llaliaanscncn staf merirte hierbij op,
dat de krijgsverrichtingen der Ser
viërs nu met dat al van omdei-gieschikt
belang zijn geworden., daar geen an
der© streek in dezelfde mate als het
bergachtige Bosnië voor heit optreden
van een kleine strijdmacht als de
Servische geschikt is.
Uii het verre Oosten
JAPANNERS EN DU1TSC1IERS.
Uit Tokio wordt officieel gemeld
To Tsinglau deden 350 Duitschers
gedurende den nacht een tegen
aanval. Zij verloren 47 man nan doo-
den. Aan Japansche zijde sneuvelden
5 man on weiden er 8 gewond.
Japansch belegeringsgeschut be
schoot de Duitsehe kanonneerboot
„Iftis". Deze trok terug, na eenige
schoten te hebben gelost.
Uit Berlijn wordt geseind
,,Do in Saigon verblijf houdende
Duitschers zijn door de Fransche
autoriteiten verbannenzij worden
Op Java liefderijk opgenomen. Te Bui
tenzorg vormde zich een comité, dat
twee huizen voor do opneming der
Duitschers inrichtte."
Van de ze©.
OP EEN MIJN GESTOOTEN.
Het Engelsch© stoomschip „Ard-
mount" dat uit Dover met eon lading
graan naar Zeebruggo was vertrok
ken, is op een mJijn gostooten. Do be
manning, 35 koppen sterk, is gered.
Volgens een bericht van Duitsehe
zijde, is de neef van den Duitschen
Keizer, die aan boord van den krui
eer „Emden" is, prins Frans Jozef
van HohenzoHern,
Verspreid nieuws
van döoorScosvsfideil
DE VEROVERING VAN HET FORT
CAMP DES ROMAINS.
Do commandant van de zesde Beier-
sche divisie, luitenant-generaal Hölui,
heeft over de bestorming van het fort
Camp des Romains een dagorder uit
gegeven, waarin o. m. verklaard
wordt:
De zesde Beiersche infanterie-dm-
sie met daarbij ingedeelde Pruisische
vesting-artillerie en pioniers, nam
het sperfort bij St. Mihiel in een
stormaanval. De vesting-artillerie,
gesteund door ©enige veldartillerie,
bereidde den aanval voor door een
dertig-urige beschieting, de twaalfde
ïnfuntene-bngad© met een pionier-
afdeeling veroverde het foirt in een
3trijd van drie uur, waarbij wal voor
wal en steen voor steen moest wor
den genomende elfde infanterie
brigade met de rest van de veldartille
rie wees in een langdurig gevecht een
tegenaanval van de Frnnschen af.
Vijf officieren, 453 niet-gewonden en
ongeveer vijftig gewonde manschap
pen werden gevangen genomen.
De rest, van de bezetting ligt be
graven onder de puinhoopen van het
lort.
EEN STRIJDER VAN.... 15 JAAR
Een Fransche jongen van 15 jaar,
die meegevochten heeft van het bom
bardement van Senlis af tot eenige
dagen geleden, toen hij in den slag
aan de Aisne gewond werd, wordt
thans in een hospitaal te Parij3 ver
pleegd en vertelde het volgend© over
zijn wederwaardigheden aan een ver
tegenwoordiger van do „Liberté" (da
vertaling 13 van de „Telegraaf").
Naast het bed van den jongen, die
Gustave Chatum heet, lag, toen de
journalist hem bezocht, een roode
broek, die naar zijn maat vervaardigd
was. „Ik ben groot en sterk voor mijn
leeftijd", vertelde hij op eenvoudigen,
joagensachtigea toon, en alsof er
me is gebeuru was, „ik wilde met da
„lïoche»" vechten en daarom ging ik
naar Senlis, waar ik hoorde, dat er
wat gaande was. Op den weg ont
moette ik eerst Alpenjagers en bood
aan boodschappen voor hen te doen.
Toen vroeg Ut hen om een geweer.
In het begin lachten zij mij uit, maar
gaven mij er tenslotte toch een. Toen
zog de kapitein mij en deiz© joog mij
weg, zeggende dat ik nog een kind
was. Ik liep weer verder en kwam bij
een andere compagnie, dl© mij mes
liet marclieeren. Eindelijk zagen wij
de Roches" en het gevecht begon. Ik
nam het eerste het beste geweer op
en vuurde. Niemand lette op mij en
ik ging vooruit, totdat ik op 't laatst
geheel alleen was. Ik was mijn com
pagnie kwijt. Toen kwam er een on
der regiment aan en de Soldaten von
den goed, dat Ik tusschen hun ge
lederen ging. Zoo kwamen wij in den
slag aan de Marne.
