oude' weg cut schrampt© langs zijn
schede). Het bloed vloeide hein in de
oogem
„Vooruit, jongens, zit er op. En als
lk val, denk er oni. verlies de rich
ting niet ginds op die groep boomen
aan. links van deu maansikkel".
Keu kogel verbrijzelt hem den rech
ter onderarm. Hij volt.
„Liggen luien, hoor. En denk er
aan links van den maunsikkcl."
„De oude" kau nu niets meer uit
richten hij sukkelt, zoo goed en zoo
kwaad als het gaat, door dc akkers
terug, naar de ambulance.
Eenmaal in den tuin, krijgt „dc
oude" zijn goed humeur terug. „Kom,
koiu, dat zal wel losloopen, onkruid
vergaat ruet. Met twintig dagen is dut
zaakje weer in orde. En trouwens,
als adjudant draag ik geen geweer. Ik
hoop ze nog eens om de ooren te lioo-
xen fluiten."
Aan ieder station kust „do oude"
galant do Roode-Kruiszusters, die
versnaperingen uitdeelen. de band.
Maar plotseling versombert zijn ge
zicht hij wrijft zich nadenkend
over het voorhoofd: „Drommels, wat
zul moeder dc vrouw zeggen als ik
thuis kom?"
DE STORMAANVAL OP VA1LLY.
Do „Berliner Lokal-AnzeLger" drukt
e«' veidposlbrief van een officier af,
waarin bijzonderheden meegedeeld
worden over den stormaanval der
Dnilsche troepen op VajJiy.
Het derde corps lag sedert zee we
ken in zeer versterkte stellingen te
genover den even sterk verschansten
vijand. Den 29en October 's middags
kreeg ons regiment het bevel den vol
genden morgen om acht uur do vij
andelijke posities in stormaanval 'e
nemen. Iedereen wist, dat dit de bloe
digste dag voor ons regiment zou
worden. In den. nacht maakte onze
artillerie met 15 centimeter houdwit-
s en 21 centimeter mortieren de
stelling rijp voor een stormaanval.
De artillerie schoot tot tien minuten
v~or acht. Toen wierpen tien minuten
lang pioniers met mijn-werpers, Jy-
Hamict-bommen, van een meter lengte
en een centenaar lading in de vijan
delijke stelling. De uitwerking was
verschrikkelijk. Er werden gaten ge
scheurd zoo groot als een huis i op
deze plaatsen vonden wij do lijken
der Franschen op hoopen. Precies om
acht uur begon hot heele regiment
met den stormaanval onder do klan
ken van den Düpperercr marsch.
Drie van ons gingen met de tirail-
leurslijn mee voorwaarts. De drie an
deren richtten in de kom van <een dal
een verband plaats in, maar werden
zoo hevig beschoten, dat zij weer te
rug moesten. Kolf en bajonet kronen
veel te doen. Om vier uur werd Vat'
Jy stormenderhand genomen. O)) den
half sluk geschoten kerktoren. ard
de Duitsche vlag uitgestoken en do
klokken werden geluid. Do vijand
werd over do Aisne terug geworpen.
Vailly, eon klein stadje, was een
puinhoop en brandde aan alle kan
ten.
Dertig burgers waren gedood, velen
gewond. Wij hadden nog velen uit do
onder de puin,hoopen bedolven kelders
gered. Den 31 eu October was het den
heelen dag rustig. Om elf uur s
avonds werden dc burgers wegge
bracht cn om twaalf uur werden wo
met een zoo ontzettend granaatvuur
overstelpt als nog geen van ons in do
verste verte nog maar beleefd '»ad in
den veldtocht. Het was afgrijselijk,
Onze villa, waarvan het halve dak
reeds door granaatvuur vernield
was, werd dxie maal getroffen, lu
mijn slaapkamer drongen granaat
splinters door de deur en vernielden
een kostbaren Venetiaanschen spie
gei, die naast mijn bed stond. Ver
volgens kwam een shrappnel-kogel
door de ruiten. Ik ben nog nooit zoo
vlug opgestaan. Toen een wielrijder
rapporteerde, dat het regiment num
mer 24 meende hef. niet te kunnen
houden, lieten een van mijn collega's
officieren van gezondheid,'en ik, ome
paarden zadelen, den Roode Kruis
wagen inspannen en maakten wij
oi.o gereed. Het regiment, nummer
12, kwam 's nachts om twee uur to
hulp, maar kon onmiddellijk weer
weg gaan, daar ons regiment geen
voetbreed achteruit gegaan was. Om
1),.f drie hield het bombardement op.
