DE OORLOG.
NIEUWS= en ADVERTENTIEBLAD.
3s« J«ta?gang No. 9590
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon^ en Feestdagen. woensdag 23 september 1914 a
HAARLEM S DAGBLAD
ABONNEMENTEN AD VERTENT IËNJ
PEK °K<E MAANDEN: 'Mlt! Van 1—5 regels 75 Cts.; iedere regel meer lê Cts. Buiten het Arrondissement
Voor Haarlem - - - Haarlem van 1—5 regels ƒ1.—, elke regel meer ƒ0.20. Reclames 30 Cent per regel
Voor de dorpen in den omtrek waar een Agent gevestigd ts (kom der Bij Abonnement aanzienlijk rabat.
gemeente) „1.30 Advertentiën van Vraag en Aanbod, hoogstens zes regels, 25 Cts. per plaatsin?:
Franco per post door Nederland"nol w 50 Cts. voor 3 plaatsingen contant.
cSstreerd ZoSgsblad, voor Haarlem 16.2,1X Redactie en Administratie: Groote Houtstraat 53.
de omstreken en franco per post „0.45 Intercommunaal Telefoonnummer der Redactie 600 en der Administratie 724.
Uitgave der Vennootschap Lourens Coster. Directeur J. C. PEEREBOOM. <Sd> Drukkerij: Zuider Bnitenspaurae 12. Telefoonnummer 122.
Tot de plaatsing van advertentiën en reclames van buiten het Arrondissement Haarlem in dit blad is uitsluitend gemachtigd het Algemeen Binnen- en Buitenlandsch Advertentie-Bureau D. Y. ALTA
Warmoesstraat 7678, Amsterdam. Telephoon interc. 6229. Verzekering der (per week) geabonneerde» wordt gewaarborgd door „The Ooeaa" Rokin 151, Amsterdam.
DIT NUMMER BESTAAT UIT
ACHT BLADZIJDEN.
EERSTE BLAD.
AGENDA
DONDERDAG 24 SEPTEMBER.
Orgelbespeling in de Groote Kerk,
Van 2—3 uur.
A polio-The at ér: Biosc, Voorstelling.
Iliosc. Theater: Gr. Markt: Voor
stelling'.
D e P o Ii t i e en het Steun-
c o m i t
Door de agenten van politie is ais
vrijwillige bijdrage aan het plaatse
lijk steuncomité afgedragen: op 7
September 10.80. op 14 Sept. f 10.80,
op 22 Sept. 10.75, welk bedrag ver
der wekelijk.sch aan het comité zal
Afgedragen worden, terwijl door de
door de rechercheurs een bedrag
wordt gestort van 16 per maand.
STEUNBEWEGING-PERSONEEL
N. Z. H. T. M.
Door het personeel der N. Z H, T
M. wordt bijna algemeen van 2- tot
4 van hun loon gestort, al naar ge
lang zij gehuwd of ongehuwd zijn en
In het eerste geval naar de grootte
van hun gezin.
Dit geld wordt door bemiddeling
der Directie overgemaakt aan de
Steuncomité's te Schoten, Haarlem,
Velsen, I-IiHegom, Leiden. Oegstgeest,"
Rijnsburg, Katwijk en Noordwijk.
Ieder ambtenaar of beambte be
paalt aan welk comité zijn bijdrage
tal worden afgedragen.
Association f r a n a i s e.
Het bestuui' van deze vereeniging
heeft aan de leden laten weten, dat
het dezen winter zijn arbeid wagens
de tijdsomstandigheden zal laten rus
ten en dat derhalve ook geen contri
butie zei worden gelieven.
Aan de leden wordt dan ook ver
zocht, niet voor hun lidmaatschap te
bedanken, maar aan de vercenigirig
trouw te blijven. Zoodra de omstan
digheden het toelaten zal het best uur-
een of meer letterkundige avonden
geven tegen entree, waartoe de leden
voor verminderden prijs toegang kun
nen bekomen in uien zij dat wenschen.
Het bestuur hoopt eerstdaags de
bibliotheek die het Fransche gouver
nement tot zijn beschikking heeft ge
steld. in exploitatie te brengen.
P ractische zuinigheids-
lessenaandohuishoud-
e n industrieschool.