Ik ben in een bajonet-charge ge
weest, Wij hielden eon bos hooi voor
ons uit Op die manier naderen wij
de Duitschers. Ik ben ook in hun
loopgraven geweest. Zij veinzen soms
dood te zijn, maar dun gaf Ik ze oven
een kleinen schop om to zien of ze
werkelijk dood waren."
Met een excuus voor de taalfouten
liet hij zijn dagboek van den slag aan
de Aisne zien, dat hij in een school
jongens-cahier had gehouden. Hier
onder volgen ©enige passages er uit
„Ik was twee dagen, bij de voor
posten, toen ik eens in een schuur
ging kijken of er ook Duitschers in
waren. Door c-en spleet in de gesloten
deur keek ik naar binnen en zag
Duilsche haverzakken en palroon-
huisen op den grond. Met een stuk
hout sloeg ik de deur open, laadde
mijn geweer en zette er mijn bajonet
op. Op de benedenverdieping was
niemand. Ik zag naar boven en vond
zeven Duitsahers, die lagen te slapen.
Toen ik binnenkwam werden zij wak
ker, maar bij het zien van mijn bajo
net gaven zij zioh direct over, waarop
ik ze bevul mee naar beneden te gaan,
hetgeen zo maar ai lo graag deden,
waarna ik ze aan het regiment over
leverde.
Een ander maal werden wij uitge
stuurd om te alen of twee boerderijen
door den vijand bezet waren en do
telefoondraden er tusschen door te
knippen. Wij waren met twaalf man,
een sergeant, een korporaal en mijn
persoontje.
Bij de boerderijen begonnen de
Duitschers op ons to schieten. Vijf
man en een korooraal vielen- Een
klein eindje vielen èr nog ©énigen.
Alleen de sergeant cn ik waren nog
ovc**. Een kogel ging rakelings langs
mijn hoofd. Ik wierp mij zelf achter
een hoop steenen en begon op den
buitenkant van het huls te vuren. Ik
verschoot al mijn munitie. Toen
greep ik mijn geweer en ging er van
door, maar kort daarop kreeg ik een
schot in mijn schouder. Ook de ser
geant werd in den voet gewond, maar
wij wisten verder te rukken en slaag
den er eindelijk in om ons kamp te
bereiken.
DE STAD ALBERT VERWOEST.
Fi?n correspondent vun de ..Daily
Mail" geeft eeu beschrijving van de
verwoesting van het stadje Albert.
Hij seint van Woensdag, dat deze
open, onverstei'kte stad des nachts
door hevig artillerievuur der Duit
schers is verwoest.
liet studje Albert, met ongeveer
7000 inwoners, achttien mijlen van
Amiens gelegen, was gedurende do
laatste dagen, bet tooneel van. wanlin-
pigeu strijd, niet van infanterie, maar
van artillerie.
Do strijd vSn de laatste veertien
dagen, was een strijd van de zijde der
Duitschers om de om trekking van hun
rechtervleugel tö beletten.
Zij verleng Jon hun front in noord
westelijke richting, maar de lond-ge-
nooten beantwoordden dit door hun
front eveneens uit te breiden, zoodat
het nog altijd buiten dat van dén
vijand uitstak.
Aan weerszijden werden aanzien
lijke versterkingen aangebracht. Dat
maakte lange geforcecrdo marschen
itoodig. Do Fransche troepen mar
cheerden dagelijks twintig, zelfs vijf
en twintig mijlen.
De Duitschers kregen herhaaldelijk
last po-gingen te doen om te voorko
men. dat ze ia do flank konden wor
den aangevallen. Met hevige verliezen
slaagden zij ör eerst in hun front oven
lang te houden als dat der bondge-
üicotên.
Zaterdag jl. echter begonnen zij te
begrijpen dat liun pogingen tevergeefs
waren en zij wijzigden hun plannen,
Zij besloten om te beproöven in het
front der liond genoot en een wig te
drijven. Do punt van deze wig was
Albert, De poging slaagde bijna. De
Duitschors brachten massa's artille
rie naar voren en de Fransche infan
terie leed hevig, 't Snelvuur was zoo
lievig, dat het nachts de he
mel hel verlicht was door d> sprïn
gende granaten.
Op Zondag won de Duilsche r ter
rein.. En ook Maandag drong hij nog
door. Maar toen hadden de Fran-
schen een aantal van hun vermaarde
snelvuurkanonnen opgesteld. En het
doodolljk vuur dezer kanonnen bracht'
den Duitschen opmarsch tot staan.