En tien minuten later lag ik weer ,n
rust, met een grooto mof van pool-
vossenbont als hoofdikusseD, het el
gendom van de bekende actrice' Ma
dame Roger, wie deze villa toebe
hoorde.
UIT GALICIë.
De oorlogscorrespondent van het
k,Berliner Tageblatt' in GaLIclë geeft
het volgende schetsje van het oorlogs
terren):
Regelmatig bomt 't in de verre als
een stampei' op de straatkeien. Het
builend gezang van de granaten komt
thans van den anderen kanL Een
oogenblik fluit de wind huiveringwek
kend over ons licen. Sterren vonken
uiteen. Zwarte kolken stijgen om
boog. De aarde bloedt uit diepe trech
tervormige wonden. De soldaten op
den weg loopen ineengedoken op Ma
drafje. Twee vluchtende boerenvrou
wen heffen angstig de armen om
hoog als kippen, die onder tret rennen
bun vleugels omhoog steken. In het
grauw van do wolkon dwaalt een
adelaar rond en van de boomen langs
den weg vallen gele blaren. Kanon
niers zitten gedoken achter hun d Vi
king.
Plotseling houdt de kanonnade op.
Langs den berm van den weg ga ik
rerder.
Ik kom aan een dorp, dat in zijn
geheel van gevlochten horden omga
ven is en met Roodo Kruis-vlaggen
beplant. De lage huizen zijn ui ''al-
ken gebouwd, wit gekalkt en d© oude
Btroorlaken hangen als stug boorsn-
haar over de muien. In de luwte *igt
op versch stroo een cholera-lijdor
zich te wringen onder hulpeloos ge
jammer. Zijn ingevallen zwart» oog
leden zijn op mij gericht. Do dokter
van do verband plaats schudt op mijn
vraag weemoedig het hoofd. Een on
beheerde schimmel dwaalt om ae
hoeve, begint zonder ecnigo reden te
galoppeeren en draaft in kringen ais
een spookpaard om den eenzamen
stervende. In de keuken van de hut
kookt een hoepitaal-soldaat soep op
een steenen fornuis. Do keukenmu
ren zijn met leem gepleisterd. Door
het gat in den buitenmuur schiet een
bundel licht naar birunen. Do bewo
ners, arme Roetfieensche boeren, lig
gen te vege teer en in de aardappel
kuil beneden aan de beek. In dc tuc
Stekerij in de verte, waar rook op
slaat, worden de lijken verbrand van
aan besmettelijke ziekten gcslor-e-
nen.
In de naburige hoeve gaat °©n or
thodoxc priester met langen, zwar
ten mantel en zwart» leeren slobko.i-
Bcii naar drie soldaten too, dio zwaar
ziek onder hel stroodak liggen. Dc
priester neemt de officierspet af, logt
de gouden stola om de :chouders t'u
buigt het baa'rdelooze gezicht na \f
do zieken, die zich met moeite op do
knieën hebben opgericht en nu do
biecht af loggen tegenover den. dienaar
Gods. Een. van hen opent zijn hiemJ
en grijpt met onzekere handen naar
Jict zilveren kruis op zijn harige
borst- Zijn harde, scherpe 'rekken,
die door den woeston baard -e"wn-
derd schijnen, worden plotseling
zacht.
Ik ga van den weg af het heuvel
land op. De heuvel ls geheel door-
voord met loopgraven, de ©ene reeks
boven rle andere. Half overdekte dek-
kingsholen zwellen or boven uit. De
meeste zijn sluk geschoten en verval
len.
Ransels, patroonhulzen, geweren,
blikjes, vuil, rottend stroo, liggen
overal verspreid. Als grooto mieren
leeuwen hebben de Russisch© grana
ten ontelbare trechters in do aarde
gewoeld. Aan den voet van tlerjr heu
vel rust do schaar van helden, die bij
do bestorming op dezo hoogten viel.
Aan gekruiste berfeen stommem han
gen kransen uit nog groen© varens
cn verdord eikenhout.
Met inkt staat op een bordje aan
een kruïsstam geschreven: Hier rus
ten met God...
EEN AANVAL DER DUITSCHERS
OP ENGELAND?
Do militaire medewerker van de
Itoliaanscho „Perse veranza" acht 't
lang niet onmogelijk, dat do Duit
schers bij Yperen een succes behalen
en dnn zul'en pogen naar Calais op
te rukken. Hij is er zeker van, dat do
Duitschers, zoo zij in Calais komen,
daar een krachtig steunpunt zullen
maken voor hun aanval op Enge
land Zulk een aanval op de Engei-
sche kust, gevolgd door een. landing,
acht hij volstrekt niet onmogelijk.