Het Bestuur der Haarl. Huishoud
en Industrieschool schrijft ons:
ln dezen tijd van onzekere inkom
sten en werkloosheid wil iedere
vrouw, de huismoeder zoowel als liet
jonge meisje, wel ees gaarne weten,
op welke wijze zij zooveel inci-'elijk
bezuinigen kan, zonder dat zij hier
mee anderen in hun verdiensten te
kort doet. Met het oog hierop zullen
door de llaarlemsche Huishoud- en
industrieschool korte Cursussen wor
tien gegeven op huishoudelijk gebied.
Doze lessen zullen toegankelijk zijn
lo. onbemiddelde vrouwen en meis
jes. Allereerst voor huismoeders en
meisjes, die door geheelen of gedeel
telijken stilstand van werkplaats,'la-
brick, winkel, enz. meei vrijen, tijd
hebben dun anders en dezen nu nut
tig wensclicn te besteden. De 1-saseii
zullen zijn kosteloos voor haar, die
een voldoende bewijs van onvermo
gen kunnen vtrtoonen.
2o. meer bemiddelden, die in 't bij
zonder tooi dezen tijd geschikte ken
nis cn handigheid wmailien te ver
krijgen.
Do lessen zullen in hoofdzaak ba-
staan uil:
Koken in hoop let oil kranten, be
sprekingen over zinnigheid, wasschen
van bont en wollen goed en het op
strijken daarvan, verstellen van on
der- en bovenklcoreD.
Do lessen beginnen In October, de
juiste dutuni, dn wijze van aanmel
ding en de plaats waar koste'.onze
toegangsbewijzen te verkrijgen zullen
zijn. zal nog nader per advertentie
worden bekend gemaakt.
Men lioudo dus zijn aandacht ge
vestigd op de nadere bekendmaking.
Informatiebureau voor
Ondersteunings
fondsen.
Men schrijft ana:
Door boreusta&ad: bureau was gis
terenavond (22 Sept.) eone vergade
ring belegd, waartoe do bestuurders
Van verschillende onderstcuniin gs -
fondsen (z.g. ziekenkassen, die gelde
lijke uitkeeriiig bij loonderving door
ziekte en ongeval tem dool hebben)
waren uitgenoodlgd.
Velen hadden aan den oproep go-
volg gegeven, ook van niet-aangeslo-
ten vcreomigimgen. De heer W. Stal
ij ene, voorzitter van hot bureauhe-
stuu.r, opende de vergadering met een
'kort, woord van welkom, en gaf toen
het woord aan Mr. J, H. Thioldie in
leidde de vraag: „Wat moeten de On
dersteuningsfondsen doem ten opzich
te van den huldigen, toestand''.
De inleider begon met den algemee-
nen toestand in kdrte trekken bloot
to lieiggien, wees op de groote mogelijk
heid van tofit achterstallig worden van
vele leden, zette daarna even uiteen
wat het Plaatselijk Steuncomité doet
en raadde ton slotte het volgende aan
De onder9teuniin gafondsen moeten
d© leden, welke hun contributie niet
betalen kunnen, schorsen, gedurende
den tijd der crisis, van rechten èn
plichten, m. a, w. geen contributie
Innen en bij ziekte niet uitkeeVein.
Wanneer geschorste leden van een
fonds ziek worden, zullen zij door
hot.Steuncomité geholpen worden.
INia deze inleiding ontstond eene
breede gedachten wissels' ngi Enkele
aanwezigen wilden zooveel mogelijk
in de betrokken vereenigingen zeilve.
hetzij door verhoogde oontributiön
van de nog werkend© leden, hetzij
door tijdelijk© Vrijstel] inig van, con
tributie met verplichting later in te
holen, zooveel mogelijk trachten de
veneen i gingen in het oude spoor te
houden, anderen wezen op de gevol
gen van royement op ouderen leef
tijd, waardoor miein don gelieel bui
ten de fondsen wordt geplaatst, hoe
wel men vele jaren betaald heeft. Ook
werd er op gewezen, dat het Gemeen -
to - We rk 1 o oze'nf ond s bij ziekte niet
uitbetaalt.
Mr. Thiol beantwoordde de spre
kers; hij juichte het toe als men de
vereenigmg in het oude spoor kon
houden, hoewel hij vreesde dat wei
nigen zulks zou gelukken; het roye
ment, vooral van ouderen, keurde hij
zeer sterk af, ern het niet betalen door
het. Gemeentelijke Werkloozenfonds
zou voor hem een punt van ernstige
overweging worden tot bespreking
met da t fonds.