Dinsdag zotten, de Duitschors hun
poging voort, maar des middags laat
bleek, dat hun dioel was mislukt,
Fransche bezettingen waren op ver
schillende punten rondom Albert op
gesteld, maar geen enkele binnen een
afstand van een mijl van de stad. Te
4 uur Dinsdagmiddag deed een Taiub©
een verkenning op een hoogte van
ongeveer 7000 voet boven deze abel-
lingeu',
„O", zei een van de Fransche ar-
ti l'lorieoiffiiciedon van de fhaJ.ierii. op
dien weg naar Péronne, „daar is die
vogel weer, die ons zoo plaagt. Bin
nen een uur zullen we wel merken
wefLke berichten hij gebracht hoeft".
Een deze voorspelling kwam maar
al te goed uit. Korten tijd later vielen
vijf Duitsehe projectielen uit zwaar
geschut neer. Zij vielen echter niet
op de plaatsen, clde de lucht-verken
nar had aangegeven als de plaatsen
der Fransche batterijen. Zij vielen in
de stad. Een ooggetuige, die op een
heuvel stond, vanwaar hij oen uitzicht
had op de stad, vertelde den corres
pondent:
Langs den weg hadden we dé
waarschuwing gekregen op te passen,
en wij aagten ©en dichten drom incsn-
schen uit de stad aankomen. Maar
niets bijzonders gebeurde; tot tien mi
nu ten over vij ven hooiden we een
zwaar geluid, heel anders dan het ge
luld van het gewone Meidkanon, en
een groot projectiel viel in de stad.
Wij keken verbaasd op, maar we
dachten dat diit wel een misschot zou
zujn. Toen. echter vielen tot onze gro-o-
te verontwaardiging die projectielen
sneller. Zij kwamen vlak achter el
kaar, een, tw ee. drie, vier.
Er schoten blijkbaar verschillende
batterijen en er werd uitnemend go-
richt. Ik zag slechts drie projectielen
bulten de stad springeu.
De stad vüel letterlijk als een kaar
tenhuisje ineen. Elk oogenblik stort
te iets anders in. Nu het raadhuis,
dan een groepje huizen, dan een hoo-
ga muur. Het deed me denken aan
een melodrama in Drury-Lane.
De gebouwen stortten ineen
alsof ze eenvoudig met dat doel wa
ren neergezet. Zonder maait9 kon
men zich niet voorstellen, dat een
werkelijke stad werd gebombardeerd.
Het was juist, alsof een of ander uit
vinder een nieuw eoort ontplofbare
stof had gemaakt en nu zijn vrienden
had uitgenoodigd om het model van
een stad te -dien verwoesten.
Da weg naar Amiens was overvol
met vluchtelingen van allerlei leef
tijd. Oude mannen en vrouwen, te
zwak om te gaan, werden in kruiwa
gens vervoerd. Er waren ook vele
kinderwagens met zuigelingen. Een
arm vrouwtje vertelde, dat ze was
opgeschrikt door een born, duo een
koffiehuis om den hoek van de straat,
waar zij woonde, vernielde. Gelukkig
was zij dicht bij het einde der stad'.
Zij snelde met haar drie kinderen den
buitenweg op. zonder iets van haar
bezittingen mee te kunnen nemen.
F.n zoo waren er honderden.
's Avonds zag men een aantal vuren
oplaaien op het land in de richting
van Albert, het waren hooischelven
en stroobergen door da projectielen
in brand geschoten. Maar do groot
ste gloed was afkomstig van 't bran
dende Albert.
Tegen den vurigen achtergrond
stond nog d'o kerk, onverlet, bekroond
door biet vergulde beeld.
Het was onmogelijk de stad binnen
te dringen. De hitte was te groot en
geen straat was veilig, zelfs niet in
de buitenwijken. Men hoorde bet jam
merlijk gehulil van honden, en oen
zonderlingen indruk ta midden van
deze ramp gaf het de torenklok acht
te hooren slaan. Da vlucMeHuaen op
dén weg vèrklaöYcfcn, dat 'dé stad vèr-'
laten was.
Toen werd die stelselmatige be
schieting gestaakt, slechts enkele
echoten werden nog afgevuurd.
Eri op verren afstand hoorde men
het geknetter van 'het geweervuur.
De Franschen hadden de dooibraak
verhinderd.
DE GROOTE VERLIEZEN.
De N. R. Ct. schrijft:
Hoe afschuwelijk groot de verlie
zen in dozen oorlog zijn, blijkt na
tuurlijk bet duidelijkst bij het nale
zen van do verliezen! ij sten. De 49e
veiliezenJijöt, door de Duitscho loger-
autorlteiten gepubliceerd, geeft do
namen der slachtoffers van het 2e
bataljon van het 29ste regiment in
fanten© (standplaats in vredestijd:
Trier). I-Iet 29ste is <*p 23 Aug. in het
vuur geweest te Vièvres en Gendïnne,
den 26sten in Donchery, don 3en Sept.
te Sompuy en op 8, 9 ©n 14 Sept. te
Vitry en Blacy.