Een afdeeling van 50.000 man, met de
uoödige artillerie, zou in staat zijn
zich geruimen tijd In Engeland vast
te zetten. Hij acht voor dit transport
25 tot 30 groote schepen voldoende.
De Zeppelins zouden moeten mede
werken, om de minderheid van de
Duitsche vloot le versterken; maar
daar do Engelsehen een groot deel
van hun vloot over verschillende
zeeën hebben, verspreid, is het EngeL
eclte overwicht in de Noordzee niet
zoo groot, meent de schrijver.
Andere militaire deskundigen mee
nen evenwel dat Duitsch land niet kan
denken aan een aanval op Engeland
voor het op 't vasteland een beslis
sende n slag gewonnen heeft.
TE RIJSSEL.
De Nord Maritime meldt, dat, hoe
wel de Duitschers de stad Rij&eel niet
larger bezet houden, niemand haar
sedert 13 October, den dag van het
bombardement, liecft kunnen verla
ten of er binnen heeft kunnen komen.
De schade, die aan de 6tad is toege
bracht, is beperkt.
Men moet op grond van de berich
ten dat niemand uit of in de stad kan,
aannemen, dat de Duitschers stelling
hebben genomen in de forten om de
stad heen.
EEN ONTMOETING.
In een brief van een Duitsch offi
cier, In de „Baseier Nachricbten" ge
publiceerd, leest men van een eigen
aardige ontmoeting tusschen een
Duitsch en een Fransch officier op
het slagveld
Er was hevig gevochten en tusschen
do loopgraven lagen vele, vooral
Fransche, dooden. De Duitsche ba
taljons-staf gaf daarom den schrijver
van den brief bevel met de Franschen
te onderhandelen over het, bergen
van de dooden. Tot bescherming van
den officier werd een Fransch gees
telijke uit den omtrek als gijzelaar
meegegeven. „Ik nam," zoo vertelt
do luitenant, „monsieur le euré, een
man met een geweer en al mijn moed
bijeen en ging met de witte vlag uit
de stelling. Aan den anderen kant
werd eveneens een witte vlag ge
zwaaid en in de Fransche loopgraaf
vertoonden zich een reeks nieuwsgie
rige hoofden. Bekle witte vlaggen, de
onze en die van den vijand, werden
voortdurend gezwaaid, maar aan den
anderen kant kwam niemand uit de
loopgraaf. Ik ging vijftig schreden
vooruit, vervolgens honderd schreden,
brulde wat lk kon om een Fransch
officier, maar er kwam er geen. Ds
pastoor, een braaf man, schreeuwde
mee, in de hoop, dat zijn beter uitge
sproken Fransch meer indruk op zijn
landgenooten zou maken. Er kwam
echter nog steeds niemand voor den
dbg. Weer dertig schreden verder.
Nu werd ik woedend. Want ik vrees
de een valstrik. Brullend vraag ik of
er dan geen officier is, die zich vijf
tig schreden uit zijn hol waagt. Ein
delijk komt er iemand te voorschijn.
„Die man moet weg," zegt hij, „die
draagt een geweer. Gijzel! hebt ook
een wapen, wat wilt gij?"
Ik geef mijn so'daat mijn Mauser,
zond hem vijftig meter achteruit, ver
bied den pastoor ieder gc-sprek met
zijn landgenooten en kom dan tot op
vijftien nieter van de Fransche loop
graaf. Nu verschijnt een corpulente.
maar kranig uitziende luitenant Wij
begroeten eikander en ik «tel hom
een wapenstilstand voor tot het be
graven van da dooden en wijs cr
hom op, dat liet bijna alleen Fran
schen zijn, en dat. het soldaten- cn
christenplicht is de arme lieden le
hegraven. Een uur wordt ervoor toe
gestaan, een grens bopan'd voor do
manschappen van beide partijen en
nu beginnen de commando's de doo
den op tc nemen en achteruit te dra-
dragen. Oils gesprek is beleefd, maar
gereserveerd. Hij vertelt mij van
de overwinningen der Kussen
en krijgt van mij een Dultr
sche krant mot berichten over de over-
winningen van Hindenburg cn over
do drie gezonken Engelsche kruisers
WJj scheiden met een handdruk en 'n
kwartier nadat we weer in onze loop
graven gekropen zijn, begint het
schieten opnieuw.
Uil den Balkan.
KEIZER WILHELM EN DE 1 LEK-
SCIIE SULTAN.
Keizer Wilhelm heeft, naar aanlei
ding van do aanwezigheid van drie
Turksche prinsen in bet hoofdkwar
tier, een telegram gericht aan dvn
Sultan, waarin hij zegt: „Ik 'el er
prijs op U. M. te verklaren, dut ik
volkomen vertrouwen heb Jn het suc
ces onzer legers, diio zich vereenigd
hebben om met hetzelfde doel, voer
recht, vrijheid en gerechtigheid, te
strijden".