De voorzitter dankte den mleULek*
voor zijne welwillendheid eai raadde
de aanwezigen aan in hunne verecni-
gin.gen naar het gehoorde hun maat
regelen te treffen.
Stadsnieuws
KERKCONCERT.
Met een enkel woord deelden wij
onlangs mede dat de altzangercs
Tilly Koenen en de organist Louis
Robert een kerkconeert zullen geven
in de Groote Kerk op Vrijdagavond
25 September a s. Aangezien het ba
tig saldo geheel zal worden overge
dragen aan het plaatselijk steunco
mité, verdient het sympathieke stre
ven van' beide hoogstaande solisten
aller aandacht.
Het programma is met zorg geko
zen. Tilly Koenen zal geestelijke He-
deren zingen van Verhulst, Hamers,
Handel, Karg. Elert, Tosti c. a., die
toepasselijk zijn op de tegenwoordige
tijdsomstandigheden. Louis Robert,
heelt een schoon programma in or-
gelconiposities van Bach, WiUcu-
mier, Hendrik Andriessen en Hen
driks.
MUZIEK IN DEN HOUT.
Programma van het concert in den
Hout op Woensdag 23 Sept.:
1. Kanen M&rsch, Genée.
2. Mozart Ouverture, Suppé.
3. Luoorn?, Mazurka, Kappey.
4. Fastasie aus Weber's Precioen,
Coenen.
5. Ouverture Un BulLo, Sulivau.
6. Fackeltanz aus dor Laudfriede,
BruH.
7. Marsch© Itusse, Luigini.
8. Grand© Fantasie d© 1 opéra La
Reine die Saba, Gounod.
Request.
Door de artdeeJiug Haarlem van
denBond van Nederl. Onderwijzers
en het Hoofdbestuur van genoemden.
Bond, is Dinsdag een request gezon
den aan Gedeputeerde Sta ton van
Noord-Iloland, voorzien van een uit
voerige Memorie, waarin verzocht
wordt hel. ontslag-besluit van Woens
dag j 1.genomen in den ltaad der
gemeente Haarlem, te vernietigen.
Ook door de betrokken onderwijzeres
zedf Is eon request ingediend.
Best uur dersbond.
Door den Haarlemschen Bestuur -
dersbond zal deze week een vtingade-
ring worden gehouden ter bespreking
van den tegenwoardigen toestand, en
tol het doen van inededeelingen.
GEVONDEN VOORWERPEN.
Terug te bekomen bij:
Ca, Vc-lU; Groote Houtstraat. 65, een.
portembnnaie; C. Strijbos, Vooruit-
ganigstnaat 10, een ceintuur; Ma. van
KempenValkesteeg 11, een zakmes;
Pa. Abeel en, Rocsveldstraat 31, ©en
broche; J. Hulshof, Essenstraat
rood, een broche; Mr. rï. Waller, Zijl-
weg 91. een reisdeken; Mevr. Speng-
ler, Westerlxoutpark 7, een ücaintten-
kaart, D. Schaap, Lang© Poellaan 10
een signaalhoorn, Aa. van Twijver,
Brouwersstraat 89, een medailIon;-J.
F ren kon, Amsterda instraal 49, een
rijwiel; Da. Teeuwen, Brouwersvaart
16B, een kinderzak; R. G. OppeQaas,
Zuideral raat 31 rood, een bril; J.
Smit, God. Voldersgracht 9, een tasch-
ji>; W, Goulooze, Ileerenslngol 45, een
cape; J. Sandbars,, Jiacoljstraat 9,
een knot katoen.
(Zie vervolg Stadsnieuws op de 2de
pagina).
Üit de Omstreken
SPAARNDAM.
Voor de mil jt a iren.
Maandagavond is in de cautine van
het fort „Pcnningsveer" een voorstel
ling gegeven door het ensemble „De
PenningsveertjesEen heel program
ma was samengesteld. Verschillende
uitstekende krachten werkten méde.
Zoo traden op de heer Le Coultre, die
uitstekend declameerde (o a. gedich
ten van Adama van Scheltema en an
dere Hollandsche dichters) en de
heer Gelpke, die zijn gehoor op hu
moristische wijze bezighield, o.a. met
„Parodie op het toosten" en „Schouw
burgbezoekers op het schellinkje".