De sterkte van een Dnitsch batal
jon in oorlogstijd is, m oenen wij, 1000
manschappen en 25 officieren.
Daarvan zijn er 2SC als dood, ge
wond of vermist geboekt. Onder de
(looden is ook de majoor, von Baren-
sprung.
Uit de lijst valt op te maken, dat
deze verliezen slechts betrekking heb
ben op 3 van do 4 compagnieën, waar
uit hot bataljon bestaat. Vooral de
compagnie (het halaljon beslaat uit
de compagnieën 5, 6, 7 ©n 8) is zwaar
geteisterd. Op 250 man en zes officie
ren verloor zij 177 man.
EEe KIJKJE OP EEN SLAGVELD.
De bekende ltaliaansche journalist
Diego Arugeli 3chiklea.it in de „Gior-
nale dTtalin" een groot slagveld in
Frankrijk.
...Wij bevinden ons midden op het
slagveld. De grond Is met loopgraven
doorploegd; de verst verwijderde zijn
diep en volgens de regels der kunst
gegraven, do voorat© zijn in allerijl
gemaakt, terwijl de kogels er over
been vlogen en de kanonnen bulder
den. Overal ziet men de sporen, dat
er ontploffingen plaats gehad hebben.
Over do goheele vlakte liggen over
blijfselen van granaten, gebroken
proviand-wagens, gedeelten van uni
formen, gesoheu'rdö ransels en vele
leege flesscbenEn verder aan den
rand van dien weg staan de populie
ren, doorboord door mitrailleurs of
granaten. Op een achtergelaten Duit
schen wagen slant nog met groot©
zwarte letters geschreven90 rantsoe
nen pekelvleesch en 45 bussen. Hier
en daar liggen de overblijfsels van
een maaltijd, in alle haast verorberd,
soeplepels staan neig in de ketels, als
of zij wachten op de terugkomst van
hen, die ze daar vergelen hebben, In
andere loopgraven schijnt men alarm
geblazen te hebben, terwijl de solda
ten brieven naar bui8 wilden schrij
ven. De loopgraaf ligt vol met brief
kaarten, eeriige onheschfrevtensom
mige half-bcsohreven, met couverten
era. aard r ij ksklun d tg© Haar ten. En.
menigeen heeft daar in de loopgraaf
misschien, voor het laatst giesobrevan
aan iemand, die den brief waarschijn
lijk nooit zal ontvangen...
In een anderen loopgraaf ia do aan
blik veel treuriger. De soldaten rust
ten daar uit of verbonden hun won
den. Zij hadden uit hun ransels de
verband-pakjes gehaald en worden
door liet gevocht verrast- Ben volle
dige Roode-Kruis-voorraad. ligt op den
grond, alles door el kaar, Hoeveel ge
wonden, die daar waren, hebben kun
nen vluchten?
De sporen van den slag zijn ver
schrikkelijk. Het kleine, te midden
van de velden gelogen dorpje, is door
de artillerie-kogels doorboord. De
slag is bij elk huis, in elke straat ge
voerd. De kerktoren is vernield, de
klok ligt op straat. De huizen zijn
met den grond gelijk gemaakt.
Driemaal werd liet dorp door de
Duitschers verlaten en driemaal werd
liet weer door heu veroverd. Men vocht
Ln elk huis, in eiken tuin, in eiken
hoek. Men ziet opengescheurde muren,
verbrand, door granaten vernield.
Op een plek, waar vroeger eens een
school wa3, op eon bord staat nog
gesehnev&n: „Soyez bons avec les ani-
maux" moet wanhopig gestreden
zijn; de muren zijn met bloed bedekt,
elke bank word eon barricade. ITet go-
heel© dorp is één giroole ruïne....
Wij1 gingen verder. Overal, waar
©en buis Staat, een dorp of een stadje
ligt, krijgt men eon indruk alsof er
een aardbeving of een ander vireesa-
lijk naiuurverschijn3el plaats heeft
gehad»
Hiér en daar staat een kruis, In
derhaast vervaardigd. Een grooter
kruis wijst de plaats aan, waar een
officier begraven is. Ik zie nog het
kruis voor mij, ondier een boom aan
den rand van den weg. E!r staat 00:
„Lieutenant Georges Jussot". Zijn
betrest© kepi ligt op don gmond aan
den voet van liet kanis.
OVER GRUWELEN.
Verschenen is 't eerste deel van 't
officieel© 5do Belgische verslag van
de commissie van onderzoek naar da
schending der regelen van volken
recht, der wetten en oorlogsgebrui-
ken.