Do Sultan antwoordde telegrafisch
als volgt: „Het is mij een behoefte U.
M. mijn bewondering uit te spreken
over de grootsche heldendaden van
uw legers en vloten. Het is mij een
groot genoegen ter kennis van U. M.
te brengen, dat mijn dapper leger na
Moedigen strijd het Russische totaal
heeft verslagen en zegevieren il ach
tervolgd. Dc ben vast overtuigd, dat
met de hulp van den Almachtige op
deze overwinning weldra groot we
overwinningen onzer verbonden le
gers op drie continenten en op alle
zeeën zullen volgen'.
Ter Zee.
EEN DUITSCH OORDEEL OVER DE
ENGELSCHE VLOOT.
De „Deutsche Tageszeitung1 be
toogt, dut men liet succes der Duitsche
vloot met overschatten en de Engel
sche vloot niet onderschatten moet.
De trots der Duitschers op hun viool,
zoo zegt hot blad, is ten volle gerecht-
uuwxligd en in geen enkel opzicht
overdreven. Men mag zich echter niet
laten verleiden tot de verkeerde op
vatting, dat de Engelsche vloot door
de verliezen, djie Duiitsehe schepen en
duikbooten haar toegebracht hebben,
ook maar in het geringst verzwakt is.
Als er thans een algemeen© strijd tue-
sohon do beide vloten werd uitge
vochten., dan zou blijken, dot de En
gelsche vloot niet minder sterk is dan
bij het begin van den oorlog. Een wer
kelijke gaping heeft alleen do over
winning van het Duitsche kruiser-es
kader veroorzaakt. En deze gaping
kan met een zeker tijdverlies, piaar
overigens zonder moeite, aangevuld
worden.
De schitterende prestaties van de
„Emden", de „Karlsruhe", de Kó-
nigaberg" enz. hebben aan bepaalde
klingen in Engeland niet onbelang
rijke sommen gelds gekost, maar
geen invloed kunnen ui Loeft» en, mid
dellijk noch onmiddellijk, op den loop
van den oorlog.
De Duitsch© duikboeten hebben lot
nu toe in alt» doelen van de Noord
zee, van het noorden der Schotsche
kust tot Dover, Engelsche oorlogs
schepen en vaartuigen in den grond
geboord, grooto kruisers, kiene krui
sers en kanonneerbooten. Een mo
dern oorlogsscbip van hooge militaire
waarde hebben de Duitsche duikboa-
ten echter nog niet onschadelijk kun
nen maken. Dit is niet hun schuld,
maar 't gevolg van 't feit, dat sedert
meer dan twee maanden alle moderne
schepen, die de hoofdvloot dör EngeJ-
schen vormen, uit do Noordzee ver
wijderd zijn, voor zoover niet nog
eenige in oorlogshavens aan de Brit-
sche oostkust liggen, diie veilig afge
sloten kunnen worden.
Ondanks do door de Duitschers op
ze© behaalde successen ie de hoofd-
macht van Engeland nog onverzwakt
en ©Oigerept, en bestaat voor haar de
mogelijkheid slag te leveren zoodra
zij wil. Wij hebben, ook geen reden
dezo vloot te onderschatten m te ge-
looven, dat de geest en do militaire
bekwaamheid te wenschem ov erlaten.
Men kan er niet genoeg don nadruk
op leggen, dat voor een dergelijke op
vatting niet do minste reden bestaat
ein wij meeneai te weten, dat do Duit
sche marine autoriteiten daarvan ook
toil volle overtuigd zijn.
EEN ZEESLAG IN DE OOSTZEE
VERWACHT?
Uit Berlijn wordt gemeld, dat voh
gene Zweedsche berichten de Russi
sche vloot Helsingfors veriaten heeft
en koers zette naar het zuidwesten;
zij zou voornemens zijn de Duitacne
vloot op te zoeken en haar slag te
'everen.
Allerlei.
ENGELAND'8 OORLOGSUITGAVEN.
De Daily News verneemt, dat de
Engelsche regeering voornemens is,
een oor logs leaning van 600.000.900
pond sterling te sluiten, in twee ge
lijke termijnen uit te schrijven.
In 't Lagerhuis is meegedeeld dat
de regeermg de leening wil sluiten
tegen 3 1/2 pCt. naar een koers van
95 procent.
De inkom steL belasting wordt onge
veer verdubbeld, verder worden vele
accijnzen verhoogd, op thee, bier,
enzoovoort.
De voorstellen der regeering war
den aangenomen.
