tl Irrigators,
KOFFIE- EI TIEEIUBIL
Bi OOKER'S
CACAO.
ANGLO-DUTCH AUTO Co.
Haarlem's Modelhuis
H. P. BREEUWEE - Pedicure en Manicure. Ook aan huis to ontbieden.
L. J. VALLENTGOED,
compleet f0.65.
Eleetriseiie Koffiebranderij volgens bet nieuwste systeem
ZIJLSTRAAT 47. RITSEMA Co, TELEFOON 1SB
O© Xilburgsche Parapluielabriek
ALEX. GIMBRèRE
L. GIMBRèRE, firma Jac, Hamilton,
Piano- en theorielessen
C. J. KRUIJER-RITSEMA
MEELWORMEN
„Ca ütrechtsclie Oom",
Nederiandsche Vereenigiag ..BÜBOERBELANOEN"
EEN Mïïm, GEZELLIS liTEH
Noord-Zuid-Hollandsche
Tramweg Maatschappij.
Lijn VERWULFT OVERVEEN (6rens Haarlem).
DAALDERS
NEDERLANDSCKE HUISVROUWEN
HONIG'S MAÏZENA.
Villa Geslne, Groot Badhuis, 5ESa,aa.dLir€SOi?ti - Telefaosi Inte^o. 167
legenlieid wii geven voor gevallen als
dit. Bovendien, de Lager-Onderwijs-
ivet houdt geen rekening met do ge
huwde onderwijzeres, want art. 26
tent wel huishuurvergoeding toe aan
den gehuwden onderwijzer, maar niet
aan de gehuwde onderwijzeres,
Achtte de wet liet nu wel mogelijk,
dat de gehuwde onderwijzeres in de
school werkzaam bleef, dan zou de
wet ook aan haar huishuurvergoeding
hebben toegekend, evenals aan den
gehuwden onderwijzer.
De heer Loosjes merkt nog op, dat
B. on W. het Raadsbesluit van 1909
huiten bespreking hebben gelalen,
daarop grondden zij hun voorstel dan
ook niet. Spreker beschouwt een ont
slag als dit niet als straf, integendeel
moet een vrouw zioh verheugen, als
zij zich na haar huwelijk geheel aan
haar gezin kan geven.
Tenslotte hoopte spreker, dat do
Raad van 1914 op hetzelfde standpunt
zal slaan als dio van 1909, gelijk dit
met B. en W. het geval is.
De heer IIEERKENS THIJSSEN,
instemmend met het betoog van den
heer Loosjes, merkt op, dat het ge
zinsleven inderdaad ontwricht wordt,
als do vrouw in betrekking blijft.
Spreker herinnerd aan het welspre
kend betoog van deu he^r Thiol, in
1909 togen de gehuwde onderwijzeres
gehouden. De heer Thiel heeft toen
met Haarlemsche voorbeelden zijn be
loog ondersteund en do Raad nam
toen het besluit met algemeenc stem
men op drie na aan.
Tenslotte merkte de heer Thijssen
op, dat in de opsomming in het adres
van den Bond geen groote staten van
Europa zijn genoemd, maar wel lan
den als België, Scandinavië en Hon
garije. Daarom kent hij aan dit argu
ment weinig waard© toe.
Do heer NAGTZAAM meent, dal
een overheidse'ollege niet te maken
heeft met hetgeen een gezin doet. Do
leden van dit gezin hebben daarover
alleen te beslissen. Do heer De Savor-
nin Lohman heeft daaromtrent gezegd
dat, als in zoo'n geval de overheid
de ambtenares wegzendt uit haai- be
trekking, omdat het in betrekking
blijven schadelijk is voor het gezin,
de overheid raakt aan do vrijheid van
het gazin. De overheid zendt dan zoo'n
vrouw in het belang van haar gezin
uit haar betrekking, maar verder be
kommert de overheid» zich niet
om dit gezin en vraagt er niet
naar, of l'.et wegzenden dit gezin
niet meer benadeelt. De heer Loosjes
heeft geaegd, dat dit ontslag geen
straf is, maar integendeel maakt, dat
de gehuwde vrouw zich geheel aan
haar geluk kan wijden.