Het muzikaal gedeelte werd gegeven
door de heeren Gootjes, viool, con
certmeester van de Fransche Opera
cn Ds. S. A, Bal jon, piano. Zij ver
tolken de Ciaccona van Vitaü. Sere-
nata, van Maszkowski, de Polonaise
Brillantc, van Wieniawskï, op voor
treffelijk© wijze. Het, was een verruk
kend samenspelOok hoorden wij
nog eenige stukjes voor cornet k pis
ton met piano. Ten slotte eindigde
uien met staande het „Wilhelmus" te
zingen, begeleid door piano, viool en
cornet. Een van de sergeants dankte
namens de bezetting.
Het was een welgeslaagde avond.
binnenland
DE NAASTE TOEKOMST EN DE
WÜEKER-PRAKTUKEN.
De heer A. van Rij, Den Haag,
schrijft ln het maandblad „Weg met
den Woeker
Wie mét aandacht de gevallen, van
woekeir inzonderheid die van allerhan
de voorschotbanken, de goede, die
het volle licht niet behoeven te sdhu-
wen, niet te na gesproken, reeds
gedurende eenige jaren in ons orgaan
„Weg met den Woeker" gesignaleerd,
heeft nagegaan, zal het met ons be
treuren, dat er nog steeds geen wet
bestaat, die de voorschotbanken aan
banden legt en de meest ergerlijke
woeker-p'raktijken tot het verleden
dool belmoren.
In tijden,, als die, welke wij thans
beleven, nu juist velen uit den anders
welvarenden werkmansstand en klei
nen burgerstand, in financieel e zor
gen zullen komen, zullen de geweten-
looze personen onder het huichelach
tige mom van hulp té verleen en, zich
opmaken, om tal van slachtoffers te
maken.
Wij kunnen dus credi elzock end en
niet genoeg op het hart dVukken, de
grootst mogelijke voorzichtigheid bij
het sluiten van leeningen in acht te
nemen cn geven de volgend© wenken
ten beste;
lo. Men betale vooraf geen kosten
van onderzoek, daar men groot ge
vaar loopt, deze voor niets kwijt le
zijn.
2o. Men ga niet in op schijnbaar
mooie voorwaarden, maar vruge een
volledig afschrift daarvan, om eerst
een belangloos deskundige te raad
plegen. Bij het stellen van zijn hand-
teekening onder het contract ga men
nauwkeurig na of dit wel eensluidend
is met het eerst gegeven afschrift. Bij
twijfel leuken© men niet.
3o. Men teekene vooral niet voor een
hooger bedrag dan men in werkelijk
heid ontvangt
Bereids zijn vanwege onze Vereend-
ging aian alle scholen te 's-Gravenha-
ge, waar thans militairen gehuisvest
•zijn, de laatste nummers van ons
Orgaan toegezonden.
Wie in andere plaatsen bereid
mocht zijn voor een doelmatige ver
spreiding van ons Orgaan t© zorgen,
vrage het noodige aantal aan bij den
heer A. van Rij, 2e Adelheddstraat 217,
's Gravenhage, dat gratis en franco
wordt toegezonden.
ONZE IN VOER
De directie der HollandAmorika-
lijn heeft bij circulaire aan de beken
de importeurs hier te lande doen we
ten dat Bendingen uit de Vereenigdc
Staten alleen aangenomen worden op
verklaring van de importeurs, dat de
goederen voor ons land bestemd zijn,
zoo meldt "t N. v. d. D.
Kerk en School
EIND-EXAMEN 11. B. S
De Minister van Binnenlandfiche Za
ken heeft bepaald, dat de eind-exa
mens der hoogere burgerscholen, voor
zoover zij niet zijn beëindigd, zullen
worden hervat op 1 October a.e. Ui
terlijk op 3 October a.s. moeten de
examens zijn afgekiopen en alle can-
didaten, welke door de mobi'isatie
verhinderd waren het examen af te
leggen, moeten in die drie dagen
worden geëxamineerd.
lie Minister van Oorlog zal aan de
candidaten, die zulks verzoeken, een
week verlof uit den militairen dienst
verleenen,, ingaande 26 September
e.k., zoodat zij nog enkele dagen vóór
het examen in de gelegenheid zijn,
zich weder in de examenstof in te
werken
De examinandi behooren dit verlof
zoo spoedig mogelij k rechtstreeks aan
den Minister van Oor'og aan te vra
gen.