DE VERBODEN BREIKOUS
Duitsche vrouwen breien thans
overal en bij elke gelegenheid v>or de
soldaten in het veld, onder den verve
lenden rit in de tram en zelfs n het
koffiehuis. Naar het Berliner Tage
blatt meedeelt, zal d'it thans echter
anders worden. De directie van 'de
Beriijmsclie tram ziet in do breinaal
den een gevaar voor do andere pas
sagiers. De conducteurs hebben )a:t
gekregen breiende dames er op te wij
zen, dat bij liet schokken var den
wagen tuimelende passagiers zirh
zeer gemakkelijk bezeeren kunnen
aan do scherpe naalden en dat het
daarom het beste is de brerikO'.'s or
der den rit op te bergen.
DE GOUVERNEUR VAN WAR
SCHAU GEVANGEN GENOMEN.
Onder de Ruseen, die in den slag
hij lvutno door de Duitschers gevan
gen genomen werden, behoort de
gouverneur Korff van Warschau met
zijn staf.
In België.
Een der corresponuemen van d6
„N. CL" in Beigie schrijft
Op mijn tochten ontmoette ik Maan
dag den heer Ed. Anseele, dio thans
te Gent een zeer belangrijke tuak
heeft te vervullen. Allereerst vroeg ik
hem, hoe het stond met de levensmid
delen.
„Brood is er voorloopig in voldoen
de mate", w as het antwoord. „Vlecsch
wel iets duurder dan in normale tij
den, doch liet is voor de menschen met
eenig inkomen nog te betalen."
Dc stad Gent zou tot Januari drie
honderdduizend franken uitkeeron
aan 15.000 behoeftigen. De voreenigde
werklieden van allerlei richting kre
gen een minimum-uitkeering van een
halven frank daags. Bovendien uit-
deeling van soep en brood.
Aan do dokken werd graafwerk ver
richt door drie ploegen, telkens 4 uren
daags, A 50 centimes .per uur, door
4500 arbeiders, leder arbeider maakte
dus 12 franken per week, plus soep
en brood.
De stad heeft aan de velschillende
werk lieden bonden reeds 1 millioen fr.
geleend op hun effectenbezit, daar
door waren do respectieve verecnigin-
gen In staat veel nood af te weren,
uit eigen middelen.
liet initiatief tot die leening ging
van Ansejle uil, en ondervond bijval
van alle partijen. Bovendien heeft do
stad het risico op zich genomen van
de schoepvaal t en de voorraden, te
Gent opgeslagen.
Dit draagt veel bij tot verlevendi
ging van hel verkeer langs den water
weg GentTerneuzen. Van de bladen
verschijnen de volgende„Bien Pu
blic" ((Het Volk" r.-k.), „Gazette van
Gent" en „Vooruit".
„Tot nu toe", aldus Anseele, „zijn de
Duitschers tegenover ous charmant,
doch het tegendeel zou ons al even
kalm doen blijven.
Sedert Zondag is Anseele met de
anderen van de verplichting, als gij
zelaar te dienen, ontslagen.
De reis van den heer Anseele stond
in verband met de approviandeering
van Gent.
Hij was vol lof voor wat Nederland
voor de Belgische vluchtelingen deed.
Doch, voegde hij er hij „Ik had mij
er aan verwacht", „ik weet dat gullie
Ollandcrs een goed hart ebt".
UIT BRUSSEL.
Een berichtgever van 't „Alg. Han
delsblad" meldt
Sinds 15 November is de maximum
prijs per II.G. brood alhier bepaald op
40 centimes. Tot dien datum was het
32 centimes. Het brood moet uitslui
tend uit tarwebloem samengesteld zijn
en een minimum gewicht hebben van
040 gram.
Stadsnieuws
Rubriek voor Vragen
Geabonneerde!» bebben het voorrecht.
Vragen op verschillend gebied, mits voor
beantwoording vatbaar, in te renden bij de
Itedaotio van Haarlem's Dagblad, Grooto
Houtstraat 63.
Alle antwoorden worden geheel kosteloos
gegeTen en roo spoedig mogelijk.
Aan vragen, dio niet volledig naam en
woonplaats van den inzender vermelden
Wordt gcon aandacht geschonken.
VRAAG. Ia van drie broers,
waarvan de le heeft gediend en waar
van de 2e broederdienst had, de 3e
dienstplichtig?
ANTWOORD. De derde broeder
is ook vrij wegens broederdicnist can
den eerste,
VRAAG. a. Wanneer is Duitsch-
land'een'keizerrijk geworden
b. Wie was de eerste keizer
c. Welk jaar is hij geboren en welk
jaar overleden
d. Wanneer is hij tot keizer ge
kroond
ANTWOORD. a. 1 Januari 1871.
b. Keizer Wilhelm I.
c. In 1797 geboren en in 1888 over
leden.
d. 18 Januari 1871.