Maar do wet noemt ontslag als
hoogste straf. Nu past men deze straf
(toe op iemand, die haar werk goed
deed, op wie niets aan te merken valt.
Waarom moet zij nu ontslagen wor
den, als op haar niets aan te merken
valt?
't Caat hiermee als wanneer b.v.
het gemeentebestuur aan onderwijzers
verbood om lid to worden van een
biljartclub, omdat sommige biljarters
wel eens door laat in een café te blij
ven en veel te gebruiken ongeschikt
voor hun werk zouden kunnen wor
den.
Spreker handhaaft zijn meening,
dat statistisch© gegevens, gebaseerd
op een gering aantal gevallen als
hier to Haarlem bij do gehuwde on
derwijzeressen meer bloot staan
aan fouten, dan gegevens, loopende
over een grooter aantal gegevens, ge
lijk te Amsterdam.
Art. 30, herhaalt spreker, geeft al
leen formeel© bepalingen.
Do hsor Nagtzaam herinhert aan een
betoog van Mr. Van Gigch in den Am-
sterdamschen Raad, die een ontslag
ook als straf beschouwt en het af
keurt, dat men haar het onder wijs
geven voor haar verder© leven on
mogelijk maakt. Een onderwijzeres,
die de acte heeft gehaald en aange
steld is, blijft zoolang in haar functie,
zoolang zij haar tank naar behooren
vervult En van het tegendeel is hier
niets gebleken.
Ten-slotte betoogt spreker, met een
beroep op den heer Van Gigch, dat
zulk een ontslag in strijd is met de 1
Haarlemsche verordening op het La-
ger Onderwijs, daar deze gehuwde
onderwijzeressen erkent, namelijk
door aan haar in zeker© omstandig- j
heden 5 maanden verlof toe te staan.
De heer DE BRAAL weet met, of
het citaat van den heer De Savormn
Lohman wel geheel op dit geval toe
passelijk is. Spreker althans staat op
het standpunt, dat de vrouw in het
gezin behoort. Daarom ook heeft
spiek jr meegewerkt, om aan de on
derwijzers een goed salaris te geven,
opdat zij een gezin kunnen onder
houden. Daar het gezin aan hoogere
ordening onderworpen is, heeft do
overheid het recht, om de gehuwd©
vrouw uit haar dienst te ontslaan.
Dat de vrouw soms ui betrekking
moet gaan, omdat do verdiensten in
het gezin niet groot genoeg zijn, acht
spreker een vvondeplek in de maat
schappij.
De heer PETRI E meent, dat de
geest van de wet is, dat de gehuwde
vrouw niet in de school hoort. Do
wet verbiedt immers ook aan den on
derwijzer om bijbetrekkingen waar te
nemen. Het hebben van een gezin is
voor het onderwijs van een onder
wijzeres ©ven nadeelig, als het heb
ben van een bijbetrekking voor liet
onderwijs van een onderwijzer.
De lieer POPPE komt er tegen op,
dat liet onderwijs in Duitschlond
mind -r zou zijn, dan in Nederland. In
Italië en Frankrijk wordt de gehuwde
onderwijzeres ook toegelaten. In
Pruisen heeft men het verbod van de
gehuwde onderwijzeres in 1907 weer
ingetrokken. In Amerika was heit
verbod in eenige staten geldig, maar
is ook daar weer ingetrokken.
Omtrent het citaat van mevrouw
Roland Holst, door den heer Thiel in
1909 in den Raad gebezigd, kan die
nen, dat door mevrouw Roland lloJst
is gezegd, dat het niet sloeg op de
gehuwde onderwijzeres.
Da lieer BREGONJE is tegenslandcr
van do gehuwde onderwijzeres in de
schiol. Spreker vindt het jammer voor
de betrokkene, dat dit voorstel moest
gedaan worden, daar deze niet vol
doend© doordrongen blijkt van haar
plicht als onderwijzeres en als vrouw.
De onderwijzers zeggen steeds, dat
iiet onderwijs voel eiseht, maar dan
kan dc onderwijzeres toch niet naast
haar betrekking nog een gezin bestu
ren.