Aan de R. H. B. S. met 5-jar. cur
sus zal, voor zooveel noodig in ver
band met de afwezigheid van leera
ren, die in een der examen-commis
sies zitting hebben of met de noodza
kelij khe:d om sommige lokalen voor
het examen te gebruiken op 1, 2 en 3
October vacantie worden gegeven. De
betrokken gemeentebesturen zijn uit-
genoodigd ten aanzien van de ge
meente hoogere burgerscholen den
zelfden maatregel te treffen.
Een zeegevecht nabij de
Nederlandsohe kust.
(Zie ook Tweed© Blad.)
GROOTE SCHEPEN EN ONDER-
ZEEëRS.
De verschrikkelijke gebeurtenis ep
de Noordzee heeft een scholc gegeven
ook in ons land. Wie het pas hoorden
konden niet gelooven, dat ©en gebeur
tenis, zóó romantisch, zoo dicht in
onze omgeving had plaats gehad. Het
scheen als c-en verhaal uit een boek.
Maar de vreeselijke werkelijkheid
wordt maar al te duidelijk aange
toond door de aanwezigheid van over
levenden in IJnruiden en, helaas, ook
door het relaas over nog zooveel
meer menschen, die onder zijn ge
gaan. In nog geen half Uur zijn
drie groote schepen met 1800 man in
do golven begraven.
Nadat de torpedobooten tot 'hun
tegoDwoordige, technische beteekenis
gekomen en de onderzeeërs gebouwd
en telkens verbeterd waren, heeft inen
zich afgevraagd, hoe groot hun be
teekenis in den modernen zeeoorlog
wezen zou. Reeds in den krijg tus-
schen Rusland en Japan was de ver
nielende uitwerking der torpedo ge
bleken en het is nu duidelijk, dat dit
projectiel van ontzaglijk© uitwerking
zijn kan.
Zonder gezien te worden zijn de
vijf Duitsche onderzeeërs als 't ware
komen aansluipen wij hadden ze
niet opgemerkt, verklaren de gered
den, en zóó snel en heftig was de
aanval, dat alleen het derde schip op
zijn vijanden heeft kunnen vuren de
beide andere zijn, vóórdat zij een
schot hadden kunnen lossen, onder
gegaan.
Nog maar korten tijd voor de oor
log begon heeft een Engelsch deskun
dige, de admiraal Sir Percy Scott,
betoogd, dat in den modernen zeeslag
het groote slagschip achter zou staan
bij den onderzeeër, die er op loert bet
te torpedeeren. Daarover is toen na
tuurlijk een warm debat ontstaan.
Zeker is door de gebeurtenis van
Dinsdag zijn oordeel niet afdoende
bevestigd, omdat de omstandigheden
niet steeds dezelfde zijn, maar dat d©
torpedo voor het groote schip een
uiterst gevaarlijke vijand is, kwam nu
wel duidelijk aan den dag.
Wil men een vergelijking?
Als een rustig op een landweg mar-
cheerende troep plotseling een vul
kaan onder zijn voeten ziet opengaan,
die vuur en vlammen uitschiet, dan
is dit niet anders, dan wat de zeeman
moet ondervinden, wanneer op eens,
gewoonlijk zonder dat hij daarop ver
dacht is, een geweldige ontploffing
onder zijn schip plaats heeft, een gu
lpende opening in de kiel of den zij
wand ontstaat en onder den zwaren
druk vau het instroomende water het
trotsche zeekasteel overhelt en binnen
weinig minuten onder den waterspie
gel verdwijnt.
Het groote oorlogsschip is tegen de
torpedo niet geheel weerloos, daar
het zich kan omringen met een stalen
net, waarin de torpedo wordt opge
vangen zonder te ontploffen. Op deze
manier heeft een Russisch schip in
den oorlog tegen Japan een aantal
torpedo's in zijn netten opgevangen.
De nieuwe techniek heeft daarna de
torpedo's voorzien van een inrichting
aan de punt, waarmee het net kon
worden doorgesneden. In den einde-
1 oozen wedstrijd om vernielingswerk
tuigen te vervaardigen en af te weren
is deze vinduig onschadelijk gemaakt
door een tweede net achter het eerste
te hangen. Tot dusver heeft de torpe
do-fabrikant geen middel ontdekt om
daar doorheen te dringen, zoodat een
schip, van dubbel© nelten voorzien,
niet getorpedeerd kan worden.