VRAAG: Iloe is het ad ree van Henri
ter Hall, directeur van het revuc-gc-
BeJschap?
ANTWOORD: Rijswijk, bij den
Haag.
VRAAG: In lancaster-rol-gordijnen
zit het „weer". Wot is hiertegen te
doen?
ANTWOORD; Niets aan te doen.
VRAAG: Wanneer moet lichting
1915 Grenadiers onder de wapenen
komen. Kan iemand van die Lichting
zich, voorzien van paspoort, naav het
buitenland begeven.
ANTWOORD: De datum van oproe
ping dor liohtSng 1915 is nog niet be
paald. Aangezien alleen de voorloo
pig© aanwijzing heeft plaats gehad,
ka-i d© toestemming tot verblijf in het
buitenland nog worden aangevraagd.
Koloniën
PEST IN IN Dié.
Te Amsterdam is bericht ontvangen
meldende, dat de gouverneur-gene
raal zijn aangekondiigde reis door de
peststrctek op Java heeft begonnen,
en o.a. de Roode Kruis-ambulance te
Toempang bij Malozig bezocht hoeft.
Pers-OnerzicM
De pen over de oorlogsleening.
't „Alg. Handelsblad" schrijft o.a:
„In een nota. welke het leenings-
ontworp vergezelt, wordt nader uit
eengezet, waarom aan een leening
in plaats van aan een heffing de
voorkeur wordt gegeven. Wij kunnen
ivlel zeggen, dat de daarin gebezigde
argumenten veel nieuw licht doen op
gaan. noch ook dat zij ons in prin
cipe dc gekozen oplossing doen toe
juichen."
Verder
„Wij herhalen, dat de voorstan
ders cener heffing pal zullen moeten
blijven staan, teneinde te voorkomen
dat langs lijnen van geleidelijkheid
het vraagstuk het karakter eener „ge
wijlde zaak" zal gaan aannemen.
S'echts bij wijze van voorloopig
Compromis kan de thans aangeboden
regeling worden aanvaard, indien 't
niet mogelijk blijkt den looptijd tot
do drie Jaren te beperken gedurende
we'ke conversie zal zijn uitgesloten.
Biedt het ontwerp zooals het thans
vóór ons ligt, op dit cardinale punt
thans veel minder bezwaar dan aan
vankelijk moest worden gevreesd,
daarentegen heeft do regeering vrij
wel geheel vastgehouden aan haar
plannen omtrent de middelen tot, dek
king van rente en aflossing. Wat bij
geruchte verluidde, blijkt juist te
zijn geweest. Op vrijwel alle belas
tingen zullen opcenten worden ge
legd. zoowel op de directe, als op tl©
Indirecte, zoowel op accijnsen als op
invoerrechten, zoodat de arbeiders
klasse en de kleine burgerij, die reeds
zoo ontzettend door de oorlogscrisis
zijn getroffen, nog een verderen tol
zullen hebben te betalen door stij
ging der prijzen van levensmiddelen
Al geldt het, dank zij dc mogelijkheid
var. aflossing der leening in 1918,
voorloopig slechts een tijdeüjken
maatregel, toch zal bij de behande
ling van het ontwerp ernstig moeten
worden nagegaan, of ook op dit punt
geen bevredigende oplossing kan wor
den getroffen."
Ten slotte
„Terwijl al deze heffingen reeds
van 14 December 1914 af verschul
digd zullen zijn. zullen de hoogcre
opcenten op Ledrijfe- en vermogens-
belasting eerst aanvangen met het
belastingjaar dat loopt van 1 Mei
1915 tot en met 30 April 1916. Dat
zaï de schatkist één derde der heffing
over het kalenderjaar 1915 kosten,
zijnde een bedrag dat op 1.48 milU-
oen wordt geraamd. Wij begrijpen,
dat redenen van belasting-techniiek
een heffing midden in het belasting
jaar verhinderen. Maar behoeft dit
een reden te zijn om juist het krach
tigste deel der bevolking een gedeelte
der algemeen© lasten kwijt te schel
den? Indien men gedurende het. eer
ste jaar de opcenten op de bedrijfs-
en vermogensbelasting met een zoo
danig percentage verhoogt, dat deze
1 1/2 millioen worden ingehaald, dan
zal hierin waarlijk niets onbillijks
zijn gelegen."