Wanneer er moeilijkheden in een ge
zin komen, dan moet de gehuwde
vrouw mee gaan verdienen. Doch dan
is dit een maatschappelijk euvel. En
men mag dit toch niet bevorde
ren door de gehuwde onderwij
zeres in de school te laten. Het over
compleet aan onderwijzers is reeds
groot. Dit mag men niet in do hand
werken cn daarom moet men de ge
huwde onderwijzeres plaats doen ma
ken voor anderen.
Op deze gronden is spreker vóór
deze ontslag-voordracht.
Dat Minister Heemskerk een aan-
vulliiigswot noodig acht, kan zijn,
maar Minister Heemskerk oordeelde
het toch ook voldoende, dat de onder
wijzeressen te Rotterdam bij motie
werden ontslagen. Dat pleit er voor,
dat de wet ontslag wegens huwelijk
mogelijk acht.
De heer NAGTZAAM geeft voor den
heer Do Braai nog een nieuw citaat
uit oen Kamer-rode van den heer
De Savornin Lohman, waarin vast
gehouden wordt aan de souvereini-
teit van het gezin en betoogd wordt,
dat men aan do onderwijzeres haar
bevoegdheid niet mag ontnemen.
De heer Do Braai grondt zich op
zijn Christelijke beginselen, maar Mi
nister Heemskerk liet in zijn aanvul-
lingsvvet de gehuwde vrouw in de
bijzondere school ongemoeid.
De lieer DE BRAAL Daar had ie
niks te zeggen. (Gelach).
De lieer NAGTZAAMMaar daar
uit b-ijkt dan, dat hij het voor het
bijzonder onderwijs niet zoo slecht
acht. Want vond hij dat wel, dan had
hij natuurlijk in de aanvullingswet
het verbod van de gehuwde onderwij
zeres in de Êchool algemeen gesteld
en dus ook voor het bijzonder onder
wijs.
Spreker kent hier in den omtrek bij
het bijzonder onderwijs een geval,
dat de gehuwde onderwijzeres m de
school staat. Te Velsen is een bijzon
dere school, waar-do onderwijzeres,
die met het hoofd gehuwd is,' als on
derwijzeres in de school werk
zaam is.
Wanneer men nu wijst op do be
scherming van de gehuwde vrouw in
do fabriek door de wet, dan merkt
spreker op, dat de wet de gehuwde
vrouw niet uit de fabriek verjaagt,
maar alleen maatregelen neemt ter
bescherming van haar gezondheid.
De heer Petri© stelde feitelijk het
huwelijk gelijk met een nering. Maar
het huwelijk is geen nering.
De lieer Bregonje meenl, dat het
gezin verwaarloosd wordt door do
vrouw, die onderwijzeres is.
Spr. merkt op, dat een gehuwde
onderwijzeres de middelen heeft om
zich het huiselijk werk uit de han
den te doen nemen.
Wanneer de lieer Bregonje het niet
weet, wil spr. hem wel zeggen, dat
de vrijzinnig-democraten voorstanders
zijn van de gehuwde onderwijzeres
in de school.
De heer Bregonje is dus weer het
zoovee'ste voorbeeld van een vrijzin
nig-democraat, van wien men niet
weet, wat hij wil.
De lieer PETKIfi meent, dat de
heer Nagtzaam het niet verslaat wat
beelden beteekenen. Want spr. heeft
willen betoogen, dat een gehuwde
onderwijzeres in het gezin zooveel te
doen heeft, dat haar onderwijs er on
der lijdt. Dat is hetzelfde als bij een
onderwijzer, die een nering zou drij
ven, 'tgeen daarom verboden is.
De heer DE BRAAL heeft veel res
pect voor uitspraken van groote man
nen, ook is hij dikwijls jaloerscli op
de wijze van debatleeren van den heer
Nagtzaam, maar hij wil in deze zijn
eigen meening geven en stemmen,
zooa's zijn geweten hem ingeeft.