Uitvoerig wordt nog eens betoogd,
dat d© zoon van den burgemeester
van Aerscbot niet schuldig is aan den
dood van een Duitschen generaal,
wijl deze door een. schot door Duit
sehe troepen gelost, gedood is. De
burgemeester (vader van den ver
dachte) is dus, zoo concludeert het
verslag, onschuldig gestraft. Zijn we
duwe heeft nog aan de commissie een
brief geschreven, waarin de onschuld
nader toegelicht wordt.
In 't rapport worden voorts do be
schuldigingen. aan 't adres der Duit
schers in Aerachot geuit, staande ge
houden',
Verder leest men in 't rapport o.a.
,,'Een Belglsoh© soldjaat, beroeps-
vrijwilliger van het 6e linie, heeft
ons de ergerlijke behandeling aan
getoond, welke talrijken Belgischen.
k"rïj£S£5vangënïïri ërT gelcwélsTèn le'
Aarschot werd aangedaan.
Aan den linkerarm gekwetst, was
hij op 18 Augustus gevangen geno
men door de Duitschers. Hij werd met
27 andere gevangenen geleld naar
den steenweg, die langs den Demer
loopt.
Daar waren twee compagnies Duit
schers. Alle gevangenen werden voor
hen uitgejaagd en doodgeschoten.
Degenen, die, om aan de schoten te
ontsnappen, in den Demer sprongen,
werden in het water doodgeschoten.
De getuige liet zich bij de eerste
losbranding, op den grond vallen en
hield zich dood, Een Duilsche sol
daat naderde hem en, ziende dat hij
nog leefde, wilde hij hem met een
kogel afmaken. Een officier kwam
naderbij zeggende dat hij geen kogel
waard was, en wierp hem in de ri
vier,
De getuige kon zich aan een struik
vasthouden, met de voeten rustend op
een steen van den bodem. Hij bracht
der. nacht in het water door, alleen
met hot hoofd boven. Daags nadien
kwam hij uit de rivier, ging door de
hoven in een verlaten huis, deed er
'burgerkieeren aan en, zich voegende
bij vluchtende inwoners, gelukte hot
hem. zich te redden,
Van de 28 krijgsgevangenen kon
slechts hij en nog een andere ont
snappen. Hij is thans in 'behandeling
in een ambulance van Antwerpen."
Aklerüeï.
HOE LA'NG DE OORLOG DUREN
KAN.
De „Times" schrijft in oen over
zicht over de 2 maanden die de oorlog
al duurde
„Duitschland is nog steeds veree-
nigd en zijn hulpmiddelen zijn vele.
Al zijn valide mannen zijn onder de
wapenen, en al zijn arsenalen werken
met hoogdruk. Zijn onbeduidend.ver
zwakte vloot en flotti'jes zullen uit
vallen doen ais zij het uur gekomen
achten, waarschijnlijk in samenwer
king met het leger. De linie van de
Aisne, zelfs, wanneer zij geforceerd
wordt, lean slechts de eerste van een
aantal dergelijke linies blijken te zijn,
die meer achterwaarts reeds geheel
in gereedheid zijn gebracht, niet al
leen naar het Oosten gericht, maar in
ftankpoeities eveneens naar het Zui
den gekeerd, eerst aan de Maas in
België en dan van Aken naar Keu
len. In het Oosten worden dergelijke,
goc-d versterkte linies aangetroffen,
en het kan voor do geallieerden zeer,
zeer lang duren, alvorens zij Duitsch
land gedwongen hebben tot hel in
zicht, dat het aan het kortste eind
trekt,
Het is dus voor de geali Leerden
zaak, vooruit te zien, op een. langdu
riger! oorlog t,e rekenen en dienover
eenkomstig maatregelen te nemen.
Wij moeten allen, dag voor dag, jaar
voor jaar, het aantal en de uitrus
ting van onze legers te velde ver
meerderen, en langzamerhand den
vijand uitputten door hem op beide
fronten te bestrijden, zonder over
haasting maar ook zonder ophouden.
Er moeten ©tellingen worden gereed-
geraakt, waarin wij kunnen terug
trekken ingeval van tijdelijken te
genslag, en een onopboudolijke uit
puttingsoorlog moet tegen Duitsch-
'and's Itandël, financiën, crediet en
middelen van bestaan gevoerd wor
den. Do geallieerden zijn nu waarlijk
niet in een stemming om zelfs maar
aan vrede te denken. Vastbeslo
ten als zij allen zijn om te voorkomen,
dat een oorlog als deze zich nog ooit
herbaalt, c-n vast overtuigd, dat het
voor ben allen oen kwestie van leven
of dood bet eekent, zijn zij er op voor
bereid, tot het einde toe te vechten,
cn een militair despotisme te vernie
tigen, dat onvereenigbaar is gebleken
met het bestaan van den wereldvre
de."