De netten hebben evenwel ©en be
zwaar, dat Ln den modernen oorlog
van groote beteekenis iszij vermin
deren de snelheid van het schip zeer
en belemmeren het in zijn gemakke
lijkheid van beweging, zoodat dezelf
de netten, die het beschermen tegen
een onderzcesohcn vijand, het zeer
hinderen in zijn verweer tegen andere
groote schepen, die liet wagen zonder
netten te varen.
Hoe de aanval precies heeft plaats
gehad is nog niet bekend. Waar
schijnlijk-zijn de zeer snelle onder
zeeërs 's nachts hun tocht begonnen,
daar zij geen richting kunnen hou
den zonder boven te komen en voor
zich uit te zien door de periscope
lang onder water blijven vuren zou
hen trouwens ui gevaar gebracht heb
ben, tegen elkaar te botsen.
Bij liet aanbreken van den morgen
zullen zij de drie kruisers ontdekt
hebben, toen ondergedoken en tot den
aanval overgegaan zijn.
DE KAPITEIN VAN DE „FLORA"
VERTELT.
Kapitein R P. Voorham, den gezag
voerder van dc „Flora", vonden we
pratend met zii reeder, den heer Zur
Mühlen, in Ilötel No. Eén te IJmui-
don.
Daar waren in d© gelagkamer een
troepje Engelsohe jongensadel
borsten van de gezonken kruisers. Ze
waren vrij schilderachtig uitgedost in
kleersn van Anderen van Hollan
ders praatten niet veel en gaven
wel weer 'n indrukje van het echte
Engelsche flegma, van dat kalm-
blijven onder alle gebeurtenissen.
Ilecl jonge jongens, van vijftien en
zestien jaar, waren er bij
De kapitein van de „Flora", de heer
R. P. Voorham, stoere, zeeman met:
gezond-gebruind gezicht, ging ons
vertellen van z'n ervaringen. Hoe-ie
's morgens om drie uur, niet 17 man
equipage op z'n schip, van Rotterdam
was vertrokken met bestemming naar
I-eith. Om zes uur kwam hij op zee,
en om acht uur, toen de „Flora" l8
zeemijlen uit de kust was, zag hij op
zes mijlen afstand een zinkenden En-
gelachen kruiser, met 4 schoorsteenen.
Het schip helde over en verdween
langzamerhand in de diepte.
Het Hollandsche vaartuig zette
koers naar de bewuste plok, en zag
er toen wel een dozijn reddingssloe
pen ronddrijven, alle sterk bemand.
Vele schipbreukelingen dobberden
rond op zwemvesten, en ook wel op
stukken wrakhouten er dreven ook
lijken rond.
Inderhaast begon de bemanning
van de „Flora" met het reddingswerk,
dat door de liooge zee boel moeilijk
was. Successievelijk werden de be
manningen van al die sloepen aan
boord gehaald de nog niet. door hen
opg.ipikte drenkelingen werden mot
©en boot van de „Flora" opgevischf.
Heel velen waren naakt, en erg koud
©li verkleumd de Hollanders schar
relden voor hen alles bijeen, wat ze
aan kleeron hadden.
De gezonken kruiser was de „Crcs-
sy"
Twee Engelsche medici waren on
der de geredden, en er waren eenige
gewonden voor hen te behandelen
óok een man, die ondanks <le toepas
sing van kunstmatige ademhaling-?-
systemen nan boord van het Holland-
sohe schip overleed.
In het geheel kroeg de „Flora" 288
Schipbreukelingen aan boord, waar
van er dus bij de aankomst in IJmui-
den, 'smiddags om vijf uur, 287 in
leven waren. De meesten bevonden
zich lichamelijk vrij wel; ze waren
aan boord in alle hutten en kooien ou
in 't ruim dicht opeen, en vrij primi
tief, geborgen, maar in IJniuideri
sloofde men zich uiit om hot hen aan
genaam te maken. Ze weixlen in het
Koning Willemdhuis, 't Augustu-
Hötel en nog meerdere groote gebou
wen ondergebrachten een 30-tal
nam de heer J. T. Crêmer als zijn
gasten op Duin- en Kruidberg aan.
Natuurlijk zullen ze spoedig allen
geïnterneerd worden.
Kapitein Voorham meende wel, dat
eenige loggers ook nog menschen
geredden hadden, en die nog zouden
aanbrengen.