De heer BREGONJE protesteert te
gen de manier van debatteeren van
den heer Nagtzaam. Wat do heer N.
aan spreker verweet is al'een eeu
bewijs, dat spreker, die geen lid is
van de soc.-dem. partij anderen niet
behoeft na te praten. (Applaus
Voorts merkt hij op, dat do heer
Thiel ook een vrijzinnig-democraat is.
Deze is ook tegenstander van de ge
huwde onderwijzeres in de school.
Dal een gehuwde onderwijzeres een
dienstbode kan nemen is waar, maar
dan verwaarloost zij toch het gezin.
De heer POPPE merkt den heer
Loosjes op, dat de onderwijzeressen
wel premie moeten betalen voor vvee-
zenpensioen. Er wordt dus in do wet
wel rekening gehouden met gehuw
de onderwijzeressen.
liet voorstel van B. en W. wordt nu
in stenuiring gebracht en a a ng e n o-
m e n met 26 tegen 5 stemmen, die
der liecren Nagtzaam, Joosten, Pop-
pe, Welscnaar en Merens.
Aan mevrouw Dik—Vrijer is dus
een ongevraagd eervol ontslag toege
kend.
PUNT 8.
B. en W. dragen voor, ter benoe
ming van een leeraar in het teekenen
aan de Handelsschool (vacature-F. E.
Vogelsang) de liecren: le. G. M. Tarn-
son te Eukhuizen; 2e. M. D. van Dijk,
te Den Helder; 3e. J. W. Barendregt
te Groningen.
Benoemd wordt no. 2 van de voor
dracht, de heer D. van Dijk, Den Hel
der, niet 23 van de 31 stemmen.
PUNT 9.
Voordracht voor leeraar In het
handt eekenen aan do Burgeravond
school (vacature-F. E. Vogelzang); le.
do heer S. Klinkenberg te Haarlem;
2o. de heer J. F. Nuijens te Haarlem.
Benoemd wordt de heer S. Klin
kenberg.
De VOORZITTER dee't niedo, dat,
wegens persoonlijke verhindering,
niet over 2 doch Over 3 weken weder
zal vergaderd worden.
vergadering ge- j
Utrecht,
vsrleent GREDIET, onder zate-
lUfce of persoonlijke zekerheid
op gemakkelijke voorwaarden
Vertegenwoordigd Poor den lieer
Gemeente-Ontvanger
te Halfweg
Neus-, oor-, lavemoist- en
Injectiespuiten in alle genres.
SANITA^L KONINKLIJK
i a MiiJ GOEDGEKEURD
HAARLEM, Kruisweg 45.
AMSTERDAM, Palelsstraat 23 B
THEE Via f 0.75, 0,80. f 1,—f 1,20.
fl,40, f 150 es hooger.
8T0FTÖES van f 0.75. f 0.8Q. f 1,-. f 1.25
MOKKA KOFFIE 1.20
W1ESEB MELASSE. 1-
8BRIH. KOFFIE0.90
PBEA1GEH KOFFIE t 0.75
JAVA KOPFIE0,70
0.60
HEUVELSTRAAT 41 i: TUINSTRAAT 28
levert de beste PARAPLUIES In alle soorten.
TE HAARLEM VERKRIJGBAAR BIJ:
BARTELJORiSSTRAAT 31.
Ni DEN (KIBLOh.
er bestaat geen twijfel aan, zal Nederland met hernieuwde kracht en energie een economische
herleving ondergaan zooals wij nog nooit hebben medegemaakt.
Zljt Gij klaar om van dien komenden goeden tijd partij te trekken
Gij jonge mannen, komt en laat U voorbereiden voor goed betalend werk. Wordt automobiel
deskundigen.
Wendt U persoonlijk tot de
RAADHUISPIiEIN, hoek Camplsan -
SPREEKUUR VAN 10 TOT II UUR.
HEEMSTEDE.
(Diploma Ned. Toonk. Vereeniging,
o.a. aanbeveling van Dirk Schafev).
Planocursus f50 per jaar.
Spreekuur: Dinsdags van 1 1/2—
2 1/2 uur.
Rozenstraat 3.
van heden af weder geregeld
verkrijgbaar bij
A. C. VU NIKKELEN KUIJPER.
Boelstraat 18. Telef. 2316.