DE STEMMING IN DUITSCHLAND.
Do Beriijneche berichtgever van 't
Alg. Handelsblad schrijft:
„De Duits cl ie militaire deskundigen
hebban er van den beginne af tegen
gewaarschuwd, dat men in Duilsch-
Jand da kracht van het Fransche le
ger onderschatte, Nu de „wandeling"
naar Parijs niet zoo vlot gaat als
deze optimisten droomden, nu kan
men algemeen hooren, diat Frankrijk
zijn redding voor een déb&el© al» in
lo70 alleen dankt aan den comman
dant Joffro, Alsof de generalissimus
alles alleen doet...
Een feit lo het echter, dat do Duit
sehe generale staf den grootsten .eer
bied hoeft voor de strategie van Jof-
fre, dat diens Duit&che collega von
Moltke diie zenuwen moet hebben
ails kabeltouwen, nooit de kalmte en
d'en eetlust verliest meer dan eens
zijn bewondering heeft uitgesproken
over Joff re's taktiek. En ook de Kei
zer, die onder den ooriog meer lijdt
dan men denkt en die nu nog werke
lijk de teleurstelling niet te boven is,
dat het hem niet gelukte den oorlog
te verhinderen is groot genoeg van
hart om te erkennen,- dat hij tegen
over een vijandelijk leger staat, dat
op uitnemende wijze geleid wordt.
De Beadijner begint nu in te zien,
dat het leger der geallieerden in
Noord-Frankrijk den Duitschen troe
pen de honden, vol werk geeft, dat de
Fransche taktiek toch niet zoo ver
werpelijk ia als men in den beginne
beliefde te ge too ven. Maar het ver
trouwen ia do definitieve Duitsehe
zegepraal Is niet minder groot dan in
de maand Augustus, toen alles zoo
voorspoedig m ©nel ging. En ook in
officierskriugen, die workelijk zich
kenmerken door de grootste kalmte
en ernst, is het vertrouwen rotsvast",
DE VERWOESTING VAN LEUVEN.
Do „Nordd. Allgem. Ztg." schrijft
„De geheimer Regierungsrat" Von
F alk© bezichtigde op 13 September da
kunstmouumenlen van Leuven met
den toenmaligeu burgemeester, en
bracht daarover het volgende rap
port uit„De als bibliotheek en uni
versiteit gebruikte oude Lakenhal is,
met uitzondering van twee gevels,
dio staande zijn gebleven, totaal uit
gebrand.
Do bibliotheek met haar zeer kost
baren sohat aan handschriften is he
laas dientengevolge te loor gegaan.
Afgezien van deze zeer ernstige
schade vallen t© Leuven geen verlie
zen van buitengewone kunstworken
te betreuren. Het Raadhuis is be
waard gebleven, doordat op bevel van
maj'oor Voh ManlcuffeT, dfo do rarnp
zooveel mogelijk wilde beperken, de
belendende brandend© huizen omver
gehaald werden.
Do St. Pieterskerk is ernstig door
het vuur beschadigd, zij kan echter in
haar oorspronkelijken toestand wor
den hersteld,
De schilderijen in de koorkapollen,
waarvan do kostbaarste zijn do wer
ken van Dlerik Bouts en Meigers de
Flamalle, zijn met allo andere losse
kunstvoorwerpen van de St. Pieters
kerk overgebracht naar een zaal van
het Raadhuis.
Van de oude kunstwerken der St
Pieterskerk is alleen het portaal ver
nield, het steenen metselwerk is ech
ter bewaard gebleven, De overige
kerken van l/ouven, die buiten het
terrein van den brand, dat ongeveer
een zesde gedeelte van de stad be
sloeg, lagen, zijn vrij gebleven van
het vuur. Derhalve totaal onbescha
digd de St Michielskerk, de St. Ja-
cobskerk, do St. Gcertruidenkerk en
het Collègo du Saint Esprit met zijn
bibliotheek."
DE AANLEIDINGEN TOT D'EN
OORLOG.
De „Nordd. Alleigiem. Zei Lung", do
spreektrompet der Duiitsch© rogeering
schrijft o.a,:
„Volgens ©en bericht uit Londen
heeft <1© eerste Engelische minister
Asquith in eon rede to Cardiff gezegd:
„Onze (de Engelsche) regeering heeft
in 1912 aan do Duitsehe regeering
verklaaftl, diat Engeland Duitschland
niet zou aanvallen en evenmin een.
aanval op Duitschland zou steunen,
wanneer Duitschland niet provoceer
de. Dat was voor do Duilsche politiek
niet genoeg. Duitschland verlangde,
diat wij nog verder zouden gaan en
ons verbinden, tot de strïkste neutrali
teit voor het geval, dat Duitschland
in oorlog zou zijn".