Kapitein Voorham en z'n bèninnmiig
heb.Jén zich kranig, als echte Holluud-
sdie zeelui, gedragen 1 En de dank
baarheid der Engelsohe geredden
bleek ons op typische wijs, toen ui»
'n. uur of elf de adelborsten in Hotel
No. Eén naar kooi gingen, en ze 'm
allen de hand kwamen drukken
stevige shake-hands met een harte
lijk „Good night !"-
Vermeld dient nog, dat de „Cressy"
vermoedelijk den tiid heeft gehad om
nog draadloos aan de Engelsche vloot
te seinen, vóór zij zonk. 1». vier minu
ten was, zoo vertelden enkele Engel-
scheu, het schip „naar den kelder I"
De bemanning van de „Flora" heeft
het zinken van de „llogue" en de
„Aboukir", die éerder waren verdwe
nen, niet meer gezien. Duitsche
schipbreukeiingen waren er niet; zijn
althans niet in IJmuiden aange
bracht.
De kruiser „llogue" was Maandag
nog voor de pieren in zicht geweesi
in IJmuiden waren er velen, die dat
schip gezien hadden.
Onze correspondent te IJmuiden
schrijft
Dinsdagmiddag tegen 5 uur zagen
we het sein van de kustwacht, dat
een schip in aantocht was. Toen be
richt werd, dat het 't etoomschip
„Flora" was, werd de belangstelling
gaande gemaakt, want de „Flora"
was eerst vóór 3 dagen van IJmuiden
vertrokken naar Rotterdam om van
daar naar Leith te varen. Toen kort
daarop nog bleek, dat de „Flora" do
quarantaine-vlag woei, dus hulp van
een dokter verlangde, begrepen we
dat er wel iets bijzonders gaande
moest zijn, zonder te kunnen vermoe
den, dat de „Flora" de brenger was
van een drama ter zee.
1700 dooden en vermisten en slechts
500 a 600 geredden, wellicht nog min
der, en dit het resultaat van een tref
fen, dat zich in ongeveer anderhalf
uur heeft afgespeeld.
Drie groote Engelsche kruisers ia
den grond geboord door 5 Duitsch»
onderzeebooten en dat een kleine
dertig mijl uit de kust, dwans \an
Schevemngen. 't Was om te duizelen
en hadden we niet het met schip
breukelingen Engelsche marine-
menschen overladen stoomschip
„Flora" aan den steiger zien komen,
dan hadden wij het niet kunnen ge
looven.
287 geredden aan boord van .da
„Flora" waarvan één, helaas, on
danks de uitnemende zorgen van den
kapitein en de bemanning en sar. da
hulp der geredde Engelsche dokters,
tijdens de reis naar IJmuiden over
leed hadden geruimen tijd ln het
water gelegen, zonder andere dan da
nachtkleeding, waarin de meesten
waren opgevischt, gewond, gekneusd,
verkleumd, verwezen, het gaf een on-
beschrijflijken aanb'ik.
Met de meeste bereidwilligheid
werden ons, zoowel aan boord van de
„Flora" als later door de Engelsche
geredden, de inlichtingen verstrekt,
die we wenschten te weten. Hei re
sumé van al de informaties komt
hierop neer:
Tusschen 5 en 6 uur in den mor;,-mi
werd. zonder dat men op iets ver
dacht was de kruiser „Aboukir" door
3 Duitsche onderzeebooten getorpi!-
leerd, met het gevolg, dat het schip
spoedig begon over te hellen. De
„Aboukir" maakte deel uit van ecu
flotile van 3 kruisers alle 4 schoor
steenen ïi.l. de „Aboukir", de ..llo
gue" en de „Creesy" onder com
mando van den commandant van de
„Hogue". Toen men van de llo
gue" bemerkte, dat er onraad wa»
met de „Aboukir", vreesde men dat
het stoomschip op een mijn geloopcu
was en begon men booten uit te zet
ten om hulp te bieden Terwijl men
daarmede bezig was, werd de -,Ha
gue" aangeva'len door 2 andere Duit
sche onderzeebooten, die het schip
in enkele minuten tot zinken braak
ten. Inmiddels hadden de drie eerste
duikbooten een aanval ondernomen
op hel meest rechts liggende stoom
schip „Cressy", dat mede in en
kele minuten het. lot van zijn voor
gangers moest deelen.
Vóórdat de „Cressy" tot zinken was
gebracht, was hot Nederlandse ie
etoomschip „Flora", op weg van Rot
terdani naar Leith, op de plaat? des