„De Tijd" oordeelt:
Men zal nu vragen, of de voor
ons land vrij groote leening zal s-a-
gen bij de donkere wolken, die nog
over ons Staatscrediet haDgen. Daar
omtrent ls geen zekerheid en de Ka-
gcering heeft daarom als dreigement
de gedwongen leening in handen ge
houden. Wij meenen intuseehen dat
er goede redenen zijn om aan te ne
men, dat de 275 millioen er wel ko
men zullen. In gewone jaren wordt
er telkens een aanzienlijk bedrag in
allerlei papieren opgelegd en al kan
dit nu zeker in veel mindere
mate plaats hebben, daar etaat dan
tegenover: lo dat er nu sedert Au
gustus geen fondsenhandel is geweest
en er dus nergens iets te koop was;
2o. dat de lust om het geld te beieg
gen in huitenlandsche fondsen bij la'
van rustige fondsenhouders, die niet
speculeercn wel sterk zal zijn ver
minderd, zooal niet geheel zaJ zijn
vergaan.
Bovendien is de wijze, waarop do
Regeering ook kleine geldbezitters in
do gelegenheid wil ©tellen aan de lea
ning deel te nemen uitlokkend ge
noeg en het is zelfs waarschijnlijk,
dot. velen hun geld van de Spaarbank
zullen halen om er kleine Staatspa
pieren voor te koppen.
„Het Volk" (schrijft;
Eén en al opcenten dus, geheven
niet van de rijken alleen, maar van
allen die bijdragen in bedrijls- en per-
soi.eela belasting, en, door de opcen
ten op dc accijnzen, van de armslen
eveneens.
Hot is bar!
Moer wiMen wij er op dit oogenblik
niet van zeggen. Het eenige wat dit
plan in hen milder licht brengt, is de
bepaling, döt na 3 jaar die heele lea
ning geconverteerd kan worden, zoo
dat regeering en volksvertegenwoor
diging dan in de gelegenheid zijn,
eun heel nieuw plan. een democratisch
plan, in de plaats van het plan-Treub
te stellen. De strekking dezer bepa
ling moet ernstig worden onderzoent;
wij onthouden ons dus op het oogen-
bUk van een al te snel oordeel. Maar
wel staat vast, dat deze kwestie, van
zoo overwegende beteekenis voor den
toestand der arbeidersklasse, en van
al'-e kleine luyden, de belangstelling
vraagt van het heele volk. Met gods-
v rede-praatjes komen wij er nu niet
meer. Er zal moeten worden geelro
den. Laat ieder zich gereed houdenl
liet Vaderland schrijft:
„Do regeeriüg vraagt om f 275.000.000;
en liet antwoord van de Staten-G©-
noraal kan daarop niet anders zijn
dan; Zo zal die hebben. Nu vervalt
allo overweging of men later met dit
ontwerp had kunnen komen, of men
niet béter gedaan had d© bcnoodigdo
gelden aan te vragen als er wat meer
perspectief in den oorlogstoestand zal
zijn. gekomen; do regeering heeft vol
gons hare overtuiging thans dat geld
noodig, en zo moet hot dus hebben,
zooal s allo a.angevraagdö credieten
baar door de Slaton-Generaal, die
terecht vertrouwen blijkt to hebben in
haar beleid zijn toegestaan.
Eern andere vraag is het echter, of
do Staten-Generaal zich zullen hebben
te onthouden van critiek over de wijze
wan dokking van rente ©n aflossing
der aangevraagde gelden, en die
wordt beslist ontkennend door one
beantwoord. En dat niet alleen om
het recht van controle, we zouden
haast zeggen den plicht van con tra la
van liet parlement, maar omdat het
hier gaat om een znak van het aller
hoogst© gewicht, de geestelijke en
stoffelijk© welvaart van de Neder-
iandsche natie".
Ten slotte oordeelt 't blad:
„De minister w ijzige zijn ontwerp
d<ui ook zoo. dat wij vrij blijven u»
zake do aflossing; dat is voor ons alles
waard, want het is voor ons ontwijfel
baar dat lederen dag meer do over
tuiging zich bij het Nederlandsche
volk zul vnstigen, dat deze zaak in
eens moet geredderd worden. De heer
Stork sprak In deze niet alleen eeru
woord van edelen zin, maar ook van
practischen geest, en het wordt
men behoeft daarvoor zijn oor slechts
to luisteren te leggen door hondor
den van de groot-financiers nage
sproken. Het Nederlandsche kapitaal
kan zicli die amputatie van 3 percent
laten getroosten eu gezond blijven,
maar de opcenten ziek te zal het doen
kwijnen".
Het „Centrum":
„Zooals het ontwerp nu luidt, kan
id. van hot jaar 1918 af dc- leiening in
eens of in versneld tempo worden af
gelost, indien dit alsdan wensohielijk
en mogelijk wordt geoordeeld.