Engelands deelnemen aan den te-
genwoordigen oorlog, die niet door
Duitschland maar door Rusland is
uitgelokt, bewijst hoe goed de Duit
sehe regeering de verzekeringen van
Engeland naar hare waard© schatte,
toen zij de toenmalig© verklaring van
Engeland als onvoldoende verwierp."
LIT ZUJD-AFRIKA,
Uit Kaapstad wordt geseind:
„Er worden nog voortdurend in
verschillende doelen van het land ver
gaderingen gehouden ter goedkeuring
van de Iiouc-img van Botha in zake
den oorlog in tegenstelling met die
van generaal Beyers. De driemaan-
deflijkEcbo avondmaalsviering bracht
duizenden Hollandsche hoeren naar
die verschillende centra en op -de bij
eenkomsten was de oorlog het voor
naamste onderwerp, dat in bespre
king kwam, Vóór de Avondmaalgan-
gers weder uiteen gingen, werden ge
woonlijk vergaderingen gehouden,
waar moties werden aangenomen ter
ondersteuning van Botha en ten gun
st© van do rendering, zoowel in <io
noordelijke districten, waar men tij
dens den Boerenkrijg het sterkst te
gen Engeland gekant was, als elders.
Vel© bekend© „ex-rebelIon" verde
digden daar de moties.
In den Vrijstaat hebben volo be
leende commandanten uit den Boeren
oorlog luinno diensten aan Botha
aangeboden".
CHOLERA.
Het departement van volksgeOHwL-
Iteid van liet ministerie van binmen-
kuodSeh© zaken te VVeenen bericht,
dat zich te Pobrlitz, district Auspitz
(Mic-ravië), te Neugasse bij Olnn'ilz en
te Jagerodorf in S'ilozië zich blijkens
bacteriologisch onderzoek een geval
van Aziatische oholera heeft voorge
daan. De lijders varen personen, die
van het noordelijk oor logs tooneel
waren aana©homen,
Over vrede.
De minister der Vereenigd© Staten
Bryan, te New-York, een bijeenkomst
ten gunste van den vrede presidee-
rend, zeid© dat president Wilson met
ongeduld het oogenblik afwachtte,
waarop hij de voorstellen kon ber-
niteoiwen, die konden leiden tot het.
herstal van den vrede, tu-sschen de
mogendheden, thans in oorlog'
zijn,
INGEZONDEN MEDEOEELINGEN
A 30 Cbs. per reget
Do verzendlig van caf-
filnvrtje koffie Haglsweir
ton volle horvat. KoflleEag
Is derbalva In alle depóts
verssbtegen onveranderde»
prijs teverkrUgen.Spieder
pakje Is do prjle gedrukt.
Stadsnieuws
HAARLEM's KINDERKOOR.
Men schrijft ons:
Deze vereénigilng hield Vrijdag
avond baar zevende jaarvergadering.
Do aftredende vooraitter. de heer
Van der Waïeren, werd wcrlcr ah
zoodanig herkozen, terwijl de anderq
bestuursleden hun functies behielden
Het jaarverslag van aen lsten Se
cretaris getuigde van een werkzaam,
opgewekt leven; des penningmees
ters rekening en verantwoording
wees er op, dat, ondanks de tegen
woordige economische malaise, de fi
nanciën der vcreeniging in goeden
toestand verkeeren. Besloten werd,
dat de uitvoering zoo mogelijk in 't
laatst van November of begin De-
cember zal plaats hebben en dat o.m.
zullen worden ten gehoore gebracht
verschillende Oud-Nederlandsche en
Vnclerlandsche liederen en de Sint-Ni-
colaas-cantate van Bernard Zweers.
Zoo gaai dit koor met zijn ruim
300 zangertjes en zangeresjes gezond
en krachtig zijn achtste levensjaar
beginnen.
N. V. DE NEDERLANDSE HE OPERA
EN OPERETTE.
't Was vol 'en warm Zondagavond
in den Schouwburg. Alle rangen nu
ja, op 't baloon bleven nog enkele
plaatsen beschikbaar waren prach
tig bezet. En dat brengt altijd stem
ming. Do mensohen op en onder hot
podium geven zich schijnbaar met
meer ambitie en de belangstelling van
een groot publiek lijkt altijd nv©r
geanimeerd en intenser dan di© van
een klein, Nu aan belangstelling ont
brak het dan ook allerminst Zondag
avond. Na elk tafercel en. elk bedrijf
werden d'a betrokken artisten r/vet
groote levendigheid toegejuicht. Of
di© geestdrift altijd gemotiveerd was?