Je adres voor
Coupeeren,
scheren, plukken, het maken van
stamboomen en aanschaffen van
betrouwbare honden is
A. CH. W, VAN NIEL,
Jansstraat 63 A, Café.
Tandarts SWAAP
Kruisstraat 40, Haarlem.
Dagelijks te spreken van 10-4'/2 uur
KUNSTTANDEN volgens
Amerik, systeem,
In goud gezet van f 2.50 af per tand,
Porselein- en goudvullingen.
Operation pijnloos.
SLIJTERIJ
Korte wijngaardstraat 14,
TELEFOON 721.
Alle soorten
Binnen- en Buitsnlandsch Gedistilleerd
als: Genovor, Brandewijn, Citroen,
Oranjebitter, Fransche Brandewijn,
Cognac, Rum, Zoete en Zur© Bessen,
enz,, alsmede alle soorten LIKEU
REN.
Bij de maat verkrijgbaar tegen de
laagst gesteld© prijzen.
ROODE EN WITTE PORTWIJN,
MADERA, MALAGA, SAMOS en alle
soorten BORDEAUX-WIJNEN legen
zeer voordeeligen prijs.
Veróenlglog tot bestrijding vao den Woeker en tot wering
van Crodletmlsbruik.
Gevestigd ta Haarlem, Bakansssorgracht 22, Telefoon No. 2233
Goedgekeurd bl] Kon. Beiluit van 30 Sept. 1911, Staatsblad No. 239,
Het Bestuur deelt mede, dat, krachtens besluit der Vereeniging
voortaan ook Spaarboekjes verkrijgbaar worden gesteld. De rente
is vastgesteld op 4 procent, waarvan de bijschrijving elke drie maanden
kan plaats hebben. De minste inlage is 10 cents. De gelegenheid tot
het inbrengen en terughalen van gelden bestaat voorloopig alleen op
Maandag van 9 tot 12 en 7 tot 10 uur.
De Vereeniging geeft ook uit Spaarzegelboekjes, waarvan de be
spaarde bedragen in de bij de Vereeniging aangesloten winkelzaken
ter plaatse in betaling gegeven kunnen worden.
De Vereeniging verleent voorts steun aan hare leden en heeft een
Advies-bureau, dat, bijgestaan door verschillende deskundige personen,
kosteloos raad en zoo mogelijk ook hulp verschaft. Dit Bureau is
geopend eiken Dinsdagavond van 8 tot 10 uur. Men vrage voor
kennisneming met het doel en de werking van „Burgerbelangen" een
nummer van het Maandblad der Vereeniging ter inzage.
Namens het bestuur der Vereeniging:
W. C. WOLTERSTORFF, Heemstede, Voorzitter.
A. J. HEIJBLOM, Schoten, Secretaris.
T. VERSCHOOR Jzn., Haarlem, Administrateur.
B-ZORGTU
s GEDEMPTE OUDE GRACHT 86
b/d GROOTE HOUTSTRAAT
Teiofoon 2678 A. PH. fóEINSHAA.
Ingaande Vrijdag 13 September 1914 worden op
bovengenoemde lijn verkrijgbaar gesteld TIEN RITTEN
KAARTEN tegen den prijs van DERTIG CENTS.
Met ingang van denzelfden datum wordt de beperkte
dienst gewijzigd als volgt
Van VERWU1FT naar OVERVEEN
van V.M. 8.00 tot N.M.
lo.or/a om de 7v:2 minuut,
daarna om de 15 minuten
tot N.M. 11.07V2.
Van OVERVEEN aaai VERWULF1
van V.M. 8.07", tot N.M.
10.15 om de 7}h minuut,
daarna om de 15 minuten
tot N.M. 11.15.
Werkelijk zuinig in het gebruik
is alléén
Meer dan ooit moet U thuis toezien wanneer U bij Uwen
winkelier een verpakt artikel koopt, of dat artikel wel «n
Nederland is gefabriceerd.
Heeft U Maizena noodig, vraagt U dan
U krijgt prima kwaliteit.
U bespaart 2 a 3 cent per pakje.
U helpt werkloosheid bestrijden.