Van dat jaar uf kan derhalve ook,
Indien <1© meerderheid in de Stateu-
Goncu'oal dat mocht wonschen, de
leening, hetzij geheel, hetzij voor een
deel, worden afgelost uit d© opbrengst
van een te Ireffen vermogensbelasting
in eens.
Dit is ecu belangrijke bepaling, die
wellicht straks een punt wordt op
partij-programs, of een leus bij do
verkiezingen.
Te meer, wijl de leening, mocht zij
in den voorgesteld en vorm worden
aangenomen, zich duchtig zal laten
gevet len aan d© belastingbetalers
Uit ,,'t Huisgezin":
„leder betaalt dus aan de oorlogs-
belas! Ing mee, rijk en arm.
1! lijkt mooi van gelijkheid, maar
hol is 1 eel ijk van ongelijkheid.
Want de kleine man en de kleine
burgerman, die vooreerst eerder ver
licht dan zwaarder gedrukt behoorea
te worden, moeten him evenredig
part bijdragen.
Wij kunnen best begrijpen, dat mi
nister Treub ais minister van finan
ciën niet naar dit ontwerp wensebt
beoordeeld te worden.
Dat hij bij voorbaat reeds met na
druk opkomt tegen een aanwijzing
van de richting van zijn financieel be
leid, welk© men in het inicediend» ont
werp zou meenen te vinden.
Dat dit ontwerp er heel anders zou
uitzien indien hij zijn eigen denkbeel
den had mogen volgen.
Wij kunnen dit alles begrijpen.
Maar wat we niet begrijpen is, dat
d© lieer Treub in die omstandügheden
de portefeuille van financiën heeft
kunnen aanvaarden.
Minister Weub beroept 2ich ter ver
dediging van zijn vreemd» houding op
's lands belong.
Ten onrechte, dunkt ons.
De liedr Treub acht zijn eigen fin an-
cioele denkbeelden, die hij niet toe
past, natuurlijk in 's lands belang.
Maar hoe kan hij dan tevens de toe
passing van denkbeelden, welke niet
de zijno zijn, in 's lands belang reke
nen?
Er is liigr een dubbelhartigheid,
welke niet goed te praten is.
- En op den stoel, waarop hij thans
zetelt, had do heer Treub, met verloo
chening van zijn beginselen, niet be-
booren plaats te nemen".
Stoomvaartberichteo
STOOMV. MAATSCHAPPIJ
NEDERLAND.
Het at Rembrandt (uitrens) is 16
November Perim gepasseerd.
De stoomschepen Grotius, Batjan
en Java (thuisreis) arriveerden 18
November te Suez.
Het stoomschip- Timor, van Amster
dam naar Baltimore, is 17 November
Scilly gepasseerd.
Het stoomschip Koningin dor Ne
derlanden (thuisreis) arriveerde 17
November te Gravesend.
ROTTER'DAMSOHE LLOYD.
Het st. Gorontalo (uitreis) passeer
de 16 November Dover.
Hel. st. Mcdan (thuisreis) arriveer
de 16 November te Suez.
Het st. Menado arriveerde 15 Nov.
van Rotterdam te Batavia.
Het st. Palembang, van New-York
naar Java, is 16 November St. Hele
na gepasecerd.
Het st. Wilis (uitreis) vertrok 15
November van Colombo.
HOLLANDAMERIKA-LIJN.
Het st. Dubhe. van Rotterdam n.
New-York, passeerde 16 Nov. 1 uur
50 nam. Dungeness.
Het st. Magda'ena. van Rotterdam
naar New-York, passeerde 16 Nov.
2 uur 45 min. Dungeness.
Het st. Merak, van Rotterdam naar
New-York, passeerde 16 November
7 uur 10 nam. Dungeness.
Hel st. Rotterdam, van Rotterdam
naa.- New-York. passeerde 16 Nov.
1 uur 45 nam. Lizard.
Het stoomschip Zijldijk arriveerde
16 November van Rotterdam te New-
York.
KON. HOLL. LLOYD.
Hei stoomschip Hollandia (thuis
reis) vertrok 17 November, des voorin.
9 uur. van Dover.
STOOMV.-MIJ. OCEAAN.
Het st. Dardanus arriveerde 14 No
vember van Batavia te Falmouth en
vertrok nanr Londen.
Het ©t. Patroclus, van Batavia naar
Londen, arriveerde 14 November le
Suez,
KON. WEST-IND. MAILDIENST.
Het stoomschip Commewyne (thuis
reis) arriveerde 17 Nov., des voorin. 11
uur, te Falmouth-
