelijk voor een ge
vecht in orde was gemaakt, betwij
feld© ik toch ernstig, gezien de steeds
toenemende ©vex macht van den
vijand, of het aanbeveling zou ver-
li enten, hier stand te houden.
Zoo besloot ik, met het oog op het
voortdurend terugtrokken der Fran
schen op mijn rechtervleugel, mijn
blootgosteldon linkervleugel, do bliik-
bare voornemens van het We-telijk©
vijandelijke legerkorps (II) mij in te
sluiten, en vooral de uitputting der
manschappen, zoo ver achteruit te
gaan tot ik oen behoorlijke hinder
paal, bv. de Somme of de Oise, tus
schen mijn troepen en den v ijind
loon stel ten. Aldus werd hevel gege
ven, om zoo spoedig mo&z'nk terug
t© gaan tot do alsem;enr linie Ver
mand—St. Ouent.n— Ribemont. De
cavalerie, nrdte generaal Allcnby,
zou dezen terugtocht dekken.
Tot ver in den avond van den 25sten
bleef het 1ste legerkorps op Landre-
cies af doormarohee&'en, waar het
ongeveer om 10 uur aankwam. Ik had
liet nog verder Westwaarts willen
b'rcngen, maar de mannen konden
niet meer. Zij moesten rust hebben.
Daar kwam echter niets van, want
omstreeks dienzelfden tijd werd go-
meld, dat de 4e garde-brigado te Land-
recies heftig werd aangevallen dooi