Maar laat ik eerst even zeggen dat
nren dat wil zeggen, het gezelschap
dat hierboven genoemd is Verdi's
opera De Troubadour opvoerde. Men
nu bedoel ik liet publiek gaat
deze lang gekend© en nog altijd ge
wilde opéra meer hooren dan zien en
geniet het werk dan meer als instru
mentale dan wel als eigenlijke zang
muziek. Want do handeling zai wel
niemand bijzonder interesseeren en de
Ilollandsche verklanking van het zool
vloeiend Italiaansch heeft ook niet
bijster veel bekoorlijks.
Maar de melodieën waarop de hel
den on heldinnen hun liefde en haat,
hiun sma'rt on vreugd© en vrees em
heldhaftigheid uitzingen blijven nog
altijd pakken.
Hot 1 Leeft, dan ook weinig zin in
een verslag over deze opera-opvoering
iets te zeggen over wat do medewer
kenden als tooneelspelers praesteer-
don. Alleen wat zij als zanger of wi
gei'ds deden loont de moeite van net
vermelden. En dan mag ik mijn groo
te voldoening niet verzwijgen over
hetgeen ik dezen avond vooral van
den tenorzanger Morrisson hoorde.
Hij heeft ©en geluid dat in gelukkige
onevenredigheid staat tot zijn pos
tuur. Hij zingt technisch uitmuntend
en zee'r muzikaal en schijnt boven
dien de karakteristiek-Italiaanscho
voordracht van zijn zuidelijke kunst
broeders to hebben afgeluisterd. Kon
iets dergelijks van de andere mede
werkers, of maar van centgen onder
hen, ook gezegd worden dan zou
daarmee de geheel© opgevoering als
een minstens zeer verdienstelijk zijn
goqualificeerd. Maar helaas gaf de
voorstelling overigens niet veel aan
leiding tot onve'rdeeld loven, 't Is
waar dat mej. Annie Tk'*!, die 1e
Leonor© zong, een heel mooi geluidje
heeft, maar ook waar is ©en van oieze
twee, dat zij of haar stem technisch
niet beheerschf, of dïzen avond slocnfc
gedisponeerd was. Ik hoop een volgen
den keer gelegenheid te hebben te
oonstateeren dat dit laatste inderdaad
het geval moet zijn geweest. Ook den
bee'r v. d. Ploeg (graaf Luna) ont
breekt het niet aan bruikbare stern-
middelen. Maar dat geforceerde ia
de voordracht en die onaa'iuur in de
declamatie, Laat het dan zijn dat d©
Ilollandsche woorden op deze muziek
zioh zeer slecht laten zingen, maar do
wijze van. zeggen zou hier toch nog
heel wat goed kunnen maken...
Iets dergelijks viel aan te merken
op den znng van Ivilly Florel (als Aau-
cena). Maar haar spreken i3 mis
schien minder onnatuurlijk dan wol
in 't algemeen leelijk. Alle voonloo-
ze uitgange'n krijgen bij haar ee'n
soort A-klank: stervan, strijdan, wr©-
kftr, enz. Dit daargelaten was haar
muzikale voordracht looh ook vrij
onbeduidend. De kleiner© rollen Inez
door mej. v. d. Vies, Fernand door
den heer v. Rh ij 11 eft Rcciz door den
heer Alexanders wa'ren in 't algemeen
voldoende. D© koorleden deden hun
best, maar hun rhytmisch gevoel
klopte nie'c altijd met dat van den kra-
nigen kapelmeester. J. Richard Heu-
ckeroth, di© met veel talent en vuur
ons hoogst verdienstelijk spelend Ste
delijk Muziekkorps aanvoerde.
PHILIP LOOTS-
NEDERLANDSCIIE MYCOLOGI-
SC'HE VEREEN1GING.
Da Nederl. Mycol. Ver. hield Za
terdag 3 dezer haar jaarlijksch© ah
gemeen© vergadering in het Haag.
schc Koffiehuis te Utrecht.
De tentoonstelling van padden
stoelen die dit jaar te 's-Hage zou
gehouden worden, Is tengevolge der
tijdsomstandigheden tot den vol
genden herfst uitgesteld.
Tot bestuursleden werden verko
zen de iheeren: Dr. II. J. Calkoen, te
Haarlem, P. Liglenberg, te Oss en
Dr J. S. Meulenhoff, te Zwollede
heer Joh. Ruys, te Heemstede, is tot
voorzitter herkozen.
tn de commissie van redactie voor
de Mycol, mededeeltngen namen zit
ting de heeren C. Brakman, te Zeist,
P. J. A, J. Meulenieester en Dr, J. S.
Meulenhoff, beiden te Zwolle.
Mej. Cath. Cool, te Haarlem, wex'd
tot conservatrice van het herbarium
benoemd.
Volgens het jaarverslag verkeert
de vereeniging in bloedenden toestand.
Het ledental bleef slalionnair.